- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa (24 tập)
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 2
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 3
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 4
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 5
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 6
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 7
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 8
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 9
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 10
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 11
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 12
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 13
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 14
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 15
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 16
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 17
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 18
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 19
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 20
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 21
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 22
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 23
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 24
- Tiểu sử dịch giả HT Thích Trí Nghiêm
Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 21
Quyển Thứ 515
Phẩm Tương Bất Thối: thứ 20-2
Phẩm Không Tướng: thứ 21-1
Nguồn: Hòa Thượng Thích Trí Nghiêm
Lại nữa, Thiện Hiện! Tất cả Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển, giả sử có ác ma đi đến chỗ kia muốn khiến nhàm bỏ Vô thượng Bồ đề, nói lời như vầy: "Nhất thiết trí trí ngang cùng hư không, vô tánh làm tánh, tự tưởng bản không . Các pháp cũng vậy, ngang cùng hư không, vô tánh làm tánh. Trong tự tánh không, không có một pháp khá gọi năng chứng, không có một pháp khá gọi sở chứng, chỗ chứng, thời chứng và do đây chứng cũng bất khả đắc. Tất cả pháp đã ngang cùng hư không, vô tánh làm tánh, tự tướng bản không, vì sao các ngươi luống chịu khổ nhọc cầu chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề? Ngươi trước đã nghe các chúng Bồ tát nên cầu Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề đều là ma thuyết, chẳng phải lời chơn Phật. Các ngươi nên bỏ tâm cầu chứng Vô thượng Chánh đẳng giác, chớ ở đêm dài luống vì lợi vui tất cả hữu tình, tự chịu khổ nhọc. Mặc dù hành các thứ khổ hạnh khó làm, muốn cầu Bồ đề nhưng trọn chẳng năng được".
Bồ tát Ma ha tát này khi nghe nói những lời quở trách can gián như vậy, năng xem xét kỹ: "Việc ác ma đây muốn lui bại tâm đại Bồ đề ta, ta nay chẳng nên tín thọ lời kia. Tuy là tất cả pháp ngang cùng hư không, vô tánh làm tánh, tự tướng bản không, mà các hữu tình đêm dài sanh tử chẳng biết chẳng thấy, điên đảo mông lung gây làm các nghiệp chịu khổ sanh tử. Ta phải mặc đội áo mũ công đức tánh tướng đều không như thái hư không, mau tới Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, vì các hữu tình như sở ưng thuyết pháp, khiến kia giải thoát cáckhổ sanh tử, được quả Dự lưu, hoặc quả Nhất lai, hoặc quả Bất hoàn, hoặc quả A la hán, hoặc Độc giác Bồ đề, hoặc chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, năng tận vị lai lợi vui tất cả".
Bồ tát Ma ha tát này từ sơ phát tâm đã nghe pháp đây, nơi tâm vững vàng chẳng động chẳng chuyển. Nương tâm vững vàng chẳng động chẳng chuyển đây, hằng chính tu hành sáu đến bờ kia. Đã vào Bồ tát Chánh tánh ly sanh, lại chính tu hành sáu đến bờ kia nữa, lần lữa viên mãn dẹp hết các trói gút. Do đây được vào bậc Bất thối chuyển. Vậy nên, ác ma mặc dù đã thiết lập nhiều thứ phương tiện làm lụi bại, nhưng chẳng thể làm lụi bại được tâm Đại Bồ đề mà Bồ tát đã phát. Nếu Bồ tát Ma ha tát trọn nên các hành trạng tướng như thế, biết đấy là Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển.
Cụ thọ Thiện Hiện liền thưa Phật rằng: Bồ tát Ma ha tát này vì bất thối chuyển nên danh Bất thối chuyển, hay vì thối chuyển nên danh Bất thối chuyển ư?
Phật bảo: Thiện Hiện! Bồ tát Ma ha tát này vì bất thối chuyển nên danh Bất thối chuyển. Cũng vì thối chuyển nên danh Bất thổi chuyển.
Bấy giờ, Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Bồ tát Ma ha này vì sao vì bất thối chuyển nên danh Bất thối chuyển? Vì sao cũng vì thối chuyển nên danh Bất thối chuyển ư?
Phật bảo: Thiện Hiện! Bồ tát Ma ha tát này vượt khỏi bậc Thanh văn và Độc giác, chẳng lui đọa lại trong hai bậc kia, do đây nên nói bất thối chuyển nên danh Bất thối chuyển.
Bồ tát Ma ha tát này xa lìa bậc Thanh văn và Độc giác. Đối hai bậc kia quyết định lui bỏ. Do đây nên nói vì thối chuyển nên danh Bất thối chuyển.
Vậy nên, Bồ tát này được hai thứ danh, chẳng phải như các danh khác duy danh thối chuyển. Nếu Bồ tát Ma ha tát trọn nên các hành trạng tướng như thế, quyết định được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Nên quân các ác ma chẳng thể lui bại được.
Lại nữa, Thiện Hiện! Tất cả Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển muốn vào sơ tĩnh lự cho đến đệ tứ tĩnh lự tức tùy ý năng vào. Muốn vào từ vô lượng cho đến xả vô lượng tức tùy ý năng vào. Muốn vào định Không vô biên xứ cho đến định Phi tưởng phi phi tưởng xứ tức tùy ý năng vào. Muốn vào bốn niệm trụ cho đến tám thánh đạo chi tức tùy ý năng vào. Muốn vào sơ giải thoát cho đến diệt tưởng thọ giải thoát tức tùy ý năng vào. Muốn vào sơ thắng xứ cho đến thắng xứ thứ tám tức tùy ý năng vào. Muốn vào định sơ tĩnh lự cho đến định diệt tưởng thọ tức tùy ý năng vào. Muốn và sơ biến xứ cho đế biến xứ thứ mười tức tùy ý năng vào. Muốn vào không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn tức tùy ý năng vào. Muốn dẫn phát năm thần thông tức tùy ý năng dẫn phát.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này tuy vào bốn tĩnh lự cho đến dẫn phát năm thần thông mà chẳng thọ quả kia. Do nhân duyên đây chẳng theo tĩnh lự, vô lượng, đẳng chí cho đến diệt định và các công đức khác mà thọ sanh. Cũng chẳng lấy quả Dự lưu, hoặc quả Nhất lai, hoặc quả Bất hoàn, hoặc quả A la hán, hoặc Độc giác Bồ đề. Vì muốn lợi vui các hữu tình nên theo ý muốn nhiếp thọ thân đáng nên thọ, tức theo sở nguyện đều năng nhiếp thọ được, làm việc nên làm xong liền bèn bỏ đi. Nếu Bồ tát Ma ha tát trọn nên các hành trạng tướng như thế, biết đấy là Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển.
Lại nữa, Thiện Hiện! Tất cả Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển trọn nên tác ý Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, hằng chẳng xa lìa tâm Đại Bồ đề. Chẳng quý sắc uẩn cho đến thức uẩn. Chẳng quý nhãn xứ cho đến ý xứ. Chẳng quý sắc xứ cho đến pháp xứ. Chẳng quý nhãn giới cho đến ý giới. Chẳng quý sắc giới cho đến pháp giới. Chẳng quý nhãn thức giới cho đến ý thức giới. Chẳng quý nhãn xúc cho đến ý xúc. Chẳng quý nhãn xúc làm duyên sanh ra các thọ cho đến ý xúc làm duyên sanh ra các thọ.
Chẳng quý địa giới cho đến thức giới. Chẳng quý nhân duyên cho đến tăng thượng duyên. Chẳng quý tất cả duyên tánh, duyên khởi. Chẳng quý các tướng, chẳng quý tùy hảo. Chẳng quý sở y. Chẳng quý pháp có sắc không sắc, chẳng quý pháp có thấy không thấy, chẳng quý pháp có đối không đối, chẳng quý pháp có lậu không lậu, chẳng quý pháp có vi không vi, chẳng quý pháp thế gian xuất thế gian. Chẳng quý ngã, chẳng quý hữu tình cho đến chẳng quý tri giả, kiến giả. Chẳng quý đồ chúng, chẳng quý quyến thuộc. Chẳng quý lộc vị, chẳng quý của cải.
Chẳng quý bố thí Ba la mật đa cho đến bát nhã Ba la mật đa. Chẳng quý nội không cho đến vô tánh tự tánh không. Chẳng quý chơn như cho đến bất tư nghì giới. Chẳng quý khổ tập diệt đạo thánh đế. Chẳng quý mười thiện nghiệp đạo. Chẳng quý bốn tĩnh lự, bốn vô lượng, bốn vô sắc định. Chẳng quý năm thần thông. Chẳng quý bốn niệm trụ cho đến tám thánh đạo chi. Chẳng quý không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn. Chẳng quý tám giải thoát cho đến mười biến xứ.
Chẳng quý Tịnh quán địa cho đến Như Lai địa. Chẳng quý Cực hỷ địa cho đến Pháp vân địa. Chẳng quý đà la ni môn, tam ma địa môn. Chẳng quý năm nhãn, sáu thần thông. Chẳng quý Như Lai mười lực cho đế mười tám pháp Phật bất cộng. Chẳng quý đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả. Chẳng quý pháp vô vong thất, tánh hằng trụ xả. Chẳng quý nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí.
Chẳng quý quả Dự lưu cho đến Độc giác Bồ đề. Chẳng quý tất cả hạnh Bồ tát Ma ha tát. Chẳng quý chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Chẳng quý nghiêm tịnh cõi Phật. Chẳng quý thành thục hữu tình. Chẳng quý thấy nhiều chư Phật. Chẳng quý vun trồng căn lành.
Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này thấu rõ tất cả pháp ngang đồng hư không, vô tánh làm tánh, tự tướng đều không, chẳng thấy có pháp khá sanh quý trọng. Năng sanh, sở sanh, thời sanh, chỗ sanh, do đây mà sanh đều bất khả đắc. Sở dĩ vì sao? Tất cả pháp này ngang đồng hư không, tánh tướng đều không, vì nghĩa vô sanh vậy.
Bồ tát Ma ha tát này trọn nên tác ý Vô thượng Bồ đề, hằng chẳng xa lìa tâm Đại Bồ đề, thân bốn oai nghi qua lại vào ra, cất bước hạ chân, tâm không toán loạn, đi đứng ngồi nằm, tiến chỉ oai nghi, ra làm sự nghiệp đều trụ chính niệm. Nếu Bồ tát Ma ha tát trọn nên các hành trạng tướng như thế, biết là Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển.
Lại nữa, Thiện Hiện! Tất cả Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển vì muốn lợi vui các hữu tình nên hiện ở gia đình, phương tiện khéo léo dù hiện nhiếp thọ năm thứ dục lạc mà đối trong ấy chẳng sanh nhiễm đắm, đ?u vì giúp cấp các hữu tình vậy. Nghĩa là các hữu tình dùng ăn cho ăn, dùng uống cho uống, dùng áo cho áo, dùng xe cho xe, cho đến dùng tất cả vật cần dùng đều giúp cấp cho khiến kia mãn ý.
Bồ tát Ma ha tát này tự hành bố thí cho đến bát nhã Ba la mật đa, cũng khuyến người hành bố thí cho đến bát nhã Ba la mật đa, hằng chính xưng nêu pháp hành bố thí cho đến Bát nhã Ba la mật đa, vui mừng khen ngợi kẻ hành bố thí cho đến Bát nhã Ba la mật đa.
Bồ tát Ma ha tát này hiện ở gia đình dùng sức thần thông hoặc sức đại nguyện nhiếp thọ các thứ của cải đầy châu Thiệm bộ cho đến thế giới Tam thiên đại thiên, đem dùng cúng dường Phật Pháp Tăng bảo và thí các loại hữu tình nghèo thiếu. Bồ tát Ma ha tát này dù hiện ở gia đình mà thường tu phạm hạnh, trọn chẳng thọ dụng các cảnh diệu dục. Dù hiện nhiếp thọ nhiều thứ của cải ngọc báu mà đối trong ấy chẳng khởi nhiễm đắm. Lại đối khi nhiễm thọ các thứ dục lạc và của ngọc, trọn chẳng ép bức các loại hữu tình khiến sanh sầu khổ. Nếu Bồ tát Ma ha tát trọn nên các hành trạng tướng như thế, biết đấy là Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển.
Lại nữa, Thiện Hiện! Tất cả Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển có Thần vương Dược xoa cầm kim cương thường theo hai bên thầm vì giữ hộ, hằng khởi nghĩ này: "Bồ tát Ma ha tát này chẳng lâu sẽ chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Tôi nguyện thường theo thầm vì giữ hộ cho đến Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Tôi cầm kim cương của tộc họ thần Dược xoa giữ hộ, không lúc nào tạm bỏ. Người và phi người thảy chẳng thể làm tổn hại, chư thiên ma phạm và các thế gian cũng không có khả năng dùng pháp phá hoại tâm Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề đã phát". Do nhân duyên đây các Bồ tát này cho đến Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề thân ý thơ thới, thường không rối não.
Bồ tát Ma ha tát này năm căn thế gian thường không khuyết giảm, chỗ gọi căn mắt tai mũi lưỡi thân. Năm căn xuất thế gian cũng không khuyết giảm, chỗ gọi căn tín tiến niệm định huệ. Bồ tát Ma ha tát này thân thể đầy đủ, tướng hảo trang nghiêm, các công đức nơi tâm mỗi niệm mỗi niệm tăng tiến cho đến Vô thượng Chánh đẳng Bồ đ?. Nếu Bồ tát Ma ha tát trọn nên các hành trạng tướng như thế, biết là Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển.
Lại nữa, Thiện Hiện! Tất cả Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển thường làm thượng sĩ chẳng làm hạ sĩ.
Cụ thọ Thiện Hiện liền thưa Phật rằng: Bồ tát Ma ha tát này sao là sẽ được thường làm thượng sĩ chẳng làm hạ sĩ?
Phật bảo: Thiện Hiện! Bồ tát Ma ha tát này tất cả phiền não chẳng còn hiện tiền, sát na sát na pháp lành tăng tiến, cho đến Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề ở tất cả thời tâm không tán loạn. Vậy nên Ta nói Bồ tát Ma ha tát đây thường làm thượng sĩ chẳng làm hạ sĩ. Nếu Bồ tát Ma ha tát trọn nên các hành trạng tướng như thế, biết đấy là Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển.
Lại nữa, Thiện Hiện! Tất cả Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển trọn nên tác ý Vô thượng Bồ đề, hằng chẳng xa lìa tâm Đại Bồ đề, hằng tu tịnh mạng, chẳng làm chú thuật, chữa thuốc, xem bói các việc tà mạng. Chẳng vì danh lợi chú các quỉ thần, khiến nam nữ bị mắc, hỏi kia việc hung cát. Cũng chẳng chú cấm nam nữ đại tiểu bàng sanh quỉ thảy hiện việc hiếm có. Cũng chẳng xem tướng thọ lượng dài ngắn, của cải lộc vị nam nữ các việc thiện ác. Cũng chẳng dự đoán ghi trước lạnh nóng được mùa mất mùa, cát hung tốt xấu làm hoặc loạn hữu tình. Cũng chẳng chú cấm hòa hợp thang thuốc, tả đạo trị chữa tật bệnh, kết hảo quý nhân, cũng chẳng vì người làm xứ mạng giao thông hiện tướng thân hữu, mong lợi cầu danh. Hãy chẳng nhiễm lòng xem nhìn nam nữ giỡn cười cùng nói năng, huống có việc khác, cũng chẳng cung kính cúng dường quỉ thần. Vậy nên Ta nói thường làm thượng sĩ chẳng làm hạ sĩ.
Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này biết tất cả pháp tánh tướng đều không. Trong tánh tướng không chẳng thấy có tướng. Vì chẳng thấy có tướng, nên xa lìa các thứ tà mạng chú thuật, chữa thuốc xem tướng; chỉ cầu Vô thượng Cháng đẳng Bồ đề, thường làm nhiêu ích cho các hữu tình. Nếu Bồ tát Ma ha tát trọn nên các hành trạng tướng như thế, biết đấy là Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển.
Lại nữa, Thiện Hiện! Tất cả Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển đối văn chương kỹ nghệ thế gian dù được giỏi khéo mà chẳng mến đắm. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này thấu rõ tất cả pháp đều rốt ráo không, thế gian có bao văn chương kỹ nghệ đều bất khả đắc. Lại văn chương kỹ nghệ của các thế gian đều lời tạp uế, nhiếp vào tà mạng. Vậy nên, Bồ tát biết mà chẳng làm.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này đối các thơ luận thế tục ngoại đạo dù cũng biết giỏi mà chẳng ưa đắm. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này thấu rõ tất cả pháp tánh tướng đều không. Trong tánh tướng không, tất cả thơ luận đều bất khả đắc. Lại các thô luận thế tục ngoại đạo sở thuyết những sự lý phần nhiều có thêm bớt, đối đạo Bồ tát chẳng thể nào tùy thuận được, đều là nhiếp vào lời hý luận tạp uế, nên các Bồ tát biết mà chẳng ưa. Nếu Bồ tát Ma ha tát trọn nên các hành trạng tướng như thế, biết đấy là Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển.
Lại nữa, Thiện Hiện! Tất cả Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển lại còn có hằng bao nhiêu các hành trạng tướng khác nữa, biết đấy là Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển. Ta sẽ vì ngươi phân biệt giải nói, ngươi nên lóng nghe chắc chắc, rất khéo suy nghĩ.
Thiện Hiện thỉnh rằng: Dạ, xin thuyết cho. Chúng tôi hôm nay chuyên ý muốn nghe!
Phật bảo: Thiện Hiện! Có bao nhiêu Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển hành Bát nhã Ba la mật đa thông suốt các pháp đều vô sở hữu, h?ng chẳng xa lìa tâm Đại Bồ đề, chẳng muốn xem xét luận nói các uẩn các xứ các giới. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này vì đối lý uẩn xứ giới tánh tướng không đã khéo suy nghĩ, khéo thông suốt vậy.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này chẳng muốn xem xét luận nói việc chúng. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này vì đối lý tất cả tánh tướng không đã khéo suy nghĩ khéo thông suốt vậy.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này chẳng muốn xem xét luận nói việc vua. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này vì trụ bản tánh không, chẳng thấy tướng chút pháp có thắng có bại sang hèn vậy.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này chẳng muốn xem xét luận nói việc giặc. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này vì trụ tự tướng không, chẳng thấy tướng chút pháp có được có mất cho cướp vậy.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này chẳng muốn xem xét luận nói việc quân. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này vì trụ bản tánh không, chẳng thấy các tướng pháp có nhiều có ít nhóm tan vậy.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này chẳng muốn xem xét luận nói đấu chiến. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này vì khéo trụ lý các pháp chơn như không, chẳng thấy tướng chút pháp có mạnh có yếu ưa giận vậy.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này chẳng muốn xem xét luận nói nam nữ. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này vì trụ các pháp không, chẳng thấy tướng chút pháp có tốt có xấu yêu ghét vậy.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này chẳng muốn xem xét luận nói xóm làng. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này vì trụ các pháp không, chẳng thấy tướng chút pháp có tăng có giảm hợp lìa vậy.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này chẳng muốn xem xét luận nói thành ấp. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này vì trụ các pháp không, chẳng thấy tướng chút pháp có nhiếp chẳng nhiếp tốt xấu vậy.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này chẳng muốn xem xét luận nói cõi nước. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này vì an trụ thật tế, chẳng thấy tướng các pháp có thuộc chẳng thuộc đây kia vậy.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này chẳng muốn xem xét luận nói tướng tốt. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này vì an trụ vô tướng, chẳng thấy tướng các pháp có tốt có xấu sai khác vậy.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này chẳng muốn xem xét luận nói đây ngã, đây hữu tình cho đến đây tri giả, đây kiến giả. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này vì trụ rốt ráo không, đều chẳng thấy tướng ngã cho đến kiến giả hoặc có hoặc không sai khác vậy.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này chẳng muốn xem xét luận nói các việc thế gian như thế, chỉ muốn xem xét luận nói Bát nhã Ba la mật đa. Sở dĩ vì sao? Vì Bát nhã Ba la Mật đa sâu thẳm xa lìa các tướng, năng chứng được Vô thượng Đại Bồ đề vậy.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này thường chẳng xa lìa tác ý tương ưng Nhất thiết trí trí, tu hành bố thí Ba la mật đa lìa việc xan tham. Tu hành tịnh giới Ba la mật đa lìa việc phạm giới. Tu hành an nhẫn Ba la mật đa lìa việc giận cãi. Tu hành tinh tiến Ba la mật đa lìa việc lười nhác. Tu hành tĩnh lự Ba la mật đa lìa việc tán loạn. Tu hành bát nhã Ba la mật đa lìa việc ác huệ.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này tuy trụ tất cả pháp không mà ưa mến chánh pháp, chẳng ưa phi pháp. Tuy trụ bất khả đắc không mà thường xưng khen công đức Tam Bảo.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này tuy hành tướng các pháp chơn như, pháp giới nhất vị, mà muốn xưng nêu các công đức chơn như, pháp giới.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này tuy biết các pháp đều rốt ráo không mà mến bạn lành, chẳng ưa bạn ác. Nói bạn lành ấy là các Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác và chúng các Bồ tát Ma ha tát, hoặc các Thanh văn Đ?c giác thừa thảy khéo hay giáo hóa an lập hữu tình khiến tới được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, cũng gọi bàn lành.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma tát này thường muốn gần xem tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác, lóng nghe chánh pháp. Nếu nghe Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác ở các thế giới khác hiện thuyết chánh pháp, tức dùng nguyện lực vãng sanh cõi kia, cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen, nghe thọ chánh pháp.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này hoặc ngày hoặc đêm hằng chẳng xa lìa tác ý nhớ Phật, cũng chẳng xa lìa tác ý nghe pháp. Nhờ nhân duyên đây, tùy các cõi nước nào có Phật Thế Tôn hiện thuyết chánh pháp tức nương lực qua kia thọ sanh, hoặc nương thần thông qua kia nghe pháp. Nhờ nhân duyên đây, các Bồ tát Ma ha tát này đời đời sanh chỗ nào thường chẳng lìa Phật, hằng nghe chánh pháp không gián không đoạn.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này hằng vì lợi vui các hữu tình, nên dù năng hiện khởi các định, tĩnh lự, vô sắc thẳm sâu mà khéo phương tiện khởi tâm cõi Dục để giáo hóa các hữu tình mười thiện nghiệp đạo, cũng theo nguyện lực hiện sanh Dục giới cõi nước có Phật, cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen chư Phật Thế Tôn, lóng nghe chánh pháp, tu các thắng hạnh. Nếu Bồ tát Ma ha tát trọn nên các hành trạng tướng như thế, biết đấy là Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển.
Lại nữa, Thiện Hiện! Tất cả Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển thường hành bố thí Ba la mật đa cho đến bát nhã Ba la mật đa. Thường hành nội không cho đến vô tánh tự tánh không. Thường hành chơn như cho đến bất tư nghì giới. Thường hành khổ tập diệt đạo thánh đế. Thường hành bốn niệm trụ cho đến tám thánh đạo chi. Thường hành bốn tĩnh lự, bốn vô lượng, bốn vô sắc định. Thường hành không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn. Thường hành tám giải thoát cho đến mười biến xứ. Thường hành các Bậc bồ tát thù thắng. Thường hành tất cả đà la ni môn, tam ma địa môn. Thường hành năm nhãn, sáu thần thông. Thường hành Như Lai mười lực cho đến mười tám pháp Phật bất cộng. Thường hành đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả. Thường hành pháp vô vong thất, tánh hằng trụ xả. Thường hành nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí. Thường hành tất cả hạnh Bồ tát Ma ha tát. Thường cầu chư Phật Vô thượng Chánh đẳng bồ đề.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này hằng đối tự địa chẳng khởi nghi ngờ, chẳng khởi nghĩ này: Ta là Bất thối chuyển, ta chẳng phải Bất thối chuyển. Sở dĩ vì sao? Vì Bồ tát Ma ha tát này chẳng thấy chút pháp khá đối Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề nói có thối chuyển nói không thối chuyển.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này đối pháp tự địa không nghi không ngờ. Sở dĩ vì sao? Vì Bồ tát Ma ha tát này đối pháp tự địa đã khéo biết rõ, khéo thông suốt vậy.
Thiện Hiện phải biết: Như kẻ Dự lưu trụ quả Dự lưu, đối pháp tự quả không nghi không ngờ; Nhất lai, Bất hoàn, A la hán, Độc giác và các Như Lai Ứng Chánh đẳng Giác đều trụ tự quả, đối pháp tự quả không nghi không ngờ. Bồ tát Ma ha tát này cũng lại như thế, đối tự sở trụ bậc Bất thối chuyển nhiếp được các pháp hiện biết hiện thấy, không nghi không ngờ.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này trụ trong bậc đây thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật, tu các công đức, có ma sự khởi tức năng giác biết được, chẳng theo thế lực ma sự ma chuyển đổi, khéo năng tiêu diệt được các thứ ma sự, khiến chẳng ngăn ngại sở tu hành công đức.
Thiện Hiện phải biết: Như có kẻ gây làm nghiệp vô gián, tâm vô gián kia hằng thường theo dõi cho đến mệnh chung cũng chẳng thể bỏ được. Sở dĩ vì sao? Vì kia năng bình đẳng khởi thế lực tăng thượng nghiệp vô gián trói buộc, hằng thường chuyển theo cho đến mệnh tận cũng chẳng năng dẹp bỏ được, nếu có tâm nào khác chẳng thể ngăn ngại. Bồ tát Ma ha tát này cũng lại như thế, an trụ tự địa, nơi tâm chẳng động, không sở phân biệt, thế gian, trời, người, a tố lạc thảy đều chẳng thể chuyển nổi. Sở dĩ vì sao? Vì Bồ tát Ma tát này nơi tâm vững vàng, vượt các thế gian, trời, người, ma, phạm, a tố lạc thảy, đã vào Bồ tát Chánh tánh ly sanh, trụ bậc Bất thối, đã được Bồ tát thần thông thù thắng, thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật. Từ một nước Phật tới một nước Phật, cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen chư Phật Thế Tôn và các đệ tử Phật, lóng nghe chánh pháp, ở chỗ chư Phật trồng các căn lành, thỉnh hỏi pháp nghĩa Bồ tát nên học.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này an trụ tự địa, có khởi ma sự tức năng giác biết, quyết chẳng thuận theo ma sự mà chuyển đổi. Phương tiện khéo léo nhóm các ma sự để trong thật tế, phương btiện diệt trừ. Đối pháp tự địa không nghi ngờ. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này biết tất cả pháp đều vào thật tế, thông suốt thật tế chẳntg một chẳng nhiều. Đối trong thật tế không sở phân biệt, vì đối với thật tế không nghi không ngờ, đối pháp tự địa cũng không do dự.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này nếu chuyển thọ sanh cũng đối thật tế không còn quay lui, trọn chẳng phát khởi tác ý hướng tới bậc Thanh văn, Đ?c giác. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này biết tất cả pháp tự tướng đều không, với trong không đây chẳng thấy có pháp hoặc sanh hoặc diệt, hoặc nhiễm hoặc tịnh.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này cho đến chuyển sanh cũng chẳng nghi ngờ rằng sẽ được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề hay chẳng sẽ được. Sở dĩ vì sao? Vì Bồ tát Ma ha tát này thông suốt các pháp tự tướng đều không, tức là Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này an trụ tự địa chẳng theo duyên khác. Đối pháp tự địa không ai phá hoại được. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này trọn nên trí vô động vô thối chuyển, tất cả ác duyên chẳng thể làm nghiêng động được. Nếu Bồ tát Ma ha tát này trọn nên các hành trạng tướng như thế, biết đấy là Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển.
Lại nữa, Thiện Hiện! Tất cả Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển giả sử có ác ma làm hình tượng Phật đi đến chỗ kia nói lời như vầy: "Ngươi nay nên cầu quả A la hán, diệt hẳn các lậu, chứng vào Niết bàn. Ngươi chưa kham thọ ký Đại Bồ đề, chưa chứng được Vô sanh pháp nhẫn. Ngươi nay chưa có các hành trạng tướng bậc Bất thối chuyển, Như Lai chẳng nên trao ngươi ký Vô thượng Đại Bồ đề. Cần có đầy đủ các hành trạng tướng bậc Bất thối chuyển mới có thể nhờ Phật trao cho ký Vô thượng đại Bồ đề". Bồ tát Ma ha tát này nghe lời kia rồi tâm không biến động, chẳng lui chẳng chìm, không kinh không sợ. Bồ tát Ma ha tát này nên tự chứng biết: "Ta ở chỗ các Đức Như Lai quá khứ chắc đã nhận được ký Đại Bồ đề. Sở dĩ vì sao? Bồ tát trọn nên thắng pháp như thế quyết định nhờ chư Phật trao cho ký Đại Bồ đề. Ta đã trọn nên thắng pháp như thế, lẽ đâu Thế Tôn chẳng trao ký cho ta? Vậy nên ta ở chỗ Như Lai quá khứ quyết định đã nhận được ký Đại Bồ đề". Nếu Bồ tát Ma ha tát trọn nên các hành trạng tướng như thế, biết đấy là Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển.
Lại nữa, Thiện Hiện! Tất cả Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển, giả sử có ác ma, hoặc sứ giả ma làm hình tượng Phật đến trao Bồ tát ký bậc Thanh văn, hoặc trao Bồ tát ký bậc Đ?c giác, bảo Bồ tát rằng:"Thiện nam tử! Khốn thay! Dùng chi Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, sanh tử luân hồi, lâu chịu đại khổ! Nên tự mau chứng vô dư Niết bàn, lìa hẳn sanh tử, an vui rốt ráo". Bồ tát Ma ha tát này nghe lời kia rồi khởi nghĩ này rằng: "Đây định ác ma hoặc sứ giả ma dối hiện tượng Phật rối loạn tâm ta, trao ta ký bậc Thanh văn, Độc giác, khiến lui Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Sở dĩ vì sao? Định không chư Phật nào dạy các Bồ tát hướng tới Thanh văn hoặc bậc Độc giác, nới bỏ Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề".Bồ tát Ma ha tát này trọn nên các hành trạng tướng như thế, biết đấy là Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển.
Lại nữa, Thiện Hiện! Tất cả Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển, giả sử có ác ma, hoặc sứ giả ma dối hiện tượng Phật bảo Bồ tát rằng: "Ngươi đã thọ trì kinh điển Đại thừa chẳng phải Phật thuyết ra, cũng chẳng phải đệ tử Như Lai thuyết ra. Đấy các ác ma hoặc các ngoại đạo vì dối gạt ngươi làm thuyết như thế. Ngươi nay chẳng nên thọ trì đọc tụng". Bồ tát Ma ha tát này nghe lời kia rồi khởi nghĩ này rằng: "Đây định ác ma hoặc dòng họ ma khiến ta chán bỏ Vô thượng Bồ đề nên nói kinh điển Đại thừa sâu thẳm chẳng phải Phật thuyết, cũng chẳng phải đệ tử Như Lai thuyết ra. Sở dĩ vì sao? Vì lìa kinh điển đây năng được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề tất không có lẽ ấy".
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này định đã an trụ bậc Bất thối chuyển, chư Phật quá khứ đã trao kia ký Đại Bồ đề lâu rồi. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này đầy đủ trọn nên các hành trạng tướng như thế, phải biết đã nhận ký Đại Bồ đề rồi, tất đã an trụ bậc Bất thối chuyển, nên năng giác biết được sự nghiệp ác ma. Nếu Bồ tát Ma ha tát trọn nên các hành trạng tướng như thế, biết đấy là Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển.
Lại nữa, Thiện Hiện! Tất cả Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, nhiếp hộ chánh pháp chẳng tiếc thân mạng, huống các của cải bè bạn dòng họ. Bồ tát Ma ha tát này hằng khởi nghĩ này: "Thà ta nới bỏ thân hữu, của cải và tự thân mạng, quyết chẳng nới bỏ chánh pháp chư Phật. Sở dĩ vì sao? Vì thân hữu, của cải và tự thân mạng đời đời thường có, rất là dễ được. Chánh pháp chư Phật trăm ngàn trăm ức muôn ức kiếp mới được gặp một lần. Gặp được đêm dài được lợi vui lớn, nên ta định phải tinh siêng nhiếp hộ, chẳng đoái thân mạng, thân hữu, của cải".
Thiện Hiện phải biết: Khi Bồ tát Ma ha tát này nhiếp hộ chánh pháp nên khởi nghĩ đây: Ta nay chẳng vì nhiếp hộ chánh pháp một Phật hai Phật ba Phật cho đến trăm ngàn chư Phật mà khắp vì nhiếp hộ chánh pháp chư Phật mười phương ba đời, làm cho chẳng bị kém tổn.
Cụ thọ Thiện Hiện bèn thưa Phật rằng: Những gì gọi là chánh pháp chư Phật? Bồ tát Ma ha tát này vì sao nhiếp hộ chẳng tiếc của cải thân hữu thân mạng?
Phật bảo: Thiện Hiện! Tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác vì các Bồ tát thuyết các pháp không. Như vậy gọi là chánh pháp chư Phật. Có loại ngu si bài báng hủy chê nói đây phi pháp, phi Tỳ nại da, chẳng phải đấng Thầy trời người nói ra Thánh giáo, tu học pháp đây chẳng được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, chẳng chứng Niết bàn an vui vắng lặng.
Bồ tát Ma ha tát này nhiếp hộ pháp đây chẳng tiếc của cải thân hữu thân mạng, thường khởi nghĩ này: Như Lai thuyết ra tất cả pháp không là chỗ nương về chơn thật các hữu tình; Bồ tát tu học mau chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, vớt các hữu tình sanh lão bệnh tử, khiến được Niết bàn rốt ráo thường vui. Nên ta nay lẽ phải chẳng tiếc thân mạng của cải thân hữu nhiếp hộ pháp đây. Lại khởi nghĩ này: Ta cũng rơi ở số Phật vị lai. Phật đã trao ký Đại Bồ đề ta, do nhân duyên đây chánh pháp chư Phật tức là pháp ta, ta phải nhiếp hộ chẳng tiếc thân mạng của cải thân hữu. Ta đời vị lai khi được làm Phật cũng vì hữu tình tuyên nói các pháp không như thế vậy.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này thấy nghĩa lợi đây nhiếp hộ chánh pháp Như Lai đã thuyết, chẳng tiếc thân mạng của cải thân hữu, cho đến Bồ đề thường không lười mỏi. Nếu Bồ tát Ma ha tát trọn nên các hành trạng tướng như thế, biết đấy là Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển.
Lại nữa, Thiện Hiện! Tất cả Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển nghe các Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác thuyết ra chánh pháp không nghi ngờ. Nghe rồi thọ trì được chẳng quên mất, cho đến Vô thượng Chánh đẳng bồ đề. Sở dĩ vì sao? Vì Bồ tát Ma ha tát này đã được đà la ni khéo léo vậy.
Cụ thọ Thiện Hiện bèn thưa Phật rằng: Bồ tát Ma ha tát này đà được những đà la ni nào nên nghe các Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác thuyết ra chánh pháp không nghi không ngờ, nghe rồi thọ trì thường chẳng quên mất?
Phật bảo: Thiện Hiện! Bồ tát Ma ha tát này đã được Văn trì đà la ni thảy phương tiện khéo léo, nghe các Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác thuyết ra chánh pháp không nghi không ngờ. Nghe rồi thọ trì được chẳng quên mất, cho đến Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề thường như hiện tiền nghe Phật thuyết ra.
Bấy giờ, Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Bồ tát Ma ha tát này chỉ nghe Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác thuyết ra chánh pháp không nghi không ngờ, nghe rồi thọ trì thường chẳng quên mất, hay nghe Bồ tát, Độc giác, Thanh văn, trời, rồng, dược xoa, người, phi người thảy nói ra chánh pháp cũng năng đối kia không nghi không ngờ, nghe rồi thọ trì thường chẳng quên mất.
Phật bảo: Thiện Hiện! Bồ tát Ma ha tát này nghe khắp tất cả hữu tình những lời tiếng văn tự nghĩa lý đều năng thông suốt không nghi không ngờ, cùng cực đời vị lai thường chẳng quên mất. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này đã được Văn trì đà la ni thảy phương tiện khéo léo, nắm giữ sở thuyết khiến chẳng mất vậy. Nếu Bồ tát Ma ha tát trọn nên các hành trạng tướng như thế, biết đấy là Bồ tát Ma tát Bất thối chuyển.
Hội Thứ Ba
PHẨM TƯỚNG KHÔNG Thứ 21 - 1
Bấy giờ, cụ thọ Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển như thế trọn nên công đức hiếm có rộng lớn vô lượng vô biên chẳng thể nghĩ bàn được?
Phật bảo: Thiện Hiện! Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này đã được trí thù thắng vô lượng vô biên, chẳng cộng Thanh văn và Độc giác. Trụ trong trí đây dẫn phát bốn vô ngại giải thù thắng. Do bốn vô ngại giải thù thắng đây, thế gian trời, người, a tố lạc thảy không thể hỏi nạn khiến Bồ tát Ma ha tát này trí huệ biện tài bí đến cùng tận.
Cụ thọ Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Được kiếp như cát Căng già tuyên nói các hành trạng tướng Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển do Phật đã nói các hành trạng tướng, hiển chỉ ra Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển trọn nên công đức vô thượng thù thắng. Cúi xin Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác lại vì tuyên nói nghĩa xứ sâu thẳm, khiến các Bồ tát an trụ trong ấy năng hành bố thí Ba la mật đa cho đến bát nhã Ba la mật đa khiến mau viên mãn. Năng hành nội không cho đến vô tánh tự tánh không khiến mau viên mãn. Năng hành chơn như cho bất tư nghì giới khiến mau viên mãn. Năng hành khổ tập diệt đạo thánh đế khiến mau viên mãn. Năng hành bốn niệm trụ cho đến tám thánh đạo chi khiến mau viên mãn. Năng hành bốn tĩnh lự, bốn vô lượng, bốn vô sắc định khiến mau viên mãn. Năng hành tám giải thoát cho đến mười biến xứ khiến mau viên mãn. Năng hành không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn khiến mau viên mãn. Năng hành bậc Bồ tát Ma ha tát khiến mau viên mãn. Năng hành tất cả đà la ni môn, tam ma địa môn khiến mau viên mãn. Năng hành năm nhãn, sáu thần thông khiến mau viên mãn. Năng hànhNhư Lai mười lực cho đến mười tám pháp Phật bất cộng khiến mau viên mãn. Năng hành đại từ, đại bị đại hỷ, đại xả khiến mau viên mãn. Năng hành ba mươi hai tướng, tám mươi tùy hảo khiến mau viên mãn. Năng hành pháp vô vong thất, tánh hằng trụ xả khiến mau viên mãn. Năng hành nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí khiến mau viên mãn?
Phật bảo: Thiện Hiện! Hay thay, hay thay. Ngươi nay chính năng vì chúng các Bồ tát Ma ha tát thỉnh hỏi Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác nghĩa xứ sâu thẳm, khiến các Bồ tát an trụ trong ấy hành các công đức khiến mau viên mãn.
Thiện Hiện phải biết: Nghĩa xứ sâu thẳm là không, vô tướng, vô nguyện, vô tác, vô sanh, vô diệt, lìa nhiễm, niết bàn, chơn như, pháp giới, pháp tánh, thật tế như thế thảy gọi là nghĩa xứ sâu thẳm. Thiện Hiện! Phải biết đã nói các thứ thêm lời nghĩa xứ sâu thẳm như thế đều hiển Niết bàn là nghĩa sâu thẳm.
Cụ thọ Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Vì chỉ Niết bàn gọi nghĩa sâu thẳm hay các pháp khác cũng gọi sâu thẳm?
Phật bảo: Thiện Hiện! Tất cả các pháp khác cũng gọi sâu thẳm. Chỗ gọi sắc uẩn cho đến thức uẩn cũng gọi sâu thẳm. Nhãn xứ cho đến ý xứ cũng gọi sâu thẳm. Sắc xứ cho đến pháp xứ cũng gọi sâu thẳm. Nhãn giới cho đến ý giới cũng gọi sâu thẳm. Sắc giới cho đến pháp giới cũng gọi sâu thẳm. Nhãn thức giới cho đến ý thức giới cũng gọi sâu thẳm. Nhãn xúc cho đến ý xúc cũng gọi sâu thẳm. Nhãn xúc làm duyên sanh ra các thọ cho đến ý xúc làm duyên sanh ra các thọ cũng gọi sâu thẳm.
Địa giới cho đến thức giới cũng gọi sâu thẳm. Nhân duyên cho đến tăng thượng duyên cũng gọi sâu thẳm. Vô minh cho đến lão tử cũng gọi sâu thẳm. Bố thí Ba la mật đa cho đến bát nhã Ba la mật đa cũng gọi sâu thẳm. Nội không cho đến vô tánh tự tánh không cũng gọi sâu thẳm. Chơn như cho đến bất tư nghì giới cũng gọi sâu thẳm. Khổ tập diệt đạo thánh đế cũng gọi sâu thẳm.
Bốn niệm trụ cho đến tám thánh đạo chi cũng gọi sâu thẳm. Bốn tĩnh lự, bốn vô lượng, bốn vô sắc định cũng gọi sâu thẳm. Tám giải thoát cho đến mười biến xứ cũng gọi sâu thẳm. Không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn cũng gọi sâu thẳm. Tịnh quán địa cho đến Như Lai địa cũng gọi sâu thẳm. Cực hỷ địa cho đến Pháp vân địa cũng gọi sâu thẳm. Đà la ni môn, tam ma địa môn cũng gọi sâu thẳm. Năm nhãn, sáu thần thông cũng gọi sâu thẳm.
Như Lai mười lực cho đến mười tám pháp Phật bất cộng cũng gọi sâu thẳm. Đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả cũng gọi sâu thẳm. Ba mươi hai tướng Đ?i sĩ, tám mươi tùy hảo cũng gọi sâu thẳm. Pháp vô vong thất, tánh hằng trụ xả cũng gọi sâu thẳm. Nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí cũng gọi sâu thẳm. Quả Dự lưu cho đến Độc giác Bồ đề cũng gọi sâu thẳm. Tất cả hạnh Bồ tát Ma ha tát, chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề cũng gọi sâu thẳm.
Bấy giờ, Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Vì sao sắc uẩn cũng gọi sâu thẳm? Vì sao thọ tưởng hành thức cũng gọi sâu thẳm? Nói rộng cho đến vì sao tất cả hạnh Bồ tát Ma ha tát cũng gọi sâu thẳm? Vì sao chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề cũng gọi sâu thẳm?
Phật bảo: Thiện Hiện! Sắc uẩn chơn như rất sâu, nên sắc uẩn cũng gọi sâu thẳm; thọ tưởng hành thức uẩn chơn như rất sâu, nên thọ tưởng hành thức uẩn cũng gọi sâu thẳm. Nói rộng cho đến tất cả hạnh Bồ tát Ma ha tát chơn như rất sâu, nên tất cả hạnh Bồ tát Ma ha tát cũng gọi sâu thẳm. Chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề chơn như rất sâu, nên chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề cũng gọi sâu thẳm.
Cụ thọ Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Vì sao sắc uẩn chơn như rất sâu? Vì sao thọ tưởng hành thức uẩn chơn như rất sâu? Nói rộng cho đến vì sao tất cả hạnh Bồ tát Ma ha tát chơn như rất sâu? Vì sao chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề chơn như rất sâu?
Phật bảo: Thiện Hiện! Sắc uẩn chơn như chẳng tức sắc uẩn, chẳng lìa sắc uẩn, vậy nên rất sâu. Thọ tưởng hành thức uẩn chơn như chẳng tức thọ tưởng hành thức uẩn, chẳng lìa thọ tưởng hành thức uẩn, vậy nên rất sâu. Nói rộng cho đến tất cả hạnh Bồ tát Ma ha tát chơn như chẳng tức tất cả hạnh Bồ tát Ma ha tát, chẳng lìa tất cả hạnh Bồ tát Ma ha tát, vậy nên rất sâu. Chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề chơn như chẳng tức chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, chẳng lìa chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, vậy nên rất sâu.
Bấy giờ, Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Rất lạ! Phương tiện nhiệm mầu vì Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển ngăn khiển sắc uẩn chỉ rõ Niết bàn. Ngăn khiển thọ tưởng hành thức uẩn, chỉ rõ Niết bàn. Nói rộngcho đến ngăn khiển tất cả hạnh Bồ tát Ma ha tát chỉ rõ Niết bàn. Ngăn khiển chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề chỉ rõ Niết bàn.
Bạch Thế Tôn! Rất lạ! Phương tiện nhiệm mầu vì Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển ngăn khiển tất cả hoặc pháp thế gian, hoặc pháp xuất thế gian, hoặc pháp cộng, hoặc pháp chẳng cộng, hoặc pháp hữu lậu, hoặc pháp vô lậu, hoặc pháp hữu tránh, hoặc pháp vô tránh, hoặc pháp hữu tội, hoặc pháp vô tội, hoặc pháp hữu vi, hoặc pháp vô vi, chỉ rõ Niết bàn?
Phật bảo: Thiện Hiện! Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói: Bạch Thế Tôn! Rất lạ! Phương tiện nhiệm mầu vì Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển ngăn khiển sắc uẩn chỉ rõ Niết bàn, ngăn khiển thọ tưởng hành thức uẩn chỉ rõ Niết bàn. Nói rộng cho đến ngăn khiển tất cả hạnh Bồ tát Ma ha tát chỉ rõ Niết bàn, ngăn khiển chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề chỉ rõ Niết bàn.
Bạch Thế Tôn! Rất lạ! Phương tiện nhiệm mầu vì Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển ngăn khiển tất cả, hoặc pháp thế gian, hoặc pháp xuất thế gian, hoặc pháp cộng, hoặc pháp chẳng cộng, hoặc pháp hữu lậu, hoặc pháp vô lậu, hoặc pháp hữu tránh, hoặc pháp vô tránh, hoặc pháp hữu tội, hoặc pháp vô tội, hoặc pháp hữu vi, hoặc pháp vô vi chỉ rõ Niết bàn.
Lại nữa, Thiện Hiện! Các Bồ tát Ma ha tát nên đối nghĩa xứ sâu thẳm như thế, nương lý thú tương ưng Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, suy nghĩ kỹ chắc, so lường quan sát, nên khởi nghĩ này: Ta nay phải như Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm đã dạy mà trụ. Ta nay phải như Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm đã nói mà học.
Thiện Hiện phải biết: Nếu Bồ tát Ma ha tát năng đối nghĩa xứ rất sâu như thế, nương lý thú tương ưng Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm suy nghĩ kỹ chắc, so lường quan sát, như Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm đã dạy mà trụ, như Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm đã nói mà học. Bồ tát Ma ha tát này do năng tinh siêng tu học như thế, nương Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm khởi một tâm niệm hãy năng nhiếp thọ vô lượng vô số vô biên căn lành, vượt vô lượng kiếp sanh tử trôi lăn, mau chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, huống năng thường tu Bát nhã Ba la mật đa không gián đoạn, hằng trụ tác ý tương ưng Bồ đề.
Như người say dục cùng với người nữ sinh đẹp, trao đổi ái nhiễm cùng nhau, chung lập hẹn ước. Người nữ kia bị trở ngại chẳng đến chỗ đã hẹn ước được. Người này dục tâm quá mạnh tuôn chảy. Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Tâm dục người ấy đối chỗ nào mà chuyển động?
Bạch Thế Tôn! Tâm dục người này đổi chỗ nữ căn mà chuyển, là khởi nghĩ này: Kia sao chẳng đến cộng hội nơi đây vui giỡn sung sướng.
Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Người ấy ngày đêm sanh bao nhiêu nghĩ dâm dục?
Bạch Thế Tôn! Người này ngày đêm nghĩ dục rất nhiều.
Phật bảo: Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát nương Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm khởi một tâm niệm như Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm đã nói mà học, vượt được kiếp số trôi lăn sanh tử, cùng người say dục kia qua một ngày đêm đã khởi dục niệm, số lượng ấy ngang nhau.
Thiện Hiện phải biết: Bồ tát Ma ha tát này tùy nương nghĩa thú Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm suy nghĩ tu học, tùy năng được giải thoát bao nhiêu lầm lỗi có thể ngăn ngại Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Vậy nên, Bồ tát nương Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm tinh siêng tu học mau chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.
Thiện Hiện phải biết: Nếu Bồ tát Ma ha tát như Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm đã nói mà trụ, qua một ngày đêm sở được công đức, nếu công đức này có hình tướng chất ngại ấy, thế giới chư Phật Tam thiên đại thiên ngang như cát sông Căng già chẳng năng dung nạp hết được. Giả sử các công đức khác đầy rẫy thế giới Phật Tam thiên đại thiên như cát Căng già, sánh số công đức đây trăm phần chẳng kịp một, ngàn phần chẳng kịp một, cho đến cực số phần cũng chẳng kịp một.