- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa (24 tập)
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 2
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 3
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 4
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 5
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 6
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 7
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 8
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 9
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 10
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 11
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 12
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 13
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 14
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 15
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 16
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 17
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 18
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 19
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 20
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 21
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 22
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 23
- Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 24
- Tiểu sử dịch giả HT Thích Trí Nghiêm
Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 17
Quyển Thứ 414
Hội thứ hai Phẩm Tam Ma Địa thứ 16-2
Hội thứ hai Phẩm Niệm Trụ Thảy thứ 17-1
Nguồn: Hòa Thượng Thích Trí Nghiêm
Lại nữa, Thiện Hiện! Tướng Đại thừa Bồ tát Ma ha tát ấy là vô lượng trăm ngàn vô thượng vi diệu các tam ma địa. Tức là Kiện hành tam ma địa, Bảo ấn tam ma địa, Sư tử du hý tam ma địa, Diệu nguyệt tam ma địa, Nguyệt tràng tướng tam ma địa, Nhất thiết pháp dũng tam ma địa, Quán đỉnh tam ma địa, Pháp giới quyết định tam ma địa, Quyết định tràng tướng tam ma địa, Kim cương dụ tam ma địa, Nhập pháp ấn tam ma địa, Phóng quang vô vong thất tam ma địa, Thiện lập định vương tam ma địa, Phóng quang tam ma địa, Tinh tiến lực tam ma địa, Đẳng dũng tam ma địa, Nhập nhất thiết ngôn từ quyết định tam ma địa, Đẳng nhập tăng ngữ tam ma địa, Quán phương tam ma địa, Tổng trì ấn tam ma địa, Vô vong thất tam ma địa, Chư pháp đẳng thú hải ấn tam ma địa, Biến phú hư không tam ma địa, Kim cương luân tam ma địa, Ly trần tam ma địa, Biến chiếu tam ma địa, Bất thuấn tam ma địa, Vô trụ tướng tam ma địa, Bất tư duy tam ma địa, Vô cấu đăng tam ma địa, Vô biên quang tam ma địa, Phát quang tam ma địa, Phổ chiếu tam ma địa, Tịnh kiên định tam ma địa, Vô cấu quang tam ma địa, Phát diệu lạc tam ma địa, Điển đăng tam ma địa, Vô tận tam ma địa, Cụ oai quang tam ma địa, Ly tận tam ma địa, Vô động tam ma địa, Vô hà khích tam ma địa, Nhật đăng tam ma địa, Tịnh nguyệt tam ma địa, Tịnh quang tam ma địa, Phát minh tam ma địa, Tác sở ưng tác tam ma địa, Trí tràng tướng tam ma địa, Kim cương man tam ma địa, Trụ tâm tam ma địa, Phổ minh tam ma địa, Thiện trụ tam ma địa, Bảo tích tam ma địa, Diệu pháp ấn tam ma địa, Nhất thiết pháp bình đẳng tánh tam ma địa, Xả ái lạc tam ma địa, Nhập pháp đỉnh tam ma địa, Phiêu tán tam ma địa, Phân biệt pháp cú tam ma địa, Bình đẳng tự tướng tam ma địa, Ly văn tự tướng tam ma địa, Đoạn sở duyên tam ma địa, Vô biến dị tam ma địa, Vô phẩm loại tam ma địa, Vô tướng hành tam ma địa, Ly ế ám tam ma địa, Cụ hành tam ma địa, Bất biến động tam ma địa, Độ cảnh giới tam ma địa, Tập nhất thiết công đức tam ma địa, Quyết định trụ tam ma địa, Vô tâm trụ tam ma địa, Tịnh diệu hoa tam ma địa, Cụ giác chi tam ma địa, Vô biên đăng tam ma địa, Vô biên biện tam ma địa, Vô đẳng đẳng tam ma địa, Siêu nhất thiết pháp tam ma địa, Quyết phán chư pháp tam ma địa, Tán nghi võng tam ma địa, Vô sở trụ tam ma địa, Nhất tướng trang nghiêm tam ma địa, Dẫn phát hành tướng tam ma địa, Nhất hành tướng tam ma địa, Ly hành tướng tam ma địa, Diệu hành tướng tam ma địa, Đạt chư hữu để tán hoại tam ma địa, Nhập thi thiết ngữ ngôn tam ma địa, Giải thoát âm thanh văn tự tam ma địa, Cự xí nhiên tam ma địa, Nghiêm tịnh tướng tam ma địa, Vô tiêu xí tam ma địa, Cụ nhất thiết diệu tướng tam ma địa, Bất hỷ nhất thiết khổ lạc tam ma địa, Vô tịnh hành tướng tam ma địa, Cụ đà la ni tam ma địa, Nhiếp phục nhất thiết chánh tánh tà tánh tam ma địa, Tĩnh tức nhất thiết vi thuận tam ma địa, Ly ái tắng tam ma địa, Vô cấu minh tam ma địa, Cụ kiên cố tam ma địa, Mãn nguyệt tịnh quang tam ma địa, Đại trang nghiêm tam ma địa, Chiếu nhất thiết thế gian tam ma địa, Định bình đẳng tánh tam ma địa, Hữu tránh vô tránh bình đẳng lý thú tam ma địa, Vô sào huyệt vô tiêu xí vô ái lạc tam ma địa, Quyết định an trụ chơn như tam ma địa, Ly thân uế ác tam ma địa, Ly ngữ uế ác tam ma địa, Ly ý uế ác tam ma địa, Như hư không tam ma địa, Vô nhiễm trước như hư không tam ma địa. Tam ma địa như thế thảy có vô lượng trăm ngàn, đấy là tướng Đại thừa Bồ tát Ma ha tát.
Thiện Hiện! Vì sao gọi là Kiện hành tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, năng thọ cảnh tất cả tam ma địa, năng mạnh mẽ làm xong vô biên việc thù thắng, năng làm dẫn đầu tất cả đẳng trì. Vậy nên gọi là Kiện hành tam ma địa.
Vì sao gọi là Bảo ấn tam ma địa? Vì tam ma địa này năng ấn tất cả định. Vậy nên gọi là Bảo ấn tam ma địa.
Vì sao gọi là Sư tử du hý tam ma địa? Là khi muốn trụ tam ma địa này, đối các thắng định du hý tự tại. Vậy nên gọi là Sư tử du hý tam ma địa.
Vì sao gọi là Diệu nguyệt tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, như trăng tròn sáng soi khắp các định. Vậy nên gọi là Diệu nguyệt tam ma địa.
Vì sao gọi là Nguyệt tràng tướng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khắp năng gìn giữ tướng các thắng định. Vậy nên gọi là Nguyệt tràng tướng tam ma địa.
Vì sao gọi là Nhất thiết pháp dũng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khắp năng vọt mạnh ra tất cả thắng định. Vậy nên gọi là Nhất thiết pháp dũng tam ma địa.
Vì sao gọi là Quán đỉnh tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khắp năng quán sát đỉnh tất cả định. Vậy nên gọi là Quán đỉnh tam ma địa.
Vì sao gọi là Pháp giới quyết định tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, năng đối pháp giới quyết định soi rõ. Vậy nên gọi là Pháp giới quyết định tam ma địa.
Vì sao gọi là Quyết định tràng tướng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, quyết định giữ tướng cờ các định. Vậy nên gọi là Quyết định tràng tướng tam ma địa.
Vì sao gọi là Kim cương dụ tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, năng phá các định chẳng phải kia đè được. Vậy nên gọi là Kim cương dụ tam ma địa.
Vì sao gọi là Nhập pháp ấn tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khắp năng chứng vào tất cả pháp ấn. Vậy nên gọi làNhập pháp ấn tam ma địa.
Vì sao gọi là Phóng quang vô vong thất tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, phóng quang thắng định soi loại hữu tình khiến nó nghĩ nhớ đã từng thọ pháp. Vậy nên gọi là Phóng quang vô vong thất tam ma địa.
Vì sao gọi là Thiện lập định vương tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các định vương khéo năng khiến lập. Vậy nên gọi là Thiện lập định vương tam ma địa.
Vì sao gọi là Phóng quang tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối quang các định khắp năng khai phát. Vậy nên gọi là Phóng quang tam ma địa.
Vì sao gọi là Tinh tiến lực tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, năng phát thế lực tinh tiến các định. Vậy nên gọi là Tinh tiến lực tam ma địa.
Vì sao gọi là Đẳng dũng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khiến các đẳng trì bình đẳng vọt hiện. Vậy nên gọi là Đẳng dũng tam ma địa.
Vì sao gọi là Nhập nhất thiết ngôn từ quyết định tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các lời lẽ quyết định ngộ vào. Vậy nên gọi là Nhập nhất thiết ngôn từ quyết định tam ma địa.
Vì sao gọi là Đẳng nhập tăng ngữ tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối tên các định khắp năng ngộ vào giải thích lý thú rõ ràng. Vậy nên gọi là Đẳng nhập tăng ngữ tam ma địa.
Vì sao gọi là Quán phương tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối phương pháp các định khắp năng quán soi. Vậy nên gọi là Quán phương tam ma địa.
Vì sao gọi là Tổng trì ấn tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, năng tổng nắm giữ diệu ấn các định. Vậy nên gọi là Tổng trì ấn tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô vong thất tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối tướng các định đều không quên mất. Vậy nên gọi là Vô vong thất tam ma địa.
Vì sao gọi là Chư pháp đẳng thú hải ấn tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khiến các thắng định bình đẳng đều tới vào, như cái ấn đại hải nhiếp nhận các dòng. Vậy nên gọi là Chư pháp đẳng thú hải ấn tam ma địa.
Vì sao gọi là Biến phú hư không tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các đẳng trì khắp năng che chở, không có chọn lựa, như thái hư không. Vậy nên gọi là Biến phú hư không tam ma địa.
Vì sao gọi là Kim cương luân tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khắp năng nắm giữ tất cả thắng định khiến chẳng tán hoại như luân kim cương. Vậy nên gọi là Kim cương luân tam ma địa.
Vì sao gọi là Ly trần tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, năng diệt tất cả phiền não ràng buộc dơ bẩn. Vậy nên gọi là Ly trần tam ma địa.
Vì sao gọi là Biến chiếu tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khắp soi các định khiến rất sáng rõ. Vậy nên gọi là Biến chiếu tam ma địa.
Vì sao gọi là Bất thuấn tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, chẳng còn mong cầu định khác, pháp khác nữa. Vậy nên gọi là Bất thuấn tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô tướng trụ tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, chẳng thấy trong các định có chút pháp khá trụ. Vậy nên gọi là Vô tướng trụ tam ma địa.
Vì sao gọi là Bất tư duy tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, có bao nhiêu pháp tâm tâm sở hèn kém thảy đều chẳng chuyển hiện. Vậy nên gọi là Bất tư duy tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô cấu đăng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, như cầm đèn sáng soi rõ các định. Vậy nên gọi là Vô cấu đăng tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô biên quang tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, năng phát ánh sáng lớn soi không ngằn mé. Vậy nên gọi là Vô biên quang tam ma địa.
Vì sao gọi là Phát quang tam ma địa? Là nếu khi trụ đẳng trì vô gián này, năng phát sáng láng tất cả thắng định. Vậy nên gọi là Phát quang tam ma địa.
Vì sao gọi là Phổ chiếu tam ma địa? Là nếu khi trụ đẳng trì vô gián này, tức năng soi khắp các môn thắng định. Vậy nên gọi là Phổ chiếu tam ma địa.
Vì sao gọi là Tịnh kiên định tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, được các đẳng trì tánh tịnh bình đẳng. Vậy nên gọi là Tịnh kiên định tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô cấu quang tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, năng khắp tẩy trừ bẩn thỉu tất cả định. Vậy nên gọi là Vô cấu quang tam ma địa.
Vì sao gọi là Phát diệu lạc tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, lãnh thọ diệu lạc tất cả đẳng trì. Vậy nên gọi là Phát diệu lạc tam ma địa.
Vì sao gọi là Điển đăng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, soi các đẳng trì như diện sáng hực. Vậy nên gọi là Điển đăng tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô tận tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, dẫn phát công đức các đẳng trì không hết, mà chẳng thấy tướng kia hết chẳng hết. Vậy nên gọi là vô tận tam ma địa.
Vì sao gọi là Cụ oai quang tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các đẳng trì oai quang đây độc thịnh nhất. Vậy nên gọi là Cụ oai quang tam ma địa.
Vì sao gọi là Ly tận tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, thấy các đẳng trì tất cả không hết mà chẳng thấy tướng có hết chẳng hết. Vậy nên gọi là Ly tận tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô động tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khiến các đẳng trì không lay, không lắc, cũng không hý luận. Vậy nên gọi là Vô động tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô hà khích tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khiến các đẳng trì thấy không vết hở. Vậy nên gọi là Vô hà khích tam ma địa.
Vì sao gọi là Nhật đăng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khiến các định môn phát sáng khắp soi. Vậy nên gọi là Nhật đăng tam ma địa.
Vì sao gọi là Tịnh nguyệt tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khiến các đẳng trì trừ tối như trăng. Vậy nên gọi là Tịnh nguyệt tam ma địa.
Vì sao gọi là Tịnh quang tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối tất cả đẳng trì được bốn vô ngại giải. Vậy nên gọi là Tịnh quang tam ma địa.
Vì sao gọi là Phát minh tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khiến các cửa định phát sanh ánh sáng khắp soi. Vậy nên gọi là Phát minh tam ma địa.
Vì sao gọi là Tác sở ưng tác tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này. lo liệu các đẳng trì việc đáng ra làm, lại khiến các định việc ra làm thành xong. Vậy nên gọi là Tác sở ưng tác tam ma địa.
Vì sao gọi là Trí tràng tướng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, thấy diệu trí tràng tướng các đẳng trì. Vậy nên gọi là Trí tràng tướng tam ma địa.
Vì sao gọi là Kim cương man tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, tuy năng thông đạt tất cả pháp mà chẳng thấy có tướng thông đạt. Vậy nên gọi là Kim cương man tam ma địa.
Vì sao gọi là Trụ tâm tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, tâm chẳng lay động, chẳng chuyển, chẳng soi, cũng chẳng tổn giảm, chẳng nghĩ có tâm. Vậy nên gọi là Trụ tâm tam ma địa.
Vì sao gọi là Phổ minh tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các định sáng khắp năng quán soi. Vậy nên gọi là Phổ minh tam ma địa.
Vì sao gọi là Thiện trụ tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các đẳng trì khéo hay an trụ. Vậy nên gọi là Thiện trụ tam ma địa.
Vì sao gọi là Bảo tích tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, xem các đẳng trì đều như đống ngọc báu. Vậy nên gọi là Bảo tích tam ma địa.
Vì sao gọi là Diệu pháp ấn tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, năng ấn các đẳng trì, dùng vô ấn mà ấn vậy. Vậy nên gọi là Diệu pháp ấn tam ma địa.
Vì sao gọi là Nhất thiết pháp bình đẳng tánh tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, chẳng thấy có pháp lìa tánh bình đẳng. Vậy nên gọi là Nhất thiết pháp bình đẳng tam ma địa.
Vì sao gọi là Xả ái lạc tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối tất cả pháp xả các ưa vui. Vậy nên gọi là Xả ái lạc tam ma địa.
Vì sao gọi là Nhập pháp đỉnh tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối tất cả pháp năng trừ ám chướng, cũng đối các định năng làm thượng thủ. Vậy nên gọi là Nhập pháp đỉnh tam ma địa.
Vì sao gọi là Phiêu tán tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, thổi tan tất cả chấp định, chấp pháp. Vậy nên gọi là Phiêu tán tam ma địa.
Vì sao gọi là Phân biệt pháp cú tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khéo năng phân biệt pháp cú các định. Vậy nên gọi là Phân biệt pháp cú tam ma địa.
Vì sao gọi là Bình đẳng tự tướng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, được tướng chữ bình đẳng các đẳng trì. Vậy nên gọi là Bình đẳng tự tướng tam ma địa.
Vì sao gọi là Ly văn tự tướng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các đẳng trì chẳng được một chữ. Vậy nên gọi là Ly văn tự tướng tam ma địa.
Vì sao gọi là Đoạn sở duyên tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, tuyệt tướng cảnh sở duyên các đẳng trì. Vậy nên gọi là Đoạn sở duyên tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô biến dị tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, chẳng được tướng các pháp biến khác. Vậy nên gọi là Vô biến dị tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô phẩm loại tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, chẳng thấy tướng riêng phẩm loại các pháp. Vậy nên gọi là Vô phẩm loại tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô tướng hành tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối tướng các định đều vô sở đắc. Vậy nên gọi là Vô tướng hành tam ma địa.
Vì sao gọi là Ly ế ám tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, mù tối các định không thứ nào chẳng bị trừ khiển. Vậy nên gọi là Ly ế ám tam ma địa.
Vì sao gọi là Cụ hành tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối hành các định đều không kiến chấp. Vậy nên gọi là Cụ hành tam ma địa.
Vì sao gọi là Bất biến động tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các đẳng trì chẳng thấy biến động. Vậy nên gọi là Bất biến động tam ma địa.
Vì sao gọi là Độ cảnh giới tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, vượt khỏi cảnh giới sở duyên các đẳng trì. Vậy nên gọi là Độ cảnh giới tam ma địa.
Vì sao gọi là Tập nhất thiết công đức tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, năng nhóm bao nhiêu công đức các định, đối tất cả pháp mà không có tưởng nhóm. Vậy nên gọi là Tập nhất thiết công đức tam ma địa.
Vì sao gọi là Quyết định trụ tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các định tâm dù quyết định trụ, mà biết tướng kia trọn chẳng thể được. Vậy nên gọi là Quyết định trụ tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô tâm trụ tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, tâm đối các định không chuyển, không rơi. Vậy nên gọi là Vô tâm trụ tam ma địa.
Vì sao gọi là Tinh diệu hoa tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khiến các đẳng trì đều được thanh tịnh, nghiêm sức sáng rõ in như hoa đẹp. Vậy nên gọi là Tịnh diệu hoa tam ma địa.
Vì sao gọi là Cụ giác chi tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khiến tất cả định tu bảy nhánh giác chóng được viên mãn. Vậy nên gọi là Cụ giác chi tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô biên đăng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối tất cả đều năng soi rõ ví như sáng đèn. Vậy nên gọi là Vô biên đăng tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô biên biện tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối tất cả pháp được biện tài vô biên. Vậy nên gọi là Vô biên biện tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô đẳng đẳng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các đẳng trì được tánh bình đẳng, cũng khiến các định thành vô đẳng đẳng. Vậy nên gọi là Vô đẳng đẳng tam ma địa.
Vì sao gọi là Siêu nhất thiết pháp tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khắp được vượt qua các pháp ba cõi. Vậy nên gọi là Siêu nhất thiết pháp tam ma địa.
Vì sao gọi là Quyết phán chư pháp tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các thắng định và các pháp, năng vì hữu tình như thật quyết phán. Vậy nên gọi là Quyết phán chư pháp tam ma địa.
Vì sao gọi là Tán nghi võng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các đẳng trì và tất cả pháp có bao lưới nghi đều năng trừ tan hết. Vậy nên gọi là Tán nghi võng tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô sở trụ tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, chẳng thấy các pháp có chỗ sở trụ. Vậy nên gọi là Vô sở trụ tam ma địa.
Vì sao gọi là Nhất tướng trang nghiêm tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, chẳng thấy các pháp hai tướng khá lấy. Vậy nên gọi là Nhất tướng trang nghiêm tam ma địa.
Vì sao gọi là Dẫn phát hành tướng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các đẳng trì và tất cả pháp, dù năng dẫn phát nhiều thứ hành tướng mà đều chẳng thấy kẻ năng dẫn phát. Vậy nên gọi là Dẫn phát hành tướng tam ma địa.
Vì sao gọi là Nhất hành tướng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, thấy các đẳng trì không hai hành tướng. Vậy nên gọi là Nhất hành tướng tam ma địa.
Vì sao gọi là Ly hành tướng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, thấy các đẳng trì đều vô hành tướng. Vậy nên gọi là Ly hành tướng tam ma địa.
Vì sao gọi là Diệu hành tướng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khiến các đẳng trì sanh khởi diệu hành tướng. Vậy nên gọi là Diệu hành tướng tam ma địa.
Vì sao gọi là Đạt chư hữu để tán hoại tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các đẳng trì và tất cả pháp được trí thông đạt như thật ngộ vào; đã được vào rồi, đối các hiển pháp phá tan thông suốt khiến không còn thừa sót. Vậy nên gọi là Đạt chư hữu để tán hoại tam ma địa.
Vì sao gọi là Nhập thi thiết ngữ ngôn tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, ngộ vào tất cả pháp tam ma địa rồi, thi thiết ra lời nói không mắc không ngại. Vậy nên gọi là Nhập thi thiết ngữ ngôn tam ma địa.
Vì sao gọi là Giải thoát âm thanh văn tự tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, thấy các tướng vắng diệt các đẳng trì giải thoát tất cả tiếng tăm văn chữ. Vậy nên gọi là Giải thoát âm thanh văn tự tam ma địa.
Vì sao gọi là Cự xí nhiên tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các đẳng trì oai quang soi sáng. Vậy nên gọi là Cự xí nhiên tam ma địa.
Vì sao gọi là Nghiêm tịnh tướng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, được tướng nghiêm tịnh, nghĩa là đối các tướng đều hay trừ diệt. Vậy nên gọi là Nghiêm tịnh tướng tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô tiêu xí tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các đẳng trì chẳng thấy nêu cờ. Vậy nên gọi là Vô tiêu xí tam ma địa.
Vì sao gọi là Cụ nhất thiết diệu tướng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, diệu tướng các định không tướng nào chẳng đầy đủ. Vậy nên gọi là Cụ nhất thiết diệu tướng tam ma địa.
Vì sao gọi là Bất hỷ nhất thiết khổ lạc tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối tướng khổ vui các đẳng trì chẳng vui quan sát. Vậy nên gọi là Bất hỷ nhất thiết khổ lạc tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô tận hành tướng tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, chẳng thấy hành tướng các định có hết. Vậy nên gọi là Vô tận hành tướng tam ma địa.
Vì sao gọi là Cụ đà la ni tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, năng tổng nắm giữ thắng sự các định. Vậy nên gọi là Cụ đà la ni tam ma địa.
Vì sao gọi là Nhiếp phục nhất thiết chánh tánh tà tánh tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các đẳng trì chánh tánh tà tánh, nhiếp phục các kiến đều khiến chẳng cho sanh khởi. Vậy nên gọi là Nhiếp phục nhất thiết chánh tánh tà tánh tam ma địa.
Vì sao gọi là Tĩnh tức nhất thiết vi thuận tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các đẳng trì và tất cả pháp đều chẳng thấy có tướng trái thuận. Vậy nên gọi là Tĩnh tức nhất thiết vi thuận tam ma địa.
Vì sao gọi là Ly tắng ái tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các đẳng trì và tất cả pháp đều chẳng thấy có tướng ghét ưa. Vậy nên gọi là Ly tắng ái tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô cấu minh tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các đẳng trì đều chẳng thấy có tướng trong tướng dục. Vậy nên gọi là Vô cấu minh tam ma địa.
Vì sao gọi là Cụ kiên cố tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khiến các đẳng trì đều được bền chắc. Vậy nên gọi là Cụ kiên cố tam ma địa.
Vì sao gọi là Mãn nguyệt tịnh quang tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khiến các đẳng trì công đức hơn thêm như trăng trong đầy tròn, nước biển cả sáng thêm. Vậy nên gọi là Mãn nguyện tịnh quang tam ma địa.
Vì sao gọi là Đại trang nghiêm tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khiến các đẳng trì trọn nên các thứ nhiệm mầu hiếm có, việc trang nghiêm lớn. Vậy nên gọi là Đại trang nghiêm tam ma địa.
Vì sao gọi là Chiếu nhất thiết thế gian tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, soi các đẳng trì và tất cả pháp, khiến loại hữu tình đều được khai hiểu. Vậy nên gọi là Chiếu nhất thiết thế giam tam ma địa.
Vì sao gọi là Định bình đẳng tánh tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, chẳng thấy đẳng trì tụ tán sai khác. Vậy nên gọi là Định bình đẳng tánh tam ma địa.
Vì sao gọi là Hữu tránh vô tránh bình đẳng lý thú tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, chẳng thấy tánh tướng sai khác các pháp và tất cả định có tránh không tránh. Vậy nên gọi là Hữu tránh vô tránh bình đẳng lý thú tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô sào huyệt vô tiêu xí vô ái lạc tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, phá các tổ hang, bỏ các cờ nêu, dứt các muốn ưa mà không chấp lấy. Vậy nên gọi là Vô sào huyệt vô tiêu xí vô ái lạc tam ma địa.
Vì sao gọi là Quyết định an trụ chơn như tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các đẳng trì và tất cả pháp thường chẳng bỏ rời chơn như thật tướng. Vậy nên gọi là Quyết định an trụ chơn như tam ma địa.
Vì sao gọi là Ly thân uế ác tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khiến các đẳng trì phá hoại thân kiến. Vậy nên gọi là Ly thân uế ác tam ma địa.
Vì sao gọi là Ly ngữ uế ác tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khiến các đẳng trì phá ngữ ác nghiệp. Vậy nên gọi là Ly ngữ uế ác tam ma địa.
Vì sao gọi là Ly ý uế ác tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, khiến các đẳng trì phá ý ác nghiệp. Vậy nên gọi là Ly ý uế ác tam ma địa.
Vì sao gọi là Như hư không tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, đối các hữu tình khắp năng nhiêu ích mà tâm bình đẳng như thái hư không. Vậy nên gọi là Như hư không tam ma địa.
Vì sao gọi là Vô nhiễm trước như hư không tam ma địa? Là nếu khi trụ tam ma địa này, quán tất cả pháp đều vô sở hữu, như hư không trong sạch không nhiễm không dính. Vậy nên gọi là Vô nhiễm trước như hư không tam ma địa.
Thiện Hiện! Như vậy thảy có vô lượng trăm ngàn thắng tam ma địa mầu nhiệm hiếm có. Phải biết, đấy là tướng Đại thừa Bồ tát Ma ha tát.
Hội Thứ Hai
Phẩm Niệm Phật Trụ Thảy
Thứ 17-1
Lại nữa, Thiện Hiện! Tướng Đại thừa Bồ tát Ma ha tát là bốn niệm trụ. Những gì là bốn? Một là thân niệm trụ, hai là thọ niệm trụ, ba là tâm niệm trụ, bốn là pháp niệm trụ.
Thân niệm trụ ấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa, đem vô sở đắc mà làm phương tiện, tuy đối nội thân trụ quán theo thân, hoặc đối ngoại thân trụ quán theo thân, hoặc đối nội ngoại thân trụ quán theo thân, mà vẫn chẳng khởi thân cùng tìm nghĩ, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu.
Thọ niệm trụ ấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, tuy đối nội thọ trụ quán theo thọ, hoặc đối ngoại thọ trụ quán theo thọ, hoặc đối nội ngoại thọ trụ quán theo thọ, mà vẫn chẳng khởi thọ cùng tìm nghĩ, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu.
Tâm niệm trụ ấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, tuy đối nội tâm trụ quán theo tâm, hoặc đối ngoại tâm trụ quán theo tâm, mà vẫn chẳng khởi tâm cùng tìm nghĩ, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu.
Pháp niệm trụ ấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, tuy đối nội pháp trụ quán theo pháp, hoặc đối ngoại pháp trụ quán theo pháp, hoặc đối nội ngoại pháp trụ quán theo pháp, mà vẫn chẳng khởi pháp cùng tìm nghĩ, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu.
Sao là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối nội thân trụ quán theo thân, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ, điều phục tham ưu? Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, quán kỹ tự thân khi đi biết đi, khi đứng biết đứng, khi ngồi biết ngồi, khi nằm biết nằm, như như tự thân uy nghi sai khác. Như vậy, như vậy, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu. Đấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối nội thân trụ quán theo thân, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, quán kỹ tự thân chính biết đi đến, chính biết xem ngó, chính biết cúi ngước, chính biết co dãn, mặc Tăng già lê, cầm nắm y bát, hoặc ăn hoặc uống, nghỉ ngơi kinh hành, ngồi dậy, đón rước, thức ngủ nói lặng, vào ra các định, đều nhớ chính biết. Đấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối nội thân trụ quán theo thân, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, quán kỹ tự thân, với khi thở vào nhớ biết thở vào, với khi thở ra nhớ biết thở ra, với khi thở dài nhớ biết thở dài, với khi thở ngắn nhớ biết thở ngắn. Như thợ quay xe hoặc học trò y, khi thế xe dài biết thế xe dài, khi thế xe ngắn biết thế xe ngắn. Bồ tát Ma ha tát này cũng lại như thế, nhớ biết các thở hoặc vào hoặc ra, dài ngắn sai khác. Đấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối nội thân trụ quán theo thân, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, quán kỹ tự thân, các giới sai khác. Chỗ gọi địa giới, thủy hỏa phong giới. Như thợ thịt giỏi hoặc học trò y dứt mạng trâu rồi, lại dùng dao bén chia xẻ nơi thân, cắt làm bốn phần, hoặc ngồi hoặc đứng như thật quán biết. Bồ tát Ma ha tát này cũng lại như thế, quán sát tự thân địa thủy hỏa phong bốn giới sai khác. Đấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối nội thân trụ quán theo thân, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, quán kỹ tự thân từ chân đến đỉnh các thứ bất tịnh đầy rẫy nơi trong, ngoài được da mỏng gói kín. Chỗ gọi thân này chỉ có các thứ: tóc, lông, móng, răng, da thứa, máu, thịt, gân, mạch, xương, tủy, tim, gan, phổi, cật, mật, lá lách, bào thai, dạ dày, ruột lớn, ruột nhỏ, cứt, đái, nước mắt, nước dãi, khạc nhổ, mồ hôi, đất bẩn, đàm, mủ, mỡ lá, óc, màng, ghèn, cứt ráy, bất tịnh như thế đầy rẫy trong thân. Như có nông phu hoặc các trưởng giả, trong bịch đựng đầy các thứ tạp cốc, chỗ gọi nếp, mè, lúa, đậu, bắp thảy; có kẻ tỏ mắt khai bịch xem coi năng như thật biết trong ấy chỉ có nếp, mè, lúa thảy các thứ tạp cốc. Bồ tát Ma ha tát này cũng là như thế, quán kỹ tự thân từ chân đến đỉnh đầy rẫy bất tịnh chẳng thể tham muốn. Đấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối nội thân trụ quán theo thân, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, qua đường đạm bạc xem chỗ bỏ thây chết đã một ngày, hoặc qua hai ngày cho đến bảy ngày, nơi thân sình trướng sắc biến xanh bầm, hôi thối, da phá, mủ máu chảy ra. Thấy việc này rồi, tự nghĩ thân ta có tánh như thế, đủ pháp như vậy, chưa được giải thoát, trọn về như thế! Đấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối nội thân trụ quán theo thân, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, qua đường đạm bạc xem chỗ bỏ thây chết đã một ngày, hoặc qua hai ngày cho đến bảy ngày, bị các chim bồ cắt, quạ khách, cú mèo, thổ niếu, cọp, beo, chồn, sói, chó, dã can thảy, nhiều loại cầm thú; hoặc mổ hoặc bấu, xương thịt rơi rớt ngổn ngang, cắn giành ăn nuốt. Thấy việc này rồi, tự nghĩ thân ta có tánh như thế, đủ pháp như vậy, chưa được giải thoát, trọn về như thế. Đấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối nội thân trụ quán theo thân, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, qua đường đạm bạc xem chỗ bỏ thây, cầm thú ăn rồi, bất tịnh bẫy nát, mủ máu chảy lìa, có vô lượng loại trùng giòi sinh ra hôi thối lắm hơn chó chết. Thấy việc này rồi, tự nghĩ thân ta có tánh như thế, đủ pháp như vậy, chưa được giải thoát, trọn về như thế. Đấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối nội thân trụ quán theo thân, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, qua đường đạm bạc xem chỗ bỏ thây, trùng giòi ăn rồi, thịt lìa xương ló, đốt chân tay liền nhau vì gân quấn máu dính hãy còn thịt bẫy. Thấy việc này rồi, tự nghĩ thân ta có tánh như thế, đủ pháp như vậy, chưa được giải thoát trọn về như thế. Đấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối nội thân trụ quán theo thân, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, qua đường đạm bạc xem chỗ bỏ thây, đã thành xương trắng máu thịt đều hết, còn gân liền nhau. Thấy việc này rồi, tự nghĩ thân ta có tánh như thế, đủ pháp như vậy, chưa được giải thoát trọn về như thế. Đấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối nội thân trụ quán theo thân, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, qua đường đạm bạc xem chỗ bỏ thây chỉ còn các xương, xương ấy trắng ngà sắc như kha tuyết, các gân nát bẩy, đốt chân tay rời lìa. Thấy việc này rồi, tự nghĩ thân ta có tánh như thế, đủ pháp như vậy, chưa được giải thoát trọn về như thế. Đấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối nội thân trụ quán theo thân, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, qua đường đạm bạc xem chỗ bỏ thây, đã thành xương trắng, lóng đốt chân tay chia tản, rơi rớt mỗi nơi. Thấy việc này rồi, tự nghĩ thân ta có tánh như thế, đủ pháp như vậy, chưa được giải thoát trọn về như thế. Đấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối nội thân trụ quán theo thân, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, qua đường đạm bạc xem chỗ bỏ thây, các xương chia lìa đều ở chỗ khác, xương chân chỗ khác, xương ống chỗ khác, xương gối chỗ khác, xương đùi chỗ khác, xương vế chỗ khác, xương sườn chỗ khác, xương sống chỗ khác, xương ngực chỗ khác, xương vai chỗ khác, xương tay chỗ khác, xương ngón chỗ khác, xương cổ chỗ khác, xương cằm chỗ khác, xương má chỗ khác. Thấy việc này rồi, tự nghĩ thân ta có tánh như thế, đủ pháp như vậy, chưa được giải thoát trọn về như thế. Đấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối nội thân trụ quán theo thân, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, qua đường đạm bạc xem chỗ bỏ thây, hài cốt ngổn ngang, gió thổi nắng phơi, mưa chan sương phủ, lâu đã nhiều năm, sắc như kha tuyết. Thấy việc này rồi, tự nghĩ thân ta có tánh như thế, đủ pháp như vậy, chưa được giải thoát trọn về như thế. Đấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối nội thân trụ quán theo thân, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, qua đường đạm bạc xem chỗ bỏ thây, còn xương tan đất, trải nhiều trăm năm, hoặc nhiều ngàn năm, tướng ấy biến xanh, trạng sắc như chim cáp, hoặc có mục nát như bụi trần, cùng đất hòa nhau khó phân biệt được. Thấy việc này rồi, tự nghĩ thân ta có tánh như thế, đủ pháp như vậy, chưa được giải thoát trọn về như thế. Đấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối nội thân trụ quán theo thân, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu.
Thiện Hiện! Các Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, như đối nội thân sai khác như thế trụ quán theo thân, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu. Đối ngoại thân trụ quán theo thân. Đối nội ngoại thân trụ quán theo thân, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu. Tùy kia sở ưng cũng lại như vậy.
Thiện Hiện! Các Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối nội ngoại cùng thọ-tâm-pháp trụ quán theo thọ-tâm-pháp, xí nhiên tinh tiến, chính biết đủ nhớ điều phục tham ưu. Tùy kia sở ưng đều nên nói rộng. Thiện Hiện! Như vậy, Bồ tát Ma ha tát tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối nội ngoại cùng thân-thọ-tâm-pháp khi trụ quán theo thân-thọ-tâm-pháp. Dù tác quán này mà vô sở đắc. Thiện Hiện! Phải biết đấy là tướng Đại thừa Bồ tát Ma ha tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Tướng Đại thừa Bồ tát Ma ha tát ấy là bốn chánh đoạn. Những gì là bốn? Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối các pháp ác bất thiện chưa sanh, vì chẳng cho sanh nên sanh muốn cố gắng, phát khởi chính riêng, sách tâm, trì tâm, đấy là thứ nhất.
Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối các pháp ác bất thiện đã sanh, vì dứt hẳn nên sanh muốn cố gắng phát khởi chính siêng, sách tâm, trì tâm, đấy là thứ hai.
Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, thiện pháp chưa sanh vì khiến sanh, nên sanh muốn cố gắng phát khởi chính siêng, sách tâm, trì tâm, đấy là thứ ba.
Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, thiện pháp đã sanh, vì khiến an trụ chẳng quên, thêm rộng bội tu viên mãn nên sanh muốn cố gắng phát khởi chính siêng, sách tâm, trì tâm, đấy là thứ tư.
Thiện Hiện! Phải biết đấy là tướng Đại thừa Bồ tát Ma ha tát.