Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. quangduc@quangduc.com* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

60. Kinh Không Gì Chuyển Hướng

19/05/202010:26(Xem: 7342)
60. Kinh Không Gì Chuyển Hướng

TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO

TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRUNG BỘ KINH

( Majhima  Nikàya )


Tập II
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli

Chuyển thể Thơ :

Giới Lạc  MAI LẠC HỒNG  tự TUỆ NGHIÊM

 ( Huynh Trưởng Cấp Tấn  - GĐPTVN tại Hoa Kỳ )

Email : honglacmai1@yahoo.com



60. Kinh KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG
( Apannaka sutta )
 
Như vậy, tôi nghe :
 
      Một thời, đức Thế Tôn Ứng Cúng  (1)
          Du hành cùng Đại Chúng Săng-Ga  (2)
              Đến địa phương Kô-Sa-La  (3)
       Trú làng Phạm-Chí (4) tên là Sa-La. (3)
          Các Bàn-Môn (4) là Gia Chủ nọ
          Tại vùng đó nghe tiếng đồn là :
            “ Có Sa-Môn Gô -Ta-Ma
       Cùng với Đại Chúng xuất gia của Ngài
          Đến trú ngay làng Sa-La đó
          Ngài thuộc về giòng họ Thích Ca 
            Xuất thân vương tộc, xuất gia
       Thành đạt đạo quả cao xa nhiệm mầu
 
          Mười tôn hiệu cao sâu diệu ngữ :
          Thế Gian Giải, Điều Ngự Trượng Phu,
             Phật, Thế Tôn, Thiên Nhân Sư,
       Chánh Đẳng Chánh Giác đại từ uy linh
          Vô Thượng Sĩ  hay Minh Hạnh Túc,
    _________________________
 
(1) : Thế Tôn (Bhagava ), Ứng Cúng ( Araham ) là 2 trong Thập
        Hiệu người đời tôn xưng Đức Phật .
 (2) : Sangha  được phiên âm là Tăng-Già , để chỉ tập thể chư vị
      Tỷ Kheo đệ tử Phật .
 (3) : Vương quốc Kosala ( Kiều-Tất-La ) dưới sự cai trị của vua
     Pasenadi ( Ba-Tư-Nặc ) .
 (4) : Phạm-Chí  hay  Bàn-Môn  tức là Bà-La-Môn .
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 316
 
          Bậc Thiện Thệ, Ứng Cúng, Như Lai,
             Do sự chứng ngộ tự Ngài
       So với Thiên giới, Ma loài, Phạm Thiên
        Với các chúng chư Thiên, Nhân loại
          Bà-la-môn với lại Sa-môn
             Hiển thị mọi loài, tuyên ngôn
       Rồi lại tuyên thuyết Pháp môn nhiệm mầu
          Thuyết Sơ Thiện, rồi sau Trung Thiện
          Thuyết Hậu Thiện, văn nghĩa đủ đầy
             Trình bày Phạm hạnh từ đây
       Pháp thân thanh tịnh, bậc Thầy Nhân Thiên.
          Thật đáng quý nếu tìm yết kiến
    Đại La-Hán thị hiện cõi đời.
 
             Rồi thì Gia Chủ đồng thời
       Bàn-Môn các vị ở nơi thành này
          Họ lũ lượt đi ngay, hướng tới
          Nơi Thế Tôn trú với Tăng-Già
 ( Chư vị Phích-Khú tịnh, hòa ).
       Khi đối diện trước Phật Đà kim dung,
          Các Bàn-môn đã cùng đi đến
          Nói những lời thân mến xã giao    
             Thân thiện chúc tụng, mừng chào
 Rồi các vị ấy ngồi vào một bên.
          Bà-la-môn, tuổi tên Gia chủ
          Có người thì khể thủ Sa-Môn
             Có người chúc tụng nói dồn
       Có người chỉ vái Sa-Môn rồi ngồi
          Cũng có kẻ nói trôi tên họ
          Cũng có kẻ chỉ ngó, lặng yên.
 
              Thế Tôn hỏi các vị trên :
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 317
 
 – “ Này các Gia Chủ ! Truy nguyên kỹ càng
          Đạo Sư nào minh quang khả dĩ
          Để các ông có lý do mà
              Đặt trọn lòng tin sâu xa ? ”.
 
 – “ Kính bạch Tôn-Giả ! Thật là khó mong !
          Chúng con không có Thầy thông tuệ
          Khả ý để đặt trọn lòng tin ! ”.
 
        – “ Các Gia Chủ ! Nếu sự tình
       Các ông không có cho mình minh-sư
          Thời hãy lấy pháp từ ý tưởng
         ‘Không có gì chuyển hướng’ thực hành.
              Các Gia Chủ ! Với pháp lành
      ‘Không gì chuyển hướng’ khéo nhanh thọ trì,
          Khéo thành tựu, tức thì đưa tới
   Hạnh phúc với an lạc lâu dài.
 
              Các Gia Chủ ! Hãy hiểu ngay : 
      ‘Không gì chuyển hướng’ pháp này là sao ?
 
(  I.- Thuyết hư  vô )
 
      *  Các Gia Chủ ! Từ lâu nhiều vị  
          Là Sa-môn, Phạm-chí đề ra                  
              Lập thuyết, quan điểm như là :
      ‘Bố thí không kết quả, mà uổng công,
          Lễ hy sinh cũng không kết quả,
          Tế tự không kết quả chút nào,
              Không có kết quả nhằm vào
       Quả báo nghiệp thiện ác đâu thấy nào ?
          Không đời sau, không cha không mẹ,
          Không có kể các loại hóa sanh,
              Không có những Sa-môn lành,
       Bàn-môn chân chánh thực hành trải qua
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH  – 318
 
          Hành trì, và vị này tuyên bố
          Về đời này, về chỗ đời sau
              Sau khi tự chứng ngộ vào
       Thắng tri tất cả, hiểu sâu mọi bề’.
 
      *  Nhưng trái lại, nói về nhiều vị
          Là Sa-môn, Phạm-chí đề ra
              Quan điểm đối nghịch khác xa,
       Nói rằng : ‘Có kết quả qua sự tình
          Bố thí hoặc hy sinh, tế tự
          Có quả báo nghiệp dữ nghiệp lành,
              Đời này, đời sau sẵn dành,
       Có cha mẹ, có hóa sanh các loài,
          Trên đời này có các Phạm-chí,
          Có Sa-môn nhiều vị chánh chân
              Hành trì, chân chánh thực hành,
       Các vị tuyên bố đành rành ra sao
          Về đời này, đời sau đều có
Sau khi đã chứng ngộ, thắng tri’.  
              Này các Gia Chủ ! Nghĩ gì ?
       Phải các Phạm-chí, các vì Sa-môn
          Đã hoàn toàn nói lời trái ngược ? ”.
 
    – “ Thưa đúng vậy, bạch Đức Thế Tôn ”.
 
        – “ Ở đây, có những Sa-môn,
       Bàn-môn, lập thuyết bảo tồn khư khư :
         ‘Không kết quả có từ bố thí,
          Lễ hy sinh làm chỉ uổng công,
              Kết quả tế tự cũng không,
       Quả báo nghiệp thiện ác, không có nào !
          Đời này và đời sau chẳng có
          Không cha mẹ, không có hóa sanh 
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 319
 
              Không có những Sa-môn lành,
       Bàn-môn chân chánh thực hành trải qua
          Hành trì, và vị này tuyên bố
          Về đời này, về chỗ đời sau
              Sau khi tự chứng ngộ vào
       Thắng tri tất cả’, hiểu sâu như vầy.
          Đối với những vị này, do có
          Ba thiện pháp từ bỏ, không hành
              Là thân & khẩu & ý thiện hành,
       Sau đó chấp nhận, thực hành bất phân
          Ba ác pháp từ thân, khẩu, ý
          Thân ác hành, khẩu & ý ác hành.
              Sao vậy ? Vì từ ngọn ngành    
       Sa-môn, Phạm-chí ấy sanh kiến tà
          Không thấy ra sự nguy hiểm thế,
          Sự hạ liệt, cấu uế bất kỳ,
              Không thấy được sự thoát ly,
       Lợi ích thiện pháp hành trì tịnh thanh.
 
          Vì đành rành đời sau vẫn có
          Nếu quan niệm không có đời sau
              Thời đó là tà kiến sâu
       Tà tư duy, tà ngữ , đâu đúng nào !
          Quan niệm vậy, trước sau đối nghịch
          Tự mâu thuẩn, công kích sai ngoa
              Với A-La-Hán thiền-na
       Chứng thiên nhãn, thấy biết qua nhiều đời.
 
          Ai thuyết phục các người khác biết
          Là không có về việc đời sau 
              Sự thuyết phục ấy nhằm vào
       Chống lại diệu pháp, nhuộm màu vô minh,
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 320
 
Người khen mình chê người là họ.
          Thiện giới bị từ bỏ tức thì,
              Ác giới thì được chấp trì
       Tà kiến, tà ngữ, tư-duy tà này
          Đối nghịch ngay với các bậc Thánh
          Thuyết phục chống pháp chánh diệu siêu
              Khen mình, chê người đủ điều
       Sai biệt bất thiện pháp đều khởi lên
   Là do duyên tà kiến chấp thủ.
 
          Các Gia chủ ! Trí giả nghĩ suy :
            ‘Nếu không có đời sau, thì
       Mạng chung thân hoại đến kỳ trải sang
   Cảm thấy được an toàn tự ngã.
          Còn hoặc giả thật có đời sau,
              Vị ấy mạng chung, sinh vào
       Đọa xứ, địa ngục biết bao khổ sầu !
 
          Nếu muốn rằng đời sau không có
          Nếu lời họ ( Phạm-chí, Sa-môn )  
              Là đúng sự thật ( chân ngôn )
       Nhưng trong hiện tại vẫn còn liên can :
          Bị người trí đàng hoàng quở trách :
        ‘Người này thật tà kiến, bất tường,
              Với hư-vô-luận chủ trương’.
       Còn như nếu có thường thường đời sau,
          Thì vị này cả vào hai mặt
          Đều sẽ gặp bất hạnh, khổ thay !          
              Ngay trong kiếp hiện tại này :
       Bị người trí quở trách ngay chẳng cùng.
       Sau thân hoại mạng chung, sinh tới
  Địa ngục, cõi ác giới khổ đau.  
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH  – 321
 
              Như vậy, pháp được nói vào
      ‘Không gì chuyển hướng’ bị mau chấp trì
          Hoặc thực thi một cách sai lạc
          Bởi ý các vị ấy chẳng dời,
              Chỉ chấp nhận một phía thôi,
       Bỏ phía thiện pháp, xa rời điều ngay.
 
          Các Gia Chủ ! Ở đây, những vị
          Là Phạm-chí hoặc Sa-môn nào
              Lập thuyết, quan điểm như sau :
      ‘Thật có kết quả nhằm vào biện minh :
          Lễ hy sinh, bố thí, tế tự,
          Quả báo các nghiệp dữ, nghiệp lành
              Đời này, đời sau đành rành,
       Có cha mẹ, có hóa sanh các loài      
          Trên đời này có các Phạm-chí,
          Có Sa-môn nhiều vị chánh chân
              Hành trì, chân chánh thực hành,
       Các vị tuyên bố đành rành ra sao
          Về đời này, đời sau đều có
          Sau khi đã chứng ngộ, thắng tri’ .  
 
              Thì đối với những vị ni
       Sự kiện chờ đợi tức thì xảy ra :
          Từ bỏ ba ác hành bất thiện
          Và chấp nhận ba thiện pháp lành
            ( Là thân & khẩu & ý thiện hành ).
       Sao vậy ? Vì họ thấy rành điều ni :
          Sự hiểm nguy, hạ liệt, cấu uế,
          Của bất kể bất thiện pháp gì .
              Thấy sự lợi ích, thoát ly,
       Thanh tịnh của thiện pháp khi thực hành,       
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH  – 322
 
          Vì đời sau có thành tựu đó
          Nếu quan điểm nào có đồng tình
              Rằng có đời sau, sẽ sinh
       Đó là chánh kiến. Nếu mình suy tư
          Chánh tư duy chính từ điều đó,
          Nếu những ai nói có đời sau
      Đó là chánh ngữ thanh cao.
       Nếu ai nói có đời sau rõ ràng
          Thời thuận hạp, không mang mâu thuẩn
          Không đối nghịch lý luận thắng tri
              Của A-La-Hán các vì
       Nhiều đời diễn tiến tức thì thấy ngay.
 
          Nếu có ai thuyết phục người khác
          Tin có các đời sau như vầy
              Là sự thuyết phục thẳng ngay
       Thuận với diệu pháp ; không hay khen mình
          Và chê người. Sự tình dẫn tới
          Trước khi các ác giới diệt đi
              Các thiện giới khéo chấp trì,
       Chánh kiến, chánh ngữ, tư duy chánh tuyền,
          Không đối nghịch Thánh hiền tôn túc
          Sự thuyết phục thuận diệu pháp này,
              Không chê người, khen mình đây
       Nên thiện pháp sai biệt này khởi lên.
 
          Chính do duyên chánh kiến đầy đủ
          Các Gia Chủ ! Người trí nghĩ suy :
             ‘Nếu có đời sau, vậy thì
       Sanh lên Thiên giới sau khi mãn phần
          Sanh thiện thú, cõi trần an thuận.
          Nếu như muốn không có đời sau                    
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH  – 323
 
              Mà Sa-môn, Phạm-chí nào
       Nói là sự thật, thanh cao mọi phần
          Ngay hiện tại, trí nhân ca ngợi :
        ‘Người này, với thiện giới tựa nương
              Chánh kiến, hữu luận chủ trương’.
       Đời sau nếu có, thời thường xảy ra
          Cả hai mặt đều là may mắn
          Hiện tại đặng người trí tán dương
              Cuộc sống an lạc thanh lương
       Sau khi thân hoại, Thiên đường siêu sanh,
          Hoặc trần gian, cõi lành an hưởng
          Pháp ‘Không gì chuyển hướng’ này thì
              Được thực hành đúng, chấp trì,
       Phía bất thiện pháp bỏ đi chẳng còn.     
 
(  II.- Thuyết vô tác dụng )
 
          Các vị ! Nhiều Sa-môn cá biệt
          Các Bàn-môn lập thuyết bao hàm :
             ‘Tự làm hay khiến người làm,
       Chém giết hay khiến người làm việc đây,
          Thiêu đốt hay khiến người thiêu đốt,
          Gây phiền não hay buộc người gây, 
              Gây áo não, sợ hãi đầy  &
       Khiến người gây những điều này nhỏ to,
          Sát sanh & của không cho lấy đứt,
          Cướp bóc hay đánh giựt khơi khơi,
              Nói láo & tư thông vợ người…
       Những hành động ấy đều thời chẳng sao !
          Không có tội ác nào từ đó.
          Hoặc nếu có lấy một bánh xe
              Thật lớn và sắc bén ghê
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 324
 
       Giết hại tất cả chẳng hề nương tay
          Mọi chúng sanh thành ngay đống thịt,  
          Cũng không có nhiều ít tội gì !
              Hoặc nếu có một người đi
       Tay cầm gươm bén, tâm thì bất nhân
          Bờ phía nam sông Hằng đi mãi
          Vừa đi vừa giết hại dã man
              Lại khiến người khác hung tàn
       Chém giết, thiêu đốt xóm làng tiêu tan ;  
          Giết chóc tràn, nhưng nào có tội !
 
          Hoặc có người sớm tối thực hành
              Đi dọc bờ bắc sông Hằng
       Bố thí, tế lễ, lòng thành chẳng vơi
          Hoặc khiến người bố thí, tế lễ,
          Không vì thế có phước báo gì,
    Tạo thành tiếp tục phước ni’.
 
       Các Gia Chủ ! Có những vì Sa-môn 
          Hoặc Bàn-môn nói lời ngược ý
          Với các vị Phạm-chí, Sa-môn :
             ‘Cướp bóc, giết hại chẳng chồn
       Hay các việc ác dập dồn kể trên,
          Nhân duyên ấy tạo nên tội ác,
    Gây tiếp tục tội ác vô ngần.
              Nếu người đi dọc sông Hằng
       Bố thí, tế lễ ; thế nhân khuyên làm        
          Do nhân duyên đã làm như vậy
          Có phước báo, tiếp mãi phước duyên,
              Bố thí, tự điều phục liền
       Tự chế, nói thật… đều tuyền phước sinh’.
          Vì sao vậy ? Sự tình hãy nghĩ
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 325
 
          Có phải những Phạm-chí, Sa-môn
              Những lời đối nghịch nói dồn ? ”.
 
 – “ Thưa vâng, bạch Đức Thế Tôn Phật Đà ”. 
 
    – “ Các Gia Chủ ! những Sa-môn nọ
          Hay cũng có Phạm-chí gần xa   
              Lập thuyết, quan điểm nói ra :
      ‘Tự làm, hay khiến người ta thực hành
          Không đưa đến thiện lành phước báo’.
          Thì Ta bảo như-pháp ở đây :
             ‘Đối với tất cả vị này
       Sự kiện chờ đợi đến ngay ; đó là :
          Chấp nhận ba ác-hành bất thiện
          Và từ bỏ ba thiện pháp hành
            ( Là thân & khẩu & ý-thiện-hành )   
       Sao vậy ? Vì không thấy rành điều ni :          
          Sự hiểm nguy, hạ liệt, cấu uế,
   Của bất kể bất thiện pháp gì.
              Thấy sự lợi ích, thoát ly,
       Thanh tịnh của thiện pháp khi thực hành,    
          Vì rằng có đành rành tác dụng,
          Quan điểm không tác dụng là sai
              Là một tà kiến sâu dày,
       Ai suy tư không tác dụng, đây chính là
          Tên gọi tà-tư-duy – nghĩ ác.
          Nếu ai nói không tác dụng chi
              Đó là tà ngữ, vô nghì
       Mâu thuẩn, đối nghịch các vì Thánh Tăng
          A-La-Hán vốn hằng thông tỏ   
    Đã biết có tác dụng rõ ràng.
              Ai thuyết phục người khác rằng                   
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH  – 326
 
       Không có tác dụng – thì phần kẻ đây
          Chống lại với thẳng ngay diệu pháp,
          Do chống lại diệu pháp cao minh
              Người ấy chê người khen mình,
       Trước khi thiện giới hành trình trừ đi
          Ác giới được chấp trì lập tức
          Sai biệt bất thiện pháp khởi ngay
      Do duyên tà kiến, như vầy.
 
   *  Này các Gia Chủ ! Ở đây tức thì
          Người có trí nghĩ suy trong bụng :
         ‘Nếu không có tác dụng, việc đây
              Sau khi thân hoại, vị này
       Tự ngã cảm thấy duyên may, an toàn   
          Nếu rõ ràng là có tác dụng
          Khi thân hoại thì chúng sẽ sanh
              Ác thú, đọa xứ sẵn dành
       Cõi dữ, địa ngục chẳng lành đọa trong.
          Nếu muốn không tác dụng đi nữa
          Nếu lời của Sa-môn kể trên
              Hoặc các Bàn-môn nói lên
       Là đúng sự thật ; nhưng bên cạnh này
          Ngay hiện tại, các ngài có trí
          Quở trách ngay : ‘Đích thị người này
              Theo ác giời, tà kiến đầy
       Chủ trương không tác dụng đây sai rồi !’
 
          Còn nếu thời là có tác dụng             
          Vị này cũng sẽ gặp cả hai
              Bất hạnh ngay hiện tại này :
       Bị người có trí quở rầy biết bao !
          Khi thân hoại, sinh vào cõi dữ 
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 327
 
          Vào đọa xứ hoặc địa ngục ngay.
             ‘Không gì chuyển hướng’ pháp này
       Bị hành sai lạc, lầm sai chấp trì.
          Bởi chấp nhận chuyên vì một phía
 Bỏ qua phía thiện pháp, lìa đi.
 
          *  Các Gia Chủ ! Ngược lại thì
       Một số Phạm-chí, các vì Sa-môn
          Thường quan niệm, bảo tồn lập thuyết
          Từ bỏ, diệt ba ác pháp ngay
              Chấp nhận ba thiện pháp này :
       Thân & khẩu & ý-thiện-hành đây thực hành,
          Được người trí tâm thành tán thán
          Khi mạng chung, quả mãn phước đầy
 Sanh Thiên, thiện thú, đời này.
      ‘Không gì chuyển hướng’ pháp đây tức thì
          Được chấp trì, thực hành đúng đắn
          Bởi vị này chấp nhận cả hai
    Bỏ phía bất thiện pháp ngay.
 
( III.- Thuyết vô nhân duyên )
 
   *  Này các Gia Chủ ! Ở đây vẫn còn 
          Có một số Sa-môn, Phạm-chí 
          Quan điểm của các vị như sau :
            ‘Không có nhân, không duyên nào
       Hữu tình các loại nhiễm sâu dơ phiền
          Không có nhân, không duyên sau trước
          Loài hữu tình liền được tịnh thanh,
              Vô nhân vô duyên rõ rành
       Hữu tình các loại tịnh thanh mọi phần     
          Không có lực, tinh cần không có,
          Không nhân lực ; không có xảy ra
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 328
 
        Sự cố gắng của người ta.
       Tất cả sanh loại cùng là chúng sinh,
          Tất cả loài hữu tình cũng vậy
          Không tự tại sanh mạng muôn loài,
              Không tinh tấn, không lực đây
       Chúng sanh bị dắt dẫn ngay bấy giờ
          Chi phối bởi tình cờ, định mệnh,
   Bởi bản tánh họ đến thế thôi.
              Các chúng sanh ấy đồng thời
       Hưởng thọ khổ lạc nương nơi sẵn dành
 Theo sáu loại thác sanh của họ.
 
      *  Các Gia Chủ ! Lại có Sa-môn  
              Hay một số Bà-la-môn
       Những lời mâu thuẩn phát ngôn toàn là
          Đối nghịch với các Sa-môn trước
          Hay Bàn-môn đã được nêu trên
              Nói rằng : ‘Có nhân, có duyên
       Hữu tình các loại nhiễm chuyên dơ phiền,
          Không có nhân, không duyên - khả dĩ
 Loài hữu tình cũng bị nhiễm dơ.
              Có nhân & duyên, là thời cơ 
       Hữu tình các loại bấy giờ tịnh thanh.    
          Không có nhân, không duyên sau trước
          Loài hữu tình cũng được tịnh thanh
              Có tinh tấn, có lực dành,
       Có sự cố gắng phát sanh của người.
          Tất cả loài chúng sanh, sanh mạng
          Loài hữu tình muôn vạn, thấp cao,
              Không phải không tự tại đâu,
       Không phải không lực, không sao tinh cần’    
 
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 329
 
          Không phải nhân họ bị dẫn tới,
          Chi phối bởi định mệnh, tình cờ,
              Bởi bản tánh họ cần nhờ
       Không phải hưởng thọ mong chờ khổ, vui,
 Theo sáu loại thác sanh của họ.
 
          Các Gia Chủ ! Nghĩ đó thế nào ?
              Có phải những vị kể vào
       Bàn-môn, Phạm-chí trước sau các thời
          Nói những lời mâu thuẩn, đối nghịch ? ”.
 
    – “ Bạch Thế Tôn ! Quả đích thực vầy ”.   
 
        – “ Này các Gia Chủ ! Ở đây 
       Sa-môn, Phạm-chí nào hay nói là :
        ‘Không nhân và không duyên’, nói tới
          Như nêu trên ; thì với vị này
              Sự kiện sẽ xảy ra ngay :
       Thân & khẩu & ý-thiện-hành này lìa xa,
          Chấp nhận ba ác pháp phi lý
          Thân-ác-hành, khẩu & ý-ác-hành,    
              Sao vậy ? Vì tâm chẳng lành
       Các vị ấy không thấy rành hiểm nguy
          Sự hạ liệt, tức thì cấu uế
   Của vô kể bất thiện pháp kia.
              Sự lợi ích, sự xa lìa 
       Sự thanh tịnh thiện pháp chia sẻ phần.
          Vì thật sự có nhân – đốn, tiệm
          Nếu quan điểm nào nói không nhân
              Đó là tà kiến, bất phân,
       Tà-tư-duy nếu nghĩ rằng không nhân,
          Nói không nhân, đó là tà ngữ,
          Người ấy tự mâu thuẩn, đối đầu
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 330
 
              Với các La-Hán thanh cao
       Biết có nhân (quả), hiểu sâu mọi phần.
 
          Vì có nhân, nếu ai bàn bạc
          Thuyết phục những người khác tin rằng
              Chắc chắn là không có nhân,
       Sự thuyết phục ấy chẳng chân chánh gì,
          Vì chống lại tức thì diệu pháp
          Chống diệu pháp, khen mình chê người,
              Khi thiện giới bị bỏ rơi
       Các ác giới, y thảnh thơi chấp trì.
          Với tà kiến, tư duy tà dữ
          Cùng tà ngữ ; đối nghịch Thánh nhân
              Thuyết phục chống pháp diệu chân
       Khen mình chê chúng, chẳng cần đúng sai.
          Chính như vậy, điều này được biết
          Bất thiện pháp sai biệt ở đây
      Khởi do duyên tà kiến dày.    
 
       Các Gia Chủ ! Trí giả này nghĩ ngay :
         ‘Nếu không nhân, vị này thân hoại
  Tự cảm thấy tự tại, an toàn.
              Giả sử có nhân rõ ràng
       Vị ấy khi chết, sinh đàng khổ đau:
          Sinh ác thú, sinh vào cõi dữ,
  Sinh đọa xứ, địa ngục tức thì.
              Nếu muốn không có nhân gì
       Nếu lời các vị ấy thì đúng ngay
          Thì vị này ngay trong hiện tại
          Bị người trí biết, thấy quở rầy :
             ‘Người này theo ác giới đây !
       Có tà kiến, chủ trương rày không nhân’.  
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 331
 
          Còn như nếu có nhân, người ấy
          Sự bất hạnh nhận lấy cả hai :
              Bị quở trách hiện tại đây,
       Sau khi thân hoại, sinh ngay chẳng lành:
          Sa địa ngục hoặc sanh đọa xứ,
          Sanh cõi dữ. Như vậy ở đây
              Pháp ‘Không có chuyển hướng’ này
       Bị hành sai lạc, lầm sai chấp trì.
          Bởi vì y chấp nhận một phía
          Bỏ qua phía thiện pháp chánh chân.
 
              Các Gia Chủ ! Ta nói rằng      
      Sa-môn, Phạm-chí nào hằng chủ trương
         Có nhân & duyên. Trong trường hợp đó   
         Như nói trên, sẽ có phát sanh :
             Từ bỏ ba ác pháp nhanh
       Là thân & khẩu & ý-ác-hành trừ nhanh
          Thân & khẩu & ý-thiện-hành thực hiện.
          Vì sao vậy ? Vì diễn biến ra :
              Các vị ấy đã thấy là
       Nguy hiểm, hạ liệt, xấu xa uế đầy
          Của bất thiện pháp này dẫn tới
          Sự ích lợi, thanh tịnh, thoát ly
     Của các thiện pháp uy nghi.
 
       Vì có nhân, quan điểm khi nói rằng : 
          Chính là nhân, đó là chánh kiến,
          Nếu suy tư về chuyện có nhân
              Đó là tư-duy chánh chân,
       Nói là chánh ngữ do phần có nhân
 Nếu nói rằng có nhân chắc nịch,
          Không mâu thuẩn, đối nghịch các vì         
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 332
 
              A-La-Hán đã tự tri
       Biết rõ nhân (quả) trải đi xoay vần.
          Vì có nhân, nếu ai bàn bạc
          Thuyết phục những người khác tin rằng
              Chắc chắn mọi sự có nhân
       Sự thuyết phục đó chánh chân vô cùng
          Vì thuyết phục thuận tùng diệu pháp
          Không chê bai người khác, khen ta,
              Trước khi ác giới lìa xa
       Thiện giới đã được trải qua chấp trì.
          Chánh kiến, chánh tư duy, chánh ngữ
          Thì không tự đối nghịch Thánh nhân 
              Do duyên chánh kiến tinh cần
       Thiện pháp sai biệt siêu trần khởi ngay.
 
          Các Gia Chủ ! Các ngài có trí
          Liền suy nghĩ rằng : ‘Nếu có nhân
              Vị ấy sau khi từ trần
       Sẽ sinh Thiên giới muôn phần tiêu dao
          Hoặc sinh vào đời này, thiện thú.
          Nếu ví dụ muốn không có nhân
              Nếu các Sa-môn tự thân
       Hoặc các Phạm-chí nói hằng đúng y
          Thời vị này ngay thì hiện tại
          Được người trí cả thảy tán dương
  Quan điểm có nhân, chủ trương.
       Nếu có nhân, vị ấy thường gặp may
          Cả hai mặt ở ngay hiện tại :
      –  Được người trí ca ngợi vô cùng.
          –  Sau khi thân hoại mạng chung
       Sinh nơi thiện thú, nhân trung, cõi Trời’.          
 
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH  – 333
 
          Như vậy thời ‘Không gì chuyển hướng’
          Pháp vô thượng này được chấp trì
              Và được đúng đắn thực thi
       Bỏ bất thiện pháp thuận vì cả hai.
 
(  IV.- Thuyết không có cõi Vô Sắc )
 
          Các Gia Chủ ! Ở đây có vị
          Sa-môn hay Phạm-chí gần xa
              Luận thuyết, quan điểm nêu ra :
      ‘Tuyệt đối không thể có qua điều là
    Cõi Vô Sắc thật ra không có’.
 
          Nhưng nơi nọ, một số Sa-môn
              Hay một số Bà-la-môn
       Quan điểm đối nghịch bảo tồn, đề ra :
        ‘Chắc chắn là có cõi Vô Sắc’.
          Các ông thật suy nghĩ thế nào ?
              Có phải các vị trước, sau
       Nói mâu thuẩn, đối nghịch nhau như vầy ? ”.
 
    – “ Bạch Thế Tôn ! Điều này đúng cả ”.        
 
    – “ Các Gia Chủ ! Trí giả nghĩ mau :  
              Những Sa-môn, Phạm-chí nào
       Nói ‘Cõi Vô Sắc không sao có’ này
Ta không thấy, biết rày như vậy.
          Nếu không biết, không thấy hiện tiền
              Mà chỉ chấp nhận một bên,
       Tuyên bố : ‘Sự thật dựa trên điều này,
          Ngoài điều này, mê lầm hết thảy’.
          Thời như vậy không xứng với ta.
              Quan niệm như vậy nói ra
       Nếu đúng sự thật, thời là có ngay
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 334
 
          Sự kiện này xảy ra tức khắc :
          Ta nắm chắc sẽ tái sinh nơi
              Sắc ‘Ý sở thành’ cõi Trời.
 
       Sa-môn, Phạm-chí nếu lời nói ra :
        ‘Tuyệt đối là có cõi Vô Sắc’.
          Nếu lời họ đúng chắc thì sao ?
              Sự kiện này xảy đến mau :
       Ta chắc sẽ tái sinh vào cõi riêng
         ‘Tưởng sở thành’ chư Thiên Vô Sắc.
          Do duyên với Có Sắc điều gì,
              Chấp gậy, chấp kiếm sân si,
       Luận tranh, kháng cự, tức thì đấu tranh.
          Ly-gián-ngữ chẳng lành, vọng ngữ…
  Những điều dữ được thấy ở đây.
              Nhưng không có những điều đây
       Trong cõi Vô Sắc. Vị này suy tư,
          Do suy tư, yểm ly có được,
          Ly tham trước, sắc pháp diệt ngay.
 
(  V.- Thuyết Không có Đoạn diệt )
 
              Lại nữa, các Gia Chủ này !   
       Sa-môn, Phạm-chí một vài vị đây
          Lập thuyết ngay, quan điểm của họ :
         ‘Không thể có một sự việc này :
             Hữu diệt toàn diện’ như vầy.
       Lại có Phạm-chí hay vài Sa-môn
          Luôn bảo tồn quan điểm của họ :
         ‘Có thể có hữu diệt toàn phần’.
              Mâu thuẩn, đối nghịch khăng khăng
       Với các vị đã nêu đằng trước đây.
          Các Gia Chủ !Nơi này người trí
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 335
 
          Có suy nghĩ về quan điểm đầu
              Nói ta không có thấy đâu !
       Nếu lời họ đúng, cơ cầu xảy ra
          Sự kiện : ‘Ta chắc chắn sinh tới
          Cõi Vô Sắc Thiên giới đến mau
  Do ‘Tưởng sở thành’ duyên vào.
 
       Hoặc lập thuyết, quan điểm sau chẳng đồng,
          Nói ta không có biết như vậy ,
          Nếu ta không biết, thấy điều này
              Mà chấp nhận một bên ngay
       Tuyên bố : ‘Sự thật điều đây đúng rồi’.
Với ta thời không xứng đáng vậy.
          Nếu lời các vị ấy đúng vầy
              Thời xảy ra sự kiện này :
       Chắc chắn ta sẽ nhập ngay Niết Bàn
          Trong hiện tại. Các hàng Phạm-chí
          Hoặc Sa-môn các vị cho rằng
             ‘Không có hữu diệt toàn phần’
       Thời quan điểm đó rất gần ái tham,
          Gần ái lạc, bao hàm chấp thủ,
          Gần kiết sử, chấp trước bất phân.
 
              Sa-môn, Phạm-chí cho rằng :     
      ‘Có thể hữu diệt toàn phần’ nêu lên
          Quan điểm các vị trên gần với
          Không kiết phược, gần với ly tham
              Không ái lạc, chẳng mê đam
       Gần không chấp trước, không ham chấp gì.
          Do vị ấy nghĩ suy tương tác
          Nên thành đạt vô tham, yểm ly,
       Đối với các hữu, diệt đi.    
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 336
 
Đó là khác biệt vân vi mọi thời.
 
( Bốn hạng người )
 
          Các Gia Chủ ! Hạng người có bốn
          Sao là bốn ?  –  Có người bình sinh
              Vẫn luôn tự hành khổ mình
       Chuyên tâm tự hành khổ mình cầm canh.
      –  Có người hành khổ người cho khổ   
          Chuyên tâm cố hành khổ chúng sinh.
           –  Có người vừa hành khổ mình 
       Chuyên tâm tự hành khổ mình tối đa,
          Vừa hành khổ người ta cho khổ
          Chuyên tâm cố hành khổ chúng sinh.
          –  Vừa không tự hành khổ mình 
       Không chuyên tâm hành khổ mình cầm canh,
          Vừa không hành khổ người cho khổ
          Không chuyên tâm hành khổ người ta.
              Ngay trong hiện tại xảy ra
       Không có tham dục, thật là tịnh yên,
          Mát lạnh liền, cảm giác lạc thọ,
Tự ngã họ trú Phạm thể ngay.
       * “ Hạng người tự hành khổ này
       Chuyên tâm tự hành khổ này là sao ?
 
          Sống lõa thể với bao phóng túng
          Các lễ nghi họ cũng bỏ trôi
              Hoặc cách đứng ăn không ngồi
Đứng đại tiểu tiện, ăn rồi liếm tay
Đi khất thực, đứng ngay chẳng bước
          Không nhận thức ăn trước khi đi
              Không nhận thức ăn riêng chi
Mời ăn không nhận, sợ vì dành riêng
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH  – 337
 
          Hai người đang hiện tiền ăn uống
          Một người cho không muốn nhận quà
 
              Không nhận từ những đàn bà
       Đang cho con bú hoặc là có thai
          Sợ đứa trẻ thiệt thòi dinh dưỡng
          Không nhận phần từ hướng đi quyên
              Khi có nạn đói trong miền
       Sợ rằng xén bớt phần tuyền nạn nhân     
 
          Không nhận, sợ mất phần gia súc
Khi chó , mèo… đang chực thức ăn
              Không ăn cá, thịt  lộn chen
       Không uống rượu nấu, rượu men sa đà
          Chỉ nhận ăn mỗi nhà một miếng
Hoặc hai nhà hai miếng, dùng qua
              Hoặc nhận ăn tại bảy nhà
       Chỉ ăn bảy miếng cho qua đói lòng
Hoặc nuôi sống chỉ trong một bát
Hoặc hai bát… bảy bát thí phần
              Chỉ ăn mỗi ngày một lần
Hai ngày một bữa, một tuần mới ăn
          Hoặc vị ấy tinh cần tiết chế
Nửa tháng lệ một bữa ăn qua.
              Thực hành khổ hạnh tối đa
       Những phương thức khác trải qua, như là :
          Thức ăn họ chỉ là cỏ lúa
Ăn hạt cải, lúa tắc, bột vừng
Ăn gạo xấu, ăn trấu dừng
Ăn nước bột gạo, măng rừng, rễ cây
Ăn phân bò, trái cây rụng xuống
          Ăn da vụn, ăn cỏ qua ngày
 
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH  – 338
 
              Vị ấy mặc áo thô gai
       Hoặc vải liệm xác ở ngoài tha ma
          Ti-ta-ca  vỏ cây làm áo
Da sơn dương, phấn tảo mặc thường
              Bện bằng nhiều mảnh sơn dương
       Hoặc áo bằng cỏ cát tường kết chung
Áo vỏ cây, áo từng miếng gỗ
          Áo tóc bện gia cố thành mền                 
              Đuôi ngựa bện thành áo bền
Không cạo râu tóc, nhổ liền tóc râu
          Hạnh không ngồi, bao lâu vẫn đứng
Ngồi chò hỏ, giữ vững kiểu này
              Thường nằm ngủ trên đống gai
Bạ đâu nằm đó, người đầy bụi dơ
Ngủ ngoài trời, vật vờ nằm đất
Ăn uế vật, nước tiểu trâu bò
              Ăn phân bò, ăn đất tro
       Nước lạnh không uống, tắm cho ba lần
          Xuống dưới nước đầm thân tắm gội
Mong sạch tội, cổ tục như  vầy.
 
              Như vậy, các Gia Chủ này !
       Tự mình hành khổ, khổ ngay cho mình.
 
      *  Còn thế nào tự mình hành khổ &
          Hành khổ người, luôn cố thực hành ?
              Các Gia Chủ ! Ví dụ nhanh :
       Như Sát-Đế-Lỵ vua lành hoàng gia
          Đã trải qua làm lễ quán đảnh,
          Hay cường thạnh triệu phú Bàn-môn,
              Vị này xây tại Đông môn
       Một giảng đường lớn, hãy còn mới nguyên.
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH  – 339
 
          Vị này liền tóc râu đều cạo
          Dùng da thô làm áo mặc vào
              Toàn thân bôi thục tô, dầu
       Dùng sừng nai để gãi đầu, gãi lưng.
 
          Vào giảng đường với người vợ chính, 
          Cùng giám tỉnh tế tự Bàn môn,
              Vua nằm dưới đất trống trơn
       Chỉ có lót cỏ, lót rơm quây tròn.
          Vua sống với vú con bò cái,
          Có con bê cùng loại màu này.
              Hoàng hậu dùng vú thứ hai
Để mà nuôi sống hình hài bà ta.
          Vú thứ ba dành cho Phạm-chí
Tức là vị tế tự chuyên lo.
              Sữa vú thứ tư của bò
Dùng để tế lửa, là do tục truyền,
Còn bê con dành riêng vú khác.
 
          Vua ra lệnh : “Hỡi các cận thần !  
              Hãy giết một số thú cần :
       Bò đực, nghé đực, một phần cừu to
Một số dê, nhiều bò nghé cái
          Để tế lễ ; và hãy chặt sang
              Nhiều cây làm cột Tế đàn
       Trải cỏ đáp-phá quanh đàn cho tươi.
          Những nô tỳ, những người phục vụ
Kẻ làm công… tuân dụ vua ban,
              Mặt tràn nước mắt, khóc than
       Vì sợ đòn gậy, gặp toàn hiểm nguy
          Nên phải làm việc tuy không thích.
 
          Các Gia Chủ ! Chướng nghịch, vô minh !
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 340
 
              Hạng vừa tự hành khổ mình
       Chuyên tâm tự hành khổ mình chẳng lơi,
          Vừa hành khổ cho mình mọi lúc
Cố tiếp tục hành khổ cho người.     
 
         *  Các Gia Chủ ! Còn hạng người 
       Không tự hành khổ mình & người cả hai,
          Không chuyên tâm cả hai hành khổ,
          Được mến mộ vì hiện tại đang
              Sống khôngtham dục, tịnh an,
       Cảm nhận lạc thọ trải sang đêm ngày,
Tự ngã họ trú ngay Phạm-thể.
 
          Các Gia Chủ ! Cõi thế gian này
              Đêm ngày triền phược phủ vây
       Vô minh che kín, họa tai dẫy đầy
          Bỗng xuất hiện bậc Thầy quảng đại
Thế Gian Giải, Điều Ngự Trượng Phu,
Phật, Thế Tôn, Thiên Nhân Sư.
Chánh Đẳng Chánh Giác đại từ uy linh
Vô Thượng Sĩ  hay Minh Hạnh Túc,
Bậc Thiện Thệ, Ứng Cúng, Như Lai,
             Do sự chứng ngộ tự Ngài
       Rồi lại tuyên thuyết, hoằng khai Pháp mầu
          Thuyết Sơ Thiện, rồi sau Trung Thiện
Thuyết Hậu Thiện, văn nghĩa đủ đầy
             Truyền dạy Phạm hạnh từ đây
       Pháp thân thanh tịnh, bậc Thầy Nhân Thiên.
 
       * Có gia trưởng trong miền thôn ấp
          Hoặc một người giai cấp tiện dân
             Duyên lành nghe pháp thậm thâm
Sinh lòng ngưỡng mộ, kiếm tầm chân như
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH  – 341
 
Tự suy nghĩ : ‘Đời như cát bụi
          Sống dẫy đầy trói buộc não phiền
             Luân hồi sinh tử triền miên
       Đời sống xuất thế lụy phiền tránh xa       
 
          Ta nay phải xuất gia viên mãn
          Đời xuất gia phóng khoáng hư không
             Cuộc sống thế gian chất chồng
       Phạm hạnh thanh tịnh thật không dễ gìn’.
 
          Y trưởng dưỡng đức tin vững chắc
Cạo râu tóc, thân đắp ca-sa
Biệt gia quyến, bỏ cửa nhà
Ba y một bát, xuất gia tu hành.  
Sống chế ngự, thực hành phạm hạnh
Giữ oai nghi, tự tánh sáng lòa
             Giới bổn Pa-Tí-Mốc-Kha  (1)
       Thọ trì nghiêm mật, tránh xa điều tà
Thân, khẩu, ý  từ hòa thanh tịnh
Giới cụ túc, thức tĩnh nhiếp tâm
Biết tri túc, giữ các căn
       Là Sa-môn hạnh, pháp đăng soi đường.
 
           Các Gia Chủ ! Sao tường thuần thục
          Là Tỷ Kheo cụ túc giới điều ?
             Phải thấy nguy hiểm mọi chiều
       Lỗi lầm nhỏ nhặt triệt tiêu dần dần
Bỏ trượng kiếm, sát sanh tránh hẳn      
          Đại từ tâm, bình đẳng, nhẫn kham
             Có tâm hổ thẹn là Tàm
    _______________________________
 
(1) : Patimokkhasanvarasìla : Biệt biệt giải thoát thu thúc giới 
         ( trong Tứ Thanh Tịnh Giới của Luật Tỷ Kheo ).
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 342
 
Ghê sợ là Quý, không làm nghiệp sai
          Hành phạm hạnh, bản lai thanh tịnh
          Không trộm cướp, chẳng tính so đo
             Quyết không lấy của không cho
Đó là giới hạnh, thước đo Giới điều.
         Vị Tỷ Kheo mong điều giải thoát
Không tà hạnh, dâm ác thấp hèn
             Không nói dối trá đua chen
       Không nói hai lưỡi chê khen dối lòng
          Không lường gạt cũng không ly gián
          Sống hòa hợp giữa nạn rẽ chia
             Sống đời chân thật sớm khuya
Tránh lời độc ác nọ kia lỗi lầm.
          Là giới hạnh trong tầm Giới Luật
          Vị Tỷ Kheo thuần thục thọ trì.
 
             Cả đến hạt giống, cỏ cây
       Cũng đều thấm nhuận đức dày Sa-Môn
Chỉ ăn ngọ, sống tồn tri túc
          Không múa hát, trang sức, kịch ca
             Sống thanh đạm, tránh xa hoa
       Không dùng hương liệu, dầu thoa thơm nồng
          Lại cũng không giường nằm cao rộng    
          Cũng không nhận thịt sống, bạc vàng
Nô tỳ trai, gái – từ nan
Đàn bà, con gái – không màng lưu tâm
          Cừu, dê, heo, gia cầm, voi, ngựa
          Ruộng, đất, vườn, nhà cửa không cần
             Từ bỏ gian lận bằng cân
       Từ bỏ môi giới, không phần gian tham
          Không áp bức, không làm thương tổn
 
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH  – 343
 
          Không câu thúc, vây khổn, cừu thù.
 
              Luôn thu thúc, hạnh Phích-Khu
Uy nghi, vị ấy toàn chu, vô cầu.
          Vị ấy sống thanh cao, biết đủ
          Hạnh Tri Túc luôn giữ chỉnh tề
Bằng lòng ba  y để che
       Bình bát khất thực dễ bề cúng dâng
Y và bát luôn gần bên cạnh
Cũng như chim, đôi cánh luôn mang
             Đạt Thánh Giới Uẩn nghiêm trang
       Nội tâm lạc thọ, hoàn toàn thanh cao.
 
          Mắt thấy sắc nhưng nào giữ tướng
          Tướng chung, riêng chẳng nắm giữ gì
             Mắt không chế ngự tại chi
       Khiến bất thiện pháp ưu bi khởi vào
          Nên tham ái dâng trào đủ thứ
          Vị Tỷ Kheo chế ngự nguyên nhân
             Hộ trì tích cực nhãn căn
       Cũng như hộ trợ nhĩ căn cũng cần
          Tai nghe tiếng hay thân cảm xúc
Mũi ngửi hương, nhận thức : Ý căn
             Tỷ Kheo hộ trì các căn
Nên hưởng lạc thọ, nội tâm sáng ngời.
 
 Các Gia Chủ ! Thời thời tỉnh giác
Giữ chánh niệm, an lạc tự tâm
             Tỷ Kheo đi, đứng, ngồi, nằm
Đều giữ tỉnh giác, trong tâm biết liền
          Khi tới, lui ; biết mình lui, tới
          Khi nhìn quanh, biết bởi mình làm
             Hay khi co duỗi tay chân
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 344
 
       Mặc y, đi bát  hay cần uống ăn
          Khi nhai, nuốt, nói năng : Tỉnh giác
          Đại, tiểu tiện, nhổ khạc : Biết mình
             Như vậy vị ấy tâm minh
       Chánh niệm tỉnh giác, an bình, tịnh thanh.
 
          Thánh Giới Uẩn tựu thành cao quý
          Với các căn nhiếp kỹ, hộ trì
             Chánh niệm tỉnh giác trí tri
Thêm hạnh tri túc, còn gì quý hơn.
          Trang bị đủ những gì cao quý
          Vị ấy lựa vị trí lặng yên
Như rừng tĩnh mịch, lâm viên
       Gốc cây, khe núi hoặc liền tha ma
.Thời ngọ thực đã qua, rửa bát
          Ngồi kiết già, an lạc, thẳng lưng
             An trú chánh niệm, lâng lâng
Tham ái từ bỏ, thoát dần ái tham
Bỏ sân hận, từ tâm thương xót
          Chúng hữu tình mỗi một cảnh riêng
             Từ bỏ hôn trầm, thụy miên
       Thoát ly khỏi chướng thụy miên, hôn trầm
Giữ tịnh tâm, hướng về ánh sáng
          Cùng chánh niệm, tỉnh giác, tâm yên
Gột rửa chúng, được an nhiên
Từ bỏ  trạo cử thì liền tịnh thân
          Hết nghi ngờ, phân vân lưỡng lự
Gột rửa hết  trạo cử, hôn trầm
Gột rửa tham ái, hận sân
Đối với thiện pháp, tinh cần hành theo.
 
          Năm Triền Cái nếu đều chưa diệt
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH  – 345
 
          Thì vị ấy mãi miết tinh cần
.         Chừng nào khi quán tự thân
       Với năm triền cái (1) đã cần xả ly
Do xả ly, tức thì hoan hỷ
Do hoan hỷ, tâm được khinh an
             Lạc thọ sinh do khinh an
       Đạt được như thế, tâm an định liền
Ly ác pháp, Tỷ Kheo ly dục
          Chứng và trú vào mục Nhất Thiền
             Trạng thái hỷ lạc tự tâm
Sinh do ly dục, với Tầm, Tứ chuyên.
 
          Các Gia Chủ ! Tiếp liền theo nữa
          Vị ấy lại vào cửa Định thiền
             Diệt Tầm, diệt Tứ được yên
       Thì chứng và trú vào Thiền thứ Hai
          Một trạng thái ra ngoài Tầm, Tứ
Do Định sinh, nội tỉnh nhất tâm.
              Ly hỷ trú xả âm thầm
Chánh niệm tỉnh giác, thì thân cảm liền
Sự lạc thọ, thánh hiền gọi đủ
Là ‘xả niệm lạc trú’ tâm chuyên
Chứng và an trú Tam Thiền.
       Xả lạc, xả khổ, diệt liền hỷ ưu
          Đã cảm thọ ; chứng Thiền Đệ Tứ
          Không khổ & lạc ; không giữ niệm nào,
              Thanh tịnh, an lạc, tiêu dao
___________________________
 
(1) : Năm Triền Cái  (Nivarana ) :  a/ Tham dục – Kàmacchanda .   
 b/ Oán hận – Vyàpàda .  c/ Hôn trầm, dã dượi  ( Thina – middha ).
 d/ Phóng dật, lo âu  ( Uddhacca – Kukkucca )      e/ Hoài nghi 
                                                                                    ( Vicikicchà ).
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH  – 346
 
       Thanh tịnh, định tĩnh, thanh cao dứt phiền
          Vị ấy liền hướng tâm đến với
Túc Mạng Trí, nhớ tới nhiều đời
Quá khứ với một, hai đời
Năm chục, ba bốn trăm đời đã qua
          Một ngàn đời hay là hơn nữa
          Một trăm ngàn đời thuở lâu xa
             Hoại kiếp, thành kiếp trải qua
Vị ấy nhớ lại như là mới đây.
 
Tại nơi ấy, tên này ta có
          Thuộc giai cấp, giòng họ thế này
Uống, ăn, thọ khổ, lạc  rày
Tuổi thọ như thế, chết ngày ra sao
Ta tái sinh, nhằm vào làng đó
          Có tên tuổi, giòng họ thế nào
Cứ thế, nhớ lại biết bao
Tiền kiếp, tái kiếp không sao đếm rày.
          Chính vị này tinh tường hiểu biết
          Quá khứ cả chi tiết, đại cương.
 
              Hướng về Sinh Tử Trí thường,
       Thiên Nhãn thuần tịnh như gương, thấy liền :
          Vị ấy biết mối giềng Nghiệp quả
Người hạ liệt, kẻ cả giàu sang
Người đẹp đẽ, kẻ thô hèn
       Đều do hạnh nghiệp trắng đen họ làm.
 
          Gieo ác hạnh về thân, khẩu, ý
          Hoặc phỉ báng các vị Thánh Hiền
             Người này thân hoại, tận duyên     
Do nghiệp tà kiến, đọa liền súc sinh
Các cõi dữ, như sinh địa ngục
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 347
 
          Hoặc đọa xứ , thằng thúc nạn tai.
 
Còn bậc hiền giả, những ai
Làm những thiện hạnh  ý và lời, thân
          Không phỉ báng Hiền nhân, Thánh hiển
          Tạo nghiệp lành, chánh kiến vô cùng
             Sau khi thân hoại mạng chung 
       Được sinh thiện thú, nhân trung, cõi trời
Do thiên nhãn, biết đời sống chết
Người hạ liệt hay kẻ giàu sang
Người đẹp đẽ, kẻ thô hèn
       Người này bất hạnh, kẻ bèn gặp may
          Do hạnh nghiệp kẻ này hành động
          Có kết quả chẳng giống nhau này,
              Vị ấy thuần tịnh, thẳng ngay
       Thanh tịnh, trong sáng, không hay ưu phiền.
          Vị  ấy liền hướng tâm đến với
Lậu Tận Thông, dẫn tới biết rành
Lậu Tận Trí, biết ngọn ngành
Đây là sự Khổ, nguyên nhân đưa vào
Đây Khổ Diệt, đường nào diệt khổ
          Biết như thật lậu-hoặc loại này
             Nguyên nhân lậu-hoặc là đây
       Diệt trừ lậu-hoặc, biết ngay con đường.
 
Nhờ hiểu biết, tận tường nhận thức
          Tâm vị ấy rất mực sáng trong
Dục-lậu, hữu-lậu thoát xong
Thoát vô-minh-lậu, khỏi vòng trói trăn
          Liền hiểu rõ : Tự thân giải thoát
Sanh đã tận, Phạm hạnh đã thành
Việc cần làm, đã thực hành
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH  – 348
 
Sau đời hiện tại, Vô sanh hiển bày.
 
          Và như vầy, hạng người đơn cử
          Vừa không tự hành khổ cho mình
              Không chuyên tâm hành khổ mình,
       Vừa không hành khổ hãi kinh cho người,
          Không chuyên tâm hành người ta khổ.
          Ngay hiện tại không có Dục tham,
              Tịch tịnh, mát lạnh, nghiêm trang
       Trú vào Phạm thể, lạc an vô cùng ”.
 
          Nghe Thế Tôn từ dung giảng thuyết
          Bốn hạng người chi tiết rõ ràng
              Toàn thể đại chúng hân hoan,
       Bàn-môn Gia Chủ các hàng thưa ngay :
 
   – “  Bạch Thế Tôn ! Lành thay ! Vi diệu !
          Thật hy hữu ! Được hiểu rõ ràng
              Lời Ngài cao quý vô vàn     
       Như người dựng đứng vật đang ngã nằm
          Chỉ hướng kẻ sai lầm lạc lối
          Đem đèn sáng vào tối như bưng
              Để ai có mắt mở bừng
       Có thể thấy được sáng trưng sắc màu
Cũng như thế, nhiệm mầu Chánh Pháp
          Được Thế Tôn giải đáp, trình bày
 
              Chúng con quy ngưỡng từ nay
Quy y Đại Giác, nương ngay Pháp mầu,
Quy y Tăng thanh cao đức cả
          Nối tiếp nhau hoằng hóa Pháp môn
              Mong Thế Tôn nhận chúng con
Được làm đệ tử, vun tròn thiện duyên
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH  – 349
 
          Xin phát nguyện vẹn tuyền ngưỡng phục
          Cho đến lúc thân hoại mạng chung             
              Trọn đời nương Đấng Đại Hùng
       Thực hành Giáo Pháp muôn trùng cao thâm ./-
 
Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật  ( 3 L )
 
 
*
*    *
 
(  Chấm dứt  Kinh số 60  : KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG 
APANNAKA  Sutta  )
 
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
17/03/2024(Xem: 110)
Người thiếu phụ đưa chồng ra nghĩa địa Tiếng gào than xé nát cả khung chiều Giọt mưa lạnh cũng mặn cùng môi đắng Truông cát dài chân ai bước liêu xiêu.
15/03/2024(Xem: 730)
Năm nay Mẹ đã chín hai (92) Đàn con chúc Mẹ thọ dài nhiều hơn Cầu xin chư Phật ban ơn Mẹ luôn vui khỏe, cháu con sum vầy Sớm trưa chiều tối ngày ngày Vui cùng kinh kệ hiển bày tịnh tu Mặc cho ngày tháng phù du Đêm qua ngày tới xuân thu xoay vòng
14/03/2024(Xem: 969)
Các vị La Hán chùa Tây Phương Tôi đến thăm về lòng vấn vương. Há chẳng phải đây là xứ Phật, Mà sao ai nấy mặt đau thương? Đây vị xương trần chân với tay Có chi thiêu đốt tấm thân gầy Trầm ngâm đau khổ sâu vòm mắt Tự bấy ngồi y cho đến nay.
12/03/2024(Xem: 166)
Tôi là tôi, rất thực Một người Việt Nam Luân lưu dòng máu rồng tiên Chào đời giữa binh lửa oan khiên Lớn khôn nhờ lời ru mật đắng của mẹ hiền Tâm dưỡng nuôi từ khí thiêng Ung đúc hơn mấy ngàn năm văn hiến
12/03/2024(Xem: 476)
Mùng bốn tháng hai lại về …., (1) đệ tử bốn phương kính mừng chúc thọ Sư Phụ Ngài đã buông gánh nặng ngàn đời thật rất lâu Làm chủ mọi hoàn cảnh mình, hưởng pháp vị nhiệm mầu Tâm niệm an lành, từng sát na phát khởi Giữa pháp giới mênh mông, như “trăng soi đêm tối”
11/03/2024(Xem: 175)
Bước vào không gian khai mở suốt cuộc quán chiếu, về khoảng đời với một hành trang nhân gian và đạo pháp, thượng sĩ đã trải dài tâm thức và bước chân hành trì trong bao nhiêu đạo kiếp, để gói trọn như lời rao giảng trong thi nghiệp KHOẢNG ĐỜI này. Thi tập ẩn hiện cuộc phiêu du trong hiện kiếp phù trần vừa xuyên suốt trải qua, vừa gạn lọc ý
11/03/2024(Xem: 143)
Đây là tập thứ 5 trong tuyển thơ Quê chiều của thi sĩ - thiền sư Thích Đồng Bổn. Đọc thi phẩm này, trong tôi chợt hiện lên hai hình ảnh - âm thanh hòa quyện: tiếng diều đêm vi vút và tiếng suối thơ dạt dào. Đêm vắng, trời dẫu trong, vằng vặc trăng cũng khó thấy cánh diều, chỉ tiếng sáo diều bổng trầm vọng lại. Phải tĩnh tâm, phải lắng hồn mới thấu được thanh âm đồng quê ấy. Còn suối thơ trong trẻo, lặng lẽ mà kiên tâm, đi xa để trở về, khởi nguồn cho sự hòa kết đạo - đời, tạo duyên cho bao gặp gỡ của những chân tâm truy tầm cái đẹp trong cõi tịnh.
11/03/2024(Xem: 533)
Lần lần tóc bạc da gà, Chân đi lóng cóng bộ là cò ma. Dầu cho vàng, ngọc đầy nhà, Khó mà tránh khỏi cái già bệnh suy Dầu cho nghìn món vui gì? Vô thường rốt cuộc cũng thì bỏ đi. Chỉ có đường tắt tu trì. A Di Đà Phật ấy thì đem theo.
10/03/2024(Xem: 475)
Biển lung linh biển tình biển nhớ. Biển vỗ về biển chở mối thương yêu. Biển hiu hiu sóng nhẹ gió muôn chiều. Cho liễu rủ bóng dừa nghiêng xõa tóc. Biển thông lộ cho đoàn con vượt thoát. Đường Tự Do rộng mở cuối chân trời. Nắng cao lên lồng lộng gió căng hơi. Vững tay lái ta xa rời cõi chết.
06/03/2024(Xem: 1048)
Nam Mô Quán Thế Âm Bồ Tát Quán đại nguyện độ khắp chúng sanh Quán tự tại viên thông trí hạnh Thí vô uý quảng đại lợi sanh.
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Senior Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com ; http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
quangduc@quangduc.com , tvquangduc@bigpond.com
KHÁCH VIẾNG THĂM
110,220,567