TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO
TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRUNG BỘ KINH
( Majhima Nikàya )
Tập II
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli
Chuyển thể Thơ :
Giới Lạc MAI LẠC HỒNG tự TUỆ NGHIÊM
( Huynh Trưởng Cấp Tấn - GĐPTVN tại Hoa Kỳ )
Email : honglacmai1@yahoo.com
60. Kinh KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG
( Apannaka sutta )
Như vậy, tôi nghe :
Một thời, đức Thế Tôn Ứng Cúng (1)
Du hành cùng Đại Chúng Săng-Ga (2)
Đến địa phương Kô-Sa-La (3)
Trú làng Phạm-Chí (4) tên là Sa-La. (3)
Các Bàn-Môn (4) là Gia Chủ nọ
Tại vùng đó nghe tiếng đồn là :
“ Có Sa-Môn Gô -Ta-Ma
Cùng với Đại Chúng xuất gia của Ngài
Đến trú ngay làng Sa-La đó
Ngài thuộc về giòng họ Thích Ca
Xuất thân vương tộc, xuất gia
Thành đạt đạo quả cao xa nhiệm mầu
Mười tôn hiệu cao sâu diệu ngữ :
Thế Gian Giải, Điều Ngự Trượng Phu,
Phật, Thế Tôn, Thiên Nhân Sư,
Chánh Đẳng Chánh Giác đại từ uy linh
Vô Thượng Sĩ hay Minh Hạnh Túc,
_________________________
(1) : Thế Tôn (Bhagava ), Ứng Cúng ( Araham ) là 2 trong Thập
Hiệu người đời tôn xưng Đức Phật .
(2) : Sangha được phiên âm là Tăng-Già , để chỉ tập thể chư vị
Tỷ Kheo đệ tử Phật .
(3) : Vương quốc Kosala ( Kiều-Tất-La ) dưới sự cai trị của vua
Pasenadi ( Ba-Tư-Nặc ) .
(4) : Phạm-Chí hay Bàn-Môn tức là Bà-La-Môn .
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 316
Bậc Thiện Thệ, Ứng Cúng, Như Lai,
Do sự chứng ngộ tự Ngài
So với Thiên giới, Ma loài, Phạm Thiên
Với các chúng chư Thiên, Nhân loại
Bà-la-môn với lại Sa-môn
Hiển thị mọi loài, tuyên ngôn
Rồi lại tuyên thuyết Pháp môn nhiệm mầu
Thuyết Sơ Thiện, rồi sau Trung Thiện
Thuyết Hậu Thiện, văn nghĩa đủ đầy
Trình bày Phạm hạnh từ đây
Pháp thân thanh tịnh, bậc Thầy Nhân Thiên.
Thật đáng quý nếu tìm yết kiến
Đại La-Hán thị hiện cõi đời.
Rồi thì Gia Chủ đồng thời
Bàn-Môn các vị ở nơi thành này
Họ lũ lượt đi ngay, hướng tới
Nơi Thế Tôn trú với Tăng-Già
( Chư vị Phích-Khú tịnh, hòa ).
Khi đối diện trước Phật Đà kim dung,
Các Bàn-môn đã cùng đi đến
Nói những lời thân mến xã giao
Thân thiện chúc tụng, mừng chào
Rồi các vị ấy ngồi vào một bên.
Bà-la-môn, tuổi tên Gia chủ
Có người thì khể thủ Sa-Môn
Có người chúc tụng nói dồn
Có người chỉ vái Sa-Môn rồi ngồi
Cũng có kẻ nói trôi tên họ
Cũng có kẻ chỉ ngó, lặng yên.
Thế Tôn hỏi các vị trên :
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 317
– “ Này các Gia Chủ ! Truy nguyên kỹ càng
Đạo Sư nào minh quang khả dĩ
Để các ông có lý do mà
Đặt trọn lòng tin sâu xa ? ”.
– “ Kính bạch Tôn-Giả ! Thật là khó mong !
Chúng con không có Thầy thông tuệ
Khả ý để đặt trọn lòng tin ! ”.
– “ Các Gia Chủ ! Nếu sự tình
Các ông không có cho mình minh-sư
Thời hãy lấy pháp từ ý tưởng
‘Không có gì chuyển hướng’ thực hành.
Các Gia Chủ ! Với pháp lành
‘Không gì chuyển hướng’ khéo nhanh thọ trì,
Khéo thành tựu, tức thì đưa tới
Hạnh phúc với an lạc lâu dài.
Các Gia Chủ ! Hãy hiểu ngay :
‘Không gì chuyển hướng’ pháp này là sao ?
( I.- Thuyết hư vô )
* Các Gia Chủ ! Từ lâu nhiều vị
Là Sa-môn, Phạm-chí đề ra
Lập thuyết, quan điểm như là :
‘Bố thí không kết quả, mà uổng công,
Lễ hy sinh cũng không kết quả,
Tế tự không kết quả chút nào,
Không có kết quả nhằm vào
Quả báo nghiệp thiện ác đâu thấy nào ?
Không đời sau, không cha không mẹ,
Không có kể các loại hóa sanh,
Không có những Sa-môn lành,
Bàn-môn chân chánh thực hành trải qua
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH – 318
Hành trì, và vị này tuyên bố
Về đời này, về chỗ đời sau
Sau khi tự chứng ngộ vào
Thắng tri tất cả, hiểu sâu mọi bề’.
* Nhưng trái lại, nói về nhiều vị
Là Sa-môn, Phạm-chí đề ra
Quan điểm đối nghịch khác xa,
Nói rằng : ‘Có kết quả qua sự tình
Bố thí hoặc hy sinh, tế tự
Có quả báo nghiệp dữ nghiệp lành,
Đời này, đời sau sẵn dành,
Có cha mẹ, có hóa sanh các loài,
Trên đời này có các Phạm-chí,
Có Sa-môn nhiều vị chánh chân
Hành trì, chân chánh thực hành,
Các vị tuyên bố đành rành ra sao
Về đời này, đời sau đều có
Sau khi đã chứng ngộ, thắng tri’.
Này các Gia Chủ ! Nghĩ gì ?
Phải các Phạm-chí, các vì Sa-môn
Đã hoàn toàn nói lời trái ngược ? ”.
– “ Thưa đúng vậy, bạch Đức Thế Tôn ”.
– “ Ở đây, có những Sa-môn,
Bàn-môn, lập thuyết bảo tồn khư khư :
‘Không kết quả có từ bố thí,
Lễ hy sinh làm chỉ uổng công,
Kết quả tế tự cũng không,
Quả báo nghiệp thiện ác, không có nào !
Đời này và đời sau chẳng có
Không cha mẹ, không có hóa sanh
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 319
Không có những Sa-môn lành,
Bàn-môn chân chánh thực hành trải qua
Hành trì, và vị này tuyên bố
Về đời này, về chỗ đời sau
Sau khi tự chứng ngộ vào
Thắng tri tất cả’, hiểu sâu như vầy.
Đối với những vị này, do có
Ba thiện pháp từ bỏ, không hành
Là thân & khẩu & ý thiện hành,
Sau đó chấp nhận, thực hành bất phân
Ba ác pháp từ thân, khẩu, ý
Thân ác hành, khẩu & ý ác hành.
Sao vậy ? Vì từ ngọn ngành
Sa-môn, Phạm-chí ấy sanh kiến tà
Không thấy ra sự nguy hiểm thế,
Sự hạ liệt, cấu uế bất kỳ,
Không thấy được sự thoát ly,
Lợi ích thiện pháp hành trì tịnh thanh.
Vì đành rành đời sau vẫn có
Nếu quan niệm không có đời sau
Thời đó là tà kiến sâu
Tà tư duy, tà ngữ , đâu đúng nào !
Quan niệm vậy, trước sau đối nghịch
Tự mâu thuẩn, công kích sai ngoa
Với A-La-Hán thiền-na
Chứng thiên nhãn, thấy biết qua nhiều đời.
Ai thuyết phục các người khác biết
Là không có về việc đời sau
Sự thuyết phục ấy nhằm vào
Chống lại diệu pháp, nhuộm màu vô minh,
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 320
Người khen mình chê người là họ.
Thiện giới bị từ bỏ tức thì,
Ác giới thì được chấp trì
Tà kiến, tà ngữ, tư-duy tà này
Đối nghịch ngay với các bậc Thánh
Thuyết phục chống pháp chánh diệu siêu
Khen mình, chê người đủ điều
Sai biệt bất thiện pháp đều khởi lên
Là do duyên tà kiến chấp thủ.
Các Gia chủ ! Trí giả nghĩ suy :
‘Nếu không có đời sau, thì
Mạng chung thân hoại đến kỳ trải sang
Cảm thấy được an toàn tự ngã.
Còn hoặc giả thật có đời sau,
Vị ấy mạng chung, sinh vào
Đọa xứ, địa ngục biết bao khổ sầu !
Nếu muốn rằng đời sau không có
Nếu lời họ ( Phạm-chí, Sa-môn )
Là đúng sự thật ( chân ngôn )
Nhưng trong hiện tại vẫn còn liên can :
Bị người trí đàng hoàng quở trách :
‘Người này thật tà kiến, bất tường,
Với hư-vô-luận chủ trương’.
Còn như nếu có thường thường đời sau,
Thì vị này cả vào hai mặt
Đều sẽ gặp bất hạnh, khổ thay !
Ngay trong kiếp hiện tại này :
Bị người trí quở trách ngay chẳng cùng.
Sau thân hoại mạng chung, sinh tới
Địa ngục, cõi ác giới khổ đau.
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH – 321
Như vậy, pháp được nói vào
‘Không gì chuyển hướng’ bị mau chấp trì
Hoặc thực thi một cách sai lạc
Bởi ý các vị ấy chẳng dời,
Chỉ chấp nhận một phía thôi,
Bỏ phía thiện pháp, xa rời điều ngay.
Các Gia Chủ ! Ở đây, những vị
Là Phạm-chí hoặc Sa-môn nào
Lập thuyết, quan điểm như sau :
‘Thật có kết quả nhằm vào biện minh :
Lễ hy sinh, bố thí, tế tự,
Quả báo các nghiệp dữ, nghiệp lành
Đời này, đời sau đành rành,
Có cha mẹ, có hóa sanh các loài
Trên đời này có các Phạm-chí,
Có Sa-môn nhiều vị chánh chân
Hành trì, chân chánh thực hành,
Các vị tuyên bố đành rành ra sao
Về đời này, đời sau đều có
Sau khi đã chứng ngộ, thắng tri’ .
Thì đối với những vị ni
Sự kiện chờ đợi tức thì xảy ra :
Từ bỏ ba ác hành bất thiện
Và chấp nhận ba thiện pháp lành
( Là thân & khẩu & ý thiện hành ).
Sao vậy ? Vì họ thấy rành điều ni :
Sự hiểm nguy, hạ liệt, cấu uế,
Của bất kể bất thiện pháp gì .
Thấy sự lợi ích, thoát ly,
Thanh tịnh của thiện pháp khi thực hành,
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH – 322
Vì đời sau có thành tựu đó
Nếu quan điểm nào có đồng tình
Rằng có đời sau, sẽ sinh
Đó là chánh kiến. Nếu mình suy tư
Chánh tư duy chính từ điều đó,
Nếu những ai nói có đời sau
Đó là chánh ngữ thanh cao.
Nếu ai nói có đời sau rõ ràng
Thời thuận hạp, không mang mâu thuẩn
Không đối nghịch lý luận thắng tri
Của A-La-Hán các vì
Nhiều đời diễn tiến tức thì thấy ngay.
Nếu có ai thuyết phục người khác
Tin có các đời sau như vầy
Là sự thuyết phục thẳng ngay
Thuận với diệu pháp ; không hay khen mình
Và chê người. Sự tình dẫn tới
Trước khi các ác giới diệt đi
Các thiện giới khéo chấp trì,
Chánh kiến, chánh ngữ, tư duy chánh tuyền,
Không đối nghịch Thánh hiền tôn túc
Sự thuyết phục thuận diệu pháp này,
Không chê người, khen mình đây
Nên thiện pháp sai biệt này khởi lên.
Chính do duyên chánh kiến đầy đủ
Các Gia Chủ ! Người trí nghĩ suy :
‘Nếu có đời sau, vậy thì
Sanh lên Thiên giới sau khi mãn phần
Sanh thiện thú, cõi trần an thuận.
Nếu như muốn không có đời sau
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH – 323
Mà Sa-môn, Phạm-chí nào
Nói là sự thật, thanh cao mọi phần
Ngay hiện tại, trí nhân ca ngợi :
‘Người này, với thiện giới tựa nương
Chánh kiến, hữu luận chủ trương’.
Đời sau nếu có, thời thường xảy ra
Cả hai mặt đều là may mắn
Hiện tại đặng người trí tán dương
Cuộc sống an lạc thanh lương
Sau khi thân hoại, Thiên đường siêu sanh,
Hoặc trần gian, cõi lành an hưởng
Pháp ‘Không gì chuyển hướng’ này thì
Được thực hành đúng, chấp trì,
Phía bất thiện pháp bỏ đi chẳng còn.
( II.- Thuyết vô tác dụng )
Các vị ! Nhiều Sa-môn cá biệt
Các Bàn-môn lập thuyết bao hàm :
‘Tự làm hay khiến người làm,
Chém giết hay khiến người làm việc đây,
Thiêu đốt hay khiến người thiêu đốt,
Gây phiền não hay buộc người gây,
Gây áo não, sợ hãi đầy &
Khiến người gây những điều này nhỏ to,
Sát sanh & của không cho lấy đứt,
Cướp bóc hay đánh giựt khơi khơi,
Nói láo & tư thông vợ người…
Những hành động ấy đều thời chẳng sao !
Không có tội ác nào từ đó.
Hoặc nếu có lấy một bánh xe
Thật lớn và sắc bén ghê
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 324
Giết hại tất cả chẳng hề nương tay
Mọi chúng sanh thành ngay đống thịt,
Cũng không có nhiều ít tội gì !
Hoặc nếu có một người đi
Tay cầm gươm bén, tâm thì bất nhân
Bờ phía nam sông Hằng đi mãi
Vừa đi vừa giết hại dã man
Lại khiến người khác hung tàn
Chém giết, thiêu đốt xóm làng tiêu tan ;
Giết chóc tràn, nhưng nào có tội !
Hoặc có người sớm tối thực hành
Đi dọc bờ bắc sông Hằng
Bố thí, tế lễ, lòng thành chẳng vơi
Hoặc khiến người bố thí, tế lễ,
Không vì thế có phước báo gì,
Tạo thành tiếp tục phước ni’.
Các Gia Chủ ! Có những vì Sa-môn
Hoặc Bàn-môn nói lời ngược ý
Với các vị Phạm-chí, Sa-môn :
‘Cướp bóc, giết hại chẳng chồn
Hay các việc ác dập dồn kể trên,
Nhân duyên ấy tạo nên tội ác,
Gây tiếp tục tội ác vô ngần.
Nếu người đi dọc sông Hằng
Bố thí, tế lễ ; thế nhân khuyên làm
Do nhân duyên đã làm như vậy
Có phước báo, tiếp mãi phước duyên,
Bố thí, tự điều phục liền
Tự chế, nói thật… đều tuyền phước sinh’.
Vì sao vậy ? Sự tình hãy nghĩ
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 325
Có phải những Phạm-chí, Sa-môn
Những lời đối nghịch nói dồn ? ”.
– “ Thưa vâng, bạch Đức Thế Tôn Phật Đà ”.
– “ Các Gia Chủ ! những Sa-môn nọ
Hay cũng có Phạm-chí gần xa
Lập thuyết, quan điểm nói ra :
‘Tự làm, hay khiến người ta thực hành
Không đưa đến thiện lành phước báo’.
Thì Ta bảo như-pháp ở đây :
‘Đối với tất cả vị này
Sự kiện chờ đợi đến ngay ; đó là :
Chấp nhận ba ác-hành bất thiện
Và từ bỏ ba thiện pháp hành
( Là thân & khẩu & ý-thiện-hành )
Sao vậy ? Vì không thấy rành điều ni :
Sự hiểm nguy, hạ liệt, cấu uế,
Của bất kể bất thiện pháp gì.
Thấy sự lợi ích, thoát ly,
Thanh tịnh của thiện pháp khi thực hành,
Vì rằng có đành rành tác dụng,
Quan điểm không tác dụng là sai
Là một tà kiến sâu dày,
Ai suy tư không tác dụng, đây chính là
Tên gọi tà-tư-duy – nghĩ ác.
Nếu ai nói không tác dụng chi
Đó là tà ngữ, vô nghì
Mâu thuẩn, đối nghịch các vì Thánh Tăng
A-La-Hán vốn hằng thông tỏ
Đã biết có tác dụng rõ ràng.
Ai thuyết phục người khác rằng
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH – 326
Không có tác dụng – thì phần kẻ đây
Chống lại với thẳng ngay diệu pháp,
Do chống lại diệu pháp cao minh
Người ấy chê người khen mình,
Trước khi thiện giới hành trình trừ đi
Ác giới được chấp trì lập tức
Sai biệt bất thiện pháp khởi ngay
Do duyên tà kiến, như vầy.
* Này các Gia Chủ ! Ở đây tức thì
Người có trí nghĩ suy trong bụng :
‘Nếu không có tác dụng, việc đây
Sau khi thân hoại, vị này
Tự ngã cảm thấy duyên may, an toàn
Nếu rõ ràng là có tác dụng
Khi thân hoại thì chúng sẽ sanh
Ác thú, đọa xứ sẵn dành
Cõi dữ, địa ngục chẳng lành đọa trong.
Nếu muốn không tác dụng đi nữa
Nếu lời của Sa-môn kể trên
Hoặc các Bàn-môn nói lên
Là đúng sự thật ; nhưng bên cạnh này
Ngay hiện tại, các ngài có trí
Quở trách ngay : ‘Đích thị người này
Theo ác giời, tà kiến đầy
Chủ trương không tác dụng đây sai rồi !’
Còn nếu thời là có tác dụng
Vị này cũng sẽ gặp cả hai
Bất hạnh ngay hiện tại này :
Bị người có trí quở rầy biết bao !
Khi thân hoại, sinh vào cõi dữ
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 327
Vào đọa xứ hoặc địa ngục ngay.
‘Không gì chuyển hướng’ pháp này
Bị hành sai lạc, lầm sai chấp trì.
Bởi chấp nhận chuyên vì một phía
Bỏ qua phía thiện pháp, lìa đi.
* Các Gia Chủ ! Ngược lại thì
Một số Phạm-chí, các vì Sa-môn
Thường quan niệm, bảo tồn lập thuyết
Từ bỏ, diệt ba ác pháp ngay
Chấp nhận ba thiện pháp này :
Thân & khẩu & ý-thiện-hành đây thực hành,
Được người trí tâm thành tán thán
Khi mạng chung, quả mãn phước đầy
Sanh Thiên, thiện thú, đời này.
‘Không gì chuyển hướng’ pháp đây tức thì
Được chấp trì, thực hành đúng đắn
Bởi vị này chấp nhận cả hai
Bỏ phía bất thiện pháp ngay.
( III.- Thuyết vô nhân duyên )
* Này các Gia Chủ ! Ở đây vẫn còn
Có một số Sa-môn, Phạm-chí
Quan điểm của các vị như sau :
‘Không có nhân, không duyên nào
Hữu tình các loại nhiễm sâu dơ phiền
Không có nhân, không duyên sau trước
Loài hữu tình liền được tịnh thanh,
Vô nhân vô duyên rõ rành
Hữu tình các loại tịnh thanh mọi phần
Không có lực, tinh cần không có,
Không nhân lực ; không có xảy ra
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 328
Sự cố gắng của người ta.
Tất cả sanh loại cùng là chúng sinh,
Tất cả loài hữu tình cũng vậy
Không tự tại sanh mạng muôn loài,
Không tinh tấn, không lực đây
Chúng sanh bị dắt dẫn ngay bấy giờ
Chi phối bởi tình cờ, định mệnh,
Bởi bản tánh họ đến thế thôi.
Các chúng sanh ấy đồng thời
Hưởng thọ khổ lạc nương nơi sẵn dành
Theo sáu loại thác sanh của họ.
* Các Gia Chủ ! Lại có Sa-môn
Hay một số Bà-la-môn
Những lời mâu thuẩn phát ngôn toàn là
Đối nghịch với các Sa-môn trước
Hay Bàn-môn đã được nêu trên
Nói rằng : ‘Có nhân, có duyên
Hữu tình các loại nhiễm chuyên dơ phiền,
Không có nhân, không duyên - khả dĩ
Loài hữu tình cũng bị nhiễm dơ.
Có nhân & duyên, là thời cơ
Hữu tình các loại bấy giờ tịnh thanh.
Không có nhân, không duyên sau trước
Loài hữu tình cũng được tịnh thanh
Có tinh tấn, có lực dành,
Có sự cố gắng phát sanh của người.
Tất cả loài chúng sanh, sanh mạng
Loài hữu tình muôn vạn, thấp cao,
Không phải không tự tại đâu,
Không phải không lực, không sao tinh cần’
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 329
Không phải nhân họ bị dẫn tới,
Chi phối bởi định mệnh, tình cờ,
Bởi bản tánh họ cần nhờ
Không phải hưởng thọ mong chờ khổ, vui,
Theo sáu loại thác sanh của họ.
Các Gia Chủ ! Nghĩ đó thế nào ?
Có phải những vị kể vào
Bàn-môn, Phạm-chí trước sau các thời
Nói những lời mâu thuẩn, đối nghịch ? ”.
– “ Bạch Thế Tôn ! Quả đích thực vầy ”.
– “ Này các Gia Chủ ! Ở đây
Sa-môn, Phạm-chí nào hay nói là :
‘Không nhân và không duyên’, nói tới
Như nêu trên ; thì với vị này
Sự kiện sẽ xảy ra ngay :
Thân & khẩu & ý-thiện-hành này lìa xa,
Chấp nhận ba ác pháp phi lý
Thân-ác-hành, khẩu & ý-ác-hành,
Sao vậy ? Vì tâm chẳng lành
Các vị ấy không thấy rành hiểm nguy
Sự hạ liệt, tức thì cấu uế
Của vô kể bất thiện pháp kia.
Sự lợi ích, sự xa lìa
Sự thanh tịnh thiện pháp chia sẻ phần.
Vì thật sự có nhân – đốn, tiệm
Nếu quan điểm nào nói không nhân
Đó là tà kiến, bất phân,
Tà-tư-duy nếu nghĩ rằng không nhân,
Nói không nhân, đó là tà ngữ,
Người ấy tự mâu thuẩn, đối đầu
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 330
Với các La-Hán thanh cao
Biết có nhân (quả), hiểu sâu mọi phần.
Vì có nhân, nếu ai bàn bạc
Thuyết phục những người khác tin rằng
Chắc chắn là không có nhân,
Sự thuyết phục ấy chẳng chân chánh gì,
Vì chống lại tức thì diệu pháp
Chống diệu pháp, khen mình chê người,
Khi thiện giới bị bỏ rơi
Các ác giới, y thảnh thơi chấp trì.
Với tà kiến, tư duy tà dữ
Cùng tà ngữ ; đối nghịch Thánh nhân
Thuyết phục chống pháp diệu chân
Khen mình chê chúng, chẳng cần đúng sai.
Chính như vậy, điều này được biết
Bất thiện pháp sai biệt ở đây
Khởi do duyên tà kiến dày.
Các Gia Chủ ! Trí giả này nghĩ ngay :
‘Nếu không nhân, vị này thân hoại
Tự cảm thấy tự tại, an toàn.
Giả sử có nhân rõ ràng
Vị ấy khi chết, sinh đàng khổ đau:
Sinh ác thú, sinh vào cõi dữ,
Sinh đọa xứ, địa ngục tức thì.
Nếu muốn không có nhân gì
Nếu lời các vị ấy thì đúng ngay
Thì vị này ngay trong hiện tại
Bị người trí biết, thấy quở rầy :
‘Người này theo ác giới đây !
Có tà kiến, chủ trương rày không nhân’.
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 331
Còn như nếu có nhân, người ấy
Sự bất hạnh nhận lấy cả hai :
Bị quở trách hiện tại đây,
Sau khi thân hoại, sinh ngay chẳng lành:
Sa địa ngục hoặc sanh đọa xứ,
Sanh cõi dữ. Như vậy ở đây
Pháp ‘Không có chuyển hướng’ này
Bị hành sai lạc, lầm sai chấp trì.
Bởi vì y chấp nhận một phía
Bỏ qua phía thiện pháp chánh chân.
Các Gia Chủ ! Ta nói rằng
Sa-môn, Phạm-chí nào hằng chủ trương
Có nhân & duyên. Trong trường hợp đó
Như nói trên, sẽ có phát sanh :
Từ bỏ ba ác pháp nhanh
Là thân & khẩu & ý-ác-hành trừ nhanh
Thân & khẩu & ý-thiện-hành thực hiện.
Vì sao vậy ? Vì diễn biến ra :
Các vị ấy đã thấy là
Nguy hiểm, hạ liệt, xấu xa uế đầy
Của bất thiện pháp này dẫn tới
Sự ích lợi, thanh tịnh, thoát ly
Của các thiện pháp uy nghi.
Vì có nhân, quan điểm khi nói rằng :
Chính là nhân, đó là chánh kiến,
Nếu suy tư về chuyện có nhân
Đó là tư-duy chánh chân,
Nói là chánh ngữ do phần có nhân
Nếu nói rằng có nhân chắc nịch,
Không mâu thuẩn, đối nghịch các vì
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 332
A-La-Hán đã tự tri
Biết rõ nhân (quả) trải đi xoay vần.
Vì có nhân, nếu ai bàn bạc
Thuyết phục những người khác tin rằng
Chắc chắn mọi sự có nhân
Sự thuyết phục đó chánh chân vô cùng
Vì thuyết phục thuận tùng diệu pháp
Không chê bai người khác, khen ta,
Trước khi ác giới lìa xa
Thiện giới đã được trải qua chấp trì.
Chánh kiến, chánh tư duy, chánh ngữ
Thì không tự đối nghịch Thánh nhân
Do duyên chánh kiến tinh cần
Thiện pháp sai biệt siêu trần khởi ngay.
Các Gia Chủ ! Các ngài có trí
Liền suy nghĩ rằng : ‘Nếu có nhân
Vị ấy sau khi từ trần
Sẽ sinh Thiên giới muôn phần tiêu dao
Hoặc sinh vào đời này, thiện thú.
Nếu ví dụ muốn không có nhân
Nếu các Sa-môn tự thân
Hoặc các Phạm-chí nói hằng đúng y
Thời vị này ngay thì hiện tại
Được người trí cả thảy tán dương
Quan điểm có nhân, chủ trương.
Nếu có nhân, vị ấy thường gặp may
Cả hai mặt ở ngay hiện tại :
– Được người trí ca ngợi vô cùng.
– Sau khi thân hoại mạng chung
Sinh nơi thiện thú, nhân trung, cõi Trời’.
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH – 333
Như vậy thời ‘Không gì chuyển hướng’
Pháp vô thượng này được chấp trì
Và được đúng đắn thực thi
Bỏ bất thiện pháp thuận vì cả hai.
( IV.- Thuyết không có cõi Vô Sắc )
Các Gia Chủ ! Ở đây có vị
Sa-môn hay Phạm-chí gần xa
Luận thuyết, quan điểm nêu ra :
‘Tuyệt đối không thể có qua điều là
Cõi Vô Sắc thật ra không có’.
Nhưng nơi nọ, một số Sa-môn
Hay một số Bà-la-môn
Quan điểm đối nghịch bảo tồn, đề ra :
‘Chắc chắn là có cõi Vô Sắc’.
Các ông thật suy nghĩ thế nào ?
Có phải các vị trước, sau
Nói mâu thuẩn, đối nghịch nhau như vầy ? ”.
– “ Bạch Thế Tôn ! Điều này đúng cả ”.
– “ Các Gia Chủ ! Trí giả nghĩ mau :
Những Sa-môn, Phạm-chí nào
Nói ‘Cõi Vô Sắc không sao có’ này
Ta không thấy, biết rày như vậy.
Nếu không biết, không thấy hiện tiền
Mà chỉ chấp nhận một bên,
Tuyên bố : ‘Sự thật dựa trên điều này,
Ngoài điều này, mê lầm hết thảy’.
Thời như vậy không xứng với ta.
Quan niệm như vậy nói ra
Nếu đúng sự thật, thời là có ngay
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 334
Sự kiện này xảy ra tức khắc :
Ta nắm chắc sẽ tái sinh nơi
Sắc ‘Ý sở thành’ cõi Trời.
Sa-môn, Phạm-chí nếu lời nói ra :
‘Tuyệt đối là có cõi Vô Sắc’.
Nếu lời họ đúng chắc thì sao ?
Sự kiện này xảy đến mau :
Ta chắc sẽ tái sinh vào cõi riêng
‘Tưởng sở thành’ chư Thiên Vô Sắc.
Do duyên với Có Sắc điều gì,
Chấp gậy, chấp kiếm sân si,
Luận tranh, kháng cự, tức thì đấu tranh.
Ly-gián-ngữ chẳng lành, vọng ngữ…
Những điều dữ được thấy ở đây.
Nhưng không có những điều đây
Trong cõi Vô Sắc. Vị này suy tư,
Do suy tư, yểm ly có được,
Ly tham trước, sắc pháp diệt ngay.
( V.- Thuyết Không có Đoạn diệt )
Lại nữa, các Gia Chủ này !
Sa-môn, Phạm-chí một vài vị đây
Lập thuyết ngay, quan điểm của họ :
‘Không thể có một sự việc này :
Hữu diệt toàn diện’ như vầy.
Lại có Phạm-chí hay vài Sa-môn
Luôn bảo tồn quan điểm của họ :
‘Có thể có hữu diệt toàn phần’.
Mâu thuẩn, đối nghịch khăng khăng
Với các vị đã nêu đằng trước đây.
Các Gia Chủ !Nơi này người trí
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 335
Có suy nghĩ về quan điểm đầu
Nói ta không có thấy đâu !
Nếu lời họ đúng, cơ cầu xảy ra
Sự kiện : ‘Ta chắc chắn sinh tới
Cõi Vô Sắc Thiên giới đến mau
Do ‘Tưởng sở thành’ duyên vào.
Hoặc lập thuyết, quan điểm sau chẳng đồng,
Nói ta không có biết như vậy ,
Nếu ta không biết, thấy điều này
Mà chấp nhận một bên ngay
Tuyên bố : ‘Sự thật điều đây đúng rồi’.
Với ta thời không xứng đáng vậy.
Nếu lời các vị ấy đúng vầy
Thời xảy ra sự kiện này :
Chắc chắn ta sẽ nhập ngay Niết Bàn
Trong hiện tại. Các hàng Phạm-chí
Hoặc Sa-môn các vị cho rằng
‘Không có hữu diệt toàn phần’
Thời quan điểm đó rất gần ái tham,
Gần ái lạc, bao hàm chấp thủ,
Gần kiết sử, chấp trước bất phân.
Sa-môn, Phạm-chí cho rằng :
‘Có thể hữu diệt toàn phần’ nêu lên
Quan điểm các vị trên gần với
Không kiết phược, gần với ly tham
Không ái lạc, chẳng mê đam
Gần không chấp trước, không ham chấp gì.
Do vị ấy nghĩ suy tương tác
Nên thành đạt vô tham, yểm ly,
Đối với các hữu, diệt đi.
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 336
Đó là khác biệt vân vi mọi thời.
( Bốn hạng người )
Các Gia Chủ ! Hạng người có bốn
Sao là bốn ? – Có người bình sinh
Vẫn luôn tự hành khổ mình
Chuyên tâm tự hành khổ mình cầm canh.
– Có người hành khổ người cho khổ
Chuyên tâm cố hành khổ chúng sinh.
– Có người vừa hành khổ mình
Chuyên tâm tự hành khổ mình tối đa,
Vừa hành khổ người ta cho khổ
Chuyên tâm cố hành khổ chúng sinh.
– Vừa không tự hành khổ mình
Không chuyên tâm hành khổ mình cầm canh,
Vừa không hành khổ người cho khổ
Không chuyên tâm hành khổ người ta.
Ngay trong hiện tại xảy ra
Không có tham dục, thật là tịnh yên,
Mát lạnh liền, cảm giác lạc thọ,
Tự ngã họ trú Phạm thể ngay.
* “ Hạng người tự hành khổ này
Chuyên tâm tự hành khổ này là sao ?
Sống lõa thể với bao phóng túng
Các lễ nghi họ cũng bỏ trôi
Hoặc cách đứng ăn không ngồi
Đứng đại tiểu tiện, ăn rồi liếm tay
Đi khất thực, đứng ngay chẳng bước
Không nhận thức ăn trước khi đi
Không nhận thức ăn riêng chi
Mời ăn không nhận, sợ vì dành riêng
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH – 337
Hai người đang hiện tiền ăn uống
Một người cho không muốn nhận quà
Không nhận từ những đàn bà
Đang cho con bú hoặc là có thai
Sợ đứa trẻ thiệt thòi dinh dưỡng
Không nhận phần từ hướng đi quyên
Khi có nạn đói trong miền
Sợ rằng xén bớt phần tuyền nạn nhân
Không nhận, sợ mất phần gia súc
Khi chó , mèo… đang chực thức ăn
Không ăn cá, thịt lộn chen
Không uống rượu nấu, rượu men sa đà
Chỉ nhận ăn mỗi nhà một miếng
Hoặc hai nhà hai miếng, dùng qua
Hoặc nhận ăn tại bảy nhà
Chỉ ăn bảy miếng cho qua đói lòng
Hoặc nuôi sống chỉ trong một bát
Hoặc hai bát… bảy bát thí phần
Chỉ ăn mỗi ngày một lần
Hai ngày một bữa, một tuần mới ăn
Hoặc vị ấy tinh cần tiết chế
Nửa tháng lệ một bữa ăn qua.
Thực hành khổ hạnh tối đa
Những phương thức khác trải qua, như là :
Thức ăn họ chỉ là cỏ lúa
Ăn hạt cải, lúa tắc, bột vừng
Ăn gạo xấu, ăn trấu dừng
Ăn nước bột gạo, măng rừng, rễ cây
Ăn phân bò, trái cây rụng xuống
Ăn da vụn, ăn cỏ qua ngày
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH – 338
Vị ấy mặc áo thô gai
Hoặc vải liệm xác ở ngoài tha ma
Ti-ta-ca vỏ cây làm áo
Da sơn dương, phấn tảo mặc thường
Bện bằng nhiều mảnh sơn dương
Hoặc áo bằng cỏ cát tường kết chung
Áo vỏ cây, áo từng miếng gỗ
Áo tóc bện gia cố thành mền
Đuôi ngựa bện thành áo bền
Không cạo râu tóc, nhổ liền tóc râu
Hạnh không ngồi, bao lâu vẫn đứng
Ngồi chò hỏ, giữ vững kiểu này
Thường nằm ngủ trên đống gai
Bạ đâu nằm đó, người đầy bụi dơ
Ngủ ngoài trời, vật vờ nằm đất
Ăn uế vật, nước tiểu trâu bò
Ăn phân bò, ăn đất tro
Nước lạnh không uống, tắm cho ba lần
Xuống dưới nước đầm thân tắm gội
Mong sạch tội, cổ tục như vầy.
Như vậy, các Gia Chủ này !
Tự mình hành khổ, khổ ngay cho mình.
* Còn thế nào tự mình hành khổ &
Hành khổ người, luôn cố thực hành ?
Các Gia Chủ ! Ví dụ nhanh :
Như Sát-Đế-Lỵ vua lành hoàng gia
Đã trải qua làm lễ quán đảnh,
Hay cường thạnh triệu phú Bàn-môn,
Vị này xây tại Đông môn
Một giảng đường lớn, hãy còn mới nguyên.
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH – 339
Vị này liền tóc râu đều cạo
Dùng da thô làm áo mặc vào
Toàn thân bôi thục tô, dầu
Dùng sừng nai để gãi đầu, gãi lưng.
Vào giảng đường với người vợ chính,
Cùng giám tỉnh tế tự Bàn môn,
Vua nằm dưới đất trống trơn
Chỉ có lót cỏ, lót rơm quây tròn.
Vua sống với vú con bò cái,
Có con bê cùng loại màu này.
Hoàng hậu dùng vú thứ hai
Để mà nuôi sống hình hài bà ta.
Vú thứ ba dành cho Phạm-chí
Tức là vị tế tự chuyên lo.
Sữa vú thứ tư của bò
Dùng để tế lửa, là do tục truyền,
Còn bê con dành riêng vú khác.
Vua ra lệnh : “Hỡi các cận thần !
Hãy giết một số thú cần :
Bò đực, nghé đực, một phần cừu to
Một số dê, nhiều bò nghé cái
Để tế lễ ; và hãy chặt sang
Nhiều cây làm cột Tế đàn
Trải cỏ đáp-phá quanh đàn cho tươi.
Những nô tỳ, những người phục vụ
Kẻ làm công… tuân dụ vua ban,
Mặt tràn nước mắt, khóc than
Vì sợ đòn gậy, gặp toàn hiểm nguy
Nên phải làm việc tuy không thích.
Các Gia Chủ ! Chướng nghịch, vô minh !
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 340
Hạng vừa tự hành khổ mình
Chuyên tâm tự hành khổ mình chẳng lơi,
Vừa hành khổ cho mình mọi lúc
Cố tiếp tục hành khổ cho người.
* Các Gia Chủ ! Còn hạng người
Không tự hành khổ mình & người cả hai,
Không chuyên tâm cả hai hành khổ,
Được mến mộ vì hiện tại đang
Sống khôngtham dục, tịnh an,
Cảm nhận lạc thọ trải sang đêm ngày,
Tự ngã họ trú ngay Phạm-thể.
Các Gia Chủ ! Cõi thế gian này
Đêm ngày triền phược phủ vây
Vô minh che kín, họa tai dẫy đầy
Bỗng xuất hiện bậc Thầy quảng đại
Thế Gian Giải, Điều Ngự Trượng Phu,
Phật, Thế Tôn, Thiên Nhân Sư.
Chánh Đẳng Chánh Giác đại từ uy linh
Vô Thượng Sĩ hay Minh Hạnh Túc,
Bậc Thiện Thệ, Ứng Cúng, Như Lai,
Do sự chứng ngộ tự Ngài
Rồi lại tuyên thuyết, hoằng khai Pháp mầu
Thuyết Sơ Thiện, rồi sau Trung Thiện
Thuyết Hậu Thiện, văn nghĩa đủ đầy
Truyền dạy Phạm hạnh từ đây
Pháp thân thanh tịnh, bậc Thầy Nhân Thiên.
* Có gia trưởng trong miền thôn ấp
Hoặc một người giai cấp tiện dân
Duyên lành nghe pháp thậm thâm
Sinh lòng ngưỡng mộ, kiếm tầm chân như
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH – 341
Tự suy nghĩ : ‘Đời như cát bụi
Sống dẫy đầy trói buộc não phiền
Luân hồi sinh tử triền miên
Đời sống xuất thế lụy phiền tránh xa
Ta nay phải xuất gia viên mãn
Đời xuất gia phóng khoáng hư không
Cuộc sống thế gian chất chồng
Phạm hạnh thanh tịnh thật không dễ gìn’.
Y trưởng dưỡng đức tin vững chắc
Cạo râu tóc, thân đắp ca-sa
Biệt gia quyến, bỏ cửa nhà
Ba y một bát, xuất gia tu hành.
Sống chế ngự, thực hành phạm hạnh
Giữ oai nghi, tự tánh sáng lòa
Giới bổn Pa-Tí-Mốc-Kha (1)
Thọ trì nghiêm mật, tránh xa điều tà
Thân, khẩu, ý từ hòa thanh tịnh
Giới cụ túc, thức tĩnh nhiếp tâm
Biết tri túc, giữ các căn
Là Sa-môn hạnh, pháp đăng soi đường.
Các Gia Chủ ! Sao tường thuần thục
Là Tỷ Kheo cụ túc giới điều ?
Phải thấy nguy hiểm mọi chiều
Lỗi lầm nhỏ nhặt triệt tiêu dần dần
Bỏ trượng kiếm, sát sanh tránh hẳn
Đại từ tâm, bình đẳng, nhẫn kham
Có tâm hổ thẹn là Tàm
_______________________________
(1) : Patimokkhasanvarasìla : Biệt biệt giải thoát thu thúc giới
( trong Tứ Thanh Tịnh Giới của Luật Tỷ Kheo ).
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 342
Ghê sợ là Quý, không làm nghiệp sai
Hành phạm hạnh, bản lai thanh tịnh
Không trộm cướp, chẳng tính so đo
Quyết không lấy của không cho
Đó là giới hạnh, thước đo Giới điều.
Vị Tỷ Kheo mong điều giải thoát
Không tà hạnh, dâm ác thấp hèn
Không nói dối trá đua chen
Không nói hai lưỡi chê khen dối lòng
Không lường gạt cũng không ly gián
Sống hòa hợp giữa nạn rẽ chia
Sống đời chân thật sớm khuya
Tránh lời độc ác nọ kia lỗi lầm.
Là giới hạnh trong tầm Giới Luật
Vị Tỷ Kheo thuần thục thọ trì.
Cả đến hạt giống, cỏ cây
Cũng đều thấm nhuận đức dày Sa-Môn
Chỉ ăn ngọ, sống tồn tri túc
Không múa hát, trang sức, kịch ca
Sống thanh đạm, tránh xa hoa
Không dùng hương liệu, dầu thoa thơm nồng
Lại cũng không giường nằm cao rộng
Cũng không nhận thịt sống, bạc vàng
Nô tỳ trai, gái – từ nan
Đàn bà, con gái – không màng lưu tâm
Cừu, dê, heo, gia cầm, voi, ngựa
Ruộng, đất, vườn, nhà cửa không cần
Từ bỏ gian lận bằng cân
Từ bỏ môi giới, không phần gian tham
Không áp bức, không làm thương tổn
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH – 343
Không câu thúc, vây khổn, cừu thù.
Luôn thu thúc, hạnh Phích-Khu
Uy nghi, vị ấy toàn chu, vô cầu.
Vị ấy sống thanh cao, biết đủ
Hạnh Tri Túc luôn giữ chỉnh tề
Bằng lòng ba y để che
Bình bát khất thực dễ bề cúng dâng
Y và bát luôn gần bên cạnh
Cũng như chim, đôi cánh luôn mang
Đạt Thánh Giới Uẩn nghiêm trang
Nội tâm lạc thọ, hoàn toàn thanh cao.
Mắt thấy sắc nhưng nào giữ tướng
Tướng chung, riêng chẳng nắm giữ gì
Mắt không chế ngự tại chi
Khiến bất thiện pháp ưu bi khởi vào
Nên tham ái dâng trào đủ thứ
Vị Tỷ Kheo chế ngự nguyên nhân
Hộ trì tích cực nhãn căn
Cũng như hộ trợ nhĩ căn cũng cần
Tai nghe tiếng hay thân cảm xúc
Mũi ngửi hương, nhận thức : Ý căn
Tỷ Kheo hộ trì các căn
Nên hưởng lạc thọ, nội tâm sáng ngời.
Các Gia Chủ ! Thời thời tỉnh giác
Giữ chánh niệm, an lạc tự tâm
Tỷ Kheo đi, đứng, ngồi, nằm
Đều giữ tỉnh giác, trong tâm biết liền
Khi tới, lui ; biết mình lui, tới
Khi nhìn quanh, biết bởi mình làm
Hay khi co duỗi tay chân
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 344
Mặc y, đi bát hay cần uống ăn
Khi nhai, nuốt, nói năng : Tỉnh giác
Đại, tiểu tiện, nhổ khạc : Biết mình
Như vậy vị ấy tâm minh
Chánh niệm tỉnh giác, an bình, tịnh thanh.
Thánh Giới Uẩn tựu thành cao quý
Với các căn nhiếp kỹ, hộ trì
Chánh niệm tỉnh giác trí tri
Thêm hạnh tri túc, còn gì quý hơn.
Trang bị đủ những gì cao quý
Vị ấy lựa vị trí lặng yên
Như rừng tĩnh mịch, lâm viên
Gốc cây, khe núi hoặc liền tha ma
.Thời ngọ thực đã qua, rửa bát
Ngồi kiết già, an lạc, thẳng lưng
An trú chánh niệm, lâng lâng
Tham ái từ bỏ, thoát dần ái tham
Bỏ sân hận, từ tâm thương xót
Chúng hữu tình mỗi một cảnh riêng
Từ bỏ hôn trầm, thụy miên
Thoát ly khỏi chướng thụy miên, hôn trầm
Giữ tịnh tâm, hướng về ánh sáng
Cùng chánh niệm, tỉnh giác, tâm yên
Gột rửa chúng, được an nhiên
Từ bỏ trạo cử thì liền tịnh thân
Hết nghi ngờ, phân vân lưỡng lự
Gột rửa hết trạo cử, hôn trầm
Gột rửa tham ái, hận sân
Đối với thiện pháp, tinh cần hành theo.
Năm Triền Cái nếu đều chưa diệt
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH – 345
Thì vị ấy mãi miết tinh cần
. Chừng nào khi quán tự thân
Với năm triền cái (1) đã cần xả ly
Do xả ly, tức thì hoan hỷ
Do hoan hỷ, tâm được khinh an
Lạc thọ sinh do khinh an
Đạt được như thế, tâm an định liền
Ly ác pháp, Tỷ Kheo ly dục
Chứng và trú vào mục Nhất Thiền
Trạng thái hỷ lạc tự tâm
Sinh do ly dục, với Tầm, Tứ chuyên.
Các Gia Chủ ! Tiếp liền theo nữa
Vị ấy lại vào cửa Định thiền
Diệt Tầm, diệt Tứ được yên
Thì chứng và trú vào Thiền thứ Hai
Một trạng thái ra ngoài Tầm, Tứ
Do Định sinh, nội tỉnh nhất tâm.
Ly hỷ trú xả âm thầm
Chánh niệm tỉnh giác, thì thân cảm liền
Sự lạc thọ, thánh hiền gọi đủ
Là ‘xả niệm lạc trú’ tâm chuyên
Chứng và an trú Tam Thiền.
Xả lạc, xả khổ, diệt liền hỷ ưu
Đã cảm thọ ; chứng Thiền Đệ Tứ
Không khổ & lạc ; không giữ niệm nào,
Thanh tịnh, an lạc, tiêu dao
___________________________
(1) : Năm Triền Cái (Nivarana ) : a/ Tham dục – Kàmacchanda .
b/ Oán hận – Vyàpàda . c/ Hôn trầm, dã dượi ( Thina – middha ).
d/ Phóng dật, lo âu ( Uddhacca – Kukkucca ) e/ Hoài nghi
( Vicikicchà ).
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH – 346
Thanh tịnh, định tĩnh, thanh cao dứt phiền
Vị ấy liền hướng tâm đến với
Túc Mạng Trí, nhớ tới nhiều đời
Quá khứ với một, hai đời
Năm chục, ba bốn trăm đời đã qua
Một ngàn đời hay là hơn nữa
Một trăm ngàn đời thuở lâu xa
Hoại kiếp, thành kiếp trải qua
Vị ấy nhớ lại như là mới đây.
Tại nơi ấy, tên này ta có
Thuộc giai cấp, giòng họ thế này
Uống, ăn, thọ khổ, lạc rày
Tuổi thọ như thế, chết ngày ra sao
Ta tái sinh, nhằm vào làng đó
Có tên tuổi, giòng họ thế nào
Cứ thế, nhớ lại biết bao
Tiền kiếp, tái kiếp không sao đếm rày.
Chính vị này tinh tường hiểu biết
Quá khứ cả chi tiết, đại cương.
Hướng về Sinh Tử Trí thường,
Thiên Nhãn thuần tịnh như gương, thấy liền :
Vị ấy biết mối giềng Nghiệp quả
Người hạ liệt, kẻ cả giàu sang
Người đẹp đẽ, kẻ thô hèn
Đều do hạnh nghiệp trắng đen họ làm.
Gieo ác hạnh về thân, khẩu, ý
Hoặc phỉ báng các vị Thánh Hiền
Người này thân hoại, tận duyên
Do nghiệp tà kiến, đọa liền súc sinh
Các cõi dữ, như sinh địa ngục
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 347
Hoặc đọa xứ , thằng thúc nạn tai.
Còn bậc hiền giả, những ai
Làm những thiện hạnh ý và lời, thân
Không phỉ báng Hiền nhân, Thánh hiển
Tạo nghiệp lành, chánh kiến vô cùng
Sau khi thân hoại mạng chung
Được sinh thiện thú, nhân trung, cõi trời
Do thiên nhãn, biết đời sống chết
Người hạ liệt hay kẻ giàu sang
Người đẹp đẽ, kẻ thô hèn
Người này bất hạnh, kẻ bèn gặp may
Do hạnh nghiệp kẻ này hành động
Có kết quả chẳng giống nhau này,
Vị ấy thuần tịnh, thẳng ngay
Thanh tịnh, trong sáng, không hay ưu phiền.
Vị ấy liền hướng tâm đến với
Lậu Tận Thông, dẫn tới biết rành
Lậu Tận Trí, biết ngọn ngành
Đây là sự Khổ, nguyên nhân đưa vào
Đây Khổ Diệt, đường nào diệt khổ
Biết như thật lậu-hoặc loại này
Nguyên nhân lậu-hoặc là đây
Diệt trừ lậu-hoặc, biết ngay con đường.
Nhờ hiểu biết, tận tường nhận thức
Tâm vị ấy rất mực sáng trong
Dục-lậu, hữu-lậu thoát xong
Thoát vô-minh-lậu, khỏi vòng trói trăn
Liền hiểu rõ : Tự thân giải thoát
Sanh đã tận, Phạm hạnh đã thành
Việc cần làm, đã thực hành
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG *MLH – 348
Sau đời hiện tại, Vô sanh hiển bày.
Và như vầy, hạng người đơn cử
Vừa không tự hành khổ cho mình
Không chuyên tâm hành khổ mình,
Vừa không hành khổ hãi kinh cho người,
Không chuyên tâm hành người ta khổ.
Ngay hiện tại không có Dục tham,
Tịch tịnh, mát lạnh, nghiêm trang
Trú vào Phạm thể, lạc an vô cùng ”.
Nghe Thế Tôn từ dung giảng thuyết
Bốn hạng người chi tiết rõ ràng
Toàn thể đại chúng hân hoan,
Bàn-môn Gia Chủ các hàng thưa ngay :
– “ Bạch Thế Tôn ! Lành thay ! Vi diệu !
Thật hy hữu ! Được hiểu rõ ràng
Lời Ngài cao quý vô vàn
Như người dựng đứng vật đang ngã nằm
Chỉ hướng kẻ sai lầm lạc lối
Đem đèn sáng vào tối như bưng
Để ai có mắt mở bừng
Có thể thấy được sáng trưng sắc màu
Cũng như thế, nhiệm mầu Chánh Pháp
Được Thế Tôn giải đáp, trình bày
Chúng con quy ngưỡng từ nay
Quy y Đại Giác, nương ngay Pháp mầu,
Quy y Tăng thanh cao đức cả
Nối tiếp nhau hoằng hóa Pháp môn
Mong Thế Tôn nhận chúng con
Được làm đệ tử, vun tròn thiện duyên
Trung Bộ (T 2) K. 60 :KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG*MLH – 349
Xin phát nguyện vẹn tuyền ngưỡng phục
Cho đến lúc thân hoại mạng chung
Trọn đời nương Đấng Đại Hùng
Thực hành Giáo Pháp muôn trùng cao thâm ./-
Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật ( 3 L )
*
* *
( Chấm dứt Kinh số 60 : KHÔNG GÌ CHUYỂN HƯỚNG –
APANNAKA Sutta )
Gửi ý kiến của bạn
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D336643254.-%3B)