TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO
TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRUNG BỘ KINH
( Majjhima Nikàya )
Tập II
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli
Chuyển thể Thơ :
Giới Lạc MAI LẠC HỒNG tự TUỆ NGHIÊM
( Huynh Trưởng Cấp Tấn - GĐPTVN tại Hoa Kỳ )
Email : honglacmai1@yahoo.com
41. Kinh SÀLEYYAKA
( Sàleyyaka sutta )
Như vậy, tôi nghe :
Một thời, đức Thế Tôn Giác Giả
Kô-Sa-Lá nước ấy du hành
Cùng với Đại Chúng tịnh thanh
Sa-La làng nọ an lành trú đây.
Các Gia Chủ làng này, Phạm-chí (1)
Nghe đến vị Giác Giả, nói là :
“ Vị Sa-Môn Gô-Ta-Ma
Chính là Thích Tử (2) xuất gia, lìa nhà
Từ gia tộc Sắc-Gia thuở trước
Đang du hành trong nước chúng ta
( Kô-Sa-La – Kiều-Tất-La )
Tỷ Kheo Đại Chúng tịnh hòa đáng tôn.
Những tiếng đồn lan xa từ đó :
Sát-Đế-Lỵ giòng họ Thích Ca
Xuất thân vương tộc, xuất gia
Thành đạt đạo quả cao xa nhiệm mầu.
Mười tôn hiệu cao sâu diệu ngữ :
Thế Gian Giải, Điều Ngự Trượng Phu,
Phật, Thế Tôn, Thiên Nhân Sư,
Chánh Đẳng Chánh Giác đại từ uy linh
Vô Thượng Sĩ hay Minh Hạnh Túc,
Bậc Thiện Thệ, Ứng Cúng, Như Lai,
Do sự chứng ngộ tự Ngài
_______________________________
(1) : Bàn-môn hay Phạm Chí tức là Bà-La-Môn .
(2) : Người con giòng Thích-Ca .
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 41 : SÀLEYYAKA * MLH – 074
So với Thiên giới, Ma loài, Phạm Thiên
Với các chúng chư Thiên, Nhân loại
Bà-la-môn với lại Sa-môn
Hiển thị mọi loài, tuyên ngôn
Rồi lại tuyên thuyết Pháp môn nhiệm mầu
Thuyết Sơ Thiện, rồi sau Trung Thiện
Thuyết Hậu Thiện, văn nghĩa đủ đầy
Trình bày Phạm hạnh từ đây
Pháp thân thanh tịnh, bậc Thầy Nhân Thiên.
Thật đáng quý nếu tìm yết kiến
Đại La-Hán thị hiện cõi đời.
Rồi thì Gia chủ các nơi
Bàn-môn các vị đồng thời hợp nhau
Họ lũ lượt đi mau hướng tới
Nơi địa giới đang tịnh thanh này
Mong được yết kiến tại đây
Thích Ca Tôn Giả trí tài tuyệt luân.
Các Bàn-môn khi cùng đi đến
Nói những lời thân mến xã giao
Thân thiện chúc tụng, đón chào
Rồi các vị ấy ngồi vào một bên
Bà-la-môn, tuổi tên Gia chủ
Có người thì khể thủ Sa-Môn
Có người chúc tụng nói dồn
Có người chỉ vái Sa-Môn rồi ngồi
Cũng có kẻ nói trôi tên họ
Cũng có kẻ chỉ ngó, lặng yên.
Sau khi ngồi xuống một bên
Các vị Phạm-chí liền lên tiếng là :
– “ Tôn-giả Gô-Ta-Ma ! Xin hỏi
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 41 : SÀLEYYAKA * MLH – 075
Nhân, duyên gì có loại hữu tình
Sau khi thân hoại, phải sinh
Đọa xứ, địa ngục hãi kinh nơi này
Hay sinh ngay cõi dữ, ác thú ?
Hoặc ví dụ có loại hữu tình
Sau khi thân hoại, được sinh
Thiện thú, Thiên giới hoặc sinh đời này ? ”.
– “ Các Gia Chủ ! Như vầy phải biết
Do oan nghiệt phi pháp thực hành
Hay phi chánh đạo thực hành
Loài hữu tình đó phải đành đọa sinh
Vào cõi dữ hoặc sinh đọa xứ
Hay ác thú, địa ngục đọa sanh.
Do nhân hành đúng pháp lành
Hành đúng chánh đạo tịnh thanh vô cùng,
Hữu tình này mạng chung, sinh tới
Cõi Thiên giới, thiện thú, đời này ”.
– “ Tôn-giả giảng giải như vầy
Thật quá vắn tắt, xin Ngài giảng thêm
Để chúng con hiểu thêm rộng rãi
Lành thay ! Nếu giảng lại nguồn cơn
Để hiểu đầy đủ, chánh chơn
Pháp vắn tắt, nay rõ hơn vấn đề ”.
– “ Các Gia chủ ! Hãy nghe, tác ý
Ta sẽ giảng tỉ mỉ điều này ”.
– “ Thưa Tôn-giả ! Xin vâng Ngài ”.
Bàn-môn Gia chủ tại đây thuận lời.
Bậc Thầy cả Trời, Người liền nói :
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 41 : SÀLEYYAKA * MLH – 076
– “ Các Gia chủ ! Ba loại thân hành
Và có bốn loại khẩu hành
Cộng với ba loại ý hành thực thi
Đều phi pháp và phi chánh đạo.
* Ba thân hành Ta bảo tội nhiều :
– Có người sát sanh đủ điều
Bàn tay đẫm máu, sớm chiều đả thương
Tâm tàn nhẫn không thương, không xót
Thường giết chóc chẳng sót nhỏ to.
– Hoặc người lấy của không cho
Tất cả tài sản, đều do người làm
Khởi lòng tham, cướp hay trộm cắp
Tại thôn làng hay khắp phố phường.
– Hoặc người tà hạnh bất lương
Tìm cách giao cấu do thường dục tâm
Các nữ nhân mẹ cha che chở,
Có quyến thuộc che chở, nom trông,
Hoặc là nữ đã có chồng,
Luật pháp bảo vệ, hoặc không thuận tình.
Ba thân hành bất minh, tội báo
Phi chánh đạo, phi pháp là đây.
* Bốn loại khẩu hành chẳng ngay :
– Có người vọng ngữ, thường hay dối lời,
Chỗ tập hội hay nơi chúng hội,
Giữa thân tộc hay tới cửa quan
Người ấy hay làm chứng gian
Khi được hỏi đến, nói càn nói điêu
Có biết mà nói liều không biết,
Điều không biết nói biết mọi đàng,
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 41 : SÀLEYYAKA * MLH – 077
Không thấy nói thấy rõ ràng,
Thấy nói không thấy, tâm gian dối đầy.
Lời người này trở thành cố ý
Nói dối do tự kỷ & tha nhân,
Hay vì quyền lợi họ cần.
– Hoặc nói hai lưỡi muôn phần hiểm nguy
Để chia rẽ, phân ly người khác
Sao cho đạt mục đích chẳng ngay.
Đến kia nói xấu người này,
Đến đây nói xấu phơi bày kẻ kia,
Để kết cuộc phân chia tán loạn,
Thích ly gián những kẻ hợp hòa,
Thích thú phá hoại người ta
Đưa đến tan nát cửa nhà, tình thân.
– Rồi đến phần nói lời độc ác
Khiến người ta tan nát, khổ đau
Khiến người tức giận, buồn rầu,
Liên hệ đến phẫn nộ sâu vô vàn,
Không đưa đến tịnh an Thiền-định,
Người ấy tính thô ác nói ra.
– “ Những lời phù phiếm, ba hoa
Nói lời vô ích, nói ra phi thời
Lời phi chơn và lời phi pháp
Lời phi luật, phức tạp thế tình,
Không có thuận lý, bất minh,
Lại không mạch lạc, đáng gìn giữ chi !
Các Gia-chủ ! Trải đi nghiệp tạo
* Ý-hành phi chánh đạo thế nào ?
Ý-hành phi pháp là sao ?
– Người có tham ái, tham cầu, tham lam
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 41 : SÀLEYYAKA * MLH – 078
Tài vật kẻ khác làm, nghĩ quấy :
‘Mong hết thảy tài vật mọi người
Trở thành của mình ta thôi !’
Tâm tham đủ thứ mọi thời, mọi nơi.
– Lại có người đầy lòng sân hận
Khởi hại-tâm, nghĩ quẩn thế này :
‘Mong rằng những hữu tình đây
Bị giết, bị tàn sát đầy điêu linh,
Bị tiêu diệt, hung tinh tàn hại,
Mong chúng không tồn tại trên đời’.
– Lại người tà kiến chẳng dời
Có tưởng điên đảo, nói lời si mê :
‘Không có gì thuộc về bố thí,
Không kết quả bố thí là thường,
Không có tế lễ, cúng dường,
Hành vi thiện ác cũng dường như không,
Mà cũng không kết quả dị thục
Không đời này, không lúc đời sau,
Cũng không có mẹ cha nào,
Hóa sanh các loại cũng nào có đâu ?
Trong đời này có đâu Phạm-chí ?
Không Sa-môn các vị danh tri
Trải qua tinh tấn hành trì
Chân chánh thành tựu, sau khi tự mình
Tự tri, chứng, quang minh tuyên bố
Ở đời này, ở chỗ đời sau’.
Các Gia-chủ ! Hãy hiểu sâu
Về thân, khẩu, ý-hành vào hiểm nguy
Hành phi pháp, hành phi chánh đạo
Các hữu tình quả báo theo sau,
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 41 : SÀLEYYAKA * MLH – 079
Còn thân, khẩu, ý-hành nào
Thực hành đúng pháp, đúng vào chánh chân,
Ngược lại phần thực hành phi pháp,
Phi chánh đạo giải đáp trên đây,
Do nhân hành đúng pháp này
Hành đúng chánh đạo. Lành thay vô cùng !
Khi thân hoại mạng chung, sinh tới
Cõi Thiên giới, thiện thú, đời này.
Nếu hành đúng pháp đủ đầy
Vị ấy mong ước : ‘Mong ngay tức thì
Ngay sau khi mạng chung, ta được
Sinh vào nơi vương tước, phú gia’.
Sự kiện có thể xảy ra
Sau khi chết, đại phú gia sinh vào,
Hay sinh vào giòng Sát-Đế-Lỵ.
Vì sao vậy ? Vì vị này hành
Đúng pháp, hành đúng đường lành.
Hoặc nếu có vị thực hành chánh chân
Hành đúng pháp, đúng phần chánh đạo,
Mong ước với thiện báo, sinh qua
Bà-La-Môn đại phú gia
Hoặc sinh Thiên giới, như là các nơi :
Tứ Thiên Vương hoặc Trời Đao Lợi, (1)
Hay sinh tới cõi Trời Dạ-Ma, (1)
Tới Thiên giới Đâu-Suất-Đà, (1)
Cõi Trời Hóa Lạc, hay là sinh qua
Tới Thiên tòa Tha-Hóa-Tự-Tại, (1)
Trời Phạm Chúng hay tại Quang-Thiên, (1)
___________________________
(1) : Xem chú thích trang 082 .
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 41 : SÀLEYYAKA * MLH – 080
Hoặc cõi Trời Thiểu-Quang Thiên, (1)
Thiên giới Vô-Lượng-Quang Thiên (1) sinh liền,
Quang-Âm Thiên, Tịnh-Thiên, Thiểu-Tịnh, (1)
Vô-Lượng-Tịnh, Biến-Tịnh (1) tới nơi,
Quảng-Quả, Vô-Phiền(1) cõi Trời,
Vô-Nhiệt, Thiện-Hiện(1) cũng thời Chư Thiên,
Thiện-Kiến-Thiên, Trời Sắc-Cứu-Kính, (1)
Không-Vô-Biên-Xứ(1) chính sinh Thiên,
Hoặc Thức-Vô-Biên-Xứ Thiên, (1)
Hoặc Vô-Sở-Hữu-Xứ Thiên (1) sinh liền
Hoặc Phi-Tưởng-Phi-Phi-Tưởng-Xứ, (1)
Làm thân-hữu Thiên Tử gần xa.
Sự kiện này sẽ xảy ra :
Sau khi thân hoại, sinh qua tức thì
Các cõi Trời, làm vì thân-hữu
Với Chư Thiên tề tựu đông vầy.
Vì sao vậy ? Vì vị này
Đã hành đúng pháp, đường ngay thực hành.
Các Gia-chủ ! Lòng thành mong ước
Của một vị hành được chánh chân :
‘Mong rằng với sự tinh cần
Đoạn trừ lậu-hoặc nhiễm trần triền miên,
Với thắng trí, ta liền chứng ngộ,
Chứng đạt và có chỗ trú an,
Đạt tâm giải thoát rỡ ràng,
Vô lậu tuệ giải thoát, toàn hảo thay !’.
Sự việc này xảy ra như nguyện
Vì sao vậy ? Vì chuyện thực hành
___________________________
(1) : Xem chú thích trang 082 .
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 41 : SÀLEYYAKA * MLH – 081
Đúng chánh đạo, đúng pháp lành
Cho nên vị ấy đạt thành ước mong ”.
Khi nghe Phật giảng xong pháp đó,
Các Gia Chủ giòng họ Bàn-môn
Ở Sa-La – bạch Thế Tôn :
“ Thật là vi diệu Pháp tôn quý này !
Hy hữu thay ! Kiều-Đàm Tôn Giả !
Với lý nghĩa thật quả tròn đầy !
Thưa Tôn Giả ! Vi diệu thay !
Như người dựng vật lăn quay ngã nằm
Chỉ hướng kẻ sai lầm lạc lối
Đem đèn sáng vào tối như bưng
Để ai có mắt mở bừng
Có thể thấy được sáng trưng sắc màu
Cũng như thế, nhiệm mầu Chánh Pháp
Được Tôn Giả giải đáp, trình bày
Chúng con quy ngưỡng từ nay
Quy y Đức Phật, nương ngay Pháp mầu
Quy y Tăng, thanh cao đức cả
Nối tiếp nhau hoằng hóa Pháp môn
Mong Ngài nhận cho chúng con
Được làm đệ tử, vun tròn thiện duyên
Xin phát nguyện vẹn tuyền ngưỡng phục
Kể từ nay đến lúc mạng chung ”.
Gia Chủ Phạm-Chí đi cùng
Liền đảnh lễ Đấng Đại Hùng, rồi lui ./-
( Chấm dứt Kinh số 41 : SÀLEYYAKA –
SÀLEYYAKA Sutta )
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 41 : SÀLEYYAKA * MLH – 082
Chú thích : (1) : Các cõi Trởi trong Tam Giới :
A * Dục Giới : 1) Tứ Thiên Vương ( Cattumahàràjikà devà ),
2) Đao Lợi ( Tàvatimsa deva ), 3) Dạ Ma Thiên ( Yàmà devà ),
4) Đâu Suất ( Tusità devà ), (5) Hóa Lạc ( Nimmànaratì devà ),
6) Tha Hóa Tự Tại ( Paranimmita-vasavattì devà ).
B * Sắc Giới : [a] Sơ Thiền :
7) Phạm Chúng (Brahma-Parisajjà devà ), 8) Phạm Phụ (Brahma-
Purohità devà ), 9) Đại Phạm Thiên ( Mahà Brahmà devà ) .
[b] Nhị Thiền :
10) Thiểu Quang Thiên ( Parittabhà ), 11) Vô Lượng Quang Thiên
( Appamànabhà devà ), 12) Quang Âm Thiên ( Àbhassarà devà ),
[c] Tam Thiền :
13) Thiểu Tịnh Thiên ( Parittasubhà ), 14) Vô Lượng Tịnh Thiên
( Appamànasubhà devà ), 15) Biến Tịnh Thiên (Subhakinnà devà ).
[d] Tứ Thiền :
16) Quảng Quả Thiên ( Vehapphalà ), 17) Vô Tưởng (Vô Phiền –
Assannàsatta devà ), 18) Vô Đọa ( Vô Nhiệt Thiên – Avihà devà ),
19) Thanh Tịnh Thiên ( Atappà devà ), 20) Thiện Hiện (Sudassà ),
21) Thiện Kiến ( Sudassì devà ), 22) Vô Song ( Sắc Cứu Kính –
Akanitthà devà ).
C * Vô Sắc Giới :
23) Không Vô Biên Xứ ( Àhàsànanca-yatanùpà ),
24) Thức Vô Biên Xứ ( Vinnànanca-yatanùpagà devà ),
25) Vô Sở Hữu Xứ ( Àkincanna-yatanùpagà devà ),
26) Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ ( Nevassannà-nasannà-
yatanùpagà devà ).
Gửi ý kiến của bạn