- Thư Ngỏ
- Nội Dung
- I. Phần thứ I Tổng luận ( Biên soạn: Lão Cư Sĩ Thiện Bửu; Diễn đọc: Phật tử Quảng Tịnh; Lồng nhạc: Cư Sĩ Quảng Phước)
- II. Phần thứ II Tổng luận:
- III. Phần Thứ III: Tánh Không Bát Nhã
- Tán thán công đức quý Phật tử đã đóng góp (đợt 2) tịnh tài để ấn tống Tổng Luận Đại Bát Nhã 🌹🥀🌷🌸🏵️🌻🌼
- Hình ảnh tạ lễ công đức phiên dịch Kinh Bát Nhã của Đức Trưởng Lão Hòa Thượng Thích Trí Nghiêm và chúc mừng Lão Cư Sĩ Thiện Bửu (80 tuổi ở San Jose, California, Hoa Kỳ) đã hoàn thành luận bản chiết giải bộ Kinh khổng lồ này sau 10 năm ròng rã
- Link thỉnh sách Tổng Luận Đại Bát Nhã qua Amazon
- Tập 01_Tổng Luận Đại Bát Nhã (tập 1) do Hòa Thượng Thích Trí Nghiêm dịch và Cư Sĩ Thiện Bửu chiết giải
- Tập 02_Tổng Luận Đại Bát Nhã (tập 2) do Hòa Thượng Thích Trí Nghiêm dịch và Cư Sĩ Thiện Bửu chiết giải
- Tập 03_Tổng Luận Đại Bát Nhã (tập 3) do Cư Sĩ Thiện Bửu chiết giải
- Tập 04_Tổng Luận Đại Bát Nhã (tập 4) do Cư Sĩ Thiện Bửu chiết giải
- Tập 05_Tổng Luận Đại Bát Nhã (tập 5) do Hòa Thượng Thích Trí Nghiêm dịch và Cư Sĩ Thiện Bửu chiết giải
- Tập 06_Tổng Luận Đại Bát Nhã (tập 6) do Hòa Thượng Thích Trí Nghiêm dịch và Cư Sĩ Thiện Bửu chiết giải
- Tập 07_Tổng Luận Đại Bát Nhã (tập 7) do Hòa Thượng Thích Trí Nghiêm dịch và Cư Sĩ Thiện Bửu chiết giải
- Tập 08_Tổng Luận Đại Bát Nhã (tập 8) do Hòa Thượng Thích Trí Nghiêm dịch và Cư Sĩ Thiện Bửu chiết giải
TỔNG LUẬN
KINH ĐẠI BÁT NHÃ BA LA MẬT
Biên soạn: Cư Sĩ Thiện Bửu
Trang Nhà Quảng Đức bắt đầu online tháng 4/2022
PHẨM "HIỆN BẢO THÁP"
Phần sau quyển 500, cho đến phần đầu quyển 502, Hội thứ III.
(Tương đương với ba phẩm của Hội thứ II nhập lại:
Phẩm "Trao Ký", phẩm "Nhiếp Thọ" và phẩm "Bảo Tháp")
Biên soạn: Lão Cư sĩ Thiện Bửu
Diễn đọc: Cư sĩ Quảng Tịnh, Cư sĩ Quảng Thiện Duyên
Lồng nhạc: Cư sĩ Quảng Phước, Cư sĩ Quảng Thiện Hùng Jordan Le
Gợi ý:
Cũng như các phẩm trước, phẩm “Hiện Bảo Tháp” của Hội thứ III, tương đương với ba phẩm của Hội thứ II gộp lại. Đó là các phẩm:
1. “Trao Ký”, phần đầu quyển 427, Hội thứ II,
2. “Nhiếp Thọ”, phần cuối quyển 427 đến phần đầu quyển 428, Hội thứ II, và
3. “Bảo Tháp”, phần cuối 428, Hội thứ II, ĐBN.
Chúng tôi theo sự phân chia này của Hội thứ II mà chia phẩm "Hiện Bảo Tháp" của Hội thứ III làm ba phần để tóm lược và thích nghĩa. Đồng thời chúng tôi có liệt kê các quyển liên hệ với các phẩm của Hội thứ II để quý vị dễ tra cứu.
Tóm lược:
1. Phẩm “Hiện Bảo Tháp”, phần sau quyển 500, Hội thứ III, ĐBN.
(Tương đương với phẩm “Trao Ký”, phần đầu Q.427, Hội thứ II, ĐBN).
Bấy giờ, trong hội chúng Thiên Đế Thích, chư Thiên, Phạm thiên vương cõi Dục; chư Thiên và Y Xá Na Thần Tiên Thiên Nữ cõi Sắc, cùng lúc ba phen cao tiếng xướng rằng: Hay thay, hay thay! Đại đức Thiện Hiện vâng thần lực Phật, khéo vì chúng tôi thế gian trời người, phân biệt khai chỉ pháp tánh nhiệm mầu, chỗ gọi Bát nhã Ba la mật. Nếu đại Bồ Tát thường đối Bát nhã thẳm sâu như thế, như thuyết tu hành, chẳng xa lìa, chúng tôi đối với các vị ấy cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen, giống như đối với Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác. Trong giáo nghĩa Bát nhã thẳm sâu như thế, không pháp khá được, cũng không thọ tưởng hành thức khá được. Như vậy, cho đến không Nhất thiết trí khá được, cũng không Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí khá được. Mặc dù không các pháp khá được như thế mà có thi thiết Thánh giáo Tam thừa là Thánh giáo Thanh Văn, Độc giác và Vô thượng thừa.
Bấy giờ, Phật bảo các chư Thiên rằng:
- Như vậy, như các ngươi đã nói! Với trong giáo nghĩa Bát nhã thẳm sâu đây, mặc dù không sắc cùng các pháp khá được, mà có thi thiết Thánh giáo Tam thừa. Nếu đại Bồ Tát đối Bát nhã Ba la mật đây đem vô sở đắc làm phương tiện y như thuyết mà hành, cũng chẳng xa lìa, chư Thiên các ngươi nên chí thành cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen, y như Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác. Vì sao? Vì trong giáo nghĩa Bát nhã thẳm sâu đây, mặc dù rộng nói có Thánh giáo Tam thừa, nhưng nói Như Lai đều bất khả đắc. Chẳng phải do bố thí cho đến Bát nhã Ba la mật Như Lai khá được, chẳng phải lìa bố thí cho đến Bát nhã Ba la mật Như Lai khá được. Chẳng phải do nội không cho đến vô tánh tự tánh không Như Lai khá được, chẳng phải lìa nội không cho đến vô tánh tự tánh không Như Lai khá được. Chẳng phải do chơn như cho đến bất tư nghì giới Như Lai khá được, chẳng phải lìa chơn như cho đến bất tư nghì giới Như Lai khá được. Chẳng phải do đoạn giới cho đến vô vi giới Như Lai khá được, chẳng phải lìa đoạn giới cho đến vô vi giới Như Lai khá được. Nói rộng ra, chẳng phải do tất cả pháp Phật Như Lai khá được, chẳng phải lìa tất cả pháp Phật Như Lai khá được.
Các chư Thiên phải biết: Nếu đại Bồ Tát đối tất cả pháp đem vô sở đắc mà làm phương tiện tin siêng tu học bố thí cho đến Nhất thiết tướng trí, đại Bồ Tát này đối Bát nhã Ba la mật chân chính tu hành thường chẳng bỏ lìa. Vậy thì các ngươi cần phải chí thành cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen đại Bồ Tát kia y như đối với Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác.
Các chư Thiên phải biết: Ta thuở xưa, khi Nhiên Đăng Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác xuất hiện ở đời. Tại vương đô Liên Hoa, đầu ngã tư đường gặp Nhiên Đăng Phật, phụng hiến năm cọng hoa sen, trải tóc che bùn nghe thuyết pháp chánh yếu. Đem vô sở đắc làm phương tiện nên chẳng lìa bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, Bát nhã Ba la mật. Nói rộng cho đến Nhất thiết tướng trí và vô lượng vô biên các Phật pháp khác. Khi ấy, Phật Nhiên Đăng bèn trao ký Ta quả vị Vô thượng Chánh đẳng Đại Bồ đề, nói lời như vầy: “Thiện nam tử! Ngươi ở đời sau qua vô lượng kiếp trong Hiền kiếp thế giới này, sẽ được làm Phật, hiệu Thích Ca Mâu Ni Như Lai, ứng Chánh đẳng giác. Minh Hành Viên Mãn, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Điều Ngự Trượng Phu, Thiên Nhân Sư, Phật, Thế Tôn, tuyên nói Bát nhã Ba la mật, độ vô lượng chúng”. (Q.500, ĐBN)
Khi ấy, các chư Thiên đồng bạch Phật rằng:
- Bạch Thế Tôn! Bát nhã Ba la mật như thế thật là hi hữu, làm cho chúng đại Bồ Tát mau chóng nhiếp thọ Nhất thiết trí trí. Vì dùng vô sở đắc làm phương tiện, nên đối với sắc cho đến thức không lấy, không bỏ. Như vậy, cho đến, đối với Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí không lấy, không bỏ.
Bấy giờ, Phật xem bốn chúng hòa hợp, chúng các đại Bồ Tát và chư Thiên Bốn đại vương chúng, lần lữa cho đến chư Thiên Sắc cứu cánh đều đến nhóm hội, đồng làm minh chứng, liền bèn bảo Thiên Đế Thích rằng: Kiều Thi Ca! Nếu đại Bồ Tát, hoặc Bí sô, Bí sô ni, cư sĩ nam, cư sĩ nữ, hoặc các thiên tử, hoặc các thiên nữ, hoặc các thiện nam, thiện nữ chẳng lìa tâm Nhất thiết trí trí, đem vô sở đắc làm phương tiện đối Bát nhã thẳm sâu, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu tập, suy nghĩ đúng lý, vì người rộng nói. Phải biết những vị này tất cả ác ma và dòng họ ma chẳng thể gia hại được. Vì sao? Kiều Thi Ca! Các thiện nam, thiện nữ này khéo trụ sắc không, vô tướng, vô nguyện, cho đến khéo trụ Nhất thiết tướng trí không, vô tướng, vô nguyện. Chẳng thể đem không mà hại không được, chẳng thể đem vô tướng hại vô tướng được, chẳng thể đem vô nguyện hại vô nguyện được. Vì sao? Vì các pháp như thế đều vô tự tánh, hoặc năng hại, hoặc sở hại, hoặc thời, hoặc xứ, hoặc việc não hại đều chẳng thể được.
Lại nữa, Kiều Thi Ca! Các thiện nam, thiện nữ này người phi người v.v… đều chẳng gia hại được. Vì sao? Các thiện nam, thiện nữ này đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đối các hữu tình thường xuyên tu tập từ bi hỷ xả, vậy nên tất cả người phi người thảy chẳng thể não hại.
Lại nữa, Kiều Thi Ca! Các thiện nam, thiện nữ này trọn chẳng bị các duyên hiểm ác làm tổn hại ngang trái, cũng chẳng bị chết oan. Vì sao? Vì các thiện nam, thiện nữ này thường tu bố thí đối các hữu tình thường hay giúp đỡ giáo dưỡng vậy.
Lại nữa, Kiều Thi Ca! Trong Tam thiên đại thiên thế giới, nơi có Tứ đại thiên vương, cho đến trời Quảng quả, vị nào đã phát tâm quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, đối với Bát nhã thẳm sâu mà chưa từng được lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, tinh cần tu học, suy nghĩ đúng lý, thì không nên xa lìa tâm Nhất thiết trí trí, dùng vô sở đắc làm phương tiện, đối với Bát nhã thẳm sâu phải chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, tinh cần tu học, suy nghĩ đúng lý.
Lại nữa, Kiều Thi Ca! Nếu các thiện nam, thiện nữ chẳng lìa tâm Nhất thiết trí trí, đem vô sở đắc làm phương tiện, đối Bát nhã thẳm sâu chăm lòng lắng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý. Các thiện nam, thiện nữ nhân này hoặc ở chằm trống, hoặc ở đồng nội, hoặc nơi hiểm ác và chỗ nguy nạn, trọn chẳng run sợ kinh hãi đến nỗi dựng tóc gáy. Vì sao? Vì các thiện nam, thiện nữ này chẳng lìa tâm Nhất thiết trí trí, đem vô sở đắc làm phương tiện, khéo tu nội không cho đến vô tánh tự tánh không vậy.
Khi ấy, Tam thiên đại thiên thế giới đây có bao trời Bốn đại vương chúng cho đến Trời Sắc cứu cánh v.v… cùng lúc chắp tay đồng bạch Phật rằng: Nếu các thiện nam, thiện nữ chẳng lìa tâm Nhất thiết trí trí, đem vô sở đắc làm phương tiện, thường đối Bát nhã thẳm sâu đây chăm lòng lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, thơ tả giải nói, khiến rộng lưu khắp, chúng con thường theo cung kính hộ vệ chẳng cho tất cả tai hoạnh xâm não. Vì sao? Vì các thiện nam, thiện nữ này tức là đại Bồ Tát vậy. Nhờ đại Bồ Tát này nên khiến các hữu tình dứt hẳn địa ngục, bàng sanh, quỷ giới, A tu la cùng các hiểm ác thú.
Nhờ đại Bồ Tát này khiến chư Thiên, người, Dược xoa, rồng v.v... dứt hẳn tất cả tai nạn ngang trái, bệnh tật, nghèo cùng, đói khát, lạnh nóng v.v...
Nhờ đại Bồ Tát này mà chư Thiên, nhân, A tu la v.v… đoạn tận các việc bất như ý, cư trú ở đâu cũng không có giặc giã, và tất cả hữu tình đều đem lòng từ đối xử với nhau.
Nhờ đại Bồ Tát này nên thế gian mới có mười thiện nghiệp đạo. Hoặc bốn tĩnh lự, bốn vô lượng, bốn định vô sắc, hoặc bố thí cho đến Bát nhã Ba la mật, hoặc nội không cho đến vô tánh tự tánh không, hoặc chơn như cho đến bất tư nghì giới, hoặc khổ tập diệt đạo Thánh đế, hoặc bốn niệm trụ cho đến tám chi Thánh đạo, hoặc tám giải thoát, chín định thứ lớp, hoặc không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn, hoặc Tịnh quán địa cho đến Như Lai địa, hoặc Cực hỷ địa cho đến Pháp vân địa, hoặc năm nhãn, sáu thần thông, hoặc Như Lai mười lực cho đến mười tám pháp Phật bất cộng, hoặc pháp vô vong thất, tánh hằng trụ xả, hoặc tất cả Đà la ni, Tam ma địa môn, hoặc Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí.
Nhờ đại Bồ Tát này nên thế gian mới có đại tộc Sát đế lợi, đại tộc Bà la môn, Trưởng giả, Cư sĩ, các Tiểu quốc vương, Chuyển luân Thánh vương và phụ thần quan liêu giúp việc.
Nhờ đại Bồ Tát này nên thế gian mới có trời Bốn đại vương chúng, cho đến trời Tha hóa tự tại; trời Phạm chúng cho đến Trời Sắc cứu cánh; trời Không vô biên xứ cho đến Trời Phi tưởng phi phi tưởng xứ.
Nhờ đại Bồ Tát này nên thế gian mới có Dự lưu hướng Dự lưu quả, Nhất lai hướng Nhất lai quả, Bất hoàn hướng Bất hoàn quả, A la hán hướng A la hán quả, Độc giác hướng Độc giác quả.
Nhờ đại Bồ Tát này nên thế gian mới có các đại Bồ Tát thành thục hữu tình nghiêm tịnh cõi Phật và tu các thứ thắng hạnh Bồ Tát.
Nhờ vào đại Bồ Tát này nên thế gian mới có Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác chứng được Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, quay xe diệu pháp độ vô lượng chúng.
Nhờ đại Bồ Tát này nên thế gian mới có Phật Pháp Tăng Bảo lợi ích an vui tất cả hữu tình.
Bạch Thế Tôn! Do nhân duyên đây nên thiên chúng chúng con và A tu la, các rồng, dược xoa, phi người v.v… thường phải theo dõi cung kính thủ hộ các đại Bồ Tát này, chẳng cho tất cả tai hoạnh xâm hại, khiến đối Bát nhã Ba la mật lóng nghe, thọ trì đọc tụng tu học, suy nghĩ đúng lý, thơ tả các việc thường không gián đoạn.
Bấy giờ, Phật bảo Thiên Đế và các chúng trời rằng:
- Đúng vậy! Như ngươi đã nói! Nếu các thiện nam, thiện nữ chẳng lìa tâm Nhất thiết trí trí, đem vô sở đắc làm phương tiện, thường hay đối Bát nhã thẳm sâu đây, chăm lòng lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, thơ tả giải nói, khiến rộng lưu khắp. Phải biết các thiện nam, thiện nữ này tức là đại Bồ Tát. (Q.500, ĐBN)
Nhờ đại Bồ Tát tát này nên khiến các hữu tình dứt hẳn các thú, cho đến Tam Bảo xuất hiện ở đời làm đại nhiêu ích cho các hữu tình. Vậy nên, các ngươi chư Thiên, long thần và phi người v.v… thường nên theo dõi cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen, thường siêng thủ hộ đại Bồ Tát này, chớ cho tất cả tai hoạnh xâm hại. Nếu các ngươi cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen, thường siêng thủ hộ đại Bồ Tát như thế, phải biết tức là cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen, thường siêng thủ hộ Ta và tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác ở mười phương.
Các ngươi phải biết: Giả sử thế giới Kham Nhẫn Tam thiên đại thiên đây đầy dẫy Thanh Văn Độc giác, ví như lúa, mè, tre, lau, rừng rậm v.v... không trống hở; có thiện nam, thiện nữ đối phước điền kia, đem vô lượng thứ đồ đẹp thượng diệu, cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen hết một đời. Nếu lại có người trong chừng giây lát cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen một đại Bồ Tát mới phát tâm chẳng lìa sáu thứ Ba la mật. Đem công đức so nhóm phước đây trăm phần chẳng kịp một, ngàn phần chẳng kịp một. Vì sao? Vì chẳng do Thanh Văn, Độc giác thừa mà có đại Bồ Tát và các Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác xuất hiện thế gian mà do đại Bồ Tát nên thế gian mới có Thanh Văn, Độc giác và các Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác xuất hiện thế gian. Vậy nên, các ngươi tất cả trời, rồng và người, phi người thường nên thủ hộ, cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen đại Bồ Tát này, chớ cho tất cả tai hoạnh xâm hại. Các ngươi do đây sẽ được nhóm phước ở trong người trời thường được an vui, cho đến chứng được Niết Bàn rốt ráo, cùng đời vị lai làm nhiêu ích lớn lao.
2. Đoạn Kinh sau đây thuộc phẩm “Hiện Bảo Tháp”,
phần sau Q.500 cho đến phần đầu Q. 501, Hội thứ III, ĐBN.
(Tương dương với phẩm “Nhiếp Thọ”, cuối Q.427 đến đầu Q.428, Hội thứ II)
Khi ấy, Thiên Đế Thích liền bạch Phật rằng:
- Rất lạ hiếm có. Các đại Bồ Tát đối Bát nhã Ba la mật chăm lòng lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, thơ tả giải nói, khiến rộng lưu khắp. Nhiếp thọ hiện pháp thắng lợi như thế, thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật, từ một nước Phật tới một nước Phật, gần gũi cúng dường vâng thờ chư Phật Thế Tôn, nên được viên mãn các thiện căn ưa thích. Ở chỗ chư Phật nghe thọ Chánh pháp, cho đến Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề trọn chẳng quên mất pháp yếu đã nghe. Mau nhiếp thọ được tộc họ viên mãn, cha mẹ viên mãn, sanh thân viên mãn, quyến thuộc viên mãn, tướng hảo viên mãn, quang minh viên mãn, mắt tai viên mãn, tiếng tăm viên mãn, Đà la ni viên mãn, Tam ma địa viên mãn. Lại đem sức phương tiện khéo léo nên biến thân như Phật. Từ một thế giới tới một thế giới, đến nước không Phật, khen nói bố thí cho đến Bát nhã Ba la mật. Khen nói nội không cho đến vô tánh tự tánh không. Khen nói chơn như cho đến bất tư nghì giới. Khen nói đoạn giới cho đến vô vi giới. Khen nói khổ tập diệt đạo Thánh đế. Khen nói bốn niệm trụ cho đến tám Thánh đạo chi. Khen nói bốn tĩnh lự, bốn vô lượng, bốn định vô sắc. Khen nói tám giải thoát, chín định thứ lớp. Khen nói không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn. Khen nói tịnh quán địa cho đến Như Lai địa. Khen nói Cực hỷ địa cho đến Pháp vân địa. Khen nói năm nhãn, sáu thần thông. Khen nói Như Lai mười lực cho đến mười tám pháp Phật bất cộng. Khen nói pháp vô vong thất, tánh hằng trụ xả. Khen nói tất cả Đà la ni, Tam ma địa môn. Khen nói Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí. Khen nói Phật bảo Pháp bảo Tăng bảo. (Nghĩa là khen nói tất cả thiện pháp). (Q.500, ĐBN)
Lại đem sức phương tiện, nên vì các hữu tình tuyên nói Chánh pháp, tùy nghi an để (an ổn) trong pháp Tam thừa, khiến giải thoát hẳn sanh lão bệnh tử, chứng cõi Vô dư y Niết Bàn. Hoặc lại cứu vớt khổ cho các ác thú, để được hưởng các diệu lạc ở cõi trời người.
Khi ấy, Thiên Đế Thích thưa Phật lần nữa:
- Bát nhã Ba la mật như thế rất hiếm có. Nếu có khả năng nhiếp thọ được Bát nhã Ba la mật như thế, thời là nhiếp thọ đầy đủ sáu thứ Ba la mật. Nói rộng cho đến Nhất thiết tướng trí. Cũng nhiếp thọ được đầy đủ quả Dự lưu, Nhất lai, Bất hoàn, A la hán, Độc giác Bồ đề, tất cả Bồ Tát hạnh, chư Phật Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề.
Bấy giờ, Thế Tôn bảo Thiên Đế Thích rằng:
- Đúng vậy! Như ngươi đã nói! Nếu có khả năng nhiếp thọ được Bát nhã Ba la mật như thế, thời là nhiếp thọ đầy đủ sáu thứ Ba la mật-đa, nói rộng cho đến tất cả Bồ Tát hạnh, chư Phật Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. (Q.500, ĐBN)
Lại nữa, Kiều Thi Ca! Nếu các thiện nam, thiện nữ thường đối Bát nhã Ba la mật thẳm sâu như thế chăm lòng lắng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, thơ tả giải nói, khiến rộng lưu khắp, các thiện nam thiện nữ này chỗ được hiện pháp thắng lợi đời sau. Các người nên lóng nghe kỹ, rất khéo suy nghĩ, Ta sẽ vì ngươi phân biệt giải nói.
Thiên Đế Thích thưa:
- Dạ xin nói cho, chúng con muốn nghe. Phật nói:
- Kiều Thi Ca! Nếu có các ngoại đạo Phạm chí, hoặc các ác ma và quyến thuộc ma, hoặc những kẻ bạo ác tăng thượng mạn, ở chỗ đại Bồ Tát này muốn làm nhiều việc chẳng nhiêu ích. Bọn kia vừa khởi nghĩ liền gặp họa, tất tiêu diệt, chẳng thực hiện ý muốn được. Vì sao? Kiều Thi Ca! Đại Bồ Tát đem tâm tương ưng Nhất thiết trí trí, dùng vô sở đắc làm phương tiện thường tu bố thí cho đến Bát nhã Ba la mật, đem đại bi nguyện mà làm đầu. (Q. 501, ĐBN)
Nếu các hữu tình xan tham khởi những đấu tranh lâu dài, đại Bồ Tát này đối pháp trong ngoài đều xả tất cả, phương tiện khiến hữu tình kia an trụ tịnh giới Ba la mật.
Nếu các hữu tình từ lâu giận dữ tổn hại lẫn nhau, đại Bồ Tát này đối pháp trong ngoài đều xả tất cả, phương tiện khiến hữu tình kia an trụ an nhẫn Ba la mật.
Nếu các hữu tình từ lâu lười biếng bỏ các nghiệp lành, đại Bồ Tát này đối pháp trong ngoài đều xả tất cả, phương tiện khiến hữu tình kia an trụ tinh tấn Ba la mật.
Nếu các hữu tình từ lâu tán loạn tâm chuyên náo động, đại Bồ Tát này đối pháp trong ngoài đều xả tất cả, phương tiện khiến hữu tình kia an trụ tĩnh lự Ba la mật.
Nếu các hữu tình từ lâu ngu si chẳng phân biệt thiện ác, đại Bồ Tát này đối pháp trong ngoài đều xả tất cả, phương tiện khiến hữu tình kia an trụ Bát nhã Ba la mật.
Nếu các hữu tình trôi lăn sanh tử, tham sân si v.v… ràng buộc nơi tâm, gây lắm việc bất lợi; đại Bồ Tát này khéo quyền phương tiện khiến hữu tình kia dứt diệt tham sân si v.v…, nhân duyên sanh tử, hoặc khiến an trụ bốn tĩnh lự, bốn vô lượng, bốn định vô sắc, hoặc khiến an trụ bốn niệm trụ cho đến tám chi Thánh đạo, hoặc khiến an trụ không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn, hoặc khiến an trụ tám giải thoát, chín định thứ lớp, hoặc khiến an trụ nội không cho đến vô tánh tự tánh không, hoặc khiến an trụ chơn như cho đến bất tư nghì giới, hoặc khiến an trụ đoạn giới cho đến vô vi giới, hoặc nói rộng ra, khiến an trụ tất cả pháp Phật.
Kiều Thi Ca! Như vậy, gọi là đối Bát nhã thẳm sâu chăm lòng lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, thơ tả giải nói, khiến rộng lưu khắp, các đại Bồ Tát này được thắng lợi hiện pháp.
Kiều Thi Ca! Đại Bồ Tát này do nhân duyên đây ở đời sau mau chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, quay xe diệu pháp độ vô lượng chúng, tùy bản sở nguyện an lập hữu tình khiến đối Tam thừa tu học rốt ráo cho đến chứng được Vô dư Niết bàn.
Kiều Thi Ca! Như vậy, gọi là đối Bát nhã thẳm sâu chăm lòng lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, thơ tả giải nói, khiến rộng lưu khắp, các đại Bồ Tát này được thắng lợi đời sau.
Lại nữa, Kiều Thi Ca! Nếu các thiện nam, thiện nữ đối Bát nhã Ba la mật đây chăm lòng lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, thơ tả giải nói, khiến rộng lưu khắp. Nơi địa phương ấy, nếu các ác ma và bè lũ ma, hoặc có các thứ ngoại đạo Phạm chí và những kẻ bạo ác tăng thượng mạn khác, hiềm khích Bát nhã Ba la mật muốn làm trở ngại, chướng nạn, chống trái, đều khiến mau chóng ẩn mất, sở nguyện của họ hoàn toàn không thành. Bọn ma kia nhân tạm nghe tiếng Bát nhã nên lần lượt diệt trừ các ác, lại lần lượt tạo công đức, về sau nương nhờ Tam thừa được hết ngằn khổ, hoặc thoát ác thú sanh trong trời người.
Kiều Thi Ca! Như có diệu dược tên gọi Mạc kỳ, oai thế thứ thuốc này có thể tiêu trừ các độc. Diệu dược như thế tùy sanh chỗ nào các loại độc trùng chẳng thể đến gần. Có rắn độc lớn đói đi kiếm ăn, gặp thấy sanh loại muốn cắn ăn nuốt mổ, sanh loại kia sợ chết vội chạy tới chỗ thuốc thần, rắn nghe hơi thuốc liền thối lui. Vì sao? Kiều Thi Ca! Diệu dược như thế đủ đại uy thế có thể bảo vệ thân mệnh, tiêu trừ các độc. Phải biết Bát nhã Ba la mật đủ đại uy thế cũng lại như vậy. Nếu các thiện nam thiện nữ chăm lòng lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, thơ tả giải nói, khiến rộng lưu khắp, thời các ác ma ở chỗ đại Bồ Tát này muốn làm ác sự, do sức oai thần Bát nhã Ba la mật đây nên khiến ác sự kia tự phải tiêu diệt, không làm gì được. Vì sao? Kiều Thi Ca! Do Bát nhã Ba la mật đây đủ đại uy lực, năng sô các ác, tăng trưởng thiện pháp vậy. Tại sao Bát nhã Ba la mật có thể đẩy lui các điều ác và tăng trưởng các thiện pháp? Nghĩa là Bát nhã Ba la mật này diệt trừ vô minh, tham, sân, si, cho đến tất cả nhóm khổ uẩn lớn, chướng cái, tùy miên, triền cấu, kiết phược, ngã kiến, hữu tình kiến cho đến kiến giả kiến, đoạn kiến, thường kiến, vô kiến, hữu kiến cho đến các ác kiến thú, xan tham, phá giới, sân nhuế, giải đãi, tán loạn, ngu si. Tưởng thường, tưởng lạc, tưởng ngã, tưởng tịnh, và ngoài ra tất cả tham, sân, si, mạn, nghi, kiến hành v.v... đều có thể diệt trừ. Cũng diệt trừ chấp sắc cho đến chấp thức. Cho đến cũng diệt trừ chấp Nhất thiết tướng trí, Bồ đề, Niết bàn.
Kiều Thi Ca! Bát nhã Ba la mật như thế có khả năng diệt tất cả ác pháp đây và có khả năng tăng trưởng tất cả thiện sự. Vậy nên, Bát nhã Ba la mật có vô số đại oai thần lực.
Lại nữa, Kiều Thi Ca! Nếu các thiện nam, thiện nữ đối Bát nhã Ba la mật đây chăm lòng lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, thơ tả giải nói, khiến rộng lưu khắp, đại Bồ Tát này thường được Tam thiên đại thiên thế giới, bốn đại thiên vương và Thiên Đế Thích chủ cõi Kham Nhẫn, Đại phạm thiên vương, Tịnh cư thiên v.v…, cùng các thiên thần thường đến ủng hộ chẳng cho tất cả tai hoạnh xâm hại, các pháp sở cầu đều được đầy đủ. Mười phương thế giới hiện tại Như Lai Ứng Chánh Đảng Giác cũng thường hộ niệm khiến ác pháp lần diệt, thiện pháp tăng trưởng. Nghĩa là khiến tăng trưởng bố thí cho đến Bát nhã Ba la mật. Như vậy, cho đến cũng khiến tăng trưởng Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí, đem vô sở đắc làm phương tiện, nên sở tu sở trụ thường chẳng lui giảm.
Kiều Thi Ca! Đại Bồ Tát này do nhân duyên đây lời lẽ oai nghiêm, ai nghe đều kính mến, pháp nói xứng lượng, lời chẳng ồn tạp, bền thờ bạn lành, rất biết trả ơn, chẳng bị tham, ganh, giận hờn, che, não, dối gạt, kiêu mạn v.v… che khuất.
Kiều Thi Ca! Đại Bồ Tát này tự năng lìa giết hại, cũng khuyên người lìa giết hại, xưng nêu pháp lìa giết, vui mừng khen ngợi kẻ lìa giết.
Như vậy, cho đến tự lìa tà kiến, cũng khuyên người lìa tà kiến, xưng nêu pháp lìa tà kiến, vui mừng khen ngợi kẻ lìa tà kiến.
Kiều Thi Ca! Đại Bồ Tát này tự hành bố thí cho đến Bát nhã Ba la mật, cũng khuyên người hành bố thí cho đến Bát nhã Ba la mật, xưng nêu pháp hành bố thí cho đến Bát nhã Ba la mật, vui mừng khen ngợi kẻ hành bố thí cho đến Bát nhã Ba la mật. Như vậy, cho đến tự tu Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí, cũng khuyên người tu Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí, xưng nêu ba trí này, vui mừng khen ngợi kẻ tu ba trí này.
Kiều Thi Ca! Đại Bồ Tát tu hành bố thí cho đến Bát nhã Ba la mật, đem vô sở đắc mà làm phương tiện, cùng các hữu tình bình đẳng chung có, hồi hướng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề.
Đại Bồ Tát này thường khởi nghĩ này: Nếu ta chẳng tu hành bố thí Ba la mật, sẽ sanh vào cảnh nghèo cùng hèn kém. Nếu ta chẳng tu hành tịnh giới Ba la mật, đóng cửa người trời, đọa các ác thú. Nếu ta chẳng năng tu hành an nhẫn Ba la mật, các căn sẽ khuyết, hình dung xấu xí, chẳng đủ sắc thân Bồ Tát viên mãn. Nếu ta chẳng tu hành tinh tấn Ba la mật, chẳng thể tu thắng đạo Bồ Tát, thường sanh lười nhác, chẳng thành tựu mọi việc. Nếu ta chẳng tu hành tĩnh lự Ba la mật, chẳng thể tu thắng định Bồ Tát, tâm hằng toán loạn, sở dục chẳng thành. Nếu ta chẳng tu hành Bát nhã Ba la mật, bèn chẳng được phương tiện khéo léo, vượt các bậc Thanh văn, Độc giác v.v... Nếu có các việc nghèo cùng như thế, thì không có thế lực thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật, huống có thể chứng Nhất thiết trí trí.
Đại Bồ Tát này thường khởi nghĩ đây: Ta chẳng nên theo thế lực xan tham, nếu theo lực này thời bố thí Ba la mật chẳng được viên mãn. Ta chẳng nên theo thế lực phá giới, nếu theo lực này thời tịnh giới Ba la mật chẳng được viên mãn. Ta chẳng nên theo thế lực giận dữ, nếu theo lực này thời an nhẫn Ba la mật chẳng được viên mãn. Ta chẳng nên theo thế lực lười biếng, nếu theo lực này thời tinh tấn Ba la mật chẳng được viên mãn. Ta chẳng nên theo thế lực tán loạn, nếu theo lực này thời tĩnh lự Ba la mật chẳng được viên mãn. Ta chẳng nên theo thế lực ngu si, nếu theo lực này thời Bát nhã Ba la mật chẳng được viên mãn. Nếu sáu Ba la mật chẳng được viên mãn, quyết định chẳng thể được Nhất thiết trí trí, lợi ích an vui tất cả hữu tình. (Q.501, ĐBN)
Kiều Thi Ca! Đại Bồ Tát này chẳng lìa tâm Nhất thiết trí trí, đem vô sở đắc làm phương tiện, đối Bát nhã Ba la mật đây chăm lòng lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, thơ tả giải nói, khiến rộng lưu khắp. Được hiện pháp như thế thời sẽ được công đức thắng lợi thế gian, xuất thế gian đời sau.
Bấy giờ, Thiên Đế Thích thưa Phật rằng:
- Bạch Thế Tôn! Bát nhã Ba la mật như thế rất lạ hiếm có, có thể điều phục chúng đại Bồ Tát khiến lìa tâm cống cao, lại thường hồi hướng Nhất thiết trí trí.
Bấy giờ, Phật bảo Thiên Đế Thích rằng:
- Kiều Thi Ca! Sao là Bát nhã Ba la mật rất lạ hiếm có, có thể điều phục chúng đại Bồ Tát khiến lìa tâm cống cao, lại năng hồi hướng Nhất thiết trí trí?
Khi ấy, Thiên Đế Thích thưa rằng:
- Bạch Thế Tôn! Các đại Bồ Tát khi hành bố thí thế gian, nếu đối Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác và các Bồ Tát, Độc giác, Thanh văn, kẻ côi cút, bần cùng, già cả, bệnh tật, kẻ lỡ đường, ăn xin mà hành bố thí, bèn khởi nghĩ rằng: Ta thường thí Phật cho đến kẻ ăn xin. Đại Bồ Tát này không phương tiện khéo léo, nên mặc dù hành bố thí mà khởi cao tâm, chẳng thể hồi hướng Nhất thiết trí trí. Các đại Bồ Tát khi hành tịnh giới, an nhẫn, tinh tấn, tĩnh lự, Bát nhã thế gian, bèn khởi nghĩ này: Ta năng tu hành tịnh giới cho đến Bát nhã. Cũng khởi nghĩ này: Ta năng viên mãn tịnh giới cho đến Bát nhã. Đại Bồ Tát này không phương tiện khéo léo, nên mặc dù hành tịnh giới cho đến Bát nhã mà khởi cao tâm, chẳng thể hồi hướng Nhất thiết trí trí. (Q.501, ĐBN)
Như vậy, cho đến khi các đại Bồ Tát tu hành Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí, nếu khởi nghĩ này: Ta thường tu hành Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí. Cũng khởi nghĩ này: Ta năng viên mãn Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí. Đại Bồ Tát này không phương tiện khéo léo, nên mặc dù tu hành Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí mà khởi cao tâm, chẳng thể hồi hướng Nhất thiết trí trí.
Khi các đại Bồ Tát thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật, nếu khởi nghĩ này: Ta thường hay thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật, các kẻ khác không làm được như vậy, đại Bồ Tát này không phương tiện khéo léo nên mặc dù thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật mà khởi cao tâm, chẳng thể hồi hướng Nhất thiết trí trí. (Q.501, ĐBN)
Bạch Thế Tôn! Chúng đại Bồ Tát như thế nương tâm thế gian tu các thiện pháp, không phương tiện khéo léo, nên chấp ngã, ngã sở làm rối loạn tâm, nên mặc dù tu Bát nhã mà chưa đắc, nên chẳng thể điều phục được tâm cống cao, cũng chẳng thể hồi hướng Nhất thiết trí trí được.
Bạch Thế Tôn! Nếu khi đại Bồ Tát hành bố thí Ba la mật xuất thế, khéo tu Bát nhã Ba la mật nên chẳng đắc kẻ thí, chẳng đắc kẻ thọ, chẳng đắc bố thí. Đại Bồ Tát này nương dựa Bát nhã Ba la mật mà hành bố thí, điều phục được cao tâm, nên có thể hồi hướng Nhất thiết trí trí. Nếu khi đại Bồ Tát hành xuất thế tịnh giới cho đến Bát nhã Ba la mật, khéo tu Bát nhã Ba la mật, nên chẳng đắc tịnh giới cho đến Bát nhã và tất cả pháp. Đại Bồ Tát này nương dựa Bát nhã Ba la mật mà hành tịnh giới cho đến Bát nhã, điều phục được cao tâm, nên có thể hồi hướng Nhất thiết trí trí.
Như vậy, cho đến nếu đại Bồ Tát tu Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí, khéo tu Bát nhã Ba la mật, chẳng đắc Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí và tất cả pháp. Đại Bồ Tát này nương dựa Bát nhã Ba la mật mà tu Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí, điều phục được cao tâm, nên có thể hồi hướng Nhất thiết trí trí.
Nếu đại Bồ Tát thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật, khéo tu Bát nhã Ba la mật mà chẳng đắc thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật và tất cả pháp. Đại Bồ Tát này nương dựa Bát nhã Ba la mật mà thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật, điều phục được cao tâm, nên có thể hồi hướng Nhất thiết trí trí.
Bạch Thế Tôn! Do nhân duyên đây con tác thuyết này: Bát nhã Ba la mật như thế rất lạ hiếm có, năng điều phục chúng đại Bồ Tát khiến lìa tâm cống cao, lại năng hồi hướng Nhất thiết trí trí.
3. Đoạn Kinh sau đây thuộc phẩm “Hiện Bảo Tháp”,
Q.501 đến phần đầu Q. 502, Hội thứ III, ĐBN.
(Tương đương với phẩm “Bảo Tháp”, phần cuối Q.428, Hội thứ II, ĐBN).
Bấy giờ, Phật bảo Thiên Đế Thích rằng:
- Kiều Thi Ca! Nếu các thiện nam, thiện nữ thường đối Kinh điển Bát nhã thẳm sâu, chẳng lìa tâm Nhất thiết trí trí, đem vô sở đắc làm phương tiện, chăm lòng lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, thơ tả giải nói, khiến rộng lưu khắp. Các thiện nam, thiện nữ này thân tâm an vui, chẳng bị tất cả tai hoạnh xâm hại. Nếu khi ở quân trận giao chiến chăm lòng niệm tụng Bát nhã Ba la mật như thế, chẳng bị dao gậy làm sát hại, đối oán địch đều khởi từ tâm, nếu khởi ác tâm tự nhiên lui bại. Các thiện nam, thiện nữ này nếu ở quân trận bị dao tên làm bị thương hay mất thân mệnh, quyết không có lẽ ấy. Vì sao? Kiều Thi Ca! Các thiện nam, thiện nữ này chẳng lìa tâm Nhất thiết trí trí, đem vô sở đắc làm phương tiện, từ lâu tu hành Bát nhã thẳm sâu, có thể chiến thắng tham, sân, si, mạn nghi, ác kiến, tùy miên, ác nghiệp, triền cấu và các loại đao trượng; cũng có thể trừ khử tham, sân, si, mạn nghi, ác kiến, tùy miên, ác nghiệp, triền cấu, các loại đao trượng của người khác.
Lại nữa, Kiều Thi Ca! Nếu các thiện nam, thiện nữ thường đối Kinh điển Bát nhã thẳm sâu chẳng lìa tâm Nhất thiết trí trí, đem vô sở đắc làm phương tiện, chăm lòng lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen, thơ tả giải nói, khiến rộng lưu khắp. Các thiện nam, thiện nữ này tất cả độc dược, trùng độc, quỷ mị, trù ếm, chú thuật, đao trượng, ác thú, oán tặc, ác thần đều chẳng hại được, nước không nhận chìm, lửa không đốt cháy, và các tà ma yêu quái không làm tổn thương được. Vì sao?
Kiều Thi Ca! Bát nhã Ba la mật như thế là đại thần chú, Bát nhã Ba la mật-đa như thế là đại minh chú, Bát nhã Ba la mật như thế là vô thượng chú, Bát nhã Ba la mật như thế là vô đẳng đẳng chú, Bát nhã Ba la mật như thế là vua tất cả chú, rất thượng rất diệu, không gì sánh kịp được, đủ đại uy lực thường hàng phục tất cả mà chẳng bị tất cả hàng phục lại. Các thiện nam, thiện nữ này tinh siêng tu học chú vương như thế, thì mình không bị hại, người khác không bị hại, cả hai không bị hại. Vì sao? Kiều Thi Ca! Các thiện nam, thiện nữ này học Bát nhã Ba la mật đây, liễu ngộ mình người đều bất khả đắc vậy. (Q.501, ĐBN)
Kiều Thi Ca! Các thiện nam, thiện nữ này khi học Bát nhã đại chú vương đây chẳng đắc ngã cho đến kiến giả. Chẳng đắc sắc cho đến thức. Như vậy, cho đến chẳng đắc Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí. Vì đối ngã v.v… vô sở đắc vậy, nên mình không bị hại, người khác không bị hại, cả hai không bị hại.
Kiều Thi Ca! Các thiện nam, thiện nữ này khi học Bát nhã đại chú vương đây, đối ngã và pháp dù vô sở đắc mà chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, quán các hữu tình tâm hành sai khác, tùy nghi vì chuyển vô thượng pháp luân, khiến như thuyết mà tu hành, được lợi ích lớn. Vì sao? Kiều Thi Ca! Chúng đại Bồ Tát quá khứ, vị lai, hiện tại đều đối Bát nhã đại thần chú vương thẳm sâu như thế, tinh siêng tu học, đã sẽ hiện chứng Vô thượng Bồ đề, quay xe diệu pháp độ vô lượng chúng.
Lại nữa, Kiều Thi Ca! Nếu các thiện nam, thiện nữ đối Kinh điển Bát nhã thẳm sâu đây chẳng lìa tâm Nhất thiết trí trí, đem vô sở đắc làm phương tiện, chăm lòng lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, thơ tả giải nói, khiến rộng lưu khắp. Các thiện nam, thiện nữ này tùy ở cõi nước thành ấp nào, chẳng bị người và phi người tất cả tai hoạnh tật dịch làm tổn hại. Vì sao? Kiều Thi Ca! Các thiện nam, thiện nữ này tùy ở chỗ nào cũng được Tam thiên đại thiên thế giới đây và các thế giới mười phương vô lượng, vô số, vô biên khác có bao trời Bốn đại vương chúng, cho đến trời Sắc cứu cánh và các long thần, A tu la v.v… thường đến thủ hộ, cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen, không để cho Đại vương thần chú Bát nhã bị lưu nạn. (Q.501, ĐBN)
Lại nữa, Kiều Thi Ca! Nếu các thiện nam, thiện nữ viết Bát nhã Ba la mật đại thần chú vương đây tôn để chỗ thanh tịnh, cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen, tuy chẳng lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tin siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, cũng chẳng vì người khai chỉ phân biệt, mà chỗ trụ xứ đây, cõi nước vương đô chẳng bị người và phi người tất cả tai hoạnh tật dịch làm tổn hại. Vì sao? Kiều Thi Ca! Vì Bát nhã đại thần chú vương như thế tùy ở chỗ nào được Tam thiên đại thiên thế giới đây và các thế giới mười phương vô lượng vô số vô biên khác có bao trời Bốn đại vương chúng cho đến trời Sắc cứu cánh và các long thần A tu la v.v… thường đến thủ hộ, cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen, chẳng để Bát nhã thần chú vương bị lưu nạn vậy.
Kiều Thi Ca! Các thiện nam, thiện nữ này chỉ viết Bát nhã đại thần chú vương tôn để chỗ thanh tịnh, cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen mà còn được hiện pháp thắng lợi như thế, huống thường lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý và rộng vì người khai chỉ phân biệt, phải biết những người này công đức vô biên, mau chứng Bồ đề nhiêu ích tất cả.
Lại nữa, Kiều Thi Ca! Nếu các thiện nam, thiện nữ vì sợ hãi oan gia, ác thú, tai hoạnh, yếm rủa, tật dịch, độc dược, bùa chú v.v…, nên viết Bát nhã đại thần chú vương, tùy phần nhiều ít chứa đựng trong các đãy thơm, hoặc để trong ống báu, hằng đeo theo thân, cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen, thời các việc sợ hãi đều tự tiêu trừ, vì thiên long quỷ thần thường gia hộ vậy.
Kiều Thi Ca! Ví như có người hoặc loại bàng sanh vào viện cội Bồ đề, hoặc đến bên viện, người phi người v.v… chẳng thể làm tổn hại. Vì sao? Kiều Thi Ca! Chư Phật quá khứ, vị lai, hiện tại đều ngồi chỗ ấy chứng được Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Được Bồ đề rồi, ban cho các hữu tình vô khủng vô bố, vô oán vô hại, thân tâm an vui. An lập vô lượng vô số hữu tình khiến trụ diệu hạnh trời người cao sang. An lập vô lượng vô số hữu tình khiến trụ diệu hạnh Tam thừa an vui. An lập vô lượng vô số hữu tình khiến hiện chứng được hoặc quả Dự lưu, hoặc quả Nhất lai, hoặc quả Bất hoàn, hoặc quả A la hán. An lập vô lượng vô số hữu tình khiến sẽ chứng được Độc giác Bồ đề. An lập vô lượng vô số hữu tình khiến tu Bồ Tát hạnh sẽ được Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Thắng sự như thế đều do sức oai thần Bát nhã Ba la mật. Vậy nên chỗ đây tất cả trời, rồng, A tu la v.v… đều đồng gia hộ, cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen. Phải biết Kinh điển Bát nhã thẳm sâu tùy ở chỗ nào cũng lại như thế, tất cả trời, rồng, A tu la v.v… thường đến gia hộ, cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen, chẳng để Bát nhã Ba la mật bị lưu nạn vậy. (Q.501, ĐBN)
Kiều Thi Ca! Kinh điển Bát nhã thẳm sâu như thế, tùy ở chỗ nào, phải biết chỗ này đáng cúng dường, tất cả hữu tình đều nên kính lễ. Phải đem các thứ tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa cùng áo mặc, chuỗi anh lạc, bảo tràng, phan lọng, các ngọc diệu trân kỳ quý lạ, kỹ nhạc, đèn sáng cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen.
Bấy giờ, Thiên Đế Thích thưa Phật rằng:
- Bạch Thế Tôn! Nếu các thiện nam, thiện nữ viết Kinh điển Bát nhã thẳm sâu đây, lại dùng các thứ trang nghiêm cung kính cúng dường tôn trọng ngợi khen. Lại đem các thứ tràng hoa thượng diệu, hương bột hương xoa cùng áo mặc, chuỗi anh lạc, bảo tràng, phan lọng, các ngọc diệu trân kỳ quý lạ, kỹ nhạc, đèn sáng mà vì cúng dường. Lại có các thiện nam, thiện nữ sau khi Phật Niết bàn, khởi tạo Bảo tháp bảy báu nghiêm trang, hòm ngọc đựng Thiết lợi la Phật an để trong tháp, cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen. Lại đem các thứ tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa, áo mặc v.v… mà vì cúng dường. Hai thứ phước dức, thứ nào được nhiều hơn?
Phật bảo:
- Kiều Thi Ca! Ta lại hỏi ngươi cứ tùy ý đáp. Ý ngươi nghĩ sao? Như Lai đã được Nhất thiết trí trí và thân tướng hảo, nương những pháp nào tu học mà được?
Thiên Đế Thích thưa:
- Như Lai đã được Nhất thiết trí trí và thân tướng hảo, nương Kinh điển Bát nhã thẳm sâu đây tu học mà được.
Phật bảo:
- Kiều Thi Ca! Đúng vậy! Như ngươi đã nói! Ta nương Kinh điển Bát nhã thẳm sâu tu học nên được Nhất thiết trí trí và thân tướng hảo. Vì sao? Kiều Thi Ca! Nếu chẳng học Kinh điển Bát nhã thẳm sâu mà có thể chứng được Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, thì không có lẽ ấy.
Kiều Thi Ca! Cũng chẳng được thân tướng hảo nên chẳng gọi là Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác, cần chứng được Nhất thiết trí trí mới có thể gọi là Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác.
Kiều Thi Ca! Như Lai đã được Nhất thiết trí trí là do Bát nhã Ba la mật làm nhân khỏi xướng. Thân Phật tướng hảo chỉ làm chỗ nương, nếu chẳng nương dựa thân Phật tướng hảo, Nhất thiết trí trí không do đâu mà khởi. Vậy nên Bát nhã Ba la mật chính làm nhân sanh Nhất thiết trí trí. Muốn làm cho trí đây hiện tiền nối nhau nên lại phải tu nhóm thân Phật tướng hảo. Thân tướng hảo đây, nếu chẳng nương dựa Biến trí ấy thời tất cả thiên long A tu la v.v… chẳng thể đem hết lòng thành kính cúng dường cung kính. Bởi thân tướng hảo cùng Phật Biến trí làm chỗ nương dựa, nên chư thiên long, thần, A tu la v.v… cúng dường cung kính. Do duyên cớ đây, sau Ta Niết bàn, chư thiên, long, thần, người, phi người v.v… cúng dường cung kính Thiết lợi la Ta.
Kiều Thi Ca! Nếu các thiện nam, thiện nữ chỉ đối Kinh điển Bát nhã thẳm sâu cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen, thời là cúng dường Nhất thiết trí trí và chỗ nương dựa Phật thân tướng hảo cùng Phật Thiết lợi la sau Niết bàn. Vì sao? Kiều Thi Ca! Nhất thiết trí trí và thân tướng hảo cùng Thiết lợi la đều lấy Bát nhã Ba la mật làm căn bản vậy.
Kiều Thi Ca! Nếu các thiện nam, thiện nữ chỉ đối Phật thân và Thiết lợi la cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen, thời chẳng phải vì cúng dường Nhất thiết trí trí và Bát nhã Ba la mật đây. Vì sao? Kiều Thi Ca! Di thể Phật thân chẳng phải làm căn bản cho Bát nhã Ba la mật, Nhất thiết trí trí đây vậy.
Kiều Thi Ca! Do nhân duyên đây, nếu các thiện nam, thiện nữ muốn cúng dường Phật, hoặc thân hoặc tâm và các công đức khác, trước hết phải lóng nghe thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, thơ tả giải nói Kinh điển Bát nhã thẳm sâu như thế. Lại đem các thứ tràng hoa thượng diệu, hương bột hương xoa thảy, áo mặc v.v… cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen.
Vì vậy, nên Kiều Thi Ca! Nếu các thiện nam, thiện nữ viết Kinh điển Bát nhã thẳm sâu đây, các thứ trang nghiêm cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen. Lại dùng các phẩm tràng hoa thượng diệu, hương xoa, hương bột, cùng áo mặc v.v… vì cúng dường. Lại có các thiện nam, thiện nữ sau Phật Niết bàn khởi tạo Bảo tháp, bảy báu nghiêm dồi, hòm báu chứa đựng Thiết lợi la Phật an để trong tháp, cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen. Lại đem các phẩm tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa thảy, áo mặc, anh lạc v.v… mà vì cúng dường. Hai việc được phước, việc trước nhiều hơn vô lượng bội số. Vì sao? Kiều Thi Ca! Vì Kinh điển Bát nhã thẳm sâu như thế mau được thành xong bố thí cho đến Bát nhã Ba la mật. Nội không cho đến vô tánh tự tánh không. Chơn như cho đến bất tư nghì giới. Đoạn giới cho đến vô vi giới. Khổ tập diệt đạo Thánh đế. Bốn niệm trụ cho đến tám chi Thánh đạo. Bốn tĩnh lự, bốn vô lượng, bốn định vô sắc. Tám giải thoát, chín định thứ lớp. Không, vô, tướng, vô nguyện giải thoát môn. Tịnh quán địa cho đến Như Lai địa. Cực hỷ địa cho đến Pháp vân địa. Năm nhãn, sáu thần thông. Như Lai mười lực cho đến mười tám pháp Phật bất cộng. Pháp vô vong thất, tánh hằng trụ xả. Tất cả Đà la ni, Tam ma địa môn. Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí. Thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật. (Q.501, ĐBN)
Cũng được thành xong các Bồ Tát tộc họ viên mãn, sắc lực viên mãn, của cải viên mãn, quyến thuộc viên mãn. Cũng được thành xong thế gian sở hữu mười thiện nghiệp đạo, cúng dường Sa môn, cha mẹ thầy bạn, thí, giới, tu thảy vô lượng thiện pháp.
Cũng được thành xong đại tộc Sát đế lợi, đại tộc Bà la môn, Trưởng giả, Cư sĩ, trời Bốn đại vương chúng cho đến trời Phi tưởng phi phi tưởng xứ.
Cũng được thành xong quả Dự lưu, Nhất lai, Bất hoàn, A la hán, Độc giác Bồ đề, tất cả Bồ Tát hạnh, chư Phật Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Cũng được thành xong Thanh văn, Độc giác, Bồ Tát, Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác.
Cũng được thành xong chẳng thể nghĩ lường, chẳng thể tuyên nói, vô thượng vô thượng thượng, vô đẳng vô đẳng đẳng Nhất thiết trí trí.
Khi ấy, Thiên Đế Thích lại thưa Phật rằng:
- Người châu Thiệm Bộ, đối Kinh điển Bát nhã thẳm sâu đây chẳng cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen, chẳng phải họ không biết cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen Kinh điển Bát nhã thẳm sâu như thế thì được nhiều công đức lợi ích thù thắng không?
Phật bảo:
- Kiều Thi Ca! Ta lại hỏi ngươi, tùy ý ngươi đáp, Ý ngươi hiểu sao? Trong châu Thiệm Bộ có bao nhiêu người thành Phật chứng tịnh, thành Pháp chứng tịnh, thành Tăng chứng tịnh? Có bao nhiêu người đối Phật không nghi, đối Pháp không nghi, đối Tăng không nghi? Có bao nhiêu người đối Phật rốt ráo, đối Pháp rốt ráo, đối Tăng rốt ráo? Có bao nhiêu người tu mười thiện nghiệp đạo? Có bao nhiêu người hành bố thí giới tu? Có bao nhiêu người được ba mươi bảy Bồ đề phần pháp? Có bao nhiêu người được ba giải thoát môn? Có bao nhiêu người được tám giải thóat? Có bao nhiêu người được chín định thứ lớp? Có bao nhiêu người được bốn vô ngại giải? Có bao nhiêu người được sáu thần thông? Có bao nhiêu người dứt hẳn ba gút được quả Dự lưu? Có bao nhiêu người mỏng tham sân si được quả Nhất lai. Có bao nhiêu người dứt năm gút thuận hạ phần được quả Bất hoàn? Có bao nhiêu người dứt năm gút thuận thượng phần được quả A la hán? Có bao nhiêu người phát tâm định tới Độc giác Bồ đề? Có bao nhiêu người phát tâm định tới chư Phật Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề?
Thiên Đế Thích thưa:
- Trong châu Thiệm Bộ có phần ít người thành Phật chứng tịnh, thành Pháp chứng tịnh, thành Tăng chứng tịnh. Như vậy, cho đến có rất ít người phát tâm định tới chư Phật Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề.
Bấy giờ, Phật bảo Thiên Đế Thích rằng:
- Đúng vậy! Như ngươi đã nói! Kiều Thi Ca! Trong châu Thiệm Bộ rất ít người thành Phật chứng tịnh, thành Pháp chứng tịnh, thành Tăng chúng tịnh. Càng ít người đối Phật không nghi, đối Pháp không nghi, đối Tăng không nghi. Như vậy, lại càng rất ít phần người phát tâm định tới chư Phật Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Lại càng ít hơn nữa người đã phát tâm rồi tinh siêng tu học Bồ đề hạnh. Lại càng rất ít hơn nữa người tinh siêng tu học Bồ đề hạnh được chẳng quay lui, chứng được Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Vì sao? Kiều Thi Ca! Các loại hữu tình trôi lăn sanh tử vô lượng đời đến nay, nhiều kẻ chẳng thấy Phật, chẳng nghe Chánh pháp, chẳng gần gũi Tăng. Nhiều kẻ chẳng tu hành mười thiện nghiệp đạo và thí giới tu. Chẳng nghe bố thí cho đến Bát nhã Ba la mật, chẳng tu bố thí cho đến Bát nhã Ba la mật. Như vậy, cho đến chẳng nghe Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí, chẳng tu Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí. (Q.501, ĐBN)
Kiều Thi Ca! Do nhân duyên này phải biết ở trong châu Thiệm Bộ đây rất ít người thành Phật chứng tịnh, thành Pháp chứng tịnh, thành Tăng chứng tịnh. Càng ít người đối Phật không nghi, đối Pháp không nghi, đối Tăng không nghi. Như vậy, cho đến lại càng ít người phát tâm định tới chư Phật Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Lại càng ít hơn nữa người đã phát tâm rồi tinh siêng tu học Bồ đề hạnh. Lại càng rất ít hơn nữa người tinh siêng tu học hạnh Bồ đề chẳng quay lui, chứng được Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề.
Lại nữa, Kiều Thi Ca! Ta nay hỏi ngươi tùy ý ngươi đáp. Ý ngươi hiểu sao? Thôi bao nhiêu loài người châu Thiệm Bộ, ở Tam thiên đại thiên thế giới đây bao nhiêu hữu tình cúng dường cung kính cha mẹ thầy bạn? Bao nhiêu hữu tình cúng dường Sa môn, Bà la môn? Bao nhiêu hữu tình bố thí, trì giới tu các phước nghiệp. Bao nhiêu hữu tình hành mười thiện nghiệp đạo. Bao nhiêu hữu tình đối trong các dục trụ tưởng chán sợ, tưởng vô thường, tưởng khổ, tưởng vô ngã, tưởng bất tịnh, tưởng chán ăn, tưởng tất cả thế gian chẳng đáng vui. Bao nhiêu hữu tình tu bốn tĩnh lự, bốn vô lượng, bốn định vô sắc. Bao nhiêu hữu tình thành Phật chứng tịnh, thành Pháp chứng tịnh, thành Tăng chứng tịnh. Như vậy, cho đến bao nhiêu hữu tình phát tâm định tới chư Phật Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Bao nhiêu hữu tình đã phát tâm rồi tinh siêng tu tập Bồ đề hạnh. Bao nhiêu hữu tình rèn luyện mài giũa nuôi lớn tâm Bồ đề. Bao nhiêu hữu tình phương tiện khéo léo tu hành Bát nhã Ba la mật. Bao nhiêu hữu tình được trụ bậc Bồ Tát Bất thối chuyển. Bao nhiêu hữu tình mau chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề?
Thiên Đế Thích thưa:
- Ở Tam thiên đại thiên thế giới đây phần ít hữu tình cúng dường cung kính cha mẹ thầy bạn. Như vậy, cho đến phần ít hữu tình mau chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề.
Phật bảo:
- Kiều Thi Ca! Như vậy, như ngươi đã nói! Ở Tam thiên đại thiên thế giới đây rất ít hữu tình cúng dường cung kính cha mẹ thầy bạn. Cũng rất ít hữu tình cúng dường cung kính Sa môn, Bà la môn. Như vậy, lại cho đến càng rất ít hữu tình được trụ bậc Bồ Tát Bất thối chuyển. Lại càng rất ít hơn nữa hữu tình mau chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề.
Lại nữa, Kiều Thi Ca! Ta dùng Phật nhãn thanh tịnh xem khắp thế giới mười phương vô biên, dù có vô lượng vô số hữu tình phát tâm Bồ đề tu Bồ Tát hạnh, mà bởi xa lìa Bát nhã thẳm sâu phương tiện khéo léo; hoặc một hoặc hai hoặc ba hữu tình được trụ bậc Bồ Tát Bất thối chuyển. Còn thì đa phần lui đọa trong bậc hạ liệt Thanh văn, Độc giác ý kém hạnh cùng. Vì sao? Kiều Thi Ca! Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề chư Phật công đức vô biên rất khó chứng được. Trí huệ hời hợt, tinh tấn kém cỏi, thắng giải yếu hèn, hữu tình hạ liệt chẳng thể chứng được vậy.
Vậy nên, Kiều Thi Ca! Nếu các thiện nam, thiện nữ kẻ đã phát tâm Bồ đề, tu Bồ Tát hạnh muốn trụ được bậc Bồ Tát Bất thối chuyển, mau chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề không bị lưu nạn, nên đối Kinh điển Bát nhã thẳm sâu thường hằng lắng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, ưa thỉnh hỏi thầy, vui vì người nói; hay thơ tả diễn nói, lại dùng các báu trang nghiêm cúng dường cung kính tôn trọng ngợi khen; đem các thứ tràng hoa thượng diệu, hương bột hương xoa, áo mặc v.v… mà vì cúng dường.
Kiều Thi Ca! Các thiện nam, thiện nữ này đối các pháp thắng thiện khác đã thu nhiếp vào Bát nhã thẳm sâu, cũng nên lóng nghe thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, ưa thỉnh hỏi thầy, vui vì người nói, lại nên thơ tả cúng dường cung kính.
Sao gọi các pháp thắng thiện nhiếp thu vào Bát nhã thẳm sâu? Chỗ gọi bố thí cho đến Bát nhã Ba la mật. Nội không cho đến vô tánh tự tánh không. Chơn như cho đến bất tư nghì giới. Đoạn giới cho đến vô vi giới. Khổ tập diệt đạo Thánh đế. Bốn niệm trụ cho đến tám Thánh đạo chi. Bốn tĩnh lự, bốn vô lượng, bốn định vô sắc. Tám giải thoát, chín định thứ lớp. Ba giải thoát môn. Cực hỷ địa cho đến Pháp vân địa. Năm nhãn, sáu thần thông. Như Lai mười lực cho đến mười tám pháp Phật bất cộng. Pháp vô vong thất, tánh hằng trụ xả. Đà la ni, Tam ma địa môn. Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí. Hoặc vô lượng vô biên các Phật pháp khác. Đấy gọi các pháp thắng thiện thu nhiếp vào Bát nhã thẳm sâu.
Kiều Thi Ca! Các thiện nam, thiện nữ này đối với các uẩn xứ giới v.v… cùng vô lượng pháp môn tùy thuận Bát nhã thẳm sâu cũng nên lóng nghe thọ trì đọc tụng, suy nghĩ đúng lý, chẳng nên chê hủy, khiến đối Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề mà bị chướng nạn. Vì sao? Kiều Thi Ca! Các thiện nam, thiện nữ này nên khởi nghĩ đây: Khi xưa Như Lai trụ ngôi Bồ Tát thường siêng tu học pháp thuận Bồ đề, chỗ gọi Bố thí cho đến Bát nhã Ba la mật. Như vậy, cho đến Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí và vô lượng vô biên Phật pháp khác, cùng các uẩn xứ giới v.v… vô lượng pháp môn tùy thuận Bát nhã thẳm sâu, do đây đã chứng được sở cầu Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Chúng ta ngày nay vì cầu Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, cũng nên theo học Bát nhã thẳm sâu và tùy thuận các pháp thắng thiện khác, các pháp ấy nhất định là Đại Sư chơn thật của chúng ta. Chúng ta theo đó tu học thì sở nguyện thường viên mãn, nhất định là Pháp ấn chơn thật của chư Phật. Tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác theo học vì đó mà chứng đắc quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Cũng vậy, Pháp ấn chơn thật của tất cả Thanh văn, Độc giác đều theo việc học đó mà đạt đến cứu cánh, Niết bàn rốt ráo. (Q.501, ĐBN)
Vậy nên, Kiều Thi Ca! Các thiện nam, thiện nữ đây nếu Phật ở đời hoặc sau Niết bàn, nên nương Bát nhã Ba la mật nói rộng cho đến Nhất thiết tướng trí và vô lượng vô biên các Phật pháp thường siêng tu học. Vì sao? Kiều Thi Ca! Bát nhã Ba la mật như thế, nói rộng cho đến Nhất thiết tướng trí và vô lượng vô biên các Phật pháp khác là chỗ nương dựa lợi ích an vui các Thanh văn, Duyên giác, Bồ Tát và bao nhiêu trời người A tu la v.v…
Bấy giờ, Thiên Đế Thích thưa Phật rằng:
- Bạch Thế Tôn! Nếu các thiện nam, thiện nữ chẳng lìa tâm Nhất thiết trí trí, đem vô sở đắc làm phương tiện, đối Kinh điển Bát nhã thẳm sâu đây chăm lòng lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, rộng vì hữu tình tuyên nói lưu khắp; hoặc ghi chép với trang sức bằng các thứ tràng hoa thượng diệu, hương bột, hương xoa, áo mặc v.v… qua chừng giây lát, cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen. Các thiện nam, thiện nữ này do nhân duyên đây được bao nhiêu phước?
Phật bảo:
- Kiều Thi Ca! Ta lại hỏi ngươi, tùy ý đáp. Có các thiện nam, thiện nữ đối các Như Lai sau vào Niết bàn, vì cúng dường Thiết lợi la Phật nên dùng bảy báu hạng nhất khởi tạo Bảo tháp, các thứ ngọc quý trau dồi lẫn lộn, tháp đó cao lớn một du thiện na, rộng bằng nửa chiều cao. Lại đem các thứ tràng hoa trời đẹp, hương bột, hương xoa, áo mặc v.v… hết một đời cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen. Ý ngươi nghĩ sao? Các thiện nam, thiện nữ này do nhân duyên đây được phước nhiều chăng?
Thiên Đế Thích thưa:
- Bạch Thế Tôn! Rất nhiều! Bạch Thiện Thệ! Rất nhiều!
Phật bảo:
- Kiều Thi Ca! Các thiện nam, thiện nữ kia, chỗ được nhóm phước rất nhiều hơn việc làm kia vô lượng, vô biên. (Q.502, ĐBN)
Lại nữa, Kiều Thi ca! Vả thôi một việc đây. Có các thiện nam, thiện nữ đối các Như Lai sau vào Niết bàn, vì cúng dường Thiết lợi la Phật nên đem bảy báu hạng nhất khởi tạo Bảo tháp, các thứ ngọc quý trau dồi lẫn lộn, tháp đó cao lớn một du thiện na, rộng bằng nửa chiều cao. Như thế đầy dẫy một châu Thiệm Bộ, hoặc bốn Đại châu, hoặc Tiểu thiên giới, hoặc Trung thiên giới, hoặc Đại thiên thế giới, đều mang các thứ thượng diệu tràng hoa cho đến đèn sáng, hết một đời cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen. Ý ngươi nghĩ sao? Các thiện nam, thiện nữ này do nhân duyên đây được phước nhiều chăng?
Thiên Đế Thích thưa:
- Bạch Thế Tôn! Rất nhiều! Bạch Thiện Thệ! Rất nhiều!
Phật bảo:
- Kiều Thi Ca! Các thiện nam, thiện nữ kia chỗ được nhóm phước rất nhiều hơn đây vô lượng vô biên.
Lại nữa, Kiều Thi Ca! Thôi một Đại thiên thế giới, giả sử các loại hữu tình đầy cả Tam thiên đại thiên thế giới đều đối Như Lai sau vào Niết bàn, vì cúng dường Thiết lợi la Phật nên dùng bảy báu hạng nhất khởi tạo Bảo tháp, các thứ ngọc quý trau dồi lẫn lộn, tháp đó cao lớn một du thiện na, rộng bằng nửa chiều cao, đều đầy Tam thiên đại thiên thế giới, không trống hở, đều mang các thứ thượng diệu tràng hoa cho đến đèn sáng hết một đời cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen. Ý ngươi hiểu sao? Các loại hữu tình trong Tam thiên đại thiên thế giới như vậy do nhân duyên đây được phước nhiều chăng?
Thiên Đế Thích thưa:
- Bạch Thế Tôn! Rất nhiều! Bạch Thiện Thệ! Rất nhiều!
Phật bảo:
- Kiều Thi Ca! Các thiện nam, thiện nữ kia chỗ được nhóm phước rất nhiều hơn đây vô lượng vô biên.
Khi ấy, Thiên Đế Thích bèn thưa Phật rằng:
- Bạch Thế Tôn! Như vậy! Bạch Thiện Thệ! Như vậy! Nếu các thiện nam, thiện nữ cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen Bát nhã thẳm sâu, phải biết thời là cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen chư Phật Thế Tôn quá khứ vị lai hiện tại. Giả sử tất cả hữu tình mười phương đều như cát Căng già, đều đối Như Lai sau vào Niết bàn vì cúng dường Thiết lợi la Phật, dùng bảy báu hạng nhất khởi tạo Bảo tháp, các thứ ngọc quý trau dồi lẫn lộn, tháp đó cao lớn một du thiện na, rộng bằng nửa chiều cao, đều đầy thế giới chư Phật mười phương Căng già sa thảy, không trống hở, đều mang tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng, hoặc trải một kiếp hoặc một kiếp hơn, cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen.
Bạch Thế Tôn! Các hữu tình này do nhân duyên đây được phước nhiều chăng?
Phật nói:
- Nhiều lắm!
Thiên Đế Thích nói:
- Nếu các thiện nam, thiện nữ chẳng lìa tâm Nhất thiết trí trí, đem vô sở đắc làm phương tiện, đối Kinh điển Bát nhã thẳm sâu đây chăm lòng lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, rộng vì hữu tình tuyên nói lưu khắp. Hoặc ghi chép trang sức bằng các thứ tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng, trong chừng giây lát cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen. Các thiện nam tử, thiện nữ nhân này do nhân duyên đây chỗ được nhóm phước rất nhiều hơn những người nói trước vô lượng vô biên, chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng kể. Vì sao?
Bạch Thế Tôn! Vì Bát nhã Ba la mật đây tổng thu tất cả thiện pháp. Chỗ gọi mười thiện nghiệp đạo. Hoặc bốn tĩnh lự, bốn vô lượng, bốn định vô sắc. Hoặc ba mươi bảy Bồ đề phần pháp. Hoặc ba môn giải thoát. Hoặc tám giải thoát, chín định thứ lớp. Hoặc năm nhãn, sáu thần thông. Hoặc bố thí cho đến Bát nhã Ba la mật. Hoặc nội không cho đến vô tánh tự tánh không. Hoặc chơn như cho đến bất tư nghì giới. Hoặc đoạn giới cho đến vô vi giới. Hoặc bốn Thánh đế quán. Hoặc mười hai duyên khởi. Hoặc Tịnh quán địa cho đến Như Lai địa. Hoặc Cực hỷ địa cho đến Pháp vân địa. Hoặc tất cả Đà la ni, Tam ma địa môn. Hoặc Như Lai mười lực cho đến mười tám pháp Phật bất cộng. Hoặc pháp vô vong thất, tánh hằng trụ xả. Hoặc Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí. Hoặc vô lượng vô biên các Phật pháp khác, đều thu nhiếp vào Bát nhã thẳm sâu đây.
Bạch Thế Tôn! Bát nhã Ba la mật như thế là chơn thật pháp ấn của các Đức Như Lai, cũng là chơn thật pháp ấn tất cả Thanh văn, Độc giác. Tất cả Như Lai Ứng chánh Đẳng Giác học ở đây, đã, hiện, sẽ đến bờ Niết bàn bên kia. Bởi nhân duyên đây, nếu các thiện nam, thiện nữ chẳng lìa tâm Nhất thiết trí trí, đem vô sở đắc làm phương tiện đối Kinh điển Bát nhã Ba la mật thẳm sâu đây chăm lòng lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, rộng vì hữu tình tuyên nói lưu khắp. Hoặc ghi chép với trang sức bằng vật quý báu. Lại mang các thứ tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen, chỗ được nhóm phước vô lượng vô biên, chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng kể, các nhóm phước khác đều chẳng theo kịp. (Q. 502, ĐBN)
Sơ giải:
Phẩm này dễ học dễ nhớ, chúng ta đã tụng nhiều lần ở Hội thứ I và Hội thứ II, nên ở đây không cần lặp lại nữa. Phẩm này Bát Nhã nêu ra ba vấn đề:
1. Nói về sự thọ ký của Phật Nhiên Đăng thọ ký cho Thích Ca Mâu Ni trở thành Phật tại thành Liên Hoa, vì Phật Thích Ca đã trọn học sáu pháp Ba la mật và tất cả pháp mầu Phật đạo.
2. Nói về công đức hiện thời và hậu thời đối với người nhiếp thọ Bát nhã Ba la mật.
3. So lường công đức của những ai thọ trì tất cả pháp Phật nhất là Bát nhã Ba la mật, với những ai xây bảo tháp thờ cúng xá lợi Phật.
Ai cũng có thể hiểu, Kinh đã diễn nói rõ ràng, nên không cần nhiêu khê lặp lại nữa!
---o0o---