38. Phẩm “Ba La Mật" (Biên soạn: Lão Cư Sĩ Thiện Bửu; Diễn đọc: Cư Sĩ Quảng Tịnh; Lồng nhạc: Cư Sĩ Quảng Phước)

TỔNG LUẬN 

KINH ĐẠI BÁT NHÃ BA LA MẬT

 Biên soạn: Cư Sĩ Thiện Bửu

Trang Nhà Quảng Đức bắt đầu online tháng 4/2022

***

PHẨM  “BA LA MẬT"

Phần cuối quyển 296 đến phần đầu quyển 297, Hội thứ I, ĐBN.

(Tức phẩm “Khắp Ca Ngợi Trăm Ba-La-Mật” quyển thứ 14, MHBNBLM)

Biên soạn: Lão Cư Sĩ Thiện Bửu
Diễn đọc: Cư Sĩ Quảng Tịnh
Lồng nhạc: Cư Sĩ Quảng Phước

Tóm lược:

Bát Nhã là Ba la mật vô biên vì không có ngằn mé; là Ba la mật không có dấu vết vì không có danh thể; là viễn ly vì rốt ráo không; là vô hành vì tất cả pháp không đến không đi; là Ba la mật vô tri vì các sự hiểu biết chẳng thể nắm bắt được; là Ba la mật chẳng sanh diệt vì tất cả pháp không sanh diệt; là không tạo tác vì các sự tạo tác chẳng thể nắm bắt được; là không dời đổi vì sự sanh tử bất khả đắc, không hư mất vì tất cả pháp không biến hoại; là Ba la mật vô nhị vì xa lìa nhị biên; là không sở đắc, không hý luận, không nhiễm, không tịnh; là Ba la mật không kiêu mạn, không tham dục, không sân nhuế, không ngu si, không phiền não; là Ba la mật không đoạn, không hoại, không chấp trước, không phân biệt, không so lường, không khởi đẳng cấp; là Ba la mật bình đẳng, xa lìa nhiễm trước, vô cùng tĩnh lặng, như hư không…

Bát Nhã như vậy là Ba la mật như mộng vì tất cả pháp như chiêm bao, chẳng thể nắm bắt được; là Ba la mật như tiếng vang vì năng, sở, văn, thuyết đều chẳng thể nắm bắt được; là Ba la mật như ảnh tượng vì các pháp đều như ảnh hiện trong gương, chẳng thể nắm bắt được; là Ba la mật như bóng nắng; như ảo ảnh vì tất cả pháp như tướng trạng của dòng nước, chẳng thể nắm bắt được; là Ba la mật như biến hóa vì các pháp đều như ảo thuật; là Ba la mật như ảo thành vì các pháp đều như thành bằng hương khói.

Bát nhã Ba la mật như vậy là Ba la mật khổ, Ba la mật không, Ba la mật vô thường, Ba la mật vô ngã(1), Ba la mật vô tướng, vì có khả năng vĩnh viễn đoạn trừ các vọng niệm chấp trước.

Bát Nhã như vậy là Ba la mật 18 pháp không vì các pháp chẳng thể nắm bắt được. Bát Nhã như vậy là Ba la mật chơn như, là Ba la mật pháp giới, là Ba la mật pháp tánh, bất hư vọng tánh, bất biến dị tánh, bình đẳng tánh, ly sanh tánh, pháp định, pháp trụ, thật tế, hư không giới, bất tư nghì giới. Bát Nhã như vậy là Ba la mật 4 Thánh đế, là 37 pháp trợ đạo.

Bát Nhã như vậy là Ba la mật không giải thoát môn, là vô tướng giải thoát môn, là vô nguyện giải thoát môn. Bát Nhã như vậy là Ba la mật tám giải thoát, là Ba la mật tám thắng xứ, chín thứ đệ định, mười biến xứ v.v… Bát Nhã như vậy là Ba la mật Nhất thiết trí, là Ba la mật Đạo tướng trí, Ba la mật Nhất thiết tướng trí. Bát Nhã như vậy là Ba la mật tất cả Bồ Tát hạnh, là quả vị Giác ngộ tối cao. Bát Nhã như vậy là Ba la mật Như Lai. Bát Nhã như vậy là Ba la mật tự nhiên vì đối với tất cả pháp được tự tại. Bát Nhã như vậy là Ba la mật Chánh Đẳng Giác vì đối với tất cả pháp có khả năng giác ngộ chơn chánh bình đẳng tất cả tướng.

Thích nghĩa:

(1). Khổ, không, vô thường, vô ngã: Đó là tứ pháp ấn của Phật đạo. Chỉ được xem là kinh Phật khi kinh nào có nói đến các yếu tố căn bản này.

Lược giải:

Nói chung, ngoài mười Ba la mật thông thường được các Kinh giới thiệu: 1. Bố thí, 2. Trì giới, 3. An nhẫn, 4.Tinh tấn, 5. Thiền định, 6. Bát Nhã, 7. Phượng tiện xảo, 8. Nguyện, 9. Lực và 10. Trí Ba la mật này, Kinh còn cho rằng tất cả pháp mầu Phật đạo cũng được gọi là Ba la mật của chư Phật, chư Bồ Tát. Tu học các Ba la mật nầy sẽ Giác ngộ, được Nhất thiết trí trí, và chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề nghĩa là được giải thoát hay được sang bờ kia.

Vì các Ba la mật là rốt ráo, là viên mãn, là cứu cánh, là Niết bàn. Bát nhã Ba la mật nhiếp thọ tất cả pháp, tức nhiếp thọ trăm ngàn các Ba la mật khác. Do đó, Kinh nói “Bát nhã Ba la mật như vậy là Ba la mật Như Lai”. Đó là âm vang cao tột cho những ai hành trì các Ba la mật. Cứ theo chỉ dẫn đó mà đi, đi đi rồi sẽ tới bờ bên kia:

 “Gaté gaté, paragaté, parasamgaté Bodhi Svahà!”

Lưu ý:

Phẩm “Ba La Mật” của Hội thứ I, ĐBN chính văn viết quá vắn tắt nên rất khó lãnh hội sự kỳ diệu của trăm ngàn Ba la mật mà Phật cho là học các pháp môn này thì “lìa bỏ được bờ triền phược bên này, giải thoát mà sang bờ Niết bàn bên kia”. Chiết giải tới đây chúng tôi lấy làm ái ngại, nên yêu cầu Quý vị nên đọc phẩm “Bất Khả Đắc” của Hội thứ II. Phẩm này có kèm theo chú giải của Đại Trí Độ Luận của Bồ Tát Long Thọ, nên rõ ràng xúc tích hơn nhiều!

---o0o---

 Tu Viện Quảng Đức Youtube Channel