TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO
TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRUNG BỘ KINH
( Majjhima Nikàya )
Tập II
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli
Chuyển thể Thơ :
Giới Lạc MAI LẠC HỒNG tự TUỆ NGHIÊM
( Huynh Trưởng Cấp Tấn - GĐPTVN tại Hoa Kỳ )
Email : honglacmai1@yahoo.com
47. Kinh TƯ SÁT
( Vimamsaka sutta)
Như vậy, tôi nghe :
Một thời, đức Thế Tôn an trụ
Kỳ Viên Tự – Chê-Tá-Va-Na
Do Cấp-Cô-Độc tín gia
A-Na-Thá-Pin-Đi-Ka cúng dường.
Lúc bấy giờ, Pháp Vương liền gọi :
– “ Các Tỷ Kheo ! Ta nói pháp lành,
Hãy khéo lắng nghe cho rành ”.
Các Tỷ Kheo ấy tâm thành vâng theo.
– “ Các Tỷ Kheo ! Tỷ Kheo tư sát
Muốn biết các tập tánh người nào
Cần tìm hiểu Như Lai mau
Để ý thức được nông sâu vấn đề
Chánh Đẳng Giác có hề đạt được,
Bậc Thế Tôn mực thước hay không ? ”.
– “ Với chúng con, bạch Thế Tôn !
Các pháp đều hướng Thế Tôn, bao hàm
Dựa Thế Tôn để làm căn bản
Bậc lãnh đạo xứng đáng để nương.
Lành thay ! Bạch đấng Pháp Vương !
Mong Ngài thuyết giảng tỏ tường nghĩa đây.
Sau khi Ngài giảng bày rốt ráo
Chúng con sẽ y giáo phụng hành ”.
– “ Các Tỷ Kheo ! Thật tốt lành !
Hãy khéo tác ý, chí thành nghe đây ”.
Các Tỷ Kheo nơi này vâng đáp.
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 47 : TƯ SÁT *MLH – 138
Thế Tôn liền thuyết pháp như vầy :
– “ Vị Tư sát Tỷ Kheo này
Muốn rõ tập tánh (1) ở đây người nào
Phải tìm hiểu sâu vào Thiện Thệ
Trên hai loại pháp kể ra đây :
Các pháp do mắt, do tai,
Mà được nhận thức, nghĩ ngay như vầy :
‘Pháp ô nhiễm mắt, tai nhận thức
Có hiện khởi ở bậc Như Lai,
Hay không hiện khởi pháp này ?’
Sau khi tìm hiểu rõ ngay, vị này
Biết như vầy : ‘Những pháp ô nhiễm
Do mắt, tai là điểm nhận chân
Những pháp ấy là pháp trần
Không hiện khởi ờ pháp thân Phật Đà’.
Muốn thêm qua, vị ấy tìm kiếm :
‘Những tạp chất, khi nhiễm khi không,
Mắt, tai nhận thức tỏ thông
Có hiện khởi ở Thế Tôn mọi bề ?
Hay ở Phật không hề hiện khởi ?’.
Sau khi tìm hiểu với điều đây,
Vị ấy đã được biết ngay :
‘Tạp pháp nhận thức do tai, mắt này
Những pháp đây không hề hiện khởi
Ở Như Lai tuyệt đối tịnh thân’.
Vị ấy tìm hiểu thêm rằng :
‘Những pháp thanh tịnh chánh chân hoàn toàn
Do mắt, tai mọi đàng nhận thức
_______________________________
(1) : Tập tánh : Cetapariyayam .
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 47 : TƯ SÁT *MLH – 139
Pháp ấy thực có hiện khởi ngay
Hay không hiện khởi ở Ngài ?’
Sau khi tìm hiểu như vầy, hiểu nhanh :
‘Pháp tịnh thanh hoàn toàn như vậy,
Mắt, tai ấy nhận thức rõ ngay
Có hiện khởi ở Như Lai’.
Vị ấy tìm hiểu thêm vầy, nêu ra :
‘Vị Tôn-giả này đà thành tựu
Về hy hữu thiện pháp ra sao ?
Thời gian ngắn hay dài lâu ?’.
Sau khi tìm hiểu thì mau hiểu là :
‘Vị Tôn-giả này đà thành tựu
Thiện pháp thật hy hữu, miệt mài
Trong một thời gian lâu dài’.
Tiếp tục tìm hiểu thêm ngay như vầy :
‘Tôn-giả này hữu danh, nhân đó
Khi có danh, một số hiểm nguy
Có khởi vị ấy tức thì ?’.
Này Tỷ Kheo Chúng ! ‘Hiểm nguy như vầy
Không khởi lên ở ngay vị ấy
Khi vị ấy chưa được nổi danh
Chưa có danh tiếng tốt lành.
Khi Tỷ Kheo ấy có danh tiếng rồi
Thì đồng thời một số nguy hiểm
Có thể khởi ở điểm vị này.
( Là sự thông thường vẫn bày
Theo dòng thế sự thày lay hằng ngày )
Cũng có thể vị này nổi tiếng,
Về phương diện nguy hiểm ở đây
Không khởi lên cho vị này’.
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 47 : TƯ SÁT *MLH – 140
Vị ấy tìm hiểu thêm ngay bấy giờ :
‘Tôn-giả từ bỏ do không sợ,
Không từ bỏ vì sợ hãi chăng ?
Có phải do đoạn diệt phăng,
Không còn tham ái nên hằng lạc an
Không thỏa mãn về đàng các dục ?’.
Tìm hiểu cho đến lúc hiểu ra :
‘ Tôn-giả từ bỏ, tránh xa
Do có vô úy trải qua mọi thì,
Không phải vì sợ hãi, từ bỏ.
Diệt tham ái, không có ái tham,
Do diệt, không có ái tham
Nên không thỏa mãn dục, ham muốn gì’.
Các Tỷ Kheo ! Nếu vì khả dĩ
Có những người hỏi vị Tỷ Kheo :
“ Có dữ kiện gì kèm theo,
Có những bằng chứng gì nêu rõ ràng
Mà Tôn-giả lại hằng tuyên bố :
‘Tôn-giả đó không sợ, kiên cường,
Do diệt tham ái mọi phương
Vị ấy không có tình trường, ái tham,
Không thỏa mãn những ham muốn bậy ?”
Được hỏi vậy, vị Tỷ Kheo này
Trả lời một cách thẳng ngay :
“ Vị Tôn-giả ấy sống vầy giữa Tăng,
Hay là hằng một mình để sống,
Dầu những vị cùng sống nơi này
Là thiện hạnh, ác hạnh vầy,
Giáo giới hội chúng ở đây các vì,
Hoặc những vị trọng vì tài vật &
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 47 : TƯ SÁT *MLH – 141
Không nhiễm ô tài vật các ngài,
Tôn giả không vì việc đây
Mà khinh bỉ các vị này, dù ai.
Trước Như Lai, tôi nghe như vậy,
Trước Phật, tôi như vậy biết tường :
‘Ta do không sợ, kiên cường
Không phải từ bỏ vì thường sợ chi.
Do tham ái tức thì đoạn diệt,
Không tham ái, ta biết phải làm :
Không thỏa mãn các dục ham ”.
Này Tỷ Kheo Chúng ! Bao hàm ở đây
Cả Như Lai cũng cần được hỏi :
“ Các pháp, mọi ô nhiễm do từ
Mắt, tai nhận thức riêng tư
Pháp có hiện khởi ở Như Lai liền ?
Hay ở Ta, an nhiên không khởi ? ”.
Khi được hỏi, Ta sẽ trả lời :
“ Các pháp ô nhiễm mọi nơi
Mắt, tai nhận thức tức thời xảy ra,
Không hiện khởi ở ta tuyệt đối.
Hay đối với những tạp pháp nào
Mắt, tai nhận thức trước sau
Cũng không hiện khởi nhằm vào Như Lai ”.
Nếu hỏi những pháp rày thanh tịnh
Được nhận thức từ chính mắt, tai
Có hiện khởi ở Như Lai ?
Hay không hiện khởi như vầy ở Ta ?
Được hỏi vậy, thì Ta sẽ đáp :
“ Với những pháp thanh tịnh hoàn toàn
Mắt, tai nhận thức rõ ràng
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 47 : TƯ SÁT *MLH – 142
Pháp ấy hiện khởi sẵn sàng ở Ta.
Pháp ấy Ta lấy làm đạo lộ
Làm hành giới, làm chỗ dựa đây,
Không ai giống Ta như vầy ”.
Này Tỷ Kheo Chúng ! Thẳng ngay, tinh cần
Một đệ tử phải gần Sư Trưởng
Bậc Đạo Sư cao thượng cận kề
Có nói như vậy ; để nghe
Đạo Sư thuyết giảng mọi bề trải qua
Vấn đề này rồi ra việc khác,
Vi diệu này đến các pháp siêu,
Các pháp hắc bạch sớm chiều,
Cùng các pháp khác về điều tương đương.
Các Tỷ Kheo ! Rồi nương theo ý
Tùy theo vị Đạo Sư thuyết ra
Cho Tỷ Kheo hiểu sâu xa
Vị Tỷ Kheo ấy trải qua thuận tùy
Sau khi đã chứng tri pháp ấy
Đã đạt lấy sự cứu cánh ngay
Của từng pháp một ở đây
Khởi lòng tịnh tín bậc Thầy, Đạo Sư :
‘Thế Tôn, bậc Đại Từ Chánh Giác,
Pháp lợi lạc đã được Phật Đà
Khế cơ khéo thuyết giảng ra,
Chúng Tăng thật khéo trải qua hành trì’.
Các Tỷ Kheo ! Do vì người khác
Hỏi Tỷ Kheo ấy các điều nghi :
“ Tôn-giả có dữ kiện gì ?
Có những bằng chứng gì mà nói ra :
‘Thế Tôn là bậc Chánh Đẳng Giác
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 47 : TƯ SÁT *MLH – 143
Pháp lợi lạc được khéo minh tri
Chúng Tăng thật khéo hành trì ?’
Một cách chân chánh thực thi trả lời :
“ Này Hiền-giả ! Chính tôi đến tận
Để nghe pháp của Đấng Thế Tôn
Ngài đã thuyết giảng pháp môn,
Những pháp cần phải bảo tồn sâu xa.
Vấn đề này rồi ra việc khác,
Vi diệu này đến các pháp siêu,
Các pháp hắc bạch sớm chiều,
Cùng các pháp khác về điều tương đương.
Này Hiền-giả ! Rồi nương theo đó
Pháp Thế Tôn giảng rõ cho tôi,
Khi chứng tri pháp ấy rồi,
Tôi đã như vậy làm nơi thuận tùy,
Đạt cứu cánh từng chi pháp một.
Tôi khởi ra cùng tột niềm tin
Đối với Đạo Sư của mình :
‘Thế Tôn là bậc siêu minh, từ hòa
Đấng Phật Đà, Chánh Đẳng Chánh Giác,
Pháp khéo thuyết quảng bác, huyền vi,
Chúng Tăng thật khéo hành trì ”.
Này Tỷ Kheo Chúng ! Bất kỳ hôm mai
Đối với ai lòng tin sâu nặng
Với Như Lai, vốn sẵn trong lòng
Căn cứ, an trú ở trong
Văn tự, dữ kiện, văn phong như vầy,
Lòng tin này gọi là đầy đủ
Có dữ kiện, căn cứ ở đây
Trên chánh kiến vững chắc này
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 47 : TƯ SÁT *MLH – 144
Không thể bị phá hoại hay hại hoài
Bởi một ai : Sa-môn, Phạm-chí,
Ma Vương, Quỷ, Phạm Thiên, các Trời,
Hay bất cứ ai trên đời
Vậy là tìm hiểu mọi thời Như Lai,
Và Như Lai mới được tìm hiểu
Cách đúng pháp, tiêu biểu như vầy ”.
Thế Tôn thuyết giảng nghiêm oai
Chúng Tăng hoan hỷ, lời Ngài vững tin ./-
*
* *
( Chấm dứt Kinh số 47 : TƯ SÁT –
VÌMAMSAKA Sutta )
Gửi ý kiến của bạn