TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO
TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRUNG BỘ KINH
( Majhima Nikàya )
Tập II
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli
Chuyển thể Thơ :
Giới Lạc MAI LẠC HỒNG tự TUỆ NGHIÊM
( Huynh Trưởng Cấp Tấn - GĐPTVN tại Hoa Kỳ )
Email : honglacmai1@yahoo.com
65. Kinh BHADDÀLI
( Bhaddàli sutta )
Như vậy, tôi nghe :
Một thời, đức Thế Tôn Thiện Thệ
An trú tại Xá-Vệ thành này
Sa-Vát-Thí cũng là đây
Chê-Ta-Va-Ná hôm mai tịnh, hòa
Còn có tên Chê-Ta-Va-Ná
Khu vườn do Trưởng giả tên là
A-Na-Thá-Pin-Đi-Ka
Tức Cấp-Cô-Độc, thuần hòa tín gia
Mua lại từ Kỳ Đà thái tử
Để cúng dường Điều Ngự Thế Tôn
Cùng với Tăng đoàn Sa-môn
Có nơi hoằng hóa pháp môn nhiệm huyền.
Lúc bấy giờ Phật liền cho gọi
Chúng Tỷ Kheo câu hội đủ đều
Phật gọi : “ Này các Tỷ Kheo ! ”
Chúng Tăng cung kính vâng theo lời Ngài.
– “ Các Tỷ Kheo ! Như Lai thọ thực
Chỉ một lần thu thúc ngồi ăn.
Do Ta ăn chỉ một lần
Ta thấy ít bệnh, vô ngần an nhiên,
Ít não phiền, có sức, lạc trú.
Các Tỷ Kheo ! Hãy tự thực hành
Hãy ăn chỉ ngồi một lần
Sẽ thấy ít bệnh, nhiều phần lạc an ”.
Nghe Phật nói, trong hàng thính giả
Có Tôn-giả tên Phách-Đa-Li
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 65 : BHADDÀLI * MLH – 388
Liền bạch Đức Chánh Biến Tri :
– “ Bạch đấng Thiện Thệ ! Bất kỳ ra sao
Không thể nào con ngồi thọ thực
Chỉ một lần duy nhứt trong ngày
Nếu con chỉ ăn như vầy
Cảm thấy hối hận, tiếc thay trong lòng ”.
– “ Phách-Đa-Lí ! Vậy ông sắp tới
Khi được mời ăn bởi tín nhân
Hãy ăn tại chỗ một phần,
Đem về trú xứ một phần ăn sau.
Vậy ông có thể nào làm thế
Một cách để nuôi sống qua ngày ? ”.
– “ Bạch Phật ! Với cách ăn này
Con vẫn hối hận, tiếc thay trong lòng ”.
Sau đó, trong khi toàn Đại Chúng
Các Tỷ Kheo nào cũng chấp hành
Giữ các học giới tịnh thanh
Được chế định bởi Cha Lành Thế Tôn,
Phách-Đa-Li, vị Tôn-giả đó
Tuyên bố rõ mình bất lực rồi !
Sau đó suốt ba tháng trời
Sư không diện kiến, xa nơi Cha Lành
Vì không thể thực hành trọn vẹn
Học giới trong khuôn phép Phật Đà.
Sau một thời gian trải qua
Một số Phích-Khú họp và may y
Cho đức Chánh Biến Tri Thiện Thệ
Sớm xong để Phật sắp du hành.
Vị Tôn-giả thấy đành rành
Chư Tăng đang mãi thực hành may y.
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 65 : BHADDÀLI * MLH – 389
Tôn-giả Phách-Đa-Li đi tới
Chào hỏi với Tỷ Kheo các vì,
Một bên ngồi xuống tức thì.
Chư Tăng bảo Phách-Đa-Li như vầy :
– “ Hiền-giả này ! Tấm y này được
May cho đấng Đại Phước Phật Đà
Thế Tôn sẽ du hành xa
Hãy khéo tư niệm ‘Đê-Sa-Kam’ này( Desakam )
( Tư niệm trường hợp đây đặc biệt )
Chớ để sau hối tiếc ăn năn
Khiến Hiền-giả càng khó khăn ”.
– “ Thưa chư Hiền-giả ! Xin vâng theo lời ”.
Phách-Đa-Li tức thời vâng đáp
Rồi đến chỗ Đại Giác viên dung
Sau khi lễ đấng Đại Hùng
Một bên ngồi xuống, bạch cùng Thế Tôn :
– “ Bạch Thế Tôn ! Một lầm lỗi lớn
Chiếm tâm con, nhơ bợn mọi bề,
Thật là ngu ngốc, si mê,
Thật là bất thiện, đáng chê trách nhiều !
Trong khi Chúng Tỷ Kheo an lạc
Chấp hành các học giới đủ đầy
Được Phật chế định trước nay,
Con tuyên bố bất lực ngay điều này.
Bạch Thế Tôn ! Mong Ngài chấp nhận
Lỗi lầm vẫn là một lỗi lầm,
Tương lai được phòng hộ thân ”.
– “ Này Phách-Đa-Lí ! Thật lầm lỗi thay !
Như ông đã thẳng ngay thú thực,
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 65 : BHADDÀLI * MLH – 390
Tuyên bố sự bất lực tự thân.
Trong thời ấy, phải hiểu rằng
* Ông không ý thức chánh chân điều này :
Đức Thế Tôn trú ngay Xá-Vệ
Sẽ biết ta rành rẽ như vầy :
‘Tỷ Kheo Phách-Đa-Li đây
Không thực hành đúng, đủ đầy ở đây
Các học giới Như Lai chế định’.
Thời ông chính không ý thức vầy.
* Ông không ý thức điều này :
Số đông Phích-Khú đến ngày an cư
Ba tháng mưa do từ Xá Vệ
Các vị ấy có thể tường tri
‘Tỷ Kheo tên Phách-Đa-Li
Các học giới không nghiêm trì an như
Trong giáo pháp Đạo Sư uy đức’.
Ông đã không ý thức điều ni.
* Ông không ý thức tức thì :
Số đông các vị thuộc Tỳ-Kheo-Ni
Các Thiện nam, các vì Tín nữ,
Hoặc ngoại đạo Phạm-chí, Sa-môn…
Đến an cư các làng thôn
Tại Sa-Vát-Thí vẹn tròn mùa mưa.
Các vị ấy đều thừa biết rõ :
‘Tỷ Kheo đó là Phách-Đa-Li
( Đệ tử Sa-môn uy nghi
Một bậc Thượng thủ danh tri Kiều Đàm )
Không thực hành, không làm phận sự
Giữ học giới Điều Ngự dạy ghi’.
Thời ấy, này Phách-Đa-Li
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 65 : BHADDÀLI * MLH – 391
Ông không ý thức thực thi tinh cần ”.
– “ Bạch Thế Tôn ! Một lầm lỗi lớn
Chiếm tâm con, nhơ bợn mọi bề,
Thật là ngu ngốc, si mê,
Thật là bất thiện, đáng chê trách nhiều !
Trong khi Chúng Tỷ Kheo an lạc
Chấp hành các học giới đủ đầy
Được Phật chế định trước nay,
Con tuyên bố bất lực ngay điều này.
Bạch Thế Tôn ! Mong Ngài chấp nhận
Lỗi lầm vẫn là một lỗi lầm,
Tương lai được phòng hộ thân ”.
– “ Này Phách-Đa-Lí ! Thật lầm lỗi thay !
Như ông đã thẳng ngay thú thực,
Tuyên bố sự bất lực của ông.
Ông nghĩ thế nào trong lòng ?
‘Câu phần giải thoát’ trong vòng nương theo ?
Ta nói với Tỷ Kheo liên hệ :
‘Hãy tới để làm cầu cho Ta
Để qua đám bùn thối tha !’
Theo ông, vị ấy tự qua làm cầu ?
Hay tránh mau thân qua chỗ khác ?
Hay nói ‘Không !’ dỏng dạc thốt ra ? ”.
– “ Không phải vậy, bạch Phật Đà ! ”.
– “ Này Phách-Đa-Lí ! Nghĩ qua thế nào ?
Khi vị Tỷ Kheo nào an lạc
‘Tuệ giải thoát’, ‘thân chứng’ tịnh thanh
‘Kiến chí’, ‘tín thắng giải’ lành,
‘Tùy pháp hành’, ‘tùy tín hành’ thanh cao.
Ta liền nói như sau với họ :
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 65 : BHADDÀLI * MLH – 392
“ Các ông ! Hãy tới đó làm cầu
Cho Ta qua khỏi bùn mau ! ”.
Bọn họ có tự làm cầu cho Ta ?
Hay tránh mau thân qua chỗ khác ?
Hay nói ‘Không’ dỏng dạc thốt ra ? ”.
– “ Không phải vậy, bạch Phật Đà ! ”.
– “ Thế nào ông vốn nghĩ qua bao lần
Ông có phải ‘câu phần giải thoát’ ?
‘Tuệ giải thoát’, ‘thân chứng’ tịnh thanh ?
‘Kiến chí’, tín thắng giải’ lành,
Hay ‘tùy pháp’ & ‘tùy tín hành’ đáng tôn ? ”.
– “ Thưa không, bạch Thế Tôn Toàn Trí ! ”.
– “ Phách-Đa-Lí ! Lúc ấy thì ông
Phạm lỗi, trống không, rỗng không ? ”.
– “ Thưa vâng, bạch đức Thế Tôn ! Con lầm.
Con làm một lỗi lầm rất lớn
Chiếm tâm con, nhơ bợn mọi bề,
Thật là ngu ngốc, si mê,
Thật là bất thiện, đáng chê trách nhiều !
Trong khi Chúng Tỷ Kheo an lạc
Chấp hành các học giới đủ đầy
Được Phật chế định trước nay,
Con tuyên bố bất lực ngay điều này.
Bạch Thế Tôn ! Mong Ngài chấp nhận
Lỗi lầm vẫn là một lỗi lầm,
Tương lai được phòng hộ thân ”.
– “ Này Phách-Đa-Lí ! Thật lầm lỗi thay !
Như ông đã thẳng ngay thú thực,
Tuyên bố sự bất lực như vầy.
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 65 : BHADDÀLI * MLH – 393
Phách-Đa-Li ! Nếu ông nay
Sau khi thấy lỗi lầm đây chính là
Một lỗi lầm. Tỏ ra xấu hổ
Và như pháp phát lộ lỗi này
Chúng ta chấp nhận điều đây
Vì rằng phát lộ như vầy của ông
Lớn mạnh trong giới luật bậc Thánh.
Bất cứ ai chân chánh, tự tâm
Thấy lỗi lầm là lỗi lầm
Như pháp phát lộ, phòng phần tương lai.
Phách-Đa-Lí ! Ở đây thấy rõ
Vị Tỷ Kheo không có thực hành
Trọn vẹn học giới tịnh thanh
Trong giáo pháp đấng Trọn Lành Đạo Sư.
Vị ấy có suy tư hư vọng :
‘ Ta hãy sống tại chỗ vắng xa :
Khu rừng, gốc cây hay là
Sườn núi, hang đá, tha ma mộ phần,
Chỗ đống rơm, đồng bằng hoang dã,
Ta là một hành giả, dần dần
Có thể chứng pháp thượng nhân,
Tri kiến thù thắng, xứng phần Thánh gia ’.
Vị ấy sống nơi xa vắng ấy
Sống viễn ly như vậy cũng phiền.
Nhưng Đạo Sư quở trách liền,
Các đồng phạm hạnh trí hiền rầy la,
Chư Thiên và tự mình khiển trách.
Vị ấy bị quở trách mọi phần
Nên không chứng pháp thượng nhân
Tri kiến thù thắng Thánh nhân có nào !
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 65 : BHADDÀLI * MLH – 394
Vì sao vậy ? Do vào vị đó
Không trì thọ giới luật toàn chu
Trong giáo pháp bậc Đạo Sư.
* Này Phách-Đa-Lí ! Còn như có vì
Là Tỷ Kheo thọ trì giới luật.
Vị ấy nghĩ thông suốt như sau :
‘Ta hãy sống một nơi nào
Trú xứ xa vắng, vào sâu trong rừng,
Chỗ hoang dã, lưng chừng sườn núi,
Chỗ nghĩa địa, bên suối, ngoài trời,
Đống rơm hoặc chỗ chơi vơi.
Rồi vị ấy sống tại nơi chọn này.
Khi sống viễn ly ngay tại đó
Bậc Đạo Sư không có quở rầy,
Các đồng-phạm-hạnh trí này
Sau khi quán sát, không rầy trách la.
Chư Thiên và tự mình chẳng trách,
Thượng-nhân-pháp chứng đắc vẻ vang,
‘Tri kiến thù thắng’ rõ ràng,
Xứng đáng bậc Thánh, thân càng uy nghi.
Phách-Đa-Li ! Tại sao như vậy ?
Vì vị ấy trọn vẹn thực hành
Giới luật đã thọ tịnh thanh
Trong giáo pháp đấng Trọn Lành Đạo Sư.
* Rồi vị ấy an như ly dục
Bất thiện pháp tiếp tục vĩnh ly,
Chứng, trú Nhất Thiền tức thì
Trạng thái hỷ lạc do ly dục thành
Và sẵn dành có tầm, có tứ.
Vì sao vậy ? Vì tự thực hành
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 65 : BHADDÀLI * MLH – 395
Trọn vẹn giới luật tịnh thanh.
* Rồi Tỷ Kheo ấy diệt nhanh tứ, tầm
Đệ Nhị Thiền âm thầm chứng, trú
Trạng thái tự hỷ lạc, thâm trầm
Do định sanh, không tứ & tầm,
Và được nội tỉnh nhất tâm như vầy.
Sao vậy ? Vì vị này hướng tới
Hành trọn vẹn học giới tịnh thanh.
* Ly hỷ trú xả đạt thành
Chánh niệm tỉnh giác thì thân cảm liền
Sự lạc thọ Thánh hiền gọi đủ
Là ‘xả niệm lạc trú’, an nhiên
Chứng và trú Đệ Tam Thiền.
Sao vậy ? Vị ấy cần chuyên thực hành
Trọn vẹn về tịnh thanh luật giới.
* Rồi tiếp tới, xả lạc & khổ ngay
Diệt hỷ, ưu, cảm thọ này
Tứ Thiền chứng, trú ; không rày khổ, vui.
Vì sao vậy ? Không lùi ý chí
Thọ trì kỹ giới từ Đạo Sư,
Tâm không cấu nhiễm, an như
Thuần tịnh, định tĩnh và nhu nhuyến nhiều,
Không phiền não, dễ điều sử dụng
Và tâm cũng bình tỉnh, vững vàng.
* Vị ấy dẫn & hướng tâm sang
Túc-mạng-minh chứng, hoàn toàn thảnh thơi
Vị ấy nhớ các đời quá khứ
Một hai đời cho tới nhiều đời
Đại cương chi tiết mỗi đời
Với sự hướng dẫn tâm nơi vấn đề
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 65 : BHADDÀLI * MLH – 396
Về trí tuệ, thuộc về sinh tử
Của chúng sinh, căn cứ mọi phần
Xét về duyên nghiệp cõi trần
Thiên nhãn thuần tịnh siêu nhân, thấy liền
Vị ấy biết mối giềng Nghiệp quả
Người hạ liệt, kẻ cả giàu sang
Người đẹp đẽ, kẻ thô hèn
Đều do hạnh nghiệp trắng đen họ làm.
Gieo ác hạnh về thân, khẩu, ý
Hoặc phỉ báng các vị Thánh Hiền
Người này thân hoại, tận duyên
Do nghiệp tà kiến, đọa liền súc sinh
Các cõi dữ, như sinh địa ngục
Hoặc đọa xứ, thằng thúc nạn tai.
Còn bậc hiền giả, những ai
Làm những thiện hạnh ý và lời, thân
Không phỉ báng Hiền nhân, Thánh hiển
Tạo nghiệp lành, chánh kiến vô cùng
Sau khi thân hoại mạng chung
Được sinh thiện thú, nhân trung, cõi trời
Do thiên nhãn, biết đời sống chết
Người hạ liệt hay kẻ giàu sang
Người đẹp đẽ, kẻ thô hèn
Người này bất hạnh, kẻ bèn gặp may
Do hạnh nghiệp kẻ này hành động
Có kết quả chẳng giống nhau này.
* Vị Tỷ Kheo thẳng ngay, thuần tịnh
Tâm định tỉnh, không nhiễm não phiền
Nhu nhuyến, vững chắc – theo thiền
Bình thản như vậy, chẳng phiền chẳng ưu
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 65 : BHADDÀLI * MLH – 397
Vị Tỷ Khưu hướng tâm đến với
Lậu tận thông, dẫn tới biết rành
Lậu Tận Trí, biết ngọn ngành
Đây là sự Khổ, nguyên nhân đưa vào
Đây Khổ Diệt, đường nào diệt khổ
Biết như thật lậu-hoặc loại này
Nguyên nhân lậu-hoặc là đây
Diệt trừ lậu-hoặc, biết ngay con đường.
Nhờ hiểu biết, tận tường nhận thức
Tâm vị ấy rất mực sáng trong
Dục-lậu, hữu-lậu thoát xong
Thoát vô-minh-lậu, khỏi vòng trói trăn
Liền hiểu rõ : Tự thân giải thoát
Sanh đã tận, Phạm hạnh đã thành
Việc cần làm, đã thực hành
Sau đời hiện tại, Vô sanh hiển bày.
Vì sao mà vị này được vậy ?
Vì vị ấy trọn vẹn thực hành
Giới luật trong giáo pháp lành
Bậc Đạo Sư đã dạy rành, nhớ ghi ! ”.
Phách-Đa-Li được nghe như thế
Liền bạch đấng Thiện Thệ Toàn Tri :
– “ Do nhân gì, do duyên gì
Chúng Tăng kết tội những vì Tỷ Kheo ?
Không kết tội Tỷ Kheo như vậy ? ”.
– “ Phách-Đa-Li ! Ông thấy ở đây
* Có những Tỷ Kheo thường hay
Phạm nhiều giới tội, tâm rày bất minh
Khi vị khác hỏi mình, tránh trớ
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 65 : BHADDÀLI * MLH – 398
Hỏi duyên cớ giới tội thuộc về.
Lái câu chuyện khỏi vấn đề,
Hoặc sân, phẫn nộ nhất tề khởi ra,
Bất mãn và không có lắng dịu,
Không tiên liệu xử sự chánh chân,
Không chấm dứt giới tội phần
Không nói : ‘Sao để Chúng Tăng hài lòng ?’.
* Phách-Đa-Li ! Chính trong một vị
Tỷ Kheo nghĩ : ‘Phích-Khú đích danh
Phạm nhiều giới tội chẳng lành
Khi bị hỏi tới, tinh ranh hoạt đầu
Tránh né bằng một câu khác hỏi
Hướng câu chuyện ra khỏi vấn đề,
Phẫn nộ, bất mãn mọi bề
Những điều giới tội không hề dứt đi,
Không nói : ‘Phải làm gì đây nhỉ ?
Để Chúng Ta hoan hỷ cho ta ?’.
Tốt lành thay, nếu Tăng-Già
Chư vị Tôn-giả điều tra nhiều lần
Tỷ Kheo này về phần giới tội
Chớ giải tội một cách nhanh ngay.
Như vậy, Phách-Đa-Li này !
Sau khi Tăng Chúng nơi này điều tra
Không trải qua giải tội mau lẹ.
* Nhưng được kể, có vị Tỷ Kheo
Thường phạm giới tội các điều
Khi Tăng Chúng hỏi thì đều nhận ngay
Không tránh né, không bày khỏa lấp
Không phẫn nộ, ẩn nấp hận sân
Lắng dịu, xử sự chánh chân,
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 65 : BHADDÀLI * MLH – 399
Có dứt giới tội, có phần ăn năn,
Có nói : ‘Làm sao Tăng hoan hỷ ?’.
Phách-Đa-Lí ! Chư Tăng nghĩ ngay :
‘Chư Hiền-giả ! Tỷ Kheo này
Xử sự như vậy, lành thay, an từ !
Chư Tôn-giả nếu như cử tội
Điều tra phạm giới tội nhiều lần
Hãy giải tội ấy chóng nhanh !’.
Và các vị giải tội nhanh chóng liền.
* Phách-Đa-Li ! Cũng duyên có vị
Không thường bị phạm giới tội nhiều
Khi bị hỏi, thường nói điêu
Tránh né câu hỏi, hướng chiều khác ngay.
Khởi phẫn nộ hoặc đầy sân hận
Và bất mãn, không lắng dịu ngay,
Không xử sự chân chánh vầy,
Không dứt giới tội, không rày ăn năn.
Không nói : ‘Làm sao Tăng hoan hỷ ?’.
Vị ấy bị Tăng Chúng điều tra
Sau khi nhiều lần điều tra
Không giải tội ấy trải qua nhanh liền.
* Phách-Đa-Li ! Căn nguyên có vị
Không thường bị phạm giới tội nhiều
Khi bị hỏi, vị này đều
Không tránh câu hỏi về điều đáng chê,
Không phẫn nộ, không hề sân hận,
Không bất mãn, xử sự chánh chân,
Có chấm dứt giới tội phần,
Có nói : ‘Phải làm sao Tăng hài lòng ?’.
Lành thay ! Nếu thuận đồng Tôn-giả
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 65 : BHADDÀLI * MLH – 400
Điều tra Tỷ Kheo đã nhiều lần
Hãy giải tội này cho nhanh’.
Và các vị giải tội nhanh chóng liền.
Trong Tăng Chúng phải nên mềm mỏng
Có Tỷ Kheo còn sống trong Tăng
Với chút lòng tin là nhân,
Lòng thương một ít rất cần thiết thay !
Nếu chúng ta thường hay kết tội
Tỷ Kheo này – bất lợi cho y,
Chút ít lòng tin diệt đi !
Lòng thương của vị ấy thì tiêu ma !
Vậy chúng ta đừng để vị đó
Mất lòng tin vốn có ít đi.
Ví như, này Phách-Đa-Li !
Người có một mắt yêu vì mắt y.
Các bạn hữu, thân tùy quyến thuộc
Bảo vệ suốt con mắt người này,
Và họ suy nghĩ như vầy :
‘Chớ để con mắt còn đây đui mù’.
Cũng vậy, như Tỷ Kheo đang sống
Trong Tăng chúng, vốn mỏng lòng tin
Chúng ta hãy nên giữ gìn
Đừng để chút ít lòng tin diệt dần.
Phách-Đa Lí ! Do phần nhân ấy,
Do duyên ấy, Chúng Tăng ở đây
Hoặc kết tội Tỷ Kheo vầy,
Hoặc không kết tội vị này Tỷ Kheo ”.
– “ Bạch Thế Tôn ! Dựa theo nguyên ủy
Do nhân nào, đích thị duyên nào
Xưa, học giới ít biết bao
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 65 : BHADDÀLI * MLH – 401
Nhưng nhiều Phích-Khú chứng vào pháp siêu,
Ngộ, nhập chánh trí nhiều hơn hẳn
Thời hiện nay thì vắng, ít đi ? ”.
– “ Nghe đây, này Phách-Đa-Li !
Hữu tình các loại một khi biếng lười
Bị thối thất, mất thời diệu pháp,
Các giới luật được lập nhiều ra,
Ngộ chánh trí ít hơn xa,
A-Sa-Vát-Thá-Ni-Dà Đam-Ma(1)
( Hữu lậu pháp - xấu xa ) một số
Chưa hiện khởi ở chỗ Tăng-Già
Đạo Sư không chế định ra
Giới luật nào đó để mà cấm ngăn.
Các đệ tử phải hằng tuân thọ
Khi nào có hữu-lậu-pháp này
Hiện khởi trong Tăng Chúng vầy
Đạo Sư mới chế định ngay giới này
Đối trị ngay các pháp hữu-lậu.
Pháp hữu-lậu chưa hiện khởi khi
Tăng Chúng chưa lớn mạnh gì.
Tăng Chúng lớn mạnh, tức thì xảy ra
Pháp hữu-lậu xấu xa hiện khởi.
Phách-Đa-Lí ! Do bởi Tăng-Già
Đã được lớn mạnh, tịnh hòa,
Một số hữu-lậu-pháp đà khởi lên.
Thế cho nên Đạo Sư chế định
Giới thanh tịnh cho đệ tử ngay
Đối trị pháp hữu lậu này.
__________________________
(1) : Asavatthaniya dhamma – hữu lậu pháp.
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 65 : BHADDÀLI * MLH – 402
Khi nào Tăng Chúng đêm ngày lao đao
Chưa đạt được tối cao quyền lợi,
Chưa đạt tới tối thượng danh xưng,
Chưa đạt được sự đa văn,
Chưa đạt địa vị gia tăng như vầy,
Hữu-lậu-pháp lúc này chưa khởi.
Khi Tăng Chúng đạt tới điều này :
Địa vị kỳ cựu đủ đầy,
Quả vị tối thượng, sâu dày đa văn,
Thời sẽ dần khởi lên một số
Hữu-lậu-pháp ở chỗ Tăng-Già.
Khi ấy Đạo Sư định ra
Giới cho đệ tử hành qua đêm ngày,
Đối trị ngay các pháp hữu-lậu.
Phách-Đa-Lí ! Trong giáo pháp Ta
Ông còn quá ít trải qua
Pháp môn Ta đã giảng ra tỏ tường.
Một ví dụ về lương-chủng-mã,
Ông nhớ không ? Hay đã quên rồi ? ”.
– “ Bạch Phật ! Con không nhớ rồi ! ”.
– “ Này Phách-Đa-Lí ! Vậy thời do đâu ?
Do nhân nào xảy ra như vậy ?
– “ Vì trong thời gian ấy, con đây
Không hành trọn vẹn giới này
Trong giáo pháp của bậc Thầy chánh chân ”.
– “ Không phải chỉ có nhân như vậy,
Không chỉ duyên như vậy miệt mài
Vì trong một thời gian dài
Ta với tâm của ông đây biết rằng :
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 65 : BHADDÀLI * MLH – 403
Khi Ta đang thuyết giảng pháp đó
Kẻ ngu này không có để tâm
Không có tác ý thâm trầm
Và không dùng nhất-thiết-tâm để mà
Tư niệm và lắng tai nghe kỹ.
Phách-Đa-Lí ! Ta sẽ giảng ngay
Dụ lương-chủng-mã pháp này,
Hãy nghe, suy nghiệm điều đây kỹ càng ”.
– “ Thưa vâng đấng Từ Hàng Điều Ngự ! ”.
Rồi Phật giảng tuần tự vấn đề :
Một điều-mã-sư lành nghề
Nhận một lương mã thuộc về ngựa hay.
Phải huấn luyện ngựa này thuần thục,
Luyện liên tục để quen giây cương.
Nếu nó vũng vẫy, kiên cường
Nhảy chồm, nhảy ngược, cứ đương cự hoài,
Vì chưa quen cách này huấn luyện.
Nhưng do được huấn luyện thường xuyên
Nên tuấn mã thuần thục liền
Tiếp tục huấn luyện qua yên ngựa này
Dù chống đối những ngày đầu tập
Nhưng bất chấp ngựa lồng, vẫy vùng
Vẫn theo sự huấn luyện chung,
Do sự huấn luyện, ngựa thuần thục nhanh.
Khi tuấn mã trở thành thuần thục
Điều-mã-sư tiếp tục luyện rèn
Cho lương mã ấy dần quen
Việc chạy, phi, hí, những phen diễn hành,
Tập cho rành trò chơi vương giả
Đầu móng chân đi đã luyện rành
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 65 : BHADDÀLI * MLH – 404
Tối thượng tốc lực phi nhanh,
Tối thượng nhanh nhẹn, thiện hành tối cao.
Do dựa vào phương pháp huấn luyện
Mọi phương diện thuần thục ngựa hay
Khi tuấn mã hiền thiện này
Được luôn huấn luyện cho hay hoàn toàn,
Điều-mã-sư lại càng trang sức
Cho ngựa thực đẹp đẽ, uy nghi.
Lại nữa, này Phách-Đa-Li !
Tuấn mã thành tựu các chi tiết lành,
Mười đặc tánh trở thành xứng đáng
Bậc vương giả, xứng đáng báu trân.
Cũng vậy, Tỷ Kheo tự thân
Thành tựu mười pháp chánh chân hoàn toàn,
Đáng kính trọng, cúng dàng, kính ái,
Đáng lễ bái, đáng được chắp tay,
Ruộng phước cao thượng đời này.
Thế nào mười pháp như vầy kể ra ?
Tỷ Kheo mà thành tựu phương diện :
Vô-học chánh-tri-kiến mọi thì,
Đạt vô-học chánh-tư-duy ,
Vô-học chánh-ngữ điều ni tựu thành,
Rồi tựu thành vô-học chánh-nghiệp,
Vô-học chánh-mạng tiếp tựu thành,
Vô-học chánh-tinh-tấn thành,
Vô-học chánh niệm tựu thành tiếp theo,
Vô-học chánh-định đều thành tựu,
Vô-học chánh-trí tựu thành nhanh,
Vô-học chánh-giải-thoát thành.
Này Phách-Đa-Lí ! Được thành tựu ngay
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 65 : BHADDÀLI * MLH – 405
Mười pháp này, Tỷ Kheo xứng đáng
Được tôn kính, xứng đáng cúng dường,
Đáng được chắp tay kính nhường,
Là phước điền có vô lường phước duyên ”.
Nghe Thế Tôn hiện tiền thuyết giảng
Để Chúng Tăng viên mãn thọ trì
Vị Tôn-giả Phách-Đa-Li
Hoan hỷ tín thọ, nhớ ghi lời vàng ./-
Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật (3L )
* * *
( Chấm dứt Kinh số 65 : Kinh BHADDÀLI
– BHAD DÀLI Sutta )
Gửi ý kiến của bạn