TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO
TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRUNG BỘ KINH
( Majhima Nikàya )
Tập II
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli
Chuyển thể Thơ :
Giới Lạc MAI LẠC HỒNG tự TUỆ NGHIÊM
( Huynh Trưởng Cấp Tấn - GĐPTVN tại Hoa Kỳ )
Email : honglacmai1@yahoo.com
56. Kinh UPÀLI
( Upàli sutta )
Như vậy, tôi nghe :
Một thời, đức Thế Tôn Giác Giả
An trú tại xứ Ná-Lan-Đa (1)
Rừng Pa-Va-Rí-Kam-Ba. (1)
Ông Ni-Ganh-Thá Na-Ta-Pút-Tà (2)
Là Giáo Trưởng, trú qua gần đó
Xung quanh có các Ni-Ganh-Tha
( Chúng Ni-Kiền-Tử(2) cũng là )
Một hôm có Ni-Ganh-Tha một vì
Đi-Ga-Tá-Pát-Si (3) tên gã
Hay Trường Khổ Hạnh Giả (3), biết qua
Đi khất thực Na-Lan-Đa
Ăn xong về lại, ghé qua tức thì
Khu rừng Pa-Va-Ri-Kam-Bá
Nơi Phật đã an trú, đi vào
Đến nơi, hỏi thăm xã giao
_______________________________
(1) : Xứ Nalanda , rừng Pavarikamba .
(2) : Ni-Kiền-Tử – Một tên khác của đạo Jain, xuất hiện ở Ấn Độ cùng thời kỳ với đạo Phật hoặc trước đạo Phật đôi chút . Giáo chủ phái này là Nataputta , đã được Đức Phật nói đến tên và học thuyết trong Kinh Sa Môn Quả. Đạo Jain chủ trương tu khổ hạnh cực đoan, xem việc hành hạ thân xác là phương tiện cứu cánh để được giải thoát . Đạo này hiện nay vẫn còn tại Ấn Độ. Tu sĩ giáo phái này mặc áo trắng, tay cầm phất trần để xua đuổi ruồi muỗi, mũi miệng bịt vải bông để khỏi hít vào các loại vi trùng . Thậm chí có những tu sĩ đạo Jain cực đoan, sống trần truồng ( lõa thể ), không mặc quần áo. Có một só khác nhịn ăn cho đến chết .
(3) : Nigantha Dighatapassi – Trường-khổ-hạnh-giả .
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 256
Những lời thân hữu để mào đầu ngay,
Rồi vị này một bên đứng kế.
Đấng Thiện Thệ (1) liền nói uy nghi :
– “ Hãy ngồi xuống, Ta-Pát-Si !
Nếu muốn, nhiều ghế sẵn vì ông đây ”.
Nghe Phật nói, ông này liền lấy
Một ghế thấp gần đấy để ngồi.
Đức Thế Tôn liền mở lời
Hỏi Ni-Ganh-Thá đang ngồi như sau :
– “ Ta-Pát-Si ! Thế nào Hiền-giả
Ni-Ganh-Thá Na-Tá-Pút-Ta
Chủ trương bao nhiêu nghiệp, mà
Tác thành ác nghiệp, trải qua dần dà ? ”.
– “ Xin thưa Gô-Ta-Ma Hiền-giả !
Ni-Ganh-Tha Na-Tá-Pút-Tà
Không có thông lệ đề ra
Chủ trương ‘nghiệp,nghiệp’ hay là tương đương
Có thông lệ chủ trương ‘phạt’, ‘phạt ”.
– “ Ta-Pát-Si ! Xuất phát Na-Ta
Bao nhiêu loại ‘phạt’ đề ra
Tác thành ác nghiệp, dẫn qua nghiệp tà ? ”
– “ Hiền-giả Gô-Ta-Ma ! Ngài ấy
Chủ trương lấy ba loại ‘phạt’ là :
_______________________________
(1) : Mười danh hiệu người đời xưng tụng Đức Phật : Araham (Ứng Cúng), Sammàsambuddho (Chánh Biến Tri hay Chánh Đẳng Chánh Giác) , Vijjàcaranasampanno (Minh Hạnh Túc) , Sugato (Thiện Thệ), Lokavidù (Thế Gian Giải), Anuttaro (Vô Thượng Sĩ), Purisadammasàrathi (Điều Ngự Trượng Phu), Satthàdevamanus-sànam (Thiên Nhân Sư), Buddha (Phật-Đà), Bhagavà (Thế Tôn) .
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 257
Thân, khẩu, ý phạt đề ra
Tác thành ác nghiệp, dẫn qua nghiệp tà ”.
– “ Ta-Pát-Si ! Nhưng mà có phải
Ý-phạt lại khác khẩu, khác thân ? ”.
– “ Hiền-giả ! Khẩu-phạt khác thân
Ý-phạt cũng khác – ba phần cần tri ”.
– “ Ta-Pát-Si ! Ba loại phạt cả
Ni-Ganh-Thá Ni-Tá-Pút-Ta
Chia chẻ, phân biệt rõ ra
Chủ trương loại phạt nào là trọng hơn
Để tác thành, làm nhơn nghiệp ác
Thân & khẩu hay ý-phạt chăng là ? ”.
– “ Thưa Hiền-giả Gô-Ta-Ma !
Ngài Ni-Ganh-Thá Na-Ta-Pút-Tà
Chủ trương là ‘thân-phạt’ tối trọng
Để tác thành nhanh chóng, cùng là
Diễn tiến ác nghiệp trải qua
Khẩu phạt, ý phạt kém xa, không bằng ”.
– “ Ta-Pát-Si ! Phải chăng ông nói
Là ‘thân phạt’. Ta hỏi đúng không ? ”.
– “ Tôi nói ‘thân phạt’ thật lòng ”.
Thế Tôn liền hỏi lại trong ba lần,
Ta-Pát-Si đáp rằng : “ Đúng vậy,
Chính ngài ấy ‘thân phạt’ nêu ra ”.
Rồi Ta-Pát-Si hỏi qua :
– “ Thưa Hiền-giả Gô-Ta-Ma ! Còn ngài
Chủ trương đây bao nhiêu loại ‘phạt’
Để tác thành nghiệp ác, diễn ra ? ”.
– “ Ta-Pát-Si ! Giáo Pháp ta
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 258
Như Lai không có đề ra lệ thường
Là thông lệ chủ trương ‘phạt’, ‘phạt’
Chủ trương khác : ‘nghiệp’, ‘nghiệp’ rõ rành
Có ba loại nghiệp tác thành,
Diễn tiến ác nghiệp chẳng lành xảy ra.
Tuy chia chẻ làm ba loại nghiệp
Nhưng ‘ý nghiệp’ tối trọng muôn phần
Thân nghiệp, khẩu nghiệp không bằng ”.
– “ Hiền-giả có phải nói rằng ở đây
Ý nghiệp này tối trọng vị trí ? ”.
– “ Ta-Pát-Sí ! Chính ‘Ý nghiệp’ phần ”.
Ta-Pát-Si hỏi ba lần
Thế Tôn đều đáp do phần ‘ý’ đây
Ý-nghiệp này tối trọng tác hại,
Nghiệp khẩu & thân do đấy khởi đi.
Ông Đi-Gá-Ta-Pát-Si
Một Ni-Ganh-Thá sau khi hỏi rồi,
Được Thế Tôn tùy thời đáp lại
Ông đứng dậy, từ giã đi ra.
Đến chỗ Na-Tá-Pút-Ta
Là Giáo Trưởng Ni-Ganh-Tha phái nhà.
Lúc bấy giờ Na-Ta-Pút-Tá (2)
Ngồi với cả Gia Chủ nhiều vì
Cầm đầu bởi U-Pa-Li (1)
Thuộc Ba-La-Ká(1) làng ni trú thường.
Na-Ta-Phất(2) bỗng dưng thấy gã
Đi-Ga-Tá-Pát-Sí từ xa
_______________________________
(1) : Vị Gia Chủ tên Upali , cư dân của làng Balaka .
(2) : Vị Giáo Trưởng của Ni-Kiền-Tử : Nataputta – Na-Ta-Phất .
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 259
( Một Ni-Kiền-Tử phái nhà )
Liền hỏi khi Ni-Ganh-Tha đến gần :
– “ Ta-Pát-Si ! Nguyên nhân gì thúc
Trong giữa trưa nóng bức như vầy
Ông từ nơi đâu đến đây ? ”.
– “ Tôn-giả ! Con đến từ Thầy Sa-Môn
Gô-Ta-Ma, và còn đàm thoại
Với Sa-Môn, rồi hỏi ông ta
Về một vấn đề trải qua ”.
– “ Cuộc đàm thoại ấy xảy ra thế nào ? ”.
Ta-Pát-Si trước sau kể lại
Nội dung đã như vậy thoại đàm
Với Đại-Sa-Môn Kiều-Đàm (1)
Một cách đầy đủ bao hàm, xảy ra.
Ni-Ganh-Thá Na-Ta-Pút-Tá
Nói với Tá-Pát-Sí như vầy :
– “ Tốt lành thay ! Tốt lành thay !
Ta-Pát-Sí Tôn-giả đây tỏ rằng
Là đệ tử đa văn hiểu chắc
Lời dạy bậc Đạo Sư sâu xa
Trả lời ông Gô-Ta-Ma
Làm sao một ý-phạt là kém thua
Có thể đua tối trọng sáng chói
So sánh với ‘thân phạt’ đại cường ?
‘Thân phạt’ tối trọng vô lường
Tác thành ác nghiệp, ác thường diễn ra.
Khẩu phạt và ý phạt khó sánh
Bằng thân phạt cường thạnh cực kỳ ”.
_______________________________
(1) : Gotama thường được phiên âm là Cồ-Đàm hay Kiều-Đàm .
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 260
Vị Gia Chủ U-Pa-Li
Khi nghe như vậy, tức thì nói ngay :
– “ Lành thay ! Tốt lành thay ! Đáp trả
Ta-Pát-Si Tôn-giả nói ra
Với Sa-Môn Gô-Ta-Ma,
Trả lời như vậy thật là hợp ngôn,
Chỉ ‘thân phạt’ tối tôn, cần kíp
Để tác thành ác nghiệp, tiến xa.
Tôn-giả ! Con sẽ đi qua
Luận chiến với Gô-Ta-Ma vị này,
Giữa Sa-Môn danh đầy tuệ trí
Với con, U-Pa-Lí trải qua
Thì như lực sĩ tài ba
Lấy tay nắm chặt, xát chà bộ lông
Của con cừu có lông dài đó,
Giật lui nó, kéo tới, vần quanh.
Cũng vậy, con sẽ thật rành
Dùng lời nói để vần quanh Kiều-Đàm
Dùng lời làm giật lui, kéo tới
Khiến Sa-môn chới với, hồ đồ
Như người nấu rượu cao to
Nhận chìm thùng rượu xuống hồ nước sâu
Nắm góc thùng kéo vào, đẩy tới
Rồi vần quanh chấp chới nổi trôi,
Cũng vậy, con sẽ dùng lời
Giật lui kéo tới tơi bời ông ta
Làm cho Gô-Ta-Ma nghiêng ngửa.
Như một đứa nghiện rượu, hoang đàng
Hai tay nắm lấy cái sàng
Lắc qua lắc lại, lăn càn xoay quanh,
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 261
Cũng vậy, con vốn rành biện luận
Dùng lời nói, con muốn ông ta
( Là Sa-môn Gô-Ta-Ma )
Sẽ bị rung lắc cùng là xoay quanh
Con kéo tới thật nhanh, mạnh bạo
Rồi giật lui chao đảo, tròng trành.
Như con voi lớn trưởng thành
Độ sáu mươi tuổi, lặn nhanh xuống hồ
Đoạn trồi lên, làm trò phun nước
Con chơi trò phun nước ông này.
Thưa Tôn-giả ! Con đi ngay
Luận chiến với Sa-Môn đây, thoại đàm ”.
– “ Này Gia Chủ ! Hãy làm thuận lợi
Luận chiến với ông Gô-Ta-Ma
Trong cuộc đàm thoại trải qua,
Vì này Gia Chủ ! Chỉ ta, hay là
Kiền Tử Đi-Ga-Ta-Pát-Sí,
Hay là ông, khả dĩ đương qua
Luận chiến được với ông ta ”.
Nghe nói vậy, Ni-Ganh-Tha tên là
Đi-Gá-Ta-Pát-Si vội vả
Nói với Thầy – Na-Tá-Pút-Ta :
– “ Thưa Tôn-giả ! Xin thưa qua
Con không đồng ý để Gia Chủ là
U-Pa-Li sẽ qua luận chiến
Với Sa-Môn hùng biện Kiều-Đàm
Là một huyễn-sư phi phàm
Biết được huyễn-thuật, sẽ làm cuốn lôi
Những đệ tử các nơi ngoại đạo
Làm chao đảo cả U-Pa-Li ”.
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 262
– “ Ta-Pát-Sí ! Chẳng can chi !
Không có việc U-Pa-Li đầu hàng,
Không đời nào mà trang Gia Chủ
U-Pa-Li thúc thủ, ngưỡng tôn
Trở thành đệ tử Sa-Môn
Gô-Ta-Ma, khiến tâm hồn đổi thay.
Có thể có điều này : là sự
Sa-Môn thành đệ tử Chủ Gia.
U-Pa-Li ! Hãy đi qua
Luận chiến với Gô-Ta-Ma ông này,
Người mà chỉ có ta khả dĩ,
Đi-Ga-Tá-Pát-Sí và ông
Có thể luận chiến thành công ”.
– “ Tôn-giả ! Con sẽ hết lòng việc đây ”.
U-Pa-Li vị này tuân thủ
Vị Giáo chủ phái Ni-Ganh-Tha
Đứng dậy, đảnh lễ ông ta
Thân hữu hướng đến Na-Ta-Pút-Tà.
Rồi đến rừng Pa-Va-Ri-Ká
Gặp, đảnh lễ Giác Giả Phật Đà,
Ngồi xuống một bên an hòa
Đoạn ông lên tiếng thưa qua như vầy :
– “ Bạch Thế Tôn ! Xin Ngài cho biết
Ta-Pát-Sí có thiệt đến đây ? ”.
– “ Gia Chủ ! Ni-Ganh-Tha này
Có đến, cùng với Như Lai thoại đàm ”.
– “ Bạch Thế Tôn ! Cuộc đàm thoại ấy
Giữa Ngài và vị đấy thế nào ? ”.
Thế Tôn kể lại trước sau
Nội dung đàm thoại nông sâu trình bày.
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 263
Nghe lời Ngài, ông U-Pa-Lí
Đã hoan hỷ thốt lên như vầy :
– “ Tốt lành thay ! Tốt lành thay !
Tôn-giả Ta-Pát-Si đây quả rằng
Một đệ tử đa văn, hiểu chắc
Đúng đắn lời của bậc Đạo Sư !
Làm sao ‘ý phạt’ hèn hư
Sánh với ‘thân phạt’ ví như đại cường.
Vì thân phạt đảm đương cần kíp
Để tác thành ác nghiệp có ra
Diễn tiến ác nghiệp càng xa,
Khẩu nghiệp, ý nghiệp tỏ ra không bằng ”.
– “ Này Gia Chủ ! Nói bằng sự thật,
Y cứ trên sự thật luận đàm,
Có thể có cuộc luận đàm
Giữa Như Lai với ông, làm rõ hơn ”.
– “ Bạch Thế Tôn ! Y cứ sự thật
Trên sự thật, đàm thoại thẳng ngay,
Con sẽ đàm luận với Ngài ”.
– “ Gia Chủ ! Ông nghĩ việc này ra sao ?
Một người nào thuộc Ni-Ganh-Thá
Bệnh hoạn, cả đau khổ vô cùng
Từ chối nước lạnh thẳng thừng,
Chỉ với nước nóng mới dùng uống thôi.
Bệnh tình thời phải cần nước lạnh
Nên người ấy bất hạnh chết đi.
Này Gia Chủ U-Pa-Li !
Na-Ta-Pút-Tá điều gì chủ trương
Nơi tái sinh của trường hợp đó ? ”.
– “ Bạch Thế Tôn ! Vốn có nơi là
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 264
Chư Thiên Ma-Nô-Sát-Ta( Manosatta )
Ý-Trước-Thiên cũng chính là nơi đây.
Nên người này tái sinh vào đấy
Vì y mãi chấp-trước ý hoài
Mạng chung sinh đến nơi này ”.
– “ Gia Chủ ! Hãy nghĩ điều đây kỹ càng
Rồi hãy đáp rõ ràng cho khớp.
Lời ông không phù hợp trước sau
Thế mà ông đã nói mau :
‘Con sẽ đàm luận dựa vào chánh chân,
Vào sự thật, mong rằng sẽ có
Đàm thoại đó diễn giữa chúng ta ! ”.
– “ Bạch Thế Tôn Gô-Ta-Ma !
Dù Ngài nói vậy, nhưng mà con tin
Chỉ có mình ‘thân phạt’ tối trọng,
Các ác nghiệp sẽ chóng tác thành,
Sẽ diễn biến ác nghiệp nhanh
Khẩu phạt, ý phạt không bằng được đâu ! ”.
– “ Này Gia Chủ ! Thế nào ông nghĩ
Nếu có Ní-Ganh-Thá một người
Được sự phòng hộ từ nơi
Bốn loại chế giới, mọi thời trải sang
Tự chế ngự hoàn toàn với nước,
Chú tâm kỹ với nước hoàn toàn,
Loại trừ với nước hoàn toàn,
Thấm nhuần với nước hoàn toàn trấn ngăn.
Ni-Ganh-Thá này hằng qua lại
Đi tới lui giết hại hằng hà
Sinh vật nhỏ bé dẫm qua,
Gia Chủ ! Na-Tá-Pút-Tà bảo sao ?
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 265
Người ấy thọ thế nào quả báo ? ”.
– “ Bạch Thế Tôn ! Y tạo nhân này
Vì không cố ý điều đây
Không là đại tội người này phạm qua ”.
– “ Này Gia Chủ ! Nếu mà cố ý ? ”.
– “ Thưa ! Cố ý, phạm đại tội ngay ”.
– “ Gia Chủ ! Vậy ý thức này
Na-Ta-Pút-Tá định rày loại chi ? ”.
– “ Thưa ! Đó thuộc phạm vi ý phạt ”.
– “ Gia Chủ ! Hãy nghĩ thật kỹ càng
Rồi hãy trả lời rõ ràng.
Lời ông mâu thuẩn hoàn toàn trước sau.
Thế mà ông lúc đầu nói rõ
Là sẽ có đàm luận thẳng ngay
Dựa trên sự thật trình bày
Một cuộc đàm thoại giữa Ngài với con ! ”.
– “ Bạch Thế Tôn ! Dẫu Ngài nói vậy
Nhưng con thấy ‘thân phạt’ trọng hơn,
Tác thành ác nghiệp, nguồn cơn
Diễn tiến ác nghiệp là nhơn dẫn đầu,
Khẩu & ý phạt không sao bằng nó ! ”.
– “ Này Gia Chủ ! Ông có nghĩ gì ?
Có phải Na-Lan-Đà ni
Phú cường, phồn thịnh, dân thì rất đông
Họ sống trong một vùng trù mật ? ”.
– “ Thưa ! Quả thật là một địa phương
Phồn thịnh, trù mật, hiền lương
Dân chúng đông đúc, phú cường biết bao ! ”.
– “ Gia Chủ ! Ông nghĩ sao, nếu có
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 266
Một người nọ đến Na-Lan-Đa
Với một thanh kiếm sáng lòa,
Y nói : ‘Trong một sát-na tức thời
Ta sẽ biến mọi người đang sống
Tại nơi này thành đống thịt cao’.
Gia Chủ ! Ông nghĩ thế nào ?
Người ấy có thể chỉ vào một giây,
Một sát-na mà gây nên việc
Vung gươm giết tất cả người ta
Đang sống tại Na-Lan-Đa
Thành một núi thịt, xảy ra không nào ? ”.
– “ Bạch Thế Tôn ! Không sao tin nổi !
Dầu vài chục cho tới trăm người
Cũng không có thể tức thời
Chỉ trong một phút, tại nơi thành này
Giết dân chúng ở đây hết thảy
Thành núi thịt chất đấy ngoài trời.
Huống là chỉ do một người
Làm sao có thể nhất thời thực thi ? ”.
– “ Này Gia Chủ ! Vậy thì ông nghĩ
Như thế nào một vị Sa-môn
Hay một vị Bà-la-môn
Có thần-thông-lực kinh hồn siêu nhiên
Tâm tự tại rất kiên cố định
Vị này nói dự tính mình ra :
‘Ta sẽ khiến Na-Lan-Đa
Trở thành tro bụi, nhân là tâm sân’.
Này Gia Chủ ! Trong phần việc đó
Ông nghĩ có thực hiện được không ?
Với việc dùng đại thần thông
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 267
Cùa Sa-môn hoặc Bàn-môn vị này ? ”.
– “ Bạch Thế Tôn ! Với đầy uy lực
Tâm tự tại và sức thần thông
Của Sa-môn hay Bàn-môn,
Dẫu là vài chục hay dồn cả trăm
Na-Lan-Đa, chẳng nhằm gì cả
Vị ấy sẽ tàn phá tức thời
Huống một Na-Lan-Đa thôi !
Một tâm sân hận đi đời nhiều nơi ”.
– “ Này Gia Chủ ! Những lời ông nói
Phải theo dõi, suy nghĩ kỹ càng
Rồi hãy trả lời rõ ràng.
Lời ông mâu thuẩn hoàn toàn trước sau.
Thế mà ông lúc đầu nói rõ
Là sẽ có đàm luận thẳng ngay
Dựa trên sự thật trình bày
Một cuộc đàm thoại giữa Ngài với con ! ”.
– “ Bạch Thế Tôn ! Dẫu Ngài nói vậy
Nhưng con thấy ‘thân phạt’ trọng hơn,
Tác thành ác nghiệp, nguồn cơn
Diễn tiến ác nghiệp là nhơn dẫn đầu,
Khẩu & ý phạt không sao bằng nó ! ”.
– “ Này Gia Chủ ! Ông có nghĩ là
Các khu rừng : Đanh-Đa-Ka,
Ka-Linh-Ga, Ma-Tân-Ga, Mết-Chà
Đã trải qua thành rừng như trước ?”
– “ Bạch Thế Tôn ! Con được nghe qua ”.
– “ Gia Chủ ! Các rừng kể qua
Vì sao trở lại thành ra rừng vầy ? ”.
– “ Bạch Thế Tôn ! Con đây nghe tả
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 268
Các rừng : Đanh-Đa-Ká, Mết-Cha,
Ka-Linh-Ga, Ma-Tân-Ga (1)
Thành rừng như trước, do là nguyên nhân
Tâm hận sân các vì ẩn sĩ ”.
– “ Gia Chủ ! Hãy suy nghĩ kỹ càng
Ông nói mâu thuẩn rõ ràng
Lời không phù hợp hoàn toàn trước sau
Thế mà ông lúc đầu nói rõ
Là sẽ có đàm luận thẳng ngay
Dựa trên sự thật trình bày
Một cuộc đàm thoại giữa Ngài với con ! ”.
– “ Bạch Thế Tôn ! Thật ra vốn dĩ
Với sự kiện Ngài ví đầu tiên
Con hoan hỷ, thỏa mãn liền
Nhưng muốn nghe được hiện tiền Thế Tôn
Giải thích thêm để con được biết
Các vấn đáp sai biệt, phân minh
Nên con mới nghĩ rằng mình
Đóng vai đối lập, tận tình nêu ra
Cố chấp là chỉ có ‘thân phạt’
Tuy biết chắc quan niệm này sai.
Bạch Thế Tôn ! Vi diệu thay !
Như người dựng vật lăn quay ngã nằm
Chỉ hướng kẻ sai lầm lạc lối
Đem đèn sáng vào tối như bưng
Để ai có mắt mở bừng
Có thể thấy được sáng trưng sắc màu
Cũng như thế, nhiệm mầu Chánh Pháp
Được Thế Tôn giải đáp, trình bày
________________________
(1) : Các khu rừng : Dandaka , Mejjha , Kalinga , Matanga .
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 269
Con xin quy ngưỡng từ nay
Quy y Đại Giác, nương ngay Pháp mầu,
Quy y Tăng, thanh cao đức cả
Nối tiếp nhau hoằng hóa Pháp môn
Mong Thế Tôn nhận cho con
Được làm đệ tử, vun tròn thiện duyên
Xin phát nguyện vẹn tuyền ngưỡng phục
Kể từ nay đến lúc mạng chung ”.
– “ Gia Chủ ! Hãy nghĩ cho cùng
Suy tư chin chắn, phải dùng trí minh
Để tự mình nghĩ suy kỹ lưỡng
Cho đúng hướng, tốt đẹp ngoài trong,
Với người trứ danh như ông
( Đừng vội quy ngưỡng, phục tòng Như Lai ) ”.
– “ Bạch Thế Tôn ! Lởi Ngài chí lý
Con càng thêm hoan hỷ bội phần
Sự quy ngưỡng Ngài càng tăng
Với sự nhắc nhở về phần quy y
Làm đệ tử một vì Đại Giác.
Nếu ngoại đạo nào khác, bất kỳ
Nếu được con xin quy y
Trở thành đệ tử, tức thì hân hoan,
Họ vội vàng trương cờ gióng trống
Rồi cao giọng tuyên bố cấp kỳ :
‘Vị Gia Chủ U-Pa-Li
Đã thành đệ tử, quy y tôi rồi’
Nhưng Ngài thời bình thường, điềm tỉnh
Khuyên bảo con phải chin chắn nhiều
Suy tư kỹ lưỡng, đăm chiêu
Trước khi quyết định về điều này ngay ”.
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 270
– “ Này Gia Chủ ! Xưa nay biết tiếng
Gia đình ông như giếng nước nguồn
Cho Ni-Ganh-Thá các phương.
Vậy hãy tiếp tục cúng dường như xưa
Cho những vị sớm trưa nhờ vả
Không phân Ni-Ganh-Thá hay ai ”.
– “ Bạch Thế Tôn ! Thật lành thay !
Con càng hoan hỷ lời Ngài dạy ra
Con thật là bội phần thỏa mãn
Lòng Thế Tôn thật quảng đại thay !
Từ lâu, con nghe như vầy :
“Kiều-Đàm ông ấy thường hay nói là :
‘Chỉ bố thí cho ta đầy đủ,
Hay bố thí đệ tử của ta
Sẽ được phước lớn hằng sa
Bố thí người khác thật là uổng công’.
Nay mới biết tấm lòng thương tưởng,
Tâm từ bi vô lượng, vị tha,
Khuyên con cứ bố thí ra
Cho những vị Ni-Ganh-Tha trước giờ.
Bạch Phật ! Con sẽ lo mọi việc
Thời nên làm, giải quyết hài hòa…
Bạch Thế Tôn ! Lần thứ ba
Con xin quy ngưỡng Phật và Pháp, Tăng,
Xin Thiện Thệ lòng hằng cao cả
Nhận con làm U-Pá-Sá-Ka (1)
( Hàng Nam Cư-Sĩ tại gia )
Từ nay đến lúc an hòa mạng chung
________________________
(1) : Upàsaka – Ưu-Bà-Tắc hay Cận-Sự Nam, tức Nam Cư-Sĩ .
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 271
Trọn đời xin kính cung quy ngưỡng
Xin Thế Tôn thương tưởng nhận con ”.
Sau đó, Đại Giác Thế Tôn
Thuyết giảng về các Pháp môn siêu trần
Thuyết bố thí, thuyết phần trì giới
Các cõi Trời cho tới Phạm Thiên
Trình bày nguy hiểm hiện tiền
Nhiễm ô dục lạc, triền miên đọa trầm
Sự xuất ly do tầm lợi ích…
U-Ba-Li thỏa thích tăng dần.
Thế Tôn biết tâm chủ nhân
Nay đã nhu thuận, không phần chướng duyên
Đã tín thành, tâm chuyên, phấn tấn
Ngài liền thuyết Vô Tận diệu ngôn
Nhờ đó chư vị Thế Tôn
Nương Tứ Diệu Đế, chứng tôn Phật Đà
Là Khổ, Tập, Diệt và Đạo Đế
Trên con đường Thánh, kể tám chi.
Giống như tấm vải ố tỳ
Đã tẩy trắng bạch, không tỳ vết đâu
Khi đem nhuộm, thấm màu trong chậu.
Pháp xa trần ly cấu được nên
“ Pháp gì được tập khởi lên
Đều bị tận diệt ”. Ông liền nghĩ suy.
Gia Chủ U-Pa-Li khi ấy
Chứng, Ngộ, Thấy, thể Nhập pháp mầu
Nghi ngờ, do dự tiêu mau
Và vô sở úy đạt mau tức thì.
Không quy ngưỡng bất kỳ ai khác
Không y cứ pháp các ngoại môn.
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 272
Rồi Gia Chủ bạch Thế Tôn :
“ Kính bạch Thiện Thệ ! Nay con cáo từ
Công việc tư phải cần giải quyết
Nhiều phận sự cần thiết sẵn dành ”.
– “ Gia Chủ ! Ông hãy thi hành
Những gì ông nghĩ chính danh, hợp thời ”.
U-Pa-Li từ nơi ngồi ấy
Liền đứng dậy, đảnh lễ Như Lai
Thân bên hữu hướng về Ngải,
Trở về trú xá, gọi ngay người hầu
Đã từ lâu phụ trách giữ cửa,
Nói rằng : “ Nay cánh cửa nhà ta
Sẽ đóng với Ni-Ganh-Tha.
Nhưng cửa sẽ mở rộng ra đón chào
Tỷ Kheo nào Tăng hay Ni chúng
Cùng đại chúng Tín-nữ, Thiện-nam
Đệ tử của Đức Kiều Đàm.
Nếu Ni-Ganh-Thá nữ, nam người nào
Đến, đừng cho bước vào cửa ngõ
Đoạn nói với vị đó như vầy :
‘Tôn giả hãy đứng lại đây
Nếu bước vào cửa, xin quày trở ra.
Nay Gia Chủ U-Pa-Li đã
Thành đệ tử Giác Giả Phật Đà
Đại Sa-môn Gô-Ta-Ma.
Cửa đóng với Ni-Ganh-Tha các vì
Chỉ mở đón Tăng, Ni, Cư Sĩ
Đệ tử đấng tôn quý xuất trần.
Nếu Tôn giả cần đồ ăn
Hãy chờ đây, sẽ có phần đem ra ”.
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 273
Người giữ cửa nghe qua lời dặn
Vâng lời và cẩn thận nhớ ghi.
Ông Đi-Gá-Ta-Pát-Si
Nghe Gia Chủ U-Pa-Li trở thành
Đệ tử đấng Trọn Lành Giác Giả,
Liền đi đến Na-Tá-Pút-Ta
Là Giáo Trưởng Ni-Ganh-Tha
Thưa rằng : “ Tôn giả ! Xảy ra lạ kỳ !
Con nghe U-Pa-Li Gia Chủ
Đã trở thành đệ tử tại gia
Của Sa-môn Gô-Ta-Ma ”.
– “ Này Ta-Pát-Sí ! Thật là viễn vông !
Sự kiện này thật không thể có !
Không thể có việc U-Pa-Li
Trở thành đệ tử, quy y
Của Kiều Đàm nọ, bất kỳ nguyên nhân ! ”.
Lần thứ hai rồi lần ba tiếp
Ta-Pát-Sí lại kíp thưa qua :
– “ Tôn giả Na-Tá-Pút-Ta !
Chính con vừa được nghe qua rõ ràng :
U-Pa-Li là hàng Gia Chủ
Trước đây là đệ tử phái ta,
Nhưng nay quy ngưỡng Phật gia
Trở thành đệ tử Gô-Ta-Ma rồi ! ”.
– “ Ta-Pát-Si ! Không đời nào thế !
Trường hợp ấy không thể xảy ra !
Có thể có sự kiện là
Chính Sa-môn Gô-Ta-Ma trở thành
Đệ tử vị trứ danh Gia Chủ,
U-Pa-Li : sư phụ ông ta ”.
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 274
– “ Tôn giả ! Con sẽ đi qua
Tìm hiểu sự việc xảy ra thế nào ? ”.
– “ Ta-Pát-Si ! Hãy mau đi gấp
Để tìm gặp, hỏi U-Pa-Li ”.
Rồi Đi-Gá-Ta-Pát-Si
Ni-Kiền-Tử ấy liền đi đến nhà
U-Pa-Li, vị Gia Chủ đó.
Người giữ cửa vừa ngó thấy y
Liền nói với Ta-Pát-Si :
– “ Tôn giả ! Xin chớ có đi vào nhà,
Vì Chủ gia chúng tôi dặn kỹ :
‘ Từ nay U-Pa-Lí Chủ Gia
Quy ngưỡng đức Gô-Ta-Ma
Trở thành đệ tử Phật Đà từ bi
Không cho Ni-Ganh-Tha các vị
Vào trong nhà. Duy chỉ Tăng, Ni,
Ưu-Bà-Tắc, Ưu-Bà-Di (1)
Đệ tử của Phật, được đi vào nhà.
Ni-Ganh-Tha nếu cần vật thực
Hãy đứng đây chờ thức ăn này,
Có người sẽ đem ra ngay ”.
– “ Hiền giả ! Vật thực ta đây không cần ! ”.
Y nói xong, nhanh chân đi tới
Để thưa với Na-Tá-Pút-Ta :
– “ Thưa Tôn giả ! Quả thật là
U-Pa-Li bị Gô-Ta-Ma này
________________________
(1) : Tứ Chúng đệ tử Phật : Bhikkhu (Tỳ-khưu hay Tỷ-kheo ),
Bhikkhuni (Tỷ-kheo Ni ), Upàsaka (Ưu-Bà-Tắc hay Thiện Nam ) và Upàsikà ( Ưu-Bà-Di hay Tín Nữ ).
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 275
Khuyến dụ y đổi thay tư tưởng
Thành đệ tử, quy ngưỡng ông ta.
Tôn giả ! Con đã thưa qua
Con không đồng ý để Gia Chủ là
U-Pa-Li sẽ qua luận chiến
Với Sa-Môn hùng biện Kiều-Đàm
Là một huyễn-sư phi phàm
Biết được huyễn-thuật, sẽ làm cuốn lôi
Những đệ tử các nơi ngoại đạo
Làm chao đảo cả U-Pa-Li,
Nay thì vị Gia Chủ ni
Đã bị huyễn thuật của y lôi rồi ! ”.
– “ Ta-Pát-Si ! Không đời nào thế !
Ta sẽ đi đến để thẩm tra
Việc U-Pa-Li Chủ Gia
Có quy ngưỡng Gô-Ta-Ma chăng là ? ”.
Rồi Giáo Trưởng Na-Ta-Pút-Tá
Cùng đại chúng vội vả ra đi
Đến trú xá U-Pa-Li
Người giữ cửa thấy, tức thì cản ngay :
– “ Thưa Tôn giả ! Xin ngài đứng lại
Chớ bước vào. Xin hãy dừng chân,
Gia Chủ tôi đã dặn rằng :
Ông quy ngưỡng Phật, Pháp, Tăng chí thành
Đệ tử vị Trọn Lành Đại Giác
Từ nay các vị Ní-Ganh-Tha
Phải chờ ngoài cửa tư gia
Món ăn sẽ được đem ra, nếu cần ”.
– “ Người giữ cửa ! Hãy thân vào báo
Và hãy bảo chủ nhân ngươi là :
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 276
‘Có ngài Na-Tá-Pút-Ta
Cùng đại chúng Ni-Ganh-Tha đang chờ
Các vị ấy hiện giờ đang gấp
Muốn được gặp Gia Chủ tức thì ”.
Nghe báo lại, U-Pa-Li
Bảo người gác cửa hãy đi soạn liền
Các chỗ ngồi dành riêng phòng chính
Giữa có cửa, an tịnh bên trong.
Người giữ cửa khi làm xong,
Báo lại Gia Chủ để ông tùy lòng.
Gia Chủ liền đến phòng chính giữa
Có một cửa, rồi đến ngồi vào
Chỗ ngồi tối thượng, tối cao
Bảo người gác cửa hãy trao lời rằng :
– “ Thưa Giáo Trưởng ! Chủ nhân trú xá
Mời Tôn giả vào, nếu thấy cần ”.
Na-Ta-Pút-Tá nhanh chân
Cùng với đại chúng vào căn phòng này.
U-Pa-Li trước đây được tả
Mỗi khi thấy Na-Tá-Pút-Ta
Từ xa đang đi đến nhà
Vội ra nghinh tiếp thật là nghiêm trang
Mời đến chỗ ngồi đang dọn sẵn
Chỗ tôn quý, thượng đẳng, tối cao,
Ông lấy thượng y để lau
Rồi mời Giáo Trưởng ngồi vào nơi đây.
Nhưng hiện nay chỗ ngổi như thế
Vị Gia Chủ chểm chệ đang ngồi.
Khi vị Giáo Trưởng đến nơi
Liền nói : “ Tôn giả ! Xin mời ngồi đi !
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 277
Hiện chỗ ni có nhiều chiếc ghế
Sẵn sàng để Tôn giả ngồi mà ! ”.
Nghe vậy, vị Ni-Ganh-Tha
Giáo Trưởng Na-Tá-Pút-Ta nói liền :
– “ U-Pa-Li ! Ông điên cuồng quá !
Ông hành động thật quá ngu si !
Ông bảo là ông sẽ đi
Luận chiến với kẻ đáng nguy hiểm là
Gô-Ta-Ma, chuyên dùng huyễn thuật.
Nhưng khi về, bị buộc trói ràng
Trong lưới luận nghị dễ dàng
Ví như bị thiến ngọc hoàn cả hai,
Hay người đi với hai con mắt
Về, hai mắt bị khoét vất đi.
Này Gia Chủ U-Pa-Li !
Ông bị huyễn thuật tức thì cuốn lôi ”.
– “ Thưa Tôn giả ! Nếu lời cáo buộc
Tôi đã bị huyễn thuật cuốn ngay,
Vi diệu thay ! Tốt lành thay !
Nếu ai bị huyễn thuật này cuốn lôi
Cả bà con của tôi cận viễn,
Các thân quyến, huyết thống của tôi
Bị huyễn thuật này cuốn lôi
Thì thật hạnh phúc, một đời lạc an.
Thưa Tôn giả ! Nếu hàng Phạm-Chí (1)
Sát-Đế Lỵ, Phệ Xá, Thủ Đà (1)
Bị huyễn thuật này cuốn qua
Thì thật an lạc, thật là phước duyên.
Nếu Chư Thiên, Phạm Thiên, Ma giới
___________________ (1) : Xem chú thích ở trang kế .
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 278
Bà-La-Môn cùng với Sa-Môn
Thiên giới, loài Người sinh tồn
Được huyễn thuật ấy, càng nôn mong cầu,
Vì sẽ được dài lâu an lạc,
Thật hạnh phúc cho các vị trên.
Tôn giả ! Ví dụ nêu lên
Những người có trí hiểu liền ý đây :
Thuở xưa có người này Phạm-Chí
Đã về già, niên kỷ cao rồi
Có người vợ trẻ đua đòi
Đang mang thai, sắp đến thời khai hoa
Một ngày nọ xảy ra câu chuyện
Người vợ trẻ lên tiếng bảo chồng :
–- ‘Này ông chồng Bà-la-môn !
Hãy đi ra chợ, cố công mua về
Một khỉ con thuộc về giống đực
Để sau con mặc sức cùng chơi’.
Được nghe vợ trẻ nói rồi
Bà-la-môn ấy trả lời như sau :
- ‘ Này mình ! Hãy chờ sau sinh nở
Xem con đó là gái hay trai,
Tôi sẽ đi đến chợ ngay
Mua khỉ đực cho con trai chơi đùa,
Nếu con gái thì mua khỉ cái
_______________________________
(1) : Phạm-Chí hay Bàn-Môn tức là Bà-La-Môn .
Theo Bà-La-Môn Giáo, xã hội chia ra 4 giai cấp bất di bất dịch : Bà-la-môn (Brahmana -giai cấp đứng đầu giữ phần nghi lễ, tế tự), Sát-Đế-Lỵ ( Khattiyà - giai cấp Vua chúa, quan quyền ) ; Giai cấp Phệ-Xá (Vaisa - Thương gia) . Giai cấp cuối cùng bị áp chế, khinh rẻ nhất là Thủ-Đà hay Thủ-Đà-La (Suddà ), hoặc tên khác là Chiên-Đà-La ( Candala ) .
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 279
Khỉ con, loại nhỏ nhắn dễ thương’.
Nhưng người vợ trẻ ngạnh ương
Hai ba lần nữa vẫn cương quyết là
Bắt chồng già mua khỉ con đực.
Vì quá sức ái luyến, thương yêu
Cô vợ trẻ trung mỹ miều
Lão Bàn-môn đó phải chiều ý đây
Ra chợ kiếm mua ngay khỉ đực
Về, lập tức khoe với vợ y.
Nhưng ả lại bảo tức thì :
- ‘ Này Bàn-môn ! Hãy mang đi đến nhà
Con thợ nhuộm Rát-Ta-Pa-Ní (1)
Bảo nhuộm lông con khỉ màu vàng
Khéo đập, khéo ủi kỹ càng
Xung quanh, hai phía đẹp sang, dịu mềm ”.
Lão Bàn-môn liền đem con khỉ
Đến Rát-Ta-Pa-Ní tư gia
Con người thợ nhuộm, nói ra
Y như lời dặn vợ nhà sai đi.
Nhưng Rát-Tá-Pa-Ni bảo gã :
– “ Này Tôn giả ! Có thể nhuộm lông
Nhưng đập và ủi thì không
Không thể đập, ủi để mong dịu mềm ”.
Cũng như vậy, nếu đem so sánh
Với lý thuyết ương ngạnh, bất tri
Của Ni-Ganh-Tha ngu si
Có thể ăn nhuộm tức thì trải qua
Với các Ni-Ganh-Tha ngu muội ;
_______________________________
(1) : Con người thợ nhuộm tên Rattapani .
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 280
Không ăn nhuộm đối với trí nhân.
Thưa Tôn giả ! Lại có lần
Lão Bàn-môn nọ bước chân đến nhà
Của Rát-Ta-Pa-Ni thợ nhuộm
Bảo muốn nhuộm cặp áo mới toanh
Nhuộm vàng, đập, ủi xung quanh
Và cả hai phía, để thành dịu êm.
Con người thợ nhuộm niềm nở bảo :
– ‘Thưa Tôn giả ! Cặp áo mới này
Có thể làm đúng ý ngài :
Nhuộm vàng, ủi, đập thành ngay dịu mềm’.
Cũng như vậy, nếu đem hiển thị
Lý thuyết vị Thiện Thệ, Phật Đà,
Chánh Đẳng Chánh Giác, hay là
Đại A-La-Hán từ hòa trí bi,
Lý thuyết ấy tức thì ăn nhuộm
( Như ăn nhuộm của vải hay hàng )
Với người có trí dễ dàng
Không phải đối với người toàn ngu si,
Có thể đập, ủi thì mềm dịu
Nó chủ yếu phụ chánh tồi tà ”.
– “ Này Gia Chủ ! Phải hiểu là
Quần chúng gồm cả Vua và quan, dân
Chưa biết rằng : Chính ông, Gia Chủ
U-Pa-Li đệ tử của ta
Tức là Na-Tá-Pút-Ta
Giáo Trưởng của Ni-Ganh-Tha phái này.
Này Gia Chủ ! Trình bày đầy đủ
Chúng tôi xem Gia Chủ hiện nay
Chính là đệ tử của ai ? ”.
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 281
Được hỏi như thế, từ ngai đang ngồi
U-Pa-Li tức thời đứng dậy
Đắp thượng y vai trái nghiêm trang
Hướng về phía Phật ngự an
Chắp tay cung kính vái sang chân thành
Rồi nói với Ni-Ganh-Tha Trưởng
Là Giáo Trưởng Na-Tá-Pút-Ta :
– “ Thưa Tôn giả ! Hãy nghe qua
Tôi thành đệ tử, Thầy là ai đây ?
* Bậc Trí sáng suốt hoàn toàn
Đoạn trừ si ám, phá màn hoang vu
Chiến thắng quân địch oán thù
Đau khổ đoạn diệt, an nhu tâm bình
Giới đức, tuệ đức viên minh
Phiền não nội tịnh, sạch tinh mê tà
Rời trần ly cấu trải qua
Tôi là đệ tử Phật Đà trí bi.
* Do dự đoạn trừ tức thì
Ít muốn, biết đủ, lợi chi chẳng màng
Tâm tư hoan hỷ vô vàn
Làm Sa-môn-hạnh mỹ toàn nhân gian
Kiếp cuối cùng, sinh nhân gian
Bậc Thánh cao nhất, trần hoàn lìa xa
U-Pa-Li tôi chính là
Đệ tử của Đức Phật Đà Toàn Tri.
* Tâm không còn do dự chi
Khéo hành thiện xảo, bậc trì giới an
Điều Ngự Trượng Phu rỡ ràng
Là Vô Thượng Sĩ hào quang sáng ngời
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 282
Nghi hoặc đoạn trừ cả rồi
Kiêu mạn đoạn tận, mọi nơi soi đường
Vô nhân anh hùng, kiên cường
Tôi là đệ tử Pháp Vương Phật Đà.
* Ngài bậc Ngưu Vương, diệt tà
Tâm tư vô lượng, sâu xa khôn lường
Bậc Thánh Mâu Ni an tường
Bậc có trí tuệ, trú nương Pháp lành
Tự phòng hộ thân, tịnh thanh
Bậc Giải Thoát Trí, ái tham vượt liền
Tôi thật có được phước duyên
Làm đệ tử của Cha Hiền Thế Tôn.
* Ngài bậc Long Vương vũ môn
Đoạn trừ kiết sử, xa phồn hoa ngay
Siêu đẳng giải thoát, biện tài
Cờ xí triệt hạ, trong ngoài tịnh thay !
Tham ái bị đoạn trừ ngay
Điều ngự, nhiếp phục, diệt rày hý ngôn
Tôi là đệ tử Thế Tôn
( Bậc thuyết giảng những Pháp môn siêu trần ).
* Ngài là đệ nhất Tiên nhân
Không tin đồn nhảm, tựu thành Tam Minh
Đạt quả Phạm Thiên uy linh
Văn cú thông đạt, tâm mình lặng trang
Chánh Trí chứng đắc, khinh an
Thiên Chủ Đế Thích ; phá tan thành trì
Ngài là bậc Chánh Biến Tri
Tôi là đệ tử, phụng trì Pháp môn.
* Ngài bậc Thánh Giả, Thế Tôn
Chứng điều phải chứng, quyết lòng tự tu
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 283
Thuyết giảng hiện tại, đặc thù
Chánh niệm tỉnh giác, Thiền tu tinh tường
Không thiên tà dục, vấn vương
Không còn giao động, tuyệt đường hận sân
Thân tâm tự tại vô ngần
Tôi, đệ tử của siêu trần Thế Tôn.
* Sống theo chánh đạo vuông tròn
Trầm tư Thiền tưởng, không còn nhiễm chi
Thanh tịnh ; chấp trước xả ly
Độc cư độc tọa, không si nguyện cầu
Chứng Vô Thượng vị tối cao
Đã vượt dòng, giúp người mau vượt dòng
Tôi đã quy ngưỡng một lòng
Là đệ tử của Thế Tôn Phật Đà.
* Bậc chứng tịch tịnh thiền-na
Trí tuệ rộng khắp, thật là vô biên !
Tham ái đoạn tận, dứt phiền
Như Lai, Thiện Thệ. Nhân, thiên, muôn loài
Cũng không ai sánh bằng Ngài
Không ai đồng đẳng ; sâu dày tự tin
Viên mãn thành tựu tự mình
Tôi, đệ tử của siêu minh Phật Đà.
* Diệt tham, đoạn tận ái hà
Giác ngộ chánh giác, khói tà tiêu tan
Ô uế trừ sạch, nghiêm trang
Thánh nhân vô thượng, đáng mang cúng dường
Dạ-Xoa thanh tịnh, phi thường
Không thể tính toán đo lường được đâu !
Bậc Đại Giác, danh xưng cao
Tôi là đệ tử tin sâu Phật Đà ”.
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 56 : UPÀLI * MLH – 284
Ni-Ganh-Thá Na-Ta-Pút-Tá
Nghe tất cả lời U-Pa-Li
Bèn nói với giọng sân si :
– “ Này Gia Chủ ! Với những gì nói ra
Những ưu điểm Gô-Ta-Ma có
Ông chất chứa điều đó bao giờ ? ”.
– “ Tôn giả ! Xin diễn tả sơ :
Ví như một đống hoa chờ ra công
Người thiện xảo làm vòng hoa nọ
Hay đệ tử người đó kết thành
Một vòng hoa rất đẹp xinh
Nhiều loại hoa đẹp, quả tình khác nhau.
Thưa Tôn giả ! Thanh cao giới hạnh
Đức Thế Tôn đức tánh có nhiều
Làm sao tính được bao nhiêu ?
Những đức tánh ấy diệu siêu vô cùng.
Tôn giả ! Ai lại không tán thán
Những bậc đáng tán thán như vầy ? ”.
( Nghe U-Pa-Li trình bày
Na-Ta-Pút-Tá lòng đầy hận sân )
Không thể nghe những phần tán thán
Về Thế Tôn viên mãn Trí Bi,
Nên ông thổ huyết tức thì
( Được các đệ tử dìu đi về nhà )./-
Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật (3L )
* * *
( Chấm dứt Kinh số 56 : UPÀLI – UPÀLI Sutta )
Gửi ý kiến của bạn