91. Kinh Brahmàyu

TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO
TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRUNG BỘ KINH

( Majhima  Nikàya )

Tập III
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli

Chuyển thể Thơ :

Giới Lạc  MAI LẠC HỒNG  tự TUỆ NGHIÊM

 ( Huynh Trưởng Cấp Tấn  - GĐPTVN tại Hoa Kỳ )

Email : [email protected]

91. Kinh  BRAHMÀYU 

( Brahmàyu sutta )

 

Như vậy, tôi nghe :

 

          Một thời, Đức Thế Tôn Ứng Cúng

          Du hành cùng Đại chúng tịnh hòa

              Khoảng năm trăm vị Tăng-Già

       An trú tại Vi-Đê-Ha một thì.              ( Videha )

 

          Lúc ấy, trú tại Mi-Thi-Lá               ( Mithila )

          Bà-la-môn Bram-Ma-Du, thời    ( Brahmàyu )

              Tuổi đã một trăm hai mươi,

       Già yếu, gần mãn cuộc đời trải qua

          Giỏi đọc tụng Vệ-Đà (1) Thánh điển

          Trì chú thuật, thực hiện lễ nghi,

              Tinh thông từ vựng, ngữ y,

       Hiểu các cổ truyện, tường tri ngữ từ,

          Thuận-thế-luận như như thông hiểu,

          Đại-nhân-tướng am hiểu, đáng tôn.

 

              Một hôm, vị ấy nghe đồn :   

    “ Gần đây có vị Sa-Môn hiệu là

          Gô-Ta-Ma Thích Ca Tôn Giả

          Đang ở đây với cả Săng-Ga           ( Sangha)

              Khoảng năm trăm vị tịnh hòa,

       Đang trú tại Vi-Đê-Hà không xa.

          Những tiếng đồn vang xa, tán thán

          Bậc viên mãn trí tuệ sâu xa.

    ___________________________________

 

   (1) : Veda là Thánh điển căn bản của Đạo Bà-la-môn , gồm 4

      quyển : Rig-Veda (Lê-câu Vệ-Đà ), Sama-Veda , Yajur-Veda

      ( Dạ-Nhu Vệ-Đà ) , Atharva-Veda ( A-thát-bà Vệ-Đà ). 

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  270

 

              Lúc bấy giờ, Út-Ta-Ra                   ( Uttara )

       Đệ tử vị ấy, Vệ-Đà tinh chuyên,

          Giỏi đọc tụng, trì chuyên chú thuật,

          Giỏi âm luật, mọi chuyện xưa nay,

              Nói chung cũng giỏi như thầy,

       Lại thêm tuổi trẻ lại dày công phu.

 

          Phạm-chí Bram-Ma-Du cho gọi

          Đệ tử và nói với cậu chiêu :

 

        - “ Này Út-Ta-Rá  thân yêu !

       Ta nghe có một vị nhiều danh vang

          Gô-Ta-Ma  hoàn toàn tuệ trí

          Xuất thân từ giòng quý Thích Ca

             Trên đường du hành, ghé qua

       Hiện đang trú Vi- Đê-Ha  nơi này

     

          Vị ấy chọn nơi đây tạm trú

          Cùng năm trăm đệ tử Tỷ Kheo

             Đại chúng hòa hiệp vâng theo

       Thanh tịnh Giới luật, sống nghèo độc cư.

      

          Những tiếng đồn lan từ nơi đó :

          Sát-Đế-Lỵ giòng họ Thích Ca

             Xuất thân vương tộc, xuất gia

       Thành đạt đạo quả cao xa nhiệm mầu

          Mười tôn hiệu cao sâu thượng đẳng

          Mà người đời dâng tặng cho Ngài

             Quả vị chứng ngộ tự ngài

       So với Thiên giới, Ma loài, Phạm Thiên

          Với các chúng chư Thiên, Nhân loại

          Bà-la-môn với lại Sa-môn

             Hiển thị mọi loài, tuyên ngôn

       Rồi lại tuyên thuyết Pháp môn nhiệm mầu

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  271

 

          Thuyết Sơ Thiện, rồi sau Trung Thiện

          Thuyết Hậu Thiện, văn nghĩa đủ đầy

             Trình bày Phạm hạnh từ đây

       Pháp thân thanh tịnh, bậc Thầy nhân thiên.

          Thật đáng quý nếu tìm yết kiến

          Đại La-Hán thị hiện cõi đời.

 

             Út-Ta-Rá ! Hãy đến nơi

       Tìm gặp Tôn Giả người người kính tôn

          Để tìm hiểu lời đồn có thật

          Hay không đúng là bậc Thánh nhân ”.

 

        – “ Thưa thầy, có một điều cần                   

       Làm sao biết được Thánh nhân, vị này ?”        

     - “ Út-Ta-Rá ! Như vầy phải hiểu :

          Băm hai tướng tiêu biểu quý nhân

             Những ai có đủ tướng cần

 

    * Tại gia sẽ được vô ngần phước duyên

          Chuyển Luân Vương uy quyền vô số

          Chinh phục mọi quốc độ thế gian

             Có bảy thứ báu sẵn sàng :

       Xe báu, ngựa báu, ngọc vàng ma-ni,

          Ngọc nữ báu, đồng thì voi báu,

          Tướng quân báu, Cư sĩ báu, cùng

             Một ngàn con trai anh hùng

       Oai phong lẫm liệt thắng từng ngoại quân.

      

          Chuyển Luân Vương cõi trần thống lãnh

          Cả địa cầu đến tận đại dương

             Nhưng vua cai trị thường thường

       Chỉ bằng Chánh Pháp, mọi đường thung dung

          Không dao gậy, gông cùm chế ngự 

          Nên dân chúng trong xứ an hòa

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  272

 

         *  Còn nếu vị này xuất gia       

         Ba mươi hai tướng sẽ là điều hay

          Quét mê lầm, ngộ ngay Chánh Pháp

          Đắc La Hán, Đại Giác, Toàn Tri.

             Út-Ta-Rá ! Con nhớ ghi

       Dùng chú thuật, biết những gì ta mong ”.

 

           Chàng thanh niên với lòng muốn hiểu

          Vâng theo lời, xin kiếu từ thầy

              Đảnh lễ, hữu nhiễu quanh thầy

       Xong rồi dùng xe ngựa vầy để đi

          Đến nơi Chánh Biến Tri cư trú.

 

          Khi gặp đấng Điều Ngự Phật Đà

              Chàng ta chào hỏi qua loa

       Những lời thân hữu, cùng là xã giao,

          Rồi ngồi vào một bên Đại Giác

          Út-Ta-Ra quan sát âm thầm

              Đấng Thế Tôn trên toàn thân                 

       Thấy ba mươi tướng đại nhân rõ ràng

          Nhưng tướng mã âm tàng kín đóng

          Và tướng lưỡi dài rộng, chưa nhìn

             Nghi hoặc, do dự niềm tin

       Nên chưa thỏa mãn, muốn nhìn thấy ngay.

 

          Đức Thế Tôn đọc ngay tư tưởng

          Dùng thần thông hiện tướng âm tàng

             Le lưỡi che mặt hoàn toàn

       Liếm đến tai, mũi, dọc ngang dễ dàng.

 

          Bấy giờ chàng ta – Út-Ta-Rá 

          Tin chắc Ngài đủ cả băm hai

             Tướng quý đại nhân nghiêm oai

       Nên nghĩ : “ Ngài đủ băm hai tướng này,

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  273

 

          Nhưng ta nay hãy nên theo sát

          Sa-môn để quan sát mọi thì

              Để dò xem các uy nghi ”.

 

       Suốt trong bảy tháng kiên trì trải qua

          Theo Phật Đà như hình với bóng,

          Chàng ta sống bên cạnh Săng-Ga.

 

              Sau đó chàng Út-Ta-Ra

       Trở về lại Mi-Thi-La gặp thầy

          Bàn-môn đây là Bram-Ma-Dú,

          Y đảnh lễ Sư phụ của mình

              Một cách kính cẩn tâm thành

       Rồi ngồi xuống chỗ sẵn dành một bên.

 

          Bà-la-môn liền lên tiếng hỏi :

    – “  Út-Ta-Rá ! Mong mỏi con về

             Con hãy tường thuật mọi bề

       Thích Ca Tôn Giả đã hề gặp chưa ?”

 

     – “ Kính thưa Thầy ! Con vừa mới gặp ”.

 

    –  “ Vậy Tôn Giả đúng thật tin đồn ?”

 

        – “ Thưa Thầy, đúng với tin đồn 

       Tôn Giả chính thật Sa-môn Kiều Đàm

          Trí bao hàm biện tài vô ngại

          Đủ băm hai tướng Đại trượng phu,   

              Các quý tướng ấy đặc thù :

 

     (1) : Bàn chân bằng phẳng trơn tru diệu dàng

     (2) : Lại có ngàn căm nang liên tục

          Hình bánh xe, vành trục rõ ràng

     (3) : Gót chân thon dài quý sang

     (4) : Ngón tay, chân cũng dọc ngang thon dài

     (5) : Có chân tay dịu dàng mềm mại

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  274

 

     (6) : Có màn da như loại vịt, ngan

          Nhưng là lưới mỏng nhẹ nhàng

     (7) : Mắt cá chân đẹp tròn ngang giống sò

     (8) : Có ống chân thon so dê núi

     (9) : Hai tay dài, không cúi ngang lưng

          Có thể sờ gối dễ dàng.

   (10) : Lại có tướng mã-âm-tàng khó trông

   (11) : Màu da sáng như đồng, vàng ánh

   (12) : Da trơn mịn, bụi tránh dính trong

   (13) : Chân lông mỗi lỗ một lông

   (14) : Các lông mọc xoáy tròn vòng, biếc xanh

         Xoáy tròn nhỏ hướng quanh phía phải

   (15) : Thân hình cao, thư thái, thẳng ngay

   (16) : Lại có bảy chỗ tròn đầy

   (17) : Nửa thân phía trước sánh tày hùng sư

   (18) : Giữa hai vai không hề lõm khuyết

   (19) : Thân cân đối giống hệt cây bàng :

         Hai tay sải rộng bề ngang

         Cũng bằng thân đứng thẳng hàng chiều cao.

   (20) : Có thân trên trước sau vuông vức

   (21) : Có vị giác hết sức tinh tường

   (22) : Quai hàm như sư tử vương

   (23) : Bốn mươi răng, chuyện phi thường thế nhân

   (24) : Răng đều đặn, thêm phần trắng bóng

   (25) : Không khuyết hở, không trống hàm răng

   (26) : Răng cửa trơn láng thẳng bằng

   (27) : Tướng lưỡi dài rộng, khó phần thấy ngay

   (28) : Tiếng Ca-lăng-tần-già (1) quý điểu

     _____________________________

 

  (1) : Chim Karavika  được âm là Ca-lăng-tần-già , là loài chim theo truyền thuyết, mình chim mặt người nữ đẹp, tiếng hót rất hay.

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  275

 

         Như giọng nói tuyệt diệu vị này

   (29) : Hai mắt màu xanh như mây

   (30) : Lông mày dài đậm thẳng ngay như bò

   (31) : Giữa lông mày, tròn vo sợi trắng

        Tướng bạch hào, mịn phẳng xoáy vào.          

   (32) : Búi thịt nhô cao đỉnh đầu

        Cũng gọi nhục kế, thuộc hào quý nhân.

 

          Ngài bước chân, bên phải bước trước,

          Không đặt bước quá xa tầm chân,

              Không rút chân lên quá gần,

       Không bước chậm quá, không cần bước mau,

          Đầu gối không chạm vào đầu gối,

          Mắt cá không chạm dội vào nhau,

              Khi đi, bắp vế trước sau

       Rất là tề chỉnh thanh cao mọi phần      

          Chỉ di động phần thân ở dưới,

          Không dùng với toàn-thân-lực mình.

 

              Khi Tôn Giả muốn ngó quanh

       Toàn thân Tôn Giả ngó quanh theo cùng.

          Ngó xuống chừng một tầm, khoảng đó

        ( Bề dài có của một cái cày )

              Xa hơn, tri kiến ở đây

       Không bị che đậy, mở ngay sáng lòa.

 

          Khi vào nhà, Tôn Giả liền bước

          Không cúi thân phía trước, gục đầu,

              Không ngửa thân về phía sau

       Quay lưng không quá xa đâu ghế ngồi,

          Không quá gần ghế ngồi như thế,

          Ngồi trên ghế, không nắm chặt vào

              Thành ghế, hay tay tựa nào 

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  276

 

       Không ngồi phịch xuống mặc dầu ở đâu.

          Dù ngồi lâu không hề rung lắc

          Tay chân, không tréo mắt cá chân,

              Không ngồi tréo ngoảy hai chân,

       Tôn Giả cũng chẳng bâng khuâng chống cằm.

 

          Luôn định tâm, không hề sợ hãi

          Không run rẩy, dao động, hoảng hồn

              Không hề dựng ngược tóc lông,

       Độc cư thiền định, cõi lòng tịnh thanh. 

 

          Tâm an lành lấy nước rửa bát

          Ngài không chúc bình bát xuống, lên,

              Không xoay bình bát các bên,

       Khi rửa không có gây nên tiếng ồn,

          Rửa bát không xoay tròn bình bát,

          Không đạt bát xuống đất, rửa tay,

              Rửa xong bình bát, hai tay

       Đổ nước rửa bát ở ngay chỗ mà

          Không quá xa quá gần, thấy được

          Không vẩy nước vung khắp đó đây.

 

              Khi nhận thức ăn thì Ngài 

       Không chúc bình bát xuống hay lên nhiều

          Nhận cơm không quá nhiều, quá ít

          Thức ăn không nhiều, ít – chỉ vừa.

              Không bỏ miếng cơm quá thừa.

       Ngài nhai thong thả, ngăn ngừa vọng tâm.

          Hạt cơm nào vào thân, cũng đã

          Bị nghiền nát và đã nhuyển rồi,

              Khi nuốt miếng cơm này rồi

       Mới ăn miếng khác, nhai thời khoan thai.

 

          Tôn Giả này không đam mê vị    

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  277

 

          Không tham vị ngon ngọt khi ăn

              Món ăn cung dưỡng chánh chân,

       Ngài chỉ thọ dụng vừa phần đủ no.

          Nuôi dưỡng thân để cho sức mạnh

          Luôn hành theo Phạm hạnh, thường suy :

 

             ‘Nhờ vật thực ta khỏi nguy   

       Các cảm thọ cũ diệt đi mọi thời,

          Cảm thọ mới không nơi sinh khởi.

          Đời sống ta do bởi điều này

              Mới khỏi gây lỗi, lầm sai,

       Ta sống an lạc như vầy thong dong’.

 

          Khi ăn xong, không đặt bình bát

          Xuống đất cát, không quá xa, gần

              Dễ lấy bình bát khi cần,

       Nhưng không lo lắng bận tâm việc này.

          Sau bữa ăn thì Ngài im lặng

          Thời gian ngắn, sau đó nói ra

              Tùy hỷ công đức tín gia

       Không khen chê vật thực mà vừa ăn,

          Không đề cập bữa ăn ngon khác,

          Trái lại Ngài an lạc thuyết minh

              Pháp thoại khai thị chúng sinh

       Làm cho phấn khởi, thật tình hỷ hoan.

 

          Từ tòa ngồi, tịnh an đứng dậy

          Rời nơi ấy, thong thả đi ra,

              Đi không mau, chậm, an hòa

       Không phải như muốn lánh xa mọi người.

 

          Đắp y thời Ngài không cẩu thả,

          Gô-Ta-Ma Tôn Giả lúc nào

              Cũng không kéo y quá cao

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  278

 

       Không kéo quá thấp, dính vào sát thân

          Cũng không lơi khỏi thân, lung túng

          Gió mạnh, cũng không rớt y ra

              Bụi nhớp không dính trên da

       Của Tôn Giả Gô-Ta-Ma mọi thời.  

 

          Đến Tu viện, Ngài ngồi trên ghế

          Đã soạn sẵn chỗ để nghiêm trang

              Sau khi Ngài đã ngồi an,

       Rửa chân cho sạch, chẳng màng quan tâm

          Việc làm đẹp hai chân, trọng điểm

          Ngồi kiết già, chánh niệm thẳng lưng,

              Không nghĩ hại người chẳng ngừng,

       Không nghĩ tự hại, đều dừng cả hai.

          Tôn Giả ngồi thẳng ngay, tâm hướng

          Đến lợi mình, tâm hướng lợi người,

              Lợi cả hai & cả trên đời.     

       Thuyết pháp, Ngài chẳng dùng lời tán dương,

          Chẳng chỉ trích, coi thường hội chúng.

          Trái lại làm hội chúng hân hoan

              Với pháp thoại khai thị vàng,

       Làm cho phấn khởi, hoàn toàn vui an.

 

          Những lời vàng từ miệng Tôn Giả    

          Có tất cả tám đức tánh mang :

          –  Lưu loát, dễ hiểu, rõ ràng,

   –  Dịu ngọt, sung mãn, vang vang… cùng là 

      –  Phân minh và thâm sâu… viên mãn

          Khi Tôn Giả thuyết giảng mọi bề     

              Tiếng nói mọi người đều nghe,

       Hội chúng khi đứng dậy về, nao nao

          Ra đi vẫn quay đầu nhìn lại,  

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  279

 

          Muốn ngồi mãi, không muốn bỏ đi.

 

              Con đã thấy Tôn Giả đi,

       Đứng, ngồi im lặng uy nghi định thần.

          Con thấy Tôn Giả ăn im lặng,

          Ăn xong ngồi im lặng một hồi,

              Sau đó nói lên những lời

       Tùy hỷ công đức với người tín gia.

          Rồi Tôn Giả an hòa từ giả

          Về Tinh xá, Tu viện trú an.

              Nằm, ngồi, đi, đứng nghiêm trang,

       Uy nghi im lặng, hoàn toàn định tâm.

          Ngài thuyết pháp cao thâm & bình dị 

          Tùy trình độ Cư sĩ đang nghe.

              Uyên bác về mọi vấn đề,

       Thích Ca Tôn Giả mọi bề tinh thông ”.

 

          Nghe nói xong, Bàn-môn lão trượng

          Bram-Ma-Du, từ hướng đang ngồi

              Hoan hỷ, đứng dậy tức thời,

       Thượng y liền đắp vào nơi vai mình,

          Ba lần nói chân tình cảm hứng :

 

       “ Đảnh lễ đấng Thế Tôn Phật Đà !

              Chánh Đẳng Chánh Giác sâu xa,

       Đại A-La-Hán từ hòa trí minh.

          Nếu duyên lành được gặp Tôn Giả

          Thời gian nào hoặc giả nơi đâu

              Cùng Ngài đàm luận thanh cao ”.

 

       Rồi Thế Tôn chẳng bao lâu đến kỳ

          Lại du hành từ Vi-Đê-Há

          Đi đến Mi-Thi-Lá nơi này

              Tại đấy, ở tại vường xoài 

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  280

 

       Ma-Kha-Đê-Vá, đêm ngày trú an.

          Các Gia Chủ, các hàng Phạm-Chí

          Ở tại Mí-Thi-Lá nghe là :

            “ Có vị Sa-Môn từ hòa

       Chính là Thích tử xuất gia, hiệu là

          Gô-Ta-Ma Thích Ca Tôn Giả

          Trú Ma-Kha-Đê-Vá vườn xoài

              Những tiếng đồn từ đây lan tỏa :

          Khách-Ti-Dá  giòng họ Thích Ca

             Xuất thân vương tộc, xuất gia

       Thành đạt đạo quả cao xa nhiệm mầu

 

          Mười tôn hiệu cao sâu diệu ngữ :

          Thế Gian Giải, Điều Ngự Trượng Phu,

             Phật, Thế Tôn, Thiên Nhân Sư,

       Chánh Đẳng Chánh Giác đại từ uy linh

          Vô Thượng Sĩ  hay Minh Hạnh Túc,

          Bậc Thiện Thệ, Ứng Cúng, Như Lai,

 

             Do sự chứng ngộ tự Ngài

       So với Thiên giới, Ma loài, Phạm Thiên

          Với các chúng chư Thiên, Nhân loại

          Bà-la-môn với lại Sa-môn

             Hiển thị mọi loài, tuyên ngôn

       Rồi lại tuyên thuyết Pháp môn nhiệm mầu

          Thuyết Sơ Thiện, rồi sau Trung Thiện

          Thuyết Hậu Thiện, văn nghĩa đủ đầy

             Trình bày Phạm hạnh từ đây

       Pháp thân thanh tịnh, bậc Thầy Nhân Thiên.

          Thật đáng quý nếu tìm yết kiến

          Đại La-Hán thị hiện cõi đời.

 

             Rồi thì Gia chủ các nơi

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  281

 

       Bàn-môn các vị đồng thời cùng đi

          Đến chỗ Phật tại Mi-Thi-Lá

          Vườn Ma-Ha-Đê-Vá ngụ cư

              Khi gặp được đấng Đại Từ 

       Các vị Gia chủ cũng như các vì

          Bà-la-môn cùng đi và đến

          Nói những lời thân mến xã giao    

             Thân thiện chúc tụng, đón chào

       Rồi các vị ấy ngồi vào một bên

          Bà-la-môn, tuổi tên Gia chủ

          Có người thì khể thủ Sa-Môn

             Có người chúc tụng nói dồn

       Có người chỉ vái Sa-Môn rồi ngồi

          Cũng có kẻ nói trôi tên họ

          Cũng có kẻ chỉ ngó , lặng yên.

              Lúc ấy Bàn-môn lão niên

       Bram-Ma-Dú nghe sự duyên như vầy,

          Liền nhắm hướng vườn xoài trực chỉ

          Cùng số đông Phạm-chí thanh niên.

              Gần đến, lão trượng nghĩ liền : 

 

    “ Thật không thích đáng nếu liền đến ngay

          Yết kiến Ngài mà không báo trước ”.

 

          Gọi một chàng đang bước cạnh bên :

 

        – “ Thanh niên ! Ngươi hãu đi liền

       Đến gặp Tôn Giả, thưa lên điều là :

         ‘Kính Ngài Gô-Ta-Ma tôn quý !

          Lão-Phạm-Chí là Bram-Ma-Du

              Hỏi thăm Ngài có an như ?

       Ít bệnh, ít não, khoan thư an lành ?

          Có mạnh khỏe, tịnh thanh lạc trú ?    

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  282

 

          Bàn-môn Bram-Ma-Dú lão niên

              Già yếu, gần mãn trần duyên

       Trăm hai mươi tuổi, kề liền tử vong.

          Vị tinh thông Vệ-Đà ba tập

          Tụng Thánh điển, chú thuật chấp trì

              Thông hiểu tự vựng, lễ nghi,

       Từ ngữ, văn phạm… tường tri mọi phần,

          Thuận-thế-luận, Đại-nhân-tướng… cả

          Vị Bram-Má-Du ấy hiểu sâu.

 

              Thưa Tôn Giả ! Đã từ lâu    

       Dân Mi-Thi-Lá cùng nhau luận đàm :

          Bàn-môn Bram-Ma-Du xứng đáng

          Là tối thượng tài sản, cùng là

              Tối thượng chú thuật ( man-ta )

       Tối thượng về tuổi tác và danh vang.

 

          Vị ấy đang muốn đến thăm viếng 

          Và yết kiến Ngài Gô-Ta-Ma ”.

 

              Vâng lời vị Phạm-Chí già

       Thanh niên lập tức đi qua vườn xoài

          Ma-Kha-Đê-Va này, nơi ngụ

          Của Điều Ngự, rảo bước đi mau.

              Gặp Phật, nói lời xã giao

       Để thăm hỏi rồi đứng vào một bên.

          Y thưa lên lời Lão-Phạm-chí

          Sai y đến chuyển ý với Ngài.

              Thế Tôn bèn nói khoan thai :

 

  – “ Thanh niên ! Vị Phạm-Chí này tùy nghi 

          Làm những gì nghĩ là hợp lý ”.

 

          Người thanh niên Phạm Chí về liền

 

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  283

 

              Đến gặp lão trượng lão niên

       Thuật lại những việc như trên đã làm.

 

          Bàn-môn Bram-Ma-Du đến đấy

          Hội chúng thấy lão trượng đi vào

              Liền tránh sang hai bên mau,

       Vì lão trượng đó họ đâu lạ gì :

          Là một vì nhiều người biết tới

          Danh vọng, bởi kiến thức đặc thù.

 

              Bà-la-môn Bram-Ma-Du

       Liền nói với mọi người câu-hội này :

 

    – “ Thôi vừa rồi, các ngài Tôn-giả !

          Hãy ngồi trên chỗ đã ngồi rồi.

              Ở đây tôi sẽ đến ngồi

       Cạnh vị tôn quý trên đời Thích Ca ”.

 

          Rồi Bàn-môn Bram-Ma-Du đến

          Gặp Thế Tôn, thân mến nói mau

              Những lời chúc tụng xã giao

       Hỏi thăm, rồi đến ngồi vào một bên.

 

          Cụ Phạm-Chí nói trên quan sát 

          Trên thân đấng Đại Giác Như Lai

              Tìm xem là ba mươi hai

       Đại-nhân-tướng quý của Ngài có không ?

          Ông thấy trong thân Ngài hiển thị

          Có ba mươi tướng quý rõ ràng,

              Chỉ hai tướng : mã âm tàng &

       Tướng lưỡi dài rộng chưa hằng lộ ra.

          Vị Bram-Ma-Du liền nói kệ

          Khi hướng về Thiện Thệ Phật Đà :

 

    “ Thưa Tôn Giả Gô-Ta-Ma !      

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  284

 

      Đại-nhân-tướng con nghe là băm hai

      Nhưng con không thấy trên Ngài

      Mã âm tàng, lưỡi rộng dài tướng đây.

      Bậc tối thượng loài Người này !

      Có hay không có cả hai tướng cần ?

      Hay là tướng của nữ nhân ?

      Lưỡi Ngài quá ngắn hay căng rộng dài ?

      Để con như thật biết ngay

      Hãy phô tướng ẩn tàng này chánh chân.

      Rất mong bậc Đại Tiên Nhân

      Vì sự an lạc, dứt phần nghi đây,

      Xin vì hạnh phúc tương lai

      Con xin mạn phép hỏi Ngài như trên ”.

 

          Đức Phật liền nghĩ rằng : “ Sở dĩ  

          Bram-Ma-Du Phạm-chí hỏi vầy

              Vì không thấy được cả hai

       Mã-âm-tàng tướng, rộng dài lưỡi Ta ”.

 

          Nên Phật Đà thần thông thị hiện

          Cả hai tướng, và khiến vị này               

              Thấy mã-âm-tàng (1) của Ngài,

       Rồi le lưỡi liếm hai tai của Ngài,

          Lưỡi cũng liếm đến hai lỗ mũi,

          Lưỡi khi duỗi che khắp trán Ngài.

              Rồi Thế Tôn trả lời ngay

       Bàn-môn Bram-Má-Du đây như vầy :

 

    “ Đại nhân tướng có băm hai

      Ông đã nghe đến, đủ đầy thân Ta.

     __________________________

 

   (1) : Tướng mã âm tàng là bộ phận sinh dục bình thường được

          giấu kín như của loài ngựa ( hay voi ).        

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  285

 

      Hiền-giả ! Chớ nghi về Ta.

      Điều gì cần biết thì Ta biết rồi,

      Điều cần tu, đã tu rồi,     

      Điều cần trừ diệt, Ta thời diệt qua.

      Do vậy, Ta là Phật Đà

      Bàn-môn ! Vì an lạc mà hiện nay

      Vì sự hạnh phúc tương lai

      Ông được phép hỏi điều hay nghi ngờ ”.

 

          Bram-Ma-Du bấy giờ suy nghĩ :

       “ Nay thì vị Sa-Môn Kiều Đàm

              Đã cho phép ta hỏi han

       Vậy ta nên hỏi về đàng nào đây ?

          Mục đích tương lai hay hiện tại ? ’.

          Ông nghĩ lại : ‘Ta thiện xảo về

              Mục đích hiện tại mọi bề,

       Mọi người cũng hỏi ta về hiện đây.

          Vậy hãy hỏi tương lai mục đích ”.

          Ông dùng kệ chuyển dịch tuyên ngôn :

 

   “ Thế nào là Bà-La-Môn ?

      Thế nào là vị tinh thông Vệ Đà ?

      Thế nào ba minh sâu xa ?

      Thế nào thì được gọi ra ‘cát tường’ ?

      Thế nào Ứng Cúng vô lường ?

      Thế nào viên mãn bậc thường tuệ tri ?

      Thế nào là bậc Mâu Ni ?

      Thế nào được gọi Toàn Tri Phật Đà ? ”.

 

          Thế Tôn cũng nói ra bài kệ

          Với Bàn-môn dùng để trả lời :

 

   “ Ai biết được quá khứ đời         

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  286

 

      Thiện thú, ác thú, đồng thời biết qua

      Đoạn tận tái sanh trải qua,

      Viên thành thắng trí, gọi là Mâu Ni.

      Ai biết tâm thanh tịnh ni,

      Tham dục, sinh tử đều thì diệt ngay,

      Phạm hạnh viên thành đủ đầy

      Thông đạt nhất-thiết-pháp này sâu xa,

      Vị ấy được tôn xưng là

      Chánh Đẳng Chánh Giác, Phật Đà Toàn Tri ”.

 

          Được nghe vậy, tức thì lão trượng    

          Bram-Ma-Du từ hướng đang ngồi

              Đứng dậy, vai đắp thượng y

       Cúi đầu lễ sát chân vì Thế Tôn

          Miệng hôn chân Thế Tôn Thiện Thệ,

          Lấy tay để rờ khắp bàn chân,

              Và tự xưng danh ân cần :

 

 – “ Kính thưa Tôn Giả ! Tự thân con là  

          Bà-la-môn tên Bram-Ma-Dú ”.

 

          Trong lúc ấy hội chúng nơi này

              Vô cùng kinh dị, ngồi ngây

       Khi thấy vị lão trượng này thực thi

          Đảnh lễ Phật cực kỳ kính trọng

          Dù danh vọng vị này hằng sa

              Lại hạ mình thật tối đa.     

 

       Họ nghĩ : “ Thật vi diệu và lành thay !

          Đại Sa-môn có đầy uy lực,

          Đại thần lực nên khiến Bàn-môn

              Lão trượng hết sức kính tôn ! ”.

 

       Lúc bấy giờ, đức Thế Tôn mở lời :                

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  287

 

    – “ Thôi vừa rồi, ông Bram-Ma-Dú !

          Hãy đứng dậy, đừng phủ phục vầy.

              Hãy ngồi trên ghế ông đây,

       Tâm ông hoan hỷ tràn đầy với Ta ”.

 

          Vị Bà-la-môn già nghe thế

          Liền ngồi lại trên ghế một bên

             Thế Tôn thứ lớp dưới trên

       Thuyết giảng Giáo Pháp là nền trừ  mê

          Thuyết Bố thí, thuyết về Trì giới

          Các cõi Trời cho tới Phạm Thiên

             Trình bày nguy hiểm hiện tiền

       Nhiễm ô dục lạc, triền miên đọa trầm

          Sự xuất ly do tầm lợi ích. . .

          Bà-la-môn thỏa thích tăng dần

 

             Thế Tôn biết tâm lão-nhân

       Nay đã nhu thuận, không phần chướng duyên

          Đã tín thành, tâm chuyên, phấn tấn

          Ngài liền thuyết Vô Tận diệu ngôn

             Nhờ đó chư vị Thế Tôn

       Nương Tứ Diệu Đế, chứng tôn Phật Đà

          Là  Khổ, Tập, Diệt và Đạo Đế

          Trên con đường Thánh, kể tám chi.

 

             Giống như tấm vải ố tỳ

       Đã tẩy trắng bạch, không tỳ vết đâu

          Khi đem nhuộm, thấm màu trong chậu.

          Pháp  xa trần ly cấu  được nên

          “ Pháp gì được tập khởi lên

       Đều bị tận diệt ”.  Ông liền nghĩ sâu. 

          Bàn-môn Bram-Ma-Du khi ấy

          Chứng, Ngộ, Thấy, thể Nhập pháp mầu

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  288

 

             Nghi ngờ, do dự tiêu mau

       Chứng được tự tín, không đâu y vào.

 

          Vừa nghe xong Pháp sâu tối thượng

          Bà-la-môn quy ngưỡng Như Lai :

        – “ Bạch Tôn Giả ! Vi diệu thay !

       Như người dựng vật lăn quay ngã nằm

          Chỉ hướng kẻ sai lầm lạc lối

          Đem đèn sáng vào tối như bưng

             Để ai có mắt mở bừng

       Có thể thấy được sáng trưng sắc màu.

 

          Cũng như vậy, nhiệm mầu Chánh Pháp

          Được Tôn Giả giải đáp, trình bày

             Con xin quy ngưỡng từ nay

       Quy y Tôn Giả, nương ngay Pháp mầu,

          Quy y Tăng thanh cao đức cả

          Nối tiếp nhau hoằng hóa Pháp môn

             Mong Tôn Giả nhận cho con

       Được làm đệ tử, vun tròn thiện duyên

          Xin phát nguyện vẹn tuyền ngưỡng phục

          Kể từ nay đến lúc mạng chung.

             Kính thỉnh Tôn Giả đi cùng

       Tỷ Kheo đại chúng đến dùng cơm trưa

          Tại nhà con lúc vừa đúng ngọ

          Vào ngày mai, để thọ cúng dường ”.

             Phật nhận lời, như lệ thường

       Bằng cách im lặng, cát tường nghiêm dung.

          Bà-la-môn vô cùng hoan hỷ

          Đảnh lễ Phật, hữu nhiễu, cáo từ.

*

              Hôm sau, đấng Thiên Nhân Sư

       Đắp y, mang bát cùng chư Tăng Già

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  289

 

          Đến tại nhà vị Bram-Ma-Dú.

          Đức Phật, chư Phích-Khú ngồi an

             Tự tay chủ nhân hân hoan

       Phục vụ đức Phật thức ăn ngọ thời

          Món thượng vị loại mềm và cứng.

 

          Thọ trai xong thì đấng Phật Đà

              Đứng dậy, từ giả chủ gia.

 

       Bảy ngày sau đó, Phật Đà Trí Bi

          Lại du hành từ Vi-Đê-Há.

          Không lâu khi Phật đã đi rồi

              Cụ Bram-Ma-Dú qua đời.

       Một số Phích-Khú đến nơi Phật Đà

          Đảnh lễ và một bên ngồi kế,

          Bạch với đấng Thiện Thệ tức thời :

 

        – “ Bạch đấng Thầy của Trời Người ! 

       Vị Bram-Ma-Dú qua đời hôm qua.

          Xin Phật Đà từ bi giảng giải

          Là vị ấy tái sinh nơi đâu ?

              Sanh thú vị ấy thế nào ? ”.

 

 – “ Này chư Phích-Khú ! Luận sâu đặc thù  

          Bram-Ma-Du là bậc hiền triết,

          Hành đúng Pháp siêu việt sâu xa,

              Không có phiền nhiễu với Ta

       Về Chánh pháp kiện cáo qua bao giờ.

          Nên hiện giờ vị Bram-Ma-Dú

          Năm hạ phần kiết sử đoạn trừ

              Được hóa sinh từ hữu dư

       Tấn nhập tức khắc Vô dư Niết-bàn

          Không trở lui trần gian tục uế ”.

 

Trung Bộ ( Tập 3 )  Kinh 91 :  BRAHMÀYU          *  MLH  –  290

 

          Đấng Thiện Thệ thuyết giảng rõ ràng.

              Chư Tỷ Kheo trong đạo tràng

       Hoan hỷ tín thọ lời vàng Thế Tôn ./-  

 

        Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật  ( 3 L )

 

*

*  *

 

(  Chấm dứt  Kinh  số 91  :  BRAHMÀYU   –

BRAHMÀYU   Sutta  )