HTThíchThanh Từ soạn dịch
TuViệnChơn Không 1971
Đầuthếkỷ thứ năm sau Phật Niết-bàn
Ngàitục danh là Nan-Sanh, người Trung-Ân. Thân mẫu mang thai đến60 năm mới sanh ra Ngài. Lúc Ngài sắp sanh, Thânphụ nằm mộng thấy một con voi trắng to trên lưng có chởmột bảo tọa, trong bảo tọa có hạt minh châu, từ ngoàicửa đi vào chiếu sáng khắp nhà. Ông giựt mình tỉnh giấcthì Ngài ra đời.
Saugặp Tổ Phục-Đà-Mật-Đa độ cho xuất gia. Được xuấtgia rồi Ngài cần mẫn tu học cho đến quên ăn bỏ ngủ, suốtngày đêm chưa từng đặc lưng xuống chiếu,như thế mãi cảđời. Vì thế thời nhơn gọi Ngài là Hiếp-Tôn-Giả (Tôn-giảhông không dính chiếu ). Lãnh thọ chánh pháp xong, Ngài đivân du các nơi tùy cơ giáo hóa. Đến nước Hoa-Thị, Ngài tạmnghỉ dưới cây đại thọ. Khi ấy, Ngài lấy tay chỉ xuốngđất bảo chúng:
- Khinào đất này biến thành màu vàng, sẽ có một thánh nhơnvào hội. Ngài vừa nói dứt lời, đất liền biến thành màuvàng. Chốc lát có một thanh niên con nhà giàu tên Phú-Na-Dạ-Xađến trước Ngài đứng chắp tay, Ngài hỏi :
- Ngươitừ đâu đến? Thanh niên thưa :- Tâm con chẳng phải đến.–Ngươi dừng chổ nào ? –Tâm con chẳng phải dừng.
- Ngươichẳng định sao ? – Chư Phật cũng thế. –Ngươi chẳng phảichư Phật. –Chư Phật cũng chẳng phải. Ngài nhơn đó nóibài kệ: Thử địa biến kim sắc, Dự tri ư thánh chí, Đươngtọa bồ-đề thọ, Giác hoa nhi thành dỉ.
Dịch: Đất này hóa sắc vàng, Biết có thánh nhơn sang, Ngồi dướicây bồ-đề, Hoa giác nở hoàn toàn.
Phú-Na-Dạ-Xacũng đọc bài kệ:
Sưtọa kim sắc địa, Thường thuyết chơn thật nghĩa, Hồi quangnhi chiếu ngã, Linh nhập tam-ma-đề.
Dịch: Thầy ngồi đất sắc vàng, Thường nói nghĩa chơn thật,Xoay ánh sáng chiếu con, Khiến vào nơi chánh định.
Ngàibiết ý Phú-Na-Dạ-Xa lòng cầu đạo rất thiết tha, nên độcho xuất gia và truyền giới cụ túc. Một hôm, Ngài gọi Phú-Nabảo: -Đại pháp nhãn tạng của Như-Lai, nay trao cho ngươi,ngươi phải khéo lưu truyền chớ để dứt mất. Hãy nghe tanói kệ : Chơn thể tự nhiên chơn, Nhơn chơn thuyết hữu lý, Lãnhđắc chơn chơn pháp, Vô hành diệc vô chỉ
Dịch: Chơn thể đã sẵn chơn, Bởi chơn nói có lý, Hội đượcpháp chơn nhơn, Không đi cũng không dừng.
Truyềnpháp xong, Ngài ngay nơi chỗ ngồi thị hiện các tướng rồivào Niết-bàn. Hỏa táng thân Ngài xong có xá-lợi nhiều vôsố, chúng phải lấy y bọc đem về kính thờ cúng dường.