- Lời Trần Tình (của Hòa Thượng Thích Đỗng Minh về Cảo Bản Dịch Phẩm Đại Bát Nhã của Đại Trưởng Lão Hòa Thượng Thích Trí Nghiêm)
- Tiểu Sử Dịch Giả: Pháp Sư Huyền Trang và HT Thích Trí Nghiêm
- Thừa Sự Tăng Sai (dịch giả Kinh Đại Bát Nhã, Trưởng Lão Hòa Thượng Thích Trí Nghiêm)
- Tựa Hồi Đầu
- Tập 01
- Tập 02
- Tập 03
- Tập 04
- Tập 05
- Tập 06
- Tập 07
- Tập 08
- Tập 09
- Tập 10
- Tập 11
Tập 10
Quyển 509
Phẩm Đà-La-Ni 02
Bản dịch của HT Thích Trí Nghiêm
Diễn đọc: Cư Sĩ Chánh Trí
Bấy giờ, Xá-lợi Tử bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Sau khi Phật nhập Niết-bàn năm trăm năm, Chánh pháp sắp muốn diệt, ở phương Đông Bắc sẽ có bao nhiêu thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa, được nghe Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm tâm tin ưa. Lại có thể viết chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy, tuyên thuyết cho người khác?
Phật dạy:
- Xá-lợi Tử! Sau khi Ta nhập Niết-bàn năm trăm năm, về sau lúc Chánh pháp sắp diệt, ở phương Đông Bắc tuy có vô lượng các thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa nhưng ít được nghe Bát-nhã ba-la-mật-đa thậm thâm, thâm tâm ưa thích, lại có thể viết chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy, tuyên thuyết cho người khác.
Lại nữa, Xá-lợi Tử! Các thiện nam tử v.v… kia an trụ Đại thừa, nghe Bát-nhã ba-la-mật-đa thậm thâm, tâm họ không khiếp sợ, không khủng hoảng, không kinh hãi, thâm tâm tin ưa, hoặc viết chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy, giảng nói, thật hy hữu. Vì sao? Xá-lợi Tử! Vì những thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa, đã từng gần gũi cúng dường, cung kính, tôn trọng, khen ngợi vô lượng Như Lai và các Bồ-tát, thưa hỏi nghĩa lý sâu xa của Bát-nhã ba-la-mật-đa.
Lại nữa, Xá-lợi Tử! Các thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa không bao lâu, nhất định sẽ viên mãn bố thí cho đến Bát-nhã Ba-la-mật-đa. Cho đến không bao lâu nhất định sẽ viên mãn trí nhất thiết tướng và vô lượng, vô biên các Phật pháp khác.
Lại nữa, Xá-lợi Tử! Các thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa kia được tất cả Như Lai hộ niệm, được vô số bạn lành giúp đỡ, được các thiện căn thù thắng gìn giữ, vì muốn làm lợi ích cho các chúng sanh, nên cầu đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề. Vì sao? Xá-lợi Tử! Ta thường vì những thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa thuyết pháp tương ưng với trí nhất thiết. Trong quá khứ, Như Lai cũng thường vì họ thuyết pháp tương ưng với trí nhất thiết. Do nhân duyên này, đời sau các thiện nam, thiện nữ v.v… ấy mới có thể cầu đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề. Vì người khác thuyết pháp như vậy, giúp cho họ đến Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề.
Lại nữa, Xá-lợi Tử! Những thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa kia, thân tâm an định, các ma vương và bè đảng xấu ác còn không thể phá hoại tâm mong cầu quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, huống gì những kẻ ưa làm ác muốn hủy báng Bát-nhã ba-la-mật-đa, sao có thể trở ngại tâm kia, khiến cho họ không tinh tấn cầu đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề.
Lại nữa, Xá-lợi Tử! Các thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa, nghe Ta thuyết Bát-nhã ba-la-mật-đa thậm thâm này, tâm họ vui mừng vì được diệu pháp rộng lớn, có khả năng an lập vô lượng hữu tình vào pháp thắng thiện, đạt tới quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề.
Lại nữa, Xá-lợi Tử! Hôm nay, các thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa ở trước Ta phát thệ nguyện rộng lớn như vầy: “Con sẽ an lập vô số trăm ngàn các loài hữu tình, khiến họ phát tâm quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, tu các hạnh của Đại Bồ-tát, thị hiện, hướng dẫn, khuyến khích, khen ngợi, khiến họ hoan hỉ đối với quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, cho đến khi được thọ ký Bất thối chuyển.” Ta rất tùy hỷ đối với thệ nguyện đó. Vì sao? Xá-lợi Tử! Vì Ta xét thấy các thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa này đã phát thệ nguyện rộng lớn, giữa tâm và lời nói tương ưng nhau. Ở đời chắc chắn họ có thể an lập được vô số trăm ngàn loài hữu tình, khiến loài hữu tình phát tâm quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, tu các hạnh của Đại Bồ-tát, thị hiện, hướng dẫn, khuyến khích, khen ngợi, vui mừng đối với quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, cho đến khi được thọ ký Bất thối chuyển.
Trong quá khứ, các thiện nam tử, thiện nữ v.v… này cũng ở trước vô lượng đức Phật phát thệ nguyện rộng lớn: “Con phải an lập vô lượng trăm ngàn loài hữu tình, khiến họ phát tâm quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, tu các hạnh của Đại Bồ-tát, thị hiện, khuyên bảo, hướng dẫn, khen ngợi, vui mừng đối với quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, cho đến khi được thọ ký Bất thối chuyển.” Trong quá khứ, Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác cũng rất tùy hỷ đối với thệ nguyện ấy. Vì sao? Xá-lợi Tử! Vì chư Phật quá khứ cũng quán thấy các thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa này đã phát nguyện rộng lớn, giữa tâm và lời nói của họ tương ưng với nhau.
Trong tương lai, nhất định họ có thể an lập được vô lượng trăm ngàn các loài hữu tình, khiến loài hữu tình phát tâm quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, tu các hạnh của Đại Bồ-tát, thị hiện, hướng dẫn, khuyến khích, khen ngợi, khiến họ vui mừng đối với quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, cho đến khi được thọ ký Bất thối chuyển.
Lại nữa, Xá-lợi Tử! Các thiện nam tử trụ Đại thừa này tin hiểu rộng lớn, có thể nương sắc, thanh, hương, vị, xúc vi diệu để tu bố thí rộng lớn. Tu hạnh bố thí rồi, có thể vun trồng thiện căn rộng lớn. Nhờ thiện căn này nên có thể lãnh thọ quả báo rộng lớn. Lãnh thọ được quả báo rộng lớn như vậy chỉ vì lợi ích tất cả hữu tình. Đối với tất cả hữu tình có thể xả bỏ được tất cả sở hữu trong và ngoài. Hồi hướng những thiện căn đã gieo trồng như vậy, nguyện sanh về cõi nước chư Phật ở phương khác, hiện có Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác tuyên thuyết Bát-nhã ba-la-mật-đa thậm thâm và Vô thượng pháp này.
Những người nghe Vô thượng pháp Bát-nhã ba-la-mật-đa thậm thâm rồi, có thể an lập vô lượng trăm ngàn các loài hữu tình ở trong cõi Phật ấy, khiến họ phát tâm quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, tu các hạnh của Đại Bồ-tát, thị hiện, hướng dẫn, khuyến khích, khen ngợi, vui mừng, khiến họ được Bất thối chuyển đối với quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề.
Khi ấy, Xá-lợi Tử lại bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Thật hy hữu! Bạch Thiện Thệ! Thật kỳ lạ! Đối với các pháp trong quá khứ, vị lai, hiện tại, đức Phật hoàn toàn chứng tri. Ngài hoàn toàn chứng tri tất cả pháp, chơn như, pháp giới, rộng nói cho đến cảnh giới bất tư nghì, hoàn toàn chứng tri giáo nghĩa sai khác của các pháp. Hoàn toàn chứng tri tâm hành sai khác của các hữu tình. Hoàn toàn chứng tri chư Phật, Bồ-tát, Thanh văn và cõi Phật v.v... trong quá khứ. Ngài hoàn toàn chứng tri chư Phật, Bồ-tát, Thanh văn và cõi Phật trong đời vị lai. Hoàn toàn chứng tri chư Phật, Bồ-tát, Thanh văn và cõi Phật trong hiện tại. Đối với tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác trong mười phương cõi, việc thuyết pháp về Bồ-tát, Thanh văn, cõi Phật v.v... Ngài đều chứng tri hoàn toàn.
Bạch Thế Tôn! Đối với sáu pháp Ba-la-mật-đa, Đại Bồ-tát nào tinh tấn, dõng mãnh thường cầu chẳng dừng nghỉ, có khi không chứng được sáu pháp Ba-la-mật-đa chăng?
Phật dạy:
- Xá-lợi Tử! Đối với sáu pháp Ba-la-mật-đa, Đại Bồ-tát ấy thường tinh tấn, dõng mãnh, vui cầu chẳng dừng nghỉ nên tất cả thời đều chứng được, không có thời nào chẳng chứng cả. Vì sao? Xá-lợi Tử! Vì đối với sáu pháp Ba-la-mật-đa, Đại Bồ-tát ấy thường tinh tấn, dõng mãnh, vui cầu chẳng dừng nghỉ nên chư Phật, Bồ-tát thường hộ niệm.
Xá-lợi Tử bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Nếu Đại Bồ-tát kia có lúc không chứng được kinh tương ưng với sáu pháp Ba-la-mật-đa, làm sao có thể nói vị ấy chứng được sáu pháp Ba-la-mật-đa này?
Phật dạy:
- Xá-lợi Tử! Nếu Đại Bồ-tát thường dõng mãnh tín cầu sáu pháp Ba-la-mật-đa, chẳng kể thân mạng mà có lúc không chứng được kinh tương ưng với pháp đó, điều này không thể có. Vì sao? Xá-lợi Tử! Vì Đại Bồ-tát ấy cầu quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, thị hiện, hướng dẫn, khuyến khích, khen ngợi, vui vẻ với các loài hữu tình, khiến họ thọ trì, đọc tụng, tư duy, tu học kinh điển tương ưng sáu pháp Ba-la-mật-đa này. Do thiện căn này nên dù sanh chỗ nào cũng thường được tương ưng khế kinh với sáu pháp Ba-la-mật-đa này để thọ trì, đọc tụng, dõng mãnh, tinh tấn như pháp tu hành, thành thục hữu tình, trang nghiêm thanh tịnh cõi Phật. Nếu chưa chứng được quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề thì trong khoảng thời gian đó thường không tạm bỏ.
Tập 10
Quyển 509
Phẩm Việc Ma
Bấy giờ, Thiện Hiện bạch Phật:
- Đức Phật đã khen ngợi công đức của Bồ-tát, vì chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề nên siêng năng dõng mãnh tu hành bố thí cho đến Bát-nhã ba-la-mật-đa, thành thục hữu tình, trang nghiêm thanh tịnh cõi Phật. Làm sao biết việc ma đã cản trở các Đại Bồ-tát ấy khi tu hành hướng đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề?
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Đại Bồ-tát nào biện tài vui nói pháp hồi lâu rồi mới thuyết, phải biết đó là việc ma của Bồ-tát.
Cụ thọ Thiện Hiện liền bạch Phật:
- Nguyên nhân nào mà nói Đại Bồ-tát biện tài vui nói pháp hồi lâu rồi mới thuyết, là việc ma?
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Khi Đại Bồ-tát hành Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu, tu Bát-nhã cho đến bố thí Ba-la-mật-đa khó được viên mãn. Do nhân duyên này nên nói đó là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Đại Bồ-tát nào vì biện tài vui nói pháp hồi lâu rồi mới thuyết, phải biết đó là việc ma của Bồ-tát.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:
- Nguyên nhân nào mà nói Bồ-tát biện tài vui nói pháp hồi lâu rồi mới thuyết, là việc ma của Bồ-tát?
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Đại Bồ-tát này tu hành bố thí cho đến Bát-nhã ba-la-mật-đa, biện tài vui nói pháp vội vã phát khởi sự tu hành, nên đó là việc ma.
Lại nữa, Thiện Hiện! Khi biên chép kinh Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu mà uể oải, ợ ngáp, giỡn cười vô cớ, khinh tiện lẫn nhau, thân tâm phiền loạn, đảo lộn câu văn, mê lầm nghĩa lý, chẳng cảm nhập được ý hay, việc rủi ro liền đến nên việc biên chép chẳng trọn vẹn. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Khi thọ trì, đọc tụng, tư duy, tu tập, nói nghe kinh Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu uể oải, ợ ngáp, giỡn cười vô cớ, khinh tiện lẫn nhau, thân tâm phiền loạn, đảo lộn câu văn, mê lầm nghĩa lý, chẳng cảm nhập được ý hay, việc rủi ro liền đến nên việc làm chẳng thành tựu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:
- Vì nguyên nhân nào mà có những thiện nam tử v.v… an trụ Bồ-tát thừa, nghe thuyết Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu, chợt nghĩ như vầy: Đối với kinh này, ta chẳng cảm nhận được ý hay, sao phải dụng công khổ cực lắng nghe kinh này làm chi. Nghĩ như vậy rồi, liền bỏ đi, hoặc thọ trì, đọc tụng, tư duy, tu tập, biên chép, diễn nói cũng lại như vậy?
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Các thiện nam tử v.v… an trụ Bồ-tát thừa này, do đời quá khứ tu hành sáu pháp Ba-la-mật-đa bố thí v.v... chưa lâu dài, nên đối với kinh này chẳng cảm nhận được ý hay, tâm chẳng ưa chuộng nên liền xả bỏ.
Lại nữa, Thiện Hiện! Các thiện nam tử v.v… trụ Bồ-tát thừa, nghe thuyết Bát-nhã ba-la-mật-đa, hoặc nghĩ thế này: Đối với kinh này, chúng ta chẳng được thọ ký thì nghe làm gì? Tâm chẳng thanh tịnh nên từ chỗ ngồi đứng dậy, nhàm chán bỏ đi, chẳng có tâm lưu luyến. Phải biết đó là việc ma của Bồ-tát.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:
- Vì sao trong kinh thâm sâu này lại chẳng thọ ký cho họ, khiến họ nhàm chán bỏ đi, không lưu luyến?
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Bồ-tát chưa nhập vào ngôi Chánh tánh ly sanh thì không nên thọ ký đại Bồ-đề. Nếu thọ ký cho họ, họ càng tăng thêm kiêu mạn, buông lung, chỉ có tổn chứ không có ích, nên không được thọ ký.
Lại nữa, Thiện Hiện! Các thiện nam tử v.v… trụ Bồ-tát thừa, nghe thuyết Bát-nhã ba-la-mật-đa nếu có suy nghĩ: Ở trong đây chẳng nói đến danh hiệu chúng ta thì nghe làm gì? Tâm chẳng thanh tịnh, liền đứng dậy nhàm chán bỏ đi, không lưu luyến. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:
- Vì sao trong kinh thâm sâu này chẳng nói đến danh hiệu Bồ-tát ấy?
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Bồ-tát chưa được thọ ký đại Bồ-đề, theo pháp là như vậy, không nên nói danh hiệu.
Lại nữa, Thiện Hiện! Các thiện nam tử v.v… trụ Bồ-tát thừa, nghe thuyết Bát-nhã ba-la-mật-đa, nếu có suy nghĩ: Trong đây chẳng nói đến thành ấp, xóm làng, chỗ chúng ta sanh thì nghe làm gì? Tâm chẳng thanh tịnh, liền đứng dậy, nhàm chán bỏ đi, không lưu luyến. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:
- Vì sao trong kinh thâm sâu này chẳng nói về xóm làng, thành ấp, chỗ sanh của Bồ-tát ấy?
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Khi chưa thọ ký danh hiệu của Bồ-tát ấy thì không nên nói về chỗ sanh và những chỗ khác.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu các thiện nam tử v.v… trụ Bồ-tát thừa, khi nghe thuyết kinh Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu, tâm không thanh tịnh mà bỏ đi, tùy theo mức độ tâm không thanh tịnh và sự nhàm chán kinh này cất bước đi nhiều ít, liền bị tổn giảm công đức ở kiếp tương ưng và tội chướng ngại Bồ-đề tương xứng. Khi họ chịu tội rồi, phải trải qua thời gian như trước để phát khởi sự siêng năng tinh tấn, cầu đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, tu các hạnh khổ khó hành của Bồ-tát mới được trở lại như trước. Cho nên, nếu muốn mau chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, Bồ-tát không nên chán bỏ Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu.
Lại nữa, Thiện Hiện! Các thiện nam tử v.v… trụ Bồ-tát thừa xả bỏ Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu để cầu học kinh điển, phải biết đây là việc ma của Bồ-tát. Vì sao? Vì các thiện nam tử v.v… trụ Bồ-tát thừa, xả bỏ Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu là cội gốc của trí nhất thiết trí, mà học các kinh khác là nhánh lá thì chắc chắn không thể chứng quả Bồ-đề của Phật.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:
- Những kinh điển nào là nhánh, lá không thể hướng đến trí nhất thiết trí?
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Nếu pháp tương ưng với Nhị thừa gồm bốn niệm trụ, rộng nói cho đến tám chi thánh đạo, ba môn giải thoát, trí bốn đế v.v... Các thiện nam tử v.v… tu học trong đó chỉ đắc quả Dự lưu, Nhất lai, Bất hoàn, A-la-hán, Độc giác Bồ-đề, chẳng chứng được quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề. Đây gọi là những kinh nhánh, lá, không thể đạt đến trí nhất thiết trí.
Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu chắc chắn đạt đến trí nhất thiết trí, có thế lực và công dụng lớn như gốc cây. Các thiện nam tử v.v… trụ Bồ-tát thừa này, xả bỏ Bát-nhã ba-la-mật-đa cầu học kinh khác thì nhất định không chứng được trí nhất thiết trí. Vì sao? Vì Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu thường sanh ra các chúng Đại Bồ-tát, và tất cả công đức thế gian, xuất thế gian. Các kinh điển khác không có công dụng này. Nếu Đại Bồ-tát tu học Bát-nhã ba-la-mật-đa tức là tu học tất cả công đức quí báu ở thế gian và xuất thế gian của chúng Đại Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Như con chó đói bỏ thức ăn của ông chủ, lại theo tôi tớ mà tìm cầu miếng ăn. Ở đời vị lai sẽ có những thiện nam tử v.v… trụ Đại thừa, xả bỏ Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu là cội gốc của tất cả Phật pháp, lại cầu học kinh điển tương ưng Nhị thừa, sự việc ấy cũng vậy. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Ví như có người muốn tìm voi lớn. Được voi rồi lại bỏ đi mà tìm dấu chân voi. Ý ông thế nào? Người kia khôn không?
Thiện Hiện đáp:
- Người ấy chẳng khôn.
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Ở đời vị lai có thiện nam tử v.v… trụ Đại thừa, xả bỏ Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu là cội gốc của tất cả Phật pháp, cầu học kinh điển tương ưng Nhị thừa, sự việc ấy cũng như vậy. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Thí như có người muốn thấy biển cả, đã đến bờ biển lại xem dấu chân trâu, ý nghĩ như vầy: Nước trong biển cả lượng nó sâu rộng như thế này chăng? Ý ông thế nào? Người đó khôn không?
Thiện Hiện đáp:
- Người ấy chẳng khôn.
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Ở đời vị lai có những thiện nam tử v.v… trụ Đại thừa, xả bỏ Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu là cội gốc của tất cả Phật pháp, cầu học kinh điển tương ưng Nhị thừa, sự việc ấy cũng như vậy. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Như có người thợ giỏi hay đệ tử vị ấy muốn tạo ra cung điện lớn như cung điện thù thắng của trời Đế Thích. Thấy cung điện ấy rồi, liền phát họa quy mô như cung điện Nhật Nguyệt. Ý ông thế nào? Người thợ giỏi hay đệ tử vị ấy có thể tạo ra được điện lớn như cung điện thù thắng của trời Đế Thích không?
Thiện Hiện bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Không!
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Ý ông hiểu sao? Người kia có khôn không?
Thiện Hiện đáp:
- Người kia chẳng phải khôn mà là loại người ngu si.
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Ở đời vị lai có những thiện nam tử v.v… trụ Đại thừa, muốn đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề mà bỏ Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu, lại cầu học kinh điển tương ưng Nhị thừa, sự việc ấy cũng như vậy. Người kia chắc chắn không chứng được quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Ví như có người muốn thấy Chuyển luân vương. Thấy rồi nhưng chẳng biết, bèn bỏ đi chỗ khác, gặp Tiểu quốc vương, xem xét hình tướng, nghĩ như vầy: Hình tướng và oai đức của Chuyển luân Thánh vương và vị này nào có khác. Ý ông thế nào? Người kia khôn không?
Thiện Hiện đáp:
- Người ấy chẳng phải khôn.
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Ở đời vị lai có những thiện nam tử v.v… trụ Đại thừa cũng lại như vậy, muốn đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, bỏ Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu, cầu học kinh điển tương ưng Nhị thừa, còn nói kinh điển này cùng với kia nào có khác thì dùng kia làm gì. Do nguyên nhân này chắc chắn người ấy chẳng chứng được quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Như có người đói được thức ăn ngon trăm vị lại bỏ đi mà tìm ăn cơm thứ gạo để sáu mươi ngày. Ý ông thế nào? Người ấy khôn không?
Thiện Hiện đáp:
- Người ấy chẳng khôn.
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Ở đời vị lai có những thiện nam tử v.v… trụ Đại thừa, bỏ Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu, cầu học kinh điển tương ưng Nhị thừa, muốn tìm trí nhất thiết trí ở trong ấy thật luống uổng nhọc nhằn, rốt cuộc chẳng được gì. Ý ông thế nào? Người kia khôn không?
Thiện Hiện đáp:
- Người ấy chẳng khôn.
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Đúng vậy! Đúng vậy! Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Như có người nghèo được ngọc vô giá lại vứt bỏ mà lấy loại Ca-giá-mạc-ni (thuỷ tinh) tầm thường. Ý ông thế nào? Người ấy khôn không?
Thiện Hiện đáp:
- Người ấy chẳng khôn.
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Ở đời vị lai có những thiện nam tử v.v… trụ Đại thừa, bỏ Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu, cầu học kinh điển tương ưng Nhị thừa, mong được trí nhất thiết trí ở trong kinh điển ấy chỉ phí sức, nhọc công mà chẳng được gì. Ý ông thế nào? Người ấy khôn không?
Thiện Hiện đáp:
- Người ấy chẳng khôn.
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Đúng vậy! Đúng vậy! Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Các thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa, khi biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu, các biện luận linh tinh dấy khởi, muốn nói các loại pháp môn sai khác, khiến cho việc chép kinh chẳng được hoàn hảo. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Sao gọi là nhiều sự biện luận? Nghĩa là ưa nói sắc, thanh, hương, vị, xúc, ưa nói sáu pháp Ba-la-mật-đa, ưa nói về Dục giới, Sắc giới và Vô sắc giới; ưa nói công đức thọ trì, đọc tụng; ưa nói về tu các phước nghiệp khác như khán bệnh v.v…; ưa nói về niệm trụ cho đến chi đạo; ưa nói tất cả tịnh lự giải thoát, đẳng trì, đẳng chí; ưa nói pháp nội Không cho đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề. Nên biết đều là việc ma của Bồ-tát.
Vì sao? Vì đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu, muốn thuyết pháp tướng đều hoàn toàn bất khả đắc, vì không tầm tứ, vì khó nghĩ bàn, vì không có sự lo nghĩ, vì không sanh diệt, vì không nhiễm tịnh, vì không định loạn, vì xa lìa danh tự, ngôn ngữ, vì bất khả thuyết, vì bất khả đắc. Vì sao? Vì trong Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu, các pháp như trước đã nói đều không có sở hữu và hoàn toàn bất khả đắc.
Các thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa, khi biên chép kinh đại Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu, bị các pháp như thế rối loạn tâm họ, khiến cho việc làm ấy không được hoàn thành. Cho nên nói đó là việc ma của Bồ-tát.
Khi ấy, cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Có thể biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu được không?
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Không thể biên chép được. Vì sao? Vì trong kinh Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu này, sáu pháp Ba-la-mật-đa như Bát-nhã v.v... đều không có tự tánh và hoàn toàn bất khả đắc. Nói rộng cho đến trí nhất thiết tướng cũng không có tự tánh và hoàn toàn bất khả đắc.
Thiện Hiện nên biết! Tự tánh các pháp đều vô sở hữu, hoàn toàn bất khả đắc, tức là vô tánh. Vô tánh như thế tức là Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Chẳng phải pháp vô tánh có thể biên chép vô tánh. Cho nên Ta nói Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu không thể biên chép được.
Thiện Hiện nên biết! Các thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa, nếu khởi lên tưởng vô tánh đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa, phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Khi biên chép kinh Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu, nếu các thiện nam tử v.v… trụ Đại thừa nghĩ thế này: Ta dùng văn tự biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa. Những kẻ kia dựa vào văn tự mà chấp trước Bát-nhã ba-la-mật-đa. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát. Vì sao? Vì trong kinh Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu này, tất cả Bát-nhã cho đến bố thí Ba-la-mật-đa đều không có văn tự; sắc cho đến thức cũng không văn tự; rộng nói cho đến trí nhất thiết tướng cũng không văn tự. Cho nên không chấp có văn tự để biên chép Bát-nhã ba-la-mật-đa.
Thiện Hiện nên biết! Nếu các thiện nam tử v.v… trụ Đại thừa, chấp thế này: Trong kinh Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu này, tất cả Bát-nhã cho đến bố thí Ba-la-mật-đa đều không có văn tự; sắc cho đến thức cũng không văn tự; rộng nói cho đến trí nhất thiết tướng cũng không văn tự. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Khi biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy, diễn thuyết kinh đại Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu này, nếu các thiện nam tử v.v… trụ Đại thừa nghĩ về quốc độ, hoặc nghĩ về thành ấp, kinh đô, nơi chốn, hoặc nghĩ về thầy bổn sư, hoặc nghĩ về thầy dạy, hoặc nghĩ về bạn đồng học, hoặc nghĩ về bạn quen biết, hoặc nghĩ về cha mẹ, hoặc vợ con, hay anh em, chị em, hoặc nghĩ về bà con, bạn bè, hoặc nghĩ về quốc vương, đại thần, hoặc nghĩ về giặc cướp, hay thú dữ, hoặc nghĩ về người ác, hay quỉ dữ, hoặc nghĩ về chúng hội, hoặc nghĩ đến sự du hí, hoặc nghĩ báo oán, báo ơn, hoặc nghĩ về những hành nghiệp khác. Phải biết đây đều là việc ma của Bồ-tát. Vì ma dùng việc này quấy nhiễu Bồ-tát, làm cho những việc đang làm chẳng được thành tựu.
Lại nữa, Thiện Hiện! Các thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa khi biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy, diễn thuyết kinh đại Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu này được danh lợi lớn, được cúng dường, cung kính những thứ như y phục, đồ ăn uống, giường nằm, thuốc thang lúc bệnh duyên và những của cải khác. Nếu họ đắm vào việc này thì phế bỏ sự nghiệp. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Các thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa khi biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy, diễn nói kinh đại Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu này, có những ác ma mang những thứ sách luận thế tục, hoặc kinh điển tương ưng với Nhị thừa, trá hiện bạn thân trao cho Bồ-tát. Trong đây cũng nói rộng cho đến các thắng sự của thế tục, hoặc rộng nói cho đến các uẩn, xứ, giới, lý duyên khởi chắc thật, hoặc ba mươi bảy pháp phần Bồ-đề, ba môn giải thoát, bốn tịnh lự v.v..., chúng ma nói: “Kinh điển này ý nghĩa thâm thúy, phải siêng tu học, bỏ việc tu tập kinh kia đi.” Các thiện nam tử v.v… trụ Đại thừa này phương tiện thiện xảo khước từ, không nên nhận lấy sách luận thế tục mà ác ma đã cho, hoặc kinh điển tương ưng với Nhị thừa. Vì sao? Vì sách luận thế tục, và kinh điển Nhị thừa không thể dẫn đến trí nhất thiết trí, chẳng phải hướng tới quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề. Phương tiện không trái ngược nhưng đối với quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề rất là trở ngại.
Thiện Hiện nên biết! Trong kinh Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu này, Ta đã nói rộng phương tiện thiện xảo về đạo Đại Bồ-tát, nếu ở trong đây siêng năng tu học sẽ mau chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề. Nếu các thiện nam tử v.v… trụ Đại thừa, vì không có phương tiện thiện xảo nên bỏ Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu, thọ học sách luận thế tục của ác ma và kinh điển Nhị thừa. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Những người thường nghe pháp, vui nghe, thích nghe, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Nhưng người thuyết pháp ham vui, lười biếng chẳng muốn thuyết pháp cho người khác, cũng chẳng bố thí cùng Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Những người thường thuyết pháp, tâm họ chẳng ham vui, cũng chẳng lười biếng, ưa thuyết, muốn cho Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu phương tiện khích lệ, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập. Nhưng những người được nghe pháp thì biếng nhác ham vui, chẳng muốn nghe nhận cho đến tu tập. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Những người thường nghe pháp, vui nghe, muốn nghe, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Nhưng những vị thuyết pháp thì muốn đến phương khác, chẳng chịu truyền dạy. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Những người thuyết pháp thì vui thuyết, ưa cho Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu phương tiện khích lệ, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập. Nhưng những người được nghe muốn đi nơi khác, chẳng chịu nghe. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người thường thuyết pháp đủ các ác dục lớn, ham chuộng danh lợi, y phục, đồ ăn uống, giường nằm, thuốc thang và những của cải khác, nhận sự cúng dường, cung kính tâm không biết đủ. Còn người nghe pháp thì thiểu dục, vui đủ, tu hạnh viễn ly, dõng mãnh siêng năng, đủ niệm, định, tuệ, chán ghét lợi dưỡng, cung kính danh dự. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người hay thuyết pháp thì ít muốn, vui đủ, tu hạnh viễn ly, dõng mãnh siêng năng, đủ niệm, định, tuệ, chán ghét lợi dưỡng, cung kính danh dự. Còn người được nghe pháp thì đủ các ác dục lớn, ham chuộng danh lợi, y phục, đồ ăn uống, giường nằm, thuốc thang và những của cải khác, đối với sự cúng dường, cung kính tâm không nhàm đủ. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người thuyết pháp thì tu hành mười hai công đức Đầu-đà, nghĩa là ở chỗ vắng vẻ cho đến chỉ chứa ba y. Kẻ được nghe pháp chẳng hành mười hai công đức Đầu-đà. Hai bên không hòa hợp, chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người được nghe pháp thì hành mười hai công đức Đầu-đà. Người thuyết pháp chẳng hành mười hai công đức Đầu-đà. Hai bên không hòa hợp, chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người thuyết pháp có tín, có giới, thích vì người khác thuyết Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu, phương tiện khích lệ biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập. Những người nghe pháp không có tín, không giới, chẳng ưa lắng nghe. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người nghe pháp có tín, có giới, ưa nghe, ưa hỏi, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Nhưng người thuyết pháp không tín, không giới, không muốn truyền dạy. Hai bên không hòa hợp, chẳng được nói nghe, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người thuyết pháp tâm không xan lận, hay xả tất cả. Nhưng người nghe pháp thì tâm có xan lận, chẳng thường buông xả. Hai bên không hòa hợp, chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người nghe pháp tâm không xan lận, thường xả bỏ tất cả. Nhưng người thuyết pháp tâm có xan lận, không thường xả bỏ và bố thí. Hai bên không hòa hợp, chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người nghe pháp muốn cúng dường người thường thuyết pháp y phục, đồ ăn uống, giường nằm, thuốc thang và những của cải khác. Nhưng người thuyết pháp không muốn nhận dùng. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, thọ trì, biên chép, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người thuyết pháp muốn được người nghe pháp cung cấp y phục, đồ ăn uống, giường nằm, thuốc thang và những của cải khác. Nhưng người được nghe pháp không muốn cung cấp. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người thuyết pháp thành tựu khai trí, chẳng ưa nói rộng. Nhưng người nghe pháp thành tựu diễn trí, chẳng muốn nói lược. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người nghe pháp thành tựu khai trí, chẳng ưa nói rộng. Nhưng người thuyết pháp thành tựu diễn trí, chẳng ưa nói lược. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người thuyết pháp chuyên biết rộng thứ lớp và pháp nghĩa của mười hai phần giáo, gồm Khế kinh cho đến Luận nghị. Nhưng người nghe pháp thì chẳng ưa biết rộng về thứ lớp và pháp nghĩa của mười hai phần giáo. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người nghe pháp chuyên ưa biết rộng về thứ lớp và pháp nghĩa của mười hai phần giáo. Nhưng người thuyết pháp chẳng thích biết rộng về thứ lớp và pháp nghĩa của mười hai phần giáo. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người thuyết pháp thành tựu sáu pháp Ba-la-mật-đa, có phương tiện thiện xảo đối với sáu pháp Ba-la-mật-đa. Nhưng người nghe pháp không có đức này. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người nghe pháp thành tựu sáu pháp Ba-la-mật-đa, lại có phương tiện thiện xảo đối với sáu pháp Ba-la-mật-đa. Nhưng người thuyết pháp thì không có đức này. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người thuyết pháp đã chứng được Đà-la-ni, nhưng người nghe pháp chưa được Đà-la-ni. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người nghe pháp đã chứng được Đà-la-ni, nhưng người thuyết pháp chưa chứng được Đà-la-ni. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nhưng người thuyết pháp muốn được cung kính, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Nhưng người nghe pháp chẳng theo ý người kia. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người nghe pháp muốn được cung kính, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Nhưng người thuyết pháp chẳng theo ý kia. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người thuyết pháp đã xa lìa xan tham, đã lìa năm pháp ngăn che. Nhưng người nghe pháp chưa lìa xan tham, chưa lìa năm pháp ngăn che. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người nghe pháp đã xa lìa xan tham, đã lìa năm pháp ngăn che. Nhưng người thuyết pháp chưa xa lìa xan tham, chưa lìa năm pháp ngăn che. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Có những thiện nam tử v.v… trụ Đại thừa khi biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy, diễn nói kinh đại Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu này, nếu có người đến nói về các sự khổ cực ở ba đường ác. Nhân đây lại bảo: Đối với với thân này, ông nên siêng năng tinh tấn, mau diệt hết gốc khổ mà vào Niết-bàn, lưu lại làm gì trong biển cả sanh tử, chịu trăm ngàn đau khổ bức bách, để cầu đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề. Do lời nói này mà việc biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy, diễn nói kinh Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu của người kia được rốt ráo. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Có những thiện nam tử v.v… trụ Đại thừa, khi biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy, diễn nói kinh đại Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu này, có người đến khen các việc thù thắng ở cõi người, khen ngợi trời Tứ đại thiên vương cho đến các việc thù thắng, vi diệu ở cõi trời Phi tưởng phi phi tưởng xứ. Nhân đây mà bảo: Tuy ở cõi Dục hưởng các dục lạc, ở trong cõi Sắc hưởng vui tịnh lự, ở cõi Vô sắc hưởng vui đẳng chí (định), nhưng chúng đều là pháp vô thường, khổ, không, vô ngã, bất tịnh và biến hoại, pháp rơi rụng, pháp lìa, pháp tận, pháp diệt. Đối với thân này sao ngươi không tinh tấn giữ lấy quả Dự lưu, hoặc quả Nhất lai, hoặc quả Bất hoàn, hoặc quả A-la-hán, hoặc quả Độc giác Bồ-đề, nhập vào cõi Niết-bàn, an lạc hoàn toàn. Cần gì phải ở lâu trong sanh tử luân hồi, cũng không việc gì phải vì người mà chịu khổ để cầu đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề? Do lời nói này, việc biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy, diễn nói kinh Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu của người kia không được rốt ráo. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người thường nói pháp một thân không lệ thuộc, chuyên tu việc mình, chẳng lo việc người. Người nghe pháp ưa lĩnh đồ chúng, thích lo toan việc người, chẳng lo việc mình. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người được nghe pháp thì một thân không lệ thuộc, chuyên tu việc mình, chẳng lo việc người. Nhưng người thuyết pháp ưa lĩnh đồ chúng, thích lo toan việc người, chẳng lo việc mình. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người thuyết pháp chẳng ưa ồn ào, phức tạp. Người nghe pháp lại thích chỗ ồn ào, phức tạp. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người nghe pháp chẳng ưa ồn ào, phức tạp. Nhưng người thuyết pháp lại ưa chỗ ồn ào, phức tạp. Hai bên không hòa hợp nên chẳng được truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người thuyết pháp muốn làm cho người nghe đều theo hỗ trợ việc làm của vị ấy. Nhưng người nghe pháp chẳng tùy hỉ với ý muốn của người kia. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người nghe pháp ưa theo giúp các việc làm của người thuyết pháp. Nhưng người thuyết pháp chẳng tùy hỉ với ý muốn của người kia. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người thuyết pháp vì danh lợi nên vì người thuyết, lại muốn khiến người kia biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Người nghe pháp biết được việc làm của người kia nên chẳng muốn nghe theo lãnh thọ. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người nghe pháp thì vì danh lợi nên muốn thỉnh người thuyết pháp, lại muốn phương tiện biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Nhưng người thuyết pháp biết được việc làm của người kia nên chẳng nhận lời thỉnh. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người thuyết pháp muốn qua phương khác, chỗ nguy hiểm thân mạng. Người nghe pháp thì sợ mất thân mạng, chẳng muốn đi theo. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người nghe pháp muốn qua phương khác chỗ nguy hiểm thân mạng. Người thuyết pháp thì sợ mất thân mạng, chẳng muốn đi chung. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người thuyết pháp muốn qua phương khác nhiều giặc cướp, tật bệnh, ôn dịch, nơi quốc thổ đói khát. Người nghe pháp lo sợ gian nan chẳng chịu đi theo. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người nghe pháp muốn qua phương khác nhiều giặc cướp, tật bệnh, ôn dịch, nơi quốc thổ đói khát. Người thuyết pháp lo nghĩ về gian nan kia chẳng chịu cùng đi. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người thuyết pháp muốn qua phương khác là chỗ an ổn, giàu vui, không có các tai nạn, người nghe pháp muốn đi theo. Người thuyết pháp phương tiện nói thử: Mặc dù ngươi vì lợi mà đi theo ta, nhưng đến chỗ kia đâu chắc ngươi vừa ý, nên suy xét thật nghĩ để sau này khỏi hối tiếc. Khi ấy, người nghe pháp nghe nói vậy liền nghĩ: Vậy là ông ấy chẳng muốn cho ta đi, nếu cố đi theo chắc gì được nghe pháp. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người thuyết pháp muốn qua phương khác, đường đi phải qua đồng hoang hiểm trở, nhiều tai nạn giặc cướp và bọn côn đồ du đảng, ác thú, thợ săn, rắn độc v.v... uy hiếp. Người nghe pháp muốn đi theo người kia. Nhưng người thuyết pháp phương tiện nói thử: Vì sao hôm nay không việc gì ông lại theo ta, muốn qua chỗ nhiều hiểm nạn như vậy, ông nên xét nghĩ cho thật kỹ để sau này khỏi hối tiếc. Người nghe pháp nghe nói thế, liền nghĩ: Ý người kia chẳng muốn cho ta đi theo, nếu cố đi theo đâu chắc được nghe pháp. Do lý do này nên chẳng đi theo. Hai bên không hòa hợp nên chẳng truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Người thuyết pháp có nhiều thí chủ thường đi theo. Người nghe pháp đến thỉnh thuyết Bát-nhã ba-la-mật-đa, hoặc thỉnh biên chép, thọ trì, đọc tụng như thuyết tu hành. Người kia nhiều chướng duyên, không rảnh truyền dạy. Người nghe pháp sanh tâm giận hờn ghét bỏ. Về sau dù có dạy trao điều gì cũng chẳng nghe nhận. Hai bên không hòa hợp nên không truyền dạy, nghe nhận, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Có những ác ma giả dạng Bí-sô đến chỗ Bồ-tát tìm cách phá hoại, khiến cho không được biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy vì người thuyết giảng kinh Bát-nhã ba-la-mật-đa.
Cụ thọ Thiện Hiện liền bạch Phật:
- Thế nào là ác ma giả dạng Bí-sô đến chỗ Bồ-tát tìm cách phá hoại, làm cho không được biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy vì người thuyết giảng kinh Bát-nhã ba-la-mật-đa?
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Có những ác ma giả dạng Bí-sô đến chỗ Bồ-tát tìm cách phá hoại, làm cho Bồ-tát hủy bỏ, nhàm chán Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Nghĩa là ác ma nói như vầy: Ông đã đọc tụng, tu tập kinh điển vô tướng chẳng phải thật Bát-nhã ba-la-mật-đa. Tôi đã tụng đọc, tu tập kinh điển hữu tướng là chơn thật Bát-nhã ba-la-mật-đa. Khi nói lời này có những Đại Bồ-tát chưa được thọ ký liền sanh tâm nghi ngờ đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa. Bởi nghi ngờ nên sanh nhàm chán, hủy bỏ Bát-nhã ba-la-mật-đa. Do nhàm chán, hủy bỏ nên chẳng biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy, vì người thuyết giảng Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Có những ác ma giả dạng Bí-sô đến chỗ Bồ-tát nói với Bồ-tát: Nếu các Bồ-tát hành Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu, chỉ chứng thật tế quả Dự lưu cho đến Độc giác Bồ-đề, rốt cuộc chẳng chứng được quả Phật Vô thượng, vì sao phải luống uổng, nhọc nhằn với kinh này? Bồ-tát nghe rồi chẳng biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, suy nghĩ, vì người thuyết giảng Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Khi biên chép v.v... Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu có nhiều việc ma, Bồ-tát phải biết rõ mà xa lìa.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:
- Những gì gọi là việc ác ma khiến cho Bồ-tát biết rõ mà xa lìa?
Phật dạy:
- Thiện Hiện! Khi biên chép v.v... Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu có nhiều việc của ác ma tương tự như Bát-nhã, tĩnh lự, tinh tấn, an nhẫn, tịnh giới, bố thí Ba-la-mật-đa. Có nhiều việc của ác ma tương tự như pháp nội Không (Không của các pháp nội tại), ngoại Không (Không của các pháp ngoại tại), nội ngoại Không (Không của các pháp ngoại nội tại), đại Không (Không lớn), Không Không (Không của Không), thắng nghĩa Không (Không của chân lý cứu cánh), hữu vi Không (Không của các pháp hữu vi), vô vi Không (Không của các pháp vô vi), tất cánh Không ( Không tối hậu ‘rốt ráo’), vô tế Không (Không không biên tế), vô tán Không (Không của sự không phân tán), bản tính Không (Không của bản tính ‘tự nhiên tính’), tự tướng Không (Không của tự tướng), nhất thiết pháp Không (Không của vạn hữu), vô tính Không (Không của vô thể ‘cái không tồn tại’), vô tính tự tính Không (Không của vô thể của tự tính ‘tự tính của cái không tồn tại’). Có nhiều việc của ác ma tương tự như chơn như, pháp giới, rộng nói cho đến cảnh giới bất tư nghì. Bồ-tát phải biết rõ mà xa lìa.
Lại nữa, Thiện Hiện! Khi biên chép v.v... Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu có nhiều việc ma làm cản trở. Nghĩa là có ác ma giả dạng Bí-sô đến chỗ Bồ-tát thuyết giảng giáo pháp tương ưng với Nhị thừa, bảo Bồ-tát: Đây mới thật sự là lời Phật nói, người nào học pháp này sẽ mau chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề.
Lại có ác ma giả dạng Bí-sô đến chỗ Bồ-tát thuyết giảng bốn niệm trụ v.v… của Nhị thừa, bảo Bồ-tát: Nên dựa vào pháp này siêng năng tu học sẽ giữ được quả Dự lưu, rộng nói cho đến Độc giác Bồ-đề, xa lìa tất cả sanh, lão, bệnh, tử, cần gì quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề. Đây là các việc ác ma đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa mà các Bồ-tát phải biết rõ mà xa lìa.
Lại nữa, Thiện Hiện! Có những ác ma giả dạng đức Phật, thân toàn màu vàng ròng, thường phóng ánh sáng xa một tầm, đủ ba mươi hai tướng tốt, tám mươi vẻ đẹp, viên mãn trang nghiêm, đến chỗ Bồ-tát. Bồ-tát thấy vậy hết lòng mến kính. Do đây lui giảm trí nhất thiết trí, chẳng được lắng nghe, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy, diễn nói Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Có những ác ma giả dạng Bí-sô, oai nghi đĩnh đạt, dung mạo đoan nghiêm, đến chỗ Bí-sô. Bồ-tát thấy vậy sanh mến mộ. Do đó lui giảm trí nhất thiết trí, chẳng chịu lắng nghe, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy, diễn nói Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Có những ác ma giả dạng đức Phật, có các Bí-sô vây quanh, tuyên thuyết Chánh pháp, đến chỗ Bồ-tát. Bồ-tát thấy vậy rất tôn kính, bèn nghĩ: Ta nguyện đời sau cũng sẽ như thế. Do đây lui giảm trí nhất thiết trí, chẳng chịu lắng nghe, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, suy nghĩ, diễn nói Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Có những ác ma giả dạng Bồ-tát, hoặc trăm, hoặc ngàn cho đến vô lượng lần. Hoặc hành bố thí Ba-la-mật-đa, hoặc hành tịnh giới cho đến Bát-nhã ba-la-mật-đa. Bồ-tát thấy vậy rất yêu mến. Do đây lui giảm trí nhất thiết trí, chẳng chịu lắng nghe, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy, diễn nói Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu. Phải biết đây là việc ma của Bồ-tát.
Vì sao? Thiện Hiện! Vì trong giáo pháp của đại Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu này, sắc không có sở hữu; thọ, tưởng, hành, thức cũng không có sở hữu. Nói rộng cho đến tất cả hạnh Đại Bồ-tát cũng không có sở hữu; quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề của chư Phật cũng không có sở hữu. Nếu ở nơi đây sắc không có sở hữu, rộng nói cho đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề của chư Phật cũng không có sở hữu, thì ở nơi đây tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác và các chúng Đại Bồ-tát, Độc giác, Thanh văn, các loài dị sanh cũng không có sở hữu. Vì sao? Vì tất cả pháp tự tánh là Không.
Lại nữa, Thiện Hiện! Các thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa, khi lắng nghe, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy, vì người thuyết giảng kinh đại Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu này có nhiều sự cản trở, chống đối, phá hoại khởi lên, làm cho việc làm của người phước mỏng chẳng được thành tựu. Như ở châu Thiệm-bộ có nhiều ngọc báu như ngọc phệ-lưu-ly cho đến vàng v.v... Có nhiều giặc cướp cản trở, phá hại, những người phước mỏng cầu không thể được. Ngọc vô giá thần châu Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu cũng như vậy, khi những người phước mỏng lắng nghe, thỉnh hỏi v.v... có nhiều ác ma làm cản trở.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Đúng vậy! Bạch Thiện Thệ! Đúng vậy! Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu như các thứ ngọc quý: Phệ-lưu-ly v.v... ở châu Thiệm-bộ, có nhiều hiểm nạn cản trở, những người phước mỏng cầu chẳng thể được. Các thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa vì ít phước đức nên khi lắng nghe v.v... có nhiều hiểm nạn cản trở, tuy có thích muốn nhưng không thành tựu. Vì sao? Vì có những người ngu si, bị ma sai khiến, nên khi các thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa lắng nghe, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy vì người thuyết giảng kinh đại Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu này, là người ấy bị cản trở.
Bạch Thế Tôn! kẻ ngu si kia trí tuệ lu mờ, không thể suy nghĩ về Phật pháp rộng lớn, nên đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa không thể lắng nghe, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy, diễn thuyết được, mà trái lại muốn cản trở việc biên chép v.v... của người khác.
Phật dạy:
Thiện Hiện! Đúng vậy! Đúng vậy! Đúng như lời ông nói, có những người ngu si bị ma sai khiến. Vì chưa trồng thiện căn, phước tuệ mỏng cạn, chưa ở chỗ Phật phát thệ nguyện lớn, chưa được bạn lành hộ trì. Đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa tự thân không thể lắng nghe cho đến diễn thuyết được. Các thiện nam tử v.v… mới học Đại thừa, khi lắng nghe, biên chép cho đến diễn thuyết kinh đại Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu này sẽ bị cản trở. Ở đời vị lai có những thiện nam tử, thiện nữ v.v… phước tuệ cạn mỏng, căn lành quá ít, nên đối với công đức rộng lớn của Như Lai, tâm chẳng vui thích. Đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa tự thân không thể lắng nghe cho đến diễn thuyết, trái lại muốn ngăn cản việc lắng nghe v.v... của người khác. Phải biết những hạng người này mắc tội vô lượng.
Lại nữa, Thiện Hiện! Có những thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa, khi lắng nghe, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy, vì người thuyết giảng kinh đại Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu này, có nhiều việc ma làm cản trở, khiến cho việc lắng nghe v.v... không được thành tựu. Do đây không thể viên mãn Bát-nhã cho đến bố thí Ba-la-mật-đa. Nói rộng cho đến không thể viên mãn trí nhất thiết tướng
Có những thiện nam tử v.v… trụ Đại thừa, khi lắng nghe, biên chép, thọ trì, đọc tụng, tu tập, tư duy, vì người khác diễn nói kinh đại Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu, nếu không có việc ma mà được viên mãn Bát-nhã, tịnh lự, tinh tấn, an nhẫn, tịnh giới, bố thí Ba-la-mật-đa, cho đến viên mãn trí nhất thiết tướng, phải biết đều là nhờ thần lực của Như Lai từ bi hộ niệm. Và cũng là nhờ thần lực của Như Lai ở khắp mười phương thế giới hiện tại và các chúng Bồ-tát Bất thối chuyển gia hộ, khiến cho quân ác ma không thể làm chướng ngại việc lắng nghe v.v... không thành tựu và cũng chính nhờ năng lực căn lành nơi bản thân người kia nữa.
Quyển thứ 509
Hết