- Lời Trần Tình (của Hòa Thượng Thích Đỗng Minh về Cảo Bản Dịch Phẩm Đại Bát Nhã của Đại Trưởng Lão Hòa Thượng Thích Trí Nghiêm)
- Tiểu Sử Dịch Giả: Pháp Sư Huyền Trang và HT Thích Trí Nghiêm
- Thừa Sự Tăng Sai (dịch giả Kinh Đại Bát Nhã, Trưởng Lão Hòa Thượng Thích Trí Nghiêm)
- Tựa Hồi Đầu
- Tập 01
- Tập 02
- Tập 03
- Tập 04
- Tập 05
- Tập 06
- Tập 07
- Tập 08
- Tập 09
- Tập 10
- Tập 11
Tập 02
Quyển 65
Phẩm Vô Sở Đắc 5
Bản dịch của HT Thích Trí Nghiêm
Diễn đọc: Cư Sĩ Chánh Trí
Xá Lợi Tử! Vì tánh của nhãn giới là không, nên nhãn giới đối với nhãn giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; nhãn giới đối với sắc giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của sắc giới là không, nên sắc giới đối với sắc giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; sắc giới đối với nhãn giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; nhãn giới, sắc giới đối với nhãn thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của nhãn thức giới là không, nên nhãn thức giới đối với nhãn thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; nhãn thức giới đối với nhãn giới, sắc giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; nhãn giới, sắc giới, nhãn thức giới đối với nhãn xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của nhãn xúc là không, nên nhãn xúc đối với nhãn xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; nhãn xúc đối với nhãn giới, sắc giới, nhãn thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì nhãn giới, sắc giới, nhãn thức giới và nhãn xúc đối với các thọ do nhãn xúc làm duyên sanh ra không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của các thọ do nhãn xúc làm duyên sanh ra là không, nên các thọ do nhãn xúc làm duyên sanh ra đối với các thọ do nhãn xúc làm duyên sanh ra không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; các thọ do nhãn xúc làm duyên sanh ra đối với nhãn giới, sắc giới, nhãn thức giới và nhãn xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của nhĩ giới là không, nên nhĩ giới đối với nhĩ giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; nhĩ giới đối với thanh giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của thanh giới là không, nên thanh giới đối với thanh giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; thanh giới đối với nhĩ giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; nhĩ giới, thanh giới đối với nhĩ thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của nhĩ thức giới là không, nên nhĩ thức giới đối với nhĩ thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; nhĩ thức giới đối với nhĩ giới, thanh giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; nhĩ giới, thanh giới, nhĩ thức giới đối với nhĩ xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của nhĩ xúc là không, nên nhĩ xúc đối với nhĩ xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; nhĩ xúc đối với nhĩ giới, thanh giới, nhĩ thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; nhĩ giới, thanh giới, nhĩ thức giới và nhĩ xúc đối với các thọ do nhĩ xúc làm duyên sanh ra không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của các thọ do nhĩ xúc làm duyên sanh ra là không, nên các thọ do nhĩ xúc làm duyên sanh ra đối với các thọ do nhĩ xúc làm duyên sanh ra không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; các thọ do nhĩ xúc làm duyên sanh ra đối với nhĩ giới, thanh giới, nhĩ thức giới, và nhĩ xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợ i Tử! Vì tánh của tỷ giới là không, nên tỷ giới đối với tỷ giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tỷ giới đối với hương giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của hương giới là không, nên hương giới đối với hương giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; hương giới đối với tỷ giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tỷ giới, hương giới đối với tỷ thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của tỷ thức giới là không, nên tỷ thức giới đối với tỷ thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tỷ thức giới đối với tỷ giới, hương giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tỷ giới, hương giới, tỷ thức giới đối với tỷ xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của tỷ xúc là không, nên tỷ xúc đối với tỷ xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tỷ xúc đối với tỷ giới, hương giới, tỷ thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tỷ giới, hương giới, tỷ thức giới và tỷ xúc đối với các thọ do tỷ xúc làm duyên sanh ra không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của các thọ do tỷ xúc làm duyên sanh ra là không, nên các thọ do tỷ xúc làm duyên sanh ra đối với các thọ do tỷ xúc làm duyên sanh ra không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; các thọ do tỷ xúc làm duyên sanh ra đối với tỷ giới, hương giới, tỷ thức giới, và tỷ xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của thiệt giới là không, nên thiệt giới đối với thiệt giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; thiệt giới đối với vị giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của vị giới là không, nên vị giới đối với vị giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; vị giới đối với thiệt giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; thiệt giới, vị giới đối với thiệt thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của thiệt thức giới là không, nên thiệt thức giới đối với thiệt thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; thiệt thức giới đối với thiệt giới, vị giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; thiệt giới, vị giới, thiệt thức giới đối với thiệt xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của thiệt xúc là không, nên thiệt xúc đối với thiệt xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; thiệt xúc đối với thiệt giới, vị giới, thiệt thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; thiệt giới, vị giới, thiệt thức giới và thiệt xúc đối với các thọ do thiệt xúc làm duyên sanh ra không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của các thọ do thiệt xúc làm duyên sanh ra là không, nên các thọ do thiệt xúc làm duyên sanh ra đối với các thọ do thiệt xúc làm duyên sanh ra không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; các thọ do thiệt xúc làm duyên sanh ra đối với thiệt giới, vị giới, thiệt thức giới, và thiệt xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của thân giới là không, nên thân giới đối với thân giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; thân giới đối với xúc giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của xúc giới là không, nên xúc giới đối với xúc giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được, xúc giới đối với thân giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; thân giới, xúc giới đối với thân thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của thân thức giới là không, nên thân thức giới đối với thân thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; thân thức giới đối với thân giới, xúc giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; thân giới, xúc giới, thân thức giới đối với thân xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của thân xúc là không, nên thân xúc đối với thân xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; thân xúc đối với thân giới, xúc giới, thân thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; thân giới, xúc giới, thân thức giới và thân xúc đối với các thọ do thân xúc làm duyên sanh ra không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của các thọ do thân xúc làm duyên sanh ra là không, nên các thọ do thân xúc làm duyên sanh ra đối với các thọ do thân xúc làm duyên sanh ra không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; các thọ do thân xúc làm duyên sanh ra đối với thân giới, xúc giới, thân thức giới, và thân xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của ý giới là không, nên ý giới đối với ý giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; ý giới đối với pháp giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của pháp giới là không, nên pháp giới đối với pháp giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp giới đối với ý giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; ý giới, pháp giới đối với ý thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của ý thức giới là không, nên ý thức giới đối với ý thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; ý thức giới đối với ý giới, pháp giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; ý giới, pháp giới, ý thức giới đối với ý xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của ý xúc là không, nên ý xúc đối với ý xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; ý xúc đối với ý giới, pháp giới, ý thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; ý giới, pháp giới, ý thức giới và ý xúc đối với các thọ do ý xúc làm duyên sanh ra không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của các thọ do ý xúc làm duyên sanh ra là không, nên các thọ do ý xúc làm duyên sanh ra đối với các thọ do ý xúc làm duyên sanh ra không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; các thọ do ý xúc làm duyên sanh ra đối với ý giới, pháp giới, ý thức giới, và ý xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của địa giới là không, nên địa giới đối với địa giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; địa giới đối với thủy giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của thủy giới là không, nên thủy giới đối với thủy giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; thủy giới đối với địa giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; địa, thủy giới đối với hỏa giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của hỏa giới là không, nên hỏa giới đối với hỏa giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; hỏa giới đối với địa, thủy giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; địa, thủy, hỏa giới đối với phong giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của phong giới là không, nên phong giới đối với phong giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được, phong giới đối với địa, thủy, hỏa giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được, địa, thủy, hỏa, phong giới đối với không giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của không giới là không, nên không giới đối với không giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; không giới đối với địa, thủy, hỏa, phong giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; địa, thủy, hỏa, phong, không giới đối với thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của thức giới là không nên thức giới đối với thức giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; thức giới đối với địa, thủy, hỏa, phong, không giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của Thánh đế khổ là không, nên Thánh đế khổ đối với Thánh đế khổ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; Thánh đế khổ đối với Thánh đế tập không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của Thánh đế tập là không, nên Thánh đế tập đối với Thánh đế tập không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; Thánh đế tập đối với Thánh đế khổ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; Thánh đế khổ, tập đối với Thánh đế diệt không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của Thánh đế diệt là không, nên Thánh đế diệt đối với Thánh đế diệt không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; Thánh đế diệt đối với Thánh đế khổ, tập không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; Thánh đế khổ, tập, diệt đối với Thánh đế đạo không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của Thánh đế đạo là không, nên Thánh đế đạo đối với Thánh đế đạo không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; Thánh đế đạo đối với Thánh đế khổ, tập, diệt không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của vô minh là không, nên vô minh đối với vô minh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; vô minh đối với hành không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của hành là không, nên hành đối với hành không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được, hành đối với vô minh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; vô minh, hành đối với thức không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của thức là không, nên thức đối với thức không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; thức đối với vô minh, hành không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; vô minh, hành, thức đối với danh sắc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của danh sắc là không, nên danh sắc đối với danh sắc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; danh sắc đối với vô minh, hành, thức không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; vô minh, hành, thức, danh sắc đối với lục xứ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của lục xứ là không, nên lục xứ đối với lục xứ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; lục xứ đối với vô minh, hành, thức, danh sắc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; vô minh, hành, thức, danh sắc, lục xứ đối với xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của xúc là không, nên xúc đối với xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Xúc đối với vô minh, hành, thức, danh sắc, lục xứ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; vô minh, hành, thức, danh sắc, lục xứ, xúc đối với thọ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của thọ là không, nên thọ đối với thọ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; thọ đối với vô minh, hành, thức, danh sắc, lục xứ, xúc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; vô minh, hành, thức, danh sắc, lục xứ, xúc, thọ đối với ái không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của ái là không, nên ái đối với ái không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; ái đối với vô minh, hành, thức, danh sắc, lục xứ, xúc, thọ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; vô minh, hành, thức, danh sắc, lục xứ, xúc, thọ, ái đối với thủ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của thủ là không, nên thủ đối với thủ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; thủ đối với vô minh, hành, thức, danh sắc, lục xứ, xúc, thọ, ái không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; vô minh, hành, thức, danh sắc, lục xứ, xúc, thọ, ái, thủ đối với hữu không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của hữu là không, nên hữu đối với hữu không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; hữu đối với vô minh, hành, thức, danh sắc, lục xứ, xúc, thọ, ái, thủ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; vô minh, hành, thức, danh sắc, lục xứ, xúc, thọ, ái, thủ, hữu đối với sanh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của sanh là không, nên sanh đối với sanh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; sanh đối với vô minh, hành, thức, danh sắc, lục xứ, xúc, thọ, ái, thủ, hữu không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; vô minh, hành, thức, danh sắc, lục xứ, xúc, thọ, ái, thủ, hữu, sanh đối với lão tử, sầu, than, khổ, ưu, não không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của lão tử, sầu, than, khổ, ưu, não là không, nên lão tử, sầu, than, khổ, ưu, não đối với lão tử, sầu, than, khổ, ưu, não không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; lão tử, sầu, than, khổ, ưu, não đối với vô minh, hành, thức, danh sắc, lục xứ, xúc, thọ, ái, thủ, hữu, sanh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của bố thí Ba-la-mật-đa là không, nên bố thí Ba-la-mật-đa đối với bố thí Ba-la-mật-đa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bố thí Ba-la-mật-đa đối với tịnh giới Ba-la-mật-đa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của tịnh giới Ba-la-mật-đa là không, nên tịnh giới Ba-la-mật-đa đối với tịnh giới Ba-la-mật-đa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tịnh giới Ba-la-mật-đa đối với bố thí Ba-la-mật-đa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bố thí, tịnh giới Ba-la-mật-đa đối với an nhẫn Ba-la-mật-đa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của an nhẫn Ba-la-mật-đa là không, nên an nhẫn Ba-la-mật-đa đối với an nhẫn Ba-la-mật-đa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; an nhẫn Ba-la-mật-đa đối với bố thí, tịnh giới Ba-la-mật-đa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bố thí, tịnh giới, an nhẫn Ba-la-mật-đa đối với tinh tấn Ba-la-mật-đa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của tinh tấn Ba-la-mật-đa là không, nên tinh tấn Ba-la-mật-đa đối với tinh tấn Ba-la-mật-đa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tinh tấn Ba-la-mật-đa đối với bố thí, tịnh giới, an nhẫn Ba-la-mật-đa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tấn Ba-la-mật-đa đối với tịnh lự Ba-la-mật-đa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của tịnh lự Ba-la-mật-đa là không, nên tịnh lự Ba-la-mật-đa đối với tịnh lự Ba-la-mật-đa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tịnh lự Ba-la-mật-đa đối với bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tấn Ba-la-mật-đa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tấn, tịnh lự Ba-la-mật-đa đối với Bát-nhã Ba-la-mật-đa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của Bát-nhã-ba-la-mật-đa là không, nên Bát-nhã Ba-la-mật-đa đối với Bát-nhã-ba-la-mật-đa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; Bát-nhã-ba-la-mật-đa đối với bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tấn, tịnh lự Ba-la-mật-đa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của bốn tịnh lự là không, nên bốn tịnh lự đối với bốn tịnh lự không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bốn tịnh lự đối với bốn vô lượng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của bốn vô lượng là không, nên bốn vô lượng đối với bốn vô lượng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bốn vô lượng đối với bốn tịnh lự không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bốn tịnh lự, bốn vô lượng đối với bốn định vô sắc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của bốn định vô sắc là không, nên bốn định vô sắc đối với bốn định vô sắc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bốn định vô sắc đối với bốn tịnh lự, bốn vô lượng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của tám giải thoát là không, nên tám giải thoát đối với tám giải thoát không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tám giải thoát đối với tám thắng xứ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của tám thắng xứ là không, nên tám thắng xứ đối với tám thắng xứ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tám thắng xứ đối với tám giải thoát không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tám giải thoát, tám thắng xứ đối với chín định thứ đệ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của chín định thứ đệ là không, nên chín định thứ đệ đối với chín định thứ đệ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chín định thứ đệ đối với tám giải thoát, tám thắng xứ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tám giải thoát, tám thắng xứ, chín định thứ đệ đối với mười biến xứ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của mười biến xứ là không, nên mười biến xứ đối với mười biến xứ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; mười biến xứ đối với tám giải thoát, tám thắng xứ, chín định thứ đệ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của bốn niệm trụ là không, nên bốn niệm trụ đối với bốn niệm trụ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bốn niệm trụ đối với bốn chánh đoạn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của bốn chánh đoạn là không, nên bốn chánh đoạn đối với bốn chánh đoạn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bốn chánh đoạn đối với bốn niệm trụ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bốn niệm trụ, bốn chánh đoạn đối với bốn thần túc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của bốn thần túc là không, nên bốn thần túc đối với bốn thần túc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bốn thần túc đối với bốn niệm trụ, bốn chánh đoạn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bốn niệm trụ, bốn chánh đoạn, bốn thần túc đối với năm căn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của năm căn là không, nên năm căn đối với năm căn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; năm căn đối với bốn niệm trụ, bốn chánh đoạn, bốn thần túc không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bốn niệm trụ, bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn đối với năm lực không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của năm lực là không, nên năm lực đối với năm lực không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; năm lực đối với bốn niệm trụ, bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bốn niệm trụ, bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn, năm lực đối với bảy chi đẳng giác không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của bảy chi đẳng giác là không, nên bảy chi đẳng giác đối với bảy chi đẳng giác không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bảy chi đẳng giác đối với bốn niệm trụ, bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn, năm lực không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bốn niệm trụ, bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn, năm lực, bảy chi đẳng giác đối với tám chi thánh đạo không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của tám chi thánh đạo là không, nên tám chi thánh đạo đối với tám chi thánh đạo không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tám chi thánh đạo đối với bốn niệm trụ, bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn, năm lực, bảy chi đẳng giác không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của pháp môn giải thoát không là không, nên pháp môn giải thoát không đối với pháp môn giải thoát không không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp môn giải thoát không đối với pháp môn giải thoát vô tướng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của pháp môn giải thoát vô tướng là không, nên pháp môn giải thoát vô tướng đối với pháp môn giải thoát vô tướng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp môn giải thoát vô tướng đối với pháp môn giải thoát không không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp môn giải thoát không, vô tướng đối với pháp môn giải thoát vô nguyện không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của pháp môn giải thoát vô nguyện là không, nên pháp môn giải thoát vô nguyện đối với pháp môn giải thoát vô nguyện không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp môn giải thoát vô nguyện đối với pháp môn giải thoát không, vô tướng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của năm loại mắt là không, nên năm loại mắt đối với năm loại mắt không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; năm loại mắt đối với sáu phép thần thông không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của sáu phép thần thông là không, nên sáu phép thần thông đối với sáu phép thần thông không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; sáu phép thần thông đối với năm loại mắt không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của mười lực Phật là không, nên mười lực của Phật đối với mười lực của Phật không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được, mười lực của Phật đối với bốn điều không sợ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của bốn điều không sợ là không, nên bốn điều không sợ đối với bốn điều không sợ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được, bốn điều không sợ đối với mười lực của Phật không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; mười lực của Phật, bốn điều không sợ đối với bốn sự hiểu biết thông suốt không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của bốn sự hiểu biết thông suốt là không, nên bốn sự hiểu biết thông suốt đối với bốn sự hiểu biết thông suốt không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bốn sự hiểu biết thông suốt đối với mười lực của Phật, bốn điều không sợ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; mười lực của Phật, bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt đối với đại từ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của đại từ là không, nên đại từ đối với đại từ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; đại từ đối với mười lực của Phật, bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; mười lực của Phật, bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt, đại từ đối với đại bi không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của đại bi là không, nên đại bi đối với đại bi không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; đại bi đối với mười lực của Phật, bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt, đại từ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; mười lực của Phật, bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt, đại từ, đại bi đối với đại hỷ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của đại hỷ là không, nên đại hỷ đối với đại hỷ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; đại hỷ đối với mười lực của Phật, bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt, đại từ, đại bi không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; mười lực của Phật, bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt, đại từ, đại bi, đại hỷ đối với đại xả không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của đại xả là không, nên đại xả đối với đại xả không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; đại xả đối với mười lực của Phật, bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt, đại từ, đại bi, đại hỷ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; mười lực của Phật, bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả đối với mười tám pháp Phật bất cộng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của mười tám pháp Phật bất cộng là không, nên mười tám pháp Phật bất cộng đối với mười tám pháp Phật bất cộng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; mười tám pháp Phật bất cộng đối với mười lực của Phật, bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của trí nhất thiết là không, nên trí nhất thiết đối với trí nhất thiết không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; trí nhất thiết đối với trí đạo tướng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của trí đạo tướng là không, nên trí đạo tướng đối với trí đạo tướng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; trí đạo tướng đối với trí nhất thiết không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; trí nhất thiết, trí đạo tướng đối với trí nhất thiết tướng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của trí nhất thiết tướng là không, nên trí nhất thiết tướng đối với trí nhất thiết tướng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; trí nhất thiết tướng đối với trí nhất thiết, trí đạo tướng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của pháp không quên mất là không, nên pháp không quên mất đối với pháp không quên mất không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp không quên mất đối với tánh luôn luôn xả không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của tánh luôn luôn xả là không, nên tánh luôn luôn xả đối với tánh luôn luôn xả không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được và tánh luôn luôn xả đối với pháp không quên mất không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của tất cả pháp môn Đà-la-ni là không, nên tất cả pháp môn Đà-la-ni đối với tất cả pháp môn Đà-la-ni không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tất cả pháp môn Đà-la-ni đối với tất cả pháp môn Tam-ma-địa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của tất cả pháp môn Tam-ma-địa là không, nên tất cả pháp môn Tam-ma-địa đối với tất cả pháp môn Tam-ma-địa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tất cả pháp môn Tam-ma-địa đối với tất cả pháp môn Đà-la-ni không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của cái không nội là không, nên cái không nội đối với cái không nội không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội đối với cái không ngoại không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cái không ngoại là không, nên cái không ngoại đối với cái không ngoại không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không ngoại đối với cái không nội không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội, cái không ngoại đối với cái không nội ngoại không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cái không nội ngoại là không, nên cái không nội ngoại đối với cái không nội ngoại không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội ngoại đối với cái không nội, cái không ngoại không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội, cái không ngoại, cái không nội ngoại đối với cái không không không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cái không không là không, nên cái không không đối với cái không không không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không không đối với cái không nội, cái không ngoại, cái không nội ngoại không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội cho đến cái không không đối với cái không lớn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cái không lớn là không, nên cái không lớn đối với cái không lớn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không lớn đối với cái không nội cho đến cái không không không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội cho đến cái không lớn đối với cái không thắng nghĩa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cái không thắng nghĩa là không, nên cái không thắng nghĩa đối với cái không thắng nghĩa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không thắng nghĩa đối với cái không nội cho đến cái không lớn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội cho đến cái không thắng nghĩa đối với cái không hữu vi không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cái không hữu vi là không, nên cái không hữu vi đối với cái không hữu vi không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không hữu vi đối với cái không nội cho đến cái không thắng nghĩa không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội cho đến cái không hữu vi đối với cái không vô vi không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cái không vô vi là không, nên cái không vô vi đối với cái không vô vi không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không vô vi đối với cái không nội cho đến cái không hữu vi không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội cho đến cái không vô vi đối với cái không rốt ráo không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cái không rốt ráo là không, nên cái không rốt ráo đối với cái không rốt ráo không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không rốt ráo đối với cái không nội cho đến cái không vô vi không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội cho đến cái không rốt ráo đối với cái không không biên giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cái không không biên giới là không, nên cái không không biên giới đối với cái không không biên giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không không biên giới đối với cái không nội cho đến cái không rốt ráo không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội cho đến cái không không biên giới đối với cái không tản mạn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cái không tản mạn là không, nên cái không tản mạn đối với cái không tản mạn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không tản mạn đối với cái không nội cho đến cái không không biên giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội cho đến cái không tản mạn đối với cái không không đổi khác không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cái không không đổi khác là không, nên cái không không đổi khác đối với cái không không đổi khác không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không không đổi khác đối với cái không nội cho đến cái không tản mạn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội cho đến cái không không đổi khác đối với cái không bản tánh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cái không bản tánh là không, nên cái không bản tánh đối với cái không bản tánh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không bản tánh đối với cái không nội cho đến cái không không đổi khác không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội cho đến cái không bản tánh đối với cái không tự tướng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cái không tự tướng là không, nên cái không tự tướng đối với cái không tự tướng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không tự tướng đối với cái không nội cho đến cái không bản tánh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội cho đến cái không tự tướng đối với cái không cộng tướng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cái không cộng tướng là không, nên cái không cộng tướng đối với cái không cộng tướng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không cộng tướng đối với cái không nội cho đến cái không tự tướng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội cho đến cái không cộng tướng đối với cái không tất cả pháp không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cái không tất cả pháp là không, nên cái không tất cả pháp đối với cái không tất cả pháp không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không tất cả pháp đối với cái không nội cho đến cái không cộng tướng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội cho đến cái không tất cả pháp đối với cái không chẳng thể nắm bắt được không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cái không chẳng thể nắm bắt được là không, nên cái không chẳng thể nắm bắt được đối với cái không chẳng thể nắm bắt được không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không chẳng thể nắm bắt được đối với cái không nội cho đến cái không tất cả pháp không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội cho đến cái không chẳng thể nắm bắt được đối với cái không không tánh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cái không không tánh là không, nên cái không không tánh đối với cái không không tánh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không không tánh đối với cái không nội cho đến cái không chẳng thể nắm bắt được không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội cho đến cái không không tánh đối với cái không tự tánh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cái không tự tánh là không, nên cái không tự tánh đối với cái không tự tánh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không tự tánh đối với cái không nội cho đến cái không không tánh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không nội cho đến cái không tự tánh đối với cái không không tánh tự tánh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cái không không tánh tự tánh là không, nên cái không không tánh tự tánh đối với cái không không tánh tự tánh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cái không không tánh tự tánh đối với cái không nội cho đến cái không tự tánh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của chơn như là không, nên chơn như đối với chơn như không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như đối với pháp giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của pháp giới là không, nên pháp giới đối với pháp giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp giới đối với chơn như không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như, pháp giới đối với pháp tánh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của pháp tánh là không, nên pháp tánh đối với pháp tánh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp tánh đối với chơn như, pháp giới không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như, pháp giới, pháp tánh đối với tánh chẳng hư vọng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của tánh chẳng hư vọng là không, nên tánh chẳng hư vọng đối với tánh chẳng hư vọng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tánh chẳng hư vọng đối với chơn như, pháp giới, pháp tánh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như cho đến tánh chẳng hư vọng đối với tánh chẳng đổi khác không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của tánh chẳng đổi khác là không, nên tánh chẳng đổi khác đối với tánh chẳng đổi khác không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tánh chẳng đổi khác đối với chơn như cho đến tánh chẳng hư vọng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như cho đến tánh chẳng đổi khác đối với cảnh giới bất tư nghì không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cảnh giới bất tư nghì là không, nên cảnh giới bất tư nghì đối với cảnh giới bất tư nghì không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cảnh giới bất tư nghì đối với chơn như cho đến tánh chẳng đổi khác không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như cho đến cảnh giới bất tư nghì đối với cảnh giới hư không không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cảnh giới hư không là không, nên cảnh giới hư không đối với cảnh giới hư không không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cảnh giới hư không đối với chơn như cho đến cảnh giới bất tư nghì không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như cho đến cảnh giới hư không đối với cảnh giới đoạn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cảnh giới đoạn là không, nên cảnh giới đoạn đối với cảnh giới đoạn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cảnh giới đoạn đối với chơn như cho đến cảnh giới hư không không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như cho đến cảnh giới đoạn đối với cảnh giới ly không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cảnh giới ly là không, nên cảnh giới ly đối với cảnh giới ly không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cảnh giới ly đối với chơn như cho đến cảnh giới đoạn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như cho đến cảnh giới ly đối với cảnh giới diệt không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cảnh giới diệt là không, nên cảnh giới diệt đối với cảnh giới diệt không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cảnh giới diệt đối với chơn như cho đến cảnh giới ly không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như cho đến cảnh giới diệt đối với tánh bình đẳng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của tánh bình đẳng là không, nên tánh bình đẳng đối với tánh bình đẳng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tánh bình đẳng đối với chơn như cho đến cảnh giới diệt không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như cho đến tánh bình đẳng đối với tánh ly sanh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của tánh ly sanh là không, nên tánh ly sanh đối với tánh ly sanh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; tánh ly sanh đối với chơn như cho đến tánh bình đẳng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như cho đến tánh ly sanh đối với pháp định không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của pháp định là không, nên pháp định đối với pháp định không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp định đối với chơn như cho đến tánh ly sanh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như cho đến pháp định đối với pháp trụ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của pháp trụ là không, nên pháp trụ đối với pháp trụ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp trụ đối với chơn như cho đến pháp định không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như cho đến pháp trụ đối với cảnh giới vô tánh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cảnh giới vô tánh là không, nên cảnh giới vô tánh đối với cảnh giới vô tánh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cảnh giới vô tánh đối với chơn như cho đến pháp trụ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như cho đến cảnh giới vô tánh đối với cảnh giới vô tướng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cảnh giới vô tướng là không, nên cảnh giới vô tướng đối với cảnh giới vô tướng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cảnh giới vô tướng đối với chơn như cho đến cảnh giới vô tánh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như cho đến cảnh giới vô tướng đối với cảnh giới vô tác không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cảnh giới vô tác là không, nên cảnh giới vô tác đối với cảnh giới vô tác không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cảnh giới vô tác đối với chơn như cho đến cảnh giới vô tướng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như cho đến cảnh giới vô tác đối với cảnh giới vô vi không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cảnh giới vô vi là không, nên cảnh giới vô vi đối với cảnh giới vô vi không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cảnh giới vô vi đối với chơn như cho đến cảnh giới vô tác không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như cho đến cảnh giới vô vi đối với cảnh giới an ổn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cảnh giới an ổn là không, nên cảnh giới an ổn đối với cảnh giới an ổn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cảnh giới an ổn đối với chơn như cho đến cảnh giới vô vi không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như cho đến cảnh giới an ổn đối với cảnh giới tịch tịnh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cảnh giới tịch tịnh là không, nên cảnh giới tịch tịnh đối với cảnh giới tịch tịnh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cảnh giới tịch tịnh đối với chơn như cho đến cảnh giới an ổn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như cho đến cảnh giới tịch tịnh đối với bổn vô không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của bổn vô là không, nên bổn vô đối với bổn vô không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bổn vô đối với chơn như cho đến cảnh giới tịch tịnh không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như cho đến bổn vô đối với thật tế không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của thật tế là không, nên thật tế đối với thật tế không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; thật tế đối với chơn như cho đến bổn vô không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; chơn như cho đến thật tế đối với cứu cánh Niết-bàn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của cứu cánh Niết-bàn là không, nên cứu cánh Niết-bàn đối với cứu cánh Niết-bàn không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; cứu cánh Niết-bàn đối với chơn như cho đến thật tế không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của pháp bậc Cực hỷ là không, nên pháp bậc Cực hỷ đối với pháp bậc Cực hỷ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được, pháp bậc Cực hỷ đối với pháp bậc Ly cấu không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của pháp bậc Ly cấu là không, nên pháp bậc Ly cấu đối với pháp bậc Ly cấu không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được, pháp bậc Ly cấu đối với pháp bậc Cực hỷ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp bậc Cực hỷ, bậc Ly cấu đối với pháp bậc Phát quang không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của pháp bậc Phát quang là không, nên pháp bậc Phát quang đối với pháp bậc Phát quang không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp bậc Phát quang đối với pháp bậc Cực hỷ, Ly cấu không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang đối với pháp bậc Diệm tuệ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của pháp bậc Diệm tuệ là không, nên pháp bậc Diệm tuệ đối với pháp bậc Diệm tuệ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp bậc Diệm tuệ đối với pháp bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ đối với pháp bậc Cực nan thắng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của pháp bậc Cực nan thắng là không, nên pháp bậc Cực nan thắng đối với pháp bậc Cực nan thắng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp bậc Cực nan thắng đối với pháp bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng đối với pháp bậc Hiện tiền không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của pháp bậc Hiện tiền là không, nên pháp bậc Hiện tiền đối với pháp bậc Hiện tiền không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp bậc Hiện tiền đối với pháp bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng, Hiện tiền đối với pháp bậc Viễn hành không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của pháp bậc Viễn hành là không, nên pháp bậc Viễn hành đối với pháp bậc Viễn hành không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp bậc Viễn hành đối với pháp bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng, Hiện tiền không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng, Hiện tiền, Viễn hành đối với pháp bậc Bất động không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của pháp bậc Bất động là không, nên pháp bậc Bất động đối với pháp bậc Bất động không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp bậc Bất động đối với pháp bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng, Hiện tiền, Viễn hành không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng, Hiện tiền, Viễn hành, Bất động đối với pháp bậc Thiện tuệ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của pháp bậc Thiện tuệ là không, nên pháp bậc Thiện tuệ đối với pháp bậc Thiện tuệ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp bậc Thiện tuệ đối với pháp bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng, Hiện tiền, Viễn hành, Bất động không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng, Hiện tiền, Viễn hành, Bất động, Thiện tuệ đối với pháp bậc Pháp vân không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của pháp bậc Pháp vân là không, nên pháp bậc Pháp vân đối với pháp bậc Pháp vân không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; pháp bậc Pháp vân đối với pháp bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng, Hiện tiền, Viễn hành, Bất động, Thiện tuệ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Xá Lợi Tử! Vì tánh của bậc Cực hỷ là không, nên bậc Cực hỷ đối với bậc Cực hỷ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được, bậc Cực hỷ đối với bậc Ly cấu không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của bậc Ly cấu là không, nên bậc Ly cấu đối với bậc Ly cấu không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bậc Ly cấu đối với bậc Cực hỷ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bậc Cực hỷ, Ly cấu đối với bậc Phát quang không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của bậc Phát quang là không, nên bậc Phát quang đối với bậc Phát quang không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bậc Phát quang đối với bậc Cực hỷ, Ly cấu không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang đối với bậc Diệm tuệ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của bậc Diệm tuệ là không, nên bậc Diệm tuệ đối với bậc Diệm tuệ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bậc Diệm tuệ đối với bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ đối với bậc Cực nan thắng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của bậc Cực nan thắng là không, nên bậc Cực nan thắng đối với bậc Cực nan thắng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bậc Cực nan thắng đối với bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng đối với bậc Hiện tiền không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của bậc Hiện tiền là không, nên bậc Hiện tiền đối với bậc Hiện tiền không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bậc Hiện tiền đối với bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng, Hiện tiền đối với bậc Viễn hành không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của bậc Viễn hành là không, nên bậc Viễn hành đối với bậc Viễn hành không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bậc Viễn hành đối với bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng, Hiện tiền không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng, Hiện tiền, Viễn hành đối với bậc Bất động không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của bậc Bất động là không, nên bậc Bất động đối với bậc Bất động không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bậc Bất động đối với bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng, Hiện tiền, Viễn hành không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng, Hiện tiền, Viễn hành, Bất động đối với bậc Thiện tuệ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của bậc Thiện tuệ là không, nên bậc Thiện tuệ đối với bậc Thiện tuệ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bậc Thiện tuệ đối với bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng, Hiện tiền, Viễn hành, Bất động không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng, Hiện tiền, Viễn hành, Bất động, Thiện tuệ đối với bậc Pháp vân không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì tánh của bậc Pháp vân là không, nên bậc Pháp vân đối với bậc Pháp vân không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được; bậc Pháp vân đối với bậc Cực hỷ, Ly cấu, Phát quang, Diệm tuệ, Cực nan thắng, Hiện tiền, Viễn hành, Bất động, Thiện tuệ không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được.
Xá Lợi Tử! Đối với các pháp như vậy, tôi dùng tất cả phương tiện, tất cả nơi chốn, tất cả thời gian để cầu đại Bồ-tát, cũng không sở hữu, chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì tự tánh là không.
Quyển thứ 65