Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. [email protected]* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

59. Kinh Nhiều Cảm Thọ

19/05/202010:26(Xem: 10548)
59. Kinh Nhiều Cảm Thọ

TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO

TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRUNG BỘ KINH

( Majhima  Nikàya )


Tập II
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli

Chuyển thể Thơ :

Giới Lạc  MAI LẠC HỒNG  tự TUỆ NGHIÊM

 ( Huynh Trưởng Cấp Tấn  - GĐPTVN tại Hoa Kỳ )

Email : [email protected]



59. Kinh NHIỀU CẢM THỌ
( Bahuvedanìya sutta )
 
Như vậy, tôi nghe :
 
      Một thời, đức Thế Tôn trú tại
          Kỳ-Viên-Tự , Chê-Tá-Va-Na  (1)
              Tại Sa-Vát-Thí (2) an hòa
       A-Na-Thá-Pin-Đi-Ka (3) tâm lành
          Cấp-Cô-Độc (3) đại danh thí chủ
          Thành Xá-Vệ (2) thường trú tại đây
              Đã dâng Phật Tinh Xá này
       Tên “ Bố-Kim-Tự ”(1) cũng hay dùng thường
          Là trung tâm hoằng dương Chánh Pháp
          Chư Tỷ Kheo an lạc sáu thì
              Hòa hợp, thanh tịnh, uy nghi
       Giải thoát giới bổn nghiêm trì trải qua.
 
          Người thợ mộc Panh-Cha-Kanh-Gá
    _________________________
 
(1) , (2), (3) : Jetavanavihàra :Kỳ Viên hay Kỳ Hoàn Tinh Xá ,do
 Trưởng Giả Cấp-Cô-Độc (Anathapindika – tên thật là SUDATTA 
-Tu-Đạt-Đa ) mua lại từ khu vườn của Thái Tử Kỳ Đà ( Jeta ) gần
 Thành Xá Vệ (Savatthi ) dâng choĐức Phật .Tại đây đức Phật đã
 nhập hạ nhiều lần và  nhiều Kinh quan trọng đã được Phật thuyết
 ra tại đây .     Vì Trưởng Giả Cấp-Cô-Độc  đã dùng vàng lót trên
 mặt đất để mua cho được khu vườn theo lời thách của Thái Tử Kỳ
 Đà , nên chùa này còn được gọi  là Bố Kim Tự ( chùa trải vàng ). 
      Cảm phục tấm lòng nhiệt tâm vì đạo của Trưởng Giả , Thái Tử 
 Jeta  hoan hỷ cúng toàn bộ cây trái trong vườn đến Phật và Tăng 
 Chúng, nên ngôi chùa thường được gọi với danh xưng : Jetavana 
Anathapindikàràma - Kỳ Thọ Cấp Cô Độc Viên ( vườn Cấp-Cô-Độc , cây Kỳ-Đà ).    
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 59 : NHIỀU CẢM  THỌ   *MLH  –  308
 
          Tức Ngũ Phần này đã một thì      
              Đến Tôn-giả Ưu-Đà-Di  (1)
Đảnh lễ Tôn-giả sau khi đến rồi,
          Ông ta ngồi một bên Tôn-giả
          Đoạn Panh-Chá-Kanh-Gá (2) thưa ngay
              Với ngài U-Đa-Di này :
 
 – “ Kính thưa Tôn-giả ! Xin ngài giải cho
          Thế Tôn thuyết có bao nhiêu thọ ? ”.
 
    – “ Gia chủ ! Có ba thọ trải qua
              Lạc thọ, khổ thọ kể ra,
       Bất khổ bất lạc thọ là thứ ba ”.
 
    – “ Thưa Tôn-giả ! Phật Đà không thuyết
          Có ba thọ. Chỉ thuyết hai thôi :
      Lạc thọ, khổ thọ trên đời.
       Bất khổ & lạc thọ Ngài thời thuyết ra
          Đó chính là tối thắng an lạc
          Đối với các vị chứng tịnh an ”.
 
              Vị Tôn-giả lại nói rằng    
       Đức Thế Tôn đã rõ ràng thuyết ra
          Là có ba thọ, và khẳng định :
 
    – “ Này Gia chủ ! Do chính Phật Đà
              Không chỉ thuyết hai thọ ra
       Mà thuyết ba thọ trải qua mọi thời :
          Lạc thọ, khổ thọ, rồi tiếp đó
          Bất khổ bất lạc thọ thứ ba ”.
 
              Ba lần, thợ mộc thưa là :
– “ Tôn-giả ! Phật không thuyết ba thọ vầy
    _________________________
 
(1) : Vị Tôn-giả tên Udayì .
   (2) :  Người thợ mộc tên Pancakanga – Ngũ Phần .
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 59 : NHIỀU CẢM  THỌ   *MLH  –  309
 
          Phật chỉ thuyết có hai thọ đó
          Là lạc thọ, khổ thọ mà thôi !
              Bất khổ & lạc thọ này thời
       Thế Tôn thuyết đối với người hành sâu
          Tối thắng lạc, chứng vào tịch tịnh ”.
 
  Hai người đều đeo dính ý mình.
              Tôn-giả giải thích, thuyết minh
       Không thể thuyết phục, dù mình ông ta.
          Thợ mộc thì cho là như thế
          Cũng không thể thuyết phục ngài này.
 
              Tôn-giả A-Nan gần đây
       Nghe cuộc đàm thoại như vầy xảy ra
          Giữa thợ mộc Panh-Cha-Kanh-Gá
        Với Tôn-giả là Ưu-Đà-Di.
              Tôn giả A-Nan liền đi
       Đến hương thất Phật ; sau khi đến rồi
          Đảnh lễ Phật xong, ngồi cạnh đó
          Rồi Tôn-giả thuật rõ tức thì
              Chuyện Tôn-giả Ưu-Đà-Di
       Cùng người thợ mộc, sau khi thoại đàm
          Về các thọ hoàn toàn nghịch ý
          Ai cũng chấp về lý của ta.
 
              Nghe thuật lại, đấng Phật Đà
       Bảo Tôn-giả A-Nan-Đà như sau :
 
    – “ A-Nan ! Dầu cho U-Đa-Dí
          Nêu pháp môn đúng lý chăng là,
              Nhưng mà Panh-Chá-Kanh-Ga
       Cũng không chấp nhận. Hay là pháp môn
          Của thợ mộc bảo tồn là đúng
          U-Đa-Dí lại cũng khăng khăng
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 59 : NHIỀU CẢM  THỌ   *MLH  –  310
 
              Không chấp nhận hai thọ phần
       A-Nan ! Tứ chúng cũng cần hiểu ra :
          Về hai thọ được Ta nói tới
  Tùy theo với pháp môn thế nào.
              Ba thọ, Ta nói thuộc vào
       Tùy trường hợp khác, phải đâu sai lời.
          Năm & sáu thọ hay mười tám thọ,
          Hay ba mươi sáu thọ đồng thì,
              Một trăm lẻ tám thọ chi,
       Như Lai thuyết giảng theo tùy pháp môn.
          A-Nan-Đa ! Pháp môn tùy đó
          Ta thuyết giảng các thọ khác nhau !
              Nên đối với những người nào
       Không chấp nhận thì không sao tán đồng,
          Không tùy hỷ vì lòng chấp trước
          Những điều được khéo nói, trình bày,
              Sẽ xảy ra sự kiện này :
 
       Họ sẽ tranh đấu hoặc bày khẩu tranh,
          Họ luận tranh, đả-thương nhau kỹ
          Với binh khí miệng lưỡi cuồng ngông.  
 
              Còn với những ai tán đồng
       Chấp nhận, tùy hỷ thuộc trong những điều
          Được khéo nói, thuận chiều khéo thuyết
          Khéo trình bày chi tiết, hiểu mau,
              Xảy ra sự kiện như sau :            
       Họ sống ý hợp tâm đầu, tương liên,
          Hoan hỷ liền, như nước với sữa
          Mắt chan chứa tương ái nhìn nhau.
 
              Này A-Nan-Đa ! Thế nào
       Năm dục tăng trưởng kể vào ở đây ?
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 59 : NHIỀU CẢM  THỌ   *MLH  –  311
 
      *  Các sắc do mắt này nhận thức,
          Là đáng vui và thực đáng yêu
              Đẹp ý với sắc mỹ miều,
       Tương ứng với dục, những điều tốt hay.
 
      *  Các tiếng do tai này nhận thức,
      *  Mũi nhận thức đủ các thứ hương,
          *  Vị do lưỡi nhận thức thường,
   *  Xúc do thân cảm xúc, dường êm êm.
 
          Cả năm căn đều đem tức khắc
          Sự khả lạc, khả ý, đáng yêu,
              Tương ứng với dục mọi điều, 
       Năm dục trưởng dưỡng được nêu như vầy.
 
          Năm dục này khởi lên hỷ, lạc
    Nên gọi là dục-lạc trải qua.
 
              Này A-Nan ! Ai nói ra : 
      ‘Lạc & hỷ là tối thượng mà chúng sanh
          Có thể nhanh cảm thọ’, như thế 
Ta không thể chấp nhận điều đây.
              Sao vậy ? Vì lạc khác này
       Vi diệu, thù thắng, sâu dày hơn xa.
 
          A-Nan-Đa ! Tỷ Kheo vị nọ
          Dục từ bỏ, bất thiện pháp ly,
              Đệ nhất Thiền chứng, trú y,
       Trạng thái hỷ lạc, mọi thì tịnh thanh,
          Ly dục sanh, có tầm có tứ,
          Lạc này tự khác lạc kia xa,
     Vi diệu, thù thắng, sâu xa.
 
   *  Lại lạc thọ khác vượt xa hơn nhiều
          Vi diệu hơn và nhiều thù thắng :  
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 59 : NHIỀU CẢM  THỌ   *MLH  –  312
 
          Vị Tỷ Kheo diệt hẳn tứ, tầm,
              Chứng, trú Nhị Thiền âm thầm
       Trạng thái hỷ lạc do mầm định sanh,
          Không tầm, tứ, nhất tâm định tĩnh,
 Lạc này chính vi diệu hơn ngay.
 
              A-Nan ! Ai nói như vầy : 
      ‘Lạc & hỷ này tối thượng, đầy tịnh thanh
   Mà chúng sanh có thể cảm thọ’
          Ta không có chấp nhận điều đây !
              Vì sao ? Vì lạc khác này
       Vi diệu, thù thắng, sâu dày hơn xa.
 
      *  A-Nan-Đa ! Lại điều tiếp nữa
          Vị Tỷ Kheo nương tựa thiền tâm
              Ly hỷ trú xả, nhất tâm
       Chánh niệm tỉnh giác thì thân cảm liền
          Sự lạc thọ, Thánh hiền gọi đủ
          Là ‘xả niệm lạc trú’, an nhiên
              Chứng và an trú Tam Thiền
       Lạc này vi diệu, thâm uyên hơn nhiều.
 
      *  Này A-Nan ! Lại điều tiếp nữa
          Vị Tỷ Kheo nương tựa định thiền
              Xả lạc, xả khổ - tâm yên
       Diệt hỷ, ưu, cảm thọ liền trước đây
          Chứng, trú ngay vào Thiền đệ Tứ
          Không khổ, lạc, không giữ niệm nào.
 
          *  Lại có lạc thọ thanh cao 
       Vị Tỷ Kheo ấy nhập vào thiền-na
          Đã vượt qua toàn diện sắc-tưởng,
          Sai-biệt-tưởng không tư-niệm qua
              Diệt trừ hữu-đối-tưởng ra                        
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 59 : NHIỀU CẢM  THỌ   *MLH  –  313
 
       Vị ấy nghĩ : ‘Hư không là vô biên’,
          Không Vô Biên Xứ liền chứng, trú.
          Lạc vi diệu này tự hơn xa 
          Đối với dục lạc mị tà.
 
   *  Vị Tỷ Kheo ấy thiền-na lộ đồ
          Vượt toàn diện Không-vô-biên-xứ
          Liền tư lự : ‘Thức là vô biên’
     Chứng, trú Xứ Thức Vô Biên.
 
   *  Rồi Tỷ Kheo ấy theo duyên bấy giờ
          Vượt toàn diện Thức-vô-biên-xứ
          Lại tư lự : ‘Không có vật gì’
            Vô Sở Hữu Xứ trú, y.
       Lạc này thù thắng, diệu vi hơn nhiều.
 
      *  Vị Tỷ Kheo vượt qua toàn diện
          Vô-sở-hữu-xứ biến khỏi đi
              Chứng và an trú tức thì
       Vào Xứ Phi-Tưởng Phi-Phi-Tưởng này,
          A-Nan-Đa ! Lạc đây chắc chắn
          Vi diệu và thù thắng hơn xa.
 
           *  Lại nữa, có ai nói là :
     ‘Lạc & hỷ này tối thượng, mà chúng sanh
          Có thể nhanh cảm thọ’, như thế
          Ta không thể chấp nhận điều đây !
              Sao vậy ? Vì lạc khác này
       Vi diệu, thú thắng, sâu dày hơn xa.
          Vị Tỷ Kheo vượt qua khỏi hướng
          Phi-tưởng-phi-phi-tưởng-xứ này
              Chứng Diệt Thọ Tưởng Định ngay
       Và an trú ở định này, lành thay !
          A-Nan-Đa ! Lạc này chắc chắn              
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 59 : NHIỀU CẢM  THỌ   *MLH  –  314
 
          Vi diệu và thù thắng hơn xa
              Với lạc & hỷ đã nói qua.
 
       A-Nan ! Có thể xảy ra điều này :
          Có những tay du sĩ ngoại đạo
          Có thể nói điên đảo như vầy :
            “ Sa-môn Gô-Ta-Ma này
       Nói Diệt-thọ-tưởng-định đây tỏ tường
          Thuộc lạc thọ, chủ trương như vậy,
          Là gì vậy ? Như vậy là sao ? ”.
              A-Nan ! Cần đáp như sau :
 
    “ Này Chư Hiền ! Căn cứ vào đại cương
          Thế Tôn không chủ trương chỉ có
          Những tùy thuộc lạc thọ điều gì
        Là thuộc về lạc tức thì.
       Chủ trương Phật là phạm vi chỗ nào
          Và chỗ nào có được lạc thọ
          Thì chỗ đó thuộc về lạc ngay ! ”.
 
              Thế Tôn thuyết giảng như vầy 
       A-Nan hoan hỷ, càng dày niềm tin ./-
 
Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật  ( 3 L )
 
 
 
*
*    *
 
 
(  Chấm dứt  Kinh số 59  :  Kinh NHIỀU CẢM THỌ
 –  BAHUVEDANÌYA   Sutta  )
 
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
21/06/2024(Xem: 3155)
Trong lúc dọn dẹp lại thư viện kinh sách bé nhỏ của mình, người viết vừa nâng niu, vừa bâng khuâng xao xuyến khi nhìn kỹ lại hơn 50 tác phẩm được biên soạn bằng chính năng lực, trí tuệ của quý danh tăng của thế kỷ 20 -21 đã ký tặng( mà người viết cho đấy là sách giáo khoa hàn lâm về Phật Giáo ) với những dòng chữ thật trân quý đầy tinh thần nhân văn cao cả của lý tưởng, lại mang đậm các giá trị đạo đức truyền thống trong Phật Giáo mà trong suốt đời tu học, khoảng 10 năm gần đây người viết mới được tiếp xúc những bậc hiền triết này.
15/06/2024(Xem: 1441)
Sau khi bang Niedersachsen của ông Tiến sĩ Albrecht thu nhận hơn 1.000 thuyền nhân từ chiếc tàu Hải Hồng, phân phối đi các vùng trong bang nhưng đông nhất vẫn là thành phố thủ phủ Hannover. Các thuyền nhân tỵ nạn này vừa từ cõi chết đi lên, nên rất cần một chỗ dựa cho tâm linh. Sau chuyến vượt biên thoát nạn, họ đã cầu nguyện Đức Mẹ Maria cứu vớt nếu là người Công giáo. Còn Phật giáo họ sẽ niệm Mẹ hiền Quán Thế Âm, hai hình tượng đã in sâu vào tâm thức, họ tin chắc hai Vị này đã ra tay cứu độ đưa họ đến bến bờ bình yên.
12/06/2024(Xem: 768)
Lời người chuyển ngữ: Thông thường khi nói đến ngồi thiền hay thực hành chánh niệm chúng ta lập tức nghĩ đến việc ngồi yên, ngồi một cách nghiêm trang và chú tâm vào hơi thở hay những cách khác (tùy theo phương pháp chỉ – quán…). Tuy nhiên chúng ta cũng nghe đến tứ oai nghi đi – đứng - nằm – ngồi, nghĩa là ta có thể giữ chánh niệm trong mọi hoàn cảnh và tư thế, điều này phụ thuộc vào năng lực, ý chí của mỗi cá nhân. Trong lá thư gởi độc giả của tạp chí Lion’s Roar (Sư Tử Hống), ngày 51/05/24 có đề cập đến việc ứng dụng và thực hành chánh niệm trong sự di chuyển động, trong lá thư này có dẫn lời của Francis Sanzaro một nhà leo núi chuyên nghiệp và cũng là một Phật tử đã áp dụng chánh niệm trong việc leo núi. Việc ứng dụng chánh niệm trong sự vận động hàng ngày đôi khi tôi cũng có chút xíu kinh nghiệm. Tôi thường chạy bộ, bơi lội… và giữ chánh niệm và cảm thấy thoải mái dễ chịu hơn là khi ngồi nghiêm trang trước bàn thờ Phật. Tôi nhận thấy mọi người ai cũng có thể áp dụng thực hành chán
12/06/2024(Xem: 740)
Sống ở đời, mọi người chúng ta ai ai cũng đã từng ít nhất một lần buộc miệng than: “Sao khổ vậy trời? Sao khổ thế này?”. Khổ là bản chất của đời sống hiện hữu, khổ là tất yếu vì sự thay đổi của vô thường. Đã sanh làm người, đã sống trong đời thì không thể tránh khỏi khổ, cho dù đó là tỷ phú cực giàu, tổng thống cực quyền hay là kẻ ăn mày khố rách áo ôm. Khổ có vô vàn nhưng chung quy lại không ngoài: Sanh, già, bệnh, chết, muốn mà không được, thương phải chia lìa, ghét phải chung đụng, thân và tâm đầy phiền não như lửa cháy. Khổ vì sanh – tử là điều bất khả kháng, khổ vì những ác nghiệp đã chín muồi thì cũng không thể tránh được, duy cái khổ của sự mong cầu, ham muốn, thèm khát là điều mà chúng ta có thể làm giảm thiểu hoặc tránh được.
04/06/2024(Xem: 946)
Ta lên núi, học làm Tiên nhẫn nhục, Mặc thói đời nhân ngã với thị, phi! Mây có hẹn, mà quên về cũng được, Gió có lay, trăng nghiêng ngã hề chi!
02/06/2024(Xem: 1341)
Một trong những lời dạy của Tuệ Trung Thượng Sĩ thường được đời sau nhắc tới là hãy phản quan tự kỷ. Đó là pháp yếu Thiền Tông. Nghĩa là, nhìn lại chính mình. Câu hỏi chúng ta nêu ra nơi đây là, phản quan tự kỷ thế nào?
30/05/2024(Xem: 939)
Đại Trí Độ Luận nói: “Biển cả Phật pháp, tin thì vào được”. Kinh Hoa Nghiêm nói: “Tín làm tay. Như người có tay, đến nơi trân bảo, tùy ý nhặt lấy. Nếu người không tay, chẳng được thứ gì”. Cũng có câu: “Vừa vào cửa tín, liền lên Tổ vị”. “Mũi Tên Xuyên Vách” ra đời góp một niềm tin nhỏ cho người sơ cơ, chắc không tránh khỏi lỗi lầm. Rất mong bạn đọc bốn phương bổ chính để được tốt hơn trong những lần tái bản tới. Xin thành thật tri ân.
24/05/2024(Xem: 9088)
Hình ảnh Thầy Minh Tuệ xuất hiện trên các mạng xã hội y hệt như một trận bão truyền thông, làm dâng tràn những cảm xúc và suy tưởng. Những bước chân đơn độc của Thầy đã đi bốn vòng đất nước trong nhiều năm qua, để tu hạnh đầu đà là điều khó làm, không phải ai làm cũng được. Một hình ảnh chưa từng nhìn thấy, dù là trong tiểu thuyết hay phim ảnh: hàng trăm người dân, có khi hàng ngàn người dân, cùng ra phố bước theo Thầy, lòng vui như mở hội, niềm tin vào Chánh pháp kiên cố thêm.
17/05/2024(Xem: 742)
Bảo rằng mới, ừ thì là mới nhưng thật sự thì tháng năm đã từ vô thủy đến giờ. Tháng năm là tháng năm nào? Năm nào cũng có tháng năm, nếu bảo mọi tháng đều là tháng năm thì cũng chẳng sai. Năm, tháng, ngày, giờ… là cái khái niệm con người chế ra, tạm gọi là thế, tạm dùng để đo, đếm cái gọi là thời gian. Bản thân thời gian cũng là một khái niệm như những khái niệm dùng để đo lường nó. Bản chất thời gian là gì thì ai mà biết, nó vốn vô hình, vô tướng, vô trọng lượng, vô sắc, vô thanh… Nó không đầu không cuối và dĩ nhiên cũng không thể nào biết đâu là chặng giữa. Con người, vạn vật muôn loài và thế giới này có hình thành hay hoại diệt thì nó vẫn cứ là nó. Nó chẳng sanh ra và cũng chẳng mất đi.
17/05/2024(Xem: 1617)
Phần này ghi lại vài nhận xét về bản chữ quốc ngữ Sấm Truyền Ca và Lập Quốc Kinh, qua lăng kính của chữ quốc ngữ từ thời LM de Rhodes và các giáo sĩ Tây phương sang Á Đông truyền đạo. Đây là lần đầu tiên cách dùng này hiện diện trong tiếng Việt qua dạng con chữ La Tinh/Bồ (chữ quốc ngữ), điều này cho ta dữ kiện để xem lại một số cách đọc chính xác hơn cùng với các dạng chữ Nôm đồng thời. Rất tiếc là chưa tìm ra bản Nôm Sấm Truyền Ca hay Lập Quốc Kinh, do đó bài này phải dựa vào các dạng chữ quốc ngữ viết tay còn để lại. Tài liệu tham khảo chính của bài viết này là các tài liệu chép tay của LM Philiphê Bỉnh (sđd) và bốn tác phẩm của LM de Rhodes soạn: (a) cuốn Phép Giảng Tám Ngày (viết tắt là PGTN), (b) Bản Báo Cáo vắn tắt về tiếng An Nam hay Đông Kinh (viết tắt là BBC)
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
[email protected]