Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. [email protected]* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

54. Kinh Potaliya

19/05/202010:24(Xem: 9307)
54. Kinh Potaliya

TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO

TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRUNG BỘ KINH

( Majhima  Nikàya )


Tập II
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli

Chuyển thể Thơ :

Giới Lạc  MAI LẠC HỒNG  tự TUỆ NGHIÊM

 ( Huynh Trưởng Cấp Tấn  - GĐPTVN tại Hoa Kỳ )

Email : [email protected]



54. Kinh POTALIYA
( Potaliya sutta )
 
Như vậy, tôi nghe :
 
          Một thời, đức Thế Tôn Giác Giả
          An trú Ăng-Gút-Tá-Ra-Pa
           Tại thị trấn A-Pa-Na.
       Vào mỗi buổi sáng, Phật Đà Toàn Tri
          Theo thường lệ, đắp y mang bát
          Đi khất thực tại các cư gia
              Tại thị trấn A-Pa-Na.
       Sau khi khất thực, an hòa thọ trai.
          Trên đường về thì Ngài trực chỉ
          Đến khu rừng để nghỉ trưa ngay,
              Đến nơi, ngồi dưới gốc cây.
 
       Lúc ấy, Gia-chủ thấy rày từ xa
          Là Pô-Ta-Li-Da Gia-chủ
          Mặc đầy đủ, đi dép, mang dù
              Khắp nơi tản bộ ngao du
       Đang đến chỗ Đấng Đại Từ nghỉ trưa.
          Thấy Thế Tôn, liền thưa thăm hỏi
          Những lời nói thân hữu thốt ra,
      Rồi một bên, ông đứng qua.
       Thế Tôn nói với Pô-Ta-Li-Dà :
 
    – “ Này Gia Chủ ! Đến mà ngồi xuống,
          Nhiều chỗ ngồi, nếu muốn hãy ngồi ”.
 
              Nghe vậy, ông ta tức thời
    _________________________________
 
(1) : Địa phương tên Anguttarapa  .      (2) : Thị trấn tên Apana .
(3) : Vị Gia-chủ tên Potaliya .
Trung Bộ (Tập 2)  Kinh 54 :   POTALIYA            * MLH  – 230
 
       Nổi cơn phẫn nộ, im lời, đứng yên
          Vì nghĩ liền : “ Tại sao Tôn-giả
          Gô-Ta-Ma ngài đã gọi ngay
              Danh tử ‘Gia Chủ’ như vầy ? ”.
       Phẫn nộ, bất mãn đứng ngây nhìn Ngài.
 
          Lần thứ hai, lần ba cũng thế
          Đấng Thiện Thệ nói với ông này :
        – “ Này Gia Chủ ! Hãy ngồi đây,
       Có nhiều chỗ, để ông đây ngồi mà ! ”.
 
          Nghe Phật Đà gọi bằng ‘Gia-chủ’
          Ông phẫn nộ, cay cú nói ra :
 
        – “ Thưa Tôn-giả Gô-Ta-Ma !
       Thật không thích đáng gọi qua như vầy
          Không hợp lẽ khi Ngài chuyên chú
          Dùng danh xưng ‘Gia-chủ’ ở đây ! ”.
 
        – “ Ông Pô-Ta-Li-Da này !
       Căn cứ tướng mạo rõ bày, hình dung…
          Thì nói chung giống người Gia-chủ,
          Nên Ta đã sử dụng tên này ”. 
 
        – “ Nhưng thưa Tôn-giả ! Ở đây 
       Tất cả nghiệp vụ tôi nay chối từ
          Cùng đoạn trừ tất cả tục sự ”.
 
    – “ Này Gia-chủ ! Phải hiểu ra sao ? 
              Tất cả nghiệp vụ thế nào
       Được ông từ bỏ, vất vào khoảng không ?
          Các tục-sự nào ông đoạn tận ? ”.
 
    – “ Thưa Tôn-giả ! Tài sản, bạc vàng
              Gia nhân, ngũ cốc… cơ man
       Tôi đã giao phó hoàn toàn cho con
Trung Bộ (Tập 2)  Kinh 54 :   POTALIYA      * MLH  –  231
 
          Để các con gia tài thừa hưởng,
          Tôi không còn vọng tưởng của riêng,
              Không can gián, không răn khuyên,
       Tôi sống tối thiểu, không phiền nhiễu ai
          Đồ ăn mặc hằng ngày rất ít,
          Các nghiệp vụ tiện ích chối từ,
              Các tục-sự , tôi đoạn trừ ”.
 
 – “ Này Gia-chủ ! Sự đoạn trừ cho xong
          Về tục-sự của ông dị biệt
          Sự đoạn diệt tục-sự tinh cần
              Trong giới luật bậc Thánh nhân ”.
 
 – “ Bạch Thế Tôn ! Bậc Thánh nhân thế nào
     Mà đoạn tận với bao tục sự,
          Khác đoạn tận tục-sự của con ?
              Thật lành thay ! Bạch Thế Tôn !
       Nếu Ngài thuyết giảng diệu ngôn mỹ từ
          Về đoạn trừ các điều tục-sự
          Trong căn cứ giới luật Thánh hiền ? ”.
 
        – “ Này Gia-chủ ! Hãy tịnh yên
       Hãy khéo tác ý, nghe chuyên chú vào ”.
 
    – “ Bạch Phật Đà ! Xin mau giảng dạy ”.
 
          Đức Thế Tôn sau đấy giảng ngay :
 
         – “ Này Gia-chủ ! Tám pháp này
       Đưa đến sự đoạn tận ngay mọi bề
  Các tục-sự thuộc về bậc Thánh.
          Thế nào tám chân chánh pháp lành ?
 
          *  Nương tựa sự không sát sanh
       Cần phải từ bỏ sát sanh mọi trò.
      *  Y cứ : của không cho không lấy  
Trung Bộ (Tập 2)  Kinh 54 :   POTALIYA   * MLH  –  232
 
  Từ bỏ lấy những của không cho.      
          *  Nương lời chân thật, đắn đo
Nói láo cần bỏ ngay, do ác hành.
      *  Nương điều lành không nói hai lưỡi
  Nói hai lưỡi cần phải bỏ ngay.  
          *  Nương không tham dục mê say,      
       Tham dục cần phải từ rày dứt phăng.
      *  Y cứ không hận sân hủy báng, 
          Cần từ bỏ hủy báng hận sân.
          *  Nương không phẫn não thói trần,
       Mọi sự phẫn não phải cần dứt mau.
      *  Y cứ vào sự không quá mạn,
  Phải từ bỏ quá mạn, chẳng hay.   
 
              Này Gia-chủ ! Tám pháp này 
       Chỉ nói vắn tắt, chưa đầy đủ đâu !
          Chưa giải thích rộng sâu, chi tiết,
          Đưa đến việc đoạn tận dễ dàng
              Tất cả tục-sự mọi đàng
       Thuộc trong giới luật của hàng Thánh nhân ”.
 
    – “ Bạch Thế Tôn ! Tám phần pháp đó
          Xin Thế Tôn giảng rõ rộng dài,
              Vì Ngài chỉ nói sơ sài
       Không được giải thích, trình bày rõ hơn.
          Bạch Thế Tôn ! Vì lòng thương tưởng
          Xin giảng thêm vô lượng pháp này ”.
 
        – “ Này Gia-chủ ! Hãy nghe đây !
       Hãy khéo tác ý ! Ta nay trình bày ”.
 
    – “ Bạch Thế Tôn ! Xin Ngài hãy giảng ”.
 
          Đức Thế Tôn thuyết giảng như sau :
Trung Bộ (Tập 2)  Kinh 54 :   POTALIYA      * MLH  –  233
 
        – “ Này Gia-chủ ! Hãy hiểu mau :   
       Khi nói : ‘Không giết nương vào điều đây,
          Cần bỏ ngay sát sinh, giết hại’.
          Duyên gì lời như vậy nói lên ?
              Ở đây, Thánh đệ tử trên
       Suy nghĩ : ‘Kiết sử (1) do nên nhân gì
          Ta vì si sát sinh thì diệt,
          Thành tựu việc bỏ kiết sử này.
              Nếu ta sát sinh như vầy
       Không những ta tự xéo dày trách ta,
          Vì duyên ta sát sinh đủ kiểu,
          Bậc có trí tìm hiểu sự tình
              Cũng khiển trách ta sát sinh,
       Sau khi thân hoại, đọa sinh sẵn dành,
          Thật là sự chẳng lành kiết sử,
          Thật là sự triền-cái (2) chẳng lành
              Chính do từ sự sát sanh
       Lậu-hoặc nhiệt não sẵn dành phiền lao.
          Với vị nào từ bỏ giết hại,
    _________________________________
 
(1) : Kiết là trói buộc , Sử là sai khiến , vì chúng có mãnh lực trói buộc chúng sinh không cho ra khỏi 3 cõi (Tam giới ) và sai khiến chúng sinh phải quay lộn trong vòng sinh tử luân hồi .
 
* 10 Kiết Sử :    a) Thân kiến ( Sakkàya-ditthi ),      b) Hoài nghi
   ( Vicikicchà ).              c) Giới cấm thủ ( Sìlabata-pàràmàsa ) ,
   d) Tham đắm vào cõi Dục (Tham Dục – Kàma-ràga  ) .
   e) Sân hận ( Vyàpàda ) .  f) Tham đắm vào cõi Sắc (Rùpa-ràga ).
   g) Tham đắm vào cõi Vô Sắc ( Arùpa-ràga ) .  h) Mạn ( Màna ).
   k) Trạo cử vi tế ( Uddhacca ) .    10) Si vi tế ( Avijjà ) . 
 
(2) : Năm Triền Cái  ( Nivarana ) :  a/ Tham dục ( Kàmacchanda ).   
   b/ Oán hận ( Vyàpàda ).  c/ Hôn trầm, dã dượi  (Thina – middha )
   d/ Phóng dật, lo âu  ( Uddhacca – Kukkucca )         e/ Hoài nghi 
      ( Vicikicchà  ).
Trung Bộ (Tập 2)  Kinh 54 :   POTALIYA    * MLH  –  234
 
          Những lậu-hoặc, nhiệt não, phiền lao
      Sẽ không còn một chút nào.
       Không sát sanh y cứ vào như trên,
          Sự sát sinh phải nên từ bỏ
    Do duyên đó nói lên lời này.
 
              Khi được nghe nói ở đây :
    “ Y cứ không lấy của rày không cho’,
          Hay : ‘Y cứ lời cho chân thật’,
         ‘Y cứ hai lưỡi tất không dùng’,
             ‘Nương không tham dục nói chung’,
      ‘Y cứ không hủy báng cùng hận sân’,       
         ‘Y cứ phần không phẫn, hờn oán’
         ‘Y cứ không quá mạn dẫy đầy’
              Cần từ bỏ những điều này ”.
       Do duyên chi lời như vầy nói lên ?   
 
          Này Gia-chủ ! Dựa trên lý trí
          Thánh đệ tử suy nghĩ như sau :
             ‘Do duyên những kiết sử nào
       Mà ta hành động tào lao như vầy ?
          Phải diệt ngay những điều sai đó
          Thành tựu bỏ các kiết sử này.
              Nếu ta hành động quấy sai
       Trộm cắp, nói láo, nói hai lưỡi lằn,
          Nhiều tham dục, hận sân hủy báng,
          Phẫn não cùng quá mạn… trải qua,
              Không những ta tự trách ta,
       Các bậc có trí hiểu ra vấn đề
          Cũng khiển trách ta về những việc
          Ta đã làm, quả thiệt chẳng cùng,
              Sau khi thân hoại mạng chung
Trung Bộ (Tập 2)  Kinh 54 :   POTALIYA      * MLH  –  235
 
       Cõi ác chờ đợi, hãi hùng lắm thay !
          Thật điều này là một kiết-sử
          Là một thứ triền-cái (1) khổ đau
              Lậu-hoặc, nhiệt não, phiền lao,
       Có thể phát khởi do vào điều trên.
          Đối với vị vững bền từ bỏ
          Những điều đó, thành tựu vuông tròn,
              Phiền lao nhiệt não tiêu mòn
       Các lậu-hoặc cũng không còn, dứt thôi !
          Do duyên vậy, nên lời như vậy,
    Được nói lên như vậy, ở đây.
              Này Gia-chủ ! Tám pháp này
       Nói vắn tắt, nay giải bày rộng sâu
          Đưa đến sự mau mau đoạn tận
          Tục-sự trong luật Thánh tinh hoa,
              Nhưng thật sự chưa phải là
       Đoạn tận toàn diện, tối đa, toàn phần
          Các tục-sự trong phần giới luật
          Tinh nghiêm, thuộc bậc Thánh thanh cao ”.
 
        – “ Bạch Thế Tôn ! Như thế nào
       Là sự đoạn tận nhằm vào thiết thân
          Diệt toàn diện, toàn phần, xuyên suốt
          Tục-sự trong giới luật Thánh này ?
              Bạch Thế Tôn ! Thật lành thay !
       Nếu Ngài thuyết giảng điều này rộng ra ”.
 
    – “ Này Chủ-gia ! Khéo nghe, tác ý
          Như Lai sẽ giảng kỹ điều này ”.
 
        – “ Bạch Thế Tôn ! Xin vâng Ngài ”.
 
       Pô-Ta-Li-Dá đáp ngay như vầy.
          Đức Thế Tôn khoan thai giảng kỹ :
Trung Bộ (Tập 2)  Kinh 54 :   POTALIYA      * MLH  –  236
 
    – “ Này Gia-chủ ! Được ví ở đây :
          *  Con chó đói lả, thật gầy
       Suy nhược, cố lết đến ngay một lò
          Chuyên giết bò – để mong đỡ đói
          Người đồ tể nghề giỏi, hay là
              Người đệ tử của ông ta
       Thấy con chó đói, quăng ra tức thì
          Khúc xương không còn gì gặm mút
 Đã khéo lóc, dính chút máu dây.
              Gia-chủ ! Ông nghĩ sao đây ?    
       Gặm khúc xương đó, chó gầy ngất ngư
          Có đoạn trừ được cơn đói lả
          Khi thân đã suy nhược hay không ? ”.
 
        – “ Không thể được, bạch Thế Tôn !
       Khúc xương khéo lóc, chẳng còn thịt da
          Có chăng là còn chút máu vấy
          Con chó ấy khổ nhọc mà thôi ! ”.
 
        – “ Gia-chủ ! Cũng vậy ở nơi 
       Vị Thánh đệ tử tức thời nghĩ suy :
         ‘Thế Tôn dạy : Dục ni được ví
          Như khúc xương mà chỉ trơ xương
              Nhiều khổ não, lắm tai ương
       Không thể kể xiết bất tường họa thâm’.
 
          Sau khi thấy như chân như thế
          Chính với chánh-trí-tuệ đủ đầy
              Vị ấy đã từ bỏ ngay
       Loại xả thuộc đa chủng này dứt mau.
          Y cứ vào đa chủng này cả,
          Với loại xả nhất chủng thuộc về
              Y cứ nhất chủng mọi bề
Trung Bộ (Tập 2)  Kinh 54 :   POTALIYA     * MLH  –  237
 
       Ở đây, mọi chấp thủ về thế gian
          Với thế vật hoàn toàn diệt gấp,
          Không dư tàn, tu tập xả vầy.
 
          *  Gia-chủ ! Ví dụ khác này :
       Như chim ưng nọ hay loài diều hâu
          Hoặc kên kên, giành nhau miếng thịt,
  Bay bổng tít lên mãi trên cao.
              Cả bầy : ưng, kên, diều hâu
       Rượt theo giựt miếng thịt, hầu cướp đi.
          Ông nghĩ sao ? Hiểm nguy chờ chực
          Nếu chim kia không vứt thịt ngay
              Vì có thể, nhân duyên này
       Khiến nó bị chết hoặc đầy vết thương ? ”.
 
    – “ Bạch Thế Tôn ! Có trường hợp ấy ”.
 
    – “ Này Gia-chủ ! Cũng vậy, ở đây
              Vị Thánh đệ tử nghĩ vầy :
      ‘Thế Tôn đã nói Dục này ví như
          Miếng thịt ấy, rất ư khổ, não
          Tai họa xấu xảy đến càng nhiều’.
              Sau khi như chân thấy điều
       Khổ não tai họa như thiêu đốt vầy
          Thì vị này với chánh-trí-tuệ
          Năng dùng để thấy, biết như chân.
 
          *  Hoặc có ví dụ khác rằng :
       Có người cầm bó đuốc bằng cỏ tranh
          Đang cháy rực, chạy nhanh ngược gió,
          Ông nghĩ sao ? Với bó đuốc này
              Nếu y không vứt bỏ ngay
       Có thể bị đốt cháy tay đang cầm
          Hoặc cháy mặt & một phần thân thể,
Trung Bộ (Tập 2)  Kinh 54 :   POTALIYA           * MLH  –  238
 
          Nguyên nhân để đưa đến tử vong
              Hay khổ gần chết, phải không ? ”.
 – “ Kính bạch Thiện Thệ ! Có trong điều này ”.
 
    – “ Thánh đệ tử ở đây cũng thế,
          Suy nghĩ : ‘Đấng Thiện Thệ dạy rằng :
              Dục như bó đuốc cháy phừng
       Khổ não, tai họa chẳng ngừng khổ đau’.
 
      *  Này Gia-chủ ! Ví vào điều khác :
          Như người chỉ muốn lạc an thôi,
              Muốn sống, tránh khổ khôn nguôi.
       Nhưng có lực sĩ hai người ác đây
          Nắm chặt hai cánh tay người ấy
          Lôi đến đẩy y vào hố sâu
              Lửa than hừng hực bốc cao,
       Gia-chủ ! Ông nghĩ thế nào điều đây ?
          Phải người này toàn thân co rúm
          Vật vả khi bị túm hai tay ? ”.
 
        – “ Bạch Thế Tôn ! Quả như vầy !
       Vì người ấy biết : Hố đây than hừng
          Nếu rơi vào, chắc rằng phải chết
          Hay khổ gần như chết, thảm thương ”.
 
        – “ Gia-chủ ! Thánh đệ tử thường
       Suy nghĩ : ‘Phật dạy cũng dường như đây
          Dục ví hố than đầy rực lửa
          Khổ nhiều nữa, tai họa càng nhiều’.
 
          *  Này Gia-chủ ! Ví như điều :
       Có người nằm mộng, thấy nhiều cảnh hay
          Nào vườn tược, đất đai, rừng núi,
  Nào ao hồ, sông suối đẹp xinh.
Trung Bộ (Tập 2)  Kinh 54 :   POTALIYA       * MLH  –  239
 
              Đến khi người ấy giật mình
       Tỉnh dậy, cảnh đẹp thình lình biến ngay.
          Thánh đệ tử vị này suy nghĩ :
         ‘Phật đã ví Dục ấy như là
              Cơn mộng mà mình trải qua
       Rất nhiều khổ não, thật là họa thâm. 
          Sau khi thấy như chân như thế
          Chính với chánh-trí-tuệ đủ đầy
              Vị ấy đã từ bỏ ngay
       Loại xả thuộc đa chủng này dứt mau.
          Y cứ vào đa chủng này cả,
          Với loại xả nhất chủng thuộc về
              Y cứ nhất chủng mọi bề
       Ở đây, mọi chấp thủ về thế gian
          Với thế vật hoàn toàn diệt gấp,
          Không dư tàn, tu tập xả vầy.
 
          *  Gia-chủ ! Ví dụ khác vầy :
       Có người đi mượn đi vay bạn bè
          Các tài vật như xe, trang sức
          Để khoe mình rất mực giàu sang.
               Các đồ châu báu nữ trang
       Kim cương lấp lánh, bạc vàng đẹp thay !
          Với những vật đã vay mượn ấy
          Đến đám đông, ai thấy cũng nhìn
              Trầm trồ khen ngợi nhiệt tình,
       Vây quanh người ấy, phẩm bình râm ran :
         ‘Người này thật giàu sang, phú quí,
          Hưởng tài vật giá trị như vầy’.
              Nhưng những người cho mượn, vay
       Đổi ý, bảo với người này trả ra
Trung Bộ (Tập 2)  Kinh 54 :   POTALIYA   * MLH  –  240
 
          Những thứ gì mình là sở hữu,
          Đòi tất cả những bửu-vật ngay.
              Gia chủ ! Hiểu sao điều này ?
       Có phải giàu có mượn vay trá hình
          Của người ấy thình lình biến mất,
          Phô bày ra sự thật, phải không ? ”.
 
       – “ Thưa vâng , bạch Đức Thế Tôn !  
       Vì chủ thực sự họ đồng lấy lui
          Vật sở hữu khi vui cho mượn
          Hoặc cho vay, nay muốn thu hồi ”.
 
        – “ Gia-chủ ! Cũng như vậy thôi !     
       Vị Thánh đệ tử không ngơi nghĩ vầy :
         ‘Thế Tôn dạy : Dục này được ví
          Như tài vật, của chỉ mượn, vay
              Khổ não, tai họa đến ngay   
       Không thể kể xiết dẫy đầy họa thâm’.
          Sau khi thấy như chân như thế
          Chính với chánh-trí-tuệ đủ đầy
              Vị ấy đã từ bỏ ngay
       Loại xả thuộc đa chủng này dứt mau.
          Y cứ vào đa chủng này cả,
          Với loại xả nhất chủng thuộc về
              Y cứ nhất chủng mọi bề
       Ở đây, mọi chấp thủ về thế gian
          Với thế vật hoàn toàn diệt gấp,
          Không dư tàn, tu tập xả vầy.
 
          *  Gia-chủ ! Ví dụ khác này :
       Gần thị tứ hay gần ngay xóm làng
          Có khu rừng bình an yên tỉnh
          Có cây đầy trái chín trên cao
Trung Bộ (Tập 2)  Kinh 54 :   POTALIYA    * MLH  –  241
 
              Nhưng không có một trái nào
       Rơi rụng xuống đất, làm sao bây giờ ?
          Lúc bấy giờ có người hăng hái
          Khắp đó đây tìm trái cây này,
              Đi sâu vào khu rừng đây
       Thấy cây đầy trái chin cây thơm lừng.
          Người ấy dừng dưới cây có trái
          Suy nghĩ nhanh : ‘Nhiều trái biết bao !
              Sao chẳng rơi xuống trái nào,
       Nhưng ta cũng biết leo cao thăm dò.
          Hãy leo lên, ăn cho thỏa thích
          Rồi hái thêm một bịch đem về’.  
              Leo lên, người ấy mãi mê  
       Mặc sức ăn trái, chẳng hề lo chi.
 
          Một người khác đang đi tới đó
          Vốn cũng có ý tìm trái cây
              Thuộc loại thơm ngọt như vầy
       Y mang búa sắc bén ngay bên mình.
          Bỗng thình lình thấy cây trái đó
          Trái chin đỏ đầy cả cây này
              Người ấy có thể nghĩ vầy :
      ‘Trái chín ngon quá, nhưng nay khó lòng !
          Tuyệt nhiên không trái nào rơi xuống,
          Ta rất muốn nhưng không thể nào
              Vì ta không biết leo cao,
       Vậy thì ta hãy chặt mau cây này,
          Cây ngã xuống, trái cây đầy dẫy
          Ăn thỏa thích, bọc lấy đem về’.
Rồi chặt tận gốc chẳng nề.
 
       Gia-chủ ! Ông nghĩ vấn đề này sao ?
Trung Bộ (Tập 2)  Kinh 54 :   POTALIYA      * MLH  – 242
 
          Người trước đó phải mau leo xuống
          Nếu không muốn rơi gãy tay, chân
              Hoặc bị thương tích toàn thân,
       Có phải đó chính là phần nguyên nhân
          Đưa đến chết hoặc gần như chết ? ”.
 
    – “ Bạch Thế Tôn ! Đúng hệt như vầy ”.
 
        – “ Cũng vậy, Thánh đệ tử đây
       Suy nghĩ : ‘Phật dạy Dục này ví như
          Cây trái quí và từ điều đó
          Khổ não nhiều, vô số họa tai
              Bất tường, thảm khốc đến ngay
       Không thể kể xiết dẫy đầy họa thâm’.
          Sau khi thấy như chân như thế
          Chính với chánh-trí-tuệ đủ đầy
              Vị ấy đã từ bỏ ngay
       Loại xả thuộc đa chủng này dứt mau.
          Y cứ vào đa chủng này cả,
          Với loại xả nhất chủng thuộc về
              Y cứ nhất chủng mọi bề
       Ở đây, mọi chấp thủ về thế gian
          Với thế vật hoàn toàn diệt gấp,
          Không dư tàn, tu tập xả vầy.
 
              Gia-chủ ! Thánh đệ tử này
       Xả niệm thanh tịnh ở đây tựu thành
          Thật vô thượng – nhớ rành tiền kiếp
          Túc mạng minh, rõ biết nhiều đời
Quá khứ với một, hai đời
Năm chục, ba bốn trăm đời đã qua
          Một ngàn đời hay là hơn nữa
          Một trăm ngàn đời thuở lâu xa
Trung Bộ (Tập 2)  Kinh 54 :   POTALIYA    * MLH  –  243
 
             Hoại kiếp, thành kiếp trải qua
Vị ấy nhớ lại như là mới đây.
Tại nơi ấy, tên này ta có
          Thuộc giai cấp, giòng họ thế này
Uống, ăn, thọ khổ, lạc  rày
Tuổi thọ như thế, chết ngày ra sao
Ta tái sinh, nhằm vào làng đó
          Có tên tuổi, giòng họ thế nào…
Cứ thế, nhớ lại biết bao
Tiền kiếp, tái kiếp không sao đếm tường.
          Đời quá khứ đại cương, chi tiết,
Thánh đệ tử đều biết đủ đầy.
 
              Này Gia-chủ ! Rồi vị này
       Xả niệm thanh tịnh ở đây tựu thành
          Thật vô thượng, an lành hướng tới
          Với thiên nhãn dẫn tới tuệ minh
             Xét về sinh tử chúng sinh
       Thiên nhãn thuần tịnh siêu nhân, thấy liền
          Vị ấy biết mối giềng Nghiệp quả
Người hạ liệt, kẻ cả giàu sang
Người đẹp đẽ, kẻ thô hèn
       Đều do hạnh nghiệp trắng đen họ làm.
 
          Gieo ác hạnh về thân, khẩu, ý
          Hoặc phỉ báng các vị Thánh Hiền
             Người này thân hoại, tận duyên     
Do nghiệp tà kiến, đọa liền súc sinh,
Các cõi dữ, như sinh địa ngục
Hoặc đọa xứ, thằng thúc nạn tai.
 
* Còn bậc hiền giả, những ai
Làm những thiện hạnh  ý và lời, thân
Trung Bộ (Tập 2)  Kinh 54 :   POTALIYA             * MLH  –  244
 
          Không phỉ báng Hiền nhân, Thánh hiển
          Tạo nghiệp lành, chánh kiến vô cùng
             Sau khi thân hoại mạng chung 
       Được sinh thiện thú, nhân trung, cõi trời
Do thiên nhãn, biết đời sống chết
Người hạ liệt hay kẻ giàu sang
Người đẹp đẽ, kẻ thô hèn
       Người này bất hạnh, kẻ bèn gặp may
          Do hạnh nghiệp kẻ này hành động
Có kết quả chẳng giống nhau này.
             Luân hồi tùy nghiệp chuyển xoay
       Không ai tránh khỏi trả vay nghiệp dày.
 
          Gia-chủ này ! Vị Thánh đệ tử
          Sau khi tự thành tựu an lành
              Xả niệm vô thượng tịnh thanh
       Lậu-hoặc đoạn diệt ngọn ngành, tâm minh
          Với thượng trí tự mình chứng ngộ
          Chứng đạt và an trú hiện thời
              Vô-lậu-tâm giải-thoát rồi
       Cùng tuệ-giải-thoát tuyệt vời tâm trung.  
 
          Này Gia-chủ ! Cuối cùng diễn tiến
          Chính là sự toàn diện đoạn trừ
              Toàn bộ, mọi mặt đều như
       Tất cả tục-sự do từ phát sanh
          Trong giới luật tịnh thanh bậc Thánh
          Ông suy nghĩ chân chánh thế nào ?
              Có thấy nơi ông hướng mau
       Vào sự đoạn tận nhằm vào giống như
          Sự đoạn trừ toàn phần, toàn diện
          Trong phương diện giới luật Thánh này ? ”.
 
Trung Bộ (Tập 2)  Kinh 54 :   POTALIYA             * MLH  –  245
 
        – “ Bạch Thế Tôn ! Con là ai
       Mà con có thể đạt ngay đoạn trừ
          Thật toàn diện giống như tục-sự
          Trong giới luật gìn giữ Thánh nhân ?
              Bạch Thế Tôn ! Xét tự thân
       Con còn xa lắm với phần nói trên.
 
          Lúc trước đây, dựa trên suy nghĩ
          Với các vị Du-sĩ gần xa
              Không phải thù thắng chăng là,
       Con xem họ thù thắng và tán dương,
          Rồi cúng dường món ăn thù thắng
          Dù họ chẳng thù thắng gì đâu !
              Mời họ trú ngụ dài lâu
       Trú xứ thù thắng biết bao huy hoàng !
 
          Còn với hàng Tỷ Kheo thù thắng
          Con xem không thù thắng chút nào
              Dù họ thù thắng, thanh cao
       Món không thù thắng, cơm rau cúng dường
          Trú xứ thường và không thù thắng
          Mời Tỷ Kheo trú nắng trú mưa.
              Nhưng nay, con có thể thưa :
       Đối với Du-sĩ nào chưa hết lòng
          Không thù thắng, xem không thù thắng,
          Món ăn không thù thắng cúng dường,
Mời họ ở trú xứ thường.
       Còn các Phích-Khú an tường, uy nghi
          Con tức thì biết ngay thù thắng
          Các món ăn thù thắng cúng dàng
Nơi thù thắng mời trú an.
 
       Bạch Thế Tôn ! Ngài chỉ đàng cho con
Trung Bộ (Tập 2)  Kinh 54 :   POTALIYA             * MLH  –  246
 
          Thật sự gợi nơi con ái kính
          Với các vị chân chính Sa-môn,
              Lòng tịnh tín các Sa-môn,
       Cùng lòng tôn kính Sa-môn các ngài.
 
          Hy hữu thay ! Thật là vi diệu !
Khiến cho con được hiểu đủ đầy.
              Bạch Thế Tôn ! Vi diệu thay !
       Như người dựng vật lăn quay ngã nằm
          Chỉ hướng kẻ sai lầm lạc lối
          Đem đèn sáng vào tối như bưng
              Để ai có mắt mở bừng
       Có thể thấy được sáng trưng sắc màu
Cũng như thế, nhiệm mầu Chánh Pháp
          Được Thế Tôn giải đáp, trình bày
              Con xin quy ngưỡng từ nay
Quy y Đại Giác, nương ngay Pháp mầu,
Quy y Tăng, thanh cao đức cả
          Nối tiếp nhau hoằng hóa Pháp môn
              Mong Thế Tôn nhận cho con
Được làm đệ tử, vun tròn thiện duyên
          Xin phát nguyện vẹn tuyền ngưỡng phục
          Kể từ nay đến lúc mạng chung
              Tín thành nương đấng Đại Hùng
       Thực hành Giáo Pháp muôn trùng cao thâm./-
 
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật  ( 3 L )
 
 
*  *  *
 
(  Chấm dứt  Kinh số 54  : POTALIYA  –  POTALIYA  Sutta  )
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
15/06/2024(Xem: 1393)
Sau khi bang Niedersachsen của ông Tiến sĩ Albrecht thu nhận hơn 1.000 thuyền nhân từ chiếc tàu Hải Hồng, phân phối đi các vùng trong bang nhưng đông nhất vẫn là thành phố thủ phủ Hannover. Các thuyền nhân tỵ nạn này vừa từ cõi chết đi lên, nên rất cần một chỗ dựa cho tâm linh. Sau chuyến vượt biên thoát nạn, họ đã cầu nguyện Đức Mẹ Maria cứu vớt nếu là người Công giáo. Còn Phật giáo họ sẽ niệm Mẹ hiền Quán Thế Âm, hai hình tượng đã in sâu vào tâm thức, họ tin chắc hai Vị này đã ra tay cứu độ đưa họ đến bến bờ bình yên.
12/06/2024(Xem: 715)
Lời người chuyển ngữ: Thông thường khi nói đến ngồi thiền hay thực hành chánh niệm chúng ta lập tức nghĩ đến việc ngồi yên, ngồi một cách nghiêm trang và chú tâm vào hơi thở hay những cách khác (tùy theo phương pháp chỉ – quán…). Tuy nhiên chúng ta cũng nghe đến tứ oai nghi đi – đứng - nằm – ngồi, nghĩa là ta có thể giữ chánh niệm trong mọi hoàn cảnh và tư thế, điều này phụ thuộc vào năng lực, ý chí của mỗi cá nhân. Trong lá thư gởi độc giả của tạp chí Lion’s Roar (Sư Tử Hống), ngày 51/05/24 có đề cập đến việc ứng dụng và thực hành chánh niệm trong sự di chuyển động, trong lá thư này có dẫn lời của Francis Sanzaro một nhà leo núi chuyên nghiệp và cũng là một Phật tử đã áp dụng chánh niệm trong việc leo núi. Việc ứng dụng chánh niệm trong sự vận động hàng ngày đôi khi tôi cũng có chút xíu kinh nghiệm. Tôi thường chạy bộ, bơi lội… và giữ chánh niệm và cảm thấy thoải mái dễ chịu hơn là khi ngồi nghiêm trang trước bàn thờ Phật. Tôi nhận thấy mọi người ai cũng có thể áp dụng thực hành chán
12/06/2024(Xem: 692)
Sống ở đời, mọi người chúng ta ai ai cũng đã từng ít nhất một lần buộc miệng than: “Sao khổ vậy trời? Sao khổ thế này?”. Khổ là bản chất của đời sống hiện hữu, khổ là tất yếu vì sự thay đổi của vô thường. Đã sanh làm người, đã sống trong đời thì không thể tránh khỏi khổ, cho dù đó là tỷ phú cực giàu, tổng thống cực quyền hay là kẻ ăn mày khố rách áo ôm. Khổ có vô vàn nhưng chung quy lại không ngoài: Sanh, già, bệnh, chết, muốn mà không được, thương phải chia lìa, ghét phải chung đụng, thân và tâm đầy phiền não như lửa cháy. Khổ vì sanh – tử là điều bất khả kháng, khổ vì những ác nghiệp đã chín muồi thì cũng không thể tránh được, duy cái khổ của sự mong cầu, ham muốn, thèm khát là điều mà chúng ta có thể làm giảm thiểu hoặc tránh được.
04/06/2024(Xem: 877)
Ta lên núi, học làm Tiên nhẫn nhục, Mặc thói đời nhân ngã với thị, phi! Mây có hẹn, mà quên về cũng được, Gió có lay, trăng nghiêng ngã hề chi!
02/06/2024(Xem: 1202)
Một trong những lời dạy của Tuệ Trung Thượng Sĩ thường được đời sau nhắc tới là hãy phản quan tự kỷ. Đó là pháp yếu Thiền Tông. Nghĩa là, nhìn lại chính mình. Câu hỏi chúng ta nêu ra nơi đây là, phản quan tự kỷ thế nào?
30/05/2024(Xem: 890)
Đại Trí Độ Luận nói: “Biển cả Phật pháp, tin thì vào được”. Kinh Hoa Nghiêm nói: “Tín làm tay. Như người có tay, đến nơi trân bảo, tùy ý nhặt lấy. Nếu người không tay, chẳng được thứ gì”. Cũng có câu: “Vừa vào cửa tín, liền lên Tổ vị”. “Mũi Tên Xuyên Vách” ra đời góp một niềm tin nhỏ cho người sơ cơ, chắc không tránh khỏi lỗi lầm. Rất mong bạn đọc bốn phương bổ chính để được tốt hơn trong những lần tái bản tới. Xin thành thật tri ân.
24/05/2024(Xem: 8914)
Hình ảnh Thầy Minh Tuệ xuất hiện trên các mạng xã hội y hệt như một trận bão truyền thông, làm dâng tràn những cảm xúc và suy tưởng. Những bước chân đơn độc của Thầy đã đi bốn vòng đất nước trong nhiều năm qua, để tu hạnh đầu đà là điều khó làm, không phải ai làm cũng được. Một hình ảnh chưa từng nhìn thấy, dù là trong tiểu thuyết hay phim ảnh: hàng trăm người dân, có khi hàng ngàn người dân, cùng ra phố bước theo Thầy, lòng vui như mở hội, niềm tin vào Chánh pháp kiên cố thêm.
17/05/2024(Xem: 675)
Bảo rằng mới, ừ thì là mới nhưng thật sự thì tháng năm đã từ vô thủy đến giờ. Tháng năm là tháng năm nào? Năm nào cũng có tháng năm, nếu bảo mọi tháng đều là tháng năm thì cũng chẳng sai. Năm, tháng, ngày, giờ… là cái khái niệm con người chế ra, tạm gọi là thế, tạm dùng để đo, đếm cái gọi là thời gian. Bản thân thời gian cũng là một khái niệm như những khái niệm dùng để đo lường nó. Bản chất thời gian là gì thì ai mà biết, nó vốn vô hình, vô tướng, vô trọng lượng, vô sắc, vô thanh… Nó không đầu không cuối và dĩ nhiên cũng không thể nào biết đâu là chặng giữa. Con người, vạn vật muôn loài và thế giới này có hình thành hay hoại diệt thì nó vẫn cứ là nó. Nó chẳng sanh ra và cũng chẳng mất đi.
17/05/2024(Xem: 1537)
Phần này ghi lại vài nhận xét về bản chữ quốc ngữ Sấm Truyền Ca và Lập Quốc Kinh, qua lăng kính của chữ quốc ngữ từ thời LM de Rhodes và các giáo sĩ Tây phương sang Á Đông truyền đạo. Đây là lần đầu tiên cách dùng này hiện diện trong tiếng Việt qua dạng con chữ La Tinh/Bồ (chữ quốc ngữ), điều này cho ta dữ kiện để xem lại một số cách đọc chính xác hơn cùng với các dạng chữ Nôm đồng thời. Rất tiếc là chưa tìm ra bản Nôm Sấm Truyền Ca hay Lập Quốc Kinh, do đó bài này phải dựa vào các dạng chữ quốc ngữ viết tay còn để lại. Tài liệu tham khảo chính của bài viết này là các tài liệu chép tay của LM Philiphê Bỉnh (sđd) và bốn tác phẩm của LM de Rhodes soạn: (a) cuốn Phép Giảng Tám Ngày (viết tắt là PGTN), (b) Bản Báo Cáo vắn tắt về tiếng An Nam hay Đông Kinh (viết tắt là BBC)
12/05/2024(Xem: 1917)
Thế là ngày lễ mẹ lại về, thế nhân rộn ràng với bao lời chúc, với hoa tươi và những món quà… Những người con lại có phút giây xao lòng hay chạnh lòng nghĩ về mẹ, tưởng nhớ mẹ. Những nghệ sĩ lại viết thêm bài nhạc, bài văn hay bài thơ mới về chủ đề mẹ. Đời sống hiện đại hôm nay vô cùng hối hả và bận rộn, nhiều khi con người ta vô tình lơ đễnh quên đi ơn nghĩa mẹ cha. Ngày lễ mẹ là một ngày lễ đầy tính nhân văn cao cả, giúp đánh động tâm mọi người, nhắc nhở mọi người nhớ về mẹ ( về đấng sinh thành nói chung).
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
[email protected]