Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. quangduc@quangduc.com* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Thiền giả Harari Chia sẻ: Chiến tranh Ukraine Lịch sử Lặp lại?

29/03/202207:25(Xem: 5044)
Thiền giả Harari Chia sẻ: Chiến tranh Ukraine Lịch sử Lặp lại?

Thiền giả Harari Chia sẻ: Chiến tranh Ukraine Lịch sử Lặp lại?

(Yuval Noah Harari: War in Ukraine Can history repeat itself?)

 

Đệ nhị Thế chiến kết thúc vào ngày 02 tháng 09 năm 1945. Điều này không có nghĩa là những năm sau đó không còn bạo lực. Thực tế thì xung đột đã diễn ra hàng năm trong thế kỷ 20Sang thế kỷ 21 chắc chắn đã tới sau. Liên tục xảy ra bạo lực đã đặt ra thắc mắc: Liệu nhân loại có thể thay đổi cách cư xử?

 

Theo Bảo tàng Chiến tranh Đế quốc (IWM) một tổ chức bảo tàng quốc gia của Anh với các chi nhánh tại năm địa điểm ở Vương Quốc Anh, và ba trong số đó ở Luân Đôn, người ta ước tính từ năm 1900 đến nay rằng " 187 triệu người đã tử nạn do hậu quả của chiến tranh ", nhưng " con số thực tế có thể cao hơn nhiều." Mặc dù thế, ngay cả khi số tử vong do chiến tranh gây nên lên đến đỉnh điểm trong Chiến tranh Triều Tiên (giữa thế kỷ 20 đầu những thập niên 1950) Chiến tranh Việt Nam (những thập niên 1970) và các cuộc Chiến tranh Iran-Iraq và Afghanistan (những thập niên 1980), con số tuyệt đối đã giảm từ năm 1946. Thật vậy,  danh sách các cuộc chiến tranh từ năm 1945 đến năm 2021 có thể dường như vô tận. Chỉ trong thời kỳ đầu sau chiến tranh, khoảng nửa triệu người đã tử vong vì nạn bạo lực trực tiếp trong các cuộc chiến tranh. Nhưng ngược lại, năm 2016, số người thọ nạn liên quan đến chiến trận trong các cuộc xung đột liên quan đến ít nhất một bang (nghĩa là bao gồm cả các cuộc nội chiến) là 87.432 người. Thường nhật vẫn là 232 người.

 

Có thể không thấy rõ bằng cách nhìn vào các con số, nhưng thành tựu chính trị lớn nhất của nhân loại kể từ khi kết thúc Đệ nhị Thế chiến là sự suy tàn tương đối ổn định của chiến tranh. Thiền giả Giáo sư Tiến sĩ Yuval Noah Harari lưu ý rằng "trọng tâm của cuộc khủng hoảng Ukraine là vấn đề cơ bản về bản chất của lịch sử và nhân loại: liệu thay đổi có khả thi? Liệu nhân loại có thể thay đổi cách cư xử, hay lịch sử lặp lại mãi, với việc nhân loại mãi mãi bị lên án là tái hiện những bi kịch trong quá khứ mà không chuyển hóa bất cứ điều gì ngoại trừ cách trang trí màu mè mà thôi?".

 

Vấn đề Tồn tại

 

Tất nhiên, đây là những vấn đề triết học, nhân chủng học và tôn giáo cổ điển, giống như Kinh Thánh hoặc Thánh Ca và Sử thi Homeric. Nhưng thực tế là chúng ta đã yêu cầu ít nhất 3.500 năm thì không có nghĩa là không đáng quán sát lại - đặc biệt khi xem xét rằng hầu hết các bài bình luận về việc Nga xâm lược Ukraine bao gồm vô số tham chiếu đến năm 1939 (năm Đệ nhị Thế chiến khởi sự), không biết hiện nay chúng ta có đang chứng kiến sự bắt đầu của Đệ tam Thế chiến, như thể trong một vòng xoay giống như chiến tranh hay không.

 

Một số trường phái tư tưởng chỉ đơn giản là phủ nhận khả năng chuyển hóa. Ví dụ, những nhà tư tưởng lấy cảm hứng từ triết gia người Anh, một trong những nhà sáng lập chính trị hiện đại Thomas Hobbes (1588-1679) hiểu rằng, điều duy nhất ngăn chặn kẻ mạnh tấn công kẻ yếu là một lực lượng chủ yếu, bao trùm hùng lực (ví dụ: của quốc gia), vốn dự trữ cho mình quyền sử dụng bạo lực hợp pháp là vũ trang độc quyền. Tất nhiên, các trường phái khác lại nghĩ khác và cho rằng những quan hệ quyền lực này hoàn toàn có thể tránh được. Do nhân loại tạo ra, có thể chắc chắn chúng bị xoắn, hoán chuyển hoặc loại bỏ hoàn toàn.

 

Thiền giả Giáo sư Tiến sĩ Yuval Noah Harari giải thích rằng: "Đã có nhiều thời kỳ (trong lịch sử nhân loại sơ khai) không có bằng chứng khảo cổ về chiến tranh." Điều này ngụ ý rằng, khác xa với sự thôi thúc tự nhiên của nhân loại, chiến tranh thay vì phụ thuộc vào "các yếu tố công nghệ, kinh tế và văn hóa cơ bản. Khi những yếu tố này thay đổi, chiến tranh cũng đổi thay."

 

"Hòa bình" bị Kỹ thuật Điều khiển

 

Chính sự chuyển hóa công nghệ của chiến tranh đã làm cho thời kỳ hậu chiến tranh tương đối "Hòa bình" trở nên khả thi. Sự tồn tại tuyệt đối và sự sẵn có của vũ khí hủy diệt hàng loạt (chủ yếu là vũ khí hạt nhân, hóa học và sinh học) đã biến chiến tranh giữa các siêu cường "thành hành động tự sát tập thể điên cuồng." Sức công phá chưa từng có của các kho vũ khí đương đại đã buộc các chính phủ phải sử dụng những cách bạo lực hơn để giải quyết xung đột - chủ yếu là các biện pháp trừng phạt kinh tế và ngoại giao. Kết quả là không có cuộc chiến trực tiếp giữa các siêu cường quốc trong ít nhất 7 thập niên. Thiền giả Giáo sư Tiến sĩ Yuval Noah Harari ghi nhận một cách nghiêm túc về việc "hầu hết các chính phủ không còn coi chiến tranh xâm lược là một công cụ có thể chấp nhận được, nhằm thúc đẩy vì lợi ích của họ và hầu hết các quốc gia dừng ảo tưởng về việc chinh phục và thôn tính các quốc gia láng giềng."

 

Theo một góc nhìn nào đó, các nhà tư tưởng phái triết học Thomas Hobbes có vẻ đúng phần nào: đây là mối đe dọa của một cường quốc lớn hơn (một cường quốc có thể gây ra sự hủy diệt hoàn toàn, hùng lực mà một cuộc chiến tranh thế giới hạt nhân có thể gây ra) đã khiến chiến tranh không ngừng bùng phát. Đúng vậy, các chính phủ trên thế giới chỉ chi 6,5% ngân sách cho các lực lượng vũ trang của họ - ít hơn những gì họ đã chi cho giáo dục, y tế hoặc phúc lợi trong vài thập kỷ qua.

 

Tóm lại, lập luận của Thiền giả Giáo sư Tiến sĩ Yuval Noah Harari giải thích rằng, sự suy tàn của chiến tranh "là do nhân loại đưa ra những lựa chọn hoàn hảo hơn." Chiến tranh quy mô lớn là điều không thể tránh khỏi, bởi 70 năm qua đã chứng tỏ điều này. Nhưng thực tế là giai đoạn tương đối hòa bình đó trng lịch sử loài người lại là kết quả của những quyết định do con người tạo ra, cũng ngụ ý rằng chúng ta có thể lựa chọn khác. Đây chính là lý do Nga cưỡng chiếm Ukraine, khiến tất cả chúng ta quan ngại. Thiền giả Giáo sư Tiến sĩ Yuval Noah Harari nói: "Nếu việc các quốc gia hùng cường đánh bại các nước láng giềng yếu hơn của họ một lần nữa thì nó sẽ ảnh hưởng đến cách mọi người trên thế giới cảm nhận và hành xử. Kết quả đầu tiên và rõ ràng nhất sẽ là quân sự tăng mạnh bằng chi phí của mọi thứ khác."

 

Chọn Điên cuồng hoặc Không

 

Theo thông lê trong buổi tiếp kiến vào hôm thứ Tư, ngày 09 tháng 02 vừa qua, Đức Giáo Hoàng Phanxico đã gọi khả năng này xảy ra chiến tranh tại Ukraine là "sự điên rồ." Đây không chỉ là một số lựa chọn từ ngữ ngẫu nhiên và chúng lặp lại cách hiểu của Thiền giả Giáo sư Tiến sĩ Yuval Noah Harari về cuộc đụng độ giữa các siêu cường quốc là một "hành đông tự sát tập thể điên cuồng."

 

Đức Giáo Hoàng Phanxico tuyên bố rõ rằng "Chiến tranh là sự điên rồ," ủng hộ việc khắc phục căng thẳng và các mối đe dọa thông qua đối thoại đa phương nghiêm túc. Liệu hành động của Nga ở Ukraine có dẫn đến một xung đột quy mô mới, năm 1939?

 

Với tư cách là một sử gia, Thiền giả Giáo sư Tiến sĩ Yuval Noah Harari giải thích rằng: "Tôi tin vào khả năng thay đổi. Tôi không nghĩ đây là sự khờ dại, mà là chủ nghĩa hiện thực. Hằng số duy nhất của lịch sử nhân loại là Sự Chuyển Hóa."

 

Theo cách tương tự, trong số 79 của Thông điệp Laudato Si, Đức Giáo Hoàng Phanxico nói rõ rằng ý chí tự do, năng lực của nhân loại để quyết định, lựa chọn và chuyển hóa "là điều tạo nên sự phấn khích và kịch tính của lịch sử loài người, trong đó tự do, phát triển, sự cứu rỗi và tình yêu có thể đâm chồi nảy lộc, hoặc dẫn đến suy đồi và hủy diệt lẫn nhau. Công việc của Giáo hội không chỉ nhằm nhắc nhở mọi người về bổn phận chăm sóc thiên nhiên, mà trên hết là Giáo hội phải bảo vệ nhân loại khỏi sự hủy diệt." Phản đối ý tưởng về sự trở lại không thể tránh khỏi và vĩnh viễn của chiến tranh là lập trường hợp lý và trung thành với các sự kiện thời sự.

 
Yuval Noah Harari 2


Sử gia, triết gia, tác giả, Thiền giả Giáo sư Tiến sĩ Yuval Noah Harari (sinh ngày 24 tháng 2 năm 1976), triết gia, một nhà Phật học uyên thâm, một thiền giả thâm niên trong thực nghiệm thiền Vipassana, một nhà sử học người Israel và là giáo sư Khoa Lịch sử tại Đại học Hebrew Jerusalem, Đại học Tel Aviv...

 

 Thiền giả Yuval Noah Harari là tác giả của các cuốn sách bán chạy thế giới Sapiens: Lược sử loài người (2014), Homo Deus: Lược sử tương lai (2016) và 21 bài học cho thế kỷ 21 (2018). Các bài viết của ông xoay quanh ý chí tự do, ý thức và trí thông minh.

 

Tác giả Yuval Noah Harari

Biên dịch Thích Vân Phong

(Nguồn: Aleteia Catholic News)

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
18/02/2025(Xem: 51)
Nắng toả ngàn hương thấp thoáng vào Cành xinh búp nõn trải mai đào Vần quay cảnh vật trông nhanh thế! Trở lại mây mùa thấy đẹp sao Vốn dĩ duyên bày nên chớ động Chưa từng tuệ hiển mới lòng xao Loanh quanh biến đổi thì như mộng Rõ được xuân hồng… Nguyện pháp trao…
18/02/2025(Xem: 107)
Cõi nào không có khổ đau Chính là cực lạc mau mau nên về. Khi tâm an tịnh hết mê Biết mình mọi lúc là kề Tây phương.
18/02/2025(Xem: 680)
Kính bạch Thầy có lẽ gần đây Thời đại công nghệ thông tin tạo cho con người có thêm nhiều công cụ để thực hiện triết lý sống mà mình mơ ước, nhưng ở tuổi cao niên nếu có thể con vẫn áp dụng triết lý sống không ảo tưởng, không đeo đuổi điên cuồng những cái ngoài tầm tay, nên con vẫn thường sống với những gì đang có và hành động theo cung cách có thể kiểm soát được kết quả cuối cùng. Đó là Hạnh phúc của sự bình an với niềm tin trong Đạo Pháp và hình ảnh Niệm Phật với niềm tin của Cụ bà Tâm Thái là một bằng chứng. Kính chúc sức khỏe Cụ Bà Tâm Thái, và Thầy - Huệ Hương
16/02/2025(Xem: 809)
Hành trình để đi đến thành công. Bài thơ được cảm tác khi đọc hành trình thành công của Tỷ Phú Mã Hoá Đằng người Trung Quốc , (sinh ngày 20/10 năm 1971), còn có biệt hiệu là Pony Ma, là một ông trùm kinh doanh Trung Quốc, nhà đầu tư, nhà từ thiện, kỹ sư, nhà doanh nghiệp về Internet và công nghệ. Hãy bắt chước Tỷ Phú Mã Hoá Đằng ( Pony Ma ) "sao chép có thể hiểu là học tập, là một kiểu tiếp thu, một kiểu lấy dài bù ngắn".
13/02/2025(Xem: 554)
Dong ruổi tha phương nhiều năm, nhìn trăng rằm tháng giêng nhớ lại Nơi quê nhà , thuở ấy đón Tết Thượng Nguyên Từng đoàn rước lân, rồng, thần tài bát tiên Nào biết đấy cũng là ….. cách tích lũy ngân hàng tình cảm ! (1)
13/02/2025(Xem: 497)
Ngàn hoa lộc nõn trải ven đường Vạn cảnh vui đùa giỡn ánh dương Cảm nhận duyên trần sinh khí dưỡng Quay nhìn nẻo thế nghĩa tình vương Yên ngày cõi tạm… mà thôi bướng Tỉnh giấc thân bèo… ngẫm gọt ương Gộp thảy niềm riêng hoà trước ngưỡng Bao thời chớ lãng… diệu thiền nương
12/02/2025(Xem: 605)
Cụ bà Tâm Thái chín mươi ba Vẫn khỏe an yên niệm Phật Đà Tinh tấn làm lành hương đức tỏa Từ bi tạo phước sám thiền ca Khuyên người dứt nghiệp lìa mê họa Khuyến bạn trừ oan hướng thiện hoà Tín nguyện thường hành luôn hỷ xả Duyên trần khổ lụy não vơi xa..!
12/02/2025(Xem: 951)
Xuân về lộc nở thắm màu tươi Mở cửa mừng Xuân ngắm Phật cười Bát Nhã hoa bừng an lạc tới Lăng Nghiêm tuệ chiếu thái bình phơi Trồng cây thiện phước cho đời mới Rưới nước linh ân để đạo ngời Thắp nến kinh cầu hương nguyện nối An lành hạnh phúc trải nơi nơi..!
12/02/2025(Xem: 526)
Ba La Nại thuở xa xưa Nhà vua có một tế sư giúp mình Đóng vai cố vấn triều đình Giỏi giang tột bực, thông minh vô cùng Gia đình danh giá trong vùng Tính ông rộng lượng, hay thương mọi người Thường xuyên bố thí giúp đời Cho nên ông được khắp nơi nể vì
12/02/2025(Xem: 860)
TẠO PHƯỚC BẰNG TẤM LÒNG và HỌC ĐỨC KHIÊM TỐN Bài # 3: Vô Úy Thí hay Bố Thí Vô Úy: Xin mời quý vị đọc 12 đoạn thơ 4 câu dưới đây và cùng chúng tôi thực tập: (1):Nên nhớ việc lành nhỏ chớ bỏ qua. Gom thu từng chút, dần dà nhiều lên. Ấy là “Năng nhặt, chặt bị” chớ quên. Phước nhiều, cuộc sống tăng thêm duyên lành. ***
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
quangduc@quangduc.com