TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO
TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRƯỜNG BỘ KINH
(Dìgha Nikàya)
Tập III
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli
Chuyển thể Thơ: Giới Lạc MAI LẠC HỒNG
NHÀ XUẤT BẢN PHƯƠNG ĐÔNG PL. 2555 - DL 2010
Phần PHỤ LỤC
Vở Kịch Thơ lịch sử :
“ Hội Nghị Diên Hồng ” .
Kịch Thơ Lịch Sử :
HỘI NGHỊ
DIÊN HỒNG
HTr. MAI LẠC HỒNG soạn .
LỜI DẪN CHUYỆN :
“ Vào đầu thế kỷ 13, Mông Cổ ( hậu duệ cửa người Hung Nô xưa kia ) là một dân tộc du mục ở vùng Tây Bắc Trung Hoa, rất hung tợn, hiếu chiến và có tài đặc biệt cởi ngựa bắn cung vô cùng lợi hại dưới sự chỉ huy của Thiết Mộc Chân Thành Cát Tư Hãn - đã tiến chiếm cả Trung Hoa lập ra triều đại nhà Nguyên. Đạo quân bách chiến bách thắng của Nguyên Mông tung hoành từ Á sang Âu, gây nên nỗi khiếp sợ bao trùm những nơi nào quân Nguyên tiến đến.
Quân Mông Cổ sau khi thắng Nhà Kim, quay sang tấn công Tân Cương và Ba Tư (
Các quốc gia Tây Âu nghe tin này vô cùng khủng khiếp, coi như ngày tận thế đến nơi. Giáo Hoàng Innocent IV của Vatican La Mã và Vua Louis nước Pháp đã phải cử sứ thần sang cầu hòa với Mông Cổ.
Đến đời Vua Nguyên là Hốt-Tất-Liệt đã tiêu diệt hẳn nhà Nam Tống và hoàn toàn cai trị cả Trung Hoa, lại tiếp tục muốn tiến chiếm các nước lân bang, mà Việt Nam ta cũng là điểm nhắm ”.
Kịch Thơ : “ Hội Nghị Diên Hồng ” * MLH – 450
Nhưng cả ba lần đánh Việt Nam họ đều thất bại bởi tinh thần kiên cường uy dũng của dân tộc Việt Nam trên cơ sở : “ Trên dưới
một lòng , Vua tôi đoàn kết ” như lời Hưng Đạo Đại Vương ( mà đời sau vô cùng ngưỡng mộ tôn xưng là Đức Thánh Trần ).
Điểm đặc biệt vượt trội của cuộc kháng chiến chống Nguyên Mông dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Vua Trần Nhân Tông và sự tổng chỉ huy tài ba của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn – đó là Vua đã triệu tập một Quốc Dân Đại Hội đầu tiên trong lịch sử, đó là Hội nghị Diên Hồng, với các vị bô-lão khắp nơi trong cả nước để Trưng cầu Dân Ý là Đánh hay Hòa. Chúng ta biết rằng theo lễ nghĩa ngàn đời của người Việt ngày xưa, các vị bô lão chính là những người trụ cột của mỗi gia đình mà lời nói các vị ấy rất có “trọng lượng” đối với cháu con, nên ý kiến các cụ là tiếng nói đại diện cho cả toàn dân.
Vở kịch thơ lịch sử : “Hội Nghị Diên Hồng” phần nào nói lên bối cảnh thời ấy và tinh thần bất khuất của dân tộc Rồng Tiên :
“… Dẫu cường nhược có lúc khác nhau
Nhưng hào kiệt đời nào cũng có … ”.
như lời vị anh hùng dân tộc Nguyễn Trải đã viết trong Bình Ngô Đại Cáo sau này.
( Cũng xin lưu ý là những vị Vua đầu Triều Trần đều là những Phật Tử tinh thông Phật lý. Vua Trần Thái Tông có tác phẩm Thiền học nổi tiếng là ‘Khóa Hư Lục’. Vua Trần Nhân Tông là vị chủ trì công cuộc Chống Nguyên Mông và đem lại chiến thắng vẻ vang, sau đó xuất gia ở Núi Yên Tử với pháp hiệu Trúc Lâm Đại Đầu Đà hay Hương Vân Đại Đầu Đà. Ngài cũng là vị Đệ Nhất Tổ Sư – Sơ Tổ – của Thiền Phái Trúc Lâm ).
CÁC VAI :
– Vua Trần Nhân Tông. – Trần Quốc Tuấn.
– Trần Quang Khải. – Trần Khánh Dư.
– Trần Quốc Toản. – Mẹ Trần Quốc Toản.
– Trần nhật Hiệu. – Trần Ích Tắc.
– Bô lão 1. – Bô lão 2.
– Bô lão 3. – Vài Quân hầu.
– Gia nhân báo.
Kịch Thơ : “ Hội Nghị Diên Hồng ” * MLH – 451
CẢNH 1 :
( Cảnh dinh Thượng Tướng Thái Sư Chiêu Minh Vương
Trần Quang Khải. Gia nhân bước vào quỳ báo )
GIA NHÂN :
Bẩm Thái Sư ! Có Hưng Đạo Đại Vương Quốc Công
Tiết Chế,
Đang ở nhà ngoài, xin được gặp Thái Sư.
* TRẦN QUANG KHẢI : - Truyền mời vào.
* TRẦN QUỐC TUẤN : ( bước vào )
Xin tham kiến Chiêu Minh Vương Thượng Tướng !
Quốc Tuấn này cần bàn việc trọng sự quốc quân.
Sau Hội nghị Vương hầu Tướng lĩnh vừa họp ở bến
Bình Than,
Tinh thần Triều-đình và các Tướng-lĩnh đều vô cùng
phấn khích,
Theo thiển ý, chúng ta muốn đánh tan quân địch,
Phải đoàn kết toàn dân, trên dưới một lòng !
* TRẦN QUANG KHẢI :
Đúng ! Đệ đây cũng tán đồng ý kiến của Quốc Công,
Trước kẻ thù Mông Cổ là đạo quân bách chiến,
Từng ngang dọc khắp Đông Tây, vòm trời còn
rung chuyển,
Cỏ còn không mọc nổi dưới gót giày xâm lược của
Nguyên Mông,
Đất nước ta nhỏ bé, dân số không đông,
Sẽ là miếng mồi ngon trước dã-tâm của bầy lang sói.
Chúa Thượng anh minh, với hùng tâm cứng cỏi,
Đã họp hội-nghị Bình Than, lấy quyết tâm chung của
các Tướng lĩnh, Vương hầu.
Kịch Thơ : “ Hội Nghị Diên Hồng ” * MLH – 452
Và cũng theo thánh-ý Thánh Hoàng, đã phát lịnh đi
khắp các Châu,
Mời tất cả bô-lão khắp nơi, về Diên Hồng đại-điện,
Trưng cầu dân ý toàn dân : nên Hòa hay Chiến !
Thể hiện tinh thần dân chủ, đoàn kết Quân Dân
đánh bại quân thù !
( quay qua Trần Quốc Tuân )
Riêng anh em ta , mối bất hòa tưởng chừng như đến
thiên thu,
Nguyên nhân từ Bá-phụ với Tiên Vương vốn là
anh em ruột thịt,
Nhưng do Tiền-triều Thái Sư Trần Thủ Độ đã gây nên
hiềm khích,
Khiến nẩy sinh họa trong nhà : xáo thịt nồi da,
Nhưng may mắn thay ! Tiết Chế vương-huynh đã vì
đại sự quốc gia,
Gạt bỏ tị hiềm, luôn một dạ Trung quân Báo quốc.
Mới ngày qua, muốn xóa tan mối bất hòa, hiềm khích,
Mời đệ sang dinh Quốc Công để giải tỏa mối gia-thù.
Từ nay, việc trong Triều đã có đệ sát cánh cùng Kim
Thượng giải quyết ôn nhu,
Nơi trướng hổ, đã có Tiết Chế vương-huynh điều binh
khiển tướng.
* TRẦN QUỐC TUẤN : ( cung tay )
Ơn Thánh Thượng đã tin cẩn giao cho cả binh quyền
chấp chưởng,
Ngu huynh không giờ khắc nào xao lãng việc
tập luyện Tướng sĩ ba quân,
Nhờ hồng phúc Hai Vua, chúng ta có nhiều
danh tướng giỏi kinh-luân:
Như : Nhân Huệ Vương Trần Khánh Dư, Chiêu Văn
Vương Trần Nhật Duật,
Kịch Thơ : “ Hội Nghị Diên Hồng ” * MLH – 453
Gia tướng Phạm Ngũ Lão cũng giỏi việc trị binh
kỷ luật,
Rồi nào : Bảo Nghĩa Vương Trần Bình Trọng,
hai gia-tướng Dã Tượng, Yết Kiêu,
Đều nỗ lực tập luyện quân binh, không kể sớm chiều,
Ngu huynh cũng vừa truyền Hịch Tướng Sĩ, để
ba quân thêm phần hưng phấn,
Đã hai lần quân Nguyên qua đánh nước ta, nhưng đều
thua trận,
Lần thứ ba này Vua Nguyên đã giao quyền Tiết Chế
cho Thái Tử Thoát Hoan,
Những danh-tướng lẫy lừng như Ô-Mã-Nhi,
Phàn Tiếp, Toa Đô …
Lộ-Bát-Xích, Áo-Lỗ-Xích, Trịnh Bằng Phi … và
Vận-lương-quan Trương văn Hổ,
Mang Năm mươi vạn quân theo hai đường thủy bộ,
Quyết tâm báo thù rửa hận, muốn nuốt chửng
chúng ta,
Trước thế giặc mạnh như chẻ tre, nếu quân dân ta
trên dưới chẳng thuận hòa,
Đất nước ta sẽ lọt vào tay lũ giặc Mông đô hộ.
* TRẦN Q. KHẢI :
Kế sách của chúng ta hiện nay : Phải đoàn kết
toàn dân, giữ yên đất Tổ,
Nhưng giận một nỗi là đời nào cũng có những tên
bán nước, buôn dân,
Xấu hổ thay ! Hoàng tộc chúng ta cũng có mấy
Hoàng thân,
Trần Di Ái, Trần Ích Tắc và Chương-hiến-hầu
Trần Kiện,
Úy tử tham sinh, theo giặc Thát, uốn gối khom lưng
đê tiện,
Kịch Thơ : “ Hội Nghị Diên Hồng ” * MLH – 454
Nghĩ cũng tiếc tài Chiêu-quốc-vương Ích Tắc là nhà
bác học uyên thâm,
Thông thạo nhiều ngôn ngữ của các sắc dân ,
giỏi thi họa kỳ cầm,
Vì sợ chết mà đã quy phục giặc Mông, để ngàn sau
còn bia miệng,
Cũng may đó chỉ là một ít con sâu trong vườn hoa
Văn-hiến,
Còn toàn dân ta vẫn nêu cao ý chí quật cường,
Xăm vào tay hai chữ Sát Thát, quyết đền nợ
Quân Vương,
Ta phải thắng để con cháu ngàn sau không tủi hổ !
* TRẦN Q. TUẤN :
Anh em ta đã đồng tâm, Quân dân ta không nề
gian khổ,
Chính nghĩa rạng ngời, thắng Mông Cổ là việc
nay mai,
Ngu huynh đang nỗ lực rèn luyện ba quân,
chiêu mộ anh tài,
Tạm biệt Vương-đệ Thái Sư ! Hẹn ngày cờ khai
đắc thắng ! …
CẢNH 2 :
( Cảnh nhà Trần Quốc Toản với hai mẹ con )
* TRẦN QUỐC TOẢN : ( bước ra sân khấu, đi đi lại lại dáng đăm chiêu, bỗng đứng lại ngâm to bài thơ )
“ Nước
Sách trời đã định Bắc
Cớ sao giặc đến hoành hành
Rồi đây bay sẽ tan tành ra tro ! ” ( bậm môi )
Nhưng tức quá ! Mười sáu tuổi đầu, ta còn quá trẻ,
Kịch Thơ : “ Hội Nghị Diên Hồng ” * MLH – 455
Chưa tạo được niềm tin để Thánh Thượng cho bàn
luận việc quân cơ,
Hôm qua ở Hội nghị Bình Than, ta phải đứng ngoài
chờ,
Lòng như lửa đốt trước cơn Sơn hà nguy biến !
Nhưng biết làm sao đây ? Ta không được tự do xông
ra chiến tuyến,
Thề da ngựa bọc thây, bảo vệ Tổ Quốc non sông,
Người dốt nát còn có trách nhiệm trước cơn quốc phá
gia vong !
Huống chi ta cũng mang tiếng là người có học,
Giặc Nguyên Mông đã gieo cho dân lành bao khổ đau
tang tóc,
Ta không thể ngồi nhìn việc nước dửng dưng.
Phải tìm cách để thỏa chí bình sinh trong khí thế
phừng phừng,
Của cả nước đang sục sôi đánh kẻ thù chung Mông Cổ
Ôi khó nghĩ cho ta ! . . .
( ngồi ôm đầu , dáng vẻ đau khổ . Mẹ TQT ra )
* MẸ T.Q.TOẢN :
Này Quốc Toản ! Đã quá khuya sao con chưa đi ngủ ?
Hết đi lại bồn chồn, lại bó gối than van,
Có phải chăng từ sau Hội nghị tại Bình Than,
Con uất ức vì bị coi là trẻ con, chưa hiểu gì về quốc
gia đại sự,
Thánh Thượng họp các Tướng-lĩnh, Vương hầu tìm
phương trừ giặc dữ,
Con không được vào dự họp cùng các vị Đại-thần,
Con cũng không đủ tuổi để được tòng quân.
Theo mẹ nghĩ, con hãy kiên nhẫn chờ đợi thêm vài
năm nữa.
* TRẦN Q. TOẢN :
Dạ thưa Mẹ ! Thế nước đang đến hồi nghiêng ngửa,
Kịch Thơ : “ Hội Nghị Diên Hồng ” * MLH – 456
Lòng dạ nào con có thể ngồi chờ đợi, ngóng trông ?
Mông Cổ bạo tàn, quật cả mồ mã cha ông,
Giòng giống Tiên Rồng không thể để cho quê hương
mờ mịt !
Thánh Thượng đã ban cho con quả cam, vì cho con
là trẻ nít,
Trong cơn tức giận, con đã vô tình bóp nát trong tay,
Me ! … Mẹ ơi ! … Giờ con biết phải tính sao đây ?
Con nhất quyết phải xông ra ngoài chiến tuyến !
* MẸ T.Q. TOẢN :
Quốc Toản con ơi ! Khá khen con lòng sắt son
không chuyển,
Mẹ rất tự hào là con xứng đáng với giòng dõi trung
lương,
Tận tụy vì nước quên thân, mang chí khí quật cường.
Cha con cũng đã anh dũng hy sinh đền nợ nước,
Mẹ tuy là đàn bà, nhưng không bao giờ khiếp nhược,
Nếu phải xa con thì mẹ đây cũng nát ruột bầm gan,
Vì con là đứa con duy nhất mà mẹ đã nâng niu
như ngọc, như vàng,
Nhưng nếu con tỏ ra hèn nhát, thì mẹ sẽ vô cùng
tủi hổ.
Nhan nhãn đó đây, nhiều kẻ đang say mê trong trò
đen đỏ,
Ham chọi gà, rượu chè, cờ bạc… mặc cho vận nước
điêu linh,
Lại có lắm kẻ muốn che đậy sự hèn nhát của mình,
Đánh giặc miệng, luôn cho mình là vì dân, yêu nước.
Nhưng khi gặp gian nguy, đối diện với quân thù
bạo ngược,
Thì họ đã co chân chạy trốn biệt chẳng thấy tăm hơi !
Nòi giống Lạc Hồng ta từ xưa đến nay uy dũng
tuyệt vời,
Kịch Thơ : “ Hội Nghị Diên Hồng ” * MLH – 457
Nay dưới sự chỉ huy tối cao của ngài Quốc Công
Tiết Chế,
Liệu việc như thần, giải quyết quân cơ như
Thánh nhân xuất thế,
Các con ngài đều là những Tướng giỏi, xông pha nơi
chiến trường khi đất nước lâm nguy,
Hưng-nhượng-vương Quốc Tảng, Hưng-vũ-vương
Quốc Nghiễn, Hưng-hiếu-vương Quốc Uy,
Xứng đáng được nhân dân tôn kính trước tấm gương
tận trung báo quốc,
Cũng không thiếu những con người xấu xa, khiến
ai ai đều căm tức,
Như Chiêu-quốc-vương Ích Tắc, nổi danh là
nhà trí thức họ Trần,
Nhưng không dám dỏng dạc hiên ngang, không dám
dấn thân,
Co đầu rút cổ, chỉ cậy tài thi ca, văn học,
Tư thông với giặc thù, làm suy yếu tiềm năng dân tộc,
Tội lỗi đã rành rành, nhưng Kim Thượng vẫn
khoan dung,
Vì dù sao y vẫn là chú vua, Ngài không muốn dồn y
vào bước đường cùng,
Nhưng từ Vua đến bá quan, đều cảnh giác trước
Ả Trần phản trắc.
* TRẦN Q. TOẢN :
Kính thưa Mẹ ! Bàn tay ai cũng có ngón dài ngón ngắn
Đó chỉ là vài ung nhọt – Còn đất nước ta không thiếu
các bậc cân quắc, anh hùng,
Giòng họ Đông A ta cũng góp phần xây dựng cơ đồ
Riêng con, giờ biết tính sao đây ? Vì quân-đội Trần-
triều đều tuân theo quân lịnh !
Kịch Thơ : “ Hội Nghị Diên Hồng ” * MLH – 458
Con không được tòng quân diệt thù, bảo vệ giang sơn
tôn kính !
Mẹ hãy giúp cho con ý kiến, con phải hành động
sao đây ?
* MẸ T.Q. TOẢN :
Con hãy an lòng ! Mẹ chỉ thử lòng con để xem ý chí
vơi đầy ?
Chứ mẹ đã sắp đặt đâu đó đã xong từ trước,
Mẹ thừa hiểu chí lớn của con, muốn đem tài thao lược,
Xông pha giữa trận tiền, đắnh giặc thù giữ vững
non sông,
Thái-ấp nhà ta đã sẵn có hơn một ngàn trai tráng
một lòng,
Sẵn sàng gia nhập đoàn quân Phấn-nghĩa của con,
bừng bừng khí thế.
Mẹ cũng đã may sẵn lá cờ đào ngạo nghễ,
Thêu sáu chữ vàng : “Phá cường địch, báo hoàng ân”,
“ Phá giặc mạnh, báo ơn vua ” là tâm nguyện của
toàn dân,
Thề đánh tan quân xâm lược, bảo tồn giang sơn cẩm tú !
( gọi lớn )
Gia nhân ! Hãy rước quân-kỳ ra cho Thiếu-chủ,
Tất cả hãy chuẩn bị giáo, gươm, đội ngũ chỉnh tề,
( quay qua Trần Quôc Toản )
Mecũng sẽ sát cánh bên các con, không sờn gian khổ,
nhiêu khê,
Lo cho đoàn quân việc uống ăn, gian lao chia sẻ.
* TRẦN Q. TOẢN : ( vui mừng )
Kính thưa Mẹ ! Thật là hiểu con không ai bằng mẹ,
Con rất tự hào có bậc hiền-mẫu mà khí phách
cang cường,
Kịch Thơ : “ Hội Nghị Diên Hồng ” * MLH – 459
Thoát ra vòng thường tình nhi nữ, chí rộng bốn
phương.
Con nguyện sẽ xứng đáng là con trai của Mẹ.
( Mẹ Quốc Toản đội mão, trao cờ cho Quốc Toản )
* MẸ T.Q.TOẢN :
Hỡi Quốc Toản ! Đoàn quân của con hãy phát huy
tiềm-năng tuổi trẻ,
Xã tắc lâm nguy, đang réo gọi toàn dân,
Muốn đất nước thanh bình, chúng ta phải vì nước
quên thân,
Tấm lòng son sẽ sáng soi cùng nhật nguyệt.
* TRẦN Q. TOẢN :
Hỡi anh em nghĩa dũng ! Chúng ta nguyện đem lòng
nhiệt huyết,
Nguyện trải thân bảo vệ cõi gấm vóc sơn hà,
Quyết bảo tồn từng ngọn rau tấc đất của ông cha,
Ngàn miệng cùng lời quyết tâm Sát Thát !
( Tất cả hô to : “ Sát Thát ” 3 lần . Màn hạ từ từ )
CẢNH 3 :
( Quang cảnh Điện Diên Hồng. Các quan và các Bô-lão có mặt. Đức Vua lâm triều, theo sau là Hưng Đạo Đại Vương và Thái Sư Trần Quang Khải )
TIẾNG HẬU TRƯỜNG : Thánh Thượng giá lâm.
( Tất cả đều quỳ bái gối , tung hô )
– Thánh Thượng vạn tuế, vạn vạn tuế !
* VUA TRẦN NHÂN TÔNG : (đến ngồi trên ngai )
Trẫm miễn lễ. Các bô-lão và bá quan hãy bình thân !
Hỡi các vị Đại-thần, Tướng-lĩnh và các cụ Bô-lão
xa gần !
Kịch Thơ : “ Hội Nghị Diên Hồng ” * MLH – 460
Hôm nay Trẫm thay mặt Thượng Hoàng triệu tập
các vị, đại diện nhân dân cả nước,
Trước sức mạnh vũ bão và sự bạo tàn của quân
xâm lược,
Trẫm muốn hội ý toàn dân qua các vị đại biểu nơi đây,
Để cùng có một quyết-định chung trước vận mệnh
Tổ-quốc hiện nay,
Trẫm mong được nghe ý kiến của các vị trong
hội-nghị này phát biểu.
* TRẦN NHẬT HIỆU :
Muôn tâu Thánh Thượng ! Hạ thần Trần Nhật Hiệu,
Xin khấu đầu trình tấu trước Thiên-nhan :
Nhờ hồng phúc Hai Vua mà hai lần xâm lăng của giặc
Nguyên đã bị đánh tan,
Nhưng hiện nay Nguyên Chúa trút hết căm hờn
trong việc dốc quân toàn lực,
Năm trăm ngàn quân đang tiến sang, oai phong
cùng cực,
Quân đội ta chỉ có hai mươi vạn quân, làm sao
đương cự với quân Nguyên ?
Mông Cổ lại tăng cường nhiều danh tướng, thao lược
tinh chuyên,
Có thể ngồi trên mình ngựa cả ngày, sử dụng cung tên
vô địch,
Theo ngu ý hạ thần, trước tình thế hiện nay vô cùng
nguy kịch,
Chi bằng ta hãy cử sứ cầu hòa, nộp cống phẩm
trọng hậu là xong !
Được vuốt ve thể diện đại cường, chắc là Nguyên
Chúa sẽ hài lòng,
Con dân hai nước được thoát nạn đao binh, dĩ hòa
vi quý !
Kịch Thơ : “ Hội Nghị Diên Hồng ” * MLH – 461
* TRẦN ÍCH TẮC : ( nối lời )
Khải tấu Thánh Hoàng ! Thần cũng đồng một lòng với
Quan Thái Úy.
Chúng ta khó tránh được tổn thất nặng nề trước cảnh
châu chấu đá xe,
Quân Nguyên đang rầm rập kéo sang, thế mạnh như
chẻ tre,
Mong Thánh Thượng vì sự an nguy của xã tắc mà
sớm bề lo liệu … !
* TRẦN KHÁNH DƯ :
Muôn tâu Bệ Hạ ! Cho hạ thần xin thưa với hoàng-
thân Ích Tắc và hoàng-thân Nhật Hiệu :
Ý kiến của hai ngài là tư tưởng của những kẻ hèn nhát
cầu an,
Chỉ muốn yên thân, mặc cho nước mất nhà tan,
Các ngài học rộng hiểu nhiều, không lẽ không hiểu gì
về quân Mông Cổ ?
Xảo quyệt, gian manh, đi đến đâu chỉ gieo tang
thương đau khổ.
Ta cầu hòa lúc này, chẳng khác nào đem đất nước
dâng vào tay lũ giặc bất nhân,
Trần Khánh Dư này dù chết cũng không tán đồng
ý kiến của hai vị hoàng-thân … !
* TRẦN QUANG KHẢI :
Khải tấu Thánh Thượng ! Quốc gia trong cơn nguy
biến, đại sự đang cần,
Chúng ta phải thận trọng luận bàn làm sao cho kỹ,
Nhưng theo thiển ý của hạ thần trộm nghĩ :
Quân đội và triều-đình đã đồng lòng trong Hội-nghị
Bình Than,
Nay không phải là lúc bàn lui, hay có tinh thần
chủ bại, cầu an,
Kịch Thơ : “ Hội Nghị Diên Hồng ” * MLH – 462
Mà điều chúng ta cần biết là Ý Dân cả nước !
Các bô-lão đây đại diện toàn dân cả miền xuôi cùng
mạn ngược,
Lội suối trèo non về đây để bày tỏ một Quyết-định
sau cùng :
ĐÁNH hay HÒA, sẽ thể theo Ý nguyện chung,
Xin Thánh Thượng hãy chủ trì cuộc Trưng cầu Dân Ý.
* VUA TRẦN NHÂN TÔNG :
Hỡi các vị Bô-lão có tinh thần đáng quý !
Đã không nệ tuổi già, vượt qua bao dặm trường
cách trở quan san,
Vì đại cuộc an nguy của nước nhà, gian khó không
màng,
Nay Trẫm ủy thác cho Hưng Đạo Đại Vương Tiết Chế
Là Tổng-chỉ-huy cuộc kháng chiến chống Nguyên
Mông, bảo tồn quốc thể,
Sẽ chủ trì cuộc Trưng cầu Dân Ý, để biết ý toàn dân
muốn Đánh hay Hòa.
* TRẦN Q. TUẤN : ( bái Vua )
Thần khấu đầu bái tạ trước ân điển của Quan Gia !
Ban ân huệ cho hạ thần được thay mặt Vua hỏi
toàn dân nên Hòa hay Chiến !
( quay qua các vị bô-lão )
Hỡi các vị Bô-lão ! Xin các vị hãy tỏ bày ý kiến,
Của toàn dân mà các vị đã thay mặt đến hội tại Điện
Diên Hồng.
Trước sự xâm lăng bạo tàn và sự hùng mạnh của
quân đội Nguyên Mông,
Quân Dân chúng ta phải nên HÒA hay CHIẾN ?
* BÔ LÃO 1 : ( run run trên gậy bước ra )
Muôn tâu Thánh Thượng ! Khải bẩm Quốc Công
Tiết Chế !
Kịch Thơ : “ Hội Nghị Diên Hồng ” * MLH – 463
Lão đây mang về Kinh một trách nhiệm lớn lao :
Là thay mặt toàn thể dân làng lão từ người già cho đến
trẻ còn chỏm hồng mao,
Bày tỏ quyết tâm chỉ một lời : QUYẾT CHIẾN !
Dân ta tuy Hiếu Hòa, nhưng không hề yếu hèn, đê tiện
Vả lại quân giặc bạo tàn có khi nào thương xót dân ta !
Ta có đầu hàng, thử hỏi giặc có buông tha ?
Không vơ vét, đày ải dân ta lầm than cơ cực ?
Lão ít học lại lẩm cẩm tuổi già, chỉ mong nói lên
những điều uất ức,
Của những người dân vốn có nhiều kinh nghiệm
bị Bắc-thuộc bao phen !
* BÔ LÃO 2 : ( nối lời )
Khải tấu Thánh Hoàng ! Đất nước ta nhỏ bé, nhưng
dân tộc không hèn,
Từng đánh thắng Hán, Ngô và gần đây Lý-triều
đánh Tống,
Đại diện làng của già, xin trình lên nguyện vọng :
Dù chết cũng cam, quyết ĐÁNH không HÒA !
* BÔ LÃO 3 : ( tiếp luôn )
Muôn tâu Thánh Thượng ! Xin cho lão thần được
phép tâu qua :
Làng của lão, trai tráng đang trui kiếm mài đao, hăng
say luyện võ,
Cả trẻ con, đàn bà cũng sẵn sàng chống ngoại xâm
không nề gian khó,
Lão xin đem mạng già thay cho cả làng gái trai, già
trẻ, dân đinh,
Trình lên ý nguyện : Quyết CHIẾN tới cùng, dù phải
Hy sinh !
Đem xương máu để bảo tồn NƯỚC VIỆT !
Kịch Thơ : “ Hội Nghị Diên Hồng ” * MLH – 464
* TRẦN Q. TUẤN :
Khải tấu Thánh Hoàng ! Như thế là lòng Quân Dân
đã quyết,
Từ Vua quan cho đến thiên hạ muôn dân,
Đều đồng một lòng QUYẾT CHIẾN Vì Nước quên
thân !
Xin trên Thánh Thượng cùng tất cả mọi người có mặt
tại đây cùng bày tỏ quyết tâm đồng lòng đánh giặc :
( Cùng hát bài “ Hội Nghị Diên Hồng ” )
“ Toàn dân nghe chăng ? Sơn hà nguy biến !
Hận thù đằng đằng, biên thùy rung chuyển . . . ”.
( Tất cả đều tuốt kiếm giơ cao hoặc giơ nắm tay từ khúc chót :
“… Thề liều thân cho sông núi. Muôn năm lừng uy ” . Màn hạ từ từ )
_______________
Chicago -Trước thềm Xuân Bính Tý 1996 .
HTr. Mai Lạc Hồng soạn .
____________________________________________________
.
* Vở kịch do HTr. Mai Lạc Hồng – Liên Đoàn Trưởng thành lập Gia-Đình Phật-Tử Quang Minh năm 1992 tại Chùa Quang Minh
( Chicago, Illinois ) – soạn để GĐPT trình diễn.
( Sau này GĐPT Quang Minh đổi tên thành GĐPT Trúc Lâm và tạo dựng được một ngôi chùa cũng lấy tên Chùa Trúc Lâm ).