Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. quangduc@quangduc.com* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

12. Kinh LOHICCA

17/05/202013:34(Xem: 2447)
12. Kinh LOHICCA

TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO

TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRƯỜNG BỘ KINH
(Dìgha Nikàya)
Tập I
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli
Chuyển thể Thơ: Giới Lạc MAI LẠC HỒNG
NHÀ XUẤT BẢN PHƯƠNG ĐÔNG PL. 2555 - DL 2010


12. Kinh  LOHICCA

(Lohicca-sutta – Kinh Lô-Già)

 

Như vậy, tôi nghe :

 1.       Một thời, đức Thế Tôn Ứng Cúng (1)

          Du hành cùng Đại Chúng tịnh, hòa  (2)

              Khoảng năm trăm vị Tăng-Già

       Đi đến tại Kô-Sa-La (3) nước này

          Sa-La-Vá-Ti-Ka (4) làng ấy

          Vì quanh làng trồng dãy Sa-la.

       

              Lúc bấy giờ, Lô-Hích-Cha

       Danh gia vọng tộc thuộc Bà-la-môn

          Đang sống tại một thôn có được

          Cây trái nhiều, ao nước rộng sâu

              Lúa gạo phong phú, dồi dào

       Đó là Thái-ấp nhờ vào hoàng gia

          Kiều-Tất-La (3), vua Ba-Tư-Nặc

          Tức Pa-Sê-Na-Đí (3), ban ân

              Cho Lô-Hích-Chá hưởng phần

       Rất nhiều lợi tức, không cần lo chi.

 

 2.      Với tư duy ông Lô-Hích-Chá

          Khởi ác kiến quái lạ, tuyên ngôn :

            “ Ở đời, Sa-môn, Bàn-môn

       Chứng được thiện pháp, bảo tồn riêng tư 

          Không nên nói cho người khác biết

    ______________________________

   (1): Hai trong 10 danh hiệu của Phật : Araham (Ứng Cúng)   

          và Bhagavà (Thế Tôn).          

  (2): Bản thể Tăng Già ( Sangha ) là thanh tịnh và hòa hợp .      

 (3): Vua Pasenadi ( Ba-Tư-Nặc ) trị vì nước Kosala (Kiều-Tất-La).

 (4): Làng Bà-la-môn Sàlavatikà .

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  432

 

          Ta không nên chịu thiệt vì ai

              Chẳng nên giúp đỡ cho ai

       Ví như người nọ cắt giây buộc ràng

          Lại tự làm giây mang trói buộc

          Cho chính mình, tự chuốc họa riêng

              Với ta, thành tựu là phiền

       Chính là ác pháp ; ai điên giúp người ! ”.

 

 3.       Cứ tuần tự, giòng đời êm ả

          Bà-la-môn nhàn nhã trong thôn

              Một hôm ông ta nghe đồn :

       Gần đây có vị Sa-Môn hiệu là

          Gô-Ta-Ma Thích Ca Tôn Giả

          Đang ờ đây với cả Tăng-Già

              Khoảng năm trăm vị tịnh, hòa

       Tại Sa-La-Vá-Ti-Ka ngôi làng

          Những tiếng đồn đã lan từ đó :

 

          Sát-Đế-Lỵ giòng họ Thích Ca

              Xuất thân vương tộc, xuất gia

       Thành đạt đạo quả cao xa nhiệm mầu

          Mười tôn hiệu cao sâu diệu ngữ

         Thế Gian Giải, Điều Ngự Trượng Phu,

              Phật, Thế Tôn, Thiên Nhân Sư,

       Chánh Đẳng Chánh Giác đại từ uy linh

          Vô Thượng Sĩ hay Minh Hạnh Túc,

          Bậc Thiện Thệ, Ứng Cúng, Như Lai,

 

              Do sự chứng ngộ tự Ngài

       So với Thiên giới, Ma loài, Phạm Thiên

          Với các chúng chư Thiên, Nhân loại

          Bà-la-môn với lại Sa-môn

              Hiển thị mọi loài, tuyên ngôn

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  433

 

       Rồi lại tuyên thuyết Pháp môn nhiệm mầu

          Thuyết Sơ Thiện, rồi sau Trung Thiện

          Thuyết Hậu Thiện, văn nghĩa đủ đầy

              Trình bày Phạm hạnh từ đây

       Pháp thân thanh tịnh, bậc Thầy Nhân Thiên.

          Thật đáng quý nếu tìm yết kiến

          Đại La-Hán thị hiện cõi đời.

 

 4.           Lô-Hích-Chá liền cho vời

       Gã Phê-Si-Ká (1), một người thiện nhân

          Thợ hớt tóc ở gần đó tới

          Lô-Hích-Chá nói với anh ta :

 

          – “ Này thiện nhân Phê-Si-Ka

       Hãy đi đến Gô-Ta-Ma vị này

          Thay ta đây hỏi thăm Tôn Giả

          Có ít bệnh, ít não, khinh an ?

              Có lạc trú, sung mãn chăng ?

       Và ngươi thay mặt thưa rằng : “ Bàn-môn

          Lô-Hích-Chá kính tôn đức cả

          Xin thỉnh mời Tôn Giả ngày mai

              Cùng với Tỷ Kheo các ngài

       Đến Lô-Hích-Chá nhà này thọ trai ”.

 

 5.       Phê-Si-Ka người này vâng lệnh

          Hướng tịnh môn đi đến tức thời

              Thi lễ Thế Tôn xong rồi

       Anh ta ngồi xuống, mở lời thưa ngay :

 

    – “ Bạch Thế Tôn ! Xin Ngài thứ miễn

          Lô-Hích-Chá danh tiếng Bàn-môn

              Không tự thân gặp Thế Tôn

    _______________________________

   (1) : Người thợ hớt tóc tên Bhesika .

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  434

 

       Vấn an sức khỏe Thế Tôn mọi đàng

          Có ít bệnh, khinh an, đầy đủ ?

          Ít phiền não và lạc trú không ?

              Và kính cung thỉnh Thế Tôn

       Cùng với Đại Chúng Sa-môn đến nhà

          Của ông ta, ngày mai đúng ngọ

          Thỉnh chư vị đến thọ cúng dường ”.

   

              Phật nhận lời, như lệ thường

       Bằng cách im lặng, cát tường nghiêm dung.

 

 6.       Phê-Si-Ka vô cùng hoan hỷ

          Đảnh lễ Phật, hữu nhiễu (1), cáo từ

              Anh ta trở lại nhà tư

       Của Lô-Hích-Chá và thưa lại rằng

          Đã hoàn thành việc ông giao phó

          Phật, Chúng Tăng sẽ thọ cúng dường.

 

 7.           Hôm sau, khi ánh triêu dương

       Bắt đầu ló dạng đông phương huy hoàng

          Bà-la-môn sẵn sàng trần thiết

          Chuẩn bị để nghinh tiếp Thế Tôn

              Sai thiện nhân đến tịnh môn

       Để báo thời khắc Bản-môn thỉnh mời.

 

          Đức Thế Tôn từ nơi tịnh thất

          Ngài đắp y mang bát uy nghi

              Tỷ Kheo đại chúng cùng đi

       Thẳng đến tư xá của vì Bàn-môn.

 

 8.       Đi sau lưng Thế Tôn Thiện Thệ

          Phê-Si-Ká đã kể về ông :

    _______________________________

    (1) : Theo phong tục Ấn Độ xưa, khi từ giã bậc đáng kính trọng, 

       người ta chắp tay đi quanh vị ấy ba vòng theo hướng tay mặt .

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  435

 

          – “ Lô-Hích-Chá Bà-la-môn

       Là người cố chấp bảo tồn ý riêng

          Gây bất an não phiền người khác

          Khởi ác kiến lầm lạc, tuyên ngôn :

             ‘Ở đời, Sa-môn, Bàn-môn

       Chứng được thiện pháp, bảo tồn riêng tư 

          Không nên nói cho người khác biết

          Ta không nên chịu thiệt vì ai

              Chẳng nên giúp đỡ cho ai

       Ví như người nọ cắt giây buộc ràng

          Lại tự làm giây mang trói buộc

          Cho chính mình, tự chuốc họa riêng

              Với ta, thành tựu là phiền

       Chính là ác pháp ; ai điên giúp người !’

 

          Xin Thế Tôn dùng lời thánh thiện

          Giúp Bàn-môn ác kiến diệt trừ ”.

      

           – “ Phê-Si-Ká ! Thật thắng hư

       Ác kiến có thể diệt trừ dễ thôi !”

     

 9.       Khi Thế Tôn đến nơi tư xá

          Ngài an tọa tại chỗ nghiêm trang

              Tự tay chủ nhân hân hoan

       Phục vụ đức Phật thức ăn ngọ thời

          Món thượng vị loại mềm và cứng

          Hàng quyến thuộc thì đứng sẵn sàng

              Ân cần phục vụ Chư Tăng.

       

       Ăn xong, đức Phật liền thăng tòa ngồi

          Vị chủ nhân cũng ngồi trên ghế

          Kê thấp hơn và để một bên.

              Thế Tôn hỏi Bàn-môn trên :

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  436

 

 – “ Có phải ngươi đã khởi lên ý này

          Là ác kiến ngươi đây cố chấp

          Lại tuyên ngôn với khắp quận thôn :

              ‘Ở đời, Sa-môn, Bàn-môn

       Chứng được thiện pháp, bảo tồn riêng tư 

          Không nên nói cho người khác biết

          Ta không nên chịu thiệt vì ai

              Chẳng nên giúp đỡ cho ai

       Ví như người nọ cắt giây buộc ràng

          Lại tự làm giây mang trói buộc

          Cho chính mình, tự chuốc họa riêng

              Với ta, thành tựu là phiền

       Chính là ác pháp ; ai điên giúp người ! ”.

 

    – “ Thưa Tôn Giả ! Đúng lời như vậy       

          Nhưng điều ấy là sở kiến riêng ”.

 

10.       – “ Lô-Hích-Chá ! Ngươi ở yên

       Nơi nhà mình tại trong miền phải không ? ”.

 

     – “ Thưa Tôn Giả ! Đúng là như vậy ”.

 

     – “ Lô-Hích-Chá ! Ngươi thấy ra sao

              Nếu có người đã nói vào :

      ‘Ông Lô-Hích-Chá biết bao phước nhà

          Sa-La-Vá-Ti-Ka sản vật

          Hãy để ông hưởng tất một mình

              Không cho một ai hưởng dành

       Người nói như vậy định danh thế nào ?

          Đó là người gây bao chướng buộc

          Cho những người tùy thuộc vào ngươi ? ”.

 

           – “ Thưa Tôn Giả ! Kẻ nói lời

       Đã đem chướng ngại cho người thân con ”.

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  437

 

    – “ Lô-Hích-Chá ! Người còn gây hại

          Thì người đó có phải từ tâm ?

              Nghĩ đến lợi ích người thân

       Thường sống tùy thuộc, rất cần đến ngươi ? ”.

 

    – “ Thưa Tôn Giả ! Là người gây khó

          Thì người ấy không có từ tâm ”.

 

           – “ Lô-Hích-Chá ! Không từ tâm

       Người ấy an trú hại tâm hay từ ? ”.

 

    – “ Thưa Tôn Giả ! Không từ tâm đủ

          Thì người ấy an trú hại tâm ”.

 

           – “ Lô-Hích-Chá ! Trú hại tâm

       Đó là chánh kiến hay lầm tà đây ? ”.

 

    – “ Thưa Tôn Giả ! Người này tà kiến ”.

 

    – “ Lô-Hích-Chá ! Tà kiến người này

              Sẽ sinh hai đường dữ đây :

       Hoặc vào địa ngục hay đày súc sinh.

 

11. – “ Lô-Hích-Chá ! Cung đình ngự nghỉ

          Vua Pa-Sê-Na-Đí phải là

              Tại Ka-Si  Kô-Sa-La ? ”.

 

  – “ Kính bạch Tôn Giả ! Chính là tại đây ”.

       

    – “ Lô-Hích-Chá ! Xảy ngay sự cố

          Có một người tuyên bố điều đây :

             ‘Tất cả sản phẩm nước này

       Chỉ để vua hưởng đủ đầy riêng thôi

          Khắp thân quyến, bầy tôi cả thảy

          Không một ai hưởng lấy thứ gì

              Người nói như thế gây nguy

       Có phải chướng ngại thân tùy của vua ?

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  438

 

          Họ ngăn ngừa những người thân thuộc

          Có phải họ không chút từ tâm ?

              Là người an trú hại tâm ?

       Họ là tà kiến sai lầm phải không ? ”.

 

   – “ Thưa Tôn Giả ! Con đồng ý cả ”.

       

   – “ Lô-Hích-Chá ! Cái họa kiến tà

              Có hai đường dữ phải sa

       Khổ cảnh địa ngục hay là súc sinh.

 

12.      Lô-Hích-Chá ! Quả tình nếu có

          Một người nọ đã nói rõ là

              Bà-la-môn Lô-Hích-Cha

       Ở Sa-La-Vá-Ti-Ka nơi này

          Mọi sản phẩm nơi đây dự trữ

          Phải dành riêng mọi thứ riêng ông

              Những kẻ quyến thuộc, tùy tòng

       Dù ai đi nữa cũng không được gì !

          Người nói vậy tức thì chướng buộc

          Cho những người tùy thuộc vào ông

              Người ấy lòng từ cũng không

       Hại tâm an trú, chìm trong kiến tà.

 

13.      Lô-Hích-Chá ! Như là người khác

          Đã nói rằng : ‘Có các Sa-môn

              Hay là các Bà-la-môn

       Chứng được thiện pháp, bảo tồn riêng tư

          Không nên nói cho người khác biết

          Ta không nên chịu thiệt vì ai

              Chẳng nên giúp đỡ cho ai

       Ví như người nọ cắt giây buộc ràng

          Lại tự làm giây mang trói buộc

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  439

 

          Cho chính mình, tự chuốc họa riêng

              Với ta, thành tựu là phiền

       Chính là ác pháp ; ai điên giúp người !’

 

          Lô-Hích-Chá ! Chính người nói vậy

          Gây chướng ngại hết thảy những ai

              Thiện nam, tín nữ, gái trai

       Đến với Pháp, Luật Như Lai giảng bày

          Để được chứng đủ đầy, thù thắng

          Dự Lưu quả (1), tiến thẳng Nhất Lai  (2)

              Rồi chứng đạo quả Bất Lai  (3)

       Chứng A-La-Hán (4) quả này viên thông

          Được giác ngộ, thoát vòng sinh tử.

 

          Người nói vậy, tương tự hại người

              Tu tập thành tựu ở đời

       Để sinh lên các cõi trời an vui.

 

          Đã là người chuyên gây chướng ngại

          Thì người ấy chẳng phải từ tâm

              Là người an trú hại tâm

       Là người tà kiến sai lầm, phải sa

          Vào súc sinh hay là địa ngục

          Chịu vô cùng khổ cực, đau thương.

 

14 & 15.  Lô-Hích-Chá ! Về quốc vương

       Pa-Sê-Na-Đí sống thường Ka-Si

    _______________________________

 *  Bốn thánh quả Thinh-Văn-Giác  : (1) :Tu-Đà-Hoàn ( Sotàpatti )   hay Dự Lưu quả hoặc Thất Lai quả (chỉ còn sinh lại thế gian 7 lần) (2) : Tư-Đà-Hàm ( Sakadàgàmi ) hay Nhất Lai quả (sinh lại 1 lần) 

(3) : A-Na-Hàm ( Anàgàmi ) hay Bất Lai quả ( sinh lên cung trời

      Tịnh Cư (Suddhàvàsa) để tiếp tục tu và nhập Vô Dư Niết Bàn .   

(4) : A-La-Hán ( Araham ) được dịch là Vô Sanh , Vô Học , Ứng

       Cúng , sau khi mạng chung sẽ tấn nhập Vô Dư Niết Bàn .

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  440

 

          Có một người đã đi nói khắp :                

         ‘Hãy để vua hưởng tất sản phần

              Không một ai khác cận thân

       Được hưởng sản phẩm chỉ dành quốc vương’.

 

          Người nói ấy khôn lường nguy hiểm

          Không tìm kiếm hạnh phúc trong tầm

              Là người an trú hại tâm

       Là người tà kiến mê lầm, phải sa

          Vào súc sinh hay là địa ngục

          Chịu vô cùng khổ cực, đau thương.

 

16.      –  Lô-Hích-Chá ! Đời nhiễu nhương

       Đạo Sư ba hạng vẫn thường bị chê

          Người chỉ trích không hề có lỗi

          Chê bai bởi hợp lý, thuận từ.

    

              Thế nào ba hạng Đạo sư ?

 

   *  Này Lô-Hích-Chá ! Đạo sư vị nào

          Đã không chứng đạt vào mục đích

          Của Sa-môn tịch tịnh xuất gia

              Từ bỏ thân quyến cửa nhà

       Hướng đến đạt được Quả Sa Môn này.

          Không chứng đạt, lại bày thuyết pháp

          Cho đệ tử tu tập theo lời :

             ‘Đây là lợi ích cho ngươi 

       Đây là hạnh phúc các người hưởng an’.

          Nhưng đệ tử các hàng lơ đãng

          Không lắng tai nghe giảng từ thầy

              Không trú tâm hiểu biết này

       Và sống trái ngược lời thầy giảng ra.

 

          Hạng Đạo sư này là bất xứng

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  441

 

          Vì chẳng chứng mục đích Sa-môn

              Mà lại chỉ dạy pháp môn

       Đệ tử cũng chẳng kính tôn lời thầy.

    

          Cũng như người dằng dai tán tỉnh

          Một cô gái chẳng thích anh ta

              Ta nói cử chỉ ấy là

       Ác pháp, tham pháp ; ai mà giúp ai !

 

          Lô-Hích-Chá ! Như vầy thứ nhất

          Hạng đạo sư quả thật đáng chê 

              Những người chỉ trích hay chê

       Cũng vẫn hợp pháp, không hề lỗi chi.

 

17.  *  Lô-Hích-Chá ! Có vì sư trưởng

          Không chứng đạt lý tưởng xuất gia

              Của người từ bỏ cửa nhà

       Hướng đến mục đích Quả Sa Môn này.

          Không chứng đạt, lại bày thuyết pháp

          Cho đệ tử tu tập theo lời :

              ‘Đây là lợi ích cho ngươi

       Đây là hạnh phúc các người hưởng an’.

 

          Những đệ tử các hàng chăm chú

          Lắng tai nghe và trú tâm ngay

              Phát xuất từ hiểu biết này

       Nhưng sống trái ngược lời thầy giảng ra.

.  

          Đây cũng là đạo sư đáng trách

          Không chứng đạt, bày cách dạy bừa        

              Như người nông phu sớm trưa

       Không chịu nhổ cỏ ruộng dưa của mình

          Lại nhổ cỏ tận tình ruộng khác

          Bỏ ruộng mình tan tác luống qua

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  442

 

              Ta nói cử chỉ ấy là

       Ác pháp, tham pháp ; ai mà giúp ai !

 

          Lô-Hích-Chá ! Như vầy là hạng

          Đạo sư đáng chỉ trích thứ hai

              Những người chỉ trích, chê bai

       Không hề có lỗi, điều này chánh chân.

 

18.   *  Lô-Hích-Chá ! Lại nhân hạng khác

          Vị đạo sư chẳng đạt điều mà

              Những người từ bỏ cửa nhà

       Hướng đến mục đích Quả Sa Môn này.

          Không chứng đạt, lại bày thuyết pháp

          Cho đệ tử tu tập theo lời :

             ‘Đây là lợi ích cho ngươi

       Đây là hạnh phúc các người hưởng an’.

 

          Những đệ tử các hàng chăm chú

          Lắng tai nghe và trú tâm ngay

              Phát xuất từ hiểu biết này

       Họ sống theo đúng lời thầy giảng ra

          Nhưng các điều đem ra ứng dụng

          Gây tai hại, tâm cũng bất an

              Như người cắt giây buộc ràng

       Lại làm giây khác, tự mang trói mình

          Cử chỉ ấy quả tình ác pháp

          Là tham pháp ; ai giúp cho ai !

 

              Hạng đạo sư thứ ba này

       Đáng bị chỉ trích, chê bai tỏ bày

          Mà những người chê bai chỉ trích

          Đều hợp pháp, không chút lỗi lầm ”.

 

19.          Bàn-môn nghe vậy trầm ngâm

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  443

 

       Rồi ông bạch Phật với tâm chân thành :

 

     – “ Thưa Tôn Giả ! Tinh anh cõi thế

          Đạo sư nào không thể chê bai ? ”.

 

          – “ Lô-Hích-Chá ! Suốt khứ lai

       Ở đời có vị vượt ngoài khen chê ”.

 

    – “ Thưa Tôn Giả ! Mọi bề toàn bích

          Đạo sư nào chỉ trích không nên ? ”.

 

          – “ Lô-Hích-Chá ! Cõi không bền

       Vô minh triền phược tức liền phủ vây

          Bỗng xuất hiện bậc thầy quảng đại

          Thế Gian Giải, Điều Ngự Trượng Phu,

              Phật, Thế Tôn, Thiên Nhân Sư,

       Chánh Đẳng Chánh Giác đại từ uy linh

          Vô Thượng Sĩ hay Minh Hạnh Túc,

          Bậc Thiện Thệ, Ứng Cúng, Như Lai,

              Do sự chứng ngộ tự Ngài

       Rồi lại tuyên thuyết, hoằng khai Pháp mầu

          Thuyết Sơ Thiện, rồi sau Trung Thiện

          Thuyết Hậu Thiện, văn nghĩa đủ đầy

              Truyền dạy Phạm hạnh từ đây

       Pháp thân thanh tịnh, bậc Thầy Nhân Thiên.

 

           Có gia trưởng trong miền thôn ấp

          Hoặc một người giai cấp tiện dân

              Duyên lành nghe pháp thậm thâm

       Sinh lòng ngưỡng mộ, kiếm tầm chân như

          Tự suy nghĩ : ‘Đời như cát bụi

          Sống dẫy đầy trói buộc não phiền

              Luân hồi sinh tử triền miên

       Đời sống xuất thế lụy phiền tránh xa

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  444

 

          Ta nay phải xuất gia viên mãn

          Đời xuất gia phóng khoáng hư không

              Cuộc sống thế gian chất chồng

       Phạm hạnh thanh tịnh thật không dễ gìn’..

          Y trưởng dưỡng đức tin vững chắc

          Cạo râu tóc, thân đắp ca-sa

              Biệt gia quyến, bỏ cửa nhà

       Ba y một bát, xuất gia tu hành.

           Sống chế ngự, thực hành phạm hạnh

          Giữ oai nghi, tự tánh sáng lòa

              Giới bổn Pa-Tí-Mốc-Kha  (1)

       Thọ trì nghiêm mật, tránh xa điều tà

          Thân, khẩu, ý  từ hòa thanh tịnh

          Giới cụ túc, thức tĩnh nhiếp tâm

              Biết tri túc, giữ các căn

       Là Sa-môn hạnh, pháp đăng soi đường.

 

         – Lô-Hích-Chá ! Sao tường thuần thục

          Là Tỷ Kheo cụ túc giới điều ?

              Phải thấy nguy hiểm mọi chiều

       Lỗi lầm nhỏ nhặt triệt tiêu dần dần

          Bỏ trượng kiếm, sát sanh tránh hẳn      

          Đại từ tâm, bình đẳng, nhẫn kham

              Có tâm hổ thẹn là Tàm,

       Ghê sợ là Quý, không làm nghiệp sai

          Hành phạm hạnh, bản lai thanh tịnh

          Không trộm cướp, chẳng tính so đo

              Quyết không lấy của không cho

       Đó là giới hạnh, thước đo Giới điều.

          Vị Tỷ Kheo mong điều giải thoát

    _______________________________

    (1) : Patimokkhasanvarasìla : Biệt biệt giải thoát thu thúc giới . 

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  445

 

          Không tà hạnh. dâm ác thấp hèn

              Không nói dối trá đua chen

       Không nói hai lưỡi chê khen dối lòng

          Không lường gạt cũng không ly gián

          Sống hòa hợp giữa nạn rẽ chia

              Sống đời chân thật sớm khuya

       Tránh lời độc ác nọ kia lỗi lầm.

              Là giới hạnh trong tầm Giới Luật

              Vị Tỷ Kheo thuần thục thọ trì.

 

             Cả đến hạt giống, cỏ cây

       Cũng đều thấm nhuận đức dày Sa-Môn

          Chỉ ăn ngọ, sống tồn tri túc

          Không múa hát, trang sức, kịch ca

              Sống thanh đạm, tránh xa hoa

       Không dùng hương liệu, dầu thoa thơm nồng.

 

          Lại cũng không giường nằm cao rộng    

          Cũng không nhận thịt sống, bạc vàng

              Nô tỳ trai, gái – từ nan

       Đàn bà, con gái – không màng lưu tâm

          Cừu, dê, heo, gia cầm, voi, ngựa,

          Ruộng, đất, vườn, nhà cửa không cần

              Từ bỏ gian lận bằng cân

       Từ bỏ môi giới, không phần gian tham

          Không áp bức, không làm thương tổn

          Không câu thúc, vây khổn, cừu thù

              Đó là giới hạnh đặc thù

       Nằm trong Giới Luật chân tu giữ gìn.

          Luôn trưởng dưỡng đức tin vững chắc

          Hiểu Nghiệp lực chi phối mọi thì

*

           – Lô-Hích-Chá ! Hãy tường tri

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  446

 

       Vị Tỷ Kheo ấy uy nghi, vô cầu

          Được hộ trì nhờ vào Giới Luật

          Tâm kiên cương chẳng chút sợ gì

              Như Sát-Đế-Lỵ  một vì

       Làm lễ quán đảnh, trị vì giang san

          Đã hàng phục lân bang thù địch

          Không còn sợ đột kích biên phòng.

              Tỷ Kheo chân chánh cũng không

       Sợ hãi tội lỗi, vì lòng thẳng ngay

          Giới Luật ấy đủ đầy, cao quý

          Hưởng lạc thọ, hoan hỷ nội tâm.

*

            –  Lô-Hích-Chá ! Hãy lắng tâm

       Tỷ Kheo bảo hộ các căn thế nào ?

 

          Mắt thấy sắc nhưng nào giữ tướng

          Tướng chung, riêng chẳng nắm giữ gì

              Mắt không chế ngự tại chi

       Khiến bất thiện pháp ưu bi khởi vào

          Nên tham ái dâng trào đủ thứ

          Vị Tỷ Kheo chế ngự nguyên nhân

              Hộ trì tích cực nhãn căn

       Cũng như hộ trợ nhĩ căn cũng cần

          Tai nghe tiếng hay thân cảm xúc

          Mũi ngửi hương, nhận thức : Ý căn

              Tỷ Kheo hộ trì các căn

       Nên hưởng lạc thọ, nội tâm sáng ngời.

      

       –  Lô-Hích-Chá ! Thời thời tỉnh giác

          Giữ chánh niệm, an lạc tự tâm

              Tỷ Kheo đi, đứng, ngồi, nằm

       Đều giữ tỉnh giác , trong tâm biết liền

          Khi tới, lui ; biết mình lui, tới

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  447

 

          Khi nhìn quanh, biết bởi mình làm

              Hay khi co duỗi tay chân

       Mặc y, đi bát  hay cần uống ăn

          Khi nhai, nuốt, nói năng : Tỉnh giác

          Đại, tiểu tiện, nhổ khạc : Biết mình

              Như vậy Tỷ Kheo tâm minh

       Chánh niệm tỉnh giác, an bình, thanh cao.

 

      –  Lô-Hích-Chá ! Thế nào biết đủ ?

          Hạnh Tri Túc luôn giữ chỉnh tề

              Bằng lòng ba  y để che

       Bình bát khất thực dễ bề cúng dâng

          Y và bát luôn gần bên cạnh

          Cũng như chim, đôi cánh luôn mang

              Đó là Tỷ Kheo giới toàn

      Giữ hạnh Biết Đủ, không màng nhiều hơn.

 

          Với Giới uẩn chánh chơn cao quý

          Với các căn nhiếp kỹ, hộ trì

              Chánh niệm tỉnh giác trí tri

       Thêm hạnh tri túc, còn gì quý hơn.

          Trang bị đủ những gì cao quý

          Vị ấy lựa vị trí lặng yên

              Như rừng tĩnh mịch, lâm viên

       Gốc cây, khe núi hoặc liền tha ma.

 

           Thời ngọ thực đã qua, rửa bát

          Ngồi kiết già, an lạc, thẳng lưng

              An trú chánh niệm, lâng lâng

       Tham ái từ bỏ, thoát dần ái tham

          Bỏ sân hận, từ tâm thương xót

          Chúng hữu tình mỗi một cảnh riêng

              Từ bỏ hôn trầm, thụy miên

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  448

 

       Thoát ly khỏi chướng thụy miên, hôn trầm

          Giữ tịnh tâm, hướng về ánh sáng

          Cùng chánh niệm, tỉnh giác, tâm yên

              Gột rửa chúng, được an nhiên

       Từ bỏ trạo cử  thì liền tịnh thân

          Hết nghi ngờ, phân vân lưỡng lự

          Gột rửa hết  trạo cử , hôn trầm

              Gột rửa tham ái, hận sân

       Đối với thiện pháp, tinh cần hành theo.

 

       –  Lô-Hích-Chá ! Người nghèo mắc nợ           

          Liền chọn nghề, không sợ khó khăn     

              Nhờ sự nỗ lực, tinh cần

       Nghề nghiệp phát đạt, tự thân nên giàu

          Có tiền dư, nợ mau trả dứt

          Nuôi vợ con, quả thực thanh nhàn

              Người ấy nhờ vậy giàu sang

       Sung sướng hoan hỷ, hoàn toàn an nhiên.

 

       –  Lô-Hích-Chá ! Bệnh duyên người nọ

          Rất đau đớn, lại khó uống ăn

              Thể lực suy yếu dần dần

       Cơn bệnh trầm trọng hành thân đêm ngày

          Bỗng nhân duyên, gặp thầy gặp thuốc

          Dứt hẳn bệnh, ăn uống tiêu thông

              Thể lực khôi phục như mong

       Hoan hỷ, sung sướng, sống trong an lành.

 

       –  Lô-Hích-Chá ! Một anh bị nhốt

          Trong ngục tù, ngục tốt khảo tra

              Đau đớn, sợ hãi tối đa

       Cầu mong thoát khỏi tai qua, nạn lùi

          Bỗng duyên vui, gặp ngài Chánh án

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  449

 

          Xét vô tội, xóa án thả mau

              Tài sản không bị tổn hao

       Thân vẫn khang kiện, ngục lao thoát rồi

          Về lại nhà, bồi hồi nghĩ lại

          Quá sung sướng, thanh thái hân hoan.

            –  Lô-Hích-Chá ! Một thời gian

       Có người nô lệ của hàng chủ nhân

          Không tự chủ, bản thân lệ thuộc

          Mất tự do, ràng buộc khó khăn

              Bỗng một hôm, vị chủ nhân

       Tuyên bố trả tự do thân người này

          Quá hoan hỷ, lòng đầy sung sướng

          Người nô lệ tận hưởng niềm vui.

 

           –  Lô-Hích-Chá ! Có một người

       Giàu, nhiều tài sản, là người lái buôn

          Qua sa mạc mênh mông nguy hiểm

          Thiếu lương thực, khan hiếm nước dùng

              Sợ hãi trong bước đường cùng

       Bỗng gặp ốc đảo, nước trong rất nhiều

          Mấy hôm sau, lại điều may khác

          Khỏi sa mạc, gần đến đầu làng

              Vô sự, sung sướng, vui an

       Khỏi sự nguy hiểm lòng hằng ước mơ.

 

       –  Lô-Hích-Chá ! Chính nhờ quán niệm

          Vị Tỷ Kheo tự nghiệm, tự tri

              Năm Triền Cái chưa xả ly

       Như là món nợ, Bệnh  hay Ngục đường,

          Như nô lệ, con đường sa mạc,

          Nay trả dứt hết các nợ nần

              Khỏi cơn bệnh dữ hành thân

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  450

 

       Ra khỏi sa mạc, thoát tầng ngục lao,

          Năm  Triền Cái chừng nào chưa diệt

          Vị Tỷ Kheo mãi miết tinh cần.

 

              Chừng nào khi quán tự thân

       Với năm Triền Cái  đã cần xả ly

          Do xả ly, tức thì hoan hỷ

          Do hoan hỷ, tâm được khinh an

              Lạc thọ sinh do khinh an

       Đạt được như thế, tâm an định liền

          Ly ác pháp, Tỷ Kheo ly dục

          Chứng và trú vào mục Nhất Thiền

              Trạng thái hỷ lạc tự tâm

       Sinh do ly dục, với Tầm, Tứ chuyên

          Đệ Nhất Thiền, Tỷ Kheo thấm nhuận

          Như tẩm ướt, sung mãn, tràn nhanh

              Hỷ lạc do ly dục sanh

       Với Tầm, với Tứ thấm quanh tức thời.

 

       –  Lô-Hích-Chá ! Như người hầu tắm

          Thật lão luyện, lo sắm sửa mau

              Rắc bột tắm vào trong thau

       Rồi dùng bột ấy nhồi vào nước trong

          Nhào trộn ướt, nhưng không chảy giọt.

 

          Cũng như vậy, với một Tỷ Kheo

              Tẩm nhuận, sủng ướt, thấm theo

       Toàn thân không có chỗ nào còn khô

          Cũng như thế, sanh do ly dục

          Hỷ lạc cũng đẫm suốt tâm đây.

 

           –  Lô-Hích-Chá ! Đạo sư này

       Có những đệ tử chứng ngay Nhất Thiền

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  451

 

          Quả thù thắng, mãn viên mục đích

          Thì không thể chỉ trích Đạo Sư.

              Nếu ai chỉ trích chẳng từ

       Là không xác thực, suy tư sai lầm.

 

56.      Lô-Hích-Chá ! Chú tâm tới nữa

          Vị Tỷ Kheo vào cửa định thiền

              Diệt Tầm, diệt Tứ được yên

       Thì chứng và trú vào Thiền thứ Hai

          Một trạng thái ra ngoài Tầm, Tứ

          Do Định sinh, nội tỉnh nhất tâm.

 

           –  Lô-Hích-Chá ! Tại cội nguồn

       Có một hồ nước, nước tuông dâng đầy

          Cả nam, bắc, đông, tây  các chỗ

          Không có lỗ thoát nước chảy ra

              Suối nước mát lạnh phun ra

       Làm cho đẫm ướt, thấm qua dâng tràn

          Thỉnh thoảng mưa, hồ càng tẩm ướt

          Không chỗ nào không được tràn dâng.

 

              Tỷ Kheo hỷ lạc thấm nhuần

       Do Định, tẩm ướt khắp thân của mình.

       –  Lô-Hích-Chá ! Hành trình tiếp nữa

          Vị Tỷ Kheo vào cửa định thiền

              Ly hỷ trú xả, nhất tâm

       Chánh niệm tỉnh giác, thì thân cảm liền

          Sự lạc thọ, thánh hiền gọi đủ

          Là ‘xả niệm lạc trú’ tâm chuyên

              Chứng và an trú Tam Thiền

       Tỷ Kheo đẫm ướt, thấm tuyền tự thân

          Sự lạc thọ, không cần có hỷ

          Lạc thọ ấy thấm kỹ toàn thân

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  452

 

              Không một chỗ nào trên thân

       Mà Lạc thọ đó không phần thấm vô.

 

      –  Lô-Hích-Chá ! Như hồ sen trắng

          Cả sen hồng chen lẫn sen xanh

              Những hoa sen ấy đều sanh

       Từ trong hồ nước, lớn nhanh từng ngày

          Nhưng chúng vẫn chưa ngoi khỏi nước

          Từ gốc rễ đẫm ướt tới đầu.

              Tỷ Kheo với lạc thọ sâu

       Không đi với hỷ, thấm mau tràn đầy.

 

       –  Lô-Hích-Chá ! Lành thay ! Tiếp nữa

          Vị Tỷ Kheo vào cửa định thiền

              Xả lạc, xả khổ ; tâm yên

       Diệt hỷ, ưu, cảm thọ – liền trước đây

          Chứng và trú vào Thiền Đệ Tứ

          Không khổ, lạc ; không giữ niệm nào

              Thanh tịnh, an lạc tiêu dao

       Như Tỷ Kheo ấy thấm sâu, ướt đầm

          Được thấm nhuần với tâm thuần tịnh

          Và trong sáng, trong chính thân này.

 

           –  Lô-Hích-Chá ! Đạo sư đây

       Có những đệ tử chứng ngay Nhị Thiền

          Chứng Tam Thiền, chứng Thiền Đệ Tứ

          Quả thù thắng tròn đủ như như

              Không thể chỉ trích đạo sư

       Nếu ai chỉ trích dù từ vô tâm

          Không xác thực, sai lầm, không đúng

          Vì đệ tử hành đúng lời thầy

              Chứng được những quả vị này

       Tâm minh trí sáng, đêm ngày an nhiên.

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  453

 

      –  Lô-Hích-Chá ! Hãy liền ví dụ :

          Với tư duy, ngươi thử nghĩ suy

              Có một hòn ngọc lưu ly

       Rất là quý giá, sánh bì bảo châu

          Rất sáng đẹp, không màu, trong suốt

          Có tám mặt, đã được khéo mài

              Chẳng trầy trụa, rực rỡ thay !

       Lấp lánh chói lọi đêm ngày sáng trưng

          Các sợi giây xâu từng lần một

          Sợi màu vàng, sợi trắng, đỏ, xanh

              Một người đôi mắt tinh anh

       Nhìn vào hòn ngọc, thấy rành bảo châu

          Là báu vật chẳng đâu thấy có

          Các sợi giây vàng, đỏ, trắng, xanh

              Được xâu lần lượt khéo rành

       Thấy được màu sắc long lanh ngọc này.

 

       * Vị Tỷ Kheo thẳng ngay, thuần tịnh

          Tâm định tỉnh, không nhiễm não phiền

              Nhu nhuyến, vững chắc  theo Thiền

       Bình thản như vậy, chẳng phiền chẳng ưu.

          Vị Tỷ Khưu hướng ngay tâm tới

          Chánh Trí với Chánh Kiến như vầy

              Biết rằng : ‘Thân của ta đây

       Chính là Sắc pháp, thân này do sanh

          Do bốn đại tác thành hoàn hảo

          Cha mẹ nuôi, cơm cháo, vô thường

              Biến hoại, đoạn tuyệt ; đáng thương

       Phấn toái, hoại diệt. Nhưng nương thân này

 

          Thức tánh ta bị giây trói buộc

          Trong thân ấy, lệ thuộc như vầy.     

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  454

 

              Hành trình vị ấy thẳng ngay

       Con đường giải thoát mở bày an nhiên.

 

      –  Lô-Hích-Chá ! Hãy liền ví dụ :

          Một trại chủ cầm một cây lau

              Rút lau ra khỏi vỏ lau

       Rồi nghĩ :’ Đây vỏ, đây lau ; khác rồi

          Cây lau khác, vỏ thời khác đó

          Nhưng cây lau từ vỏ rút ra’.

 

              Cũng như vỏ kiếm nạm ngà

       Rút ra thanh kiếm sáng lòa, quý thay !

          Thanh kiếm khác, vỏ này khác đó

          Nhưng cây kiếm từ vỏ rút ra.

 

              Hay như con rắn lột da

       Đây là con rắn, đây là vỏ da

          Vỏ da rắn không là con rắn

          Nhưng rắn từ vỏ rắn lột ra.

              Đây những thí dụ thấy qua

       Cái này từ cái kia mà có đây.

 

       * Vị Tỷ Kheo thẳng ngay, thuần tịnh

          Tâm định tỉnh, không nhiễm, không phiền

              Nhu nhuyến, vững chắc – theo Thiền

       Bình thản như vậy, chẳng phiền chẳng ưu.

 

          Vị Tỷ Khưu hướng tâm đến với

          Sự Hiện Hóa Thân mới khác vời

              Do ý làm ra tức thời

       Tạo một thân khác từ nơi thân này

          Thân mới ấy cũng tày Sắc pháp

          Do ý sinh, đủ các căn phần

              Mắt, tai, mũi, lưỡi, tay chân

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  455

 

       Toàn thân không thiếu một căn chi nào.       

 

      –  Lô-Hích-Chá ! Như vào ví dụ :

          Thợ gốm hay đệ tử người này

               Là người thợ rất khéo tay

       Đất sét nhồi nhuyển, người này làm ra

          Đồ gia dụng tùy qua sở thích,

 

          Hay thợ ngà thực đích lành nghề

              Khéo đẻo chạm với tay nghề

       Đồ ngà tùy thích mọi bề làm ra,

 

          Hay như là thợ vàng rất khéo

          Dùng vàng ròng tạo chế nữ trang

              Các loại trang sức bằng vàng

       Thật là tinh xảo, đẹp sang như vầy.

 

       * Vị Tỷ Kheo thẳng ngay, thuần tịnh

          Tâm định tỉnh, không nhiễm, không phiền

              Nhu nhuyến, vững chắc – theo thiền

       Bình thản như vậy, chẳng phiền chẳng ưu.

 

          Vị Tỷ Khưu hướng tâm đến với

          Các Thần Thông nhiều loại nhiệm mầu

              Một thân hiện ra nhiều thân

       Nhiều thân thu lại một thân dễ dàng

          Hiện, biến hình, đi ngang qua vách

          Xuyên qua núi như cách hư không

              Độn thổ, trồi lên đất giồng

       Đi được trên nước cũng không chìm nào

          Ngồi kiết già trên cao vòi vọi                     

          Bay trên không như loại chim bằng

              Với tay chạm mặt trời, trăng

       Có đại oai lực, oai thần uy linh

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  456

 

          Hoặc có thể tự mình bay tới

          Cõi Phạm Thiên vời vợi nơi này,

              Hành trình vị ấy thẳng ngay

       Con đường giải thoát mở bày an nhiên.

 

      –  Lô-Hích-Chá ! Hãy liền ví dụ :

          Có một người chăm chú qua đàng

              Bỗng nghe tiếng trống rộn ràng

       Trống lớn, trống nhỏ, muôn ngàn âm thanh

          Tiếng xập xỏa, tiếng loa, tiếng kiểng

          Người ấy nghe và hiểu tận tường

              Âm thanh trầm bổng du dương

       Tiếng trong, tiếng đục, âm vương vấn hoài.

 

       * Vị Tỷ Kheo nghiêm oai, thuần tịnh

          Tâm định tỉnh, không nhiễm, không phiền

              Nhu nhuyến, vững chắc – theo thiền

       Bình thản như vậy, chẳng phiền chẳng ưu.

 

          Vị Tỷ Khưu hướng tâm đến với

          THIÊN NHĨ THÔNG, nghe tới muôn phần

              Với Tai thanh tịnh siêu nhân

       Vị ấy có thể nghe gần nghe xa

          Hai loại tiếng : Người ta và loại

          Tiếng chư Thiên các cõi nghe rày

              Hành trình vị ấy thẳng ngay

       Con đường giải thoát mở bày an nhiên.

 

      –  Lô-Hích-Chá ! Hãy liền ví dụ :

          Có một người thiếu nữ, hay là

              Thanh niên, đàn ông, đàn bà

       Tính ưa trang sức, nhìn vào trong gương

          Thật sáng trưng, hay trong chậu nước

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  457

 

          Thấy mặt mình, biết được thế này :

              Có tỳ vết thì biết ngay

       Nếu không tỳ vết, mặt mày sạch thay.

 

       * Vị Tỷ Kheo thẳng ngay, thuần tịnh    

          Tâm định tỉnh, không nhiễm não phiền

              Nhu nhuyến, vững chắc – theo thiền

       Bình thản như vậy, chẳng phiền chẳng ưu.

          Vị Tỷ Khưu hướng tâm đến với

          THA TÂM THÔNG, dẫn tới biết ngay

              Tâm của người khác hằng ngày

       Tâm tham cũng biết, không tham biết liền

          Tâm nổi sân, biết liền sân hận

          Tâm không sân không hận cũng tường

              Tâm Si hay không Si  thường

       Chuyên chú, tán loạn biết dường tự tâm

          Đại hành tâm, biết là như vậy

          Hoặc không phải là đại hành tâm

              Tâm vô thượng, biết rõ ràng

       Tâm chưa vô thượng lại càng biết thông

          Tâm thiền định hay không thiền định

          Tâm giải thoát hay dính buộc ràng

              Vị ấy đều biết rõ ràng

       Tâm của người khác, cả hàng trí, ngu.

 

      –  Lô-Hích-Chá ! Ví như một gã

          Từ làng mình đi quá làng bên

              Từ làng bên lại đi lên

       Đến một làng khác rồi bèn trở lui

          Về làng mình, bùi ngùi nhớ lại

           Cuộc hành trình đã trải đi qua

              Đến làng bên, gặp người ta

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  458

 

       Đủ cả lớn bé, người già, trẻ con                

          Tại nơi ấy, ta còn kỷ niệm

          Ngồi nơi nào, chuyện phiếm ra sao

              Rời làng ấy, ta lại vào

       Một làng khác nữa, biết bao chuyện còn

          Gặp người lớn, trẻ con thôn ấp

          Nói chuyện gì, cao thấp, đứng ngồi

              Trở về làng cũ của tôi

       Lại rất nhiều chuyện nổi trôi hằng ngày.

 

       * Vị Tỷ Kheo thẳng ngay, thuần tịnh

          Tâm định tỉnh, không nhiễm não phiền

              Nhu nhuyến, vững chắc – theo thiền

       Bình thản như vậy, chẳng phiền chẳng ưu.

 

          Vị Tỷ Khưu hướng tâm đến với

          TÚC MẠNG THÔNG, nhớ tới nhiều đời

              Quá khứ với một, hai đời

       Năm chục, ba bốn trăm đời đã qua

          Một ngàn đời hay là hơn nữa

          Một trăm ngàn đời thuở lâu xa

              Hoại kiếp, thành kiếp trải qua

       Vị ấy nhớ lại như là mới đây.

          Tại nơi ấy, tên này ta có

          Thuộc giai cấp, giòng họ thế này

              Uống, ăn, thọ khổ, lạc  rày

       Tuổi thọ như thế, chết ngày ra sao

          Ta tái sinh, nhằm vào làng đó

          Có tên tuổi, giòng họ thế nào

              Cứ thế, nhớ lại biết bao

       Tiền kiếp, tái kiếp không sao đếm rồi.

 

          Lô-Hích-Chá ! Như thời ví dụ : 

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  459

 

          Một tòa lầu có đủ kiều phù

              Lầu này ở giữa ngã tư

       Một người mắt sáng đến từ phương xa

          Lên thượng đài, anh ta thấy rõ

          Người ra vào các ngõ bốn phương

              Nhiều người qua lại trên đường

       Leo lên đài thượng hay dừng ngã tư

          Những người khác đến từ nhiều hướng

          Đi giữa đường hoặc đứng nhìn chơi

              Chỉ bằng đôi mắt sáng ngời

       Người ấy thấy rõ mọi người dễ thay.

 

       * Vị Tỷ Kheo thẳng ngay, thuần tịnh

          Tâm định tỉnh, không nhiễm não phiền

              Nhu nhuyến, vững chắc – theo thiền

       Bình thản như vậy, chẳng phiền chẳng ưu.

 

          Vị Tỷ Khưu hướng tâm đến với

          THIÊN NHÃN THÔNG, dẫn tới tuệ minh

              Xét về sinh tử chúng sinh

       Thiên nhãn thuần tịnh siêu nhân, thấy liền

          Vị ấy biết mối giềng Nghiệp quả

          Người hạ liệt, kẻ cả giàu sang

              Người đẹp đẽ, kẻ thô hèn

       Đều do hạnh nghiệp trắng đen họ làm.

 

          Gieo ác hạnh về thân, khẩu, ý

          Hoặc phỉ báng các vị Thánh Hiền

              Người này thân hoại, tận duyên     

       Do nghiệp tà kiến, đọa liền súc sinh

          Các cõi dữ, như sinh địa ngục

          Hoặc đọa xứ, thằng thúc nạn tai.

          *  Còn bậc hiền giả, những ai

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  460

 

       Làm những thiện hạnh  ý và lời, thân            

          Không phỉ báng Hiền nhân, Thánh hiển

          Tạo nghiệp lành, chánh kiến vô cùng

              Sau khi thân hoại mạng chung 

       Được sinh thiện thú, nhân trung, cõi trời.

 

          Do thiên nhãn, biết đời sống chết

          Người hạ liệt hay kẻ giàu sang

              Người đẹp đẽ, kẻ thô hèn

       Người này bất hạnh, kẻ bèn gặp may

          Do hạnh nghiệp kẻ này hành động

          Có kết quả chẳng giống nhau này

              Hành trình vị ấy thẳng ngay

       Con đường giải thoát mở bày an nhiên.       

 

      –  Lô-Hích-Chá ! Hãy liền ví dụ :

          Dãy núi lớn đầy đủ nước trong

              Không cấu nhiễm, sạch trắng bong

       Một người mắt sáng sẽ trông rõ đồ

          Những hòn sạn, con sò, hòn đá

          Những con hến, đàn cá tung tăng

              Trong tâm vị ấy nghĩ rằng

       Nhờ mắt sáng thấy vô ngần điều hay.

 

       * Vị Tỷ Kheo thẳng ngay, thuần tịnh

          Tâm định tỉnh, không nhiễm não phiền

              Nhu nhuyến, vững chắc – theo thiền

       Bình thản như vậy, chẳng phiền chẳng ưu.

 

          Vị Tỷ Khưu hướng tâm đến với

           LẬU TẬN THÔNG, dẫn tới biết rành

              Lậu Tận Trí, biết ngọn ngành

       Đây là sự Khổ, nguyên nhân đưa vào

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  461

 

          Đây Khổ Diệt, đường nào diệt khổ

          Biết như thật lậu hoặc loại này

              Nguyên nhân lậu hoặc là đây

       Diệt trừ lậu hoặc, biết ngay con đường.

      

          Nhờ hiểu biết, tận tường nhận thức

          Tâm vị ấy rất mực sáng trong

              Dục-lậu, hữu-lậu thoát xong

       Thoát vô-minh-lậu, khỏi vòng trói trăn

          Liền hiểu rõ : Tự thân giải thoát

          Sanh đã tận, Phạm hạnh đã thành

              Việc cần làm, đã thực hành

       Sau đời hiện tại, Vô Sanh hiển bày.

 

      –  Lô-Hích-Chá ! Như vầy hoàn hảo

          Các đệ tử vị Đạo Sư này

              Đã chứng những quả vị đây

       Cao thượng, thù thắng, tròn đầy suốt thông

          Bậc Đạo Sư ấy thì không thể trách

          Nếu chỉ trích thì thật lỗi lầm

              Không xác thực, không chân tâm

       Vì hàng đệ tử trú tâm, thực hành

          Đã mang lại đành rành lợi ích

          Không thể nào chỉ trích Đạo Sư.

 

*  *  *

78.          Vừa nghe từ đấng Đại Từ

       Trình bày khúc chiết , thực hư vấn đề

          Lô-Hích-Chá như mê sực tỉnh

          Trước lý giải chân chính trực ngôn

              Hoan hỷ bạch đức Thế Tôn :

   – “ Như một lực sĩ sức hơn mọi người

            Nắm được tóc một người sắp sửa               

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 12 :   LOHICCA       *  MLH  –  462

 

          Rơi thẳng vào vực lửa ngục hình

              Nhấc bổng người đang hãi kinh

       Đưa lên mặt đất an bình liền ngay.

 

          Cũng như vậy, Như Lai cứu sống

          Nắm tóc con nhấc bổng khỏi rơi

              Địa ngục tà kiến đời đời.

       Thật là vi diệu những lời ngọc châu

          Với Giáo Pháp nhiệm mầu tối thượng

          Đáng cho con quy ngưỡng Như Lai.

 

              Bạch Thế Tôn ! Vi diệu thay ! 

       Như người dựng vật lăn quay ngã nằm

          Chỉ hướng kẻ sai lầm lạc lối

          Đem đèn sáng vào tối như bưng

              Để ai có mắt mở bừng

       Có thể thấy được sáng trưng sắc màu

          Cũng như thế, nhiệm mầu Chánh Pháp

          Được Thế Tôn giải đáp, trình bày.

       

              Con xin quy ngưỡng từ nay

       Quy y Đại Giác, nương ngay Pháp mầu,

          Quy y Tăng, thanh cao đức cả

          Nối tiếp nhau hoằng hóa Pháp môn

              Mong Thế Tôn nhận cho con

       Được làm đệ tử, vun tròn thiện duyên

          Xin phát nguyện vẹn tuyền ngưỡng phục

          Kể từ nay đến lúc mạng chung

              Tín thành nương đấng Đại Hùng

       Thực hành Giáo Pháp muôn trùng cao thâm ./- 

 

        Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật  ( 3 L )

*  *  *

(  Chấm dứt  Kinh 12 :  LOHICCA  –  Kinh Lô Già  )

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
quangduc@quangduc.com