Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. quangduc@quangduc.com* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

08. Kinh KASSAPA

17/05/202013:24(Xem: 1910)
08. Kinh KASSAPA

TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO

TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRƯỜNG BỘ KINH
(Dìgha Nikàya)
Tập I
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli
Chuyển thể Thơ: Giới Lạc MAI LẠC HỒNG
NHÀ XUẤT BẢN PHƯƠNG ĐÔNG PL. 2555 - DL 2010


8.  Kinh  KASSAPA

(Kassapa-sutta – Kinh Ca-Diếp)

 

Như vậy, tôi nghe :

 

 1.       Một thời, đức Thế Tôn an trụ

          Uy-Nhã-Quốc , tức Ú-Chun-Na  (1)

              Vườn Kanh-Ná-Kách-Thá-La  (2)

       Bấy giờ có Káp-Sa-Pa (3)  đến gần

          Tu theo cách ngoại nhân lõa thể

          Nghe Thế Tôn thứ đệ thuyết minh

              Pháp cao thâm, độ hữu tình

       Nên đến yết kiến một mình xem sao !

          Khi đến nơi, xã giao lời thật

          Đứng một bên, thắc mắc hỏi ra :

 

 2.      – “ Thưa Tôn Giả Gô-Ta-Ma !

       Nghe Ngài chỉ trích xấu xa, sai lầm

          Mọi khổ hạnh thân, tâm nhiều dạng.

          Ngài mạt sát, phỉ báng thẳng tay

              Lối sống khắc khổ lầm sai

       Những lời như thế, chính Ngài thốt ra ?

          Hay chỉ là những lởi vu khống

          Họ vu oan, kình chống với Ngài ?

              Hay họ tuyên bố thẳng ngay

    _______________________________

    (1) : Xứ  Ujunnà được âm là Uy-Nhã Quốc .

   (2) : Vườn nai  Kannakatthala .

 (3) : Một người ngoại đạo tu đạo lõa thể tên Kassapa ( Ca Diếp ).

 Đệ tử đức Phật Thích Ca có nhiều vị đệ tử có tên Kassapa , như các Tôn giả : Maha Kassapa , Uruvela Kassapa (Ưu-Lâu-Tần-Loa Ca-Diếp) , Gàya Kassapa (Già-gia Ca-Diếp) , Nadi Kassapa (Na-Đề Ca-Diếp) và vị này sau đó cũng xuất gia với đức Phật và cũng đắc Thánh quả A-La-Hán .

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  274

 

       Như pháp, thuận pháp, tỏ bày đúng thay !      

          Chủ trương nào, chính hay là phụ

          Gặp cật nạn trong đủ đề tài

              Con không muốn chỉ trích Ngài

       Một cách sai lạc ; xin Ngài giảng ra ”.

 

 3. – “ Káp-Sa-Pá !  Nay ta xác định :

          Những ai nói  đều chính do Ta

              Chỉ trích khổ hạnh tối đa

       Phỉ báng, mạt sát ; đó là vọng ngôn

          Không đúng lời chân ngôn xác tín.

 

          Với thiên nhãn thanh tịnh, siêu nhân

              Ta đã thấy những thành phần

   *  Siêng tu khổ hạnh, hành thân tột cùng

          Khi thân hoại mạng chung, người ấy

          Phải chuốc lấy ác thú sinh qua

              Đọa xứ, địa ngục phải sa,

   *  Cũng có những chúng, tối đa đêm ngày

          Rất khổ hạnh, đọa đày khắc khổ

          Khi thân hoại, sinh chỗ thiện sanh  

              Thiên giới, trần thế an lành

       Thiên nhãn thanh tịnh, ta hằng thấy đây.

 

       –  Káp-Sa-Pá ! Cũng tày thiên nhãn

          Ta đã thấy những cảnh dây dưa

           *  Có người khổ hạnh vừa vừa

       Đến khi thân hoại, đẩy đưa chẳng lành 

          Vào đọa xứ hoặc sanh địa ngục.

      *  Còn có người một mực khoan hòa

              Sống ít khắc khổ quá đà

       Mạng chung lại được sinh qua cõi trời

          Hay thiện thú, cõi người an lạc.

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  275

 

       – Káp-Sa-Pá ! Thấu đạt điều đây

              Biết đúng sinh, diệt, khứ, lai,

       Sự tu khổ hạnh những ai thực hành

          Thì làm sao Ta đành chỉ trích

          Hay mạt sát tùy thích tối đa

              Lối sống khắc khổ trải qua

       Hoặc tu khổ hạnh, cũng là tùy duyên.

 

      –  Káp-Sa-Pá ! Cũng nguyên có vị

          Là Sa-môn, Phạm Chí bên ngoài

              Là nhà bác học, biệt tài

       Giỏi sự tranh luận như tài bắn tên

          Chẻ sợi tóc hai bên tách cả

          Đi khắp nơi đả phá kiến tà

              Chỉ với trí tuệ hài hòa

       Vị này có điểm với Ta tương đồng

          Có những điểm họ công nhận phải

          Ta cũng thấy là phải, giống nhau

              Họ cho không phải điểm nào

       Ta cũng thấy vậy, nhằm vào tương ưng

          Có những điểm vẫn từng dị biệt

          Họ nói phải, Ta biết là không

              Có điểm họ nói là không

       Ta công nhận phải, chẳng đồng với nhau.

 

 5.      Ta đến gặp, khởi đầu câu chuyện :

    – “ Các Hiền giả ! Những điểm bất đồng

              Hãy để yên đó, tạm xong

       Những điểm đồng ý, đả thông rõ ràng

          Người có trí luận bàn, nghiệm thử

          Thầy với thầy, đệ tử với nhau

          *  Pháp nào bất thiện làm đầu 

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  276

 

       Được xem bất thiện cũng hầu như nhau.

      *  Pháp lỗi lầm ; được xem lầm lỗi.

      *  Pháp không nên u tối tuân hành

              Được xem không nên tuân hành.

   *  Không xứng bậc thánh tịnh thanh pháp nào

          Hoặc được xem không sao xứng đáng

          Pháp bậc thánh, nông cạn đáng chê.

          *  Những pháp ô nhiễm thuộc về,

       Được xem ô nhiễm mọi bề khứ lai.

 

      –  Các Hiền giả ! Biện tài như vậy    

          Ai hoàn toàn pháp ấy xả ly ?

              Sa Môn Kiều-Đàm toàn tri

       Hay những Sư Trưởng, đương thì Tôn Sư ?

 

 6.   –  Káp-Sa-Pá ! Đến từ sự việc

          Những bậc trí tìm biết, luận đàm

              Những pháp như trên, bao hàm

       Giữa những Hiền giả & Kiều-Đàm Sa Môn

          Thì Sa Môn hoàn toàn ly xả

          Những pháp ấy, tất cả không cần

              Còn những Sư Trưởng, Tôn nhân

       Của các giáo phái, một phần xả ly.

      –  Káp-Sa-Pá ! Vậy thì nên biết

          Những bậc trí khảo duyệt chánh chơn

              Đàm luận, tìm hiểu kỹ hơn

       Phần lớn tán thán Sa Môn Kiều-Đàm.

     

 7.   –  Káp-Sa-Pá ! Các hàng trí dự

          Thầy với thầy, đệ tử với nhau

              Hỏi nhau, đàm luận, tìm cầu

    * Pháp nào là thiện, xem như thiện lành

       * Không lỗi lầm phát sanh pháp ấy

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  277

 

          Hoặc xem như không thấy lỗi lầm.

          *  Những pháp phải nên tuân hành

       Được xem là pháp tuân hành, quan tâm.

       * Hoặc những pháp xứng tầm bậc thánh

          Hay được xem bậc thánh xứng tầm.

          *  Những pháp thanh tịnh uyên thâm

       Được xem thanh tịnh thân tâm an lành.

          Giữa các vị thực hành Hiền giả

          Những pháp này ai đã tựu thành ?

              Sa Môn Kiều-Đàm tịnh thanh

       Hay những Sư Trưởng, giáo ngành Tôn Sư ?

 

 8.   –  Káp-Sa-Pá ! Đến từ sự việc

          Những bậc trí tìm biết, luận đàm

              Những pháp như trên, bao hàm

       Giữa các Hiền giả & Kiều-Đàm Sa Môn

          Thì Sa Môn hoàn toàn thành tựu

          Các vị kia thành tựu một phần

              Như vậy, đàm luận chánh chân

       Phần lớn tán thán ly trần Sa Môn.

 

9 & 10.– Káp-Sa-Pá ! Đàm ngôn thiết yếu

          Các bậc trí tìm hiểu, hỏi nhau :

              Những pháp như trên bàn vào

       Giữa các Hiền giả ai nào xả ly ?

          Chúng đệ tử các vì Tôn Trưởng

          Các trưởng thượng giáo phái bao hàm

              Hay chúng đệ tử Kiều-Đàm

.

       Luận bàn cặn kẻ, rõ ràng thấy ra

          Đệ tử Gô-Ta-Ma cả thảy

          Đã hoàn toàn pháp ấy xả ly

              Còn chúng đệ tử các vì

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  278

 

       Tôn giả, Sư trưởng xả ly một phần.

11 & 12.  Lại tìm hiểu chánh chân liễu sự

          Thầy với thầy, đệ tử với nhau

              Về những pháp đã bàn vào

       So sánh đệ tử bên nào là hơn

          Chúng đệ tử Sa Môn sở hữu

          Thật hoàn toàn thành tựu ngọn ngành

              Còn các đệ tử đích danh

       Của các Sư Trưởng tựu thành ít thôi.

      –  Káp-Sa-Pá ! Mọi thời tìm biết

          Các bậc trí chi tiết xét suy

              Tán thán Như Lai Biến Tri

       Cùng chúng đệ tử xả ly, tựu thành.

 

 13. –  Káp-Sa-Pá ! Đành rành đã có

          Một phương pháp chỉ rõ con đường

              Khiền ai tuân theo, tận tường

       Sẽ tự thấy biết chân thường cao thâm

          Là Sa Môn Kiều-Đàm chân thật

          Nói lợi ích, đúng luật, đúng thời

              Hợp theo pháp, trải muôn nơi

       Chính con đường Thánh sáng ngời siêu nhiên.

 

          Bát Chánh Đạo vẹn tuyền tám nhánh 

          Chánh Tri Kiến cùng Chánh Tư Duy

              Chánh Ngữ, Chánh Nghiệp tường tri

       Chánh Mạng, Tinh Tấn đồng thì Niệm chân, 

          Thêm Chánh Định, vẹn phần thánh đạo

          Là phương pháp toàn hảo, an lành

              Khiến ai theo đó thực hành

       Sẽ tự thấy biết ngọn ngành gần xa

          Sa Môn Gô-Ta-Ma là bậc

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  279

 

          Nói đúng thời, chân thật, lợi tha

              Hợp theo Pháp, Luật trải qua

       Con đường thánh đạo thật là cao minh.

 

14.      Káp-Sa-Pá lõa hình vị ấy  

          Nghe nói vậy, bạch đức Thế Tôn :

          – “ Kính thưa Hiền giả Sa Môn !

       Những pháp khổ hạnh vẫn luôn bảo tồn

          Các Sa-môn, Bàn-môn công nhận

          Sẽ đạt tận được quả Sa-môn

              Đạt đến quả Bà-la-môn

       Những phương khổ hạnh bảo tồn như sau :

 

       * Sống lõa thể với bao phóng túng

          Các lễ nghi họ cũng bỏ trôi

           * Hoặc cách đứng ăn không ngồi

    * Đứng đại tiểu tiện, ăn rồi liếm tay

       * Đi khất thực, đứng ngay chẳng bước

       * Không nhận thức ăn trước khi đi

           * Không nhận thức ăn riêng chi

    * Mời ăn không nhận, sợ vì dành riêng

       * Hai người đang hiện tiền ăn uống

          Một người cho không muốn nhận quà

           * Không nhận từ những đàn bà

       Đang cho con bú hoặc là có thai

          Sợ đứa trẻ thiệt thòi dinh dưỡng

       * Không nhận phần từ hướng đi quyên

              Khi có nạn đói trong miền

       Sợ rằng xén bớt phần tuyền nạn nhân.     

       * Không nhận, sợ mất phần gia súc

          Khi chó , mèo… đang chực thức ăn

              Không ăn cá, thịt  lộn chen

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  280

 

       Không uống rượu nấu, rượu men sa đà        

          Chỉ nhận ăn mỗi nhà một miếng

          Hoặc hai nhà hai miếng, dùng qua

              Hoặc nhận ăn tại bảy nhà

       Chỉ ăn bảy miếng cho qua đói lòng

          Hoặc nuôi sống chỉ mong một bát

          Hoặc hai bát… bảy bát thí phần

              Chỉ ăn mỗi ngày một lần

       Hai ngày một bữa, một tuần mới ăn

          Hoặc vị ấy tinh cần tiết chế

          Nửa tháng lệ một bữa ăn qua.

 

             Thưa Hiền giả Gô-Ta-Ma !

       Những pháp khổ hạnh trải qua bảo tồn

          Được Sa-môn, Bàn-môn ca tụng

          Sa-môn quả từ chúng đạt thành

              Bà-la-môn quả phát sanh

       Cũng từ khổ hạnh thực hành tối đa :

 

          Thức ăn họ chỉ là cỏ lúa

          Ăn hạt cải, lúa tắc, bột vừng

              Ăn gạo xấu, ăn trấu dừng

       Ăn nước bột gạo, măng rừng, rễ cây

          Ăn phân bò, trái cây rụng xuống

          Ăn da vụn, ăn cỏ qua ngày.

 

              Vị ấy mặc áo thô gai

       Hoặc vải liệm xác ở ngoài tha ma

          Ti-ta-ca vỏ cây làm áo

          Da sơn dương, phấn tảo mặc thường

              Bện bằng nhiều mảnh sơn dương

       Hoặc áo bằng cỏ cát tường kết chung

          Áo vỏ cây, áo từng miếng gỗ

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  281

 

          Áo tóc bện gia cố thành mền                 

              Đuôi ngựa bện thành áo bền

       Không cạo râu tóc, nhổ liền tóc râu

          Hạnh không ngồi, bao lâu vẫn đứng

          Ngồi chò hỏ, giữ vững kiểu này

              Thường nằm ngủ trên đống gai

       Bạ đâu nằm đó, người đầy bụi dơ

          Ngủ ngoài trời, vật vờ nằm đất

          Ăn uế vật, nước tiểu trâu bò

              Ăn phân bò, ăn đất tro

       Nước lạnh không uống, tắm cho ba lần

          Xuống dưới nước đầm thân tắm gội

          Mong sạch tội, theo tục Bàn-môn

              Theo ý  Sa Môn Thế Tôn

       Khổ hạnh như thế đáng tôn không nào ? ”.

 

15. –“ Káp-Sa-Pá ! Với bao cách thức

          Hành khổ hạnh rất mực, sẵn dành

              Như trên ngươi đã kể rành

       Nhưng nếu vị ấy tu hành đáng chê

          Giới Cụ Túc không hề chứng được

          Không chứng được về Cụ Túc Tâm,

              Tuệ Cụ Túc cũng xa tầm

       Thì chính vị ấy phù trầm, cách xa

          Bà-la-môn cùng Sa-môn quả.

       

          Nếu Tỷ Kheo chí cả quyết tầm

              Sống tu tập Từ Bi tâm

       Tâm không thù hận, không làm trái oan

          Cố diệt tận hoàn toàn lậu hoặc

          Tự giác chứng, diệt tận não phiền

              An trú hiện tại, tâm chuyên

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  282

 

       Đạt Tâm Giải Thoát, an nhiên hoàn toàn

          Tuệ Giải Thoát khinh an vô lậu

          Tỷ Kheo ấy mới thấu đạt hơn

              Đáng gọi Sa-môn chánh chơn

       Hoặc đáng gọi Bà-la-môn danh này ”.

 

16.      Nghe đến đây, lõa hình vị đó

          Bạch đức Phật : “ Thật khó hành thay ! ”.

     

          – “ Này Káp-Sa-Pá ! Lời này

       Thường tình thiên hạ cũng hay than dồn :

         ‘Khó hành thay Sa-môn hạnh ấy !

          Bà-la-môn hạnh đấy khó hành !’

              Những loại khổ hạnh đành rành

       Như ngươi đã kể, chẳng thành quả chi

          Môt người nào, nô tỳ trai, gái

          Người tầm thường chẳng phải tuổi tên

              Có thể khổ hạnh nêu trên

       Như sống lõa thể, ăn liền liếm tay

          Hoặc tiết chế bảy ngày một bữa

          Ăn một lần sau nửa tháng dài,

       

              Hoặc mặc áo vải thô gai

       Nằm ngủ trên đống tre gai chất chồng

          Ăn phân bò, phân đồng trược uế

          Dầm dưới nước để được tội tiêu

              Nhưng nếu thực hành thuận chiều

       Hành Sa-môn hạnh còn nhiều gian nan

          Vị Tỷ Kheo cần Tâm Cụ Túc,

          Giới Cụ Túc, tu tập từ bi

              Tuệ Cụ Túc đạt đồng thì 

       Tâm không thù hận, hành trì khó thay !

          Không ác hại, diệt ngay lậu hoặc

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  283

 

          Tự giác chứng, diệt tận não phiền

              An trú hiện tại, tâm chuyên

       Đạt Tâm Giải Thoát, an nhiên hoàn toàn

          Tuệ Giải Thoát khinh an vô lậu

          Tỷ Kheo ấy mới thấu đạt hơn

              Đáng gọi Sa-môn chánh chơn

       Hoặc đáng gọi Bà-la-môn danh này ”.

 

17.      Nghe đến đây, lõa hình vị đó

          Bạch đức Phật : “ Thật khó biết thay ! ”

 

          – “ Này Káp-Sa-Pá ! Lời này

       Thường tình thiên hạ vẫn hay than dồn :

         ‘Khó biết thay !  Sa-môn vị ấy

          Bà-la-môn vị ấy khó tường’.

             Này Káp-Sa-Pá !  tương ưng

       Những lối khổ hạnh ấy thường cực đoan.

      

          Nhưng một người thuộc hàng thư lại,

          Đầy tớ gái thường đội nước ghè,

              Người tầm thường sống vỉa hè,

       Có thể khổ hạnh mọi bề trải qua :

          Sống lõa thể, rất là phóng túng

          Các lễ nghi họ cũng bỏ trôi

              Như cách đứng ăn không ngồi

       Đứng đại tiểu tiện, ăn rồi liếm tay.

       * Đi khất thực, đứng ngay chẳng bước.

       * Không nhận thức ăn trước khi đi.

           * Không nhận thức ăn riêng chi.

    * Mời ăn không nhận, sợ vì dành riêng.

       * Hai người đang hiện tiền ăn uống

          Một người cho không muốn nhận quà.

           * Không nhận từ những đàn bà

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  284

 

       Đang cho con bú hoặc là có thai

          Sợ đứa trẻ thiệt thòi dinh dưỡng.

       * Không nhận phần từ hướng đi quyên

              Khi có nạn đói trong miền

       Sợ rằng xén bớt phần tuyền nạn nhân.     

       * Không nhận, sợ mất phần gia súc

          Khi chó, mèo… đang chực thức ăn.

           * Không ăn cá, thịt  lộn chen

    * Không uống rượu nấu, rượu men sa đà.

       

          Chỉ nhận ăn mỗi nhà một miếng

          Hoặc hai nhà hai miếng, dùng qua

              Hoặc nhận ăn tại bảy nhà

       Chỉ ăn bảy miếng cho qua đói lòng

          Hoặc nuôi sống chỉ mong một bát

          Hoặc hai bát… bảy bát thí phần

              Chỉ ăn mỗi ngày một lần

       Hai ngày một bữa, một tuần mới ăn

          Hoặc vị ấy tinh cần tiết chế

          Nửa tháng lệ một bữa ăn qua.

              Hoặc những người đó trải qua

       Những lối khổ hạnh tối đa thực hành :

 

          Thức ăn họ chỉ là cỏ lúa

          Ăn hạt cải, lúa tắc, bột vừng

              Ăn gạo xấu, ăn trấu dừng

       Ăn nước bột gạo, măng rừng, rễ cây

          Ăn phân bò, trái cây rụng xuống

          Ăn da vụn, ăn cỏ qua ngày

              Vị ấy mặc áo thô gai

       Hoặc vải liệm xác ở ngoài tha ma

          Ti-ta-ca vỏ cây làm áo

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  285

 

          Da sơn dương, phấn tảo mặc thường

              Bện bằng nhiều mảnh sơn dương

       Hoặc áo bằng cỏ cát tường kết chung

          Áo vỏ cây, áo từng miếng gỗ

          Áo tóc bện gia cố thành mền

              Đuôi ngựa bện thành áo bền

       Không cạo râu tóc, nhổ liền tóc râu.

 

          Hạnh không ngồi, bao lâu vẫn đứng

          Ngồi chò hỏ, giữ vững kiểu này

              Thường nằm ngủ trên đống gai

       Bạ đâu nằm đó, người đầy bụi dơ

          Ngủ ngoài trời, vật vờ nằm đất

          Ăn uế vật, nước tiểu trâu bò

              Ăn phân bò, ăn đất tro

       Nước lạnh không uống, tắm cho ba lần

          Xuống dưới nước đầm thân tắm gội

          Mong sạch tội, theo tục Bàn-môn.

 

              Nhưng muốn gọi đúng Sa-môn

       Bà-la-môn đúng, khó còn gấp trăm

          Tỷ Kheo phải cần Tâm-cụ-túc

          Giới-cụ-túc, tu tập từ bi

              Tuệ-cụ-túc đạt đồng thì

       Tâm không thù hận, hành trì khó thay !

          Không ác hại, diệt ngay lậu hoặc

          Tự giác chứng, diệt tận não phiền

              An trú hiện tại, tâm chuyên

       Đạt Tâm Giải Thoát, an nhiên hoàn toàn

          Tuệ Giải Thoát khinh an vô lậu

          Tỷ Kheo ấy mới thấu đạt hơn

              Đáng gọi Sa-môn chánh chơn

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  286

 

       Hoặc đáng gọi Bà-la-môn danh này ”.

 

18.      Nghe đến đây, lõa hình bạch Phật :

   –  “ Giới-cụ-túc nghĩa thật là chi ?

              Tâm-cụ-túc nghĩa là gì ?

       Còn Tuệ-cụ-túc là chi, thưa Ngài ? ”

 

   –  “  Káp-Sa-Pá ! Đời đầy phiền não

          Cõi trần hoàn vô đạo si mê

              Tham sân uế trược nặng nề

       Vô minh triền phược mọi bề phủ vây

          Bỗng xuất hiện bậc Thầy quảng đại  

          Thế Gian Giải, Điều Ngự Trượng Phu,

              Phật, Thế Tôn, Thiên Nhân Sư,

       Chánh Đẳng Chánh Giác đại từ uy linh

          Vô Thượng Sĩ hay Minh Hạnh Túc,

          Bậc Thiện Thệ, Ứng Cúng, Như Lai,

              Do sự chứng ngộ tự Ngài

       Rồi lại tuyên thuyết, hoằng khai Pháp mầu

          Thuyết Sơ Thiện, rồi sau Trung Thiện

          Thuyết Hậu Thiện, văn nghĩa đủ đầy

              Truyền dạy Phạm hạnh từ đây

       Pháp thân thanh tịnh, bậc Thầy Nhân Thiên.

 

        * Có gia trưởng trong miền thôn ấp

          Hoặc một người giai cấp tiện dân

              Duyên lành nghe pháp thậm thâm

       Sinh lòng ngưỡng mộ, kiếm tầm chân như

          Tự suy nghĩ : ‘Đời như cát bụi

          Sống dẫy đầy trói buộc não phiền

              Luân hồi sinh tử triền miên

       Đời sống xuất thế lụy phiền tránh xa

          Ta nay phải xuất gia viên mãn

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  287

 

          Đời xuất gia phóng khoáng hư không

              Cuộc sống thế gian chất chồng

       Phạm hạnh thanh tịnh thật không dễ gìn’.

.

          Y trưởng dưỡng đức tin vững chắc

          Cạo râu tóc, thân đắp ca-sa

              Biệt gia quyến, bỏ cửa nhà

       Ba y một bát, xuất gia tu hành.

 

          Sống chế ngự, thực hành Phạm hạnh

          Giữ oai nghi, tự tánh sáng lòa

              Giới bổn Pa-Tí-Mốc-Kha

       Thọ trì nghiêm mật, tránh xa điều tà

          Thân, khẩu, ý  từ hòa thanh tịnh

          Giới cụ túc, thức tĩnh nhiếp tâm

              Biết tri túc, giữ các căn

       Là Sa-môn hạnh, pháp đăng soi đường.

 

          Káp-Sa-Pá ! Sao tường thuần thục

          Là Tỷ Kheo cụ túc giới điều ?

              Phải thấy nguy hiểm mọi chiều

       Lỗi lầm nhỏ nhặt triệt tiêu dần dần

          Vị Tỷ Kheo nghiêm thân tín thọ

          Giữ Giới pháp dù nhỏ, nghiêm lành

              Thân nghiệp, khẩu nghiệp tịnh thanh

       Giới hạnh cụ-túc, các căn giữ gìn

          Biết tri túc, trí sinh, chánh niệm

          Giới-cụ-túc, thúc liễm thân tâm

              Tỷ Kheo chân chánh hành thâm

       Cụ-túc Giới hạnh, nội tâm an bình

          Bỏ trượng kiếm, sát sinh tránh hẳn       

          Đại từ tâm, bình đẳng, nhẫn kham

              Có tâm hổ thẹn là Tàm

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  288

 

       Ghê sợ là Quý, không làm nghiệp sai

          Hành Phạm hạnh, bản lai thanh tịnh

          Không trộm cướp, chẳng tính so đo

              Quyết không lấy của không cho

       Đó là giới hạnh, thước đo Giới điều.

*

 44.     Vị Tỷ Kheo mong điều giải thoát

          Không tà hạnh. dâm ác thấp hèn       

              Không nói dối trá đua chen

       Không nói hai lưỡi chê khen dối lòng

          Không lường gạt cũng không ly gián

          Sống hòa hợp giữa nạn rẽ chia

              Sống đời chân thật sớm khuya

       Tránh lời độc ác nọ kia lỗi lầm.

          Là giới hạnh trong tầm Giới Luật

          Vị Tỷ Kheo thuần thục thọ trì.

 

              Cả đến hạt giống, cỏ cây

       Cũng đều thấm nhuận đức dày Sa-Môn

          Chỉ ăn ngọ, sống tồn tri túc

          Không múa hát, trang sức, kịch ca

              Sống thanh đạm, tránh xa hoa

       Không dùng hương liệu, dầu thoa thơm nồng

          Lại cũng không giường nằm cao rộng    

          Cũng không nhận thịt sống, bạc vàng

              Nô tỳ trai, gái – từ nan

       Đàn bà, con gái – không màng lưu tâm

          Cừu, dê, heo, gia cầm, voi, ngựa,

          Ruộng, đất, vườn, nhà cửa không cần

              Từ bỏ gian lận bằng cân

       Từ bỏ môi giới, không phần gian tham

          Không áp bức, không làm thương tổn

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  289

 

          Không câu thúc, vây khổn, cừu thù

              Đó là giới hạnh đặc thù

       Cụ-túc Giới Luật chân tu giữ gìn.           

*

          Trong khi đó, hãy nhìn  kẻ khác

     * Bà-la-môn hoặc các Sa-môn

              Dù ăn tín thí cúng dường

       Vẫn còn làm hại thường thường cỏ cây

          Hạt từ rễ, hạt này từ đất

          Từ chiết cây, hạt thật sinh ra

              Tỷ Kheo chân chánh xuất gia

       Không hề làm hại cỏ hoa, cây trồng.

*

        * Các Sa-môn, số đông Phạm-chí

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn còn cất chứa khôn lường

       Món ăn, đồ uống, vải, giường, ngựa xe

          Chứa hương liệu, hoa hòe – thụ hưởng

          Cốt sao mình sung sướng, hanh thông.     

              Tỷ Kheo chân chánh thì không

       Chẳng hề cất chứa, chất chồng nợ them.

          Cụ-túc-giới trong tầm Giới Luật

          Vị Tỷ Kheo thuần thục thọ trì.

*

          * Sa-môn ngoại đạo các vì

       Bà-la-môn nọ trí tri không tường

            Không hổ thẹn, dương dương đắc chí

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn sống cuộc sống phô trương

       Múa hát, nhạc kịch, diễn tuồng thần tiên

          Đấu bò đực, đấu chim cun cút

          Đấu ngựa voi, vun vút đấu quyền

              Diễn binh, dàn trận liên miên

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  290

 

       Tụng chú, ngâm vịnh khắp miền trải qua.

          Vị chân chánh xuất gia không thế

          Sống thanh tịnh, giới thể toàn chu

              Đó là giới hạnh đặc thù

       Cụ-túc Giới Luật chân tu giữ gìn.           

 

         * Các Sa-môn, bất minh Phạm-chí

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn sống giải trí du dương

       Những trò cờ bạc chủ trương ăn tiền        

          Cờ trên không, cờ trên mặt đất

          Tám hình vuông hoặc đặt mười hình

              Trò chơi quăng thẻ cho tinh

       Chơi banh, đoán chữ đoán hình trên lưng

          Đoán tư tưởng, trông chừng bắt chước

          Theo điệu bộ sao được giống bằng

              Súc sắc, kèn lá, chơi khăng

       Những trò tiêu khiển họ hằng mê sa

          Thú giải trí sa đà thụ hưởng

          Mất thì giờ, ngất ngưởng ngày qua.         

              Giải trí tà vạy tránh xa

       Cụ-túc Giới bậc xuất gia giữ gìn.           

*

        * Các Sa-môn, bất minh Phạm-chí

          Dù đã ăn tín thí cúng dường 

              Vẫn sống phè phởn, cao lương

       Giường cao, chăn ấm, trãi giường bằng len

          Mền lông thú, hai bên đính ngọc

          Tấm khảm quý che bọc đỉnh giường

              Nệm bằng da của sơn dương

       Ghế dài có gối chân, thường bằng da.

          Vị Tỷ Kheo xuất gia chân chánh

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  291

 

          Không hưởng thụ lạc cảnh phù du

              Đó là giới hạnh đặc thù

       Cụ-túc Giới Luật chân tu giữ gìn.           

 

       * Các Sa-môn, bất minh Phạm-chí

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn sống đời sống vô lương                       

       Thường dùng mỹ phẩm, xông hương, thoa dầu

          Đeo trang sức với đầu tóc giả

          Gậy cầm tay với cả lọng, gươm

              Phất trần, vải trắng viền cườm

       Đấm bóp, tắm, đập, soi gương cả ngày

          Kem thoa mặt với đầy son phấn

          Những kẻ này mê mẩn bướm hoa.

              Chân chánh Tỷ Kheo xuất gia     

       Tránh xa trang sức, lượt là cũng không.

*

       * Các Sa-môn, số đông Phạm-chí  

          Dù đã ăn tín thí cúng dường     

              Vẫn nói vô ích, tầm thường

       Nói toàn những chuyện đế vương dông dài

          Chuyện ăn trộm, gái trai, binh lính

          Chuyện đại thần, bách tính, chiến tranh

              Những chuyện làng xóm, thị thành

       Đồ ăn, thức uống, xoay quanh vải, mùng

          Về quốc độ, anh hùng tiêu biểu

          Hoặc chuyện về hương liệu, hoa hương

              Hiện trạng thế giới, đại dương

       Câu chuyện tạp thoại, sự thường hay không

          Chân Tỷ Kheo thì không như thế

          Hạnh Sa-môn giới thể toàn chu

              Đó là giới hạnh đặc thù

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  292

 

       Cụ-túc Giới Luật chân tu giữ gìn.

*

        * Các Sa-môn, bất minh Phạm-chí  

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn sống bàn luận tranh đương

    Như nói :“Ngươi biết chuyện thường này không ?

          Pháp và luật ngươi thông không chứ ?

          Ta rất rành những thứ luật này.

              Ngươi phạm tà kiến tội dày

       Ta thật chánh kiến, lời  đầy tương ưng

          Điều nói sau ngươi từng nói trước

          Điều nói trước lại được nói sau

              Chủ kiến ngươi bị phủ đầu

       Ngươi bị thuyết bại, hãy cầu giải vây ”.

 

          Những kẻ này luận bày tranh chấp

          Quyết ăn thua cao thấp, gần xa.

              Chân chánh Tỷ Kheo xuất gia                   

       Từ bỏ biện luận, tránh xa tranh tài.

*

        * Các Sa-Môn, lợi tài Phạm-chí

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn sống rất đáng coi thường

       Đứng làm môi giới đế vương, đại thần

          Đưa tin tức, thân gần Phạm-Chí,

          Sát- Đế-Lỵ, Gia chủ gần xa.

              Chân chánh Tỷ Kheo xuất gia

       Không làm môi giới ngụy tà ô danh.

*

       * Các Sa-Môn, lợi tranh Phạm-chí

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn sống một cách bất lương

       Lừa đảo, siểm nịnh  muôn đường đáng khinh

          Nói gợi ý, bất minh cầu lợi

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  293

 

          Hoặc dèm pha cho tới phân ly

              Tư cách ấy chẳng ra gì.

       Tỳ Kheo chân chánh nhu mì trực ngôn

          Với giới hạnh bảo tồn nghiêm cẩn

          Giới-cụ-túc, tinh tấn thọ trì.

              Đời sống thanh tịnh ; trong khi

.

     * Sa-môn, Phạm-chí vô nghì bất lương

          Không hổ thẹn, dương dương đắc chí        

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn sống tà hạnh tầm thường

       Xem tướng, đoán mộng, phô trương biệt tài

          Phun hạt cải, tế khoai, tế lửa,

          Tế thục tô, tế lúa, tế dầu,

              Tế máu cho đến khoa cầu

       Cầu thần ban phước hoặc cầu quỷ ma

          Khoa xem mộng lẫn khoa địa lý

          Khoa thuốc độc cho chí khoa chim

              Khoa đoán số mạng, cầu tìm

      Chiêm tướng, triệu tướng, khoa ngừa bắn tên

          Khoa bồ cạp hay tên khoa rắn

          Khoa chim quạ, chuột cắn… những là…

              Chân chánh Tỷ Kheo xuất gia                         

       Tránh xa ác hạnh ngụy tà ô danh.

*

       * Các Sa-Môn, lợi tranh Phạm-chí

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn sống tà mạng vô lường

       Xem tướng hòn ngọc, kiếm gươm, áo quần

          Tướng mũi tên, cây cung, võ khí

          Tướng đàn bà cho chí đàn ông

              Thiếu nam, thiếu nữ, nhi đồng

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  294

 

       Đầy tớ trai gái, tướng trong gia cầm

          Tướng voi, ngựa ; sưu tầm tướng thú

          Tướng dê, cừu, chim cú, cắc kè,

              Tướng trâu, cun cút, gậy que

       Bò đực, bò cái, lập lòe tướng ma.

          Vị chân chánh xuất gia thì khác

          Có giới hạnh an lạc uy nghi

              Cụ-túc Giới Luật thanh quy

       Tỷ Kheo chân chánh thọ trì tịnh thanh.

*

        * Các Sa-Môn, lợi tranh Phạm-chí  

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn sống tà mạng như thường

       Đoán rằng : ‘Vua sẽ kiên cường tấn công

          Vua ngoại bang thế cùng triệt thoái

          Vua bản xứ rồi lại thu quân

              Bên này thắng trận mấy lần

       Bên kia đại bại, thất thần rút lui.

          Những kẻ này không nguôi hiếu động

          Cứ đoán mò, thực mộng chẳng sao !

              Chân chánh Tỷ Kheo thanh cao

       Tránh xa suy đoán tào lao chẳng lành.

*

        * Các Sa-Môn, lợi tranh Phạm-chí

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn sống chẳng được thiện lương

       Bằng những tà mạng, đủ phương thức tà

          Lòng ham muốn xa hoa hưởng thụ

          Nên tìm đủ mọi cách điêu ngoa

              Tiên đoán sẽ có xảy ra

       Nguyệt thực, nhật thực hoặc là sao băng

          Đoán mặt trời, mặt trăng đi lệch

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  295

 

          Hoặc đi đúng, không chệch bầu trời

              Sẽ có lửa cháy các nơi

       Sẽ có động đất, sấm trời : Thiên cơ

          Các tinh tú sẽ mờ, sẽ sáng

          Hay lặn, mọc ; có nạn nguy, an

              Kết quả xảy trong không gian

       Những kẻ hiếu sự lan man đoán mò.

          Có giới hạnh, chẳng cho ác khởi

          Vị Tỷ Kheo Luật Giới làm đầu

              Không sống tà mạng lún sâu

*

     * Như các Phạm-chí, hoạt đầu Sa-môn

          Không hổ thẹn, mà còn đắc chí        

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn sống tà mạng bất lương

       Đoán mưa, đại hạn, bất tường xảy ra

          Sẽ được mùa hay là mùa mất

          Sẽ có bệnh hoặc gặp họa tai

              Các nghề như đếm ngón tay

       Kế toán, cộng số, làm theo thế tình.

*     

          Hoặc sắp đặt ngày lành tháng tốt

          Để rước dâu, đón một rễ hiền

              Hòa giải, chia rẽ, tiêu tiền

       Đòi nợ, bùa chú người liền rủi ro

          Dùng bùa chú làm cho cóng lưỡi

          Để phá thai, cứng dưới quai hàm

              Khiến cho bị điếc, bị câm

       Hỏi gương soi, hỏi nữ nam phù đồng

          Thờ đại địa cầu mong có phước

          Thờ mặt trời để được quang huy

              Phun ra lửa, thỏa sân si

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  296

 

       Bùa chú, cầu nguyện Si-Ri thần tài.

          Hoặc tà mạng dùng ngay tà thuật

          Để được yên, khỏi chuốc nạn tai

              Các điều đã hứa, làm sai

       Để được dương thịnh, trong nhà chở che.

          Tìm đất tốt, phước về nhà mới

          Lễ rửa miệng, ca ngợi hy sinh

              Làm cho mửa, xổ trong mình

       Bài tiết nhơ bẩn, sạch tinh cả người

          Thoa dầu tai, soi ngươi nhỏ mắt

          Làm thầy thuốc mổ cắt bệnh nhân

              Chữa bệnh con nít xa gần

       Các loại cây rễ, lượng phân dùng bừa.

          Chân Tỷ Kheo ngăn ngừa ác hạnh

          Giới-cụ-túc, thanh thản thọ trì.

*

          –  Káp-Sa-Pá ! Hãy tường tri

       Vị Tỷ Kheo ấy uy nghi, vô cầu

          Được hộ trì nhờ vào Giới Luật

          Tâm kiên cương chẳng chút sợ gì

              Như Sát-Đế-Lỵ một vì

       Làm lễ quán đảnh, trị vì giang san

          Đã hàng phục lân bang thù địch

          Không còn sợ đột kích biên phòng.

              Tỷ Kheo chân chánh cũng không

       Sợ hãi tội lỗi, vì lòng thẳng ngay

              Giới-cụ-túc đủ đầy, cao quý

              Hưởng lạc thọ, hoan hỷ nội tâm.

.

          – Káp-Sa-Pá ! Hãy lắng tâm

       Tỷ Kheo bảo hộ các căn thế nào ?

          Mắt thấy sắc nhưng nào giữ tướng

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  297

 

          Tướng chung, riêng chẳng nắm giữ gì

              Mắt không chế ngự tại chi

       Khiến bất thiện pháp ưu bi khởi vào

          Nên tham ái dâng trào đủ thứ

          Vị Tỷ Kheo chế ngự nguyên nhân

              Hộ trì tích cực nhãn căn

       Cũng như hộ trợ nhĩ căn cũng cần

          Tai nghe tiếng hay thân cảm xúc

          Mũi ngửi hương, nhận thức : Ý căn

              Tỷ Kheo hộ trì các căn

       Nên hưởng lạc thọ, nội tâm sáng ngời.

*

        –  Káp-Sa-Pá ! Thời thời tỉnh giác

          Giữ chánh niệm, an lạc tự tâm

              Tỷ Kheo đi, đứng, ngồi, nằm

       Đều giữ tỉnh giác, trong tâm biết liền

          Khi tới, lui ; biết mình lui, tới

          Khi nhìn quanh, biết bởi mình làm

              Hay khi co duỗi tay chân

       Mặc y, đi bát  hay cần uống ăn

          Khi nhai, nuốt, nói năng : Tỉnh giác

          Đại, tiểu tiện, nhổ khạc : Biết mình

              Như vậy Tỷ Kheo tâm minh

       Chánh niệm tỉnh giác, an bình, thanh cao.

*

        –  Káp-Sa-Pá ! Thế nào biết đủ ?

          Hạnh Tri Túc luôn giữ chỉnh tề

              Bằng lòng ba  y  để che

       Bình bát khất thực dễ bề cúng dâng

          Y và bát  luôn gần bên cạnh

          Cũng như chim, đôi cánh luôn mang

              Đó là Tỷ Kheo giới toàn

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  298

 

       Với Tâm-cụ-túc, không màng nhiều hơn.

 

          Với Giới uẩn chánh chơn cao quý

          Với các căn nhiếp kỹ, hộ trì

              Chánh niệm tỉnh giác trí tri

       Thêm hạnh tri túc, còn gì quý hơn.

          Trang bị đủ những gì cao quý

          Vị ấy lựa vị trí lặng yên

              Như rừng tĩnh mịch, lâm viên

       Gốc cây, khe núi hoặc liền tha ma.

 

          Thời ngọ thực đã qua, rửa bát

          Ngồi kiết già, an lạc, thẳng lưng

              An trú chánh niệm, lâng lâng

       Tham ái từ bỏ, thoát dần ái tham

          Bỏ sân hận, từ tâm thương xót

          Chúng hữu tình mỗi một cảnh riêng,

 

              Từ bỏ hôn trầm, thụy miên

       Thoát ly khỏi chướng thụy miên, hôn trầm

          Giữ tịnh tâm, hướng về ánh sáng

          Cùng chánh niệm, tỉnh giác, tâm yên

              Gột rửa chúng, được an nhiên

       Từ bỏ  trạo cử  thì liền tịnh thân

          Hết nghi ngờ, phân vân lưỡng lự

          Gột rửa hết  trạo cử, hôn trầm

              Gột rửa tham ái, hận sân

       Đối với thiện pháp, tinh cần hành theo.

      –  Káp-Sa-Pá ! Người nghèo mắc nợ           

          Liền chọn nghề, không sợ khó khăn     

              Nhờ sự nỗ lực, tinh cần

       Nghề nghiệp phát đạt, tự thân nên giàu

          Có tiền dư, nợ mau trả dứt

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  299

 

          Nuôi vợ con, quả thực thanh nhàn

              Người ấy nhờ vậy giàu sang

       Sung sướng hoan hỷ, hoàn toàn an nhiên.

 

        –  Káp-Sa-Pá ! Bệnh duyên người nọ

          Rất đau đớn, lại khó uống ăn

              Thể lực suy yếu dần dần

       Cơn bệnh trầm trọng hành thân đêm ngày

          Bỗng nhân duyên, gặp thầy gặp thuốc

          Dứt hẳn bệnh, ăn uống tiêu thông

              Thể lực khôi phục như mong

       Hoan hỷ, sung sướng, sống trong an lành.

*

        –  Káp-Sa-Pá ! Một anh bị nhốt

          Trong ngục tù, ngục tốt khảo tra

              Đau đớn, sợ hãi tối đa

       Cầu mong thoát khỏi tai qua, nạn lùi

          Bỗng duyên vui, gặp ngài Chánh án

          Xét vô tội, xóa án thả mau

              Tài sản không bị tổn hao

       Thân vẫn khang kiện, ngục lao thoát rồi,

          Về lại nhà, bồi hồi nghĩ lại

          Quá sung sướng, thanh thái hân hoan.

           –  Káp-Sa-Pá !  Một thời gian

       Có người nô lệ của hàng chủ nhân

          Không tự chủ, bản thân lệ thuộc

          Mất tự do, ràng buộc khó khăn

              Bỗng một hôm, vị chủ nhân

       Tuyên bố trả tự do thân người này

          Quá hoan hỷ, lòng đầy sung sướng

          Người nô lệ tận hưởng niềm vui.

*

            –  Káp-Sa-Pá ! Có một người

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  300

 

       Giàu, nhiều tài sản, là người lái buôn

          Qua sa mạc mênh mông nguy hiểm

          Thiều lương thực, khan hiếm nước dùng

              Sợ hãi trong bước đường cùng

       Bỗng gặp ốc đảo, nước trong rất nhiều

          Mấy hôm sau, lại điều may khác

          Khỏi sa mạc, gần đến đầu làng

              Vô sự, sung sướng, vui an

       Khỏi sự nguy hiểm lòng hằng ước mơ.

*

       –  Káp-Sa-Pá ! Chính nhờ quán niệm

          Vị Tỷ Kheo tự nghiệm, tự tri

              Năm Triền Cái chưa xả ly

       Như là món nợ, Bệnh  hay Ngục đường,

          Như nô lệ, con đường sa mạc,

          Nay trả dứt hết các nợ nần

              Khỏi cơn bệnh dữ hành thân

       Ra khỏi sa mạc, thoát tầng ngục lao.

 

          Năm  Triền Cái chừng nào chưa diệt

          Vị Tỷ Kheo mãi miết tinh cần.

              Chừng nào khi quán tự thân

       Với năm Triền Cái đã cần xả ly

          Do xả ly, tức thì hoan hỷ

          Do hoan hỷ, tâm được khinh an  

              Lạc thọ sinh do khinh an

       Đạt được như thế, tâm an định liền

          Ly ác pháp, Tỷ Kheo ly dục

          Chứng và trú vào mục Nhất Thiền

              Trạng thái hỷ lạc tự tâm

       Sinh do ly dục, với Tầm, Tứ chuyên

          Đệ Nhất Thiền, Tỷ Kheo thấm nhuận

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  301

 

          Như tẩm ướt, sung mãn, tràn nhanh

              Hỷ lạc do ly dục sanh

       Với Tầm, với Tứ thấm quanh tức thời.

*

        –  Káp-Sa-Pá ! Như người hầu tắm

          Thật lão luyện, lo sắm sửa mau

              Rắc bột tắm vào trong thau

       Rồi dùng bột ấy nhồi vào nước trong

          Nhào trộn ướt, nhưng không chảy giọt

 

          Cũng như vậy, với một Tỷ Kheo

              Tẩm nhuận, sủng ướt, thấm theo

       Toàn thân không có chỗ nào còn khô

          Cũng như thế, sanh do ly dục

          Tâm-cụ-túc đẫm suốt hỷ ngay.

           –  Káp-Sa-Pá ! Thật lành thay !

       Nói về hạnh nguyện của thầy Tỷ Kheo.

*

        –  Káp-Sa-Pá ! Duyên theo tiếp nữa

          Vị Tỷ Kheo vào cửa định thiền

              Diệt Tầm, diệt Tứ được yên

       Thì chứng và trú vào Thiền thứ Hai

          Một trạng thái ra ngoài Tầm, Tứ

          Do Định sinh, nội tỉnh nhất tâm

              Tỷ Kheo ấy đã thấm nhuần

       Tẩm ướt, sung mãn khắp thân của mình

          Do Định sinh, tràn đầy hỷ lạc

          Không chỗ nào hỷ lạc chẳng nhuần.

            –  Káp-Sa-Pá ! Tại cội nguồn

       Có một hồ nước, nước tuông dâng đầy

          Cả nam, bắc, đông, tây các chỗ

          Không có lỗ thoát nước chảy ra

              Suối nước mát lạnh phun ra

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  302

 

       Làm cho đẫm ướt, thấm qua dâng tràn

          Thỉnh thoảng mưa, hồ càng tẩm ướt

          Không chỗ nào không được tràn dâng.

 

              Tỷ Kheo ấy đã thấm nhuần

       Tẩm ướt, sung mãn khắp thân của mình

          Được an bình với Tâm-cụ-túc

          Thân thấm nhuần thuần thục đẫm đầy.

          –  Káp-Sa-Pá ! Thật lành thay !

       Nói về hạnh nguyện của thầy Tỷ Kheo.

*

        –  Káp-Sa-Pá ! Duyên theo tiếp nữa

          Vị Tỷ Kheo vào cửa định thiền

              Ly hỷ trú xả, nhất tâm

       Chánh niệm tỉnh giác, thì thân cảm liền

          Sự lạc thọ, thánh hiền gọi đủ

          Là ‘xả niệm lạc trú’ tâm chuyên

              Chứng và an trú Tam Thiền

       Tỷ Kheo đẫm ướt, thấm nhuần tự thân

          Sự lạc thọ, không cần có hỷ

          Lạc thọ ấy thấm kỹ toàn thân

              Vị ấy lạc thọ vô ngần

       Với Tâm-cụ-túc chánh chân ngọt ngào.

 

       –  Káp-Sa-Pá ! Như ao sen trắng

          Cả sen hồng chen lẫn sen xanh

              Những hoa sen ấy đều sanh

       Từ trong hồ nước, lớn nhanh từng ngày

          Nhưng chúng vẫn chưa ngoi khỏi nước

          Từ gốc rễ đẫm ướt tới đầu

              Toàn thân gốc ngọn thấm sâu

       Tỷ Kheo vị ấy thấm nhuần giống y

          Với lạc thọ, không đi với hỷ

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  303

 

          Đã thấm kỹ, sung mãn tràn đầy

           –  Káp-Sa-Pá ! Thật lành thay !

       Nói về hạnh nguyện của thầy Tỷ Kheo.  

*

         – Káp-Sa-Pá ! Duyên theo tiếp nữa

          Vị Tỷ Kheo vào cửa định thiền

              Xả lạc, xả khổ ; tâm yên

       Diệt hỷ, ưu, cảm thọ – liền trước đây

          Chứng và trú vào Thiền Đệ Tứ

          Không khổ, lạc ; không giữ niệm nào

              Thanh tịnh, an lạc tiêu dao

       Như Tỷ Kheo ấy thấm sâu, ướt đầm

          Được thấm nhuần với tâm thuần tịnh

          Tâm-cụ-túc, chân chính đủ đầy.

*

            –  Káp-Sa-Pá ! Ví như đây

       Có người ngồi, lấy vải dày trắng tinh

          Khắp cả thân, đầu mình trùm cả

          Không chỗ nào mà gã không trùm

              Cũng vậy, Tỷ Kheo thấm nhuần

      Với Tâm-cụ-túc gội nhuần khắp đây.

*

       –  Káp-Sa-Pá ! Như vầy thí dụ :

          Nay ngươi đây hãy thử nghĩ suy

              Có một hòn ngọc lưu ly

       Rất là quý giá, sánh bì bảo châu

          Rất sáng đẹp, không màu, trong suốt

          Có tám mặt, đã được khéo mài

              Chẳng trầy trụa, rực rỡ thay !

       Lấp lánh chói lọi đêm ngày sáng trưng

          Các sợi giây xâu từng lần một

          Sợi màu vàng, sợi trắng, đỏ, xanh

 

              Một người đôi mắt tinh anh

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  304

 

       Nhìn vào hòn ngọc, thấy rành bảo châu

          Là báu vật chẳng đâu thấy có

          Các sợi giây vàng, đỏ, trắng, xanh

              Được xâu lần lượt khéo rành

       Thấy được màu sắc long lanh ngọc này.

*

       * Vị Tỷ Kheo thẳng ngay, thuần tịnh

          Tâm định tỉnh, không nhiễm não phiền

              Nhu nhuyến, vững chắc – theo Thiền

       Bình thản như vậy, chẳng phiền chẳng ưu.

 

          Vị Tỷ Khưu hướng ngay tâm tới

          Chánh Trí với Chánh Kiến như vầy

              Biết rằng : ‘Thân của ta đây

       Chính là Sắc pháp, thân này do sanh

          Do bốn đại tác thành hoàn hảo

          Cha mẹ nuôi, cơm cháo, vô thường

              Biến hoại, đoạn tuyệt ; đáng thương

       Phấn toái, hoại diệt. Nhưng nương thân này.

 

          Thức tánh ta bị giây trói buộc

          Trong thân ấy, lệ thuộc như vầy.

              Tỷ Kheo giác trí đủ đầy

       Với Tuệ-cụ-túc, thấy ngay chân thường.

*

      –  Káp-Sa-Pá ! So lường định hướng

          Không điều nào cao thượng ngang tầm

              Cụ-túc-giới, Cụ-túc-tâm,

       Và Tuệ-cụ-túc cao thâm trên đời

          Không điều nào tuyệt vời hơn hẳn

          Ba Cụ-Túc thù thắng kể ra.

 

          –  Này Káp-Sa-Pá ! Nói qua

    * Một số Phạm-chí hoặc là Sa-môn

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  305

 

          Cũng chủ trương thượng tôn Giới luật

          Thường tán thán Giới luật ở đây

              Nhưng so Giới luật Như Lai

       Làm sao hơn được nghiêm oai giới điều

          Thu thúc giới từng điều giải thoát (1 )

          Tăng Thượng Giới  an lạc thọ trì.

 

            * Phạm-chí, Sa-môn  các vì

       Chủ trương Khổ hạnh, Yểm ly miệt mài

          Nhưng Ta thấy chưa ai vượt thắng

          Sự yểm ly khổ hạnh của Ta 

             ( Sáu năm khổ hạnh rừng già

       Hành thân cùng cực trải qua muôn trùng )

          Sự yểm ly Ta từng xu hướng

          Phải gọi là Tăng Thượng Yểm Ly.

 

            *  Phạm-chí, Sa-môn các vì

       Chủ trương Trí Tuệ, mọi thì tán dương

          Nhưng Trí tuệ phi thường siêu thế

          Không ai bằng Trí tuệ Như Lai

              Lậu Tận trí, thông khứ lai

       Tăng Thượng Trí Tuệ  vượt ngoài nghĩ suy.

 

      *  Nhiều Sa-môn, các vì Phạm-chí

          Tán thán chỉ Giải Thoát, chủ trương

              Nhưng về giải thoát vô lường

       Tôn kính cao thượng chẳng phương nào bằng

          Sự giải thoát vô ngần Ta đạt

          Trên tất cả giải thoát khác hơn

              Tăng Thượng Giải Thoát chánh chơn

    _______________________________   

   (1) : Patimokkhasanvarasìla : Biệt biệt giải thoát thu thúc giới            

   ( trong Tứ Thanh Tịnh Giới của Luật Tỷ Kheo ).

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  306

 

       Như Lai tuyên thuyết con đường siêu minh.

*

      –  Káp-Sa-Pá ! Sự tình có thể

          Các du sĩ ngoại đạo  dèm pha :

             ‘Ông Sa Môn Gô-Ta-Ma

       Rống tiếng sư tử, nhưng mà tệ thay !

          Chỉ rống lên ở ngay chỗ vắng

          Nơi đại chúng, im lặng làm thinh’.

              Có kẻ thì nói linh tinh : 

 

      ‘Sa Môn rống tiếng của mình đám đông

          Nhưng tiếng rống lại không vô úy

          Thiếu tinh thần vô úy bên trong’.

              Có kẻ chẳng biết phải không

       Nói Sa Môn đó chẳng thông điều nào

          Khi được hỏi không sao đáp được

          Dù có đáp, trái ngược lung tung

              Người đặt câu hỏi với ông

       Đã không thỏa mãn nội dung trả lời

  Không tin tưởng những lời ông giảng

          Mọi ý kiến không đáng nghe qua

              Ông Sa Môn Gô-Ta-Ma

       Dẫu ai tin tưởng sâu xa ông này

          Chẳng biểu lộ mảy may tin tưởng

          Hoặc biểu lộ miễn cưỡng cho xong

              Không đạt như thực tỏ thông

       Có đạt như thực khó mong thực hành’.       

 

    – “ Káp-Sa-Pá ! Tỏ rành nói lại

          Với những người đồn đại gần xa

              Những lời không thật, gian tà

       Rằng Sa Môn Gô-Ta-Ma, chính Ngài

          Rống tiếng rống nghiêm oai sư tử

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  307

 

          Giữa đại chúng đệ thứ đương thì

              Với sự vô úy, uy nghi

       Giải đáp câu hỏi còn tùy thấp cao

          Lời minh triết, nhắm vào thực tế

          Khiến người nghe kính nể, hân hoan

              Ý kiến Sa Môn minh quang

       Khiến người tin tưởng,vẹn toàn niềm tin

          Thường biểu lộ nhiệt tình ngưỡng phục

          Đạt đến chỗ như thực ngọn ngành

              Lời giảng mang ra thực hành

       Sẽ được kết quả an lành thiện lương.

       

          Káp-Sa-Pá ! Nên thường nói thế

          Với lời nói chỉ để phao vu

               Này Káp-Sa-Pá ! Đặc thù

       Một thời ta đã hóa du độ đời

          Thành Vương Xá, tại nơi tịnh địa

          Núi Linh Thứu, còn gọi Linh Sơn

              Có người muốn biết nguồn cơn

       Pháp tu khô hạnh thiệt hơn so bì

          Về ‘Tối thắng yểm ly khổ hạnh’

 

          Ni-Rô-Thá, danh tánh gã này

              Là một Bàn-môn miệt mài

       Siêng tu khổ hạnh đêm ngày cần công

          Ta giảng giải khai thông nghi vấn

          Khiến cho gã hiểu tận điều cần

              Phát tâm hoan hỷ vô ngần

     ‘Hoan lạc tối thượng’ tâm thân thấm nhuần ”.

* * *

          Nghe pháp nhũ Phật ân thuyết giảng

          Káp-Sa-Pá bừng sáng, thốt lên :

          – “ Kính bạch Đại Đức Thế Tôn !

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  308

 

       Nghe được vi diệu thiện ngôn của Ngài

          Thì ai ai lại không hoan hỷ

          Cả tâm trí tối thượng hân hoan

              Vi diệu thay những lời vàng !

       Như người dựng đứng vật đang ngã nằm   

          Chỉ hướng kẻ sai lầm lạc lối

          Đem đèn sáng vào tối như bưng

              Để ai có mắt mở bừng

       Có thể thấy được sáng trưng sắc màu.

*

          Cũng như vậy, nhiệm mầu Chánh Pháp

          Được Thế Tôn phân tách, trình bày

              Con xin quy ngưỡng từ nay

       Quy y đức Phật, nương ngay Pháp mầu

          Quy y Tăng thanh cao đức cả

          Nối tiếp nhau hoằng hóa Pháp môn.

              Mong Thế Tôn nhận cho con

       Được phép nhập chúng, vuông tròn lợi tha

          Thọ Đại giới  xuất gia Cụ Túc

          Thành Tỷ Kheo thu thúc lục căn ”.

 

           – “ Này Káp-Sa-Pá ! Hiểu chăng ?

       Như Lai Giới Luật pháp đăng soi đường

          Có qui định : Thường thường ngoại đạo

          Muốn quay về Tam Bảo xuất gia

              Bốn tháng biệt trú trải qua

       Sau đó thấy được, Tăng Già chuẩn y

          Được xuất gia nghiêm trì Giới luật

          Thành Tỷ Kheo, pháp Phật bảo tồn ”.

 

           – “ Kính bạch Đại Đức Thế Tôn !

       Nếu trong pháp luật tịnh môn định là

          Kẻ ngoại đạo phải qua bốn tháng

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  309

 

          Sống biệt trú để quán sai lầm

              Trước kia, cả thân lẫn tâm

       Sau đó mới được Chúng Tăng nhận vào.

 

          Thì nay con với bao tha thiết

          Mong gia nhập siêu việt Tăng-thân

              Tình nguyện biệt trú  Bốn năm

       Sau đó Tăng Chúng âm thầm thẩm tra

          Cho xuất gia Tỷ Kheo Cụ-túc

          Giữ đại giới, thu thúc, cần chuyên ”.

 .

          – “ Này Káp-Sa-Pá ! Tuy nhiên

       Chúng sinh, Ta thấy không tuyền giống nhau

          Cá tính người, trước sau sai biệt

          Có trường hợp cần thiết đổi thay

              Ngoại lệ, được miễn Luật này

       Như ngươi ; tâm ý thẳng ngay, chí thành

          Ta cho phép cử hành nghi thức

          Lễ xuất gia thành bực Tỷ Kheo

              Đại Giới Cụ Túc vâng theo

       Ba y một bát, sống nghèo độc cư ”.

 

          Káp-Sa-Pá kể từ thọ giới

          Sống an tịnh hướng tới nhất tâm

              Không phóng dật. rất tinh cần

       Nhờ chánh ức niệm nên tâm nhập thiền

          Hành thiền định, cần chuyên đề mục

          Đạt Nhất Thiền, tiếp tục Nhị Thiền

              Tam Thiền rồi tiếp Tứ Thiền

       Lục Thông đạt tới, uyên nguyên chân thường.

       

          Biết Khổ, Tập, biết đường Diệt khổ

          Lại biết rõ lậu-hoặc loại này

Trường Bộ (Tập 1)  Kinh 08 :     KASSAPA    *   MLH  –  310

 

              Nguyên nhân lậu-hoặc là đây

       Diệt trừ lậu-hoặc, biết ngay con đường.

      

          Nhờ hiểu biết, tận tường nhận thức

          Tâm vị ấy rất mực sáng trong

              Dục-lậu, hữu-lậu thoát xong

       Thoát vô-minh-lậu, khỏi vòng trói trăn

          Liền hiểu rõ : Tự thân giải thoát

          Sanh đã tận, Phạm hạnh đã thành

              Việc cần làm, đã thực hành

       Sau đời hiện tại, Vô Sanh hiển bày.

*

          Sự liễu tri thấy ngay nguồn thực

          Káp-Sa-Pá Đại Đức tịnh an

              Đoạn trừ phiền não, trái oan

       Đắc A-La-Hán, vào hàng Thánh Tăng ./-  

 

        Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật  ( 3 L )

 

 

 

*

*  *

 

( Chấm dứt  Kinh 08 :  KASSAPA – Ca-Diếp  )

 

 

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Senior Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com ; http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
quangduc@quangduc.com , tvquangduc@bigpond.com
KHÁCH VIẾNG THĂM
110,220,567