TRUYỆN THƠ - TẬP 3
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
Diệu Phương xuất bản 2004
(14)
THẦY THUỐC GIỎI
Khi ngoài ba chục tuổi đầu
Phật đi truyền bá đạo mầu cho dân
Trên đường hoá độ một lần
Phật vào nhà nọ vô ngần giàu sang,
Chủ nhà thấy Phật nghiêm trang
Lại thêm tướng mạo rỡ ràng, uy nghi
Sinh lòng ái mộ tức thì
Muốn đem con gái gả đi cho ngài.
Phật nghe, từ chối nhẹ lời
Rồi ngài giáo hóa cho nơi chủ nhà.
*
Người đẹp tên Ma Đăng Già
Con "cưng" gia chủ tỏ ra bất bình
Nghĩ rằng Phật đã khinh mình
Cho rằng tự ái quả tình tổn thương
Nhủ lòng: "Ta sẽ tìm đường
Trả thù người dám coi thường thân ta!"
Thế rồi cô lên xe hoa
Kết hôn với kẻ thật là quyền uy
Đại vương thống trị xứ kia
Dân thì đông đúc, nước thì bao la.
Nhiều năm chờ đợi trôi qua
Hôm nay tin báo cho Ma Đăng Già:
"Người ta thấy bóng Phật Đà
Trên đường hoá độ sẽ qua vùng này!"
Ma Đăng Già mừng rỡ thay
Bàn mưu tính kế ra tay trả thù
Thuê phường ăn nói chanh chua
Chửi thuê, chửi mướn từ xưa lắm lời
Gom về chờ ở một nơi
"Dàn chào" đức Phật khi người qua đây.
Phật Đà xuất hiện! Lành thay!
Đi hầu sau Phật là thầy A Nan
Hai thầy trò vẻ nghiêm trang
Lặng đi qua những con đường đông dân,
Chợt nghe vang tiếng dữ dằn
Bao lời chửi bới tục tằn thốt lên
Chửi thuê hai đám hai bên
Cố tình làm nhục cho tên tuổi ngài.
Phật Đà nhẹ bước khoan thai
Điềm nhiên gác bỏ ngoài tai, chẳng màng
Chỉ riêng tôn giả A Nan
Nghe lời thô tục tối tăm mặt mày
Bèn thưa: "Mình lánh xa ngay
Nơi đây tệ bạc, chốn này xấu xa
Qua thành phố khác đón ta
Tràn đầy lòng kính, chan hòa tình thân!"
*
Phật bèn hỏi: "Này A Nan
Những thành phố khác ân cần đón ta
Tại sao dân chúng thiết tha
Đón thầy trò lúc ghé qua trong vùng?"
A Nan: "Dân chúng đón mừng
Vì nghe được Pháp nên từng hiểu ra
Lại thêm trí tuệ cao xa
Biết phân lành, dữ để mà tu thân!"
Phật bèn hỏi: "Này A Nan
Vùng này sao lại dữ dằn đón ta
Thật là bạc đãi quá mà?"
A Nan: "Bạch Phật! chẳng qua trong vùng
Dân cư khắp cả nói chung
Chưa nghe được Pháp, chưa từng hiểu ra
Vô minh trùm lấp mọi nhà
Nào phân phải, trái để mà gắng tu!"
Phật liền giảng: "Ví dụ như
Nếu thầy thuốc nọ rất ư là tài
Thương dân, chữa bệnh cho người
Lẽ nào lại yết bảng nơi nhà mình
Nhận riêng người nhẹ bệnh tình
Hoặc là chữa chạy người lành mạnh thôi,
Còn ai bệnh nặng quá rồi
Thời thầy miễn tiếp mặc người thương đau,
Chẳng ai tàn nhẫn vậy đâu!
Như Lai cũng thế, trước sau tận tình
Ra đời để giúp chúng sinh
Những người bị bóng vô minh che mờ
Nào phân thiện, ác đôi bờ
Nay gây nghiệp dữ, mai chờ niềm đau.
Những người bệnh nặng mong cầu
Cầu thầy thuốc giỏi chữa mau cho lành
Thì nơi đây các chúng sinh
Từ lâu mê muội quả tình cần ta
Cũng tương tự như vậy mà
Cần ta giáo hóa chỉ ra con đường
Đưa qua tới chốn thơm hương
Thoát vòng sinh tử, tìm nương Niết Bàn
Nơi đây khổ ải gian nan
Thầy trò mình bỏ ai làm thay đây?"
"Bạch Thế Tôn nhưng chỗ này
Thế Tôn nói Pháp uổng thay mọi điều
Ai thèm nghe! Ai muốn theo!
Dân tuy bệnh nặng chẳng yêu cầu thầy
Dù thầy giỏi, dù thuốc hay
Cũng đều vô ích, bó tay đầu hàng!"
Phật bèn dạy: "Này A Nan
Ai càng bệnh nặng lại càng đáng thương
Thân, tâm họ chẳng bình thường
Hành vi, ngôn ngữ hay vương sai lầm
Khi thô tục, lúc dữ dằn
Nên thầy thuốc phải tận tâm vô cùng
Đừng xao xuyến, chớ ngại ngùng
Hết lòng cứu chữa mới mong bệnh lành,
Khi dân khỏi hết bệnh tình
Chẳng cần nhờ nữa, chúng mình sẽ đi!"
*
Lời vàng chan chứa từ bi
Như khơi nguồn cội lương tri con người,
Đám du đãng lén nghe lời
Đột nhiên thức tỉnh, tức thời ngộ ra
Từ lâu lầm bước nẻo tà
Giờ đây hối hận thật là xót xa
Cùng quỳ xin lỗi Phật Đà:
"Xin ngài lưu lại để mà giúp dân
Chúng con tựa đám bệnh nhân
Đang cơn hấp hối rất cần lương y!"
Thời gian thấm thoắt trôi đi
Đạo vàng rạng ánh từ bi khắp vùng.
Một ngày Phật lại lên đường
Thầy A Nan vẫn tháp tùng phía sau
Tìm nơi truyền bá đạo mầu
Bà con lũ lượt kéo nhau tiễn ngài
Như là con bệnh lâu đời
Tiễn đưa thầy thuốc đại tài cứu dân.
(phỏng theo bản văn xuôi của THÍCH NỮ NHƯ THỦY)