Thật
là một sự trùng hợp lý thú, một ngạc nhiên đầy thi vị
khi vợ chồng Quảng được nhìn ngắm hoa Đào hồng thắm
rợp nở trên đường phố California vào dịp Tết Nguyên Đán. Đâu khác gì Đà Lạt với hơi lạnh quyện trong sương vào
buổi sáng và đường hoa rực rỡ trong ánh nắng êm ái dịu
dàng như lụa mỏng…
Cảnh
quang đảng tươi đẹp của mùa Xuân nơi thung lũng hoa vàng
của miền Bắc Cali, cái nôi của ngành điện tử trên thế
giới, là vùng đất hứa cho những người có khả năng chuyên
môn đặc biệt và có tham vọng thành triệu phú. Quảng
là một trong những người ấy.
Vừa
tốt nghiệp đại học MIT - trường của những sinh viên xuất
sắc, của những nhân tài - ở miền Bắc, nơi mà mùa Đông
nhiệt kế thường xuống độ âm và mùa Xuân hãy còn là những
ngày 0 độ, hai vợ chồng Quảng quyết định nhận job ở
San Jose – nơi đây khí hậu lý tưởng và cảnh trí nên thơ
như tranh vẽ.
Diệu
mơ mộng:
-
Anh ơi, chừng nào có nhà, mình trồng hai hàng đào trên lối
đi và sân sau thì trồng cây ăn trái nha! Vùng này không
có tuyết, hầu như ấm áp quanh năm, chắc trồng ổi, mận,
thanh long, hồng dòn được đó!
Quảng
âu yếm nắm tay vợ siết nhẹ thay lời hứa. Hai người
bước chầm chậm dưới hàng đào đang độ nở. Những
chùm hoa mềm mại trắng hồng phớt màu tím nhạt hòa trộn
với nhau một cách toàn bích, in trên nền trời xanh lơ. Hai vợ chồng son nhìn nhau mỉm cười. Tương lai tươi
đẹp, bầu trời hạnh phúc mở rộng trước mắt.
Họ thuộc về thế hệ thứ hai của người Việt di tản. Theo cha mẹ xuống tàu đi bán chính thức năm 1978 lúc mới lên tám, lên mười, Diệu và Quảng hấp thụ nền học vấn xứ người rất dễ dàng. Họ gặp nhau tại đại học, yêu nhau và cưới nhau. Chuyện tình suôngsẻ và chứa nhiều kỷ niệm của thời sinh viên.
***
Bác
sĩ David bắt tay bịnh nhân với nụ cười và cái nhìn sắc
bén. Bộ đồ màu xám tro đắt tiền với cà vạt màu
lụa đỏ sang trọng không làm tươi được vẻ mặt nặng
nề của Quảng. Trên khuôn mặt đều đặn nở nang ấy
chìm sâu hai hòn bi màu nâu đen, đờ đẫn như mất hồn. Vàng trán rộng xếp nếp quá sớm công thêm cặp mày rậm
lúc nào cũng nhíu nhăn một cách cau có khiến kẻ đối diện,
nếu không phải là nhà chữa bịnh tâm lý, ắt phải mất
cảm tình.
“Người
đàn ông trẻ này thành công sớm nhưng không có hạnh phúc”. Đó là nhận xét đầu tiên của David. Là một bác sĩ
yêu nghề, David có nhiều thân chủ về sau trở thành bạn
bè của ông. Đây là bịnh nhân gốc Á châu đầu tiên.
Ông
cảm thấy thích thú, gợi chuyện một cách thoải mái tự
nhiên. Phòng mạch trở thành nơi để bầu bạn tâm sự.
Quảng
có dịp phơi bày mọi khúc mắt, u uẩn trong lòng:
-
Người Á châu chúng tôi thường tin vào luật bù trừ, hể
được cái này thì mất cái kia. Lúc còn nghèo, tôi có
hạnh phúc, bây giờ giàu hơn người, tôi bị cô đơn - sở
làm, đa số đều ghét tôi vì tôi có khả năng thiên phú đặc
biệt.
Khả
năng này đưa tôi lên địa vị giám đốc lúc mới ba mươi
mốt tuổi, còn ở gia đình, vợ con thì lạt lẽo, lầm
lì. Không ai thương tôi cả!
Là
một bác sĩ tâm lý trị liệu, David không tò mò hỏi ngay “thiên
phú đặc biệt của anh là gì?” Ông khơi nguồn cho câu
chuyện từ chỗ bắt đầu:
-
Anh tốt nghiệp kỹ sư điện tử, thay đổi sở làm hai lần,
mỗi lần đổi là một sự thăng tiến?
Quảng
duỗi chân ra trên ghế Lazy boy, ngã người ra sau trong tư thế
nằm thoải mái.
Giọng
anh đều đều:
-
Tôi ra trường năm hai mươi ba tuổi. Đầu tiên tôi làm
cho hãng AT&T với chức vụ kiểm soát phẩm chất (quality
control) mặt hàng sản xuất. Vừa tỉ mỉ lại thêm ý
hướng kiện toàn hoàn hảo, tôi trả lại hàng khối sản
phẩm. Chỉ sau ba tháng làm việc, nhân viên ở đây đặt
tên tôi là “Mr. No” vì tôi thường từ chối hơn là chấp
nhận. Họ chạy mặt tôi, họ chế diễu, bóng gió, họ
nói xấu sau lưng… Nhưng tôi lại được chủ cưng vì
chất lượng của hãng được nâng cao, sức bán mạnh hơn
trước. Cái mặt non choẹt của một sinh viên mới ra
lò trở nên có giá, tôi được chủ tăng lương, được bonus
khá nhiều rồi lại lên chức trưởng nhóm một năm sau đó.
Vợ
chồng tôi mua ngay căn nhà chuẩn bị cho đứa con đầu lòng
sắp sửa ra đời. Diệu, vợ tôi, làm việc cho một nhà
băng. Nàng không có tham vọng, chỉ muốn an hưởng hạnh
phúc gia đình.
David
dò hỏi:
-
Anh có phàn nàn chi về sự an phận của vợ anh?
Quảng
lắc đầu cười héo hắt:
-
Không! Đó cũng là sự thường tình. Đa số phụ nữ
đều như vậy. Căn nhà đầu tiên của chúng tôi già
hai mươi tuổi, có ba phòng với sân sau rộng rãi. Đó
là nơi vợ chồng tôi trải qua những năm vui vẻ hạnh phúc
với tiếng cười của bé Cẩm và sau đó là bé Giao.
Quảng
châm điếu thuốc. Anh rít một hơi dài, im lặng nhìn
khói thuốc xanh xao lãng đãng như những sợi mây lạc lõng
cô đơn.
-
Tôi làm ở đấy hai năm, đang có ý định bay nhảy vì phong
trào sản xuất máy điện toán đang lên cao, không lợi dụng
thời cơ này cũng uổng. Một công ty nhỏ mới thành lập
tìm tới Mr. No. Họ cần một người như tôi. Họ
đề nghị chức vụ manager với lương bổng hậu hỉ, lại
thêm nhiều cổ phần, nếu trúng stock, tôi sẽ trở thành triệu
phú.
Thành
thật mà nói, tôi đã đem tất cả nhiệt huyết của tuổi
trẻ và tài năng thiên phú ra làm việc cho công ty này và chúng
tôi đã thành công vượt bực. Tôi trở thành triệu phú
lúc mới ba mươi tuổi.
Bác
sĩ David dịu dàng xen vào:
-
Anh Quảng, tôi rất muốn được nghe anh nói về tài năng đặc
biệt đã giúp anh thành công trong nghề nghiệp.
Chàng
thanh niên vói tay gạt tàn thuốc rồi ngã người ra sau. Thế nằm làm anh dễ chịu hơn trong cuộc nói chuyện này.
-
Tôi muốn cái gì cũng phải hoàn hảo, không sơ sót. Do
ý muốn đó tôi hay “bới lông tìm vết”, tôi luôn luôn
chú ý tới khía cạnh xấu của sự việc hoặc của người
đối diện. Tôi luôn luôn đề phòng những rủi ro, bất
trắc. Ít khi tôi bằng lòng những đề nghị, những dự
án của nhân viên mà không có sự sửa đổi. Trên bàn
họp, trong khi mọi người hân hoan khen ngợi một ý kiến mới,
một đề xuất đặc biệt hay một mẫu design mới, tôi chỉ
cần phán ra một câu là vấn đề bị đảo ngược. Nhờ
vậy chúng tôi tiết kiệm được những tổn phí dò dẫm vô
ích và thành phẩm của hảng vừa tốt lại vừa rẻ. Đó là yếu tố thành công.
Trong
lúc David nhanh tay ghi vài điểm mà ông thấy cần lưu tâm,
Quảng tiếp tục kể, máy lọc không khí vẫn từ tốn xoay:
-
Chúng tôi mua một biệt thự mới xây trên đồi. Ngôi
nhà này lộng lẫy và khang trang hơn sự mơ ước của chúng
tôi rất nhiều. Có hồ bơi, sân tennis và mười mẫu
đất trống.
-
Vợ ông tha hồ hoạch định việc trang trí nội thất cũng
như trồng cây cảnh chung quanh?
Quảng
lắc đầu:
-
Diệu không đủ trình độ để trang trí một tòa biệt thự
5000 sf cho phù hợp với kiến trúc tân thời.
Còn
về cây cảnh, cô ta chỉ muốn trồng cây anh đào đầy sân. Tôi bác bỏ ý kiến đó ngay lập tức. Tất cả đều
phải nhờ chuyên viên. Tôi không thích cái gì có tính
cách nửa mùa, vá víu.
-
Hai đứa con ông thích nhà mới chứ?
-
Bé Cẩm mới sáu tuổi đã có một phòng riêng rộng bằng
master bedroom của căn nhà tôi lúc trước. Bé Giao có riêng
một phòng để đồ chơi. Tụi nó hí hửng lắm, nhưng
mà con nít không biết giữ gìn. Tôi thường bắt gặp
những vết dơ trên thảm, trên tường. Tôi giận lắm!
-
Mỗi lần như vậy, ông có phạt các cháu không?
-
Tôi la hét dữ dội. Tụi nó sợ xanh mặt. Thấy
cũng tội, tôi không nỡ phạt. Nhưng rồi chúng lại tiếp
tục. Tôi lại la ó. Dần dần chúng trốn tránh tôi
như trốn con voi điên.
Vốn
giàu kinh nghiệm, bác sĩ David đã nhìn thấy vấn đề.
Ông chậm rãi uống một ngụm nước lọc rồi hỏi thêm:
-
Phản ứng của vợ ông ra sao?
Quảng
cười gằn:
-
Dĩ nhiên là nàng binh con dù không nói ra. Thật tình tôi
không hiểu nỗi người bạn đời của tôi. Tất cả
sự nghiệp tôi tạo ra là để cho vợ con. Tôi là người
chồng tốt, thủy chung. Nhưng hình như càng ngày nàng
càng lạnh nhạt xa cách tôi. Ban đầu, tôi tưởng nàng
binh con nên giận chồng nhưng cả những lúc tôi cố gắng
thân mật với con, Diệu cũng lầm lì, lạnh băng.
Ông
tưởng tượng xem, ở sở làm, tôi phải đối phó với những
vấn đề nan giải, đầu óc luôn luôn căng thẳng. Cho
nên khi về nhà, tôi mong được sự an ủi vỗ về, hạnh phúc
vui vẻ cho đầu óc êm dịu lại hầu tôi có thể tiếp tục
đối phó với đời. Nhưng than ôi, tôi có cảm tưởng
tòa biệt thự thênh thang ấy là một ngôi nhà mồ lạnh lẽo
ghê người.
Bác
sĩ nghiêng mình về phía trước. Ông hỏi một câu quan
trọng:
-
Trước khi tình trạng này xảy ra, ông bà có thường chuyện
trò, tâm sự…?
Quảng
thành thật:
-
Hai năm nay, từ ngày làm giám đốc điều hành, quả tình tôi
không có nhiều thì giờ riêng tư. Về nhà, cơm nước
xong, mở tivi xem tin tức một chập là tôi vào phòng làm việc. Đọc sách, nghiên cứu, suy nghĩ, tính toán… Vợ tôi
tôn trọng những giờ phút này, nàng không hề quấy rầy tôi.
-
Ông và bà có trao đổi ý kiến khi cần quyết định một
điều gì không? Bà vẫn còn đi làm chứ?
-
Không. Diệu đã nghỉ việc từ khi chúng tôi trở nên
giàu có. Nàng thích ở nhà chăm sóc con cái. Có lẽ
vì thế mà nàng ngày càng có vẻ khù khờ. Những ý nghĩ
của nàng đơn giản, ngô nghê, tôi không thể chấp thuận
được. Thành ra mọi chuyện lớn nhỏ chỉ mình tôi là
người đề quyết.
David
gật gù. Mái tóc nâu vàng của ông rủ xuống trán, óng
ánh. Đôi mắt sâu của ông toát ra vẻ tự tin, chững
chạc. Giọng ông nhẹ nhàng hơn:
-
Tình trạng này khác biệt với thuở trước, lúc hai ông bà
mới thành hôn và chưa giàu có?
Nhờ
sự khéo léo của David, Quảng không cảm thấy khó chịu. Anh thành thật tiếp:
-
Tôi công nhận có sự thay đổi về cá tánh của tôi. Chắc là do ảnh hưởng của nghề nghiệp. Đôi khi Diệu
phàn nàn: “Anh khó tánh quá! Anh hay chỉ trích người
này người nọ, toàn là chú ý tới khuyết điểm của người. Đời này, đâu ai hoàn toàn, trừ phi người ấy tu thành Phật.”David
lộ vẻ vui mừng như bắt gặp tia sáng ở cuối đường hầm:
-
Ông bà đều theo Phật giáo?
-
Chúng tôi ở trong gia đình theo Phật giáo thì đúng hơn.
Vợ chồng tôi chưa biết gì về đạo Phật.
Bác
sĩ đứng lên. Nụ cười hân hoan của ông làm Quảng
ngạc nhiên. Anh im lặng chờ đợi. David tiến đến
tủ sách, rút ra một quyển sách bìa mỏng, màu vàng.
Vừa trao cho Quảng ông vừa nói:
-
Tâm sự của anh và nỗi đau khổ của anh cũng giống y như
tôi thuở trước. Lý do là mình không biết cách sống
hòa hợp thôi. Quyển sách này đã khiến tôi đi tìm gặp
tác giả, đó là một vị Lạt Ma Tây Tạng. Người dạy
tôi cách hóa giải phiền muộn để sống hạnh phúc.
Anh
hãy đọc đi, và nếu muốn, chúng ta sẽ đi đến nghe người
giảng dạy. Tôi là đệ tử của Thầy.
Bây
giờ, trước khi ra về, anh vui lòng nghe lại cuốn băng ghi
âm những gì anh đã nói với tôi. Có dịp lắng nghe và
nghĩ về chính mình, anh sẽ thấy rõ vấn đề hơn. Chào
anh!
***