Từ điển Việt-Pali
Sa di Định Phúc
Lưu ý: Ðọc với phông chữ VU Times (Viet-Pali Unicode)
L
la hét: gajjati (gajj + a), gajjanā (nữ), ravana (trung)
la khóc: akkandati (ā + kand + a), akkandana (trung), anurodati (anu + rud + a), rāva (nam), virava (nam), ārāva (nam)
la lớn: viravati (vi + rav + a)
la mắng: paṭicodeti (paṭi + cud + e), cuditaka (3)
la ó: ravana (trung), ravati (ru + a), rudati (rud + a), ruta (trung), rodati (rud + a), virava (nam), nigghosa (nam), ghoseti (ghus + e) ghosanā (nữ)
la om sòm: nadati (nad + a)
lá cây: paṇṇa (trung)
lá cờ: patākā (nữ)
lá gan: yakana (trung)
lá lách: pihaka (trung)
lá non: pallava (nam)
lá thư: sandesa (nam)
lá trầu: tambūla (trung)
là: hoti (hū + a)
lạ: paribāhara (tính từ)
lạ lùng: acchariya (trung) (tính từ)
lạc đà: oṭṭha (nam) karabha (nam)
lạc lẻo: niroja (tính từ)
lạc lối: pamuyhati (pa + muh + ya)
lai vãng: sañcarati (saṃ + car + a)
lái buôn: vānija (nam), vānijaka (nam)
lại gần: ajjhupeti (adhi + upa + i + a), upasaṅkamati (upa + saṃ + kram), upayāti (upa + yā + a)
làm: karoti (kar + o)
làm bể: bhañjati (bhañj + a), bhañjana (trung)
làm bóng: parimajjati (pari + maj + a)
làm cho cùn: kuṇṭheti (kuṇṭh + e)
làm chủ: pariyāpuṇāti (pari + ā + pu + nā)
làm dấu: abhitudati (abhi + tud + a), abhilakkheti (abhi + lakkh + e), lakkheti (lakkh + e), lañchati (lañch + a), paricchindati (pari + chid + ṃ + a)
làm dấu y casa: kappabindhu (trung)
làm đầy: pūreti (pur + e)
làm dịu: abhisammati (abhi + sam + a)
làm dơ bẩn: kilesati (kilis + e)
làm gấp: abhittharati (abhi + thar + a)
làm hại: vyābādheti (vi + ā + badh + e), vibādhaka (tính từ)
làm hề: hāseti (has + e)
làm hư: dūseti (dus + e), vipallattha (tính từ)
làm lành: puññakiriyā (nữ)
làm lễ: nakkhatta (trung)
làm lủng lỗ: chiddita (tính từ)
làm mất: vinodana (trung)
làm mất danh giá: nindati (nind + a)
làm mất danh tiếng: vivaṇṇeti (vi + vaṇṇ + e)
làm mờ ám: paṭicchādaka (tính từ)
làm ngược lại: paṭikara (tính từ)
làm oai: yugaggāha (nam)
làm phách: māna (nam)
làm phiền: ābādheti (ā + badh + e), viheṭheti (vi + heṭh + e)
làm ra: nimmināti (ni + mi + nā)
làm ranh: paricchindati (pari + chid + ṃ + a)
làm rõ ràng: vivarati (vi + var + a), vivaraṇa (trung)
làm rớt: lujjati (luj + ya)
làm sạch: puṇāti (pu + ṇā)
làm sai: padussati (pa + dus + ya)
làm sáng tỏ: uttānīkaroti (uttāna +i + kar +o)
làm sụp đổ: nāseti (nas + e)
làm thế nào?: kathaṃkara (tính từ)
làm tiêu tan: paṭivinodeti (paṭi + vi + nad + e)
làm vội vàng: abhittharati (abhi + thar + a)
làm xong: tīreti (tir + e), niṭṭhāpeti (ni + ṭhā + a), nipphajjana (trung), nissanda (nam), samāpeti (saṃ + ap + e)
lạm dụng: ukkoṭana (trung), paribhava (nam)
lạm quyền: adhibhavati (adhi + bhū + a), adhivattati (adhi + vat + a), ajjhottharati (adhi + ava + thar + a), ukkoṭana (trung)
lan can lầu: ālambanabāha (trung)
lan tràn: vitthambheti (vi + thambh + e), vitthambhana (trung)
làn sóng: ūmi (nữ), vīci (nữ)
lang thang: vilambati (vi + lamb + a)
láng: maṭṭa (tính từ), maṭṭha (tính từ)
làng: gāma (nam)
làng nhỏ: gāmaka (nam)
lãng phí: amattaññu (tính từ), āmanusa (tính từ)
lanh lợi: tikkha (tính từ)
lanh như quạ: kākasūra (tính từ)
lanh trí: avippavāsa (nam)
lánh xa: parihāra (nam)
lành thay: sādhu (tính từ)
lãnh: samādāti (saṃ + ā + dā + a)
lãnh đạm: ajjhupekkhati (adhi + upa + ikkhi + a), ajjhupekkhana (trung)
lãnh được: labhati (labh + a)
lãnh hội: abhisameti (abhi + saṃ + i + a), abhisamaya (nam)
lãnh tụ: netu (nam)
lạnh: sītala (tính từ)
lạnh lẽo: sītala (trung)
lao: pañcara (nam), satti (nữ)
lao phổi: saṅkhaya (nam)
lao xuống: pagāhati (pa + gah + a)
lảo đảo: pakkhalati (pa + khal + a)
lau chùi: parimajjati (pari + maj + a)
lay chuyển: vikampati (vi + kamp + a), vikampana (trung)
lay động: viloḷeti (vi + luḷ + e), viloḷana (trung), anavaṭṭhita (tính từ), āluḷeti (ā + luḷ + e)
lằn: aṃsu (nam)
lặn: nimujjā (nữ)
lặn vào: vigāhati (vi + gāh + a)
lặn vô: nimujjati (ni + mujj + a)
lặn xuống: pariyogāhati (pari + ava + gāh + a), ajjhogāhati (adhi + ava + gāh + a), nimujjati (ni + mujj + a), nimujjā (nữ), pagāhati (pa + gah + a), ottharati (ova + thar + a)
lắng nghe: nisāmaka (tính từ), nisāmeti (ni + sām + e)
lắng xuống: sīdati (sad + a)
lặp đi lặp lại: punavacana (nam)
lặp lại: samanussarati (saṃ + anu + sar + a)
lặt: pacināti (pa + ci + nā)
lặt cuống: nikkujjeti (ni + kuj + e)
lấm lem: limpati (lip + ṃ + a)
lầm bầm: japa (nam) japana (trung) jappana (trung)
lầm lạc: vippaṭipajjati (vi + paṭi + pad + ya)
lầm lẫn: maññanā (nữ)
lầm lỗi: vippaṭipajjati (vi + paṭi + pad + ya), sāvajja (tính từ)
lân cận: āsanna (trung), avadhi (nam), nikaṭa, nakaṭṭha (trung), nikāsa (nam), sakāsa (nam), sannikaṭṭha (trung)
lấn quyền: adhibhavati (adhi + bhū + a), adhivattati (adhi + vat + a), adhigaṇhāti (adhi + gah + nhā)
lần lượt: anupubbaṃ (trạng từ), anupubbena (trạng từ)
lẫn lộn: sammisseti (saṃ + mis + e), sambheda (nam), sammodanā (nữ), sammosa (nam), sammmoha (nam), vomissaka (tính từ)
lập luận: parikappa (nam)
lập nên: māpeti (mā)
lập tức: ekappahārena (trạng từ)
lâu dài: pāsāda (nam), ṭhāyī (tính từ), ṭhiti (nữ), ṭhitibhāriya (tính từ), ṭhitika (tính từ), dīgharattaṃ (trạng từ), cira (nam)
lâu đời: porāṇa (tính từ)
lâu lâu: ciraṃ (trạng từ)
lầu: bhūma (tính từ)
lật đổ: vikopeti (vi + kup + e), vikopana (trung), nikkujja (tính từ)
lật lên: ukkujjati (u + kujj +a) ukkujjana (trung)
lạt lẻo (đồ ăn): nirassāda (tính từ)
lật ngửa: ukkujja (tính từ)
lật qua: nikkujja (tính từ)
lật úp: nikkujjeti (ni + kuj + e), paṭi kujjana (trung)
lây: samala (tính từ)
lấy: ādadāti (ā + dā), gaṇhāti (gah + ṇhā), paṭigganhāt i(paṭi + gah + nhā)
lấy cắp: coreti (cur)
lấy chồng: āvāheti
lấy đi: apakaḍḍhati (apa + kaddh + a), nīharana (trung), niharati (ni + har + a), oharati (ova + har + a)
lấy được: gayhati (gah + ya)
lấy làm lạ: vimhāpeti (vi + mhi + āpe)
lấy lên: paggaṇhāti (pa + yah + ṇhā)
lấy ra: abhiniharati (abhi + ni + har + a), omuñcati (ova + muc + ṃ + a), nīharati (ni + har + a), nīharana (trung)
le le: sārasa (nam)
lẻ loi: paccekaṃ (trạng từ)
lem ố: parikilissati (pari + kilis + ya)
leo lên: samāruhati (saṃ + ā + ruh + a), samāruhana (trung), āruhati (ā + ruh + a)
leo qua: ajjhāruhati (adhi + ā + rah + a)
leo xuống: oruhati (ava + ruh)
lén lút: theyyasaṅkhātaṃ (trạng từ)
lễ: chaṇa (nam), ussava (nam)
lễ an táng: matakicca (trung)
lễ bái: namassati (namas + a), namassana (trung), vandati (vand + a), vandana (trung), vandanā (nữ), paṇamati (pa + nam + a), paṇāma (nam)
lễ cưới: āvāha (nam) āvāhana (trung)
lễ dâng y: kaṭhinatthāra (nam)
lễ hạ điền: vappamaṅgala (trung)
lễ hội: maṅgala (trung)
lễ lộc: ussava (nam)
lễ phát lồ: uposathakamma (trung)
lễ phép: porī (nữ)
lễ tân gia: gehappavesana (trung)
lễ tang: petakicca (trung)
lễ tôn giáo: maha (nam)
lên: abhirūhati (abhi + ruh + a), abhirūhana (trung)
lệnh vua: rājanā (nữ)
lều: kuṭi (nữ), kutikā (nữ)
lều vải: maṇḍapa (nam)
lìa bỏ: nikkhamati (nis + kram)
lịch sử: itithāsa (nam)
lịch sự: sundara (tính từ), surūpa (tính từ), rūpavantu (tính từ), kalyāṇatā (nữ)
liếm: apalikhati (apa + likh + a), apalikhana (trung), lihati (lih + a)
liên đoàn: pūga (nam)
liên hệ: yoga (nam)
liên hợp: sandahati (saṃ + dis + e)
liên kết: anubandhati (anu + badh + m + a), anubandhana (trung), payirupāsati (pa + upa + ās + a), saṃyojeti (saṃ + yuj + e), saṅkalana (trung), saṃyoga (nam), saṅkalana (trung), yoga (nam)
liên quan: saṃpiṇḍeti (saṃ + piṇḍ + e), saṃpiṇḍana (trung)
liên tiếp: santāna (trung), sapadāna (tính từ), pavattāpana (trung), anavarataṃ (trạng từ)
liên tục: anukkama (nam), sasataṃ (trạng từ), nicca (tính từ), niccata (nữ), nibaddha (tính từ), nirantara (tính từ), sandhi (nữ), sātacca (trung), satata (tính từ), santati (nữ)
liền nhau: samāyuta (tính từ)
liệng: khipati (khip + a), chaḍḍeti (chadd + e), chaḍḍīya (tính từ), nikkhapati (ni + khip + a), pāteti (pat + e)
liệng xuống: avakkhipati (ava + khip + a), avakkhippana (trung), nipāteti (ni + pat + e)
liều lĩnh: parissaya (nam)
linh cẩu: taraccha (nam)
linh tinh: pakiṇṇaka (tính từ), vomissaka (tính từ)
lính: yodha (nam)
lính chiến đấu: yodhājīva (nam)
lò: āvāpa (nam)
lo âu: saṃvejeti (saṃ + vij + e), saṃvega (nam)
lo lắng: dara (nam), daratha (nam), aṭṭīyati (att + i + ya)
lo ngại: parisaṅkati (pari + sak + ṃ + a), bhāyati (bhi + a)
lò gạch: giñjakāvasatha (nam)
lò gốm: kumbhakārasālā (nữ), āvāpa (nam)
lò heo: sumaghara (trung)
lò rèn: kammārasālā (nữ), ukkā (nữ)
lò sát sinh: sumaghara (trung)
lò sưởi: uddhana (trung)
lọ: cāṭi (nữ), nāḷikā (nữ), bhājana (trung), ghaṭa (trung)
lọ lớn: arañjara (nam)
lọ nghẹ: kajjana (trung), masi (nam)
lõa lồ: nagga (tính từ)
lõa thể: nagga (tính từ), niccola (tính từ), acela (tính từ)
loại: ekavidha (tính từ)
loại bỏ: vikkhambheti (vi + khambh + e), vikkhambhana (trung), pajahati (pa + hā + a)
loại giống: liṅga (trung)
loại ra: vikkhambheti (vi + khambh + e), vikkhambhana (trung), pajahati (pa + hā + a)
loạn trí: ummatta (tính từ)
lộc: makula (trung)
lọc nước: parissāvana (trung), parissāveti (pari + sav + e)
lõi cây: sāra (nam)
long não: ghanasāra (nam), kappūra (nam) (trung), karūra (trung)
long vương: mahoraga (nam), nāgarāja (nam)
long xa: rājaratha (nam)
lóng cặn: ūhadati (u + had + a)
lóng tay: aṅgula (trung)
lòng bàn chân: pādatala (trung)
lòng bàn tay: hatthatala (trung)
lòng bi mẫn: karuṇā (nữ)
lòng dũng cảm: sūrabhāva (nam), sūratā (nữ)
lòng oán hận: byāpada (nam)
lòng tham muốn: ejā (nữ)
lòng thòng: āviñjanaka (tính từ)
lòng từ mẫn: kāruñña (trung)
lọng: chatta (trung)
lỗ: chidda (trung) , āvāṭa (nam)
lỗ chân lông: lomakūpa
lỗ chìa khóa: tāḷacchidda (trung), tāḷacchiggla (trung), kuñcikavivara (trung)
lỗ khóa: kuñcikāvivara (trung)
lỗ lã: avaḍḍhi (nữ)
lỗ mũi: natthu (nữ), nāsā, nāsikā (nữ), ghāṇa (trung)
lỗ mũi giả: paṭināsikā (nữ)
lỗ rốn: sarisanābhi (nữ)
lỗ tai: kaṇṇa (trung), kaṇṇacchidda (trung), savaṇa (trung), sota (trung), sota (trung)
lỗ hở: bheda (nam), bhedana (trung)
lỗ ghèn: akkhikūpa (nam)
lộ liễu: āvi (trạng từ)
lộ trình: vaṭuma (trung)
lôi cuốn: palobheti (pra + lubh)
lối đi: pantha (nam)
lôi kéo: ākaḍḍhati (kaddh + a), ākaḍḍhana (trung), parikaḍḍhana (trung), samākaḍḍhati (saṃ + ā + kaddh + a), samākaḍḍhana (trung), ākassati (ā + kass + a)
lối vào: pavesa (nam)
lỗi lầm: khalita (trung), raṇa (trung), randha (trung), kalaṅka (nam), chidda (trung), dosa (nam)
lội xuống: otarati (ava + tar + a)
lốm đốm: sabala (tính từ)
lộn xộn: ākula (tính từ), āloḷeti (ā + luḷ + e), vikkhipati (vi + khip + a) vikkhipana (trung), vikkhepa (nam), vyākula (tính từ), agaru (tính từ)
lông (người): roma (trung), loma (trung)
lông đuôi: piccha (trung)
lông đuôi thú: vāla (nam)
lông mày: bhamu (nữ), bhamukā (nữ)
lông mi: pakkhuma (trung), pamha (trung)
lông nheo: pakkhuma (trung), pamha (trung)
lồng: pañcara (nam)(nữ)
lột da: vitaccheti (vi + tacch + e)
lột đồ ra: omuñcati (ova + muc + ṃ + a)
lột hết y phục: nibbasana (trung)
lột vỏ: bhussati (bhus + ya), uppāṭeti (u + pat + e), vitaccheti (vi + tacch + e)
lột xác: nimmoka (nam)
lợi dụng: upagūhati (upa +gūh + a)
lời giải thích: yojanā (nữ)
lời hứa: upanidhā (nữ) (nam), upanidhi (nữ) (nam), saccakāra (nam)
lời huấn từ: ovāda (nam)
lợi ích: samijjhati (saṃ + idh + ya), sijjhati (sidh + ya), hita (trung), sappāya (tính từ), sappāyatā (nữ), vara (tính từ)
lời khuyên: ovāda (trung), yathāmisiṭṭhaṃ (trạng từ)
lợi lộc: paṭilabhati (paṭi + labh + a), lābha (nam), āya (nam)
lời nguyện: sapatha (nam)
lời nói: pada (trung), gada (nam), girā (nữ), lapana (trung), vaca (nam), vacana (trung), vacī (nữ), sadda (nam), kathā (nữ), vācā (nữ), vadana (trung)
lời rao: pavedana (trung)
lời thề: sapatha (nam)
lợi tức: aya (nam)
lớn: puthula (tính từ), uru (tính từ)
lớn tuổi: buḍḍha (tính từ), vayovuddha (tính từ)
lợp: chādeti (chad + e), sañchādeti (sam + chad + e)
lớp da ngoài: chavi (nữ)
lớp học: pariyāya (nam)
lớp lang: mithu (trạng từ)
lu: cāṭi (nữ)
lu lớn: kolamba (nam)
lu nước: udamanika (nam), ghaṭaka (nam) (trung), vāraka (nam)
lụ khụ: jara (tính từ)
lúa: vīhi (nam)
lúa mạch: lāja (nam), godhuma (nam)
lúa mì: godhuma (nam), dhañña (trung)
luận (tạng): abhidhamma (nam)
luận giải: kārikā (nữ)
luân phiên: āvaṭṭati (ā + vaṭṭ + a), vikappa (nam)
luận sư: abhidhammika (tính từ)
luật: vinaya (nam)
luật lệ: nīti (nữ), paññatti (nữ)
luật sư: nītivedī (nam)
lục căn: saḷāyatanā (trung)
lục giác: chaḷaṃsa (tính từ)
lúc lắc: viloḷeti (vi + luḷ + e), viloḷana (trung), ereti (ir + e)
lúc này: adhunā (trạng từ), idāni (trạng từ), etarahi (trạng từ)
lúc thuận tiện: vāra (nam)
lúc trước: pure (trạng từ)
lùi lại: anusakkati (anu + sakk + a), vivaṭṭati (vi + vaṭṭ + a), vivaṭṭa (trung)
lui về: paccosakkati (pati + ava + sakk + a)
lùn: lakuṇṭaka (tính từ), vāmana (tính từ)
lún: visīdati (vi + sad + a), visīdana (trung), sīdati (sad + a), nimujjati (ni + mujj + a), pagāhati (pa + gah + a), ogacchati (ova + gam + a), saṃsīdati (saṃ + sad + a), saṃsīdana (trung)
lung lay: īrati (ir + a)
lủng: bheda (nam), bhedana (trung)
luôn luôn: anavarataṃ (trạng từ), abhikkhanaṃ (trạng từ), abhiṇhaṃ (trạng từ), dhuva (tính từ), niccakālaṃ (trạng từ), niccaṃ (trạng từ), sabbadā (trạng từ)
lụt lội: visandati (vi + sand + a)
lữ hành: pathāviā (nam), pathika (nam), addhagū (nam)
lưa thưa: virala (tính từ)
lừa: assatara (nam), gadrabha (nam)
lừa dối: pamohana (trung)
lừa phỉnh: lesa (nam)
lửa: aggi (nam), acci (nam), gini (nam), jātiveda (nam), jālā (nữ), kaṇhavattanī (nam), pāvaka (nam), dhūma (nam), dahana (nam)
lửa rừng: davaḍāha (nam)
lửa sân: dosaggī (nam)
lửa tàn phá vũ trụ: kappavināsaka (tính từ)
lửa tình: rāgaggi (nam)
lựa chọn: sammannati (saṃ + man + a), sammuti (nữ), avadhāreti (ava + dhar + e), avathāraṇa (trung)
lưng: piṭṭha (trung), piṭṭhi (nữ)
lừng danh: kittighosa, kittisadda (nam)
lừng lẫy: mahāyasa (tính từ), pacālakakaṃ (trạng từ)
lưng núi: nitamba (nam)
lược chải tóc: phaṇaka (trung)
lưới: jāla (trung)
lưỡi: jivhā (nữ)
lười biếng: ālasiya (trung), kusīta (tính từ), kusītatā (nữ), kusītata (trung), alasa (tính từ), līnatā (nữ), līnatta (trung), tandita (tính từ), tandī (nữ), olīyati (ova + lī + ya)
lưỡi cày: naṅgalaphāla (nam), phāla (nam)
lưỡi dao: khuradhārā (nữ)
lưỡi gươm: dhārā (nữ), khaggatala (trung)
lưỡi hái: dātta (trung)
lưỡi liềm: dātta (trung)
lượm: ocināti (ova + ci + nā)
lươn: amarā (nữ)
lường gạt: kitava (nam) kuhanā (nữ) kuhaka (tính từ), kuha (tính từ), nekatika (nam), pamohana (trung), nikati (nữ), vañcaka (3), vañceti (vañc + e), visaṃvāda (nam), visaṃvādeti (vi + saṃ + vad + e), saṭha (tính từ)
lưu huỳnh: gandhaka (trung)
lưu lại: vilambati (vi + lamb + a)
lưu thông đường thủy: nāvāsancāra (nam)
lưu trú: viharati (vi + har + a)
ly: saraka (nam), āpānīyakaṃsa (nam)
ly thủy tinh: kācatumba (nam)
ly trí: ñāṇavippayutta (tính từ)
lý do: hetu (nam), paccaya (nam), pada (trung), kāraṇa (trung), saṅkappa (nam), sāpadesa (tính từ), ṭhāna (trung), ṭhānaso (trạng từ)
lý lẽ: sāpadesa (tính từ)
lý luận: takka (nam)
lý thuyết: laddhi (nữ)
lý thuyết về nghiệp lực: kammavāda (nam)