Hán dịch: Sa môn Trúc Phật Niệm
Việt dịch: Thích Nữ Tịnh Quang
KINH TRUNG ẤM: QUYỂN HẠ
GIÁO HÓA KHÔNG VÔ HÌNH
Bấy giờ Đức Diệu Giác Như Lai xả bỏ thân Trung Ấm, Nhập Tam Muội Hư Không Tạng.
Ngài dùng tiếng thét mà cất lên tám loại âm thanh. Tám loại âm thanh là gì? Chẳng phải tiếng nam, chẳng phải tiếng nữ, chẳng phải tiếng dài, chẳng phải tiếng ngắn, chẳng phải tiếng sang quí, chẳng phải tiếng đê hèn, chẳng phải tiếng rầu khổ, và chẳng phải tiếng tươi vui. Lúc này Đức Thế Tôn ẩn hình chẳng thấy, Ngài diễn xuất tám vạn bốn nghìn các Độ Vô Cực. Sao gọi là tám vạn bốn nghìn Độ Vô Cực? Tưởng, Phi Tưởng Hữu Ái ở gốc bệnh phiền não như trăng bị mây che. Tất cả chúng sanh bị dục dẫn dắt. Có bốn trăm bệnh thoạt sanh rồi thoạt mất. Người phạm tội ngũ nghịch muốn thoát khỏi khổ báo, không còn tám địa ngục và cảm giác hãi hùng.
Phương Tây Nam Bắc Đông cũng vậy, dựa vào trình độ chúng sanh Đức Phật mới nói pháp này. Ngay lúc này ba loại chúng sanh nghe Hư Không nói tiếng không sắc, không hình nơi trung gian đó trình bày các pháp: Lành thay chư Phật dạy không sắc không hình, khó nghĩ bàn được! Thế rồi ba loại chúng sanh hình thù sai khác, cùng một thứ tiếng, dùng kệ kính hỏi Hư Không rằng:
Như Lai vốn ở đây
Ba mươi hai tướng tốt
Từ bi thương muôn loại
Lợi lạc khó đong lường
Vì con nói pháp mầu
Tám bậc, cành Thánh Đạo
Ẩn hình nghe tiếng Phật
Vạn vật đều không thường
Như Lai sắc vàng rực
Thực có, nay thấy đâu
Chỉ nghe tiếng vang ra
Phật không, ta nào có
Xét con gốc sinh tử
Lưu chuyển mãi không dừng
Chỉ vì mê lầm sắc
Phước bặt mà tội sanh
Như Lai-Đại Thánh Tôn
Dạy người hành các pháp
Bỗng chốc ly hình tướng
Dùng âm hưởng chỉ bày
Vốn bởi duyên xưa nên
Hình đi, tiếng vì con
Già bệnh sinh lo buồn
Bốn rắn cắn thân con
Thịt xương từ đất nuôi
Tươi mát lo nước bồi
Ráo khô nhờ lửa sưởi
Buông giãn từ gió thổi.
Chẳng vướng pháp ba thừa
Lìa có vì đang có
Tâm cấu dứt lâu rồi
Bốn đại còn tồn tại
Như Lai Đại Thánh Tôn
Bốn điều không đối đãi
Lúc nói có bốn đại
Lúc bảo không bốn đại
Lại nói không bốn đại
Rồi lại có bốn đại
Pháp bất định là đây
Ai người hành rốt ráo?
Bấy giờ Đức Như Lai liền nói kệ để trả lời âm thanh kia rằng:
Phật tử biết “không” chăng?
Tất cả hành vô thuờng
Nhân sinh không nguồn cội
Nào có gốc sinh duyên
Tiếng ta và tiếng ngươi
Đáng được, không đáng được
Ta từ vô số kiếp
Chẳng vì một chúng sanh
Mỗi mỗi niệm dứt ngay
Độ ít nào thấy chán
Đã độ vô số kể
Cũng chẳng lấy làm vui
Xưa ta là một kẻ
Riêng tu không độ người
Rồi sau đối với người
Thệ nguyền ta chẳng trái
Đây cõi Diêm Phù Đề
Sát Lợi, vua bốn họ
Ngoài Bà La Môn đó
Giai cấp khác đâu bằng
Nhân vì quán pháp giới
Sanh, già, bệnh,chết khổ
Ta không kia cũng không
Vì đâu sanh tử có?
Sanh đó nếu có nguồn
Vậy sanh đến từ đâu?
Thiết nghĩ gốc tử sanh
Niết bàn ở ngay ta
Rõ thấu pháp Niết Bàn
Không Phật cũng chẳng ta
Pháp từ nơi nào sanh?
Rối đến nơi đâu diệt?
Pháp chân thật Phật dùng
Nơi sanh đây chết kia
U mê được thấy rõ
Nói có cũng chẳng có
Nói không nào phải không
Xoay vần biển tử sanh
Vì năm dục trói buộc
Không tránh không tiên sách
Tự rớt vực tử sinh
Đến khi rành tội phước
Hối hận quá muộn màng.