TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO
TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRUNG BỘ KINH
( Majhima Nikàya )
Tập II
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli
Chuyển thể Thơ :
Giới Lạc MAI LẠC HỒNG tự TUỆ NGHIÊM
( Huynh Trưởng Cấp Tấn - GĐPTVN tại Hoa Kỳ )
Email : [email protected]
70. Kinh KÌTÀGIRI
( Kìtàgiri sutta )
Như vậy, tôi nghe :
Một thời nọ, đấng Vô Thượng Sĩ (1)
Du hành ở Ka-Sí (2) kinh kỳ
( Tức thành Ba-Rá-Na-Si,
Hay Ba-La-Nại, một thì đông dân )
Cùng Chúng Tỷ Kheo Tăng an trú.
Tại đây, đức Điều Ngự (1) dạy rằng :
– “ Như vầy, này Tỷ Kheo Tăng !
Như Lai (3) từ bỏ việc ăn ban chiều
Bỏ ăn đêm. Do điều như vậy
Ta cảm thấy ít bệnh, nhẹ nhàng,
Có sức lực và trú an.
Này Tăng Chúng ! Hãy sẵn sàng từ ly
Việc ăn đêm, ăn phi-thời-thực,
Sẽ lập tức ít bệnh, khinh an,
______________________________
(1) : Một trong mười danh hiệu người đời xưng tụng Đức Phật :
Araham (Ứng Cúng), Sammàsambuddho (Chánh Biến Tri hay
Chánh Đẳng Chánh Giác) , Vijjàcaranasampanno (Minh Hạnh
Túc) , Sugato (Thiện Thệ), Lokavidù (Thế Gian Giải), Anuttaro
(Vô Thượng Sĩ ), Purisadammasàrathi (Điều Ngự Trượng Phu),
Satthàdevamanussànam (Thiên Nhân Sư), Buddha (Phật-Đà),
Bhagavà (Thế Tôn) .
(2) : Kasi tức là Vàrànasì , còn gọi Benares hay Banaras –Ba-La-
Nại , thuộc Bang Ultar Pradesh Ấn Độ, Nơi có thánh địa của
Phật-giáo là Vườn Lộc Uyển ( Sarnath ) nơi Đức Phật chuyển
Pháp Luân ( thuyết bài Pháp đầu tiên : Tứ Diệu Đế ).
(3) : Tathàgata – Như Lai . Chiết tự của Tathàgata : Tathà +
àgata ; có thể được hiểu là :”Người đã đến như thế”. Là từ
tự xưng của Đức Phật một cách khiêm tốn .
Trung Bộ (Tập 2 ) Kinh 70 : KÌTÀGIRI * MLH – 454
Có sức khỏe và trú an ”.
– “ Thưa vâng, bạch Phật, bậc toàn Trí Bi ! ”.
Các Tỷ Kheo tức thì vâng đáp.
Rồi Đại Giác tiếp tục du hành
Đến một thị trấn an lành
Ki-Ta-Gí-Rí, thuộc thành Ka-Si.
Lúc ấy, Át-Sa-Chi Phích-Khú (1)
Cùng Pu-Náp-Bá-Sú-Ka (2), thì
Đang ở Ki-Ta-Gí-Ri (3).
Số đông Phích-Khú liền đi đến liền
Chỗ hai vị có tên vừa kể
Bảo : “ Chư Hiền ! Thiện Thệ Phật Đà
Ngài vừa mới tuyên bố ra :
‘ Không phi-thời-thực cùng là ăn đêm.
Thực hành vậy, có thêm sức lực
Và quả thực ít bệnh, khinh an’.
Điều đó lợi ích rõ ràng,
Chư Hiền thực hiện, sẽ mang lợi nhiều ”.
Vị Tỷ Kheo Át-Sa-Chí đáp
Thay Pu-Náp-Bá-Sú-Ka, rằng :
– “ Chư Hiền ! Chúng tôi thường ăn
Ban đêm, buổi sáng và ăn phi thời.
Do ăn vậy, chúng tôi cảm thấy
Có sức khỏe mà lại khinh an,
Ít bệnh hoạn và trú an.
Sao chúng tôi lại bất toàn tương lai,
Mà bỏ ngay việc làm hiện tại ?
_____________________________
(1) : Assaji Bhikkhu : Tỷ Kheo Assaji .
(2) : Punabbasuka . (3) : Thị trấn Kìtàgiri của xứ Kasi .
Trung Bộ (Tập 2 ) Kinh 70 : KÌTÀGIRI * MLH – 455
( Chúng tôi không muốn cãi vả nhiều,
Nhưng chúng tôi vẫn giữ điều
Ăn phi-thời-thực, sáng, chiều, ăn đêm ”.
Vì các Tỷ Kheo trên không thể
Làm hai vị đã kể, đó là :
Tỷ Kheo Át-Sa-Chí, và
Sư Pu-Náp-Bá-Su-Ka chuyển dời,
Nên các vị đến nơi Đức Phật,
Đảnh lễ Phật, ngồi xuống một bên,
Rồi các Tỷ Kheo thưa lên
Với đức Đại Giác việc trên tỏ tường.
Nghe xong, đấng Pháp Vương liền gọi
Một Tỷ Kheo và nói như vầy :
– “Ông hãy nhân danh Như Lai
Đi ngay đến bảo cả hai vị là
Tỷ Kheo Pu-Náp-Ba-Sú-Ká
Và Át-Sá-Chí Tỷ Kheo này
Là Đạo Sư gọi đến đây ”.
– “ Bạch Phật ! Con sẽ đi ngay tức thì ”.
Lời Phật dạy những gì, nói lại,
Hai vị ấy lập tức đi qua
Đến gặp, đảnh lễ Phật Đà,
Một bên ngồi xuống, tỏ ra nhu hòa.
Đức Phật Đà hỏi ngay hai vị :
– “Át-Sa-Chí ! Chuyện có thật chăng ?
Một số đông Tỷ Kheo Tăng
Đến chỗ ông ở, ân cần nói ra
Điều mà Ta huấn dụ Tăng Chúng :
‘Không thọ dụng bữa ăn phi thời,
Trung Bộ (Tập 2 ) Kinh 70 : KÌTÀGIRI * MLH – 456
Từ bỏ ăn lúc tối trời.
Không ăn chiều nữa – thì người khỏe ra,
Nhẹ nhàng, trú an và ít bệnh’.
Nhưng những lời thân mến trình bày
Của những vị Tỷ Kheo này
Hai ông từ khước, giữ rày ý riêng,
Vẫn giữ nguyên ăn chiều, ăn tối,
Không chấp hành điều giới, phải không ? ”.
– “ Thưa vâng, bạch đức Thế Tôn ! ”.
– “ Này hai Phích-Khú ! Các ông có tường
Pháp Ta thường đinh ninh dạy đó :
‘Một cá nhân cảm thọ bất kỳ
Cảm giác lạc hay khổ chi
Hoặc bất lạc bất khổ, thì có ngay
Với người này, các pháp bất thiện
Được đoạn diệt. Các thiện pháp nào
Sẽ được sự tăng trưởng mau ? ”.
– “ Thưa không, bạch đấng thanh cao Phật Đà ! ”.
– “ Các Tỷ Kheo ! Trải qua tu tập
Có hiểu Ta đề cập mọi thời :
* Ở đây, đối với một người
Cảm thọ lạc thọ, tức thời tăng nhanh
Bất thiện pháp chẳng lành như vậy,
Các thiện pháp ở đấy diệt đi.
* Còn với người khác hành trì
Cảm thọ lạc thọ, tức thì diệt tiêu
Bất thiện pháp mọi điều lập tức,
Các thiện pháp thì được tăng gia.
* Với một người khác trải qua
Trung Bộ (Tập 2 ) Kinh 70 : KÌTÀGIRI * MLH – 457
Cảm thọ khổ thọ, vậy là tăng nhanh
Bất thiện pháp chẳng lành các pháp,
Các thiện pháp thì bị diệt đi.
* Với một người khác hành trì,
Cảm thọ khổ thọ, tức thì diệt tiêu
Bất thiện pháp mọi điều lập tức,
Các thiện pháp thì được tăng gia.
* Đối với một người trải qua
Cảm thọ bất lạc & khổ, đà diệt tiêu
Các thiện pháp mọi điều lập tức,
Bất thiện pháp thì được tăng nhanh.
* Với một người khác thực hành
Cảm thọ bất lạc & khổ, dành diệt tiêu
Bất thiện pháp mọi điều lập tức,
Các thiện pháp thì được tăng cao.
Các ông hiểu đó thế nào ? ”.
– “ Bạch Phật ! Đệ tử điều này hiểu thông ”.
– “ Lành thay ! Này các ông ! Nếu việc
Ta không biết, giác, thấy, chứng phần,
Không liễu giải với trí rằng :
‘Cảm thọ lạc thọ với nhân vật nào
Bất thiện pháp tăng cao, sung mãn,
Các thiện pháp bị đoạn diệt ngay’.
Nếu Ta không biết như vầy,
Mà Ta lại nói điều này khư khư :
‘Hãy diệt trừ lạc thọ như vậy’.
Và điều ấy xứng với Ta không ? ”.
– “ Thưa không, bạch đức Thế Tôn ! ”.
– “ Này các Phích-Khú ! Vì trong việc này
Trung Bộ (Tập 2 ) Kinh 70 : KÌTÀGIRI * MLH – 458
Ta thấy, biết. Ta đây giác, chứng,
Liễu giải chúng với trí tuệ rằng :
‘Đối với một người thực hành
Cảm thọ lạc thọ, thì nhanh khiến là
Các thiện pháp trải qua tiêu hoại
Bất thiện pháp tăng mãi, dẫy đầy’.
Do vậy, Ta đã nói ngay :
“ Hãy trừ lạc thọ nếu rày xảy ra ”.
Các Tỷ Kheo ! Nếu Ta không thấy,
Không giác, chứng, liễu giải rõ ràng
Với trí tuệ để hiểu rằng :
‘Cảm thọ lạc thọ của nhân vật nào
Các thiện pháp tăng cao, sung mãn,
Bất thiện pháp bị đoạn diệt ngay’.
Có thể nào Ta nói vầy :
‘Hãy chứng, trú lạc thọ đây như vầy’,
Các Tỷ Kheo ! Điều này có xứng
Đối với Ta, tương ứng hay không ? ”.
– “ Thưa không ! Bạch đức Thế Tôn ! ”.
– “ Này Tỷ Kheo Chúng ! Vì trong việc này
Ta thấy, biết. Ta đây giác, chứng,
Liễu giải chúng với trí tuệ, về
Cảm thọ lạc thọ cận kề
Nên Ta mới nói vấn đề nêu trên :
‘Hãy chứng và trú yên lạc thọ’.
* * *
Cũng thế đó, cảm giác khổ, và
Cảm giác bất lạc & khổ ra
Ta cũng biết, thấy, chứng và giác tri
Liễu giải với diệu vi trí tuệ
Trung Bộ (Tập 2 ) Kinh 70 : KÌTÀGIRI * MLH – 459
Rằng : Được kể đối với một người
Cảm giác khổ thọ chơi vơi,
Hay bất khổ & lạc, thời có ra
- Bất thiện pháp tăng gia kinh dị,
Các thiện pháp thì bị diệt tiêu.
- Hoặc thiện pháp tăng trưởng nhiều
Các bất thiện pháp bị tiêu diệt liền.
Các Tỷ Kheo ! Nếu điều như vậy
Ta không biết, chứng, thấy, giác tri.
Không liễu giải với trí chi,
Mà nói : ‘ Hãy chứng, trú khi thọ vào
Bất khổ & lạc thọ nào như đó,
Điều ấy có xứng đáng Ta không ? ”.
– “ Thưa không ! Bạch đức Thế Tôn ! ”.
– “ Này các Phích Khú ! Nhưng trong việc này
Ta thấy, biết. Ta đây giác, chứng
Liễu giải chúng với trí tuệ rằng :
‘Đối với một người thực hành
Cảm thọ khổ thọ cũng nhanh như là
Khi trải qua bất khổ & lạc thọ :
Các thiện pháp thì có tăng mau,
Các bất thiện pháp diệt mau.
Nên Ta phát biểu trong câu nói là :
‘Hãy chứng và trú trong thọ đó,
Là bất khổ & lạc thọ như ri’.
Các Tỷ Kheo ! Như Lai thì
Không nói tất cả những Tỳ Kheo nao
Có sự việc cần mau thực hiện
Nhờ tinh tiến không phóng dật gì, &
Không có việc cần thực thi
Trung Bộ (Tập 2 ) Kinh 70 : KÌTÀGIRI * MLH – 460
Nhờ không phóng dật. Những Tỳ Kheo đây
Trong hành trình hướng ngay giải thoát
Tâm vị ấy an lạc, sáng trong
Dục-lậu, hữu-lậu thoát xong
Thoát vô-minh-lậu, khỏi vòng trái oan
Cả gánh nặng đã mang, đặt xuống
Đạt lý tưởng mong muốn hàng đầu
Tận trừ hữu-kiết-sử mau
Chánh trí giải thoát, trần lao thoát nàn !
Ta nói rằng : ‘Với hàng Thánh đó
Không thể có phóng dật dính theo’.
Ở đây, này các Tỷ Kheo !
Đối với ‘hữu học’ Tỷ Kheo tịnh lành,
Tâm chưa được tựu thành, đang hướng
Về cần cầu vô thượng bình an
Khỏi các triền ách trái ngang.
Với những vị ấy, nhờ đang tinh cần
Không phóng dật, việc cần làm đấy !
Vì sao vậy ? Cho dẫu trong khi
Các Tôn giả ấy mọi thì
Thọ dụng sàng tọa đúng y pháp rồi,
Thân cận nơi bạn lành các vị,
Chế ngự kỹ các căn chánh chân,
Các vị ấy cũng phải cần
Thượng trí chứng ngộ, nhờ nhân tự mình.
Trú an bình ngay trong hiện tại,
Tâm hướng lại vô thượng mục tiêu
Của Phạm-hạnh, hành sớm chiều.
Vì mục đích ấy nên điều xảy ra :
Các Thiện gia nam tử chân chánh
Trung Bộ (Tập 2 ) Kinh 70 : KÌTÀGIRI * MLH – 461
Đã xuất gia, Phạm-hạnh thực hành,
Ly gia, sống không gia đình
Do vậy, với những tịnh lành Tỷ Kheo
Vì thấy quả duyên theo của việc
Không phóng dật. Ta thiệt nói rằng :
‘Có sự việc cần thực hành
Nhờ không phóng dật’, sẵn dành vị đây.
Các Tỷ Kheo ! Có ngay bảy hạng
Người sống hướng giải thoát đời này.
Sao là bảy hạng người đây ?
‘Câu phần giải thoát’, như vầy đầu tiên,
‘Tuệ giải thoát’, bậc hiền ‘Thân chứng’,
Bậc ‘Kiến đáo’, và những bậc lành :
Bậc ‘Tín giải thoát’ tịnh thanh,
‘Tùy pháp hành’, ‘Tùy tín hành’ thanh cao.
* Như thế nào ‘Câu phần giải thoát’ ?
Các Tỷ Kheo ! Có các hành nhân
Sau khi chứng đắc tự thân
Tịch tịnh giải thoát các phần trải qua
Vượt khỏi sắc pháp và vô sắc,
Thấy chân thật với trí tuệ rày,
Các lậu hoặc của vị này
Hoàn toàn được đoạn trừ ngay, như vầy
Gọi bậc này ‘Câu phần giải thoát’.
Các Tỷ Kheo ! Với các vị này
Nhờ không phóng dật đêm ngày
Không có sự việc cần ngay phải làm.
* Thế nào là bậc ‘Tuệ giải thoát’ ?
Các Tỷ Kheo ! Mặt khác, có người
Sau khi không chứng đắc nơi
Trung Bộ (Tập 2 ) Kinh 70 : KÌTÀGIRI * MLH – 462
Tịch tịnh giải thoát, các thời trải qua
Nhưng vượt ra khỏi các sắc pháp
Và các vô sắc pháp đồng thời,
Khi với trí tuệ, thấy rồi
Đoạn trừ lậu-hoặc ở nơi vị này.
Lậu-hoặc đoạn trừ ngay như vậy,
‘Tuệ giải thoát’ vị ấy thuộc hàng.
Ta nói vị này hoàn toàn
Không có sự việc cần làm ở đây,
Nhờ vị này giữ không phóng dật,
Không thể thành phóng dật vị này.
* Thế nào bậc ‘Thân chứng’ đây ?
Các Tỷ Kheo ! Sự việc này rõ phân :
Ai sau khi tự thân chứng đạt
Các tịch tịnh giải thoát an lành,
Sắc & vô sắc pháp vượt nhanh,
Thấy với trí tuệ tịnh thanh rõ ràng,
Các lậu-hoặc hoàn toàn trừ dứt,
Vị ấy thực ‘Thân chứng’ gọi vầy.
Đối với các Tỷ Kheo này
Nhờ không phóng dật. Ta đây nói rằng :
‘Có việc cần phải làm nữa đấy !’
Vì sao vậy ? Cho dẫu trong khi
Các Tôn giả ấy mọi thì
Thọ dụng sàng tọa đúng y pháp rồi,
Thân cận nơi bạn lành các vị,
Chế ngự kỹ các căn chánh chân,
Các vị ấy cũng phải cần
Thượng trí chứng ngộ, nhờ nhân tự mình.
Trú an bình ngay trong hiện tại,
Trung Bộ (Tập 2 ) Kinh 70 : KÌTÀGIRI * MLH – 463
Tâm hướng lại vô thượng mục tiêu
Của Phạm-hạnh, hành sớm chiều.
Vì mục đích ấy nên điều xảy ra :
Các Thiện gia nam tử chân chánh
Đã xuất gia, Phạm-hạnh thực hành,
Ly gia, sống không gia đình
Do vậy, với những tịnh lành Tỷ Kheo
Vì thấy quả duyên theo của việc
Không phóng dật. Ta thiệt nói rằng :
‘Có sự việc cần thực hành
Nhờ không phóng dật’, sẵn dành vị đây.
Các Tỷ Kheo ! Ở đây có vị
* Bậc ‘Kiến đáo’, nghĩa lý thế nào ?
Sau khi không chứng đắc vào
Tịch tịnh giải thoát, mặc dầu gắng qua.
Nhưng vượt ra khỏi các sắc pháp
Và các vô sắc pháp đồng thời,
Khi với trí tuệ, thấy rồi
Đoạn trừ lậu-hoặc ở nơi vị này.
Lậu-hoặc đoạn trừ ngay như vậy,
Gọi bậc ấy ‘Kiến đáo’ thanh cao.
* Bậc ‘Tín giải thoát’ là sao ?
Ở đây, có các vị sau khi hành
Tự chứng đắc tịnh thanh giải thoát,
Vượt khỏi các sắc pháp trần lao,
Các vô sắc pháp vượt mau,
Thấy với trí tuệ thâm sâu rõ ràng,
Các lậu-hoặc hoàn toàn trừ mất,
Đối với Phật, tin tưởng sâu dày
Đả được xác định ở đây.
Trung Bộ (Tập 2 ) Kinh 70 : KÌTÀGIRI * MLH – 464
Sanh từ căn để như vầy trú an.
Các Tỷ Kheo ! Hoàn toàn tịnh lạc
Gọi bậc ‘Tín giải thoát’ vị này.
* Thế nào ‘Tùy pháp hành’ đây ?
Có vị không chứng đắc ngay ngọn ngành
Các thiện lành tịch tịnh giải thoát,
Vượt sắc & vô sắc pháp đồng thời,
Sau khi thấy với trí rồi,
Nhưng các lậu-hoặc lôi thôi chưa trừ.
Và các pháp do Như Lai giảng
Chỉ giới hạn chấp nhận ít thôi,
Vừa với trí tuệ ít oi.
Dẫu cho vị ấy biết rồi ngũ căn :
Tín & tấn & niệm & định căn và tuệ,
Và như thế, vị ấy gọi là
Người ‘Tùy pháp hành’ trải qua.
* Thế nào ‘Tùy tín hành’ mà nêu đây ?
Các Tỷ Kheo ! Ở đây, vị khác
Tự thân không chứng đạt mối giềng
Tịch tịnh giải thoát, an nhiên.
Các sắc &vô sắc pháp liền vượt qua,
Sau khi đã thấy qua trí tuệ,
Các lậu-hoặc chưa thể đoạn trừ.
Nhưng có lòng tin khư khư
Và lòng kính mến với Như Lai nhiều,
Thời vị này những điều như thể
Tín & tấn & niệm & định & tuệ có ngay.
Này các Tỷ Kheo ! Vị này
‘Tùy tín hành’ đó. Ta đây nói rằng :
‘Có việc cần phải làm nữa đấy !’
Trung Bộ (Tập 2 ) Kinh 70 : KÌTÀGIRI * MLH – 465
Vì sao vậy ? Cho dẫu trong khi
Các Tôn giả ấy mọi thì
Thọ dụng sàng tọa đúng y pháp rồi,
Thân cận nơi bạn lành các vị,
Chế ngự kỹ các căn chánh chân,
Các vị ấy cũng phải cần
Thượng trí chứng ngộ, nhờ nhân tự mình.
Trú an bình ngay trong hiện tại,
Tâm hướng lại vô thượng mục tiêu
Của Phạm-hạnh, hành sớm chiều.
Vì mục đích ấy nên điều xảy ra :
Các Thiện gia nam tử chân chánh
Đã xuất gia, Phạm-hạnh thực hành,
Ly gia, sống không gia đình
Do vậy, với những tịnh lành Tỷ Kheo
Vì thấy quả duyên theo của việc
Không phóng dật. Ta thiệt nói rằng :
‘Có sự việc cần thực hành
Nhờ không phóng dật’, sẵn dành vị đây.
Các Tỷ Kheo ! Như Lai không bảo
Trí tuệ hảo lập tức hoàn thành.
Nhưng trí tuệ được hoàn thành
Nhờ học, thực tập và hành khoan thư,
Cứ từ từ, từ từ như thế.
Thế nào là trí tuệ hoàn thành
Nhờ học, thực tập và hành
Từ từ, không vội cho nhanh, là gì ?
Các Tỷ Kheo ! Có vì tín-giả
Có lòng tin, và đã đến gần
Vị ấy kính lễ, khởi thân,
Trung Bộ (Tập 2 ) Kinh 70 : KÌTÀGIRI * MLH – 466
Sau khi kính lễ, ân cần lóng tai,
Để nghe pháp, rồi nay trì thọ,
Tiếp theo đó, vị ấy nghĩ suy
Ý nghĩa các pháp thọ trì,
Sau đó chấp thuận pháp tri hành này.
Sau khi các pháp đây chấp thuận
Thì ước muốn sanh khởi tức thì,
Vị ấy nỗ lực mọi thì,
Cân nhắc, tinh tấn. Rồi thì tự thân
Chứng được phần sự thật tối thượng
Với trí tuệ định hướng như vầy
Thể nhập sự thật ấy ngay
Nên vị ấy đã thấy ngay, rõ đều.
– Nhưng này các Tỷ Kheo ! Có phải
Nếu không có như vậy lòng tin,
Không đến gần, chẳng nhiệt tình,
Không hề kính lễ, tự mình không nghe,
Không thọ trì pháp nghe trước đó,
Ý nghĩa pháp không có suy tư,
Thời sẽ có sự kiện như :
Không chấp thuận pháp, rồi từ việc đây
Không ước muốn, không rày nỗ lực,
Không chừng mực cân nhắc, tinh cần.
Này các Tỷ Kheo ! Hiểu chăng ?
Con đường phi đạo đã dần hiện ra,
Con đường tà các ông đi mãi,
Thật quá xa, nguy hại cho mình.
Những kẻ ngu do vô minh
Đi trệch khỏi Pháp & Luật minh quang này.
Các Tỷ Kheo ! Như vầy nói rõ :
Trung Bộ (Tập 2 ) Kinh 70 : KÌTÀGIRI * MLH – 467
Sự thuyết trình gồm có bốn phần :
( Bốn cú – Cha-Túp-Pa-Đăng ) (1)
Người trí nhờ có bốn nhân thuyết trình,
Không lâu, nhờ tuệ minh biết được
Ý nghĩa đó. Nhưng trước hết là
Ta giảng sự thuyết trình ra,
Và các ông sẽ nhờ Ta hiểu rành ”.
– “ Bạch Thế Tôn ! Pháp lành như thế
Con là ai, có thể biết rành ! ”.
– “ Các Tỷ Kheo ! Chuyện phát sanh
Đạo Sư một vị sống dành lợi riêng,
Quá trọng vọng bạc tiền, tài vật,
Người thừa tự tài vật, bạc tiền,
Dính mắc tài vật, bạc tiền
Thời có sự việc này liền trải qua
Không xảy ra mua may bán đắt :
‘Chúng tôi thật làm việc như vầy,
Do vì chúng tôi như vầy,
Sẽ không làm việc như vầy’, nói ra.
Huống chi là Như Lai, vốn dĩ
Là một vị luôn sống tịnh yên,
Không màng tài vật, bạc tiền,
Cũng không liên hệ lợi riêng, vật tài.
Các Tỷ Kheo ! Như Lai đơn cử :
Đối với một đệ tử tin sâu
Giáo pháp Đạo Sư thanh cao,
Thể nhập giáo pháp nhiệm mầu thanh tu
Thì ‘tùy pháp’ – A-Nu-Đam-Má, (2)
_____________________
(1) : Catuppadam – Bốn cú. (2) : Tùy pháp – Anudhamma.
Trung Bộ (Tập 2 ) Kinh 70 : KÌTÀGIRI * MLH – 468
Được khởi lên : “ Giác Giả Phật Đà
Là bậc Đạo Sư của ta,
Ta thì không biết, Phật Đà toàn tri ”.
Các Tỷ Kheo ! Một khi đưa tới
Một đệ tử đến với lòng tin
Giáo pháp Đạo Sư cao minh,
Thể nhập giáo pháp nhiệt tình an như
Thời giáo pháp Đạo Sư hưng thịnh,
Nhiều sinh lực, nhất định quang huy.
Các Tỷ Kheo ! Như vậy thì
Đối với đệ tử tin vì Đạo Sư,
Tin giáo pháp Đạo Sư chỉ dạy,
Thể nhập giáo pháp ấy sâu xa,
Thời ‘tùy pháp’ này xảy ra :
‘Dầu chỉ còn có da và xương, gân,
Dầu thịt, máu trong thân khô thực,
Mong có tinh-tấn-lực, kiên trì
Để ta chứng đắc những gì
Ta chưa chứng đắc, tức thì chứng ngay,
Nhờ đủ đầy trượng phu kham nhẫn,
Tinh tấn lẫn cần dõng trượng phu’.
Những vị đệ tử siêng tu
Tin giáo pháp bậc Đạo Sư nhiệm mầu,
Thể nhập vào giáo pháp lành ấy,
Thời vị đấy sẽ chứng đắc vào
Một trong hai quả như sau :
Chánh Trí ngay hiện tại mau cấp kỳ,
Hoặc nếu có dư y, chứng quả
A-Na-Hàm hay quả Bất Hoàn ”. (1)
___________________________
(1) : A-Na-Hàm ( Anàgàmi ): Bất Hoàn hay Bất Lai quả .
Trung Bộ (Tập 2 ) Kinh 70 : KÌTÀGIRI * MLH – 469
Nghe Phật thuyết giảng rõ ràng,
Chúng Tăng tín thọ lời vàng, hân hoan ./-
Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật (3L )
* * *
( Chấm dứt Kinh số 70 : KÌTÀGIRI – KÌTÀGIRI Sutta )
__________________________________________________
“ Ye dhammà hetuppabhavà
Tesam hetum Tathàgato
Àha tesan ca yo nirodho
Evam vàdì Mahà Samano ”.
“ Vạn pháp tùng duyên sinh
Diệc tùng nhân duyên diệt
Ngã Phật Đại Sa Môn
Thường tác như thị thuyết ”.
‘ Vạn pháp theo nhân duyên sinh ’
‘ Theo nhân duyên diệt’ – đinh ninh điều này.
Bậc Đại Sa Môn Như Lai
Thường dạy như vậy ; chính Thầy của tôi .
* Chú thích xuất xứ bài kệ này :
Bài kệ do Tôn-giả Thánh Tăng A-La-Hán ASAJI (A-Xà-
Chí ), vị trẻ tuổi nhất trong năm vị nhóm Kiều-Trần-Như ,
Trung Bộ (Tập 2 ) Kinh 70 : KÌTÀGIRI * MLH – 470
bạn đồng tu và cũng là năm Đệ tử đầu tiên của Đức Phật
đọc lên cho Ngài Xá-Lợi-Phất khi được hỏi trong lúc Tôn
giả đang thường lệ khất thực tại Thành Vương Xá .
Nguyên thời bấy giờ , Ngài Xá-Lợi-Phất ( Sariputta )
cùng với người bạn thân Mục-Kiền-Liên ( Moggallana )
là hai thanh niên Bà-La-Môn rất nổi tiếng đương thời vì
sức học uyên thâm, tinh thông Tam Vệ-Đà .Nhưng cả hai
vẫn chưa thỏa mãn với những gì Tam Vệ-Đà chuyển tải ,
nên ước hẹn với nhau: Ai tìm được vị Đạo Sư khả kính có
thể giải hết những nghi ngờ trong các học thuyết cổ kim ,
thì phải báo với người kia để cùng qui ngưỡng tu tập .
Khi lần đầu tiên thấy vị Sa-Môn nghiêm tịnh, thần thái
an nhiên tự tại đang thứ đệ khất thực tại Thành Vương-Xá
Ngài Xá-Lợi-Phất bỗng sinh lòng kính mộ, muốn thưa hỏi
về đường lối tu hành của Tôn-giả, nhưng tôn trọng vì Tôn
giả đang khất thực , nên Ngài cung kính đi theo sau . Khi
thấy vật thực đã đủ , Tôn-giả Asaji tìm một gốc cây, ngồi
xuống thọ thực. Sau khi dùng xong, Ngài Xá-Lợi-Phất đã
thi lễ và đặt câu hỏi với Tôn-giả : Ai là Thầy của Ngài,và
vị ấy đã dạy như thế nào ?
Tôn-giả Asaji đã đọc lên bài kệ cô đọng và hàm súc
ấy . Vừa nghe xong, Ngài Xá-Lợi-Phất vô cùng hoan hỷ
hoát nhiên đại ngộ . Ngài cáo từ sau khi hỏi nơi trụ xứ
của Đức Phật , rồi vội vàng đi tìm Ngài Mục Kiền Liên ,
đọc lại nguyên văn bài kệ ấy . Ngài Mục-Kiền-Liên khi
nghe xong, lập tức đắc Tu-đà-hoàn quả . Cả hai cùng đi
đến Trúc Lâm Tinh-Xá ( Veluvanavihàra ) đảnh lễ Phật
và cầu xin xuất gia trong Giáo Pháp của Đấng Thế Tôn.
Sau khi cả hai lần lượt đắc Thánh quả A-La-Hán ,
ĐứcPhật tuyên bố hai Ngài là Hai Đại Đệ Tử của Phật :
Ngài Xá-Lợi-Phất là Đại Đệ Tử tay mặt -Đệ nhất Trí Tuệ
và Ngài Mục-Kiền-Liên là Đại Đệ Tử tay trái - Đệ nhất Thần Thông .
Gửi ý kiến của bạn
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D934962003.-%3B)