22. Tổ Ma-Noa-La (Manorhita)

Ngàidòng Sát-Đế-Lợi ở nước Na-Đề, cha là Thường-Tự-Tạivua nước nầy. Ngài là con thứ ba của vua, khi sanh ra có nhiềuđiềm lạ, nên vua không dám lấy việc thế tục ràng buộc.Khi gặp Tổ Bà-Tu-Bàn-Đầu, Ngài được 30 tuổi,vua cha chophép xuất gia theo Tổ. Sau Ngài được Tổ truyền tâm pháp.

Ngàisang Tây-ấn giáo hóa.Vua nước nầy họ Cù-Đàm tên Đắc-Độhằng sùng Phật pháp tinh tấn tu hành. Bảy năm hành đạotại Long cung. Một hôm, bỗng hiện một bảo tháp xanh huyềnbề cao một thước tư, ngay chổ vua tu hành. Vua đíchthân lại bưng lên để thờ, nhưng bưng không nổi,lính hộvệ họp lực nhắc lên cũng không lay chuyển. Sau cùng vua phảimở đại hội triệu tập tất cả lực sĩ, tăng sĩ, phạm-chí,chú-thuật… để hỏi nguyên nhơn bảo tháp xuất hiện vàdời lên thờ. Trong cuộc hội nầy, Ngài cũng đến dự. Trướctiên những lực sĩ ra sức nhắc tháp lên không lay động.Kế các nhà chú-thuật dùng thần chú cũng bất lực. Sau cùngNgài Ma-Noa-La bước ra giải thích: -Tháp nầy do vua A-Dục tạora để thờ xá-lợi của Phật. Bốn mặt đều có chạm hìnhtiền thân Phật Thích-Ca khi còn làm hạnh Bồ-Tát. Ngày naydo đại-vương có duyên phước lớn nên tháp nầy mới hiện.Nói xong,Ngài lại nhắc bảo tháp để trên bàn thờ. Vua vàtoàn chúng hếtlòng kính phục.Vua thưa: -Xin Tôn-giả dạy cho chúng tôi nhữngPhập pháp gì cần học? Ngài bảo:-Muốn học Phật phápphải bỏ ba vật và đủ bảy việc. Vua thưa: -Ba vật gì phảibỏ và đủ bảy việc gì? Ngài đáp: -Tham, sân, si là ba vậtphải bỏ. Đủ bảy việc là: 1)- đại từ, 2)- hoan hỷ, 3)-vô ngã, 4)-dõng mãnh, 5)- nhiêu ích, 6)- hàng ma, 7)- vô chứng.

VuaĐắc-Độ nghe xong cảm ngộ, rất tiếc mình được hiểuquá muộn. Tự than: < Bậc chí thành khó gặp, sự vui trongđời có gì lâu dài !> Vua cho đòi thái tử đến giao hếtviệc nước, xin theo Ngài xuất gia học đạo. Ngài triệu tậpcác vị thánh chúng đến hoàng cung làm lễ xuất gia và truyềngiới cho vua. Xuất gia tu không bao lâu, vua Đắc-Độ chứngđược quả thánh. Ngài dạy Đắc-Độ ở lại trong nướcgiáo hóa, còn Ngài sang nước Nguyệt-Chi tìm người kế truyền.

NgàiMa-Noa-La và tăng chúng đến nước Nguyệt-Chi. Vua nước nầylà Bảo-Ấn và Tỳ-kheo Hạc-Lặc-Na đồng đón tiếp, thỉnhvề nội cung. Hạc-Lặc-Na đem việc Long-Tử hỏi trước: -ThưaTôn-giả! tôi có một đứa đệ tử tên Long-Tử tuổi tuycòn nhỏ mà thông minh tuyệt vời. Tôi thường nhập địnhtìm nguyên nhơn đời trước mà không thấy manh mối, hôm naygặp đây xin Tôn-giả chỉ dạy cho? Ngài hỏi: -Ông nhậpđịnh quán thấy được mấy kiếp? Hạc-Lặc-Na thưa: -Tôichỉ thấy được ba đời. Ngài bảo: -Đệ tử của ông trongkiếp thứ năm đã sanh trong nhà Bà-la-môn giàu có tại nướcDiệu-Hỷ. Khi ấy, trong nước có ngôi chùa mới khánh thànhcái đại hồng chung. Con ông Bà-la-môn nầy dùng gỗ chiên đàntiện cái chày dộng chuông cúng chùa. Nhờ chày nầy giúp chongười được nghe chuông thức tỉnh. Bởi quả báo ấy, nênnay nó sanh ra được thông minh. Hạc-Lặc-Na lại hỏi: -Riêngtôi không biết duyên gì mà cảm được bầy hạc thườngtheo, xin Tôn-giả chỉ dạy ? Ngài bảo:-Xưa ông trong kiếpthứ tư làm vị Tỳ-kheo đạo đức được đầy đủ, có đến500 đệ tử, mỗikhi Long cung thỉnh ông cúng dường, ông xét trong hàng đệtử không có người đủ phước đức thọ Long cung cúng nênông chỉ đi một mình. Nhóm đệ tử bất mãn nói: < Thầythường thuyết pháp nói: đối sự ăn uống bình đẳng, đốivới pháp cũng bình đẳng, mà nay thầy đi thọ trai một mình!> Sau Long cung thỉnh, ông đều cho chúng đi theo. Bởi họ chưađủ đức mà nặng về sự ăn uống, nên sau khi tịch diệt,chúng ấy lần lượt chết sanh trong loài có cánh. Đã trảiqua năm kiếp, nay họ lại làm thân hạc. Do nhơn duyên thầytrò kiếp trước nên nay chúng cảm mến ông. Hạc-Lặc-Na cảmđộng, lại hỏi: -Nay phải tu pháp gì để giúp chúng trởlại làm người ? Ngài bảo: -Ta có pháp bảo vô thượng, làkho tàng Như-Lai, Thế-Tôn xưa trao cho Tổ Ca-Diếp lần lượtđến ta, nay ta trao cho ông, ông nên truyền bá chớ nên đểdứt mất.

Ngheta nói kệ: Tâm tùy vạn cảnh chuyển, Chuyển xứ thật năngu, Tùy lưu nhận đắc tánh, Vô hỷ diệc vô ưu.

Dịch:Tâm theo muôn cảnh chuyển, Chổ chuyển thật kín sâu, Theodòng nhận được tánh, Không mừng cũng không lo