Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. quangduc@quangduc.com* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

10. Kinh SUBHA

17/05/202013:30(Xem: 2016)
10. Kinh SUBHA

TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO

TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRƯỜNG BỘ KINH
(Dìgha Nikàya)
Tập I
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli
Chuyển thể Thơ: Giới Lạc MAI LẠC HỒNG
NHÀ XUẤT BẢN PHƯƠNG ĐÔNG PL. 2555 - DL 2010


10.  Kinh  SUBHA

(Subha Todeyyaputta – Kinh Tu Bà)

 

Như vậy, tôi nghe :

 

 1.       Một thời, A-Nan-Đa Tôn Giả (1)

          Vị thị giả lúc Phật hiện tiền

              Là bậc đa văn uyên nguyên.

       Lúc này Phật đã mãn viên Niết Bàn

          Tôn Giả trú tại nơi Kỳ Thọ (2)

          Cấp-Cô-Độc vườn nọ (2), cũng là

              Tinh Xá Chê-Tá-Va-Na  (2)

       Tại thành Xá-Vệ (3), an hòa tịnh môn

          Lúc bấy giờ, Bàn-môn danh giá

          Su-Pha Tô-Đây-Giá-Pút-Tà 

              Đến Sa-Vách-Thi (3) ngụ qua

       Vì vài công việc anh ta đang cần.

______________________________________________________

 

(1) : Đại Đức Ananda là con của Hộc Phạn Vương ( Sukodana )

     cháu gọi Vua Tịnh Phạn (Suddhodana) bằng bác ruột, tức là em

     thúc bá với đức Phật ,cũng là vị thị giả thân tín hầu cận Phật.

(2) : Jetavanavihàra :Kỳ Viên hay Kỳ Hoàn Tinh Xá ,doTrưởng giả  

 Cấp-Cô-Độc ( Anathapindika - tên thật là SUDATTA –Tu-Đạt-Đa)  

 mua lại từ  khu vườn của Thái Tử  Kỳ Đà ( Jeta ) gần Thành Xá Vệ

 (Savatthi ) dâng cho Đức Phật .Tại đây đức Phật đã nhập hạ nhiều

 lần và nhiều Kinh quan trọng đã được Phật thuyết ra tại đây .

          Vì Trưởng Giả Cấp Cô Độc đã dùng vàng lót trên mặt đất để

  mua cho được khu vườn theo lời thách của  Thái Tử  Kỳ Đà , nên 

 chùa này còn được gọi là Bố Kim Tự ( chùa trải vàng ).Cảm phục  

 tấm lòng nhiệt tâm vì đạo của Trưởng Giả ,Thái Tử hoan hỷ cúng  

 toàn bộ cây trái trong vườn đến Phật vàTăng chúng nên ngôichùa

 thường được gọi với danh xưng : Jetavana Anathapindikàràma  

 Kỳ Thọ Cấp Cô Độc Viên ( vườn Cấp-Cô-Độc , cây Kỳ Đà ). 

(3) :Thành Xá Vệ tức Savatthi ( Thất-La-Phiệt ) một trung tâm

       thương mại và chính trị quan trọng tại Ấn Độ đương thời .             

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  360

 

 2.       Bàn-môn (1) nhân nghe lời đồn lạ            

          Về Tôn Giả ; gọi một thanh niên

              Bà-la-môn ở trong miền,

       Su-Phá nói với thanh niên như vầy :

    – “ Bạn thân mến ! Đến ngay chỗ ngụ

          Của Sa-Môn ưu tú A-Nan

              Thay ta ân cần vấn an

       Ngài có ít bệnh, khinh an, dứt phiền ?

          Hân hạnh thay ! Nhân duyên thù thắng

          Được Tôn Giả từ mẫn thăm qua

              Trú xá thanh niên  Su-Pha (2)

       Tức Tô-Đây-Giá-Pút-Tà (2) Bàn-môn ”.

 

 3.       Người thanh niên Bàn-môn (1) đồng ý   

          Nhắm Kỳ Viên trực chỉ đi sang

              Khi gặp Đại Đức A-Nan

       Nói lời chúc tụng vấn an thiện hiền

          Rồi ngồi xuống một bên, thưa lại

          Những thỉnh cầu được phái nhờ qua.

 

 4.          Nghe vậy, ngài  A-Nan-Đa

       Nói với chàng nọ, từ hòa an nhiên :

     – “ Này thanh niên ! Nay không phải lúc

          Ta mới vừa uống thuốc tức thì  

              Sáng mai bần đạo sẽ đi

       Thời gian như vậy hợp nghi hợp thời ”.

      

          Thanh niên từ nơi ngồi đứng dậy

          Từ giã, về thưa lại Su-Pha :

 

           – “ Tôi gặp Ngài A-Nan-Đa

  __________________________________

  (1) : Bàn-môn hay Phạm-chí  tức là  Bà-La-Môn .

  (2) :Thanh niên Bà-la-môn tên Subha Todeyyaputta .

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  361

 

       Thưa lại tất cả điều mà anh giao.

          Nhưng rất tiếc gặp không đúng lúc

          Ngài vừa mới uống thuốc hôm nay

              Ngài đã hẹn đến sáng mai

       Sẽ đến trú xá, không sai lời mời ”.

 

 5.       Khi đêm mãn, bầu trời tươi mát

          Đức A-Nan mang bát, đắp y

              Với vị Tỷ Kheo cùng đi

     ( Xứ Chê-Ti-Giá – quê vì Tỷ Kheo )

          Đến trú xá thể theo lời thỉnh

          Của Bàn-môn danh tính Su-Pha

              Tức Tô-Đây-Giá-Pút-Ta

       Đến nơi, ngồi chỗ soạn ra cho Ngài.

          Bà-la-môn Su-Pha hoan hỷ

          Nói những lời hoa mỹ xã giao

              Chúc tụng thân hữu đón chào

       Rồi lấy ghế thấp ngồi vào một bên.

          Chàng Su-Phá hỏi lên lập tức :

 

    – “ Thưa Đại Đức ! Lúc trước Ngài là  

              Thị giả đức Gô-Ta-Ma

       Ngài biết Tôn Giả Thích Ca dạy gì

          Những Pháp chi Phật thường tán thán

          Đã khích lệ, khuyến tán mọi người

              Y chỉ vào Pháp như lời

       Sẽ được lợi lạc, nhiều đời vui an ? ”.

 

 6. – “ Này Su-Phá ! Lời vàng Phật Bảo

          Thường tán thán, khuyến đạo mọi người

              Y chỉ vào Pháp như lời

       Sẽ được lợi lạc. Pháp thời có ba :

          Thánh Giới uẩn, hai là Định uẩn

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  362

 

          Thánh Tuệ uẩn là pháp thứ ba ”.

 

         – “ Thưa Tôn Giả ! Xin giảng qua

       Về Thánh Giới uẩn cao xa ; điều mà

          Đã được Gô-Ta-Ma Tôn Giả

          Thường tán thán và cả răn khuyên       

              Y chỉ thánh uẩn, cần chuyên

       Muôn phần lợi lạc, tâm hiền trí minh ? ”.

 

 7. – “ Này Su-Phá !  Chúng sinh trôi nổi

          Trong sáu đường ba cõi si mê

              Tham sân, phiền não nặng nề

       Vô minh, triền phược mọi bề phủ vây

           Bỗng xuất hiện bậc Thầy quảng đại

          Thế Gian Giải, Điều Ngự Trượng Phu,

              Phật, Thế Tôn, Thiên Nhân Sư,

       Chánh Đẳng Chánh Giác đại từ uy linh

          Vô Thượng Sĩ hay Minh Hạnh Túc,

          Bậc Thiện Thệ, Ứng Cúng, Như Lai,

              Do sự chứng ngộ tự Ngài

       Rồi lại tuyên thuyết, hoằng khai Pháp mầu

          Thuyết Sơ Thiện, rồi sau Trung Thiện

          Thuyết Hậu Thiện, văn nghĩa đủ đầy

              Truyền dạy Phạm hạnh từ đây

       Pháp thân thanh tịnh, bậc Thầy Nhân Thiên.

 

           Có gia trưởng trong miền thôn ấp

          Hoặc một người giai cấp tiện dân

              Duyên lành nghe pháp thậm thâm

       Sinh lòng ngưỡng mộ, kiếm tầm chân như

          Tự suy nghĩ : ‘Đời như cát bụi

          Sống dẫy đầy trói buộc não phiền

              Luân hồi sinh tử triền miên                         

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  363

 

       Đời sống xuất thế lụy phiền tránh xa

          Ta nay phải xuất gia viên mãn

          Đời xuất gia phóng khoáng hư không

              Cuộc sống thế gian chất chồng

       Phạm hạnh thanh tịnh thật không dễ gìn’.

 

          Y trưởng dưỡng đức tin vững chắc

          Cạo râu tóc, thân đắp ca-sa

              Biệt gia quyến, bỏ cửa nhà

       Ba y một bát, xuất gia tu hành.

*

          Sống chế ngự, thực hành phạm hạnh

          Giữ oai nghi, tự tánh sáng lòa

              Giới bổn Pa-Tí-Mốc-Kha  (1)

       Thọ trì nghiêm mật, tránh xa điều tà

          Thân, khẩu, ý  từ hòa thanh tịnh

          Giới cụ túc, thức tĩnh nhiếp tâm

              Biết tri túc, giữ các căn

       Là Sa-môn hạnh, pháp đăng soi đường.

 

            Này Su-Phá ! Sao tường thuần thục

          Là Tỷ Kheo cụ túc giới điều ?

              Phải thấy nguy hiểm mọi chiều

       Lỗi lầm nhỏ nhặt triệt tiêu dần dần

          Bỏ trượng kiếm, sát sanh tránh hẳn      

          Đại từ tâm, bình đẳng, nhẫn kham

              Có tâm hổ thẹn là Tàm,

       Ghê sợ là Quý, không làm nghiệp sai

          Hành phạm hạnh, bản lai thanh tịnh

          Không trộm cướp, chẳng tính so đo

    _______________________________

    (1) : Patimokkhasanvarasìla : Biệt biệt giải thoát thu thúc giới 

         ( trong Tứ Thanh Tịnh Giới của Luật Tỷ Kheo ).

*

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  364

 

              Quyết không lấy của không cho

       Đó là giới hạnh, thước đo Giới điều.

 

           Vị Tỷ Kheo mong điều giải thoát

          Không tà hạnh, dâm ác thấp hèn

              Không nói dối trá đua chen

       Không nói hai lưỡi chê khen dối lòng

          Không lường gạt cũng không ly gián

          Sống hòa hợp giữa nạn rẽ chia

              Sống đời chân thật sớm khuya

       Tránh lời độc ác nọ kia lỗi lầm.

          Là giới hạnh trong tầm Giới Luật

          Vị Tỷ Kheo thuần thục thọ trì

              Cả đến hạt giống, cỏ cây

       Cũng đều thấm nhuận đức dày Sa-Môn.

          Chỉ ăn ngọ, sống tồn tri túc

          Không múa hát, trang sức, kịch ca

              Sống thanh đạm, tránh xa hoa

       Không dùng hương liệu, dầu thoa thơm nồng.

.

          Lại cũng không giường nằm cao rộng    

          Cũng không nhận thịt sống, bạc vàng

              Nô tỳ trai, gái – từ nan

       Đàn bà, con gái – không màng lưu tâm

          Cừu, dê, heo, gia cầm, voi, ngựa,

          Ruộng, đất, vườn, nhà cửa không cần

              Từ bỏ gian lận bằng cân

       Từ bỏ môi giới, không phần gian tham

          Không áp bức, không làm thương tổn

          Không câu thúc, vây khổn, cừu thù

              Đó là giới hạnh đặc thù

      Nằm trong Giới Luật chân tu giữ gìn.                

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  365

 

          Trong khi đó, hãy nhìn  kẻ khác

          Bà-la-môn hoặc các Sa-môn

              Dù ăn tín thí cúng dường

       Vẫn còn làm hại thường thường cỏ cây

          Hạt từ rễ, hạt này từ đất

          Từ chiết cây, hạt thật sinh ra

              Tỷ Kheo chân chánh xuất gia

       Không hề làm hại cỏ hoa, cây trồng.

*

           Các Sa-môn, số đông Phạm-chí

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn còn cất chứa khôn lường

       Món ăn, đồ uống, vải, giường, ngựa xe

          Chứa hương liệu, hoa hòe – thụ hưởng

          Cốt sao mình sung sướng, hanh thông.     

              Tỷ Kheo chân chánh thì không

       Chẳng hề cất chứa, chất chồng nợ them.

          Là giới hạnh trong tầm Giới Luật

          Vị Tỷ Kheo thuần thục thọ trì.

*

             Sa-môn ngoại đạo các vì

       Bà-la-môn nọ trí tri không tường

            Không hổ thẹn, dương dương đắc chí

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn còn sống rất phô trương

       Múa hát, nhạc kịch, diễn tuồng thần tiên

          Đấu bò đực, đấu chim cun cút

          Đấu ngựa voi, vun vút đấu quyền

              Diễn binh, dàn trận liên miên

       Tụng chú, ngâm vịnh khắp miền trải qua

          Vị chân chánh xuất gia không thế

          Sống thanh tịnh, giới thể toàn chu

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  366

 

              Đó là giới hạnh đặc thù

       Nằm trong Giới Luật chân tu giữ gìn.           

*

          Các Sa-môn, bất minh Phạm-chí

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn sống giải trí du dương

       Những trò cờ bạc chủ trương ăn tiền        

          Cờ trên không, cờ trên mặt đất

          Tám hình vuông hoặc đặt mười hình

              Trò chơi quăng thẻ cho tinh

       Chơi banh, đoán chữ đoán hình trên lưng

          Đoán tư tưởng, trông chừng bắt chước

          Theo điệu bộ sao được giống bằng

              Súc sắc, kèn lá, chơi khăng

       Những trò tiêu khiển họ hằng mê sa

          Thú giải trí sa đà thụ hưởng

          Mất thì giờ, ngất ngưởng ngày qua.         

              Giải trí tà vạy tránh xa

       Giới Luật của bậc xuất gia giữ gìn.           

*

           Các Sa-môn, bất minh Phạm-chí

          Dù đã ăn tín thí cúng dường 

              Vẫn sống phè phởn, cao lương

       Giường cao, chăn ấm, trãi giường bằng len

          Mền lông thú, hai bên đính ngọc

          Tấm khảm quý che bọc đỉnh giường

              Nệm bằng da của sơn dương

       Ghế dài có gối chân, thường bằng da

          Vị Tỷ Kheo xuất gia chân chánh

          Không hưởng thụ lạc cảnh phù du

              Đó là giới hạnh đặc thù

       Nằm trong Giới Luật chân tu giữ gìn.           

*

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  367

 

          Các Sa-môn, bất minh Phạm-chí

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn còn sống rất vô lương                       

       Thường dùng mỹ phẩm, xông hương, thoa dầu

          Đeo trang sức với đầu tóc giả

          Gậy cầm tay với cả lọng, gươm

              Phất trần, vải trắng viền cườm

       Đấm bóp, tắm, đập, soi gương cả ngày

          Kem thoa mặt với đầy son phấn

          Những kẻ này mê mẩn bướm hoa.

              Chân chánh Tỷ Kheo xuất gia     

       Tránh xa trang sức, lượt là cũng không.

 

          Các Sa-môn, số đông Phạm-chí  

          Dù đã ăn tín thí cúng dường     

              Vẫn nói vô ích, tầm thường

       Nói toàn những chuyện đế vương dông dài

          Chuyện ăn trộm, gái trai, binh lính

          Chuyện đại thần, bách tính, chiến tranh

              Những chuyện làng xóm, thị thành

       Đồ ăn, thức uống, xoay quanh vải, mùng

          Về quốc độ, anh hùng tiêu biểu

          Hoặc chuyện về hương liệu, hoa hương

              Hiện trạng thế giới, đại dương

       Câu chuyện tạp thoại, sự thường hay không.

          Chân Tỷ Kheo thì không như thế

          Hạnh Sa-môn giới thể toàn chu

              Đó là giới hạnh đặc thù

       Nằm trong Giới Luật chân tu giữ gìn.

 

          Các Sa-môn, bất minh Phạm-chí  

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  368

 

              Vẫn sống bàn luận tranh đương

     Như nói :“Ngươi biết chuyện thường này không ?

          Pháp và luật ngươi thông không chứ ?

          Ta rất rành những thứ luật này.

              Ngươi phạm tà kiến tội dày

       Ta thật chánh kiến, lời  đầy tương ưng

          Điều nói sau ngươi từng nói trước

          Điều nói trước lại được nói sau

              Chủ kiến ngươi bị phủ đầu

       Ngươi bị thuyết bại, hãy cầu giải vây ”.

 

          Những kẻ này luận bày tranh chấp

          Quyết ăn thua cao thấp, gần xa.

              Chân chánh Tỷ Kheo xuất gia                   

       Từ bỏ biện luận, tránh xa tranh tài.

 

          Các Sa-Môn, lợi tài Phạm-chí

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn sống rất đáng coi thường

       Đứng làm môi giới đế vương, đại thần

          Đưa tin tức, thân gần Phạm-Chí,

          Sát-Đế-Lỵ, Gia chủ gần xa.

              Chân chánh Tỷ Kheo xuất gia                         

       Không làm môi giới ngụy tà ô danh.

 

          Các Sa-Môn, lợi tranh Phạm-chí

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn sống một cách bất lương

       Lừa đảo, siểm nịnh muôn đường đáng khinh

          Nói gợi ý, bất minh cầu lợi

          Hoặc dèm pha cho tới phân ly

              Tư cách ấy chẳng ra gì.

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  369

 

       Tỳ Kheo chân chánh nhu mì trực ngôn

          Với giới hạnh bảo tồn nghiêm cẩn

          Trong Giới Luật, tinh tấn thọ trì.

              Đời sống thanh tịnh ; trong khi

.

        Sa-môn, Phạm-chí vô nghì bất lương

          Không hổ thẹn, dương dương đắc chí        

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn sống tà hạnh tầm thường

       Xem tướng, đoán mộng, phô trương biệt tài

          Phun hạt cải, tế khoai , tế lửa,

          Tế thục tô, tế lúa, tế dầu,

              Tế máu cho đến khoa cầu

       Cầu thần ban phước hoặc cầu quỷ ma

          Khoa xem mộng lẫn khoa địa lý

          Khoa thuốc độc cho chí khoa chim

              Khoa đoán số mạng, cầu tìm

       Chiêm tướng, triệu tướng, khoa ngừa bắn tên

          Khoa bồ cạp hay tên khoa rắn

          Khoa chim quạ, chuột cắn… những là…

              Chân chánh Tỷ Kheo xuất gia                         

       Tránh xa ác hạnh ngụy tà ô danh.

*

          Các Sa-môn, lợi tranh Phạm-chí

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn sống tà mạng vô lường

       Xem tướng hòn ngọc, kiếm gươm, áo quần

          Tướng mũi tên, cây cung, võ khí

          Tướng đàn bà cho chí đàn ông

              Thiếu nam, thiếu nữ, nhi đồng

       Đầy tớ trai gái, tướng trong gia cầm

          Tướng voi, ngựa ; sưu tầm tướng thú

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  370

 

          Tướng dê, cừu, chim cú, cắc kè,

              Tướng trâu, cun cút, gậy que,

       Bò đực, bò cái, lập lòe tướng ma.

*

          Vị chân chánh xuất gia thì khác

          Có giới hạnh an lạc uy nghi

              Nằm trong Giới Luật thanh quy

       Tỷ Kheo chân chánh thọ trì tịnh thanh.

*

          Các Sa-môn, lợi tranh Phạm-chí  

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn sống tà mạng như thường

       Đoán rằng : ‘Vua sẽ kiên cường tấn công

          Vua ngoại bang thế cùng triệt thoái

          Vua bản xứ rồi lại thu quân

              Bên này thắng trận mấy lần

       Bên kia đại bại, thất thần rút lui .

          Những kẻ này không nguôi hiếu động

          Cứ đoán mò, thực mộng chẳng sao !

              Chân chánh Tỷ Kheo thanh cao

       Tránh xa suy đoán ngụy tà đua tranh.

*

          Các Sa-Môn, lợi tranh Phạm-chí

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn sống chẳng được thiện lương

       Bằng những tà mạng, đủ phương thức tà

          Lòng ham muốn xa hoa hưởng thụ

          Nên tìm đủ mọi cách điêu ngoa

              Tiên đoán sẽ có xảy ra

       Nguyệt thực, nhật thực hoặc là sao băng

          Đoán mặt trời, mặt trăng đi lệch

          Hoặc đi đúng, không chệch bầu trời

              Sẽ có lửa cháy các nơi

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  371

 

       Sẽ có động đất, sấm trời : Thiên cơ

          Các tinh tú sẽ mờ, sẽ sáng

          Hay lặn, mọc ; có nạn nguy, an

              Kết quả xảy trong không gian

       Những kẻ hiếu sự lan man đoán mò.

          Có giới hạnh, chẳng cho ác khởi

          Vị Tỷ Kheo Luật Giới làm đầu

              Không sống tà mạng lún sâu,

*

       Như các Phạm-chí, hoạt đầu Sa-môn

          Không hổ thẹn, lại còn đắc chí        

          Dù đã ăn tín thí cúng dường

              Vẫn sống tà mạng bất lương

       Đoán mưa, đại hạn, bất tường xảy ra

          Sẽ được mùa hay là mùa mất

          Sẽ có bệnh hoặc gặp họa tai

              Các nghề như đếm ngón tay

       Kế toán, cộng số, làm theo thế tình

*     

           Hoặc sắp đặt ngày lành tháng tốt

          Để rước dâu, đón một rễ hiền

              Hòa giải, chia rẽ, tiêu tiền

       Đòi nợ, bùa chú người liền rủi ro.

          Dùng bùa chú làm cho cóng lưỡi

          Để phá thai, cứng dưới quai hàm

              Khiến cho bị điếc, bị câm

       Hỏi gương soi, hỏi nữ nam phù đồng

          Thờ đại địa cầu mong có phước

          Thờ mặt trời để được quang huy

              Phun ra lửa, thỏa sân si

       Bùa chú, cầu nguyện Si-Ri thần tài.

*

          Hoặc tà mạng dùng ngay tà thuật

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  372

 

          Để được yên, khỏi chuốc nạn tai

              Các điều đã hứa, làm sai

       Để được dương thịnh, trong nhà chở che

          Tìm đất tốt, phước về nhà mới

          Lễ rửa miệng, ca ngợi hy sinh

              Làm cho mửa, xổ trong mình

       Bài tiết nhơ bẩn, sạch tinh cả người

          Thoa dầu tai, soi ngươi nhỏ mắt

          Làm thầy thuốc mổ cắt bệnh nhân

              Chữa bệnh con nít xa gần

       Các loại cây rễ, lượng phân dùng bừa.

          Chân Tỷ Kheo ngăn ngừa ác hạnh

          Y Giới Luật, thanh thản thọ trì.

*

               –  Này Su-Phá ! Hãy tường tri

       Vị Tỷ Kheo ấy uy nghi, vô cầu

          Được hộ trì nhờ vào Giới Luật

          Tâm kiên cương chẳng chút sợ gì

              Như Sát-Đế-Lỵ  một vì

       Làm lễ quán đảnh, trị vì giang san

          Đã hàng phục lân bang thù địch

          Không còn sợ đột kích biên phòng.

              Tỷ Kheo chân chánh cũng không

       Sợ hãi tội lỗi, vì lòng thẳng ngay

          Giới Luật ấy đủ đầy cao quý

          Hưởng lạc thọ, hoan hỷ vững bền.

 

 8.        –  Này Su-Phá ! Những điều trên

       Là Thánh Giới uẩn làm nền tảng riêng.

          Sự cao thượng, thắng duyên giải thoát

          Mà Thế Tôn tán thán răn khuyên

              Nhưng đây pháp uẩn đầu tiên

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  373

 

       Còn Thánh uẩn khác cần chuyên hành trì ”.

 

    – “ Thưa Tôn Giả ! Diệu kỳ hy hữu !

          Vi diệu thay ! Thành tựu Pháp đây

              Thật là viên mãn, tròn đầy

       Chưa từng nghe thấy điều này từ nơi

          Các Phạm-chí, Sa-môn ngoại giáo.

          Nhưng nếu những ngoại đạo vị này

              Được nghe thấy Thánh uẩn đây

       Cũng sẽ thỏa mãn ; ý này tư duy :

        ‘Thật đầy đủ, hành trì như vậy

          Chứng đạt vậy, đầy đủ vuông tròn

              Là mục đích hạnh Sa-môn

       Nên rất cao thượng, không còn gì hơn’.

          Nhưng Thánh uẩn còn hơn pháp ấy

          Xin Tôn giả giảng giải đủ đầy ”.

 

          - “ Này Su-Phá ! Chính pháp đây

       Là Thánh Định uẩn, pháp này cao minh

          Mà Thế Tôn đinh ninh khích lệ

          Thường tán thán, khuyên để thực hành

              Này Su-Phá ! Nên hiểu rằng

       Tỷ Kheo bảo hộ các căn thế nào ?

 

          Mắt thấy sắc nhưng nào giữ tướng

          Tướng chung, riêng chẳng nắm giữ gì

              Mắt không chế ngự tại chi

       Khiến bất thiện pháp ưu bi khởi vào

          Nên tham ái dâng trào đủ thứ

          Vị Tỷ Kheo chế ngự nguyên nhân

              Hộ trì tích cực nhãn căn

       Cũng như hộ trợ nhĩ căn cũng cần

          Tai nghe tiếng hay thân cảm xúc

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  374

 

          Mũi ngửi hương, nhận thức : Ý căn

              Tỷ Kheo hộ trì các căn

       Nên hưởng lạc thọ, nội tâm sáng ngời.

*

        – Này Su-Phá ! Thời thời tỉnh giác

          Giữ chánh niệm, an lạc tự tâm

              Tỷ Kheo đi, đứng, ngồi, nằm

       Đều giữ tỉnh giác, trong tâm biết liền

          Khi tới, lui ; biết mình lui, tới

          Khi nhìn quanh, biết bởi mình làm

              Hay khi co duỗi tay chân

       Mặc y, đi bát hay cần uống ăn

          Khi nhai, nuốt, nói năng : Tỉnh giác

          Đại, tiểu tiện, nhổ khạc : Biết mình

              Như vậy Tỷ Kheo tâm minh

       Chánh niệm tỉnh giác, an bình, thanh cao.

*

       –  Này Su-Phá ! Thế nào biết đủ ?

          Hạnh Tri Túc luôn giữ chỉnh tề

              Bằng lòng ba  y để che

       Bình bát khất thực dễ bề cúng dâng

          Y và bát  luôn gần bên cạnh

          Cũng như chim, đôi cánh luôn mang

              Đó là Tỷ Kheo giới toàn

       Giữ hạnh Biết Đủ, không màng nhiều hơn.

*

          Thánh Giới uẩn chánh chơn cao quý

          Với các căn nhiếp kỹ, hộ trì

              Chánh niệm tỉnh giác trí tri

       Thêm hạnh tri túc, còn gì quý hơn.

          Trang bị đủ những gì cao quý

          Vị ấy lựa vị trí lặng yên

              Như rừng tĩnh mịch, lâm viên

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  375

 

       Gốc cây, khe núi hoặc liền tha ma

*

           Thời ngọ thực đã qua, rửa bát

          Ngồi kiết già, an lạc, thẳng lưng

              An trú chánh niệm, lâng lâng

       Tham ái từ bỏ, thoát dần ái tham

          Bỏ sân hận, từ tâm thương xót

          Chúng hữu tình mỗi một cảnh riêng.

 

              Từ bỏ hôn trầm, thụy miên

       Thoát ly khỏi chướng thụy miên, hôn trầm

          Giữ tịnh tâm, hướng về ánh sáng

          Cùng chánh niệm, tĩnh giác, tâm yên

              Gột rửa chúng, được an nhiên

       Từ bỏ trạo cử  thì liền tịnh thân

          Hết nghi ngờ, phân vân lưỡng lự

          Gột rửa hết  trạo cử, hôn trầm

              Gột rửa tham ái, hận sân

       Đối với thiện pháp, tinh cần hành theo.

 

       –  Này Su-Phá ! Người nghèo mắc nợ           

          Liền chọn nghề, không sợ khó khăn     

              Nhờ sự nỗ lực, tinh cần

       Nghề nghiệp phát đạt, tự thân nên giàu

          Có tiền dư, nợ mau trả dứt

          Nuôi vợ con, quả thực thanh nhàn

              Người ấy nhờ vậy giàu sang

       Sung sướng hoan hỷ, hoàn toàn an nhiên.

 

       –  Này Su-Phá ! Bệnh duyên người nọ

          Rất đau đớn, lại khó uống ăn

              Thể lực suy yếu dần dần

       Cơn bệnh trầm trọng hành thân đêm ngày

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  376

 

          Bỗng nhân duyên, gặp thầy gặp thuốc

          Dứt hẳn bệnh, ăn uống tiêu thông

              Thể lực khôi phục như mong

       Hoan hỷ, sung sướng, sống trong an lành.

 

       –  Này Su-Phá ! Một anh bị nhốt

          Trong ngục tù, ngục tốt khảo tra

              Đau đớn, sợ hãi tối đa

       Cầu mong thoát khỏi tai qua, nạn lùi

          Bỗng duyên vui, gặp ngài Chánh án

          Xét vô tội, xóa án thả mau

              Tài sản không bị tổn hao

       Thân vẫn khang kiện, ngục lao thoát rồi

          Về lại nhà, bồi hồi nghĩ lại

          Quá sung sướng, thanh thái hân hoan.

 

           –  Này Su-Phá ! Một thời gian

       Có người nô lệ của hàng chủ nhân

          Không tự chủ, bản thân lệ thuộc

          Mất tự do, ràng buộc khó khăn

              Bỗng một hôm, vị chủ nhân

       Tuyên bố trả tự do thân người này

          Quá hoan hỷ, lòng đầy sung sướng

          Người nô lệ tận hưởng niềm vui.

 

           –  Này Su-Phá ! Có một người

       Giàu, nhiều tài sản, là người lái buôn

          Qua sa mạc mênh mông nguy hiểm

          Thiếu lương thực, khan hiếm nước dùng

              Sợ hãi trong bước đường cùng

       Bỗng gặp ốc đảo, nước trong rất nhiều

          Mấy hôm sau, lại điều may khác

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  377

 

          Khỏi sa mạc, gần đến đầu làng

              Vô sự, sung sướng, vui an,

       Khỏi sự nguy hiểm lòng hằng ước mơ.

*

      –  Này Su-Phá ! Chính nhờ quán niệm

          Vị Tỷ Kheo tự nghiệm, tự tri

              Năm Triền Cái chưa xả ly

       Như là món nợ, bệnh  hay ngục đường,

          Như nô lệ, con đường sa mạc,

          Nay trả dứt hết các nợ nần

              Khỏi cơn bệnh dữ hành thân

       Ra khỏi sa mạc, thoát tầng ngục lao

          Năm  Triền Cái chừng nào chưa diệt

          Vị Tỷ Kheo mãi miết tinh cần.

*

              Chừng nào khi quán tự thân

      Với năm Triền Cái  đã cần xả ly

          Do xả ly, tức thì hoan hỷ

          Do hoan hỷ, tâm được khinh an

              Lạc thọ sinh do khinh an

       Đạt được như thế, tâm an định liền

          Ly ác pháp, Tỷ Kheo ly dục

          Chứng và trú vào mục Nhất Thiền

              Trạng thái hỷ lạc tự tâm

       Sinh do ly dục, với Tầm, Tứ chuyên

          Đệ Nhất Thiền, Tỷ Kheo thấm nhuận

          Như tẩm ướt, sung mãn, tràn nhanh

              Hỷ lạc do ly dục sanh

       Với Tầm, với Tứ thấm quanh tức thời.

*

       –  Này Su-Phá ! Như người hầu tắm

          Thật lão luyện, lo sắm sửa mau

              Rắc bột tắm vào trong thau

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  378

 

       Rồi dùng bột ấy nhồi vào nước trong

          Nhào trộn ướt, nhưng không chảy giọt.

 

          Cũng như vậy, với một Tỷ Kheo

              Tẩm nhuận, sủng ướt, thấm theo

       Toàn thân không có chỗ nào còn khô

          Cũng như thế, sanh do ly dục

          Hỷ lạc cũng đẫm suốt tâm đây.

 

              Thánh Định uẩn, thật lành thay !

       Đó là hạnh nguyện của thầy Tỷ Kheo.

*

        –  Này Su-Phá ! Lại theo điều nữa

          Vị Tỷ Kheo vào cửa định thiền

              Diệt Tầm, diệt Tứ được yên

       Thì chứng và trú vào Thiền thứ Hai

          Một trạng thái ra ngoài Tầm, Tứ

          Do Định sinh, nội tỉnh nhất tâm

              Tỷ Kheo ấy đã thấm nhuần

       Tẩm ướt, sung mãn khắp thân của mình

          Do Định sinh, tràn đầy hỷ lạc

          Không chỗ nào hỷ lạc chẳng nhuần.

*

           –  Này Su-Phá ! Tại cội nguồn

       Có một hồ nước, nước tuông dâng đầy

          Cả nam, bắc, đông, tây các chỗ

          Không có lỗ thoát nước chảy ra

              Suối nước mát lạnh phun ra

       Làm cho đẫm ướt, thấm qua dâng tràn

          Thỉnh thoảng mưa, hồ càng tẩm ướt

          Không chỗ nào không được tràn dâng.

 

              Tỷ Kheo ấy đã thấm nhuần

       Tẩm ướt, sung mãn khắp thân của mình

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  379

 

          Do Định sinh, tràn đầy hỷ lạc

          Không chỗ nào hỷ lạc chẳng đầy.

              Thánh Định uẩn, thật lành thay !

       Đó là hạnh nguyện của thầy Tỷ Kheo.

*

      –  Này Su-Phá ! Lại theo điều nữa

          Vị Tỷ Kheo vào cửa định thiền

              Ly hỷ trú xả, nhất tâm

       Chánh niệm tỉnh giác, thì thân cảm liền

          Sự lạc thọ, thánh hiền gọi đủ

          Là ‘xả niệm lạc trú’ tâm chuyên

              Chứng và an trú Tam Thiền

       Tỷ Kheo đẫm ướt, thấm nhuần tự thân

          Sự lạc thọ, không cần có hỷ

          Lạc thọ ấy thấm kỹ toàn thân

              Không một chỗ nào trên thân

       Mà Lạc thọ đó không phần thấm vô.

 

       –  Này Su-Phá ! Như hồ sen trắng

          Cả sen hồng chen lẫn sen xanh

              Những hoa sen ấy đều sanh

       Từ trong hồ nước, lớn nhanh từng ngày

          Nhưng chúng vẫn chưa ngoi khỏi nước

          Từ gốc rễ đẫm ướt tới đầu

              Toàn thân gốc ngọn thấm sâu

       Tỷ Kheo vị ấy thấm nhuần giống y

          Với lạc thọ, không đi với hỷ

          Đã thấm kỹ, sung mãn tràn đầy

              Thánh Định uẩn, thật lành thay !

       Đó là hạnh nguyện của thầy Tỷ Kheo.

*

       –  Này Su-Phá ! Lại theo điều nữa

          Vị Tỷ Kheo vào cửa định thiền

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  380

 

              Xả lạc, xả khổ ; tâm yên

       Diệt hỷ, ưu, cảm thọ – liền trước đây

          Chứng và trú vào Thiền Đệ Tứ

          Không khổ, lạc ; không giữ niệm nào

              Thanh tịnh, an lạc tiêu dao

       Như Tỷ Kheo ấy thấm sâu, ướt đầm

          Được thấm nhuần với tâm thuần tịnh

          Và trong sáng, trong chính thân này.

 

19.           Này Su-Phá ! Những điều đây

       Là Thánh Định uẩn đủ đầy chu viên

          Rất cao thượng, thắng duyên giải thoát

          Mà Thế Tôn tán thán răn khuyên

              Thánh uẩn này không chỉ riêng

       Còn Thánh uẩn khác cần chuyên hành trì.

 

    – “ Thưa Tôn giả ! Diệu kỳ hy hữu !

          Vi diệu thay !  Thành tựu Pháp đây

              Thật là viên mãn, tròn đầy

       Chưa từng nghe thấy điều này từ nơi

          Các Phạm-chí, Sa-môn ngoại giáo

          Nhưng nếu những ngoại đạo vị này

              Được nghe thấy Thánh uẩn đây

       Cũng sẽ thỏa mãn ; ý này tư duy :

         ‘Thật đầy đủ , hành trì như vậy

          Chứng đạt vậy, đầy đủ vuông tròn

              Là mục đích hạnh Sa-môn

       Nên rất cao thượng, không còn gì hơn’

          Nhưng Thánh uẩn còn hơn pháp ấy

          Xin Tôn giả giảng giải đủ đầy ”.

 

           – “ Này Su-Phá ! Chính pháp đây    

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  381

 

       Là Thánh Tuệ uẩn, pháp này cao siêu 

          Mà Thế Tôn nhiều điều khích lệ

          Thường tán thá , khuyên để thực hành

              Này Su-Phá ! Hãy tịnh thanh

       Lắng tâm suy nghĩ ngọn ngành điều đây :

 

          Vị Tỷ Kheo thẳng ngay, thuần tịnh

          Tâm định tỉnh, không nhiễm não phiền

              Nhu nhuyến, vững chắc  theo Thiền

       Bình thản như vậy, chẳng phiền chẳng ưu.

          Vị Tỷ Khưu hướng ngay tâm tới

          Chánh Trí với Chánh Kiến như vầy

              Biết rằng : ‘Thân của ta đây

       Chính là Sắc pháp, thân này do sanh

          Do bốn đại tác thành hoàn hảo

          Cha mẹ nuôi, cơm cháo, vô thường

              Biến hoại, đoạn tuyệt ; đáng thương

       Phấn toái, hoại diệt. Nhưng nương thân này.

          Thức tánh ta bị giây trói buộc

          Trong thân ấy, lệ thuộc như vầy’.

 

              Thánh Tuệ uẩn thật lành thay !

       Đó là hạnh nguyện của thầy Tỷ Kheo.

 

        –  Này Su-Phá !  Ta nêu thí dụ :

           Một trại chủ cầm một cây lau

              Rút lau ra khỏi vỏ lau

        Rồi nghĩ : ‘Đây vỏ, đây lau ; khác rồi

          Cây lau khác, vỏ thời khác đó

          Nhưng cây lau từ vỏ rút ra.

 

              Cũng như vỏ kiếm nạm ngà

       Rút ra thanh kiếm sáng lòa, quý thay !

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  382

 

          Thanh kiếm khác, vỏ này khác đó

          Nhưng cây kiếm từ vỏ rút ra.

 

              Hay như con rắn lột da

       Đây là con rắn, đây là vỏ da

          Vỏ da rắn không là con rắn

          Nhưng rắn từ vỏ rắn lột ra

              Đây những thí dụ thấy qua

       Cái này từ cái kia mà có đây.

*

          Vị Tỷ Kheo thẳng ngay, thuần tịnh

          Tâm định tỉnh, không nhiễm, không phiền

              Nhu nhuyến, vững chắc – theo Thiền

       Bình thản như vậy, chẳng phiền chẳng ưu.

          Vị Tỷ Khưu hướng tâm đến với

          Sự Hiện Hóa Thân mới khác vời

              Do ý làm ra tức thời

       Tạo một thân khác từ nơi thân này

          Thân mới ấy cũng tày Sắc pháp

          Do ý sinh, đủ các căn phần

              Mắt, tai, mũi, lưỡi, tay chân

       Toàn thân không thiếu một căn chi nào.

 

       –  Này Su-Phá ! Như vầy thí dụ :

          Thợ gốm hay đệ tử người này

              Là người thợ rất khéo tay

       Đất sét nhồi nhuyển, người này làm ra

          Đồ gia dụng tùy qua sở thích

 

          Hay thợ ngà thực đích lành nghề

              Khéo đẻo chạm với tay nghề

       Đồ ngà tùy thích mọi bề làm ra

 

          Hay như là thợ vàng rất khéo

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  383

 

          Dùng vàng ròng tạo chế nữ trang

              Các loại trang sức bằng vàng

       Thật là tinh xảo, đẹp sang như vầy.

 

          Vị Tỷ Kheo thẳng ngay, thuần tịnh

          Tâm định tỉnh, không nhiễm, không phiền

              Nhu nhuyến, vững chắc – theo thiền

       Bình thản như vậy, chẳng phiền chẳng ưu.

          Vị Tỷ Khưu hướng tâm đến với

          Các Thần Thông nhiều loại nhiệm mầu

              Một thân hiện ra nhiều thân

       Nhiều thân thu lại một thân dễ dàng

          Hiện, biến hình, đi ngang qua vách

          Xuyên qua núi như cách hư không

              Độn thổ, trồi lên đất giồng

       Đi được trên nước cũng không chìm nào

          Ngồi kiết già trên cao vòi vọi

          Bay trên không như loại chim bằng

              Với tay chạm mặt trời, trăng

       Có đại oai lực, oai thần uy linh

          Hoặc có thể tự mình bay tới

          Cõi Phạm Thiên vời vợi nơi này,

              Với các loại thần thông đây

       Vị ấy có thể đêm ngày triển khai.

*

       –  Này Su-Phá ! Như vầy thí dụ :

          Có một người chăm chú qua đàng

              Bỗng nghe tiếng trống rộn ràng

       Trống lớn, trống nhỏ, muôn ngàn âm thanh

          Tiếng xập xỏa, tiếng loa, tiếng kiểng

          Người ấy nghe và hiểu tận tường

              Âm thanh trầm bổng du dương

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  384

 

       Tiếng trong, tiếng đục, âm vương vấn hoài.

 

          Vị Tỷ Kheo thẳng ngay, thuần tịnh

          Tâm định tỉnh, không nhiễm, không phiền

              Nhu nhuyến, vững chắc – theo thiền

       Bình thản như vậy, chẳng phiền chẳng ưu

          Vị Tỷ Khưu hướng tâm đến với

          THIÊN NHĨ THÔNG, nghe tới muôn phần

              Với Tai thanh tịnh siêu nhân

       Vị ấy có thể nghe gần nghe xa

          Hai loại tiếng : Người ta và loại

          Tiếng chư Thiên các cõi nghe rày.

 

              Thánh Tuệ uẩn, thật lành thay !

       Đó là hạnh nguyện của thầy Tỷ Kheo.

 

       –  Này Su-Phá ! Lại theo thí dụ :

          Có một người thiếu nữ, hay là

              Thanh niên, đàn ông, đàn bà

       Tính ưa trang sức, nhìn vào trong gương

          Thật sáng trưng, hay trong chậu nước

          Thấy mặt mình, biết được thế này :

              Có tỳ vết thì biết ngay

       Nếu không tỳ vết, mặt mày sạch thay.

 

          Vị Tỷ Kheo thẳng ngay, thuần tịnh

          Tâm định tỉnh, không nhiễm não phiền

              Nhu nhuyến, vững chắc – theo thiền

       Bình thản như vậy, chẳng phiền chẳng ưu.

          Vị Tỷ Khưu hướng tâm đến với

          THA TÂM THÔNG, dẫn tới biết ngay

              Tâm của người khác hằng ngày

       Tâm tham cũng biết, không tham biết liền

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  385

 

          Tâm nổi Sân, biết liền sân hận

          Tâm không sân không hận cũng tường

              Tâm Si hay không Si  thường

       Chuyên chú, tán loạn biết dường tự tâm

          Đại hành tâm, biết là như vậy

          Hoặc không phải là đại hành tâm

              Tâm vô thượng, biết rõ ràng

       Tâm chưa vô thượng lại càng biết thông

          Tâm thiền định hay không thiền định

          Tâm giải thoát hay dính buộc ràng

              Vị ấy đều biết rõ ràng

       Tâm của người khác ; cả hàng trí, ngu.

 

       –  Này Su-Phá ! Ví như một gã

          Từ làng mình đi quá làng bên

              Từ làng bên lại đi lên

       Đến một làng khác rồi bèn trở lui

          Về làng mình, bùi ngùi nhớ lại

          Cuộc hành trình đã trải đi qua

              Đến làng bên, gặp người ta

       Đủ cả lớn bé, người già, trẻ con

          Tại nơi ấy, ta còn kỷ niệm

          Ngồi nơi nào, chuyện phiếm ra sao.

              Rời làng ấy, ta lại vào

       Một làng khác nữa, biết bao chuyện còn

 

          Gặp người lớn, trẻ con  thôn ấp

          Nói chuyện gì, cao thấp, đứng ngồi

              Trở về làng cũ của tôi

       Lại rất nhiều chuyện nổi trôi hằng ngày.

 

      –  Vị Tỷ Kheo thẳng ngay, thuần tịnh

          Tâm định tỉnh, không nhiễm não phiền

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  386

 

              Nhu nhuyến, vững chắc – theo thiền

       Bình thản như vậy, chẳng phiền chẳng ưu.

          Vị Tỷ Khưu hướng tâm đến với

          TÚC MẠNG THÔNG, nhớ tới nhiều đời

              Quá khứ với một, hai đời

       Năm chục, ba bốn trăm đời đã qua

          Một ngàn đời hay là hơn nữa

          Một trăm ngàn đời chửa lâu xa

              Hoại kiếp, thành kiếp trải qua

       Vị ấy nhớ lại như là mới đây.

          Tại nơi ấy, tên này ta có

          Thuộc giai cấp, giòng họ thế này

              Uống, ăn, thọ khổ, lạc  rày

       Tuổi thọ như thế, chết ngày ra sao

          Ta tái sinh, nhằm vào làng đó

          Có tên tuổi, giòng họ thế nào.

              Cứ thế, nhớ lại biết bao

       Tiền kiếp, tái kiếp không sao đếm rồi

          Vị Tỷ Kheo nhờ nơi không vọng

          Nhớ đến nhiều đời sống an bài.

 

              Thánh Tuệ uẩn, thật lành thay !

       Đó là hạnh nguyện của thầy Tỷ Kheo.

 

       –  Này Su-Phá ! Lại nêu thí dụ : 

          Một tòa lầu có đủ kiều phù

              Lầu này ở giữa ngã tư

       Một người mắt sáng đến từ phương xa

          Lên thượng đài, anh ta thấy rõ

          Người ra vào các ngõ bốn phương

              Nhiều người qua lại trên đường

       Leo lên đài thượng hay dừng ngã tư

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  387

 

          Những người khác đến từ nhiều hướng

          Đi giữa đường hoặc đứng nhìn chơi

              Chỉ bằng đôi mắt sáng ngời

       Người ấy thấy rõ mọi người dễ thay.

.

          Vị Tỷ Kheo thẳng ngay, thuần tịnh

          Tâm định tỉnh, không nhiễm não phiền

              Nhu nhuyến, vững chắc – theo thiền

       Bình thản như vậy, chẳng phiền chẳng ưu.

          Vị Tỷ Khưu hướng tâm đến với

          THIÊN NHÃN THÔNG, dẫn tới tuệ minh

              Xét về sinh tử chúng sinh

       Thiên nhãn thuần tịnh siêu nhân, thấy liền

          Vị ấy biết mối giềng Nghiệp quả

          Người hạ liệt, kẻ cả giàu sang

              Người đẹp đẽ, kẻ thô hèn

       Đều do hạnh nghiệp trắng đen họ làm.

 

          Gieo ác hạnh về thân, khẩu, ý

          Hoặc phỉ báng các vị Thánh Hiền

              Người này thân hoại, tận duyên     

       Do nghiệp tà kiến, đọa liền súc sinh,

          Các cõi dữ, như sinh địa ngục

          Hoặc đọa xứ, thằng thúc nạn tai.

 

             * Còn bậc hiền giả, những ai

       Làm những thiện hạnh  ý và lời, thân

          Không phỉ báng Hiền nhân, Thánh hiển

          Tạo nghiệp lành, chánh kiến vô cùng

              Sau khi thân hoại mạng chung 

       Được sinh thiện thú, nhân trung, cõi trời

          Do thiên nhãn, biết đời sống chết

          Người hạ liệt hay kẻ giàu sang

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  388

 

              Người đẹp đẽ, kẻ thô hèn

       Người này bất hạnh, kẻ bèn gặp may

          Do hạnh nghiệp kẻ này hành động

          Có kết quả chẳng giống nhau này.

 

              Thánh Tuệ uẩn, thật lành thay !

       Đó là hạnh nguyện của thầy Tỷ Kheo.

 

       –  Này Su-Phá ! Lại theo thí dụ :

          Dãy núi lớn đầy đủ nước trong

              Không cấu nhiễm, sạch trắng bong

       Một người mắt sáng sẽ trông rõ đồ

          Những hòn sạn, con sò, hòn đá

          Những con hến, đàn cá tung tăng

              Trong tâm vị ấy nghĩ rằng

       Nhờ mắt sáng thấy vô ngần điều hay.

 

          Vị Tỷ Kheo thẳng ngay, thuần tịnh

          Tâm định tĩnh, không nhiễm não phiền

              Nhu nhuyến, vững chắc – theo thiền

       Bình thản như vậy, chẳng phiền chẳng ưu.

          Vị Tỷ Khưu hướng tâm đến với

            LẬU TẬN THÔNG, dẫn tới biết rành

              Lậu Tận Trí, biết ngọn ngành

       Đây là sự Khổ, nguyên nhân đưa vào

          Đây Khổ Diệt, đường nào diệt khổ

          Biết như thật lậu-hoặc loại này

              Nguyên nhân lậu-hoặc là đây

       Diệt trừ lậu-hoặc, biết ngay con đường.

       

          Nhờ hiểu biết, tận tường nhận thức

          Tâm vị ấy rất mực sáng trong

              Dục-lậu, hữu-lậu thoát xong

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  389

 

       Thoát vô-minh-lậu, khỏi vòng trói trăn

          Liền hiểu rõ : Tự thân giải thoát

          Sanh đã tận, Phạm hạnh đã thành

              Việc cần làm, đã thực hành

       Sau đời hiện tại, Vô Sanh hiển bày.

*

          Này Su-Phá ! Pháp này cao thượng

          Thánh Tuệ uẩn tư tưởng cao siêu

              Thế Tôn tán thán rất nhiều

       Ngài luôn khích lệ mọi điều tịnh thanh

          Nên y chỉ, thực hành pháp ấy

          Không pháp nào cần phải hành trì

              Người thực hành nên thuận tùy

       Vào ba Thánh Uẩn không chi hơn này ”.

 

    – “ Bạch Tôn giả ! Lành thay ! Thành tựu 

          Hy hữu thay ! Trường cữu pháp đây

              Thật là viên mãn , tròn đầy

       Chưa từng nghe thấy điều này từ nơi

          Các Phạm-chí, Sa-môn ngoại giáo

          Không pháp nào hoàn hảo hơn đây.

 

              Bạch Tôn Giả ! Vi diệu thay !

       Như người dựng vật lăn quay ngã nằm

         Chỉ hướng kẻ sai lầm lạc lối

          Đem đèn sáng vào tối như bưng

              Để ai có mắt mở bừng

       Có thể thấy được sáng trưng sắc màu

          Cũng như thế, nhiệm mầu Chánh Pháp

          Được Tôn Giả giải đáp, trình bày

        

              Con xin quy ngưỡng từ nay

       Quy y Đức Phật, nương ngay Pháp mầu

Trường Bộ (Tập 1) Kinh 10 : SUBHA (Tu-Bà) * MLH  –  390

 

          Quy y Tăng, thanh cao đức cả

          Nối tiếp nhau hoằng hóa Pháp môn

              Mong Tôn Giả nhận cho con

       Được làm đệ tử, vun tròn thiện duyên

          Xin phát nguyện vẹn tuyền ngưỡng phục

          Kể từ nay đến lúc mạng chung ”.

 

              Từ đó Su-Pha hết lòng

       Thực hành Giáo pháp Đại Hùng Thế Tôn ./-

 

        Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật  ( 3 L )

 

 

 

*

*   *

 

( Chấm dứt  Kinh 10 : SUBHA  –  Kinh Tu Bà  )

 

 

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Senior Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com ; http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
quangduc@quangduc.com , tvquangduc@bigpond.com
KHÁCH VIẾNG THĂM
110,220,567