Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. quangduc@quangduc.com* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

17. Kinh Đại Thiện Kiến Vương

17/05/202013:56(Xem: 2047)
17. Kinh Đại Thiện Kiến Vương

TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO

TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRƯỜNG BỘ KINH
(Dìgha Nikàya)
Tập I
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli
Chuyển thể Thơ: Giới Lạc MAI LẠC HỒNG
NHÀ XUẤT BẢN PHƯƠNG ĐÔNG PL. 2555 - DL 2010


17)   Kinh 

ĐẠI THIỆN KIẾN VƯƠNG

( Mahà Sudassana-sutta )

 

Như vậy, tôi nghe :

 

 1.       Một thời, đức Thế Tôn an trụ

          Địa phương Ú-Pa-Vát-Ta-Na  (1)

              Gần thành Ku-Sí-Na-Ra (1)

       Giòng họ Man-Lá, rừng Sa-La này

          Ngài nằm giữa hai cây Long-thọ

          Sắp nhập Vô-lượng-thọ Niết-Bàn.

 

 2.           Lúc ấy, Tôn-giả A-Nan  

       Đến nơi đảnh lễ, ngồi an một bề

          Hướng đến Phật, thưa về sự việc :

 

    – “ Bạch Thế Tôn ! Không biết tại sao

              Có những đô thị lớn lao

       Sang trọng, đẹp đẽ, mạnh giàu, thảnh thơi

          Dân cư đông đồng thời khá giả

          Như : Chăm-Pa, Ra-Chá-Ga-Ha  (2)

              Sa-Vát-Thi, Sa-Kê-Ta  (2)

       Kô-Săm-Bi hoặc Ba-Rà-Na-Si  (2)       

          Những nơi ấy nhiều vì Cư-Sĩ 

          Sát-Đế-Lỵ, Gia Chủ, Bàn-môn

    _______________________________

   (1) : Đức Phật sắp nhập diệt tại Upavattana , tiều quốc Kusinàrà

     (Câu-Thi-Na) trong rừng cây Sàla long thọ của giòng họ Mallà.

  (2) :Các thành phố lớn cũng là những trung tâm văn hóa, thương

    mại, chính trị quan trọng thời bấy giờ , như Campà (Chiêm-Bà),

  Ràjagaha (Vương Xá), Sàvatthi (Xá Vệ), Sàketa (Sa-Kỳ), Kosambi

  (Kiều-thưởng-di), Bàrànasi (Ba-la-nại)  . . .

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  244

 

              Họ rất tin tưởng Thế Tôn

       Tôn sùng, ngưỡng mộ Thế Tôn lâu dài.

 

          Tại sao Ngài lại không diệt độ

          Ở những chỗ đô thị kể trên ?

              Các hàng Cư Sĩ bốn bên

       Sẽ lo Tang Lễ trở nên huy hoàng,

          Lại chọn nơi điêu tàn vắng vẻ

          Đô thị nghèo, nhỏ bé, tầm thường ? ”.  

 

 3.       – “ Này A-Nan ! Chớ xem thường

       Xưa kia có Chuyển Luân Vương trị vì

          Thành Ku-Si-Na-Ra lúc ấy

          Là kinh đô lộng lẫy ; Vua là

              Ma-Ha-Sú-Đát-Sa-Na  (1)

       Hay Đại Thiện Kiến Vương là Chuyển Luân

          Cai trị dân chỉ thuần dùng Đức

          Đúng theo pháp của bậc Thánh Vương

              Thống lĩnh thiên hạ phú cường

       Chinh phục bằng sự yêu thương dân lành.

 

          Có bảy báu phát sanh đầy đủ

          Tên Thủ phủ : Ku-Sa-Vá-Ti  (2)

              Kinh đô từ đông sang tây

       Đo được cho đến mười hai do-tuần

          Bắc Nam  bảy do-tuần được tính.

          Kinh đô này phồn thịnh, mạnh giàu

              Dân đông đúc, cửa nhà cao   

       Giàu có, sung mãn, biết bao thái hòa !

          Giống như A-La-Ka-Manh-Đá  (3)

    _______________________________

   (1) :  Mahàsudassana  ( Đại Thiện Kiến Vương ).

   (2) : Kinh đô tên Kusàvatì ( C âu-xá-bà-đề ).

   (3) : Kinh đô chư Thiên Alakamanda .

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  245

 

          Là kinh đô sang cả cõi Trời

              Phú cường, phồn thịnh mọi thời

       Thiên chúng sung sướng, dạo chơi an nhàn.

 

          Lại nói sang Ku-Sa-Va-Tí

          Cũng giống như đô thị Chư Thiên

              Ngày đêm vang dậy khắp miền

       Cả chín loại tiếng, nghe liền an vui :

          Là tiếng voi, ngựa và xập xỏa,

          Tiếng tỳ bà  lại cả tiếng xe

              Trống lớn, trống nhỏ thường nghe

       Tiếng chuông, tiếng hát chỉnh tề, ngân nga

          Tiếng thứ mười chính là lời gọi :

         ‘Hãy uống đi, ăn mọi thức ăn’.

 

 4.           Này A-Nan ! Với bảy lần

       Tường thành bao bọc quanh tầng kinh đô

          Loại tường vàng rồi vô tường bạc

          Tường lưu-ly, loại khác thủy tinh

              Hoặc tường xa-cừ lung linh

       San-hô , hổ-phách tường thành bao quanh

          Còn một loại tường thành tuyệt hảo   

          Mọi thứ báu liên kết tạo nên.

       

 5.           A-Nan ! Kinh đô nói trên

       Ku-Sa-Vá-Tí là tên của thành

          Bốn loại cửa tinh anh khéo chạm

          Loại bằng vàng hoặc khảm lưu-ly

              Thủy tinh hay bạc tinh vi

       Mỗi cửa có dựng theo tùy từng nơi

          Bảy cột trụ ngất trời cao vút

          Hàng chục thước, bằng bảy báu, như :

              Bằng vàng, lưu-ly, xa-cừ

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  246

 

       San-hô, bằng bạc hay từ thủy tinh

          Mọi thứ báu thành hình một trụ.

 

          Hai mươi tám cột trụ giàn ra

              Ku-Sa-Va-Tí  an hòa

       Bảy hàng cây báu Sa-la quanh thành

          Bằng bảy báu : thủy tinh, vàng, bạc

          Hoặc báu khác : xa cừ , lưu ly

              San hô màu sắc diệu kỳ 

       Một hàng, mọi báu cầu kỳ làm nên.

       

       -  Cây thân vàng, lá trên bằng bạc

          Trái cây cũng bằng bạc sum suê,

           -  Cây thân bằng bạc thuộc về

       Lá cây, chùm trái mọi bề vàng y,

       -  Thân cây bằng lưu ly quý giá

          Thì trái, lá bằng loại thủy tinh,

           -  Nếu thân cây bằng thủy tinh 

       Lá, trái được tạo nguyên hình lưu ly,

       -  Thân cầu kỳ bằng san hô cả

          Thì trái, lá bằng loại xa cừ,

           -  Thân cây nếu bằng xa cừ

       Lá cây, chùm trái làm từ san hô,

       -  Thân, trái, lá điểm tô rực rỡ

          Bằng mọi thứ báu ở trên đời.

 

              Khi gió thổi nhẹ chơi vơi

       Các hàng cây đó đồng thời chuyển rung

          Tạo âm thanh vô cùng vi diệu

          Thật khả ái, nhạc điệu êm tai

              Giống như nhạc sĩ đại tài

       Năm loại nhạc khí ngắn dài tấu lên.

 

          Kinh đô trên, Ku-Sa-Va-Tí

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  247

 

          Có những kẻ thường chỉ ăn chơi

              Rượu chè, cờ bạc mọi nơi

       Họ sẽ nhảy múa, đồng thời hát ca

          Theo âm điệu Sa-la cây đó

          Khi có gió làm chuyển rung cây.

 

 7.          Đức vua Đại Thiện Kiến này

       Có được bảy báu đủ đầy quý thay !

          Lại có ngay Bốn Như Ý Đức.

          Bảy báu nào của bậc Thánh Vương ?

 

              A-Nan ! Đại Thiện Kiến Vương

       Vào ngày bố-tát đêm thường tròn trăng

          Tắm rửa xong, liền thăng bảo điện

          Vua thực hiện thọ bát-quan-trai

              Trai giới thanh tịnh trong ngoài

       Xe thiên-luân báu hiện ngay tức thì

          Ngàn căm xe diệu kỳ rực rỡ

          Vành, trục xe đúng cỡ thiên xa.

       

              Vua Đại Thiện Kiến nghĩ là :

 

    “ Ta nghe hiện tượng xảy ra có vì 

          Sát-Đế-Lỵ thực thi quán đảnh  (1)

          Lên ngôi vua theo hạnh tịnh thanh

              Trai giới, giữ thân tâm lành

       Thiên-luân-xa hiện đủ vành, trục, căm

          Thì vua ấy xứng tầm Vua Thánh

          Bậc chân chánh Thánh Chuyển Luân Vương

    _______________________________

  (1) : Theo tập tục Ấn-Độ xưa , khi chính thức tuyên cáo địa vị kế thừa của Thái Tử để chuẩn bị lên ngôi Vua , hoàng tộc lấy nước 4 biền rưới lên đỉnh (đảnh) đầu Thái-tử., Do đó Thái-tử cũng được gọi là“Quán đỉnh vương tử ”. Điều đó có ý rằng sau này vị vương tử có thể thống trị toàn bộ lãnh thổ và nhân dân trong bốn biển  .

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  248

 

              Nay thiên-xa hiện cát tường

       Ta cũng xứng Chuyển Luân Vương cõi đời.

 

 8.       Rồi đức vua từ nơi bảo tọa

          Đứng thong thả, vai đắp thượng y

              Tay cầm bình nước tức thì

       Tay phải rưới nước gia trì thiên xa

          Vua nói là : “ Hỡi này xe báu !

          Hãy lăn khắp để dạo thế gian

              Và hãy chinh phục hoàn toàn ! ”

 

       A-Nan ! Vua đã ngự an xe trời

          Bốn binh chủng đồng thời hộ giá

          Đi theo sau, tất cả nghiêm trang.

              Chỗ nào xe báu dừng ngang

       Vua cùng binh, tướng các hàng trú an.

 

 9.      Ở phương Đông, Vua đang đối địch       

          Thấy Thánh Vương, cảm kích phục tùng

              Đến yết kiến đấng Cửu Trùng

       Thưa rằng : “ Hoan hỷ đón mừng Đại Vương !

          Xin tùy thuộc Đại Vương định đoạt

          Chúng hạ thần an lạc phục tùng.

              Đại Vương hãy giáo huấn chung

       Thần dân trong nước thảy cùng thực thi ”. 

 

          Thiện Kiến Vương đã vì lời thỉnh

          Khuyên dạy rằng : “ Chân chính con đường 

              Đưa đến lợi ích vô lường

       Là giữ ngũ giới tinh tường, nghiêm minh :

 

          Không sát sinh, cũng đừng trộm cướp

          Không nói láo, không được tà dâm

              Không được uống rượu, mê tâm.

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  249

 

       Hãy nên ăn uống đúng tầm, thích nghi ”.

 

          Rồi các vì địch vương tất cả

          Ở phương Đông đều đã trở thành

              Chư hầu tùng phục, trung thành

       Vua Đại Thiện Kiến uy danh càng nhiều.

       

10.       Này A-Nan ! Một điều cơ xảo

          Thiên-xa báu lặn xuống biển sâu

              Từ phương Đông, rồi trồi đầu

       Lên phương Nam, gặp vương hầu tại đây.

 

          Các địch vương nơi này cũng thế

          Đều hoan hỷ dùng lễ đón mừng,

              Cầu thỉnh Đại Thiện Kiến Vương

       Ngũ giới Vương lại dạy đường lợi an.

 

          Rồi xe báu thẳng đàng lặn xuống

          Biển phương Nam, ý muốn qua Tây

              Chiêu an rồi, từ phương Tây

       Thiên-xa lặn xuống, qua ngay bên bờ

          Về phương Bắc, giong cờ gióng trống

          Bốn binh chủng hộ tống uy nghiêm

              Phương Bắc, xe báu dừng liền

       Vua Đại Thiện Kiến trú yên tạm thời.

     

          Các địch vương bấy thời nghe tiếng

          Đến yết kiến Đại Thiện Kiến Vương :

          – “ Hoan nghênh đón mừng Đại Vương  

       Xin ngài giáo huấn tinh tường chúng tôi ”.

 

          Thiện Kiến Vương tức thời giáo giới :

     – “ Hỡi các vị ! Thiện lợi con đường

              Đưa đến lợi ích vô lường

       Là giữ ngũ giới tinh tường, nghiêm minh :

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  250

 

          Không sát sinh, cũng đừng trộm cướp,

          Không nói láo, không được tà dâm,

              Không được uống rượu, mê tâm,

       Hãy nên ăn uống đúng tầm, thích nghi ”.

 

          Phương Tây, Nam địch vương tất cả

          Rồi phương Bắc đều đã trở thành

              Chư hầu tùng phục, trung thành

       Vua Đại Thiện Kiến uy danh lẫy lừng.

 

          Này A-Nan ! Không dừng đâu cả

          Sau khi đã chinh phục, chiêu yên

              Địa cầu cho đến hải biên

       Thiên-xa báu trở về liền kinh đô

          Đi thẳng vô pháp đình tiền diện

          Trước nội cung, vĩnh viễn trưng bày

              Xe báu quốc bảo, quý thay !

       Ai được chiêm ngưỡng, tràn đầy hỷ hoan.

      *  Này A-Nan ! Đó là xuất hiện  

          Xe báu của Đại Thiện Kiến Vương.

 

12.          Sau đó, xuất hiện cát tường 

       Voi báu thuần trắng, kiên cường, khôn lanh

          Có thần lực, phi hành tự tại

          Trên hư không bay lại bay qua

              Tên voi  U-Pô-Sa-Tha  (1)

       Có nghĩa ‘bố-tát’, thật là Tượng vương.

      

          Thấy voi báu, vua dường mãn nguyện

          Tâm hoan hỷ, ái luyến, nghĩ ngay :

            “ Lành thay ! Được cỡi voi này

       Nó chịu điều ngự thì may Trẫm rồi ! ”

    _______________________________

   (1) : Voi báu  Uposatha  ( Bố-tát ) .   

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  251

 

          Này A-Nan ! Thế rồi voi báu

          Như hiền tượng dễ bảo, đến gần             

              Chịu sự điều ngự, khâm tuân

       Vua Đại Thiện Kiến đã thuần phục voi

          Ngài cỡi voi du hành hoan lạc

          Khắp địa cầu đến các hải biên

              Từ các bờ biển, đất liền

       Kinh đô về lại, kịp liền điểm tâm.

      *  Này A-Nan ! Đúng tầm xuất hiện  

          Voi báu này của Thiện Kiến Vương.

 

13.          Tiếp đến, ngựa báu dũng cường

       Xuất hiện bay lượn phi thường trên không

          Mình trắng bông, đầu đen như quạ

          Bờm đen, tên Va-Lá-Ha-Ka.

              Thấy ngựa báu, Vua nghĩ là :

    “ Tốt lành thay nếu ta là chủ nhân !

          Điều ngự được, tự thân cỡi nó ”.

 

          Này A-Nan ! Sau đó ngựa này

              Như con hiền mã, đến ngay

       Phục tùng ngoan ngoãn, Vua đầy uy danh

          Vua cỡi ngựa du hành hoan lạc

          Khắp địa cầu đến các hải biên

              Từ các bờ biển, đất liền

       Kinh đô về lại, kịp liền điểm tâm.

       * Này A-Nan ! Đúng tầm xuất hiện  

          Ngựa báu này của Thiện Kiến Vương.

 

14.           Sau đó, xuất hiện lạ thường

       Rất nhiều châu báu vô lường quý trân

    _______________________________

    (1) : Ngựa báu  Valahaka.          

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  252

 

          Lưu ly châu trong ngần thuần chất

          Có tám mặt khó dũa, khó mài

              Trên đời có một không hai

       Châu báu quý giá trong ngoài tuyệt luân 

          Cả do-tuần hào quang chiếu sáng

          Rực rỡ cả trong quảng không gian

      

              Để thử châu báu huy hoàng

       Vua cho dàn trận các hàng quân binh

          Bốn binh chủng nghiêm minh được chọn

          Gắn châu báu trên ngọn quân kỳ,

              Có thể tiến quân tức thì

       Bảo châu tỏa sáng như đi ban ngày

          Xua tan ngay bóng đêm tăm tối

          Dân các làng quanh, vội dậy ngay

              Làm việc, vì tưởng sáng ngày

   *  Như vậy châu báu hiện đầy cho Vua.

 

15.      Này A-Nan ! Lại vừa xuất hiện

          Vị nữ báu ngọc diện đoan trang

              Mỹ miều, khả ái, nhẹ nhàng

       Sắc đẹp tuyệt mỹ, tướng sang, tâm hiền

          Không cao, thấp ; có duyên thầm kín

          Răng trắng đều, da mịn không đen

              Sánh bằng dung sắc chư Thiên

       Thân xúc nữ báu êm mềm như nhung 

          Khi trời đông, không dùng sưởi ấm

          Chân tay nàng vẫn ấm, dịu dàng

              Đến khi trời nóng, hạ sang

       Thân nàng lạnh mát, chiên-đàn tỏa hương

          Miệng ngát hương hoa sen tinh khiết

          Nữ báu này tự biết hầu vua

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  253

 

              Ngủ sau, dậy trước đức vua

       Khiến vua thỏa thích, ngài vừa ý ngay.

          Nữ báu này một lòng tín phục

          Phục vụ vua mọi lúc thường thường

           *  A-Nan ! Xuất hiện cát tường   

       Nữ báu của Thiện Kiến Vương tuyệt vời.

 

16.      Này A-Nan ! Đồng thời xuất hiện

          Gia-chủ báu cho Thiện Kiến Vương

              Vị này thiên nhãn phi thường

       Có thể thấy rõ vô lường báu châu

          Đã từ lâu vùi sâu chôn phủ

          Ở khắp nơi, có chủ hoặc không

              Gia-chủ báu rất thật lòng

       Đến vua Thiện Kiến oai phong, tâu rằng :

 

       “ Tâu Đại Vương ! Đừng hằng lo nghĩ

          Thần có cách xử lý thích nghi

              Tài sản Đại Vương thuận tùy ”.

 

       Vua Đại Thiện Kiến cùng đi vị này

          Dùng thuyền ngự, chọn ngay phu trạo

          Giữa sông Hằng, rồi bảo vị này :

          – “ Này Gia-chủ báu ! Tại đây

       Trẫm muốn có được vàng ngay tức thì ! ”

 

    – “ Tâu Đại Vương ! Hãy đi vào bến

          Bất cứ bờ nào đến cũng hay ”.

 

          – “ Nhưng Trẫm muốn tại nơi đây

       Giữa giòng sông rộng có ngay vàng đầy ”.

 

          Gia-chủ báu thọc tay xuống nước

          Lôi lên được một khạp đầy vàng.

 

          – “ Đại Vương ! Đã đủ số vàng

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  254

 

       Đại Vương muốn có, hay càng nhiều thêm ? ”

 

     – “ Này Gia-chủ ! Khanh đem đã đủ

          Tài sản này để phụ cúng dường ”.

 

              Như vậy Đại Thiện Kiến Vương

   *  Có Gia-chủ báu tinh tường thu chi.

 

17.      Này A-Nan ! Diệu kỳ xuất hiện

          Tướng-quân báu cho Thiện Kiến Vương

              Có học thức rộng lạ thường

       Thông minh sáng suốt, kiên cường uy nghi

          Có khả năng thuận tùy khuyến cáo

          Giúp ý kiến chỉ đạo cho vua

              Khi nào cần tiến hay chưa

       Khi nào lùi lại cho vừa hành binh

          Khi đáng dừng, hành dinh hạ trại.

 

          Đến tâu vua : “ Chớ ngại, âu lo

              Hạ thần sẽ cố vấn cho

       Đại Vương yên trí trong trò điều binh ”.

         Như vậy là thình lình xuất hiện  

      * Tướng-quân báu của Thiện Kiến Vương.

 

              Đó là bảy báu  phi thường 

      Của vị Thánh Chuyển Luân Vương phước nhiều.

 

18.       Này A-Nan ! Bốn điều vi diệu

          Như Ý Đức của Thiện Kiến Vương 

              Thế nào bốn điều phi thường ?

 

      A-Nan ! Thứ nhất Thánh Vương vị này

          Thân cao lớn, đẹp trai, khả ái

          Tâm thư thái, sắc diện tuyệt luân

              Cử chỉ thanh lịch, tánh thuần

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  255

 

       Thấy xa hiểu rộng, thấm nhuần suy tư

          Này A-Nan ! Đây như-ý-đức

          Điều thứ nhứt của Thiện Kiến Vương.

 

19.          Thứ hai, vua sống thọ trường

       Tuổi đời hơn hẳn người thường thế gian.

 

20.      Điều thứ ba, hoàn toàn ít bệnh

          Ít tai ương xảy đến thân vua

              Thân nhiệt điều hòa sớm trưa

       Không quá nóng, lạnh ; ngăn ngừa bệnh duyên.

 

21.      Điều thứ tư, Vua hiền Thiện Kiến

          Được Bàn-môn ái kính, mến yêu

              Các Gia-chủ ngưỡng mộ nhiều

       Thương mến, ưu ái như chiều cha con.

 

          Này A-Nan ! Vuông tròn nghĩa cử

          Thiện Kiến Vương đối xử thân tình

              Với bốn chúng và dân mình

       Ái kính, mến mộ, công bình yêu thương.

          Bà-la-môn cũng dường Gia-chủ

          Được chăm lo đầy đủ của vua.

 

              Khi vua ngự giá theo mùa

       Đến vườn ngự uyển tránh trưa nắng hè

          Bà-la-môn theo xe vua ngự

          Cùng Gia-chủ tâu rõ nguồn cơn :

 

            “ Đại Vương cho xe chậm hơn   

       Chúng tôi chiêm ngưỡng Đại Vương lâu dài ”.

 

          Vua cũng bảo người nài xe ngựa :

       “ Hãy cho xe chậm nữa, hỡi khanh !

              Để Trẫm thấy được rõ, rành

       Bàn-môn, Gia-chủ tín thành dài lâu ”.

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  256

 

          Nhờ phước sâu, bốn như-ý-đức

          Thiện Kiến Vương quả thực đủ đầy.

 

22.           A-Nan ! Chuyển Luân Vương này

       Một hôm suy nghĩ : “ Phải xây nhiều hồ

          Để trồng sen. Trên bờ thẳng tắp

          Cây Sa-la như sắp thành hàng

              Cứ trăm cung tầm cách ngang

       Một hồ sen rộng trồng toàn hoa sen.

 

          Những hồ sen xây nhiều loại gạch

          Loại bằng vàng, ngọc thạch lưu ly,

              Bằng bạc, thủy tinh đồng thì

       Sáng ngời rực rỡ chẳng chi sánh bằng.

          Ngoài bốn loại gạch căn bản đó

          Lại còn có tầm cấp bốn tầng

              Cũng bằng châu báu quý trân :

       Lưu ly, bằng bạc, bằng vàng, thủy tinh

 

      –  Tầm cấp vàng, tạo hình cột trụ

          Chắn ngang và đầu trụ bạc ròng,

           –  Tầm cấp bằng bạc làm xong

       Cột, chắn, đầu trụ vàng ròng tạo ra,

      –  Tầm cấp là lưu ly tạo đủ

          Cột, chắn ngang, đầu trụ thủy tinh,

            –  Tầm cấp làm bằng thủy tinh 

       Cột, chắn, đầu trụ tạo hình lưu ly.

 

          Có lan can chu vi bao bọc

          Hàng bằng vàng chọn lọc kỹ càng

              Một hàng bằng bạc đẹp sang.

   –  Lan can trụ bạc, chắn ngang bằng vàng

          Cũng được tạo bằng vàng đầu trụ,

      –  Lan can có cột trụ bằng vàng

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  257

 

              Thì có đầu trụ, chắn ngang                        

       Đều làm bằng bạc, hoàn toàn kỳ công.

 

23.      Khi xây xong những hồ sen đó

          Chuyển Luân Vương lại có nghĩ suy :

            “ Ta đã xây những liên trì

       Phải đem trồng xuống tức thì hoa sen

          Các loại sen : hồng, xanh, vàng, trắng

          Khắp bốn mùa dù nắng hay mưa.

              Những ai thấy sen, thích ưa

       Có thể tự tiện lấy vừa ý riêng

          Làm tràng hoa để chuyên trang trí

          Cho mọi nơi tuyệt mỹ, huy hoàng ”.

 

              Nghĩ rồi, ra lệnh đem sang

       Trồng các hồ ấy sen vàng, sen xanh

          Sen trắng, hồng cũng nhanh trồng xuống.

 

          Vua lại khởi ý muốn thiện lành :

           “ Trên bờ hồ sen sẵn dành

       Đặt người hầu tắm tinh anh rành nghề

          Để phục vụ mọi bề tắm gội

          Cho những người qua lại nắng nôi ”.

 

              Này A-Nan-Đa ! Thế rồi

       Vua Đại Thiện Kiến lại ngồi nghĩ suy :

       “ Xây hồ sen chỉ vì sinh chúng,

          Trên bờ hồ sử dụng làm nơi

              Bố thí đồ ăn mọi thời

       Cùng các thức uống, đồ chơi, áo quần

          Thí xe cộ ai cần xe cộ

          Thí đồ nằm ai đó đang cần

              Đàn bà, vàng, bạc quý trân 

       Sẵn sàng bố thí, quân phân ai cần.

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  258

 

24.      Này A-Nan ! Bàn-môn các vị

          Cùng những vị Gia-chủ giàu sang

              Đem theo nhiều tiền, bạc, vàng

       Đến vua Thiện Kiến, nghiêm trang thưa rằng :

 

       “ Tâu Đại Vương ! Lòng hằng kính mộ

          Xin Ngài hãy thu chỗ lễ này ”.

 

              Đại Thiện Kiến Vương nói ngay :

 

    “ Các khanh ! Trẫm có đủ đầy kim ngân

          Nhiều tiền bạc do dân đóng thuế

          Đúng theo pháp dùng để chi tiêu   

              Các việc công ích bản triều

       Hoàng gia chi dụng cũng đều từ đây.

          Tiền bạc này các khanh hãy giữ

          Để chi dùng những thứ mình cần ”.

 

              Bản-môn, Gia-chủ phân vân

       Thấy vua từ chối kim ngân bạc tiền

          Họ đứng riêng một bên, bàn luận :

 

       “ Tiền bạc chúng ta muốn tiến dâng

              Nhưng nay vua lại không cần

       Đem về cũng dở, tiêu dần mất tăm

          Hay chúng ta quyết tâm xây dựng

          Một lâu đài bền vững cho vua ”.

 

              Bàn xong, họ đến tâu vua

       Xin được thực hiện việc vừa nghĩ ra

          Đại Thiện Kiến Vương-gia im lặng

          Tỏ ý nhận đề nghị nói trên.

 

25.           Này A-Nan ! Ý tương liên

       Thiên Chúa Đế-Thích biết liền chuyện đây

           Nên Sắc-Ka gọi ngay cận sự

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  259

 

           Là Thiên-tử Vít-Sá-Kam-Ma                

              Tức là Tỳ-Thủ-Yết-Ma  (1)

        Chuyên việc xây dựng đền nhà cõi Thiên :

 

    – “ Này Thiên-tử ! Hãy liền xây dựng

          Một lâu đài bền vững nguy nga

              Cho Đại Thiện Kiến Vương-gia ”.

 

 – “ Xin vâng Thiên Chủ ! Tôi ra đi liền ”.

          Rồi dễ dàng như viên lực sĩ

          Duỗi cánh tay hay chỉ co tay

              Vít-Sá-Kam-Ma vị này

       Ta-Va-Tim-Sá, biến ngay tức thì

          Hiện trước mặt của vì Thánh Đế

          Đại Thiện Kiến ; thi lễ thưa qua :

 

          – “ Vâng lệnh Thiên chúa Sắc-Ka

       Đến xây cung điện Tham-Ma cho ngài ”.

          Vua Thiện Kiến ngồi ngay im lặng

          Là cách vua chấp nhận ý này.

 

              Tỳ-Thủ-Yết-Ma  làm ngay

       Xây dựng Đam-Má lâu đài nguy nga.

 

26.      Từ hướng Nam suốt qua hướng Bắc

          Bề rộng mặt đến nửa do-tuần

              Bề dài đến một do-tuần     

       Đông Tây là hướng cũng thuần bề sâu

          Nền nhà cao cở vào năm thước

      –  Ba loại gạch xây được công trình

              Bằng vàng, lưu ly, thủy tinh

   –  Tám bốn ngàn cột lung linh sắc màu

          Lưu ly châu, thủy tinh, vàng, bạc

    _______________________________

   (1) : Visasakamma – Tỳ-Thủ-Yết-Ma .

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  260

 

          Làm cột trụ với các loại này.

           –  Bốn loại sàng tọa sẵn bày

       Khiến cho Tham-Má lâu đài đẹp sang

          Bằng bạc, vàng, thủy tinh, ngọc khảm.

 

          Hai mươi tám bậc cấp để lên

              Bằng bốn loại báu kể trên

   –  Bậc vàng thì có cột lên bằng vàng  

          Có chắn ngang, trụ đầu bằng bạc,

          –  Tầm cấp bạc, cột trụ bạc ròng

              Bằng vàng đầu trụ, chấn song,

   –  Lưu ly tầm cấp, cột ròng lưu ly

          Bằng thủy tinh chắn ghi, đầu trụ,

      –  Bậc thủy tinh, cột trụ thủy tinh

              Lưu ly đầu trụ, chắn xinh.

 

       A-Nan ! Cung điện uy linh cao vời,

          Lâu đài đó khắp nơi châu ngọc

          Tám bốn ngàn phòng ốc quý sang

              Lưu ly, thủy tinh, bạc, vàng

   –  Phòng ốc bằng bạc, giường vàng bày ra  

      –  Nếu phòng ốc nào là vàng tạc

          Thì giường nằm bằng bạc chạm hoa,

           –  Phòng lưu ly, giường bằng ngà,

   –  Phòng thủy tinh có giường là san-hô .  

 

       + Cửa đi vô phòng vàng có dựng

          Cây sa-la bạc, đứng thẳng hàng

              Lá và trái cây bằng vàng.

    + Cửa phòng bằng bạc, cây vàng sa-la

          Lá, trái cây đều là bạc thỏi

       + Phòng lưu ly, cây loại thủy tinh   

              Trái, lá lưu ly thành hình

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  261

 

    + Cửa thủy tinh, có cây bằng lưu ly                

          Lá, trái thì thủy tinh lóng lánh

          Thật lộng lẫy quang cảnh lâu đài !

 

27.           A-Nan ! Vua lại nghĩ hoài

       Về việc trang trí lâu đài hoàng kim :

.      

       “ Đại Trang Nghiêm cao-đường chính diện

          Trước nơi này thực hiện dựng lên

              Rừng cây sa-la tạo nên

       Toàn là vàng cả, quý bền đẹp sang

          Tại nơi đây, ta sang để nghỉ

          Vào ban ngày, hoan hỷ an nhàn ”. 

 

28.           Lâu đài hai dãy lan can

       Một dãy bằng bạc, một hàng vàng y

      –  Lan can, cột trụ thì vàng phủ

          Có chắn ngang, đầu trụ bạc ròng.

           –  Lan can, cột trụ bạc ròng

       Chắn ngang, đầu trụ cũng đồng vàng y.

 

29.      Lâu đài này có hai màn lưới

          Gắn chuông linh trên dưới hài hòa.

            –  Màn lưới bằng vàng giăng qua  

       Chuông linh bằng bạc thật là xinh xinh.

      –  Màn lưới bạc, chuông linh vàng ánh

          Lâu đài khác khó sánh, tuyệt vời.

 

              Khi gió thổi nhẹ chơi vơi

       Hai hàng chuông khánh đồng thời chuyển rung

          Tạo âm thanh vô cùng vi diệu

          Thật khả ái, nhạc điệu êm tai

              Giống như nhạc sĩ đại tài

       Các loại nhạc khí ngắn dài tấu lên.

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  262

 

          Kinh đô trên, Ku-Sa-Va-Tí                            

          Có những kẻ thường chỉ ăn chơi

              Rượu chè, cờ bạc mọi nơi

       Họ sẽ nhảy múa, đồng thời hát ca

          Theo âm điệu chuông và linh đó

          Khi có gió rung chuyển lưới này.

 

30.           A-Nan ! Lâu đài được xây

       Khi đã hoàn tất, đêm ngày uy nghi

          Khó nhìn xem bởi vì bao bọc

          Toàn vàng, bạc, châu ngọc tạo ra

              Mặt trời chiếu sáng chói lòa

       Không thể trông thấy dù là gần, xa

          Lâu đài thật nguy nga, tráng lệ

          Khi mây che, mới dễ thấy qua

              Chiêm ngưỡng lâu đài Tham-Ma

       Vì mắt không bị chói lòa phản quang.

 

31.      Này A-Nan ! Rồi vua Thiện Kiến

          Lại thực hiện xây một hồ sen

              Cũng đặt Tham-Ma là tên

       Ở phía trước mặt lầu đền Tham-Ma

          Hướng đông qua hướng tây bề rộng

          Một do-tuần tính phỏng cho an

              Hướng nam qua Bắc bề ngang

       Nửa do-tuần tính, xây toàn báu châu.

 

          Gạch bốn màu, bằng vàng hay bạc

          Bằng thủy tinh, loại khác : lưu ly

              Hăm bốn tầm cấp bước đi

       Bằng bốn thứ báu đồng thì nói trên.

 

      –  Tầm cấp vàng. dựng lên cột trụ

          Cũng bằng vàng, đầu trụ bạc ròng

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  263

 

              Chắn ngang cũng bằng bạc ròng.               

   –  Tầm cấp bằng bạc, chắn song bằng vàng

          Cột trụ bạc, bằng vàng đầu trụ.

      –  Bậc lưu ly, cột trụ lưu ly,  

              Chắn ngang, đầu trụ này thì

       Thủy tinh được tạc, uy nghi công trình.

      –  Bậc thủy tinh, thủy tinh cột trụ

          Chắn ngang và đầu trụ lưu ly.

 

              Hồ sen Tham-Má chu vi

       Lan can hai loại cực kỳ quý sang

          Loại bằng vàng, loại kia bằng bạc

      –  Lan can vàng, bằng bạc chắn ngang

              Đầu trụ bạc, cột trụ vàng.

   –  Lan can bằng bạc, chắn ngang bằng vàng

          Đầu trụ vàng, trụ thì bằng bạc.

 

32.      Nhìn bao quát, có bảy hàng cây

              Sa-la bao bọc hồ này

       Bằng bảy thứ báu đêm ngày lung linh :

          Hoặc thủy tinh, lưu ly, vàng, bạc,

          Hoặc san-hô, loại khác : xa cừ

              Một hàng cây nữa làm từ

       Bằng mọi thứ báu công phu tạo thành.

 

      –  Cây thân vàng, lá cành bằng bạc

          Trái cây cũng bằng bạc sum suê.

           –  Cây thân bằng bạc thuộc về

       Lá cây, chùm trái mọi bề vàng y.

      –  Thân cây bằng lưu ly quý giá

          Thì trái, lá bằng loại thủy tinh.

           –  Nếu thân cây bằng thủy tinh 

       Lá, trái được tạo nguyên hình lưu ly.

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  264

 

      –  Thân cầu kỳ bằng san hô cả

          Thì trái, lá bằng loại xa cừ.                           

           –  Thân cây nếu bằng xa cừ

       Lá cây, chùm trái làm từ san hô.

      –  Thân, trái, lá điểm tô rực rỡ

          Bằng mọi thứ báu ở trên đời.

 

              Khi gió thổi nhẹ chơi vơi

       Các hàng cây đó đồng thời chuyển rung

          Tạo âm thanh vô cùng vi diệu

          Thật khả ái, nhạc điệu êm tai

              Giống như nhạc sĩ đại tài

       Năm loại nhạc khí ngắn dài tấu lên.

 

          Kinh đô trên, Ku-Sa-Va-Tí

          Có những kẻ thường chỉ ăn chơi

              Rượu chè, cờ bạc mọi nơi

       Họ sẽ nhảy múa, đồng thời hát ca

          Theo âm điệu Sa-la cây đó

          Khi có gió làm chuyển rung cây.

 

33.           A-Nan ! Khi lâu đài này

       Cùng hồ Tham-Má được xây xong rồi      

          Chuyển Luân Vương tức thời cung thỉnh

          Bà-la-môn, thanh tịnh Sa-môn

              Cúng dường trọng thể, kính tôn

       Tại cung điện mới, bảo tồn tín tâm.

          Đức vua lại thành tâm thiện ý                             

          Nguyện hoan hỷ cung dưỡng đủ đầy

              Điều cần của các vị này

       Rồi vua ngự đến lâu đài Đam-Ma.

 

* * *

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  265

 

 

PHẦN  II  :

 

 1.       A-Nan-Đa !  Đức vua Thiện Kiến

          Chính là vị Thánh Chuyển Luân Vương

              Tự mình suy nghĩ tận tường :

    “ Quả báo ta có, hiện đương hưởng này

          Do nghiệp gì mà nay được hưởng

          Oai thần lực, sung sướng an nhàn ? ”.

 

              Thế rồi , hỡi này A-Nan !  

       Vua nghĩ : “ Quả báo quý sang hiện tiền

          Là do duyên đến từ ba nghiệp

          Các thiện nghiệp đã tạo rất nhiều :

             ‘Bố thí’, ‘Tự Chế’, ‘Tự Điều’.

 

 2.    Rồi vua bước tới phù kiều để sang

          Đến cao-đường Đại Trang Nghiêm đó

          Đứng trước cửa, vua ngó lâu đài

              Thốt lời cao hứng tỏ bày

       Đạo tâm thuần hậu thẳng ngay của mình :

 

      “ Hãy dừng tư tưởng dục tình

        Hãy dừng sân hận, vô minh không chừng

        Tư tưởng não hại hãy dừng

        Chấm dứt dục vọng, hãy ngừng hận sân

        Chấm dứt não hại vô ngần

       ( An vui tự tại, tâm thân nhẹ nhàng )”.       

       

 3.       Này A-Nan ! Đức vua Thiện Kiến

          Với biểu hiện của bậc đế vương

              Đến Đại Trang Nghiêm cao-đường

       Ngự trên bảo tọa thánh vương bằng vàng.

 

          Ly ác pháp, hỷ hoan ly dục

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  266

 

          Chứng, an trú vào mục Nhất Thiền

              Trạng thái hỷ lạc tự tâm

       Sinh do ly dục, với Tầm, Tứ chuyên.

 

          Này A-Nan ! Vua hiền Thiện Kiến

          Lại tiếp tục chuyển biến trong thiền

              Diệt Tầm, diệt Tứ  được yên

       Chứng và an trú vào Thiền thứ hai

          Một trạng thái ra ngoài Tầm, Tứ

          Do định sinh, nội tỉnh nhất tâm

 

              Ly hỷ trú xã, nhất tâm 

       Chánh niệm, tỉnh giác thì thân cảm liền

          Sự lạc thọ ; Thánh hiền gọi đủ

          Là ‘Xã niệm lạc trú’, tâm chuyên

              Chứng và an trú Tam Thiền

       Với sự lạc thọ thấm liền tự thân.

 

          Này A-Nan ! Rồi vua Thiện Kiến

          Lại tiếp tục chuyển biến trong thiền

              Xã lạc, xã khổ – tâm yên

       Diệt hỷ, ưu, cảm thọ liền trước đây

          Chứng, trú vào Thiền này Đệ Tứ

          Không khổ, lạc ; không giữ niệm nào

              Thanh tịnh, an lạc tiêu dao

       Với tâm thuần tịnh thấm sâu trong thiền.

 

 4.       Này A-Nan ! Xã thiền thư thái

          Thiện Kiến Vương ra khỏi cao-đường

              Đại Trang Nghiêm tại trung ương

       Rồi vua đi đến cao-đường vàng y

          Ngự bảo tọa uy nghi bằng bạc

          Trú an lạc biến mãn một phương

              Với tâm câu hữu Từ thường,

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  267

 

       Cũng vậy, đối với các phương : thứ nhì

          Phương ba, tư  – đồng thì nói tới

          Khắp thế giới : trên, dưới, bề ngang

              Hết thảy phương xứ mọi đàng

       Khắp vô-biên-xứ đã an trú nhằm.

 

          Nay biến mãn, tâm câu hữu với

          Từ, Bi, Hỷ rồi tới Xã liền

              An trú quảng đại vô biên

       Không sân, không hận ; cả miền bốn phương

          Thật vô lường khắp cùng thế giới

          Khắp phương xứ trên, dưới, ngang tầm        

              An trú biến mãn thậm thâm

       Câu hữu Vô lượng bốn tâm : với Từ,  

          Bi, Hỷ, Xã, bài trừ sân hận

          Khắp cùng tận, quảng đại vô biên.        

 

 5.           Này A-Nan ! Đại phước duyên

       Vua Đại Thiện Kiến hiện tiền hưởng qua

          Có hằng sa nổi chìm tài sản

          Chuyển Luân Vương viên mãn đức lành : 

 

           -  Tám vạn bốn ngàn kinh thành

       Ku-Sa-Va-Tí nổi danh đứng đầu,

 

       -  Tám bốn ngàn đài lầu cao ngất

          Thì Tham-Ma đệ nhất lâu đài,

 

           -  Cao-đường tám bốn ngàn nơi

       Đại Trang Nghiêm đó, chính nay đứng đầu, 

 

       -  Tám bốn ngàn bảo châu sàng tọa 

          Bằng vàng, bạc hay cả bằng ngà

              Bằng gỗ quý chạm trổ ra

       Được trải tấm đệm thêu hoa chỉ vàng

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  268

 

          Tấm da trắng, mịn màng dê núi

          Có tàn lọng kết tụi che cao

              Có gối rực rỡ hai đầu

       Những sàng tọa đó không đâu sánh bằng.

 

       -  Có tám vạn bốn ngàn voi quý

          Được trang trí vàng ngọc kim sa

              Tượng-vương U-Pô-Sa-Tha

       Voi báu đệ nhất, tinh hoa đứng đầu.

 

       -  Tám bốn ngàn mạnh cao ngựa quý

          Được trang trí tấm phủ gấm, châu

              Lưới vàng che chắn trước sau

       Vá-La-Há-Ká  đứng đầu, mã-vương

          Cờ vàng thường điểm trang ngựa báu.

 

      -  Tám bốn ngàn tuyệt hảo cổ xe

              Những tấm thảm quý trải, che

       Da sư tử hay thuộc về cọp, beo

          Hoặc bằng gấm, vải thêu vàng rực

          Đồ trang sức bằng ngọc, bằng vàng

              Bằng các thứ báu quý sang

       Oai phong lẫm liệt, cờ vàng tung bay,

          Lưới bằng vàng đêm ngày che chắn

          Xe thù thắng Vê-Chá-Danh-Ta

              Cổ xe đệ nhất kể ra.

 

    -  Tám bốn ngàn loại ngọc ngà bảo trân.

 

       -  Tám bốn ngàn phi tần mỹ nữ

          Hoàng hậu tự là Thiện Hiền Phi

              Su-Phách-Đa - đệ nhất phi.

 

    -  Gia-chủ tám bốn ngàn vì giàu sang 

          Gia-chủ-báu đứng hàng đệ nhất.

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  269

 

       -  Sát-Đế-Lỵ vào bậc anh tài                          

              Tám vạn bốn ngàn người này

       Thì Tướng-quân-báu vị đây đứng đầu.

 

       -  Tám bốn ngàn to cao bò sữa

          Với trang sức bằng vải cây đay

              Bịt đồng sừng bò cả bầy.

 

    -  Tám bốn ngàn vải mỏng, dày Kô-Ti

          Với chất lượng quý, vì tinh diệu

          Như vải gai, lụa, nhiễu, bông, nhung.

 

          -  Tám bốn ngàn loại cháo dùng

       Tha-Li-Pa-Ká được cung cấp nhiều

          Loại cháo sữa này đều thơm bổ

          Sáng, chiều có cơm để cúng dường.

 

 6.           Để phục vụ Thiện Kiến Vương 

       Sáng, chiều voi đến thường thường rất đông

          Tám bốn ngàn voi đồng phục vụ

          Nhưng Vua nghĩ : “ Quá đủ hằng ngày

              Chỉ cần một nửa số này.

       Ta hãy quyết định ra ngay lệnh truyền

          Mỗi trăm năm đổi phiên một nửa

          Bốn hai ngàn tuyển lựa voi thay ! ”.

 

              Này A-Nan ! Rồi vua này

       Gọi Tướng-quân-báu, bảo ngay ý mình :

       “ Này Hiền khanh ! Từ nay ra lệnh

          Mỗi trăm năm voi đến điện tiền

              Bốn hai ngàn voi cần chuyên

       Trăm năm sau lại đổi phiên số này ”.

 

          Tướng-quân báu vâng ngay chỉ dụ

          Sắp xếp voi phục vụ theo phiên.

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  270

 

 7.           A-Nan ! Hoàng hậu hiện tiền

       Su-Phách-Đa – bỗng nghĩ liền đến vua :

        “ Nhiều trăm năm như vừa trước mắt

          Ta được hầu một bậc Luân Vương

              Ngài là Đại Thiện Kiến Vương

       Nay hãy đi đến cao-đường để thăm ”.

 

          Bà nghĩ thầm, rồi kêu cung nữ :

       “ Xưa đức vua ân tứ các ngươi

              Lòng tuân kính chẳng đổi dời

       Chúng ta hãy đến tại nơi cao-đường

          Để thăm vua hiện đương an nghỉ

          Đại Trang Nghiêm hùng vĩ cao-đường

              Tắm gội, mặc áo vàng thường

       Để đến yết kiến Đại Vương hôm này ”.

      

          Các cung nữ vâng ngay lệnh bảo.

        

          Sú-Phách-Đa hoàng hậu gọi liền

              Tướng-quân báu đến trước hiên

       Yêu cầu ban bố lệnh truyền tướng binh

          Bốn binh chủng nghiêm minh sắp sẵn

          Để cùng đi gặp đấng Cửu Trùng.

 

              Tướng quân vâng lệnh phục tùng

       Điều quân hộ tống để cùng đi qua

          Đến lâu đài Tham-Ma ưu thắng

          Hoàng hậu liền đi thẳng lên lầu

              Đến Đại Trang Nghiêm điện cao

       Bà đứng dựa cửa, không vào bên trong.

 

          Vua nghe tiếng người đông ồn quá

          Liền nghĩ rằng : “ Chuyện lạ nào đây ?

              Như cả quần chúng đông vầy

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  271

 

       Vang rền tiếng động ở ngay tiền đường ? ”

 

          Đức vua từ cao-đường ra khỏi

          Thấy hoàng hậu tại lối lên lầu

              Bảo với hoàng hậu : “ Đừng vào !

       Ái khanh hãy đợi giây lâu nơi này ”.

 

 9.       Bảo thị vệ hàng ngày hầu cận :

       “ Khanh hãy mang cẩn thận giường vàng

              Ra khỏi cao đường, đem sang

       Rừng cây long-thọ bằng vàng cho ta ! ”

 

          Viên thị vệ nghe và vâng lệnh

          Mang giường vàng đem đến sẵn sàng

              Tại rừng sa-la bằng vàng

       Vua liền nằm xuống nghiêm trang thuần từ

          Dáng oai vệ như sư tử chúa

          Nghiêng bên phải, chân tựa lên nhau  

              Chánh niệm tỉnh giác, thở sâu

       A-Nan ! Tâm của vua vào tịnh yên.

 

10.      Su-Phách-Đa Hậu liền suy tưởng :

       “ Các căn của hoàng thượng sáng ngời

              Màu da thanh tịnh, nhuận tươi

       Mong rằng Thánh thượng sống đời dài lâu ”.  

 

          Rồi hoàng hậu liền tâu hoàng đế :

       “ Ngài đang có vô kể phước lành :     

 

           -  Tám vạn bốn ngàn kinh thành

       Ku-Sa-Va-Tí nổi danh đứng đầu,

          Hãy khởi tâm mong cầu, ái luyến 

          Hãy ái luyến đời sống thế gian

              Mong được sống mãi huy hoàng

       Mãi được hưởng thụ giàu sang của ngài.

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  272

 

       -  Tám bốn ngàn lâu đài cao ngất

          Thì Tham-Ma đệ nhất lâu đài,

 

           -  Cao-đường tám bốn ngàn này

       Đại Trang Nghiêm đó, chính nay đứng đầu, 

 

          Hãy khởi tâm mong cầu, ái luyến 

          Hãy ái luyến đời sống thế gian

              Mong được sống mãi huy hoàng

       Mãi được hưởng thụ giàu sang cõi trần.

 

       -  Tám bốn ngàn bảo châu sàng tọa 

          Bằng vàng, bạc hay cả bằng ngà

              Bằng gỗ quý chạm trổ ra

       Được trải tấm đệm thêu hoa chỉ vàng

          Tấm da trắng, mịn màng dê núi

          Có tàn lọng kết tụi che cao

              Có gối rực rỡ hai đầu

       Những sàng tọa đó không đâu sánh bằng.

 

       -  Có tám vạn bốn ngàn voi quý

          Được trang trí vàng ngọc kim sa

              Tượng-vương U-Pô-Sa-Tha

       Voi báu đệ nhất, tinh hoa đứng đầu.

 

          Hãy khởi tâm mong cầu, ái luyến 

          Hãy ái luyến đời sống thế gian

              Mong được sống mãi huy hoàng

       Mãi được hưởng thụ giàu sang cõi trần.

 

       -  Tám bốn ngàn mạnh cao ngựa quý

          Được trang trí tấm phủ gấm, châu

              Lưới vàng che chắn trước sau

       Vá-La-Há-Ká  đứng đầu, mã-vương

          Cờ vàng thường điểm trang ngựa báu.

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  273

 

       -  Tám bốn ngàn tuyệt hảo cổ xe               

              Những tấm thảm quý trải, che

       Da sư tử hay thuộc về cọp, beo

          Hoặc bằng gấm, vải thêu vàng rực

          Đồ trang sức bằng ngọc, bằng vàng

              Bằng các thứ báu quý sang

       Oai phong lẫm liệt, cờ vàng tung bay,

          Lưới bằng vàng đêm ngày che chắn

          Xe thù thắng Vê-Chá-Danh-Ta

              Cổ xe đệ nhất kể ra.

 

   -  Tám bốn ngàn loại ngọc ngà bảo trân.

 

          Hãy khởi tâm mong cầu, ái luyến 

          Hãy ái luyến đời sống thế gian

              Mong được sống mãi huy hoàng

       Mãi được hưởng thụ giàu sang cõi trần.

 

       -  Tám bốn ngàn phi tần mỹ nữ

          Mà Nữ-báu vinh dự đứng đầu

              Tất cả thuộc vua từ lâu.

 

    -  Gia-chủ tám bốn ngàn, vào bậc sang 

          Gia-chủ-báu đứng hàng đệ nhất.

 

       -  Sát-Đế-Lỵ vào bậc anh tài

              Tám vạn bốn ngàn người này

       Thì Tướng-quân-báu vị đây đứng đầu.

 

          Hãy khởi tâm mong cầu, ái luyến 

          Hãy ái luyến đời sống thế gian

              Mong được sống mãi huy hoàng

       Mãi được hưởng thụ giàu sang cõi trần.

 

       -  Tám bốn ngàn to cao bò sữa

          Với trang sức bằng vải cây đay

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  274

 

              Bịt đồng sừng bò cả bầy.

    -  Tám bốn ngàn vải mỏng, dày Kô-Ti

          Với chất lượng quý, vì tinh diệu

          Như vải gai, lụa, nhiễu, bông, nhung.

 

          -  Tám bốn ngàn loại cháo dùng

       Tha-Li-Pa-Ká được cung cấp nhiều

          Loại cháo sữa này đều thơm bổ

          Sáng, chiều có cơm để cúng dường.

 

              Tất cả đều thuộc Đại Vương

       Hằng hà sa số, vô lường phước sâu

          Hãy khởi tâm mong cầu, ái luyến 

          Hãy ái luyến đời sống thế gian

              Mong được sống mãi huy hoàng

       Mãi được hưởng thụ giàu sang cõi trần ”.

 

11.      Này A-Nan ! Đức vua Thiện Kiến

          Nghe những lời luận biện như trên

              Đã do hoàng hậu nói lên

       Vua vẫn điềm tỉnh, an nhiên trả lời :

 

    – “ Đã lâu rồi, Hậu từng đã nói

          Với trẫm bằng lời nói dịu dàng

              Hòa ái, dễ chịu, vui an

       Thế mà nay Hậu lại đang dùng lời

          Không hòa ái, không lời dễ chịu ”.

 

   – “ Tâu Đại Vương ! Thiếp liệu thế nào ?

              Phải dùng lời lẽ ra sao ? ”.

 

  – “ Hoàng hậu phải nói trước sau thế này :

 

        ‘ Mọi sự vật đều hay thay đổi

          Không trường tồn, mỗi mỗi biến dời

              Dù cho khả ái nhất đời

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  275

 

       Đều bị biến hóa, nhất thời đổi thay !

          Đại Vương nay chớ nên quyến luyến,

          Mệnh chung khi ái luyến dâng trào

              Thật là đau khổ biết bao !

       Sẽ bị sa đọa không sao kể rồi !

 

          Vật trên đời : Kinh thành, đài các

          Đại cao đường, vàng bạc, long sàng

              Nào voi, nào ngựa, xe sang

       Châu ngọc, mỹ nữ – cũng toàn huyễn hư !

 

          Tướng quân báu hay như gia-chủ

          Nhiều bò sữa, đầy đủ gấm nhung  

              Nào là cơm cháo để dùng

       Chỉ là phương tiện, tựu trung không bền.

 

          Xin Đại Vưong chớ nên ái luyến

          Từ bỏ chuyện tham muốn mọi điều ’.

              Mới là lời nói đáng yêu

       Xã ly, dứt bỏ - cần nêu hạnh này ! ”.

 

12.      Nghe vua nói lời đầy trách móc

          Hoàng hậu đã buồn khóc, lệ tuông

              Tâu với Đại Thiện Kiến Vương

       Đáp lại với ý của Vương trình bày :

 

    – “ Tâu Đại Vương ! Xin ngài thứ lỗi.

          Thiếp cũng hiểu vật đổi sao dời 

              Mọi vật ái luyến trên đời

       Không có thực thể, không nơi trụ hoài

          Nay tôn ý của ngài hiểu thấu

          Sự biến hoại pháp ảo hữu vi.

 

              Xin Đại Vương hãy minh tri

       Luôn quán tưởng đến những gì thậm thâm

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  276

 

          Chớ mệnh chung với tâm quyến luyến

          Mệnh chung khi ái luyến dâng trào

              Đau thương, đáng trách biết bao

       Sẽ bị sa đọa khổ đau hãi hùng !

          Tài sản ngài vô cùng vô tận

          Các món báu dành sẵn cho ngài

              Chớ nên tham muốn, dứt ngay !

       Từ bỏ ái luyến đời này, thân ta ! ”. 

 

13.      A-Nan-Đa ! Không lâu sau đó

          Đại Thiện Kiến vua nọ mệnh chung.

              Cảm giác của sự mệnh chung

       Giống như một vị đã dùng bữa ăn

          Rất thịnh soạn, nên hằng buồn ngủ

          Chợp mắt ngủ, tỉnh lại tức thời

              Thấy mình sinh lên cõi Trời

       Cõi Phạm Thiên ấy sáng ngời hào quang

          Rất tự tại. lạc an, hưởng tiếp.

 

          Mà vua này tiền kiếp xa xưa

              Nhờ vào phước báu chẳng vừa

       Sanh làm hoàng-tử con vua sang giàu.         

 

          Tám bốn ngàn năm sau chuyển kiếp

          Làm Phó Vương hưởng tiếp an nhàn.

 

              Cũng số tám vạn bốn ngàn

       Được làm hoàng-đế giàu sang vô vàn. 

       

          Trải tám vạn bốn ngàn năm chẵn

          Kiếp kế tiếp sinh thẳng hoàng-cung

              Làm Chuyển Luân Vương oai hùng

       Sống đời phạm-hạnh vô cùng tịnh thanh

          Trong lâu đài nổi danh Tham-Má

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  277

 

          Tứ thần-túc tu đã thấm nhuần

              Sau khi thân hoại mạng chung

       Cõi Phạm Thiên giới muôn trùng, sinh lên.

 

14.      Này A-Nan ! Con nên suy nghĩ :

       ‘ Đại Thiện Kiến, một vị Thánh Vương

              Là ai khác kiếp hiện đương ? ’

 

       Chẳng ai khác cả, đường đường là Ta !

      

          Tiền kiếp xưa, chính ta sinh lại

          Là vua Đại Thiện Kiến, Luân Vương

              Vua có tài sản vô lường

       Bảy báu xuất hiện cho Vương sẵn dùng

          Ta đã có muôn trùng, vô số

          Người ; vật báu, các chỗ sẵn dành :

 

           -  Tám vạn bốn ngàn kinh thành

       Ku-Sa-Va-Tí nổi danh đứng đầu,

 

       -  Tám bốn ngàn đài lầu cao ngất

          Thì Tham-Ma đệ nhất lâu đài,

 

           -  Cao-đường tám bốn ngàn này

       Đại Trang Nghiêm đó, chính nay đứng đầu, 

 

       -  Tám bốn ngàn bảo châu sàng tọa 

          Bằng vàng, bạc hay cả bằng ngà

              Bằng gỗ quý chạm trổ ra

       Được trải tấm đệm thêu hoa chỉ vàng

          Tấm da trắng, mịn màng dê núi

          Có tàn lọng kết tụi che cao

              Có gối rực rỡ hai đầu

       Những sàng tọa đó không đâu sánh bằng.

 

       -  Có tám vạn bốn ngàn voi quý

          Được trang trí vàng ngọc kim sa

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  278

 

              Tượng-vương U-Pô-Sa-Tha

       Voi báu đệ nhất, tinh hoa đứng đầu.

 

       -  Tám bốn ngàn mạnh cao ngựa quý

          Được trang trí tấm phủ gấm, châu

              Lưới vàng che chắn trước sau

       Vá-La-Há-Ká  đứng đầu, mã-vương

          Cờ vàng thường điểm trang ngựa báu.

 

      -  Tám bốn ngàn tuyệt hảo cổ xe

              Những tấm thảm quý trải, che

       Da sư tử hay thuộc về cọp, beo

          Hoặc bằng gấm, vải thêu vàng rực

          Đồ trang sức bằng ngọc, bằng vàng

              Bằng các thứ báu quý sang

       Oai phong lẫm liệt, cờ vàng tung bay,

          Lưới bằng vàng đêm ngày che chắn

          Xe thù thắng Vê-Chá-Danh-Ta

              Cổ xe đệ nhất kể ra.

 

    -  Tám bốn ngàn loại ngọc ngà bảo trân.

 

       -  Tám bốn ngàn phi tần mỹ nữ

          Nữ-báu đầu thứ tự đương thì

              Thuộc về vua, chẳng ai bì,

 

    -  Gia-chủ tám bốn ngàn vì giàu sang 

          Gia-chủ-báu đứng hàng đệ nhất.

 

       -  Sát-Đế-Lỵ vào bậc anh tài

              Tám vạn bốn ngàn người này

       Thì Tướng-quân-báu vị đây đứng đầu.

 

       -  Tám bốn ngàn to cao bò sữa

          Với trang sức bằng vải cây đay

              Bịt đồng sừng bò cả bầy.

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  279

 

    -  Tám bốn ngàn vải mỏng, dày Kô-Ti

          Với chất lượng quý, vì tinh diệu

          Như vải gai, lụa, nhiễu, bông, nhung.

 

           -  Tám bốn ngàn loại cháo dùng

       Tha-Li-Pa-Ká được cung cấp nhiều

          Loại cháo sữa này đều thơm bổ

          Sáng, chiều có cơm để cúng dường.

 

              Tất cả tài sản vô lường

       Đều thuộc ta cả, muôn phương phục tùng.

* * *

16.      Này A-Nan ! Nói chung các loại

          Hữu-vi-pháp biến hoại vô thường

              Đã vào quá khứ miên trường

       Không đáng tin tưởng, nó thường mỏng manh

          Không kiên cố, không lành, hữu hạn

          Phải nhàm chán, cần phải thoát ly

              Giải thoát khỏi tham, sân, si

     ( Thoát vòng sinh tử, vĩnh ly luân hồi ).

 

17.      A-Nan-Đa ! Ta thời nhớ lại

          Câu-Thi-Na, chính tại nơi này

              Luân hồi sinh tử chuyển xoay

       Ta đã bỏ xác tại đây sáu lần

      

          Khi tái sinh đến lần thứ bảy

          Là Vua Đại Thiện Kiến Chuyển Luân

              Dùng Đức dạy dân thấm nhuần

       Chánh Pháp vi diệu, nghiêm tuân giới điều

          Chuyển Luân Vương luôn nêu uy dũng

          Chinh phục khắp, nhưng cũng chở che

              Bảo vệ dân chúng mọi bề

       Đủ bảy món báu thuộc về Thánh Vương.

Trường Bộ - (T.2) Kinh 17 :  ĐẠI THIỆN KIẾN V.  * MLH –  280

 

          Chưa địa phương nào ta quan sát

          Mà Như Lai bỏ xác tám lần.

              Dù trong thế giới Thiên, Nhân

       Hay Phạm Thiên giới, trong tầng Ma Vương

          Trong Sa-môn hay thường Phạm-chí

          Ta cũng chỉ bỏ xác bảy lần.

 

              Giảng về tiền kiếp nhân thân

       Thế Tôn kết luận pháp bằng kệ ngôn :

 

      “ Pháp hữu vi chẳng trường tồn

        Vô thường biến hoại, dập dồn chuyển di

        Khởi lên rồi lại diệt đi,

        Tánh thường như vậy, chẳng gì bền lâu

        Chúng được sanh khởi lên mau

        Rồi lại hoại diệt, không sao còn hoài

        Chúng dừng hẳn, hạnh phúc thay !

        Vô cùng an lạc, hết ngay ưu phiền ! ”./-    

 

        Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật  ( 3 L )

 

 

 

*

*   *

 

         ( Chấm dứt Kinh 17 : ĐẠI THIỆN KIẾN VƯƠNG  – 

                                                Mahà Sudassana-sutta  )

 

 

 

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Senior Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com ; http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
quangduc@quangduc.com , tvquangduc@bigpond.com
KHÁCH VIẾNG THĂM
110,220,567