Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. [email protected]* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

10. Vài Câu Vấn Đáp Về Hành Thiền

01/02/201111:44(Xem: 9245)
10. Vài Câu Vấn Đáp Về Hành Thiền

CĂN BẢNPHẬT GIÁO
BìnhAnson
NhàXuất Bản Tổng Hợp TP. Hồ Chí Minh, TL. 2005 - PL. 2549
VàiCâu Vấn Đáp Về Hành Thiền

Tỳ-khưuDhammika
BìnhAnson lược dịch

---*---

VẤN:Thiền là gì?

ĐÁP:Thiền là một nỗ lực có ý thức để làm thay đổi sựvận hành của tâm. Tiếng Phạn Pàli cho chữ Thiền là "Bhavana",nghĩa là "làm tăng trưởng" hay "phát triển".

VẤN:Thiền có quan trọng không?

ĐÁP:Vâng, thiền rất quan trọng. Cho dù chúng ta muốn tốt đẹpbao nhiêu, cũng khó mà thay đổi được tâm ý, nếu chúng takhông thể thay đổi những tham dục vốn đã tạo nên cáchhành xử của chúng ta. Ví dụ, một người có thể nhận rarằng mình hay nóng nảy với vợ, và anh ấy tự hứa "Từđây về sau, tôi sẽ không nóng nảy như thế". Nhưng mộtgiờ sau, anh ấy có thể la mắng vợ mình, đơn giản là vìanh ấy không tự tỉnh thức, sự nóng nảy đã phát khởimà anh không biết được. Hành thiền giúp phát triển sựtỉnh thức và năng lực cần thiết để chuyển hóa các thóiquen đã ăn sâu trong tâm ý.

VẤN:Tôi nghe nói rằng hành thiền có thể rất nguy hiểm. Ðiềunầy có đúng không?

ĐÁP:Chúng ta cần có muối để sống. Nhưng nếu bạn ăn một kílô muối, thì nó sẽ giết bạn. Để sống trong thế giớihiện đại, bạn cần có xe ô tô; nhưng nếu bạn không tuântheo luật giao thông, hay trong lúc lái xe, bạn lại say rượu,thì xe ô tô trở thành cái máy nguy hiểm. Hành thiền cũnggiống như thế, nó cần thiết cho sự an lạc tinh thần, nhưngnếu bạn thực hành một cách sai lạc, nó sẽ tạo ra nhiềuvấn đề. Một số người có vấn đề như buồn nản, sợhãi vô lý hay bệnh tâm thần, họ nghĩ rằng thiền là mộtphương cách điều trị tức thời cho những vấn đề củahọ. Họ bắt đầu hành thiền và đôi khi vấn đề của họtrở nên tồi tệ hơn. Nếu bạn có vấn đề như thế, bạnnên tìm sự giúp đỡ của một chuyên gia tâm lý; sau khi bạncảm thấy khá hơn, bạn mới nên hành thiền. Một số ngườikhác, khi hành thiền, lại cố gắng quá mức, thay vì hànhthiền từ từ từng bước một, họ lại thực hành với quánhiều năng lực, và chẳng bao lâu họ kiệt sức.

Nhưngcó lẽ phần lớn những vấn đề trong khi hành thiền xảyra là do loại "thiền Kăng-ga-ru", hay "thiền chạy nhảy" (Kangaroo,Đại thử, là một loài thú lớn có túi trước bụng, đặcbiệt ở Úc, có thể nhảy xa bằng hai chân sau rất khỏe).Một số người đi đến một vị thầy để học thiền rồiáp dụng phương pháp thiền của vị ấy trong một thời gian;sau đó, họ đọc sách rồi quyết định thực hành theo sựchỉ dẫn trong sách; một tuần sau, có một thiền sư nổitiếng viếng thăm thành phố của họ và họ quyết địnhphối hợp một số lời dạy của vị ấy vào trong việc tuthiền của họ; và chẳng lâu sau đó, họ rơi vào tình trạnghoang mang, thất vọng. Chạy nhảy giống như con Kăng-ga-ru,từ một phương pháp này sang một phương pháp nọ, là mộtviệc làm sai lầm.

Dùsao, nếu bạn không có vấn đề nghiêm trọng về bệnh tâmthần, và bạn hành thiền đúng chừng mực, Thiền là mộttrong những điều tốt nhất mà bạn có thể tự làm cho chínhmình.

VẤN:Có mấy pháp hành thiền?

ĐÁP:Ðức Phật dạy nhiều pháp hành thiền khác nhau, mỗi phápđể đối trị một vấn đề đặc biệt, hay để phát triểnmột trạng thái tâm lý đặc biệt. Tuy nhiên, hai pháp thiềnphổ thông và hữu dụng nhất là quán niệm hơi thở(anapana sati)quán từ bi(metta bhavana).

VẤN:Làm thế nào để hành thiền quán niệm hơi thở?

ĐÁP:Bạn làm theo bốn bước đơn giản: chọn nơi chốn, giữ tưthế ngồi, theo dõi hơi thở, và đối phó những trở ngại.Trướchết, bạn tìm một nơi thích hợp, có thể một căn phòngkhông ồn ào và tại nơi đó, bạn không bị quấy rầy. Thứhai, ngồi trong tư thế thoải mái. Tư thế tốt là ngồi vớichân xếp lại, dưới mông có kê một cái gối, lưng thẳng,hai bàn tay xếp lên nhau đặt trên bắp đùi, và mắt nhắmlại. Cách khác, bạn có thể ngồi trên ghế nhưng cần phảigiữ lưng cho thẳng.

Bướctiếp theo là phần thực hành. Trong lúc ngồi yên tịnh vớimắt nhắm lại, bạn tập trung vào sự chuyển động củahơi thở vào và hơi thở ra. Thực hiện điều này bằng cáchđếm hơi thở hay theo dõi sự phồng xẹp của bụng. Trongkhi hành thiền, vài vấn đề và khó khăn có thể sinh khởi.Bạn có thể thấy ngứa ngáy khó chịu trên cơ thể hay đaunhức ở đầu gối. Nếu điều này xảy ra, hãy cố gắnggiữ cơ thể thư giản, không nhúc nhích, và tiếp tục đểtâm vào hơi thở. Có thể sẽ có nhiều ý nghĩ xuất hiệnở tâm bạn và làm xao lãng việc chú tâm vào hơi thở. Cáchduy nhất để xử lý vấn đề này là kiên nhẫn tiếp tụcđem tâm trở lại với hơi thở. Nếu bạn tiếp tục làm nhưthế, cuối cùng, các ý nghĩ kia sẽ yếu đi, việc định tâmcủa bạn sẽ mạnh hơn, và bạn sẽ có được những giâyphút đi sâu vào sự an lạc và thanh tịnh nội tâm.

VẤN:Tôi nên hành thiền bao lâu?

ĐÁP:Tốt nhất là hành thiền mỗi ngày 15 phút trong một tuầnlễ; rồi gia tăng thêm 5 phút mỗi tuần, cho đến khi bạncó thể hành thiền trong 45 phút. Sau vài tuần lễ hành thiềnđều đặn mỗi ngày như thế, bạn sẽ bắt đầu thấy việcđịnh tâm trở nên tốt hơn, những ý tưởng tán loạn sẽgiảm dần và bạn sẽ có những giây phút an hòa và tĩnh lặngthật sự.

VẤN:Còn quán Từ bi là sao? Phương cách thực hành như thế nào?

ĐÁP:Khi bạn quen thuộc với pháp thiền quán niệm hơi thở vàthực hành đều đặn rồi, bạn có thể bắt đầu hành thiềnQuán Từ bi. Pháp hành này nên được thực hiện hai hay balần mỗi tuần, sau khi bạn hành thiền quán niệm hơi thở.Trước tiên, bạn chú tâm vào chính mình và tự nói nhữnglời như: "Xin cho tôi được khỏe mạnh và hạnh phúc. Xincho tôi được bình an và tĩnh lặng. Xin cho tôi thoát khỏimọi hiểm nguy. Xin cho tâm tôi không còn sân hận. Xin cho tâmtôi tràn đầy tình thương. Xin cho tôi được khỏe mạnh vàhạnh phúc".Sau đó, bạn nghĩ đến những người khác,từng người một, từ người thân thương cho đến nhữngngười bạn bình thường - nghĩa là người mình không thươngmà cũng không ghét, và cuối cùng là đến những người màmình không ưa thích; ước nguyện cho họ an vui như bạn đãước nguyện cho chính mình.

VẤN:Pháp hành thiền quán từ bi này có lợi ích gì?

ĐÁP:Nếu bạn thực hành Thiền Quán Từ bi này một cách đềuđặn và với thái độ đúng đắn, bạn sẽ thấy trong bạncó nhiều thay đổi tích cực. Bạn sẽ thấy mình có thểchấp nhận và tha thứ cho chính mình. Bạn sẽ thấy tình cảmdành cho người mình thương gia tăng thêm. Bạn sẽ thấy mìnhthân thiện hơn với người mà trước đây mình thờ ơ vàkhông quan tâm; và bạn sẽ nhận thấy những ác ý hay sânhận mà bạn đã có với người nào đó nay sẽ giảm đi,và cuối cùng sẽ tan biến. Thỉnh thoảng nếu bạn biết aiđó đang lâm bệnh, buồn khổ hay gặp khó khăn, bạn có thểnghĩ đến họ trong lúc hành thiền từ bi, và thường thìbạn sẽ thấy tình cảnh của họ được cải thiện.

VẤN:Ðiều ấy có thể xảy ra như thế nào?

ĐÁP:Tâm ý, khi được phát triển đúng đắn, là một công cụrất hùng mạnh. Nếu chúng ta biết tập trung năng lực tinhthần và hướng nó đến người khác, nó có thể có ảnhhưởng đến họ. Hẳn bạn đã có kinh nghiệm như thế. Cóthể bạn đang ở trong một phòng đông người và bạn cócảm giác rằng ai đó đang chú ý đến mình. Bạn xoay mộtvòng xem và biết chắc là ai đang nhìn chằm chằm vào mình.Ðiều này đã xảy ra khi bạn bắt được năng lực tinh thầncủa người khác. Thiền quán từ bi cũng giống như vậy. Chúngta hướng năng lực tích cực của tinh thần tới người khácvà dần dần sẽ chuyển hóa được họ.

VẤN:Tôi có cần một vị thầy hướng dẫn hành thiền không?

ĐÁP:Một vị thầy thì không tuyệt đối cần thiết, nhưng cóđược sự hướng dẫn cá nhân của một người có kinh nghiệmhành thiền thì chắc chắn có lợi ích. Tiếc thay, có mộtsố tu sĩ và cư sĩ tự xem mình là thiền sư, nhưng kỳ thực,họ không biết họ đang làm gì. Bạn hãy cố gắng tìm mộtvị thầy có tiếng tốt, có nhân cách thăng bằng và trungthành với những lời Phật dạy.

VẤN:Tôi nghe nói rằng thiền định ngày nay được các chuyên giavề tâm thần và các nhà tâm lý học áp dụng rộng rãi. Ðiềuđó có đúng không?

ĐÁP:Vâng, đúng như thế. Ngày nay, thiền được chấp nhận nhưcó một ảnh hưởng lớn để trị liệu tâm thần, và đượcnhiều chuyên gia về sức khỏe tâm thần sử dụng, để giúplàm thư giản, vượt qua những ám ảnh và mang đến tỉnhthức cho chính mình. Sự hiểu biết thâm sâu của Ðức Phậtvề tâm ý nhân loại đang giúp rất nhiều cho con người hômnay cũng giống như đã từng giúp cho con người thời xưa.

Perth,Tây Úc, tháng 9-2004
(Tríchtừ tập sách "Good Question, Good Answer",

BhikkhuDhammika, ấn bản Internet)


Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
23/11/2021(Xem: 6317)
Đề tài diễn giảng chuyên môn đầu tiên "Phật giáo và Tâm lý trị liệu" (佛教與心理療癒) của Kế hoạch nghiên cứu thuộc Trung tâm Nghiên cứu Đại học Phật Quang Sơn tổ chức tại sảnh Vân Thủy, ngày 17 tháng 11 vừa qua, tiếp đến chủ đề "Tu hành và Chuyển hóa - Đối thoại giữa Tu thiền và Tư vấn Tâm lý" (修行與轉化 禪修與心理諮商的對話), do Thạc sĩ Dương Bội (楊蓓), Chủ nhiệm Khoa Giáo dục đời sống thuộc Học viện Dharma Drum Institute of Liberal Arts (法鼓文理學院); Giáo sư Quách Triều Thuận (郭朝順), người Tổng chủ trì Kế hoạch nghiên cứu, Viện trưởng Học viện Phật giáo Phật Quang Sơn chủ trì. Gần 70 vị Giáo sư nổi tiếng, thuộc Khoa Phật học, Khoa Tâm lý học, Học viện Nghiên cứu Tôn giáo đã tham dự buổi tọa đàm đầy ý nghĩa.
14/11/2021(Xem: 21500)
Một thuở nọ, Đức Thế Tôn ngự tại xứ Sāvatthi, gần đến ngày an cư nhập hạ suốt ba tháng trong mùa mưa, chư Tỳ khưu từ mọi nơi đến hầu đảnh lễ Đức Thế Tôn, xin Ngài truyền dạy đề mục thiền định, đối tượng thiền tuệ thích hợp với bản tánh của mỗi Tỳ khưu. Khi ấy, có nhóm năm trăm (500) Tỳ khưu, sau khi thọ giáo đề mục thiền định xong, dẫn nhau đến khu rừng núi thuộc dãy núi Himavantu, nơi ấy có cây cối xanh tươi, có nguồn nước trong lành, không gần cũng không xa xóm làng, chư Tỳ khưu ấy nghỉ đêm tại đó. Sáng hôm sau, chư Tỳ khưu ấy dẫn nhau vào xóm làng để khất thực, dân chúng vùng này khoảng một ngàn (1.000) gia đình, khi nhìn thấy đông đảo chư Tỳ khưu, họ vô cùng hoan hỉ, bởi vì những gia đình sống nơi vùng hẻo lánh này khó thấy, khó gặp được chư Tỳ khưu. Họ hoan hỉ làm phước, dâng cúng vật thực đến chư Tỳ khưu xong, bèn bạch rằng: – Kính bạch chư Đại Đức Tăng, tất cả chúng con kính thỉnh quý Ngài an cư nhập hạ suốt ba tháng mùa mưa tại nơi vùng này, để cho tất cả chúng con có
08/11/2021(Xem: 15173)
Đây chỉ là chiếc thuyền nan, chưa tới bờ bên kia, vẫn còn đầy ảo tưởng chèo ra biển cả. Thân con kiến, chưa gột sạch đất cát, bò dưới chân Hy Mã Lạp Sơn, nghe tiếng vỗ của một bàn tay trên đỉnh cao. Chúng sinh mù, nếm nước biển, ngỡ bát canh riêu cá, Thế gian cháy, mải vui chơi, quên cảnh trí đại viên. Nắm vạt áo vàng tưởng như nắm lấy diệu quang, bay lên muôn cõi, theo tiếng nhạc Càn Thát Bà réo gọi về Tịnh Độ, ngửi mùi trầm Hương Tích, an thần phóng thoát. Con bướm mơ trăng Cực Lạc, con cá ngụp lặn dưới nước đuôi vàng như áo cà sa quẫy trong bể khổ, chờ thiên thủ thiên nhãn nghe tiếng sóng trầm luân vớt lên cõi Thanh văn Duyên giác. Những trang sách còn sở tri chướng của kẻ sĩ loanh quanh thềm chùa Tiêu Sơn tìm bóng Vạn Hạnh, mơ tiên Long Giáng lào xào bàn tay chú tiểu Lan trên đồi sắn.
05/09/2021(Xem: 17907)
Bắt đầu gặp nhau trong nhà Đạo, người quy-y và người hướng-dẫn biết hỏi và biết tặng món quà pháp-vị gì cho hợp? Thực vậy, kinh sách man-mác, giáo-lý cao-siêu, danh-từ khúc-mắc, nghi-thức tụng-niệm quá nhiều – nghiêng nặng về cầu-siêu, cầu-an – không biết xem gì, tụng gì và nhất là nhiều người không có hoàn-cảnh, thỉnh đủ. Giải-đáp thực-trạng phân-vân trên, giúp người Phật-tử hiểu qua những điểm chính trong giáo-lý, biết qua sự nghiệp người xưa, công việc hiện nay và biết đặt mình vào sự rèn-luyện thân-tâm trong khuôn-khổ giác-ngộ và xử-thế, tôi biên-soạn cuốn sách nhỏ này. Cuốn sách nhỏ này không có kỳ-vọng cao xa, nó chỉ ứng theo nhu-cầu cần-thiết, mong giúp một số vốn tối-thiểu cho người mới vào Đạo muốn tiến trên đường tu-học thực-sự. Viết tại Sài-thành mùa Đông năm Mậu-tuất (1958) Thích-Tâm-Châu
03/09/2021(Xem: 4966)
Thanh Lương là bút hiệu của Thích Thiện Sáng, một hành giả Thiền tông. Thế danh Trương Thượng Trí, sinh năm 1956, lớn lên trên cù lao Ông Chưởng, bên dòng sông Hậu giữa trời thơ đất mộng An Giang. Bản chất thông minh, mẫn tuệ, có trực giác bén nhạy, ngay từ thời còn bé nhỏ đã có những biểu hiện khác thường như trầm tư, ưa đọc sách đạo lý suốt ngày, thích ăn chay trường, thương súc vật và học hành ở trường lớp thì tinh tấn, luôn luôn dẫn đầu, xuất sắc.
03/09/2021(Xem: 7411)
Có những người làm gì cũng hay, viết gì cũng hay. Tôi luôn luôn kinh ngạc về những người như vậy. Họ như dường lúc nào cũng chỉ ra một thế giới rất mới, mà người đời thường như tôi có ngó hoài cũng không dễ thấy ra. Đỗ Hồng Ngọc là một người như thế.
30/08/2021(Xem: 6086)
Phàm ở đời, những ai muốn xây dựng sự nghiệp lớn, đều phải có đức nhẫn nhục để vượt qua bao lần thất bại mới đạt được thành công. Khi đạt được mục đích rồi, vẫn phải tiếp tục nhẫn nhục, bởi vì ở đời, đâu phải người ta chỉ chịu nhẫn nhục trên con đường xây dựng sự nghiệp không thôi, mà còn phải đối đầu với những ganh tỵ phá rối của những kẻ xấu hãm hại mình trên nhiều phương diện khác. Nếu không nhẫn nhục chịu đựng thì mình rất dễ dàng có những hành động không kiểm soát đưa tới nguy hại cho chính bản thân mình và những người liên hệ. Cho nên có thể nói đức tính nhẫn nhục cần đi theo với mình suốt cả cuộc đời.
28/08/2021(Xem: 4521)
Tác phẩm "Crossing the Threshold of Hope" (Bước Qua Ngưỡng Cửa Hy Vọng) của Giáo Hoàng John Paul II ấn hành năm 1994. Nguyên tác bằng tiếng Ý, tới bây giờ đã dịch sang 53 ngôn ngữ. Trong sách, Giáo Hoàng có một số nhận định sai lầm về Phật Giáo.
07/05/2021(Xem: 21478)
Phật Điển Thông Dụng - Lối Vào Tuệ Giác Phật, BAN BIÊN TẬP BẢN TIẾNG ANH Tổng biên tập: Hòa thượng BRAHMAPUNDIT Biên tập viên: PETER HARVEY BAN PHIÊN DỊCH BẢN TIẾNG VIỆT Chủ biên và hiệu đính: THÍCH NHẬT TỪ Dịch giả tiếng Việt: Thích Viên Minh (chương 11, 12) Thích Đồng Đắc (chương 1, 2) Thích Thanh Lương (chương 8) Thích Ngộ Trí Đức (chương 7) Thích Nữ Diệu Nga (chương 3, 4) Thích Nữ Diệu Như (chương 9) Đặng Thị Hường (giới thiệu tổng quan, chương 6, 10) Lại Viết Thắng (phụ lục) Võ Thị Thúy Vy (chương 5) MỤC LỤC Bảng viết tắt Bối cảnh quyển sách và những người đóng góp Lời giới thiệu của HT Tổng biên tập Lời nói đầu của Chủ biên bản dịch tiếng Việt GIỚI THIỆU TỔNG QUAN Giới thiệu dẫn nhập Giới thiệu về cuộc đời đức Phật lịch sử Giới thiệu về Tăng đoàn: Cộng đồng tâm linh Giới thiệu về các đoạn kinh của Phật giáo Thượng tọa bộ Giới thiệu về các đoạn kinh của Phật giáo Đại thừa Giới thiệu về các đoạn kinhcủa Phật giáo Kim cương thừa PHẦN I: CUỘC ĐỜI ĐỨC
22/02/2021(Xem: 3953)
Với lịch sử 2500 năm, đạo Phật đã trải qua hàng trăm thế hệ nhân sinh mà mỗi thế hệ đều có dấu ấn của sự trải nghiệm riêng qua từng chặng đường lịch sử, xã hội, văn hóa và dân tộc. Hiện tại, lớp người trẻ trên thế giới này được mệnh danh là “Thế hệ Z” (Gen Z). Thế hệ Z là giới trẻ được sinh từ năm 1996 trở đi. Đây là thế hệ đầu tiên có cơ hội tiếp xúc với công nghệ điện tử ngay từ nhỏ. Thế giới khổng lổ và thay đổi từng giây nhanh như chong chóng của phương tiện truyền thông điện tử. Từ Facebook, Youtube, Tweeter, Instagram… đến mạng internet rộng lớn, thế hệ Z năng động, độc lập và tìm kiếm thông tin tính theo đơn vị phút trong khi thế hệ phụ huynh, cha ông phải tính theo ngày, theo tháng. Thế hệ Z thì đang đi với tốc độ máy bay mà thế hệ cha anh và ông bà thì vẫn còn đi với tốc độ xe hơi, xe má,y xe đạp hay thậm chí là đi bộ. Bởi vậy khoảng cách giữa các thế hệ càng ngày càng xa. Theo ước tính thì trong vòng khoảng 10 năm nữa (2030), thế hệ Z sẽ làm chủ thế giới về mọi
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
[email protected]