- Từ Phẩm 01 Đến Phẩm 10
- Từ Phẩm 11 Đến Phẩm 16
- Từ Phẩm 17 Đến Phẩm 19
- Từ Phẩm 20 Đến Phẩm 22
- Từ Phẩm 23 Đến Phẩm 24
- Từ Phẩm 25 Đến Phẩm 26
- Từ Phẩm 27 Đến Phẩm 29
- Từ Phẩm 30 Đến Phẩm 31
- Từ Phẩm 32 Đến Phẩm 33
- Phẩm 34: Phẩm Đẳng kiến
- Từ Phẩm 35 Đến Phẩm 37
- Từ Phẩm 38 Đến Phẩm 39
- Từ Phẩm 40 Đến Phẩm 41
- Từ Phẩm 42 Đến Phẩm 43
- Từ Phẩm 44 Đến Phẩm 45
- Từ Phẩm 46 Đến Phẩm 48
- Từ Phẩm 49 Đến Phẩm 50
- Từ Phẩm 51 Đến Phẩm 52
Việtdịch: Hòa thượng Thích Thanh Từ - Hiệu đính: Hòa thượngThích Thiện Siêu
ViệnNghiên cứu Phật học Việt Nam - PL 2541 - TL 1997
TẬP 1
IV.Phẩm Ðệ tử
1.Tôi nghe như vầy:
Mộtthời Phật ở nước Xá-vệ, rừng Kỳ-đà, vườn Cấp Còộc. Bấy giờ Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:
- Tỳ-kheobậc nhất trong chúng Thanh văn của Ta về lòng nhân từ rộngrãi, biết rộng, khéo hay khuyên bảo giáo hóa, nuôi dưỡngthánh chúng, chẳng mất oai nghi; đó là Tỳ-kheo A-nhã-câu-lân(Kiều-trần-như). Nhận pháp vị đầu tiên, suy nghĩ về Tứđế, cũng là Tỳ-kheo A-nhã-kiều-trần-như.
Khéohay khuyên lơn, dẫn đường tạo phước, độ nhân dân làTỳ-kheo Ưu-đà-di. Mau thành tựu thần thông, không có hốihận là Tỳ-kheo Ma-ha-nam. Hằng bay trên không, chân chẳng đạpđất là Tỳ-kheo Thiện Trửu. bay giữ hư không giáo hóa, ýkhông mong cầu vinh dự là Tỳ-kheo Bà-phá. Vui ở trên trời,không ở loài người là Tỳ-kheo Ngưu Tích. Hằng quán tưởngsự xấu xa, bất tịnh là Tỳ-kheo Thiện Thắng. Nuôi dưỡngThánh chúng, tứ sự cúng dường là Tỳ-kheo Ưu-lưu-ta-ca-diếp.Tâm ý lặng lẽ, hàng phục các kiết sử là Tỳ-kheo Giang-ca-diếp.Quán rõ các pháp đều không dính mắc là Tỳ-kheo Tượng Ca-diếp.
Ca-lân-đà-di,Nam,
ThiệnTrửu, Bà thứ năm,
NgưuTích và Thiện Thắng,
Baanh em Ca-diếp.
*
2.Tỳ-kheo bậc nhất trong chúng Thanh văn của Ta về: Oai dungđoan chánh, bước đi khoan thai là Tỳ-kheo Mã Sư. Trí huệvô cùng, giải quyết hết các nghi là Tỳ-kheo Xá-lợi-phất.Thần túc nhẹ nhàng, bay đến mười phương là Tỳ-kheo ÐạiMục-kiền-liên. Dũng mãnh tinh tấn, kham chịu khổ hạnh, làTỳ-kheo Nhị Thập Ức Nhĩ. Hành mười hai hạnh đầu đàkhó hành là Tỳ-kheo Ðại Ca-diếp. Thiên nhãn đệ nhất, thấycác cõi ở mười phương là Tỳ-kheo A-na-luật. Tọa thiềnnhập định, tâm không lầm loạn là Tỳ-kheo Ly-việt. Hay rộngkhuyên bố thí, lập trai giang là Tỳ-kheo Ðà-la-bà-ma-la. Tạolập phòng nhà cho Tăng thập phương là Tỳ-kheo Tiểu-đà-la-bà-ma-la.Chủng tộc cao quý, giàu có xuất gia học đạo là Tỳ-kheoLa-tra-bà-la. Khéo phân biệt nghĩa, diễn bày đạo giáo làTỳ-kheo Ðại Ca-chiên-diên.
MãSư, Xá-lợi-phất,
Câu-luật,Nhĩ, Ca-diếp,
A-na-luật,Ly-việt,
Ma-la-,Tra, Chiên-diên.
*
3.Tỳ-kheo bậc nhất trong chúng Thanh văn của Ta về: Kham nhậmnhận thẻ không trái phép cấm là Tỳ-kheo Quân-đầu-bà-mạc.Hàng phục ngoại đạo, thực hành chánh pháp là Tỳ-kheo Tân-đầu-lô-phả-la-đọa.Săn sóc tật bệnh, cung cấp thuốc men là Tỳ-kheo Thức. Bốnmón cúng dường y phục, ẩm thực cũng là Tỳ-kheo Thức. Haytạo kệ tụng tán thán đức của Như Lai là Tỳ-kheo Bà-kỳ-xá.Ðược tứ biện tài đối đáp những vấn nạn là Tỳ-kheoMa-ha-câu-hy-la. Thanh tịnh nhàn cư, không thích ở gần ngườilà Tỳ-kheo Kiên-lao. Khất thực khổ nhục, chẳng tránh lạnh,nóng là Tỳ-kheo Nan-đề. Ở một mình tĩnh tọa, một lòngnhớ đạo là Tỳ-kheo Kim-tỳ-la. Ngồi một chỗ, ăn một bữakhông dời đổi là Tỳ-kheo Thí-la. Giữ gìn ba y, không lìakhi ăn nghỉ là Tỳ-kheo Phù-di.
Quân-đầu,Tân-đầu-lô,
Thức,Bà, Câu-hy-la,
Kiên-laovà nan-đề,
Kim-tỳ,Thí la, Di.
*
4.Tỳ-kheo bậc nhất trong chúng Thanh văn của Ta về: Ngồi dướigốc cây, tọa Thiền ý không di chuyển là Tỳ-kheo Hồ-nghi-ly-viết.Khổ thân ngồi ngoài trời không tránh gió mưa là Tỳ-kheoBà-tha. Vui một mình, nhàn tản, chuyên ý tư duy là Tỳ-kheềà-tô. Mặc áo vá năm mảnh, không mặc đồ tốt đẹp làTỳ-kheo Ni-bà. Thường ưa ở bãi tha ma không ở gần ngườilà Tỳ-kheo Ưu-đa-la. Hằng ngồi đệm cỏ, ngày ngày làm phướcđộ người là Tỳ-kheo Lô-hệ-ninh. Chẳng nói với người,nhìn xuống đất mà đi là Tỳ-kheo Ưu-kiểm-ma-ni-giang. Ngồidậy bước đi thường nhập tam-muội là Tỳ-kheo San-đề (Na-đề).Thích du hành bước xa, dạy dỗ nhân dân là Tỳ-kheo Ðàm-ma-lưu-chi.Ưa nhóm Thánh chúng, luận thuyết pháp vị là Tỳ-kheo Ca-lệ.
Hồ-nghi,Bà-thay-ly,
Ðà-tô,Bà, Ưu-đa
Lô-hê,Ưu-ca-ma,
Tức,Ðàm-ma-lưu, Lệ.
*
5.Tỳ-kheo bậc nhất trong chúng Thanh văn của Ta về: Thọ mạngcực dài, trọn không yếu là Tỳ-kheo Bà-câu-la. Thường ưanhàn cư, không ở trong chúng là Tỳ-kheo Bà-câu-la. Hay thuyếtpháp rộng rãi, phân biệt nghĩa lý là Tỳ-kheo Mãn NguyệnTử. Phụng trì giới luật không có xúc phạm là Tỳ-kheo Ưu-ba-ly.Ðược tính giải thoát, ý không do dự là Tỳ-kheo Bà-ca-lợi.Thân thể như trời, đoan chính khác biệt với đời là Tỳ-kheoNan-đà. Các căn tịch tĩnh, tâm không biến dị cũng là Tỳ-kheoNan-đà. Biện tài mau lẹ, giải những nghi trệ cho ngườilà Tỳ-kheo Bà-đà. Hay nói rộng nghĩa lý không có trái nghịchlà Tỳ-kheo Tư-ni. Ưa mặc áo tốt, hạnh vốn trong sạch làTỳ-kheo Thiên Tu-bồ-đề. Thường thích dạy dỗ những ngườihọc sau là Tỳ-kheo Nan-đà-ca. Khéo dạy dỗ cấm giới choTỳ-kheo-ni là Tỳ-kheo Tu-ma-na.
Bà-câu,Mãn, Bà-ly,
Bà-ca-lợi,Nan-đà,
Ðà,Ni, Tu-bồ-đề,
Nan-đà,Tu-ma-na.
*
6.Tỳ-kheo bậc nhất trong chúng Thanh văn của Ta về: Công đứctràn đầy, sở thích không dở là Tỳ-kheo Thi-bà-la. Ðầyđủ các pháp hành đạo phẩm là Tỳ-kheo Ưu-ba-tiên-ca-lan-đà-tử.Nói năng vui hòa không tổn thương ý người là Tỳ-kheo Bà-đà-tiên.Tu hành an ban, tư duy các điều nhơ nhớp là Tỳ-kheo Ma-ha-ca-diên-na.Nghĩ ngã vô thường, tâm không có tưởng là Tỳ-kheo Ưu-đầu-bàn.Hay nghị luận mọi thứ, làm vui tâm thức là Tỳ-kheo Câu-ma-la-ca-diếp.Mặc áo tệ xấu không có hổ thẹn là Tỳ-kheo Diện Vương.Chẳng hủy cấm giới, tụng đọc không lười mỏi là Tỳ-kheoLa-vân. Dùng sức thần túc hay tự thầm ân là Tỳ-kheo Bàn-đặc.Hay đổi hình thể làm các thứ biến hóa là Tỳ-kheo Châu-lợi-bàn-đặc.
Thi-bà,Ưu-ba-tiên,
Bà-đà,Ca-diên-na,
Ưu-đầu,Vương, Ca-diếp,
La-vân,hai Bàn-đặc.
*
7.Tỳ-kheo bậc nhất trong chúng Thanh văn của Ta về: Hào tộcphú quý, thiên tánh nhu hòa là Tỳ-kheo Thích Vương. Khất thựckhông chán, giáo hóa vô cùng là Tỳ-kheo Bà-đề-bà-la. Khílực mạnh mẽ, không sợ khó khăn cũng là Tỳ-kheo Bà-đề-bà-la.Tiếng vang trong trẻo, tiếng đến Phạm thiên là Tỳ-kheo La-bà-na-bà-đề.Thân thể thơm sạch tỏa ra bốn phương là Tỳ-kheo Ương-ca-xà.
Tỳ-kheobậc nhất trong chúng Thanh văn của Ta về: Biết thời, rõvật, gặp việc không nghi, ghi nhớ không quên, nghe nhiều sâurộng, kham nhận kính thờ người trên là Tỳ-kheo A-nan. Phụcsức trang nghiêm, nhìn bóng mà bước là Tỳ-kheo Ca-trì-lợi.Cácvua kính nể, quần thần tôn trọng là Tỳ-kheo Nguyệt Quang.Trời Người phụng sự, hằng thăm thưa hỏi là Tỳ-kheo Thâu-đề.Ðã bỏ thân người, dung mạo giống trời cũng là Tỳ-kheoThâu-đề. làm thầy hướng dẫn chư Thiên, chỉ trao chánhpháp là Tỳ-kheo Thiên. Tự nhớ túc mạng, việc vô số kiếplà Tỳ-kheo Quả Y (Bà-ê).
ThíchVương, Bà-đề-ba,
La-bà,Ương-ca-xà,
A-nan,Ca, Nguyệt quang,
Thâu-đề,Thiên, Bà-ê.
*
8.Tỳ-kheo bậc nhất trong hàng Thanh văn của Ta về: Thể tánhthông lợi trí tuệ sâu xa là Tỳ-kheo Ương-quật-ma. Hay hàngphục ma, ngoại đạo, tà nghiệp là Tỳ-kheo Tăng-ca-ma. Nhậpthủy tam muội chẳng cho là khó, là Tỳ-kheo Chất-đa-xá-lợi-phất.Hiểu biết rộng rãi, được người kính nhớ cũng là Tỳ-kheoChất-đa-xá-lợi-phất. Nhập hỏa tam muội chiếu khắp mườiphương là Tỳ-kheo Thiện Lai. Hay hàng phục rồng khiến phụngsự Tam Bảo là Tỳ-kheo Na-la-đà. Hàng phục quỷ thần đổiác tu thiện là Tỳ-kheo Quỷ-đà. Hàng phục Càn-thát-bà siêngtu hạnh lành là Tỳ-kheo Tỳ-lô-giá. Hằng vui trong định Không,phân biệt nghĩa Không là Tỳ-kheo Tu-bồ-đề. Chí tại khôngtịch, đức nghiệp vi diệu cũng là Tỳ-kheo Tu-bồ-đề. Hạnhđịnh Vô tướng, trừ bỏ các niệm là Tỳ-kheo Kỳ-lợi-ma-nan.Nhập định Vô nguyện, ý không rối loạn là Tỳ-kheo Diệm-thịnh.
Ương-quật,Tăng-ca-na,
Chất-đa,Bà, Na-la,
Duyệt-xoa,Phù-lô-giá,
ThiệnNghiệp và Ma-nan.
*
9.Tỳ-kheo bậc nhất trong hàng Thanh văn của Ta về: Nhập từtam-muội, tâm không giận dữ là Tỳ-kheo Phạm-ma-đạt. Nhậpbi tam-muội thành tựu bốn nghiệp là Tỳ-kheo Tu-thâm. Ðượcđức hỷ, không các thứ tưởng là Tỳ-kheo Sa-di-đà. Thườnggìn giữ tâm, ý không lìa bỏ là Tỳ-kheo được Ba-ca. HànhDiệm thạnh (Lửa hừng) tam-muội, trọn không lười mỏi làTỳ-kheo Ðàm-di. Ngôn ngữ thô ác, không nể bậc tôn quý làTỳ-kheo Lợi-đà-bà-giá. Nhập Kim Cang tam-muội cũng là Tỳ-kheoLợi-đà-bà-giá. Nhập Kim Cang tam-muội không thể bị pháphoại là Tỳ-kheo Vô Úy. Nói năng dứt khoát, không ôm lòngkhiếp nhược là Tỳ-kheo Tu-nê-đa. Hằng ưa tĩnh lặng, ýkhông xử loạn là Tỳ-kheo Ðà-ma. Nghĩa không ai hơn được,trọn chẳng ai có thể nhiếp phục là Tỳ-kheo Tu-la-đà.
Phạm-đạt,Tu-thâm-ma,
Sa-di,Dược, Ðàm-di,
Tỳ-lợi-đà,Vô-úy,
Tu-nê-đa,Tu-la.
*
10.Tỳ-kheo bậc nhất trong hàng Thanh văn của Ta về: Hiểu rõtinh tú, biết trước sự lành dữ là Tỳ-kheo Na-già-ba-la.Hằng vui tam-muội, lấy Thiền duyệt làm thức ăn là Tỳ-kheoBa-tư-trá. Thường lấy vui làm thức ăn là Tỳ-kheo Tư-dạ-xà.Hằng hành nhẫn nhục, không khởi tâm chống đối là Tỳ-kheoMãn Nguyện Thịnh Minh. Tu tập Nhật quang tam-muội là Tỳ-kheoDi-hề. Rõ phép toán thuật, không có sai lầm là Tỳ-kheo Ni-câu-lưu.Trí phân biệt các thứ, hằng không quên mất là Tỳ-kheo LộcÐầu. Ðược Lôi điện tam-muội, chẳng ôm lòng sợ hãi làTỳ-kheo Ðịa. Quán rõ nguồn gốc của thân là Tỳ-kheo Ðầu-na.Thủ chứng cuối cùng được Lậu tận thông là Tỳ-kheo Tu-bạt.
Na-già,Trá, Xá-na,
Di-hề,Ni-câu-lưu,
Lộc-đầu,Ðịa, Ðầu-na,
Tu-bạtở sau cùng.