14-Tuổi trẻ với vấn đề Diệt Dục

-14-

Tuổi trẻ vớivấn đề Diệt Dục

Tuổi thanh niênlà tuổi hy vọng ước mơ, bao giờ cũng nuôi sẵn trong lòngnhững mộng đẹp. Nhờ sự hy vọng ước mơ ấy, thanh niênmới phát triển hết khả năng để đạt được sở nguyện.Thế mà, nghe đạo Phật đề cập đến vấn đề diệt dục,thực là một việc cằn cỗi khô khan, không thích hợp chútnào với tuổi đang tràn trề nhựa sống, theo quan niệm củahọ. Do đó, đa số thanh niên chỉ đứng xa nhìn đạo Phật,thấy như mình không có liên hệ gì với cái đạo già cỗiấy.

Sự thật, vấn đề diệt dụccó phải bóp chết hy vọng, đốt khô nhựa sống của thanhniên không? - Nhất định là không. Ðó chỉ là một quan niệmsai lầm. Diệt dục không có nghĩa là diệt tất cả ham muốn,mà chỉ là diệt cái đắm mê ngũ dục (tiền của, sắc đẹp,danh vọng, ăn uống, ngủ nghỉ) mà thôi. Nếu nói diệt dụclà diệt tất cả ham muốn thì tại sao người tu theo đạoPhật còn ham muốn làm điều thiện, ham muốn cứu độ chúngsanh, ham muốn giải thoát, ham muốn giác ngộ...? Bởi vì ngườiđời đắm mê tiền của, sắc đẹp... cho đó là cứu kínhcủa kiếp sống, trở thành mù quáng và nô lệ nó, nên khôngtìm ra lẽ chánh, Phật nói: "Người nặng lòng ái dục thìkhông thấy được đạo, ví như nước lóng lấy tay quậylên, người đến không trông thấy bóng."(Kinh Tứ ThậpNhị Chương)Ðể được sáng suốt và tự do, Phật dạyngười đời phải diệt cái đắm mê ngũ dục. Diệt cái đắmmê chớ không phải diệt hết các thứ ấy. Chính sự ăn uống,ngủ nghỉ đức Phật còn phải dùng kia mà. Vì thế, cầnnói một danh từ đúng hơn là Thiểu dục hayTiếtdục.

Tuổi thanh niên là tuổi mongmuốn ước mơ, nếu mong muốn xứng với khả năng, hợp vớihoàn cảnh là tiến bộ. Trái lại, khả năng một mà mong muốnmười, ước mơ những điều huyễn hoặc viển vông, đó làđi quá đà, chỉ chuốc lấy những thất vọng và đau khổ.Như chàng nông dân kia ước mơ bà công chúa đến phải đautương tư; hoặc người tàn tật ăn xin nọ ước mơ thànhtriệu phú mà quên mình đang đói lạnh... Những cái mong muốnước mơ ấy, nếu không diệt trừ thì con người quên cảthực tại, chỉ sống với mộng tưởng không đâu. Như vậy,vấn đề diệt dục đâu không hệ trọng thiết yếu vớituổi thanh niên?

Phần đông thanh niên đềunuôi mộng to, nhưng nếu là mộng Thạch Sùng hay Sở Khanh thìnhững thanh niên ấy là những con vi trùng độc của xã hội.Chính họ sẽ là con thiêu thân thui mình trong ngọn lửa sắc,tài... Bởi vì khi đã say men sắc, tài, danh vọng, con ngườicó thể quên tất cả lẽ phải, mất hết lương tri, nhấtlà tuổi thanh thiếu niên, tuổi bồng bột nông nổi. Xưa naybiết bao người khi đứng ngoài vòng sắc, tài, danh vọng,họ là bạn tốt, chồng hiền, con hiếu... Nhưng đến lúcbị sắc, tài, danh vọng làm lòa mắt, họ sẽ trở thành conbất hiếu, chồng phụ bạc, người phản bạn... Do đó, nếukhông hạn chế tâm tham dục, thanh niên rất dễ lao mình xuốnghố trụy lạc.

Tuy nhiên, hạn chế tham dụckhông có nghĩa là ngăn bước tiến của thanh niên, ấy làhướng họ tiến đúng đường, hợp đạo lý. Lòng ham muốncủa thanh niên không cùng, không tận, nếu mở khuôn luân lý,đạo đức cho nó mặc tình bay chạy thì thế giới này sẽtrở thành địa ngục, con người không còn nhân phẩm. Nóithế không phải cấm đoán thanh niên không cho ham muốn, ởđây chỉ cần xoay chiều ham muốn ấy trở thành hữu íchvà hướng thiện là tốt.

Giáo lý đạo Phật dạy diệtdục, cũng giáo lý đạo Phật dạy tăng trưởng dục. Nếukhông nhận định kỹ, người ta thấy mâu thuẫn ở điểmnày. Bốn món Như ý túc, trong ba muơi bảy Phẩm trợ đạocủa Phật dạy mà Dục như ý túc là đứng đầu, kế mớiTinh tấn. Lại câu thường ngôn của Phật tử nói: "Tu hànhvô dục, đạoquả nan thành."Thực vậy, có ham muốnngười ta mới gắng sức chịu khó làm việc hay tu hành. Thếlà, cái ham muốn phải có và đặt nó đứng đầu, khi bướcchân vào đạo Phật. Ð?o Phật cấm cái dục ích kỷ, sai lầmvà đau khổ, nhưng dạy tăng trưởng cái dục vị tha, sángsuốt và an lạc.

Cái dục hợp lý hữu ích ấy,thanh niên cần phải có và phải có thật to. Như ham muốnlàm việc xã hội, giúp ích đồng bào... những cái ham muốnnày càng to chừng nào thì danh nghĩa thanh niên càng xứng đángchừng ấy và xã hội sẽ nhờ đó mà tươi đẹp, vui vẻbiết bao!

Lại ham muốn mở mang kiếnthức, khai thông trí tuệ, thanh niên không thể thiếu được,mà phải có một cách thiết tha. Vì trí thức là cái cầncó của con người, nên thanh niên phải gắng công khai thácnó. Nhờ có ham muốn mở mang trí thức, các cậu học sinhmới hăng hái học tập, mới nhẫn nhịn được những cơnquở phạt của giáo sư và mới đạt được bản nguyện.Nếu một học sinh học chỉ vì sự bắt buộc của cha mẹ,đến trường để tránh việc gia đình... thì học sinh ấychỉ là những thằng bù nhìn không hơn không kém. Thế làthành công trên việc nhân nghĩa, đạt được trí tuệ chomình đều do ham muốn làm độïng cơ.

Nếu là một thanh niên Phậttử, vấn đề ham muốn lại càng to gấp bội phần hơn. Bởivì đã xưng mình là con Phật, là đã ám tàng mong muốn làmbậc siêu nhân. Do đó, Phật tử lúc nào cũng một lòng chămchăm ham muốn ban vui cứu khổ cho mọi loài. Họ say sưa làmviệc bố thí, say sưa lo cứu độ chúng sanh. Bởi lòng hammuốn thiết tha ấy, rất nhiều Phật tử coi mạng sống mìnhnhẹ hơn bông, xem nỗi đau khổ của người nặng hơn đá,họ đã hy sinh làm được những việc khó làm. Nếu đã xưnglà Phật tử mà không phát tâm ham muốn ban vui cứu khổ chongười, thì kẻ ấy là cái bia khắc tên không.

Chẳng những chỉ ham muốnban vui cứu khổ cho mọi loài, mà Phật tử cần phải thiếttha mong muốn được giác ngộ và giải thoát. Bởi sức mongmuốn này quá mạnh, nên trên đường đạo, Phật tử tinhtấn không dừng. Họ cố gắng tu tập, bền chí gạn lọctừng cái bợn nhơ phiền não trong nội tâm. Như người gạnlọc từng mảnh quặng trong khối vàng. Nếu thiếu sự mongmuốn, ai không thối lui trong khi gặp muôn vàn trở ngại trênđường đạo.

Phật đã đào luyện cho đệtử cái mộng to vô kể, tức là cái mộng chuyển thế giớikhổ đau thành Cực Lạc, xoay con người phàm tục trở nênThánh hiền. Như vậy cái dục của Phật tử rất to, mà càngto lại càng quí, vì nó hướng đúng đường.

Tóm lại, đạo Phật chủ trươngdiệt dục, nhưng chỉ diệt cái đắm mê ngũ dục, chớ khôngphải diệt cái dục cứu thế độ đời, siêu phàm nhập thánh.Tuổi thanh niên là tuổi còn thiếu kinh nghiệm lại nhiềuham muốn, nếu không biết phương pháp tiết chế những cáiham muốn sai lầm, tăng trưởng những cái ham muốn phải hướngthì rất đáng thương hại thay! Ðem vấn đề diệt dục củađạo Phật áp dụng vào đời sống thanh niên không phải làmột việc kém cần thiết. Có thế, thanh niên mới sống mộtđời sống cao siêu quảng đại, và xã hội mới mong có ngàyvinh quang rực rỡ.