Hành Trạng của Trưởng Lão HT Thích Huyền Tôn

Đặc biệt tác phẩm " Du Già Diệm Khẩu Thí Thực Khoa Nghi", ấn hành đầu tiên năm 2007, có thể nói đây là bản Việt dịch đầu tiên đầy đủ về khoa Chẩn tế thí thực cô hồn, và cũng là một bản dịch để đời của HT Tăng Giáo Trưởng, vì văn phong của bản kinh đã trác tuyệt, mà bút pháp của Hòa Thượng còn cực kỳ điêu luyện, đã làm cho người đọc không còn có cảm giác đây là bản dịch từ tiếng nước ngoài. Ví dụ như đoạn văn tán sau 12 câu thỉnh: "Tự tùng khoáng kiếp, trực chí kim sanh, thích nghiệp chướng dĩ tiêu dung, tuyết tội khiên nhi thanh tịnh; hoạch thang dõng phất, biến thành bát đức chi liên trì, lô diệm giao huy, hóa tác thất trân chi hương cái. Kiếm thọ giai vi ngọc thọ, đao sơn tận tác bảo sơn, biến giới thiết sàng, hiện Bồ đề chi pháp tọa; mãn phủ đồng trấp, hóa cam lồ chi đề hồ, vãng tích trái chủ chi tương phùng, câu mong giải thoát. Tích kiếp oan gia chi cộng hội, ngục chúa hưng từ, minh quang trì thiện."

Hòa Thượng dịch giả đã chuyển ngữ một cách tài tình như sau: "Kính nguyện từ kiếp xa xưa, thẳng đến ngày nay, xả nghiệp chướng để thong dong, rửa tội khiên nên thanh tịnh. Nước đồng sôi nóng, biến thành "tám đức" mát ao sen. Lửa lò nung nấu, hóa nên lộng thơm bảy báu. Rừng kiếm núi đao, đã biến thành " bảo sơn, rừng ngọc". Giường sắt khắp nơi, bỗng hóa hiện " Bồ đề pháp tọa", nước đồng sôi tung rải khắp nơi, hóa nên "sửa đề hồ" ngon ngọt. Bao kiếp trái oan lại tương phùng, cùng nhau giải thoát, kết khối oan gia giờ gặp gỡ thỏa niệm tiêu diêu. Ngục chùa lành thương, Cõi U quan làm thiện".

Quả thật qua bút pháp điêu luyện của Hòa Thượng, người đọc không nghĩ đây là 1 bản dịch nữa, mà đó là áng văn toát ra từ tâm đức và tim óc của Ngài, vốn là một vị Thầy Đàn Chủ Đàn Ngoại của các Đại lễ Chẩn tế bạt độ Âm linh Cô hồn. Tri hành dung thông và hiệp nhất ở trong cửa Phật chính là ở đây, không thể nào sai đi được.

HòaThượng Tăng Giáo Trưởng còn nổi tiếng là người trực tánh, nói thẳng, nhất là việc phá tà hiển chánh, những điều trái ý nghịch lòng Hòa Thượng ít khi giấu kín trong lòng. Một lần nọ, Hòa Thượng đến dự hội thảo về Giáo Dục tại  Education Catholic Head Office tại Melbourne City do GS Phan Văn Giưỡng làm thông dịch viên. Trong hội nghị lúc đó có trên 40 Giáo Sư Đại Học, một bà Giáo sư đến từ Anh Quốc (đang dạy học tại Úc) đứng lên chỉ trích giáo lý Bát Chánh Đạo của Phật Giáo, ý bà nói rằng Giáo lý này có gì hay ho đâu mà nhiều học giả Phật Giáo hay đề cập trong các kỳ hội thảo, thật là nhàm chán. Hòa Thượng Tăng Giáo Trưởng mỉm cười và hỏi: "Thưa Giáo sư, có phải Chánh phủ Úc mời GS đến Úc dạy học phải không?".
Bà GS trả lời: "Tôi qua đây còn phải học thêm một thời gian rồi sau đó mới dạy được".

- Hỏi: "GS muốn dạy gì thì dạy phải không?".
- Đáp: "Thưa không, phải soạn giáo án cẩn thận rồi tôi mới dạy ".
- Hỏi: "Tiền lương dạy học của GS có đủ chi dụng không?".
- Đáp: "Không, tôi phải đi kiếm việc làm thêm mới đủ".
Lúc đó HT mới nghiêm giọng và hỏi tiếp: "Tại sao GS không đi ăn cắp, ăn trộm cho đủ xài?". Nghe câu hỏi lạ đời này tất cả tham dự viên trong hội trường đều sửng sốt trố mắt nhìn HT, còn bà Giáo sư thì mất bình tỉnh, khoát tay và la lớn: "Never, never, never...", Hòa Thượng mỉm cười hiền hòa và thưa rằng "Thưa GS, như thế thì GS đã trở thành một con người đúng đắn và đang sống trong lời dạy của Bát Chánh Đạo rồi đó". Lúc bấy giờ cả hội trường vổ tay rần rần và chính bản thân GS Phan Văn Giưỡng cũng tươi cười vui mừng vì kết cuộc bất ngờ của câu chuyện; còn riêng bà GS lúc đó cũng mĩm cười vui mừng, vì biết mình đang thể nhập vào lời dạy Bát Chánh Đạo trong cuộc sống của mình.

Trên mặt trận thơ ca, HT đã dùng ngòi bút của mình để kêu gọi thế giới trả lời công bằng và công lý cho nhà bác học Galileo, đã bị Tòa thánh Vatican bỏ tù oan uổng vì ông dám nói ngược lại Kinh Thánh về sự thật của vũ trụ, Hòa Thượng đã viết:

Tưởng niệm tình ông thật bao la.

Địa-cầu tinh tú cõi hằng sa,

Viễn vọng ông nhìn trông tận mặt,

Ngu hèn chúng chỉ thấy quanh da!

Chúng gieo thiển-cận đầy u-ám!

Ông trải văn-minh khắp hải-hà.

Siêu nhân Thánh chúa sao mà thế?

Trái đất hình "vuông" ôi xót xa.

Nhà bác học Galileo (xem tiểu sử)

Galileo hỡi nhà Bác học,

Mười một năm trong chốn lao lung!

Trái đất hình tròn ông khám phá,

Nhân loại nhờ ông hiểu tận cùng. 

Mắt ông mù nhưng ông không khóc!

Bọn ngu si che dấu lớp hành tung.

Dùng bạo lực bắt giam ông vào ngục,

Chúng xưng Thần nhưng thật quá cuồng ngông.

Vì muốn chấn chính tệ nạn trong Chánh Pháp, Hòa Thượng đã viết các bài:

-  Pháp hành trong thời Mạt Pháp

-   Nhà cầm quyền Taliban phải chăng họ đã phá Phật?

Trong lời Đạo từ lễ khai mạc Đại Hội Phật Giáo Úc Châu kỳ 5 tại TV Quảng Đức, Hòa Thượng Tăng Giáo Trưởng đã tâm sự:“Bản thân tôi đã già yếu, nên xin lấy tư cách Người Trưởng Lão thưa gởi nhắn nhủ đôi lời đến với lớp Tăng Ni trẻ rằng: Là Tỳ kheo, đối với thời này dù là Mạt Pháp, trong tâm niệm chấn hưng các vị hãy coi đó là Tượng Pháp! Trong Tứ-gia-hạnh, Tỳ kheo phải xa 10 chỗ ác nạn như: Giàu có, thế lực, tà pháp, ố nữ, ác đảng, … tất cả các đối trần bất thiện Tỳ Kheo đều nên xa lánh. Hoằng Pháp thời nay, gian nan hơn trước nhiều! Cầu mong Tứ chúng Nội Tu, Ngoại độ sáng suốt, tế nhị, kiệm khẩu hạnh, luôn Từ bi thị chúng sanh. Đối với các vị Tăng Ni còn trẻ mà rời quên Bố Tát, là giảm suy giới thể, mất đức “Chánh Hạnh” làm sao viên mãn được “Gia vụ và lợi sanh”. Mong sao Tập, Khổ chóng viễn ly. Đạo, Diệt sớm nên thành tựu". Thật vậy, từ năm 2012, chính Hòa Thượng và TT Tâm Phương là người đứng ra gầy dựng lễ Bố Tát định kỳ mỗi tháng để hàng Tăng Ni tại tiểu bang Victoria có cơ hội gặp gỡ nhau để ôn tụng giới pháp, chia sẻ công tác Phật sự chung cũng như nương tựa tu học với nhau trong tình Pháp lữ Linh Sơn cốt nhục, bản thân của Hòa Thượng tuy đã cao tuổi hạc nhưng Ngài luôn hiện diện trong các kỳ Bố Tát, cho dù buổi sáng trời mùa Đông lạnh giá khắc nghiệt của Melbourne.

HT Tăng Giáo Trưởng cũng là một nhà thơ lừng danh trên thi đàn của Phật Giáo, lưu lại cho đời nhiều áng thơ bất hủ như bài "Tuổi tức từ", "Mấy khúc thơ lòng", "Nhớ Mẹ", "Phật vào cõi thế", "Mừng Phật giáng trần", đặc biệt bài "Có có không không" đào sâu vào lý mầu của Bát Nhã Tánh Không, Hòa Thượng viết:

"Chớ vương vào có, mơ có có!

Học đạo không không, phải thật không

Có có mà chi đeo với có!

Đã không, thì chớ cột vào không.

Luân hồi sanh tử, ôi có có!

Bỏ hết trần lao, lặng lẽ không.

Có không, có có, không không có.

Bạn đã thấy gì, lẽ có không?

Cái có chơn thường, là có có

Cái không không thiệt, lại không không.

Tất cả đều không, không thật có,

Hiểu rồi, thật có với thật không.

Không như sừng thỏ, là không có!

Có tợ chiêm bao, ấy có không!

Chẳng chấp vào không, chấp vào có,

Thong dong tự tại kể gì "Có Không".

Bài này đã được nhạc sĩ Võ Tá Hân phổ nhạc để phổ biến rộng rãi.

Về văn xuôi HT đã viết các bài:

  - Cảm Niệm Mừng Phật Thích Ca Giáng Trần. HT.Thích Huyền Tôn

  - Ý Nghĩa Ngày Thành Đạo. HT.Thích Huyền Tôn

  - Công Hạnh của Bồ Tát Quán Âm. HT.Thích Huyền Tôn

Về Truyện ngắn, HT đã viết:

  - Mùa thương.

 - Thức tỉnh.

  - Cực tịnh sanh động.

 - Câu chuyện thuở xưa của hai Ngài Hàn Sơn và Thập Đắc.

  - Chín Ba kiếp Rồi Mới Gặp Con

- Tế Thuyền

Hòa Thượng Tăng Giáo Trưởng là người vui tánh, trong các thời thuyết giảng, hay ban Đạo từ vào các Đại lễ, bất cứ khi nào Ngài cầm micro thì thế nào đại chúng cũng có dịp cười òa vui thích khi nghe lời giáo từ của Ngài vừa nhẹ nhàng, ý nhị, hài hước nhưng rất sâu lắng. Hòa Thượng là một bậc Cao Tăng Thạc Đức, Ngài lúc nào cũng hiện thân của "Hữu oai khả úy và hữu nghi khả kính". Ngài ứng thân tế độ chúng sanh như lời của chư Tổ Đức ,"Ngoại hiện tượng vương chi oai, Nội hàm sư tử chi đức". Ngài tuy là bậc lãnh đạo tối cao của Giáo Hội nhưng chưa bao giờ có sự ngăn cách với lớp Tăng Ni trẻ, ai cần điều gì, thắc mắc những gì, Hòa Thượng đều từ bi hoan hỷ giải đáp tận tường. Ai ai cũng cảm nhận được sự mát mẻ và từ ái toát ra từ tấm lòng ấm áp của Ngài khi có dịp thân cận học hỏi từ Ngài.

Xuân Bính Thân 2016 cũng là năm Đức Ngài bước sang tuổi đại thọ 89, chúng con xin mượn lời thơ Chúc Mừng Đại Thọ 89 Tuổi của HT Giác Lượng (80 tuổi) gởi từ California, Hoa Kỳ như lời chúc mừng Khánh tuế đến với Hòa Thượng Tăng Giáo Trưởng:

Hóa duyên đã như nguyền, đời hữu hạn,

Thật còn gì hơn nửa kiếp “Tăng Nhân”

Vô vàn, dòng Thích Tử, giữa cõi trần,

Lượng cao cả, chí hy sinh độ chúng.

Vô thượng phước,“Ngài Huyền Tôn” tích phước,

Biên giới nào, phân định, xẻ chia nhau,

Xứng thật là Bậc Trưởng Thượng dẫn đầu,

Danh nêu sáng, gương Ngài trong Tứ chúng.

Trưởng Đại chúng, thời đại nầy quả đúng,

Tử thừa hành sứ mạng “Tác Như Lai”.

Như Như còn, là sự nghiệp ngày mai,

Lai Lai đáo, thuận: “Ta Bà Hóa Độ”…

Lời cuối chúng con kính chúc Hòa Thượng Tăng Giáo Trưởng Thọ mạng bách niên, Pháp lạc vô biên và Pháp duyên vô ngại.

Nam Mô Hoan Hỷ Tạng Bồ Tát.
Viết tại Tu Viện Quảng Đức, sáng mùng 4 Tết Bính Thân 2016

 TK. Thích Nguyên Tạng