Thích Như Điển dịch

---o0o---

Quyển thứ hai mươi ba

Thứ tự Kinh văn số 1636

Bắt đầu dịch từ ngày 04 tháng 12 năm 2004

nhân kỳ nhập thất lần thứ hai.

Niệm Tam Bảo

(Ratnatrayanusmrtimamastadasah

Paricchedah)

Phẩm Thứ 18. Phần 2

Luận rằng:

Nhờ duyên vào các Tín, Tấn căn v.v...,mà thường nhớ nghĩ đến công đức của Chư Phật. Như Kinh Hộ Quốc Tôn Giả Sở Vấn có kệ rằng:

Cúi đầu đảnh lễ đức Kim Thân

Vô nhiễm trang nghiêm mặt như trăng

Công đức thánh nhân khó nghĩ bàn

Khắp trong tam giới chẳng ai bằng!

Nhục kế Mâu Ni vút thanh cao

Cao sánh Tu Di đẹp dường nào

Lông mày chiếu diệu muôn hảo tướng

Chim Sắc Ni Sa chẳng nhận sao!

Như Lai mắt đẹp tợ sen xanh

Trăng sáng, trời thanh chẳng thể bằng

Lân mẫn hữu tình thường quán chiếu

Con nay đảnh lễ tận lòng thành

Màu lưỡi Như Lai tựa màu đồng

Rộng lớn bao trùm cả mặt vòng

Chúng sanh khắp nhuận cam lồ ấy

Bởi vậy con nay, dạ kính mong

Bốn mươi răng đẹp của Như Lai

Tợ chất kim cang hiện thẳng bày

Tuyên thuyết bao nhiêu lời chân thật

Vì thế hôm nay con lễ Ngài

Sắc tướng Như Lai thật đặc thù

Oai quang chiếu diệu thấu ngàn thu

Từ Trời Thích, Phạm đến tất cả

Bao nhiêu ánh sáng chẳng thể bù

Vai rộng Như Lai tợ nai vương

Ngực như sư tử thật nghiêm đoan

Phong cách uy nghi như voi chúa

Mỗi bước sơn hà mỗi tiếng vang

Thân tướng Như Lai thật tuyệt vời

Đồng khô chiếu tỏa bỗng nhuận tươi

Trong cõi người ta, ai sánh kịp!!!

Gặp Phật một lần, trọn niềm vui

Ngàn kiếp xa xưa của Như Lai

Tâm vui bố thí Pháp lẫn Tài

Lòng Từ trang trải cho tất cả

Bởi thế nay con, kính lễ Ngài

Như Lai hoan hỷ hành sâu độ

Thí, Giới, Tấn , Nhẫn thật kiên cố

Thiền định, Trí huệ cũng viên minh

Bởi thế nay con xin lễ kính

Lời Ngài như tiếng sư tử vang

Bao nhiêu ngoại đạo cũng dẹp tan

Ba độc uế nhiễm đều trong sạch

Nay con kính lễ dưới thân vàng

Ba nghiệp Mâu Ni vượt cao tầng

Sen (Phù Cừ) chưa từng bị nước vướng thân

Như tiếng Ca Lăng vi diệu ấy

Bởi thế hôm nay, con kính mừng

Rõ biết thế gian là huyễn hóa

Như hoa tươi đẹp màu sắc lạ

Tợ như trong mộng và lửa dữ

Vô Ngã, Vô Nhân, Vô thọ giả

Pháp vốn vắng lặng, vốn không sanh

Vì người chưa ngộ, nên Pháp chuyển

Chuyển đại từ bi độ người mê

Tùy cơ, phương tiện mà quảng diễn

Quán chiếu các khổ của chúng sanh

Bịnh tham, bịnh hận, bịnh hoành hành

Như Lai như vị lương y giỏi

Ai ai được trị, bệnh đều lành

Sanh, già, bịnh, chết đau làm sao!

Ái biệt ly kia khổ dường nào!

Lần lượt Mâu Ni đều giải hết

Làm cho tất cả được lên cao

Cõi ác: địa ngục, quỷ, súc sanh

Luân hồi xoay chuyển mãi quay nhanh

Hết lòng thương họ không thầy, bạn

Mong kẻ ngu mê rõ ngọn ngành

Ngàn xưa Chư Phật, xuất thế gian

Giáo Pháp dung thông rộng muôn ngàn

Nay đức Thế Tôn cũng như vậy

Mong muốn độ sanh đến Niết Bàn

Lời Phật thấu tận cõi Phạm Thiên

Âm hưởng thanh cao tỏa mọi miền

Đến cõi Thát Bà, Khẩn Na La

Nhạc kia bỗng chốc ngừng hiển hiện

Chứa nhóm bao nhiêu công đức lành

Quảng diễn, lời thật lợi quần sanh

Nhiều đến ngàn Na Do Tha ấy

Nghe được, Tam Thừa phát tinh anh

Ai từng cúng dường các Như Lai

Được vạn đặc ân, được an bài

Không chỉ đời nầy hưởng công đức

Đời sau là bậc minh quân tài

Hoặc Chuyển Luân Vương trong bốn châu

Bảy báu đầy kho chẳng cần cầu

Thường dùng Thập Thiện để hóa độ

Nghiệp lành hưng nhuận khắp đâu đâu

Hoặc làm Vua trời trên Đao Lợi

Trên cõi Dạ Ma, Suất Đà Thiên

Hoặc trên Tha Hóa, Hoặc Tự Tại

Nhờ cúng Như Lai thuở sanh tiền

Một khi gặp Phật được cúng dường

Được nghe Chánh Pháp, Tín thêm hương

Đoạn trừ tất cả nhân đau khổ

Đắc Niết Bàn vui, bụi chẳng vương

Thế Tôn hiểu rõ Đạo, phi Đạo

Chuyển ác về lành, sướng biết bao

Làm cho tất cả đều an ổn

Thọ hưởng gia tài bậc Thánh cao

Ai cầu phước báo, cúng dường Phật

Thường được nhân duyên phước như thật

Trong khoảng sát na không lường hết

Bồ Đề quả phước là bậc nhất

Quốc độ trang nghiêm đẹp biết bao!

Vui trời Tha Hóa, trọn vui nào!

Tùy theo nguyện lực mà an trụ

Nguyện thân, khẩu , ý nhẹ nhàng sao!

Bao nhiêu phước báo bấy nhiêu vui

Đều nhờ công đức cúng dường thôi!

Dù rằng vẫn sống trong trần thế

Nhưng tợ long cung, hoặc trên trời.

Như Lai đầy đủ mọi danh xưng

Nơi nơi chốn chốn gội triêm ân

Muôn loại muôn người đều tán thán

Mười phương Chư Phật cũng chúc mừng

Xây dựng thế gian lìa khổ đau

Dụng đại từ bi , chẳng ai đâu!

Niết Bàn an tịnh, Ngài bậc nhất

Bởi thế nay con nguyện cúi đầu

Nay con chứng được ngũ thần thông

Xin tán thán Ngài giữa hư không

Đảnh lễ bậc Thầy đầy hùng lực

Dùng đạo trang nghiêm tịnh chốn hồng

Nay cùng tiên nhân họp lại đây

Xưng dương thiện nguyện công đức nầy

Ruộng phước bao la, trồng công đức

Chánh Giác, người người rạng rỡ thay!

Lại như Kinh Pháp Tập chép: “Lại nữa Thiện nam tử! Chư Phật Thế Tôn đầy đủ phước trí để làm trang nghiêm , mà đại từ bi là chỗ cảnh giới thực hiện. Đối với thế gian vì đó mà cứu hộ, làm đại y vương , khéo nhổ mũi tên độc ra, thường ở chỗ tịch tịnh cùng Thiền định, chẳng những sanh tử và cả Niết Bàn, cho đến các loài hữu tình , xem như cha mẹ. Tâm đại bừ bi bình đẳng lân mẫn tất cả thế gian, chẳng trừ một ai cả. Đối với trí tương ưng, vì thế gian mà chiếu rọi. Đại trí đối với chư hữu tình thường bảo bọc cho tất cả nhân dân thường hay vui vẻ phụng sự. Xa rời niềm vui riêng tức là trừ dứt những đau khổ của họ; an trụ trong Chánh Pháp, nhận Pháp làm chủ, được Pháp tự tại. Lấy Pháp ấy làm thức ăn, Pháp ấy là thuốc, Pháp đó là vật bố thí, tất cả đều nên xả, dùng trí tuệ mà quyết đoán, chẳng bao giờ buông lung. Ở những chỗ hiểm nạn làm chiếc cầu để bắc qua, như Vua đi săn trên con đường bằng thẳng chẳng có chướng nạn. Cho đến thanh tịnh sắc thân, ai thấy được chẳng muốn xa lìa, Chư Phật Thế Tôn có vô lượng công đức như thế. Ta nay sẽ thành tựu những ý nghĩa của lợi ích ấy. Đây gọi là Bồ Tát niệm Phật.

Thế nào là niệm Pháp?

Bồ Tát đã rõ biết Chư Phật Thế Tôn vô biên công đức, tất cả đều từ Pháp mà sanh, từ Pháp mà hóa, từ Pháp mà được, từ Pháp mà tăng thượng; từ Pháp mà có; từ Pháp mà sanh ra cảnh giới; từ Pháp mà có chỗ nương tựa; từ Pháp mà thành tựu. Cho đến thế gian, xuất thế gian, những sự vui tột cùng, cũng từ Pháp mà sanh, từ Pháp mà thành tựu. Cho đến ta cầu Chư Phật vô thượng Bồ Đề, phải nên tôn trọng Pháp. Nương vào cảnh giới của Pháp, nương vào Pháp để trở về, nương vào Pháp để quyết định; nương vào Pháp kiên cố; nương vào Pháp để tu hành; Đây gọi tên là Bồ Tát niệm Pháp.

Lại nữa Bồ Tát đối với chúng sanh, nên bình đẳng mà nói Pháp, làm cho Pháp chẳng cao thấp. Ta cùng với Pháp , tâm bình đẳng. Pháp không từ mặt nổi, để từ đó ta diễn nói; Pháp không có tướng của phe phái, ta cùng với Pháp và tâm bình đẳng. Pháp chẳng lệ thuộc vào thời tiết khi nói đến, mà Pháp ở trong nội tâm để lãnh thọ. Ta cùng với Pháp kia tâm nầy bình đẳng. Pháp chẳng vì hơn thua mà nói. Đối với kẻ hạ liệt chẳng nên tuyên nói. Đối với Pháp mỗi mỗi nên thâm nhập giải bày. Ta cùng với Pháp, tâm bình đẳng. Pháp nếu không phải chỗ thanh tịnh thì không nên nói; Pháp nên lìa chỗ nhiễm ô. Ta cùng với Pháp, tâm bình đẳng. Pháp chẳng phải ở chỗ Thánh nhơn mà tuyên nói, mà đối với Phàm nhân cũng chẳng nên tuyên nói. Pháp lìa sự thấy biết vậy. Ta cùng với Pháp, tâm bình đẳng. Pháp chẳng nói ở ban ngày, mà cũng chẳng nói ban đêm. Lại chẳng nói ban đêm, mà cũng chẳng nói ban ngày. Pháp thường ở chỗ gia trì. Ta cùng với Pháp, tâm bình đẳng, Pháp chẳng phải điều phục. Lại chẳng phải sai trái vượt qua, mà đối với Pháp chẳng có chỗ chấp trước vậy. Ta cùng với Pháp tâm bình đẳng. Pháp chẳng giảm mất lại chẳng tăng thêm, mà Pháp như hư không vậy. Ta cùng với Pháp tâm bình đẳng. Pháp chẳng lìa chúng sanh, chúng sanh có thể hộ Pháp, ta cùng với Pháp tâm bình đẳng. Pháp không cầu chỗ quay về, cùng với thế gian để làm chỗ nương tựa. Ta cùng với Pháp tâm bình đẳng. Pháp chẳng tổn não, mà đối với Pháp lìa chỗ tướng hoại vậy. Ta cùng với Pháp, tâm bình đẳng, Pháp chẳng oán hờn và tật đố, mà đối với Pháp lìa các kiết sử vậy. Ta cùng với Pháp, lấy tâm bình đẳng. Pháp chẳng sợ luân hồi, lại chẳng vui Niết Bàn. Đối với Pháp không phân biệt, ta cùng với Pháp tâm bình đẳng. Bồ Tát chứa nhóm chánh niệm như thế, đây gọi là niệm Pháp.

Thế nào là niệm Tăng?

Trong đây lại nói về kẻ thuyết pháp, về việc thi hành Pháp; về người tư duy Pháp; Pháp phước điền. Đây là trụ trì Pháp, đây là y chỉ Pháp, đây là cúng dường Pháp, đây là Pháp sở tạo, đây là Pháp cảnh giới, đây là Pháp hành xứ, đây là Pháp thành tựu, đây là tự tánh ngay thẳng, đây là tự tánh thanh tịnh, đây là tùy thuận giáo huấn, đây là phát khởi đại bi, đây là có thể chọn lựa trí tuệ cảnh giới, đây là thường tu tập thiện Pháp”.

Luận rằng:

Bồ Tát niệm Tăng như thế tức có thể thành tựu biện tài tất cả chúng sanh chân thật công đức . Như Kinh Vô Cấu Xưng có kệ rằng:

“Hoặc thấy già bệnh chết

Mà khiến cho chúng sanh

Biết như là huyễn hóa

Thông đạt chẳng gì ngại

Hoặc kiếp nầy tiêu hết

Trời đất, như nước lửa

Người người nghĩ là thường

Nhưng biết rõ vô thường

Chúng sanh nhiều vô kể

Đều đến thỉnh Bồ Tát

Bồ Tát đến nơi nầy

Giáo hóa hướng về Phật

Ma chú, những huyễn thuật

Kỷ nghệ thật kỹ xảo

Bỗng không còn hiện hữu

Lợi ích các quần sanh

Thế gian các đạo Pháp

Từ đây mà xuất phát

Vốn là những người mê

Nhưng không đọa tà kiến

Hoặc là trời, làm trăng

Vua trời, chủ thế giới

Hoặc làm đất, làm nước

Và làm gió, làm lửa

Kiếp ấy vì bịnh tật

Hiện ra các cỏ thuốc

Ai được chữa thuốc nầy

Sẽ không còn bịnh độc

Kiếp ấy vì đói khát

Hiện ra muôn đồ ăn

Trước là cứu đói khát

Sau ban cho Chánh Pháp

Kiếp ấy vì đao binh

Hiện khởi tâm từ bi

Giáo hóa các chúng sanh

An ổn chẳng sân si

Như cuộc chiến xảy ra

Tạo ra muôn khổ đau

Bồ Tát hiện uy lực

Khiến cho họ an hòa

Tất cả ở trong nước

Trong các cõi địa ngục

Thong dong trong đường khổ

Cứu tất cả các khổ

Tất cả ở trong nước

Trong các cõi súc sanh

Hiện sanh trong cõi ấy

Vì chúng mà độ thoát

Thọ dụng cả năm dục

Nhưng hiện việc lợi lành

Khiến ma tâm xa rời

Không việc gì được thành

Hoa sen trong biển lửa

Thật vô cùng hy hữu

Thiền định trong cõi dục

Như thế thật hiếm thay

Hoặc hiện làm dâm nữ

Dùng sắc đẹp quyến rũ

Sắc đẹp như lưỡi câu

Đem về cảnh giới Phật

Hoặc làm người trưởng thôn

Hoặc làm kẻ bán buôn

Hoặc quốc sư, đại thần

Khiến ai ai cũng chuộng

Cho đến kẻ bần cùng

Hiện thân ra giúp đỡ

Vốn hay khuyên làm lành

Cho tâm họ bừng mở

Vì Ngã, tâm kiêu mạn

Liền hiện đại lực sĩ

Tiêu trừ những cống cao

An trụ vô thượng đạo

Chúng sanh sợ điều ác

Hiện ra trước an ủi

Trước ban cho vô úy

Sau khiến phát đạo tâm

Hoặc hiện lìa dâm dục

Làm tiên nhân, ngũ thông

Khai đạo các quần sanh

An trụ giới nhẫn từ

Thấy ai đến cúng dường

Hiện ra làm bé trai

Hoan hỷ vui phụng cúng

Khiến phát khởi đạo tâm

Tùy họ mà giúp đỡ

Vào được trong Phật đạo

Dùng năng lực phương tiện

Để cung cấp đầy đủ

Đạo bao la như vậy

Chỗ làm chẳng đến cùng

Trí tuệ thật thênh thang

Độ thoát chúng vô lượng

Hóa ra tất cả Phật

Trong ngàn muôn kiếp số

Tán dương công đức ấy

Thật không thể cùng tận”.

Bồ Tát tu tập cúng dường công đức như Kinh bảo Quang Minh Đà La Ni có kệ rằng:

Nhục kế trang nghiêm phóng hào quang

Ánh sáng lung linh chiếu muôn ngàn

Phóng quang như thế biến nơi nơi

Phật sự viên dung khắp thế gian

Ngào ngạt hương thơm thật tuyệt vời

Như mây ngàn tỏa tận xa khơi

Hương lành thơm ngát ngàn muôn nẻo

Cúng dường Phật sự khắp dặm khơi

Rực rỡ hoa xinh phóng chiếu ra

Hoa đẹp muôn trùng trời biển xa

Khắp nơi hoa đẹp trang nghiêm ấy

Cúng dường Phật sự khắp mọi nhà

Lầu các trang nghiêm theo ánh quang

Mậy trời, biển biếc lầu các sang

Lầu các muôn tầng biến khắp nơi

Cúng dường Phật sự khắp quan san

Đẹp đẽ hiện ra những bảo tràng

Trang sức muôn màu đỏ trắng vàng

Trân bảo, hợp thành bao nhiêu loại

Đất Phật bây giờ được nghiêm trang

Lưới trời ngọc báu , cùng giao thoa

Bảo cái tràng phan hiện muôn nhà

Trong ngọc vang ra muôn tiếng Pháp

Như Lai thường tọa tâm thiết tha

Thân cận Như Lai, được cúng dường

Ngàn muôn báu vật nguyện hiến dâng

Phụng cúng Chư Phật cũng một lòng

Thiền định biến hiện tâm thênh thang

Thần thông trí lực khó thể lường

Lợi lạc chúng sanh thật vô biên

Thiền định dung thông muôn vạn lối

Phương tiện hiển hiện cả trăm ngàn

Thân cận Như Lai được cúng dường

Bố thí bao nhiêu cũng đều buông

Công đức trì giới không thể biết

Quyền năng nhẫn nhục cũng khó lường

Tinh tấn phát huy thật cao thâm

Thiền định vui tu ươm chồi mầm

Trí tuệ vươn lên đỉnh vòi vọi

Tịnh hạnh tịnh tu đạt thần thông

Bốn nhiếp thường tu tâm hỷ hoan

Tích phước, đạt trí, thảy lưỡng toàn

Tứ đế, duyên sanh, và giải thoát

Căn, lực thật tu chẳng nghĩ bàn

Ngộ môn giải thoát Thanh Văn thừa

Quán Duyên Giác vừa thường thanh tịnh

Tu Tối Thượng thừa đến thần biến

Hoặc hiện vô thường khổ biến sanh

Liễu tri pháp môn vô ngã, thọ

Quán Pháp Bất Tịnh, tham không có

Chứng ba vị giác Chơn, Thường , Lạc

Muôn ngàn phương tiện liền hé mở

Phổ cập, bình đẳng quán chúng sanh

Giải thoát, ai ai có thể thành

Giải thoát độ tha không quái ngại

Giáo hóa chúng sanh thật khó hành

Tùy thuận không phân biệt dáng hình

Người người hoan lạc ái kính sanh

Mong sao thoát khỏi cảnh thế gian

Tam Ma Địa mãi được tịnh thanh

Lìa xa đói khát cảnh Ta Bà

Tùy theo tất cả mà chu cấp

Vì thương khắp hết chúng hữu tình

Lìa những lo toan thường an ổn

Mỹ vị cao lương đây thức ăn

Đầy đủ viên dung vạn muôn ngàn

Quốc thành thương mến không tổn hoại

Ban bố hữu tình khắp thế gian

Thân tướng trang nghiêm đẹp tuyệt vời

Nguy nguy hùng lực lắm người ơi

Hương thơm ngào ngạt hương đức hạnh

Rực rỡ đoan nghiêm chẳng ai ngờ!

Tướng mạo đoan nghiêm thật oai nghi

Ai gặp một lần, quyết phụng trì

Dùng muôn phương tiện diễn diệu âm

Khiến chúng sanh đạo cả phát huy

Phát lên tiếng Ca Lăng Tần Già

Tiếng Câu Loa và tiếng Kế La

Khẩn Na La muôn tiếng trống hay

Giáo nghĩa Như Lai hiện tỏ ra

Trong thế gian Phật đà tuyên thuyết

Tám mươi bốn ngàn Chơn Ngôn tạng

Như thế phân biệt các Pháp môn

Chúng sanh đều được lợi muôn ngàn

Được lợi ích, hoặc được gội nhuần

Do nghĩa Pháp, hoặc diệu nghĩa thuần

Theo căn cơ phát tâm thanh tịnh

Ngàn sau tất cả cùng quang vinh

Hoặc gặp chướng nạn lẫn tai ương

Nhiều nỗi đớn đau khó nghĩ lường

Phải dùng bi nguyện cao vời vợi

Thay thế chúng sanh thoát đau thương

Nơi nào chưa có Pháp Như Lai

Chẳng có Già Lam một cảnh chùa

Ban phước tôn trọng được như Vua

Khiến cho tất cả tín tâm thừa

Ai lìa tham ái, lìa khổ đau

Vượt thoát ra ngay nhân héo sầu

Dù ở trong đời, không bị khổ

Nhờ bởi hào quang ảnh nhiệm mầu

Công đức lành đầy đủ ai hay

Đấy là hành Pháp đại trượng phu

Ai muốn sanh về cõi Cực Lạc

Mâu Ni diệu hạnh tất năng tu

Thọ mệnh lâu dài chẳng sánh lường

Thọ các niềm vui chẳng tai ương

Sanh, già, bệnh khổ không xâm tổn

Tâm an hằng trụ chốn vô thường

Hiển thị tham, sân, các trái sai

Lửa si đốt cháy chẳng dừng nghi

Bốn tướng hoại si như thế ấy

Làm cho quần mê giác ngộ ngay

Mười lực, bốn vô úy Như Lai

Mười tám bất cộng, các công đức

Con nay xưng tán và quy y

Thường ở thế gian hành đại nghĩa

Như đất phì nhiêu tợ huyễn sanh

Biến hiện nguyên hình các chúng sanh

Như Lai xuất hiện trong đời thật

Biến hóa thần thông chẳng ai sánh

Lại hay quyền biến và phương tiện

Đem đến an vui cho hữu tình

Vui tươi thanh tịnh nơi tâm thức

Như hoa sen đẹp vượt bùn tanh

Múa hát lời vui, tiếng nói hay

Nhảy múa , đờn ca hiển tỏ bày

Thấy nghe cảm nhận thật khéo léo

Hiện đủ sắc tướng như huyễn say

Đối với quyền uy của trưởng thôn

Quyền uy trưởng giả trong một phương

Phó tướng , tể quan và tất cả

Trí tuệ biện tài khó nghĩ lường

Hoặc ở rừng sâu, hoặc dưới cây

Hoặc vì báu vật tận muôn ngàn

Như ý, ma ni tùy thâu lượm

Vì kẻ mê kia lại dẫn đàng

Mọi việc đều hiện trong cách làm

Gỗ quý điêu khắc, hoặc đan chằm

Kinh doanh trồng trọt thật hy hữu

Không gì không đạt thật thậm thâm

Hoặc hiện oan gia tâm ghen ghét

Hoặc hiện mười thương, dạ luyến thương

Dùng lương dược ấy độ bịnh nhân

Mâu Ni phương tiện chỉ rõ đường

Hoặc diễn pháp mầu tối thượng sao

Si hoặc vượt qua đến tầng cao

Khiến cho kẻ lạ đều xuất gia

Phát tâm quy hướng trí huệ vào

Ngoại đạo khổ hạnh được bao lâu

Đức Gô-ta-ma nói được đâu

Lìa bỏ lõa hình (Asela) thành đệ tử

Thầy dạy uyên thâm Pháp nhiệm mầu

Phát tâm xả bỏ tấm thân nầy

Không ai tối thắng chấp trước đây

Để tóc buông dài , thành đồng tử

Tất cả đều nương lời Thầy dạy

Dùng năm màu hương thoa vào thân

Thọ giới chó trâu thật khổ hình

Khâu vá da nai thành áo mặc

Nương lời Thầy đạt thật cao thâm

Chứng được thần thông biết rõ Trời

Không lành, không dữ, không như Người

Nước suối, trái cây, ngày qua bữa

Tất cả nương tựa lời Thầy dạy

Ngồi xếp bằng, hoặc đứng một chân

Bôi than, nằm yên chẳng cựa ngần

Cây tăm nho nhỏ cũng chẳng nương

Nương lời Thầy dạy tất cả đây

Cho dù đến cả các ngoại đạo

Tất cả khổ hạnh thật siêng sao

Hòa hiện xa lìa các nhân khổ

Để cho tâm họ được giải mau

Thế gian so đây có khác sai

Thành tâm nương tựa đấng cao thay

Vì độ người tà nên thị hiện

Khai thị chân thật nghĩa Như Lai

Quảng diễn Đại Thừa Pháp thậm thâm

Tuyên thuyết bí mật giảng chơn ngôn

Muôn trùng ý nghĩa giải rõ ràng

Vì lợi trời người thuyết kệ âm

Từng câu, từng ý từng giảng giải

Ý nghĩa kim cang rộng muôn ngàn

Trí ấy từng khác các tranh luận

Bỏ hẳn phi pháp, nói lời vàng

Hoặc chỉ cho người cầu thần chú

Hoặc hiện chư Thiên nghĩa nhiệm mầu

Long Vương, Dạ Xoa, Càn Thát Bà

A Tu La, Bồ Đà La sau

Khẩn Na La và Nga Lô Noa

Ma Hầu La cùng với thuyết nầy

Mỗi mỗi đều hay ngôn từ đẹp

Tuyên dương rõ biết Pháp Như Lai

Bởi nhờ chứng ngộ chân thật nghĩa

Đối với Phật Pháp tâm quyết định

Lời nói, cảnh trí thật khó nghĩ

Đây vì tối thượng Tam Ma Địa

Nghĩa là rộng khắp Thiền Định nầy

Phóng đại quang minh sáng thẳm sâu

Ánh sáng nhiếp hóa biết bao nhiêu

Làm cho tất cả đều thiền tịnh

Phóng đại Thiện Kiến ánh quang minh

Thấy sáng, chúng sanh khởi niềm tin

Quán sát thấy rõ nhân lành ấy

Vô thượng trí tuệ thật uy linh

Nhờ ánh sáng nầy chiếu thế gian

Tam Bảo vô biên hiện rõ ràng

Tháp miếu Như Lai bao mầu nhiệm

Tất cả tán dương nguyện cúng dàng

Ánh sáng Thắng Đăng cũng phóng ra

Rực rỡ muôn màu chiếu sáng lòa

Vì muốn nghiêm tịnh các thế gian

Phá tan vi trần hoặc ác ma

Ánh sáng nhiệm mầu chiếu thế gian

Công đức đèn hoa nguyện cúng dường

Muôn thuở đắp xây không thể biết

Như thế mới là phụng cúng đăng

Hoặc đèn bằng sữa hay bằng dầu

Hoặc bằng tùng , trúc, hoặc thân cây

Bao nhiêu đèn đốt hương thơm ấy

Nguyện cúng Thế Tôn thọ ký sau

Ánh sáng Câu Chiêu cũng sáng lên

Thức tỉnh bao nhiêu chúng hữu tình

Giáo hóa muôn ngàn quần mê ấy

Thoát khỏi ái hà, đạt bến thanh

Ánh sáng Từ quang khắp chiếu xa

Khai ngộ chúng sanh thoát Ta Bà

Bốn khổ quyết lìa, không trở lại

Loại trừ ưu não, được an hòa.”

Đại Thừa Tập Bồ Tát Học Luận

Hết quyển thứ 23

---o0o---