Kinh Diệu-Pháp Liên-Hoa đã được dịch từ tiếng Phạn sang tiếng Hán và rất nhiều tiếng khác. Thầy Trí-Tịnh đã dịch rất công phu sát nghĩa bộ kinh từ tiếng Hán sang tiếng Việt. Toàn bộ kinh gồm 28 phẩm. Mỗi phẩm có phần kể chuyện, viết theo văn xuôi, và nhiều bài kệ, viết theo thể thơ ngũ ngôn.
Trong 28 phẩm thì phẩm thứ 25, PHẨM PHỔ-MÔN, đã được tụng nhiều nhất. Phẩm này đã được nhiều lần chép riêng ra và gọi là Kinh Phổ-Môn.
Trong bài dưới đây, Vi Tâm xin viết phần văn xuôi bản Việt dịch kinh Phổ-Môn thành thơ lục bát. Còn các bài kệ Việt dịch đã viết thành ngũ ngôn rồi, xin để nguyên (viết chữ nghiêng).
Vi Tâm cố gắng giữ ý của bản văn xuôi, chỉ khi nào có nhiều câu nhắc lại thì mới xin góp ngắn (các con số từ 1. đến 8. trong bản dịch của Thầy Trí-Tịnh được giữ lại ở đây để đọc giả có thể kiểm chứng cho dễ).
Về phần thơ lục bát, quí vị nào có lời chỉ bảo xin viết về [email protected]. Vi Tâm sẽ xin tu sửa.
1. Bấy giờ Bồ-Tát có Ngài
Tên Vô-Tận-Ý đang ngồi đứng lên
Bày vai trịch áo một bên
Chắp tay hướng Phật, vấn duyên thế này :
« Quán-Thế-Âm tên thật hay
Duyên gì mà được tên này Thế-Tôn ? »
Phật rằng : « Vô-Tận-Ý con
Nếu như vô-lượng trăm ngàn chúng sanh
Mà Quán-Thế-Âm xưng danh
Là Bồ-Tát xét tiếng tăm đồng đều
Cho dù khổ não bao nhiêu
Cũng được giải thoát mọi điều gian nan
Ai trì danh Quán-Thế-Âm
Dầu vào lửa lớn mình trầm như thiêu
Thì lửa chẳng cháy được đâu
Uy thần Bồ-Tát cao siêu vô cùng
Nếu ai nước lớn trôi sông
Xưng danh Bồ-Tát, vào nông cạn liền
Chúng sanh có ức trăm nghìn
Giá như đang mải đi tìm san-hô
Bạc, vàng, mã-não, xa-cừ
Trân-châu, hổ-phách, ngập ù thuyền ghe
Bỗng ra biển cả gió lùa
Thuyền vào La-Sát, quỷ ra một đàn
Nếu ai mà nhẫn tâm can
Quán-Thế-Âm hiệu, xưng danh tên Ngài
Thì La-Sát quỷ biến ngay
Những nhân duyên đó xưa nay hợp hòa
Tên Quán-Thế-Âm đặt ra
Hiệu danh Bồ-Tát để cho tỏ tường !
2. Có cơ bị hại mà xưng
Quán-Thế-Âm hiệu, nạn dừng lại ngay
Gãy thành khúc, gậy cầm tay
Là mình ly thoát, nguy tai hết liền
Dạ-xoa La-sát tam-thiên
Đại-thiên đến hại người hiền, bỗng dưng
Nghe danh hiệu Quán-Thế-Âm
Mắt đàn quỷ dữ sẽ không thể dùng
Mắt có mà cũng như không
Làm sao quỷ dữ còn mong hại người ?
Oan gia trái chủ có ai
Hoặc người có tội chân tay cùm xiềng
Quán-Thế-Âm hiệu xưng lên
Là bao xiềng xích thảy liền đứt tan
Oán tặc trong tam-đại-thiên
Lại có thường chủ dẫn trên dặm trường
Đem nhiều của báu mại thương
Ngược xuôi trắc trở vạn đường hiểm nguy
Chớ nên sợ sệt làm chi
Chỉ xưng danh hiệu, nạn thì khỏi ngay
Quán-Thế-Âm là vị này
Đem pháp vô-úy thường hay độ người
Các nhà buôn đã vâng lời
Đồng xưng danh hiệu, tức thời thoát nguy
Vô-Tận-Ý! Hãy nhớ ghi
Oai thần Bồ-Tát uy nghi vô cùng
3. Chúng sanh nào có lòng dâm
Nghiêm trì niệm Quán-Thế-Âm nhật thường
Là lòng dâm dục hết luôn
Lại ai nhiều nỗi giận hờn, ngu si
Niệm Quán-Thế-Âm kiên trì
Là tan hờn giận, ngu si cũng lìa
Này Vô-Tận-Ý ! hãy nghe
Sức oai Bồ-Tát chở che mọi vùng
Xem ra lợi ích vô cùng
Chúng sanh phải nhớ niệm thầm trong tâm
Nếu người nữ muốn sanh nam
Cúng dường lạy Quán-Thế-Âm một lòng
Liền sanh nam tử trí thông
Nếu người nữ lại cầu mong gái hiền
Niệm Quán-Thế-Âm chí thành
Là sanh gái đẹp tướng xinh phước giàu
Vô-Tận-Ý! Nhớ cho thâu
Quán-Thế-Âm pháp nhiệm màu vô biên
4. Thọ trì danh Quán-Thế-Âm
Chẳng lo luống mất phúc ân của Ngài
Vô Tận Ý! Nếu có người
Thọ trì Bồ-Tát sáu hai ức hằng
Thức ăn thức uống cúng dường
Phục y chăn chiếu thuốc thang tháng ngày
Thiện-nam tín-nữ thế này
Vậy thì công-đức đã đầy đủ chưa ? »
« Thế-Tôn ! » Vô-Tận-Ý thưa
« Thưa công nhiều lắm ! » Phật đưa thêm lời :
« Ai trì danh hiệu một thời
Ai lo cúng lễ sáng ngày thủy chung
Thì trong ức kiếp không cùng
Được ban phước lộc một lòng như nhau
Vô-Tận-Ý! Nhớ cho thâu
Quán-Âm ban lợi ích giàu vô biên »
5. Vô-Tận-Ý : « Bạch Thế-Tôn!
Vậy khi đi dạo bốn phương Ta-Bà
Bồ-Tát dùng phương tiện gì
Quán-Thế-Âm hiện pháp uy thế nào ? »
Phật rằng : « Uy pháp nhiệm mầu
Quán-Thế-Âm xét ứng theo từng người
Đáng dùng thân Phật vào đời
Thì Ngài hiện Phật phát lời độ ân
Dùng thân Duyên-giác, Thanh-văn
Phạm-vương, Đế-Thích, tại-thiên Đại-từ
Tướng-quân thiên-đại cũng là
Sa-môn, Vương-Tiểu, với Bà-la-môn
Trưởng-giả, Cư-Sĩ, Tể-quan,
Tỳ-kheo tăng với cùng hàng kheo-ni
Ưu-bà-tắc, Ưu-bà-di
Đồng-nam, đồng-nữ, chẳng nề hiện thân
Dạ-xoa, với thát-bà Càn-,
Khẩn-na-la, Chấp-Kim-Cang đó mà
A-tu-la, Ca-lâu-la
Khẩn-na-la với dà-la-Ma-hầu-
Tùy nghi mà nói pháp mầu
Đáng thân nào cũng hiện theo mà truyền
Vô-Tận-Ý! Nhớ chớ quên
Quán-Thế-Âm hiện muôn hình ngao du
Công-đức thành tựu vô bờ
Chúng sanh phải nhớ phụng thờ cho siêng
Chỗ nào sợ sệt bon chen
Ban phép « Vô-úy » sợ liền biến xa
Cho nên dưới cõi Ta-Bà
« Thí Vô-úy » được chọn thờ làm tên »
6. Vô-Tận-Ý lại bạch lên :
« Cho con xin được cúng dường Quán-Âm »
Liền mở chuỗi ngọc giá trăm
lạng vàng, trao Quán-Thế-Âm mà rằng :
« Xin Ngài nhận chuỗi châu trần
Gọi là gửi chút tri ân pháp này »
Quán-Thế-Âm chẳng nhận lời
Vô-Tận-Ý lại xin Ngài nhận cho.
Bấy giờ Phật mới nói vô :
« Vô-Tận-Ý đã nói cho mọi loài
Cả hàng tứ chúng cùng trời
Ông nên đón nhận chuỗi này mà thương »
Tức thì Bồ-Tát nhận luôn
Nhận rồi chuỗi ngọc hai phần chia ra
Một phần dâng đức Thích-Ca
Một phần dâng đến Phật Đa-Bảo chùa.
« Vô-Tận-Ý! Đã thấy chưa
Quán-Thế-Âm pháp lớn như thế nào
Sức thần tự tại du ngao
Bồ-Tát đang dạo phiêu diêu Ta Bà »
Lúc đó Bồ-Tát viết ra,
Một bài kệ để kính đưa Phật Đà :
7. Thế-Tôn đủ tướng tốt!
Con nay lại hỏi kia
Phật tử nhân duyên gì?
Tên là Quán-Thế-Âm?
Đấng đầy đủ tướng tốt
Kệ đáp Vô-Tận-Ý:
Ông nghe hạnh Quán-Âm
Khéo ứng các nơi chỗ
Thệ rộng sâu như biển
Nhiều kiếp chẳng nghĩ bàn
Hầu nhiều nghìn đức Phật
Phát nguyện thanh tịnh lớn.
Ta vì ông lược nói
Nghe tên cùng thấy thân
Tâm niệm chẳng luống qua
Hay diệt khổ các cõi.
Giả sử sanh lòng hại
Xô rớt hầm lửa lớn
Do sức niệm Quán-Âm
Hầm lửa biến thành ao.
Hoặc trôi dạt biển lớn
Các nạn quỉ, cá, rồng
Do sức niệm Quán-Âm
Sóng mòi chẳng chìm được.
Hoặc ở chót Tu-di
Bị người xô rớt xuống
Do sức niệm Quán-Âm
Như mặt nhật treo không
Hoặc bị người dữ rượt
Rớt xuống núi Kim-Cang
Do sức niệm Quán-Âm
Chẳng tổn đến mảy lông.
Hoặc gặp oán tặc vây
Đều cầm dao làm hại
Do sức niệm Quán-Âm
Đều liền sanh lòng lành.
Hoặc bị khổ nạn vua
Khi hành hình sắp chết
Do sức niệm Quán-Âm
Dao liền gãy từng đoạn.
Hoặc tù cấm xiềng xích
Tay chân bị gông cùm
Do sức niệm Quán-Âm
Tháo rã được giải thoát
Nguyền rủa các thuốc độc
muốn hại đến thân đó
Do sức niệm Quán-Âm
Trở hại nơi bổn-nhân.
Hoặc gặp La-sát dữ
Rồng độc các loài quỉ
Do sức niệm Quán-Âm
Liền đều không dám hại.
Hoặc thú dữ vây quanh
Nanh vuốt nhọn đáng sợ
Do sức niệm Quán-Âm
Vội vàng bỏ chạy thẳng.
Rắn độc cùng bò cạp
Hơi độc khói lửa đốt
Do sức niệm Quán-Âm
Theo tiếng tự bỏ đi.
Mây sấm nổ sét đánh
Tuôn giá, xối mưa lớn
Do sức niệm Quán-Âm
Liền được tiêu tan cả.
Chúng sanh bị khổ ách
Vô lượng khổ bức thân
Quán-Âm sức trí diệu
Hay cứu khổ thế gian
Đầy đủ sức thần thông
Rộng tu trí phương tiện
Các cõi nước mười phương
Không cõi nào chẳng hiện.
Các loài trong đường dữ:
Địa-ngục, quỉ, súc sanh
Sanh, già, bịnh, chết khổ
Lần đều khiến dứt hết.
Chơn-quán thanh tịnh quán
Trí-huệ quán rộng lớn
Bi-quán và từ-quán,
Thường nguyện thường chiêm ngưỡng
Sáng thanh tịnh không nhơ
Tuệ nhật phá các tối
Hay phục tai khói lửa
Khắp soi sáng thế gian.
Lòng bi răn như sấm
Ý tứ diệu dường mây
Xối mưa pháp cam lồ
Dứt trừ lửa phiền não
Cãi kiện qua chỗ quan
Trong quân trận sợ sệt
Do sức niệm Quán-Âm
Cừu oán đều lui tan.
Diệu-Âm, Quán-Thế-Âm
Phạm-âm, Hải-triều-âm
Tiếng hơn thế gian kia,
Cho nên thường phải niệm.
Niệm niệm chớ sanh nghi
Quán Âm bậc tịnh thánh
Nơi khổ não nạn chết
Hay vì làm nương cậy.
Đủ tất cả công đức
Mắt lành trông chúng sanh
Biển phước lớn không lường
Cho nên phải đảnh lễ.
8. Khi Vô-Tận-Ý hết thưa,
Trì-Địa Bồ-Tát bước ra bạch tình :
"Thế Tôn! Nếu có chúng sinh
Được nghe Đạo Quán-Thế-Âm thế này
Thần thông tạo được như vầy
Công đức người đó cũng dày phải không ? »
Lúc Phật nói phẩm Phổ-Môn
Tám muôn nghìn chúng phát tâm học hành
Chánh-đẳng chánh-giác chân thành
Vô-đẳng vô-thượng tận tình công phu.
Tài liệu tham khảo :
Kinh Diệu-Pháp Linh-Hoa. Việt dịch : Tỳ Kheo Thích Trí-TỊnh
http://ftp.budaedu.org/ebooks/pdf/VI203.pdf
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D284081294.-%3B)