Quyển 4/10

Kinh Nguyệt Đăng Tam Muội

Quyển 4/10

Thích Chánh Lạc dịch

Nguồn: Thích Chánh Lạc dịch

Bấy giờ Bà Già Bà ở trong đại chúng chỉ giáo việc lợi ích, hoan hỷ xong, liền từ tòa đứng dậy, đi đến thành Vương xá, vào núi Kỳ xà quật trải tòa mà ngồi. Các chúng Tỳ kheo, và chư Thiên, Long, Dạ xoa, Càn thát bà, A tu la, Ca lâu la, Khẩn na la, Ma hầu la già, trước sau doanh vây.

Bấy giờ đồng tử Nguyệt Quang cùng tám trăm ức người và Thiên Long, tám bộ quỷ thần... với mười na do tha các chúng Bồ tát ở thế giới khác, cầm các vòng hoa báu, hương xoa, hương bột, y phục, phướn hoa, các thứ âm nhạc, dựng lên lọng, dù, treo các phướn lụa, ra khỏi thành Vương xá, hướng đến núi Kỳ xà quật, đi đến chỗ Như Lai, lấy đầu mặt lạy dưới chân Ngài, nhiễu quanh nhiều lần, dùng các hương hoa, y phục, bảo cái, tràng phan, tấu các âm nhạc, mở cuộc cúng dường lớn. Khi đã cúng dường xong, cúi đầu cung kính, vì để hỏi pháp, nên ngồi qua một bên.

Bấy giờ đồng tử Nguyệt Quang nói như vầy:

–Con đối với đức Như Lai, Ứng cúng, Chánh Biến tri có điều muốn thưa hỏi, cúi mong Ngài cho phép.

Khi ấy đức Thế Tôn bảo đồng tử :

–Như Lai Ứng chánh biến tri, cho phép ngươi muốn hỏi gì cứ hỏi! Điều ngươi hỏi sẽ đem lại lợi ích cho vô lượng chúng sanh. Ta sẽ phân biệt, giải thích cho ngươi để tâm ngươi được hoan hỷ.

Bấy giờ đồng tử Nguyệt Quang được đức Phật cho phép liền bạch:

–Bồ tát ma ha tát thành tựu bao nhiêu pháp, mới có thể được Tam muội Vô húy luận, thể tánh bình đẳng như vậy của tất các pháp?

Khi ấy đức Phật bảo đồng tử Nguyệt Quang :

–Bồ tát Ma ha tát thành tựu bốn pháp mới có thể được Tam muội vô húy luận, thể tánh bình đẳng như vậy của tất cả các pháp. Những gì là bốn?

1. Khéo học sự nhu nhuyến, đồng ở an ổn, đạt đến sự điều phục, hay nhẫn được sử hủy nhục, thấy pháp trừ ngã mạn. Đó là pháp đầu tiên. Bồ Tát nếu có thể thành tựu như vậy, liền hay đạt được Tam muội không húy luận, thể tánh bình đẳng như vậy của các pháp.

2. Lại nữa, này Đồng Tử! Bồ tát ma ha tát thành tựu, giới thiện, giới thanh tịnh, giới thanh tịnh thiện đệ nhất, giới không uế trược, giới không sứt mẻ, giới không thủng, giới không xen tạp, giới vô sắc, định, giới tự tại, giới không thể chê trách, giới không thối lui, rơi rớt, giới không nương tựa vào đâu, giới không thủ trước, giới vô sở đắc, giới thánh khen ngợi, giới bậc trí khen ngợi. Này Đồng Tử ! Đó là thứ hai. Bồ Tát đầy đủ pháp này, có thể đạt được Tam muội không húy luận, thể tánh bình đẳng của các pháp.

3. Lại nữa, này Đồng Tử! Bồ tát ma ha tát rất sợ ba cõi nên khởi tâm sợ hãi, vì nhàm chán ba cõi nên khởi tâm không nhiễm ô, vì không đắm trước ba cõi nên khởi tâm cấp bách. Vì để giải thoát khổ ba cõi cho chúng sanh nên khởi tâm đại bi, vì hướng đến A nậu đa la tam miệu tam Bồ đề, nên phát tâm đại tinh tấn. Này đồng tử! Đó là thứ ba. Bồ tát thành tựu như vậy, mới có thể đạt được Tam muội không hý luận, thể tánh bình đẳng của tất cả các pháp.

4. Lại nữa, này Đồng Tử! Bồ tát ma ha tát cầu sự nghe nhiều, không bao giờ chán, vì tôn trọng pháp, nên không cầu tài lợi, vì tôn trọng trí huệ nên không cầu tiếng tăm, tùy theo sự nghe, rồi thọ trì, đem nói rộng cho người khác, hiển thị ý nghĩa ấy, vì lòng xót thương, nên không vì người thân thuộc Bồ tát lại nghĩ như vầy: "Làm sao để có thể khiến chúng sanh nào nghe pháp trước, đối với Vô thương Bồ đề, họ mau được bất thối chuyển". Đó là thứ tư. Bồ tát thành tựu như vậy có thể được Tam muội vô hý luận, thể tánh bình đẳng của tất cả các pháp.

Đồng tử nên biết, pháp môn Tam muội này được vô lượng chư Phật đã diễn thuyết, vô lượng chư Phật khen ngợi, vô lượng chư Phật hiển thị, vô lượng chư Phật tu tập.

Bấy giờ đức Thế Tôn nói bài kệ:

Ta nhớ vô số vô biên kiếp
Có Phật hiệu là Âm Thanh Thân
Đức Như Lai Âm Thanh Thân ấy
Ở đời thọ mạng sáu ngàn năm
Tiếp theo Phật ấy lại có Phật
Tên Trí Tự Tại, người yêu mến
Đức Trí Tự Tại, Chánh Biến Tri
Thọ mạng một vạn hai ngàn tuổi
Tiếp theo Phật ấy có đức Phật
Oai đức tự tại, đại thế lực
Đức Phật oai đức, Nhân Trung Tôn
Thọ mạng bảy vạn sáu ngàn tuổi
Tiếp theo Phật ấy lại có Phật
Hiệu Đại Tự Tại, Tự Nhiên Trí
Đức Đại Tự Tại Thiên Nhân Sư
Thọ mạng ngót cả ngàn vạn năm,
Tiếp theo đức Phật lại có Phật
Tên của ngài là Phạm Thanh Sư
Đức Phật Phạm Thanh, Lưỡng Túc Tôn
Thọ mạng ngót cả một ức năm
Tiếp theo đức Phật lại có Phật
Hiệu Chúng Tự Tại, bậc Vô Tỷ
Thọ mạng ngót cả sáu ức năm
Tiếp theo đức Phật lại có Phật
Tên của ngài là Thinh Tự Tại
Đức Thinh Tự Tại, Bà Già Bà
Thọ mạng ngót cả ngàn vạn năm
Tiếp theo đức Phật lại có Phật
Hiệu là Thinh Thượng, là Thế Đăng
Đức Phật Thanh Thượng, Đạo sư đời
Thọ mạng một vạn bốn ngàn năm
Tiếp theo đức Phật lại có Phật
Hiệu Mãn Nguyệt Diện, Phổ Danh xưng
Đức Mãn Nguyệt Diện Phổ Danh xưng
Ở đời thọ mạng một ngày đêm
Tiếp theo đức Phật lại có Phật
Tên của ngài là Nhật Diện Mãn
Đức Phật Nhật Diện, bậc Vô tỷ.
Thọ mạng một vạn tám ngàn năm
Tiếp theo đức Phật lại có Phật
Hiệu của ngài là Phạm Diện Thân
Đức Phạm Diện Thân, Lưỡng Túc Tôn
Thọ mạng hai vạn ba ngàn tuổi
Tiếp theo đức Phật lại có Phật
Tên của ngài là Phạm Bà Tẩu
Đức Phạm Bà Tẩu, Thiên Nhân Sư.
Thọ mạng một vạn tám ngàn tuổi
Các Phật như vậy, đồng một kiếp
Con số hai trăm Thế Đạo sư
Nay ngươi nghe ta nói tên Phật
Đều là bạn thân trong ba cõi
Phật Vô Hủy Thân, Phật Phổ Âm
Phật Biến Oai Đức, Phật Biến Thịnh
Phật Thinh Cúng Dường, Phật Danh Thinh
Phật Thinh Thân Dũng, Phật Thinh Thân
Phật Trí Khởi, Trí Thiện Thính
Trí Quang Ánh Tế, Trí Đẳng Khởi
Phật Trí Diễm Tụ, Phật Trí Dũng
Phật Phạm Thượng, Phạm Mạng, Phạm Thiện,
Phật Thiện Phạm Thiên, Thắng Phạm Thinh,
Phật Phạm Âm, Phạm Thiên, Phạm Thí,
Phật Oai Lực, Oai Chủ, Thiện Oai
Phật Oai Đức Tự Tại Khởi Oai
Phật Oai Đức Nhãn, Phật Thiện Thắng
Bố Thượng, Bố Huệ, Thiện Khả Bố
Phật Khả Bố Diện, Phật Bố Khởi
Phật Khả Bố, Bố Thương, Kiến Thật
Thiện Nhãn, Nguyệt Thương, Thắng Đạo Sư
Phật Thâm Viễn Âm, Vô Biên Âm
Phật Tịnh Âm, Tự Tại Tịnh Âm
Phật Vô Lượng Âm, Thiện Hiện Thinh
Phật Ma Lực Âm, Hoại Thiện Nhãn
Phật Thiện Nhãn, Tịnh Diện, Tịnh Nhãn
Phật Vô Lượng Nhãn, Phật Phổ Nhãn
Phật Thiện Phổ Nhãn, Phật Thắng Nhãn
Phật Nhãn Ánh Tế, Phật Bất Hủy
Phật Điều Phục Thượng, Phật Điều Phục
Phật Thiện Điều Tâm, Phật Thiện Điều
Phật Tịnh Căn, Tịch Yù, Tịch Thượng
Tịch Đức, Cực Tịch, Đáo Bỉ Ngạn
Tịch Tâm, Vô Thượng, Bậc Như Lai
Phật Trụ Biện Tịch, Thiện Điều Tâm
Phật Thiện Điều, Tịch Căn, Định Yù
Phật Tịch Thượng, Tịch Đức, Xí Thạnh
Phật Độ Tịch, Bỉ Ngạn, Định Dũng
Phật Chúng Nhân Đà La, Vương Chúng.
Phật Chúng Tự Tại, Ánh Tế Chúng
Chúng Thắng Tịnh Trí, Đại Chúng Vương
Phật Chúng Chủ, Dũng Kiện Đại Chúng
Thắng Chúng, Giải Thoát, Chánh Biến Tri.
Phật Kiến Pháp, Pháp Tràng, Pháp Khởi
Phật Pháp Thể, Tánh Khởi, Pháp Lực
Phật Pháp Phật, Diệu Pháp, Dũng Kiện
Phật Tự Tánh, Pháp Khởi, Quyết Định
Như Phật Tự Tánh Pháp Khởi này
Gồm có tám ức, đồng một tên
Phật này xuất hiện kiếp thứ hai
Các Như Lai này ta từng cúng
Phật tự tánh Pháp khởi, Quyết định
Nếu ai được nghe tên của ngài
Nghe xong, thọ trì, người tịnh nghiệp
Thì mau đạt được Tam muội này
Ta nay đã nói vua Mâu Ni
Sau đức Phật đó có Phật khác
Vô số kiếp không thể nghĩ bàn
Phật hiệu Thiện Thắng, Phật Âm Vương
Đức Thiện Thắng Vương Như Lai ấy
Thọ mạng bảy vạn sáu ngàn năm
Hội đầu tiên của Như Lai này,
Có chúng La hán ba mươi ức
Sáu thông, ba minh, căn điều phục
Đủ đại oai đức bốn thần túc
Thọ thân cuối cùng các lậu hết
Không bị nhiễm ô bởi tám pháp
Bấy giờ lại có chúng Bồ tát
Gồm có cả thảy vạn vạn ức
Được sáu thần thông đủ biện tài
Đã học rốt ráo các pháp thông
Nhờ sức thần thông dạo ức cõi
Dần dà giáo hóa hơn hằng sa
Hỏi đạo đã làm các Như Lai
Ở lại sống nơi thế giới mình
Thông suốt tất cả Tu đa la
Du hành thế giới làm đèn sáng
Đó là Phật tử đại thần lực
Vì lợi chúng sinh đi các nước
Xa lìa xú uế hành phạm hạnh
Không vì dục lạc tạo các ác
Thường làm chư thiên được vui sướng
Ở trong các hữu không nương tựa
Ở chỗ nhàn hạ thường khất thực
Ở nơi không tịch tu đầu đà
Nghe nhiều, nói khéo phước đức lớn
Hay đối ba cõi không đắm trước
Thích sự thiền định không sợ hãi
Với nghĩa quyết định được biện tài
Với nghĩa câu từ đã khéo học
Phật tử đã nói điều rốt ráo
Nhiếp hộ tất cả các nghiệp thiện
Với số lượng kiếp tu hành xong
Thường được chư Phật đều khen ngợi
Diễn thuyết nghĩa câu đạo giải thoát
Trì giới thanh tịnh không ô uế
Như xe trong nước không đắm trước
Đối với ba cõi thường nhàm chán
Không bị thế pháp làm nhiễm ô
Trong tâm thanh tịnh nghiệp thanh tịnh
Ít muốn, biết đủ, đày oai nghi
An trụ thường đến trong Thánh đức
Cũng trụ ba minh đạo thù thắng
Cần phải tu hành không phải nói
Tự an trụ pháp nói cho người
Vì các Như Lai khéo nhiếp thọ
Giao phó tất cả pháp tạng Phật
Ở trong ba cõi sanh sợ hãi
Dùng tâm tịch tịnh thường tu định
Thường được gia hộ bởi chư Phật
Nói ngàn ức loại Tu đa la
Nếu nói ức loại Tu đa la
Xa lìa tất cả thế gian giáo
Tin nơi không tịch nói nghĩa sâu
Tiếng tăm vô lượng đức như biển
Đồng tử! Ta ở vô lượng kiếp
Thường khen ngợi nó không gián đoạn
Nay ta chỉ nói một phần nhỏ
Giống như giọt nước trong biển cả
Khi ấy Phật Thiện Thắng Âm Vương
Nói định Tối thắng tịch diệt này
Lúc đó cõi ba ngàn đại thiên
Chư thiên và người đều nhẩy đầy
Khi đức Phật nói tịch định này
Lúc đó đại địa sáu chấn động
Số chúng trời người như hằng sa
An trụ, không thối đạo Bồ đề
Có Nhân Trung Tôn Vương tối thượng
Hiệu: Công Đức Lực, Đại Oai Thần
Có cả thảy năm trăm người con
Nhan mạo đoan chánh rất đẹp đẽ
Có tám ức phu nhân mỹ diệu
Đều là quyến thuộc trong cung vua
Vua Công Đức ấy sanh con gái
Cả thảy một ngàn bốn trăm ức
Vua ấy ngày mười lăm tháng tám
Liền muốn thọ trì bát trai giới
Cùng với tám ức na do người
Đồng thời đi đến chỗ Như Lai
Cúi lạy Vô Thượng Lưỡng Túc Tôn
Liền ở trước Phật ngồi một bên
Như Lai biết tâm vua ưa thích
Ngài liền nói Thắng Tam muội này
Đức vua nghe xong Tam muội ấy
Vứt bỏ ngôi vua như nhổ dãi
Cùng bỏ tất cả người thân ái
Ở chỗ đức Phật mà xuất gia
Phu nhân hậu cung con thuận thảo
Và các cung nữ đều xuất gia
Quyến thuộc hậu cung và thân tộc
Bảy mươi sáu vạn na do tha
Vợ con đức vua đã xuất gia
An trụ dõng mãnh thường tinh tấn
Kinh hành không nghỉ ngót tám năm
Khi đi kinh hành thì mạng chung
Vị Đại Thánh Vương mạng chung rồi
Sanh lại nước mình nơi cung vua
Bỗng nhiên hóa sanh không thai nhiễm
Bấy giờ Như Lai còn tại thế
Cha vua tên là Kiên Cố Lực
Mẹ vua tên là Đại Trí Tuệ
Nhà vua sanh rồi thưa phụ mẫu
Phật Thắng Âm Vương trụ thế chăng?
Khi ấy Như Lai Thắng Âm Vương
Từng nói cho ta Thắng Tam muội
Chẳng là nhân duyên, chẳng vô duyên
Ở trong các hữu chỉ nói một
Là ấn khởi tánh tất cả pháp
Sanh ra vạn ức Tu đa la
Là Vô thượng tài các Bồ tát
Nay Phật vẫn nói Tam muội chăng?
Thuyết pháp không hoại nổi nhân quả
Hay tu Bát Thánh Đạo tối thắng
Trí huệ Như Lai thấy thế gian
Rõ biết các pháp nhập Thánh đế
Thân nghiệp khẩu nghiệp đều thanh tịnh
Ý nghiệp thanh tịnh, tri kiến tịnh
Vượt qua tất cả các nhân duyên
Là Phật vẫn nói Tam muội chăng?
Hay biết các ấm, giới bình đẳng
Xa lìa tất cả các nhập tướng
Chứng nơi nhẫn tịch diệt, vô sanh
Là Phật vẫn nói Tam muội chăng?
Biện tài vô ngại, nhập tịch trí
Mau hiểu văn tự trí sai biệt.
Hay qua tất cả việc thủ trước
Là Phật vẫn nói Tam muội chăng?
Biết các âm thanh được hân hoan
Thấy chư Phật rồi thêm ưa thích
Được con đường Thánh thẳng nhu nhuyến
Phật vẫn nói Tam muội này chăng?
Không khởi sân hận, thường thuận hòa
Nói lời hay đẹp luôn mỉm cười
Thấy các chúng sanh trước an ủi
Phật vẫn nói Tam muội này chăng?
Cung kính tôn trưởng không giải đãi
Lễ bái cúng dường mãi chiêm ngưỡng
Thân mình thanh tịnh đủ bạch pháp
Pháp vương vẫn nói Tam muội chăng?
Với các bạch pháp thường không chán
Sống nơi không nhàn lìa tà mạng
Nhớ nghĩ cấp bậc không quên mất
Pháp vương vẫn nói Tam muội chăng?
Với Ấm thiện xảo, trí thần thông
Xa lìa phiền não bậc điều phục
Hay đọa phàm phu nói lời đạo
Pháp vương vẫn nói Tam muội chăng?
Thường hay siêng tu các thắng hạnh
Xa lìa phạm giới, biết trì, phạm
Và lìa tất cả các thân ái
Pháp vương vẫn nói Tam muội chăng?
Vượt qua tất cả các hữu sanh
Tự biết kiếp trước lìa các nghi
Trong lòng kính pháp nghe tổng trì
Nay Phật vẫn nói Tam muội chăng?
Pháp sanh thâm lợi thắng trí huệ
Tin thích bất động như núi chúa
Được môn Tổng trì không thối chuyển
Thế thân vẫn nói Tam muội chăng?
Thường cầu tất cả pháp bạch tịnh
Với trong ác pháp thường xa lìa
Tâm không du nhập bạn phiền não
Như Lai vẫn nói pháp này chăng?
Các học cứu cánh được tự tại
Với các thiền định đã cùng tột
Trí huệ hay khiến tin hoan hỷ
Mâu Ni vẫn còn thuyết pháp chăng?
Tăng trưởng Thắng trí biết sanh trí
Trí huệ vô lượng trí bình đẳng
Biết nơi các thú tùy sanh trí
Vua Mâu ni, thuyết thắng pháp này
Tín tâm xuất gia bỏ thế tục
Không đắm ba cõi, không nương tựa
Điều phục tâm mình khiến hân hoan
Là Phật nói Thắng Bồ đề này.
Ở trong các pháp không chấp trước
Thường hay thọ trì tất cả pháp
Với các nghiệp quả tin bất động
Thế Tôn tối thắng nói pháp này
Trí quả báo, giới luật trì phạm
Diệt trừ tất cả các tranh luận
Hay nói không trái, không tranh cãi
Mâu Ni, Lưỡng túc nói pháp này.
Thọ trì nhẫn nhục không sân hận
Hay thiện xảo với các vấn đáp
Biết các pháp cú trí sai biệt
Thế Tôn Đại bi nói pháp này
Biết ngằn mé quá khứ vị lai
Hay biết tánh Phật pháp ba đời
Biết được ba đời, trí phần đoạn
Thế Tôn tự khiến nói pháp này
Thường hay trụ tâm vào một chỗ
Thường hay an thân nơi Thánh địa
Với các oai nghi thường không đổi
Nhân Trung Ngưu vương nói pháp này.
Có hổ, có thẹn tự trang nghiêm
Biết được thế gian đúng thời nói
Tất cả thường đưa tay bố thí
Thế Thân Vô Thượng nói pháp này.
Thường hay nhiếp tâm có hổ thẹn
Cũng luôn xa lìa ác bất thiện
Tùy thuộc đầu đà thường khất thực
Bậc Mâu Ni Vương nói thắng pháp.
Tâm thường hổ thẹn, thường hân hoan
Với Phật cúng dường, hằng cung kính
Xa lìa kiêu mạn, tu lễ bái
Như Lai nói thắng diệu pháp này
Giữ tâm hạ liệt, kiến an nhàn
Tự hay đo lường ngằn mé trí
Xa lìa vô tri các chướng ngại
Thắng nhân như vậy nói pháp này
Hay nhập tâm trí ngôn ngữ trí
Quyết định hay biết các ngôn từ
Xa lìa tất cả việc không lợi
Như Lai pháp vương nói pháp ấy
Thường được thân cận thiện tri thức
Xa lìa tất cả người bất thiện
Thường được tin Phật, không phóng dật
Mâu Ni nói pháp Vô thượng này
Biết đời giả danh, chỉ ngôn thuyết
Thường chán tất cả khổ thế gian
Với lợi, được mất không mừng, lo
Mâu Ni nói pháp tối thắng ấy
Nếu được cung kính không tự cao
Không được cung kính tâm buông xả
Nếu được xưng tán, tâm không mừng
Là Thế gian sư nói pháp ấy.
Thường bỏ tất cả các ác đạo
Không giao thông cùng người thế tục
Với chúng xuất gia không liên can
Bậc trí tự nhiên nói pháp ấy
Người dũng xa lìa chỗ làm sai
Thường an trụ nơi việc Phật làm
Đầy đủ oai nghi khéo chế tâm
Đó là gốc pháp Phật đã nói
Thường xa tất cả pháp phàm ngu
Cũng lìa các pháp nhà ô uế
Thường hộ tất cả các Phật pháp
Pháp này được nói bởi Đại trí
Ít nói, tốt đẹp khéo tương ưng
Đối với người thường nói nhỏ nhẹ
Như pháp hàng phục các oán địch
Giáo pháp của Huệ Nhật Đại Trí
Biết thời, tiết lượng việc ăn uống
Cẩn thận chớ tin pháp phàm phu
Nếu gặp duyên khổ tâm không buồn
Là Thiện Thắng giáo của Như Lai
Nếu thấy người tham được của cải
Thấy người phá giới khởi lòng thương
Dùng lòng từ mẫn để khai hóa
Đó là Thắng pháp Như Lai dạy
Thường dùng pháp nhiếp hóa chúng sanh
Và bỏ tất cả các tài sản
Đối với tám pháp không chứa nhóm
Như Lai Đại Thánh đã dạy vậy
Tán thán trì giới, trách phá giới
Kiên trì tịnh giới không dối trá
Không chứa của riêng hay vứt bỏ
Là Tối Thắng giáo của Như Lai
Hết lòng thưa hỏi các sư trưởng
Tùy theo lời dạy đều làm theo
Thường hay thân cận các pháp sư
Như Lai Tối thắng giáo như vậy
Tâm thường ưa thích hằng cung kính
Cũng thường an trụ nơi chánh kiến
Với các thiện nghiệp hay quyết định
Như Lai Tối thắng giáo như vậy
Tạo các Thiện hạnh là trên hết
Phương tiện thiện xảo vứt bỏ tướng
Xa lìa nơi tưởng và sự tưởng
Là Vô thượng giáo của Như Lai
Với Tu đa la hay hiểu biết
Câu nghĩa chân thật khéo tu học
Chứng trí giải thoát thường thiện xảo
Là Tối thắng giáo của Như Lai
Mở miệng nói ra lời chánh ngữ
Tâm cảnh đối nhau lời quyết định
Tuyên nói điều gì không nghi ngờ
Là Tối thắng giáo của Như Lai
Thường nên tu tập các pháp không
An trụ sức giới, vô sở úy
Du hành tất cả nơi tịch định
Là Tối thắng giáo của Như Lai
Không cầu thân ái và lợi dưỡng
Trong lòng không có các quanh co
Xa lìa tất cả các ác kiến
Là Tối thắng giáo của Như Lai
Với Đà la ni được thắng biện
Trí huệ chiếu sáng rộng vô biên
Thuyết pháp không dứt biện tài tịnh
Là Tối thắng giáo của Như Lai
Với bốn pháp môn tụ tập lâu
Hay nhập vào hạnh tối hiền thiện
Với lời Phật dạy phụng tu hành
Là Tối thắng giáo của Như Lai
Với nhẫn tùy thuận Phật đã dạy
An trụ nhẫn ấy lìa các lỗi
Xa lìa phi trí, trụ nơi trí
Là Tối thắng giáo của Như Lai
Nhờ trí trụ nơi phương tiện địa
Tụ tập hạnh xảo thiện Bồ tát
Làm việc tu hành của trượng phu
Là tối thắng giáo của chư Phật
Thường lìa phương tiện không đúng pháp
Như Lai nói đó là Phật địa
Nếu có trí tuệ Phật tùy hỷ
Là Tối thắng giáo của Như Lai
Phật địa rộng lớn chẳng hai thừa
Phàm ngu không trí sanh hủy báng
Người trí được chư Phật nhiếp thọ
Là tối thắng giáo của Như Lai.
Như Lai khéo biết pháp môn này
Chư thiên cung kính nên cúng dường
Ngàn ức phạm chúng hằng tùy hỷ
Như Lai vẫn nói Tam muội chăng?
Vô lượng ngàn rồng hằng lễ bái
Khẩn na, Kim sí thường tán thán
Dưới cây Bồ đề đã chứng đắc
Như Lai vẫn nói Tam muội chăng?
Thường vì người trí có mong cầu
Chính là tài sản thiện thắng pháp
Thắng pháp tài thí vui bậc nhất
Như Lai vẫn nói Tam muội chăng?
Kho tàng trí huệ nói không cùng
Hay nói ức diệu Tu Đa La
Khéo biết ba cõi trí như thật
Như Lai vẫn nói Tam muội chăng?
Nói về thuyền bè đến bờ kia
Không bị bốn giòng làm trôi nổi
Khiến cho tiếng tăm được thăng trưởng
Cho nên nói định Tam muội này
Tán thán thập loại tối thắng lực
Và khen Nhân trung Đại Ngưu Vương
Công đức Bồ tát nhiều vô tận
Chính nhờ được Tam muội này vậy.
Nói về tâm từ, trừ sân hận
Làm người đại bi, đại hỷ xả
Với người đại thừa được sức sống
Chính nhờ nói Tam muội này vậy.
Là Sư Tử hống nói Thắng hạnh
Đó là trí Phật, thắng A Hàm.
Ấn thể tánh tất cả các pháp
Tam muội như vậy Phật đã nói.
Hay được trí tất cả chủng trí
Là khu vườn người cầu Bồ đề
Nó hay phá hoại Định thắng tịch
Hay sanh công đức của chánh giác
Là Ấn tự tánh tất cả pháp
Ấn Diệu Pháp, vô sanh tịch diệt
Đạo sư đã nói thắng Tam muội
Với người trụ pháp làm đèn sáng
Ở trong oán thù mà không thù
Như pháp hàng phục các ma quân
Đạo sư nói thắng Tam muội này
Hiển thị sự biện tài vô ngại
Các lực giải thoát và các căn
Mười tám pháp bất cộng tối thắng
Do Tam muội này được pháp ấy
Cầu mong thật pháp bậc Thập lực
Bổn nhân thắng trí của chư Phật
Phật Đại Trượng phu đã thuyết pháp
Vì xót thương, cứu hộ thế gian
Phật tử tối thắng đã nhiếp thọ
Người cầu giải thất được dục lạ
Nghe định tịch tịnh khó thấy này
Là điều yêu thích các phật tử
Các Phật đầy đủ sự trí huệ
Bồ tát trí huệ khởi tâm cầu
Trong tâm thanh tịnh không phiền não
Phải tu định tịch diệt như vậy.
Thân nghiệp thanh tịnh, miệng cũng vậy
Như Lai chỉ bày cửa giải thoát
Không có tạp uế, ái dục trói
Cần nên siêng tu Tam muội này
Không sanh tham ái và sân nhuế
Sẽ mau đạt được Đại trí huệ
Hay khởi ánh sáng diệt vô minh.
Cho nên phải tu định tịch diệt
Ngươi cầu giải thoát được viên mãn
Người cầu Tam muội liền đạt được
Lìa sự khen chê, mắt Như Lai
Cần nên tu tập Tam muội này
Sức thông du hành nhiều cõi Phật
Thần thông hay thấy các Phật đức
Đà La Ni môn, được không khó.
Phải tu định thắng tịch như vậy
Gia trì niệm căn, được Bồ đề
Cũng hay gia trì thấy nhiều Phật
Dùng trí vi tế nói vô sanh
Tu Tam muội này được không khó.
Nếu không đúng pháp khó giác ngộ
Nhờ xa lìa tất cả văn tự
Không dùng âm thanh, hay hiểu rõ
Không từng nghe định, nên không biết
Bồ tát trí huệ đã hiểu rõ
Như Pháp Vương nói mà hay biết
Tịch diệt không hủy, hay đo lường
Chỉ vì cứu độ thế gian vậy
Dũng mãnh, tinh tấn hay Thiện trì
Kiên cố hộ niệm hằng không mất
Trí huệ dứt khổ và diệt trí
Phật vẫn nói Tam muội này chăng?
Diễn thuyết tất cả pháp không sanh
Cũng nói tất cả các hữu sanh
Chư phật Như Lai diệu trí huệ
Phật vẫn nói Tam muội này chăng?
Pháp này đồng tử đã hiển thị
Tám mươi ức ngàn na do tha
Được nhẫn âm thanh, Thắng Tùy Thuận
Không thối chuyển với Thắng Bồ đề
Vua Kiên Cố Lực bảo con rằng:
"Đức Phật Thế Tôn nay vẫn còn".
Vua hỏi đồng tử như thế này:
"Ngươi ở chỗ nào nghe pháp này?"
Con thưa: –Sát Lợi Vương lắng nghe:
–Con Từng thấy được mười ức Phật
Cứ trong mỗi kiếp đều cúng dường
Thưa hỏi đầy đủ tịch định này
Đã qua trong chín mươi bốn kiếp
Thường được hiểu rõ trí túc mạng
Từ đó không sanh trong bào thai
Chính nhờ tu sức Tam muội này
Ở chỗ đức Phật hằng nghe pháp
Nghe rồi thâm tín mà tu tập
Con thường kiên cố tin như vầy
Chắc chứng Bồ đề quyết không nghi
Khi thọ trì, đọc tụng Tam muội
Nếu có người đến hỏi với con
Cho đến trong mộng, không nghi hoặc
Cần phải thành được đạo vô thượng
Con nhờ đó được không tham ái
Tự biết quyết định sẽ thành Phật
Cũng thường sanh ưa thích như vầy:
–Không biết khi nào được Bồ đề?
Vì học thọ trì Thắng Tam muội
Nếu có Tỳ kheo dạy cho con
Con sanh cung kính với người đó
Cũng như cung kính với chư Phật
Người kia dạy con một bài kệ
Khi tu hành thuận nhẫn Bồ tát
Lòng thành chiêm ngưỡng như thầy hay
Khiêm hạ cung kính mà cúng dường
Chỗ Tỳ kheo trung niên, già trẻ
Hổ thẹn thiên hạ sanh cung kính
Cung kính hiện tại được danh xưng
Phước đức đời sau tiếng tăng trưởng
Với chuyện tranh cãi không ưa thích
Lúc đó con an trụ thiểu sự
Hay biết ác nghiệp sanh ác đạo
Hay biết thiện nghiệp sanh thiện Như Lai đạo
Không nên nói pháp kẻ phóng dật
Với họ nghe toàn lời thô bỉ
Cũng tự suy tư nghiệp ác mình
Đã tạo nghiệp rồi không hề mất
Lúc đó con không sân không mạn
Phật nói nhẫn lực siêng tu hành
Chư Phật luôn luôn khen sự nhẫn
Tu nhẫn để được đạo Bồ đề
Con vốn trì giới luôn thanh tịnh
Cũng khiến chúng sanh trụ tịnh giới
Luôn luôn tán thán giới tối thượng
Do sống tinh giới người tín thọ
Luôn luôn khen ngợi chỗ nhàn tịnh
Cũng tự an trụ trì tịnh giới
Khuyên người tu hành tám trai giới
Cũng lại dạy người học Bồ đề
Khuyên người tu tập tịnh phạm hành
Cũng lại dạy người trụ nghĩa pháp
Vì người hiển thị đạo Bồ đề
Sau khi mạng chung thấy nhiều Phật
Con nhớ khi ở kiếp quá khứ
Có Phật hiệu là Diệu Thanh Nhân
Ở trước đức Phật phát nguyên lớn
Hằng trụ sức nhẫn không lay động
Khi phát lời thề nặng như vậy
Trải qua tám ức bốn vạn năm
Khi ma hủy báng đến ma nhục
Tâm con như trước không biến động
Bấy giờ hàng phục ma quân xong
Biết con từ nhẫn sức kiên cố
Với tâm thanh tịnh lạy dưới chân
Năm trăm chúng phát tâm Bồ đề
Thời quá khứ con không keo kiết
Luôn luôn tán thán hạnh bố thí
Giàu lớn, của cải có tiếng tăm
Gặp thời đói kém làm thí chủ
Nếu có Tỳ kheo trì định này
Hoặc hay tu tập nói cho người
Liền tự cúng dường ngài mãi mãi
Nhờ có tâm này khiến thành Phật
Lúc đó con có nghiệp vô thượng
Thấy Phật Thế Tôn, nhân trung tôn
Đời đời trường thọ giới cụ túc
Được làm Tỳ kheo nghe pháp sư
Con thường thích tu hạnh đầu đà
Cũng ở rừng không tịch lan nhã
Không vì ăn uống mà dối láo
Được một phần nhỏ thấy đầy đủ
Con có một thời không ganh ghét
Con thường không đắm trước cư gia
Không đắm trước nhà không ganh ghét
Ưa thích nhàn tịnh không thối lui
Lúc đó con luôn sống hạnh từ
Nếu bị chửi mắng không sân hận
Dùng tâm từ bi khéo điều phục
Vòng hoa danh tiếng khắp mười phương
Thường tập thiểu dục mà tri túc
Cũng thường khất thực không mệt mỏi
Thệ nguyện kiên cố không lay động
Tập hành tí tâm thường thanh tịnh
Ở chỗ Như Lai thêm niềm tin
Bởi nhờ tin Phật có thắng lợi
các căn không thuyết thường đoan chánh
Biết điều Phật nói thường thực hành
Thành tựu hạnh kiên cố như vậy
Hạnh kiên cố này có lợi gì?
Chư thiên cúng dường mừng khuyến thỉnh
Con đã nói công đức diễn thuyết
Thế gian thượng đức và đức khác
Nếu có người trí nên tu học
Vì người hành đạo cầu Bồ đề
Nay con hằng nhớ hạnh khó làm
Mà thuở xưa kia thường tu tập
Nếu nay diễn thuyết thời gian lâu
Cùng họ tương tùy đến chỗ Phật
Bồ tát thắng trí đạt lợi này
Đạt được đầy đủ năm thần thông
Nhờ sức thần túc đến chỗ Phật
Cùng Phạm thiên vương cả ngàn vạn
Vua kiên cố lực tâm hoan hỷ
Cùng các quyên thuộc ức vạn chúng
Đồng đi đến chỗ đức Như lai
Đảnh lễ dưới chân đứng trước Phật
Khi Phật biết tâm vua hoan hỷ
Liền nói cho vua Tam muội này
Đức vua nghe tam muội này xong
Vứt bỏ ngôi vua mà xuất gia
Vua đã xuất gia với định này
Thọ trì đọc tụng nói người khác
Mãi về sau hơn sáu mươi kiếp
Thành Phật hiệu là Liên Hoa Thượng
Vua có sáu trăm ức quyến thuộc
Đồng lúc theo vua đến chỗ Phật
Họ nghe Thắng Tam muội như vậy
Hân hoan nhảy nhót cũng xuất gia
Họ xuất gia rồi với định này
Thọ trì đọc tụng nói người khác
Hơn sáu mươi na do tha kiếp
Đồng trong một kiếp đều thành Phật
Hiệu: Phật Thiện Điều Phục Trí Thượng
Vô lượng người trời cùng cúng dường
Mỗi một đức Phật tiếng tăm lớn
Độ thoát chúng sanh hằng hà sa
Vua Kiên Cố Lực là thân ta
Tu hành hạnh Bồ đề thắng diệu
Thưởng xưa ta có năm trăm con
Bọn họ sau cùng làm hộ pháp
Ta ở như vậy ngàn ức kiếp
Dũng mãnh tinh tấn lìa giải đãi
Chuyên tâm cầu thắng Tam muội này
Chính vì vô thượng Bồ đề vậy
Đồng tử! Nếu có các Bồ tát
Muốn đạt được như thắng định này
Tinh tấn dũng mãnh không tiếc mạng
Phải siêng tinh tấn học theo ta.

KINH NGUYỆT ĐĂNG TAM MUỘI

QUYỂN 4/10