TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO
TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRUNG BỘ KINH
( Majhima Nikàya )
Tập II
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli
Chuyển thể Thơ :
Giới Lạc MAI LẠC HỒNG tự TUỆ NGHIÊM
( Huynh Trưởng Cấp Tấn - GĐPTVN tại Hoa Kỳ )
Email : honglacmai1@yahoo.com
52. Kinh BÁT THÀNH
( Atthakanàgara sutta)
Như vậy, tôi nghe :
Một thời, A-Nan-Đa (1) Tôn-giả
Tại Tỳ-Xá-Ly (2) Thành trú qua
( Tức Vê-Sa-Li cũng là )
Bê-Lu-Va-Gá-Ma-Ka (3) thôn làng.
Lúc bấy giờ có hàng Gia Chủ
Đang thường trú tại Át-Tha-Ka (4)
Có tên là Đa-Sa-Ma, (4)
Đến Pa-Ta-Lí-Pút-Ta đô thành
( Hoa Thị Thành cũng là nơi đó )
Vì ông có công việc cần qua.
Rồi Gia-chủ Đa-Sa-Ma
Đến Kút-Ku-Tá-Ra-Mà (5) – Kê Viên.
Gặp vị Tăng, ông liền đảnh lễ
________________________________
(1) : ANANDA hay A-Nan là con Hộc-Phạn Vương ( Sukodana –
em Vua Tịnh Phạn - Suddhodana ), tức là em chú bác với Đức
Phật . Xuất gia cùng với 6 vị vương-tử giòng Thích Ca khi đức
Phật về thăm lại Ca-Tỳ-La-Vệ (Kapilavatthu ) lần đầu tiên sau
khi thành đạo . Tôn-giả là vị Thị giả hầu cận trung tín của Đức
Phật suốt 30 năm trung-giác-thời và hậu-giác-thời của Phật .
( 15 năm tiền-giác-thời, đức Phật chưa có vị thị giả nào nhất
định và chính thức ) .
(2) : Vesali ( Tỳ-Xá-Ly ) là thủ phủ của vương quốc Licchavi , một
trung tâm chính trị, thương mại và văn hóa quan trọng thời Phật.
Nơi đây còn là cái nôi của nền văn hóa triết thuyết Phật-giáo.Tại
đây, đức Phật đã tuyên bố 3 tháng nữa Ngài nhập Niết-Bàn ; và
cũng tại đây, Đại Hội Kết Tập Tam Tạng lần thứ 2 được tổ chức
sau khi Phật nhập diệt hơn 100 năm .
(3) : Làng Beluvagàmaka . (4) : Atthaka – Bát Thành , quê quán
của Dasama . (5) : Kukkutarama – Kê Viên .
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 52 : BÁT THÀNH * MLH – 206
Đoạn ngồi kế một bên vị này
Ông Đa-Sa-Má thưa ngay :
– “ Kính bạch Tôn-giả ! Xin ngài thứ cho !
Những điều do con đây quấy quả
Không biết là Tôn-giả A-Nan
Ngài đang nơi nào trú an ?
Chúng con muốn gặp, thỉnh an với ngài ! ”.
– “ Này Gia Chủ ! Ngài nay an trú
Vê-Sa-Li, nơi ngụ tên là
Bê-Lu-Vá-Ga-Ma-Ka,
Gia-chủ muốn gặp, hãy qua nơi này ”.
Đa-Sa-Ma, vị đây quê quán
Át-Tha-Ka – hoàn mãn việc nhà
Ở Pa-Ta-Li-Pút-Ta (1)
Liền trực chỉ đến Vê-Sa-Li thành
Để được gặp tịnh thanh Tôn-giả
A-Nan-Đa. Khi đã gặp rồi
Đảnh lễ, một bên ông ngồi
Rồi Đa-Sa-Má mở lời thưa qua :
– “ Kính bạch A-Nan-Đa Tôn-giả !
Pháp độc nhất nào đã do Ngài
Thế Tôn, Kiến Giả, Như Lai,
Chánh Đẳng Chánh Giác hoằng khai Pháp mầu,
Bậc thâm sâu Đại A-La-Hán,
Đã thuyết giảng, tuyên bố như sau :
‘Nếu có vị Tỷ Kheo nào
______________________________
(1) : Pàtaliputta – Ba-la-lị-phất , tức Hoa Thị Thành , nơi diễn
ra Đại Hội Kết Tập Tam Tạng lần thứ 3 dưới sự chủ tọa của
ngài Mục-Kiền-Liên Đế Tu ( Moggaliputta Tissa ) do A-Dục
Đại Đế ngoại hộ ( khoảng thế kỷ thứ 3 trước Tây lịch ).
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 52 : BÁT THÀNH * MLH – 207
Sống không phóng dật, thanh cao, tinh cần,
Luôn nhiệt tâm hành trì pháp ấy
Thì tâm của vị ấy tịnh thanh.
Nếu giải thoát chưa đạt thành
Sẽ được giải thoát, an lành sớm trưa.
Các lậu-hoặc nếu chưa trừ diệt
Sẽ trừ diệt lậu-hoặc dễ dàng.
Pháp khỏi ách phược, vui an
Chưa được chứng đạt, sẵn sàng chứng ngay’.
Pháp độc nhất ở đây được kể
Là pháp gì Thiện Thệ thuyết ra ? ”.
– “ Này Gia-chủ Đa-Sa-Ma !
Có pháp độc nhất Phật Đà, Thế Tôn,
Đại Sa-Môn, Tri Giả, Kiến Giả,
Chánh Đẳng Giác – Ngài đã thuyết ra.
Này Gia-chủ Đa-Sa-Ma !
Tỷ Kheo ly dục trải qua mọi thì,
Bất thiện pháp cũng ly đầy đủ,
Chứng và trú vào Đệ Nhất Thiền
Trạng thái hỷ lạc, an nhiên,
Có tầm & tứ, ly dục liền phát sanh.
Rất an lành, vị này nghĩ ngợi :
‘ Được biết tới : Sơ Thiền này là
Pháp hữu vi, thường trải qua,
Do suy tư, đã tạo ra tức thì.
Phàm nó là hữu vi pháp ấy
Do suy tư như vậy tác thành
Thời sự vật ấy đành rành
Là vô thường, chịu sẵn dành diệt ngay’.
Vị ấy do ở đây vững trú
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 52 : BÁT THÀNH * MLH – 208
Rồi các thứ lậu-hoặc đoạn trừ.
Còn các lậu-hoặc, nếu như
Do tham luyến, chưa đoạn trừ được ngay,
Nhưng vị ấy pháp này hoan hỷ
Sẽ khả dĩ đoạn trừ tức thì
Năm hạ-phần-kiết-sử đi,
Hóa sanh, nhập Niết Bàn khi mãn phần,
Và không cần trở lui cõi thế.
Này Gia-chủ ! Được kể pháp này
Là pháp độc nhất, không hai
Do Thế Tôn, bậc Như Lai, Phật Đà,
Tri & Kiến Giả, Đại A-La-Hán,
Chánh Đẳng Giác, viên mãn Trí Bi
Đã tuyên bố để hành trì,
Nên những Phích-Khú nào vì nhiệt tâm
Luôn tinh cần và không phóng dật,
Các lậu-hoặc chưa được đoạn trừ
Thì sẽ đi đến đoạn trừ.
Chưa giải thoát sẽ an như thoát trần.
Pháp vô thượng được phần an ổn
Khỏi ách phược, không tổn hại gì
Chưa chứng đạt, chứng tức thì.
Lại nữa Gia-chủ ! Vị Tỳ-Khưu đây
Diệt tầm & tứ, chứng ngay và trú
Đệ Nhị Thiền đầy đủ, thâm trầm,
Trạng thái nội tĩnh nhất tâm
Hỷ lạc do định, không tầm & tứ chi.
Vị ấy liền nghĩ suy, biết rõ :
‘ Nhị Thiền đó là pháp hữu vi,
Tác thành do sự nghĩ suy,
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 52 : BÁT THÀNH * MLH – 209
Sự vật ấy thuộc phạm vi vô thường,
Cho nên thường phải chịu đoạn diệt ’.
Này Gia-chủ ! Với nhiệt tâm cao
Ly hỷ trú xả hướng vào,
Chánh niệm tỉnh giác, thân mau cảm liền,
Sự lạc thọ Thánh hiền gọi đủ
Là ‘xả niệm lạc trú’, chứng ngay
Và an trú Tam Thiền này.
Lại nữa, vị ấy diệt rày hỷ ưu,
Đã cảm thọ, xả lạc xả khổ
Chứng, trú chỗ Đệ Tứ Thiền ngay,
Không khổ, không lạc ở đây,
Xả niệm thanh tịnh. Vị này suy tư :
‘ Được biết : Thiền Thứ Tư cũng thế,
Cả Tam Thiền và Đệ Nhị Thiền
Cũng là pháp hữu-vi chuyên,
Do suy tư, tác thành liền có ra.
Sự vật là hữu-vi pháp ấy,
Do suy tư như vậy tác thành,
Thời sự vật ấy đành rành
Là vô thường, chịu sẵn dành diệt ngay.
Vị ấy do ở đây vững trú
Rồi các thứ lậu-hoặc đoạn trừ.
Còn các lậu-hoặc, nếu như
Do tham luyến, chưa đoạn trừ được ngay,
Nhưng vị ấy pháp này hoan hỷ
Sẽ khả dĩ đoạn trừ tức thì
Năm hạ-phần-kiết-sử đi,
Hóa sanh, nhập Niết Bàn khi mãn phần,
Và không cần trở lui cõi thế.
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 52 : BÁT THÀNH * MLH – 210
Này Gia-chủ ! Được kể pháp này
Là pháp độc nhất, không hai
Do Thế Tôn, bậc Như Lai, Phật Đà,
Tri & Kiến Giả, Đại A-La-Hán,
Chánh Đẳng Giác, viên mãn Trí Bi
Đã tuyên bố để hành trì,
Nên những Phích-Khú nào vì nhiệt tâm
Luôn tinh cần và không phóng dật,
Các lậu-hoặc chưa được đoạn trừ
Thì sẽ đi đến đoạn trừ.
Chưa giải thoát sẽ an như thoát trần.
Pháp vô thượng được phần an ổn
Khỏi ách phược, không tổn hại gì
Chưa chứng đạt, chứng tức thì.
Lại nữa, Gia-chủ ! Vị Tỷ Khưu đây
Vâng lời dạy bậc Thầy hy hữu
Biến mãn tâm câu hữu với Từ,
Với Bi, Hỷ, Xả – an như,
Hết thảy phương xứ, chẳng trừ nơi nao,
Vô biên giới khắp vào cùng tận,
Không sân, hận, quảng đại, vô biên.
Vị ấy suy tư, biết liền
Từ, Bi, Hỷ, Xả tâm nguyên đều là
Pháp hữu vi, có ra do nghĩ.
Sự vật chỉ là pháp hữu vi
Thời sự vật ấy được truy
Là vô thường, đoạn diệt đi chẳng chầy.
Vị ấy do ở đây vững trú
Rồi các thứ lậu-hoặc đoạn trừ.
Còn các lậu-hoặc, nếu như
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 52 : BÁT THÀNH * MLH – 211
Do tham luyến, chưa đoạn trừ được ngay,
Nhưng vị ấy pháp này hoan hỷ
Sẽ khả dĩ đoạn trừ tức thì
Năm hạ-phần-kiết-sử đi,
Hóa sanh, nhập Niết Bàn khi mãn phần,
Và không cần trở lui cõi thế.
Này Gia-chủ ! Được kể pháp này
Là pháp độc nhất, không hai
Do Thế Tôn, bậc Như Lai, Phật Đà,
Tri & Kiến Giả, Đại A-La-Hán,
Chánh Đẳng Giác, viên mãn Trí Bi
Đã tuyên bố để hành trì,
Nên những Phích-Khú nào vì nhiệt tâm
Luôn tinh cần và không phóng dật,
Các lậu-hoặc chưa được đoạn trừ
Thì sẽ đi đến đoạn trừ.
Chưa giải thoát sẽ an như thoát trần.
Pháp vô thượng được phần an ổn
Khỏi ách phược, không tổn hại gì
Chưa chứng đạt, chứng tức thì.
Lại nữa, Gia-chủ ! Vị Tỳ Khưu trên
Đã vượt lên với mọi Sắc-tưởng,
Chướng ngại-tưởng hết thảy diệt mau,
Không tác ý dị tưởng nào.
Tỷ Kheo ấy lại mau mau nghĩ liền :
“ Hư không là vô biên’ thực thụ ”.
Chứng và trú Xứ Không Vô Biên.
Sau đó vị ấy vượt lên
Mọi Không Vô Biên Xứ, liền nghĩ ra :
“ Chính Thức là vô biên’ đích thực ”
Chứng và trú Xứ Thức Vô Biên.
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 52 : BÁT THÀNH * MLH – 212
Vị ấy tiếp tục vượt lên
Mọi Thức Vô Biên Xứ, liền nghĩ suy :
“ Thật không có vật gì ” – chứng, trú
Vào Vô Sở Hữu Xứ cõi này.
Vị ấy suy tư, biết ngay :
“ Tất cả các Xứ trên đây còn phiền
Không Vô Biên, Thức Vô Biên Xứ,
Cùng Vô Sở Hữu Xứ Định ni
Cũng đều là pháp hữu vi
Chúng do từ sự nghĩ suy tác thành
Phàm sự vật tác thành do nghĩ
Là hữu vi, đích thị vô thường,
Chịu sự đoạn diệt tang thương
Không phải là sự cát tường, chẳng hay !
Vị ấy do ở đây vững trú
Rồi các thứ lậu-hoặc đoạn trừ.
Còn các lậu-hoặc, nếu như
Do tham luyến, chưa đoạn trừ được ngay,
Nhưng vị ấy pháp này hoan hỷ
Sẽ khả dĩ đoạn trừ tức thì
Năm hạ-phần-kiết-sử đi,
Hóa sanh, nhập Niết Bàn khi mãn phần,
Và không cần trở lui cõi thế.
Này Gia-chủ ! Được kể pháp này
Là pháp độc nhất, không hai
Do Thế Tôn, bậc Như Lai, Phật Đà,
Tri & Kiến Giả, Đại A-La-Hán,
Chánh Đẳng Giác, viên mãn Trí Bi
Đã tuyên bố để hành trì,
Nên những Phích-Khú nào vì nhiệt tâm
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 52 : BÁT THÀNH * MLH – 213
Luôn tinh cần và không phóng dật,
Các lậu-hoặc chưa được đoạn trừ
Thì sẽ đi đến đoạn trừ.
Chưa giải thoát sẽ an như thoát trần.
Pháp vô thượng được phần an ổn
Khỏi ách phược, không tổn hại gì
Chưa chứng đạt, chứng tức thì.
Gia Chủ ! Sự việc chung qui như vầy ! ”.
Nghe thuyết giảng từ ngài Tôn-giả,
Vị Gia-chủ tên Đá-Sa-Ma
Cư dân thành Át-Thá-Ka
Bạch Tôn-giả A-Nan-Đa rõ ràng :
– “ Bạch Tôn-giả A-Nan đáng kính !
Như một người toan tính tìm ra
Kho tàng cất dấu lâu xa
Mất nhiều công sức, tìm ra kho tàng.
Cũng vậy, bạch A-Nan Tôn-giả !
Con vất vả tìm một pháp-môn
Xứng là bất tử pháp môn.
Một lúc, mười một pháp môn tuyệt vời
Được tìm thấy do lời ngài giảng,
Đều xứng đáng ‘bất tử pháp môn’.
Như ngôi nhà được bảo tồn
Có mười một cửa được tôn tạo vầy.
Khi nhà này bất thần bị cháy
Chỉ cần lấy một cửa chạy qua
Có thể an toàn thoát ra.
Cũng vậy, cần có chỉ là một thôi
Cửa bất tử trong mười một cửa
Con có thể nương tựa an toàn.
Trung Bộ (Tập 2) Kinh 52 : BÁT THÀNH * MLH – 214
Kính bạch Tôn-giả A-Nan !
Đệ tử ngoại đạo các hàng thường xuyên
Tìm của tiền cúng dường Thầy họ,
Con cũng có ý muốn cúng dường
Cho Tôn-giả, bậc thanh lương,
Cùng với Tăng Chúng địa phương tịnh hòa ”.
Vị Gia Chủ tên Đa-Sa-Má
Cư dân Át-Tha-Ká – Bát Thành
Thỉnh mời Tăng-Già tịnh thanh
Pa-Ta-Lí-Pút-Ta thành nơi ni,
Hoặc tại Vê-Sa-Li trú ngụ
Vào ngày mai Gia-chủ Trai Tăng.
Tự tay chủ nhân mời ăn
Các món thượng vị quý trân cứng, mềm.
Sau ngọ thực, ông đem dâng đủ
Mỗi Phích-Khú một bộ y vàng,
Cúng dường Tôn-giả A-Nan
Tam y (1), pháp phục của hàng Tỷ Kheo.
Rồi dâng chư Tỷ Kheo & Tôn-giả
Một Tăng Xá giá trị vô song
Tiền vàng, xứng năm trăm đồng
Trong đó có năm trăm phòng tiện nghi ./-
( Chấm dứt Kinh số 52 : BÁT THÀNH –
ATTHAKANÀGARA Sutta )
_______________________________
(1) : Một vị Tỷ Kheo (Tỳ-Khưu -Bhikkhu ) đã thọ Cụ-Túc-Giới (Đại
Giới) luôn luôn mang theo mình Bình Bát và Tam Y : Y An-Đà-Hội
(Antarvàsa –Y mặc như quần ); Y Uất-Đà-La-Tăng (Uttara sangha –Y vai trái ); Y Tăng-Già-Lê – Sanghàti ( Y may từ 2 đến 7 lớp- có
thể dùng để đắp .Y này chỉ hàng Tỷ Kheo mới có, khi hành Tăng Sự
thì bắt buộc phải đắp lên vai trái, bên ngoài Y Uất-đà-la-tăng ). .
Gửi ý kiến của bạn
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D760100611.-%3B)