TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO
TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRUNG BỘ KINH
( Majhima Nikàya )
Tập II
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli
Chuyển thể Thơ :
Giới Lạc MAI LẠC HỒNG tự TUỆ NGHIÊM
( Huynh Trưởng Cấp Tấn - GĐPTVN tại Hoa Kỳ )
Email : [email protected]
72. Kinh Dạy VACCHAGOTTA về LỬA
(Aggivacchagotta sutta )
Như vậy, tôi nghe :
Một thời, Đức Thế Tôn Thiện Thệ
Sa-Vát-Thí – Xá- Vệ – trú an (1)
Tại nơi Tinh Xá Kỳ Hoàn (1)
Chê-Tá-Va-Ná – với hàng Chúng Tăng.
Cấp Cô Độc, thiện nhân Trưởng-giả
Tức A-Ná-Tha-Pin-Đí-Ka (1)
Dâng cúng đến Phật & Tăng-Già
Có nơi hoằng Pháp cùng là Thiền-na.
Lúc bấy giờ, Vách-Cha-Gốt-Tá (2)
Là một gã ngoại đạo du phương
Đến gặp Đại Giác Pháp Vương
______________________________
(1) : Thành Xá-Vệ – Savatthi – là một trong 6 thành phố thương
mại lớn thời Đức Phật , được ghi trong kinh điển : 1) Campà
(Chiêm-Bà), 2) Ràjagaha (Vương Xá), 3) Sàvatthi (Xá Vệ), 4)
Sàketa (Sa-Kỳ), 5) Kosambi (Kiều-Thưởng-Di hay Câu-Diệm-Bi)
6) Bàrànasi (Ba-La-Nại).
Thành Xá-Vệ có 2 Tinh Xá lớn : Tinh Xá Kỳ Viên hay Kỳ Hoàn
(Jetavanavihàra) do ông Cấp Cô Độc (Anathapindika) dâng cúng
và Tinh Xá Đông Các hay Đông Phương (Pubbàrama ) do bà Tỳ
Xá-Khư Lộc Mẫu (Visakha Migaramata ) dâng cúng .
Thời Phật, Xá Vệ là kinh đô của Xứ Kosala (Kiều-Tất-La) thuộc
triều Vua Ba-Tư-Nặc (Pasenadi ) là một vị Quốc vương Phật tử
thuần thành, hết lòng ủng hộ Phật Pháp .
(2) : Du sĩ ngoại đạo tên Vacchagotta .
Trung Bộ (T.2) Kinh 72 : VACCHAGOTTA về LỬA * MLH – 480
Nói lời chào hỏi thông thường, xã giao,
Sau khi nói lời chào thân thiện
Ông tùy tiện ngồi xuống một bên,
Hướng Phật, ông đã thưa lên :
– “ Kính bạch Tôn Giả ! Dựa trên thực thà,
Phải chăng Gô-Ta-Ma Tôn-giả
Có tri kiến và đã nói ngay :
‘Thế giới là thường trú’ đây,
Như vậy là đúng, ngoài đây sai rồi ? ”.
– “ Này Vách-Chá ! Mọi thời giảng rõ
Ta không có tri kiến như vầy :
‘Thế giới là thường trú’ đây,
Như vậy là đúng, ngoài đây sai lầm ”.
– “ Bạch Tôn-giả ! Phải chăng Ngài hiện
Có tri kiến : ‘Thế giới hữu biên’,
Hay ‘Thế giới là vô biên’,
Như vậy là đúng, nghịch liền là sai ? ”.
– “ Này Vách-Chá ! Như Lai nói rõ :
Ta không có tri kiến nêu ra :
‘Thế giới hữu biên’, hay là
‘Thế giới này thật chính là vô biên ”.
– “ Bạch Tôn Giả ! Hiện tiền Ngài có
Tri kiến và nêu rõ đồng thời :
‘Sinh mạng & thân thể một thôi !’
‘Sinh mạng & thân thể đó thời khác xa’.
Như vậy đúng, ngoài ra sai cả ? ”.
– “ Này Vách-Chá ! Hãy hiểu tận tường
Như Lai không có chủ trương
Tri kiến như vậy. Khôn lường nguy tai ! ”.
Trung Bộ (T.2) Kinh 72 : VACCHAGOTTA về LỬA * MLH – 481
– “ Phải chăng Ngài tri kiến nêu rõ :
‘Như Lai có tồn tại’, hay là
‘Như Lai không tồn tại’ hoài
Sau khi đã chết. Như vầy chánh chân,
Còn ngoài ra cho rằng hư vọng ? ”.
– “ Này Vách-Cha ! Đừng phỏng đoán là
Ta có tri kiến nêu ra
Như ông vừa nói. Thật là điều sai ! ”.
– “ Tôn Giả ! Phải chăng Ngài tri kiến
‘Như Lai hiện tồn tại’, cũng đồng
‘Không tồn tại khi chết xong’,
‘Ta không tồn tại & không không còn gì’,
Ngay sau khi Như Lai thân hoại.
Như vậy đúng, trái lại là sai ? ”.
– “ Vách-Cha-Gốt-Tá ! Như Lai
Không có tri kiến như vầy nêu ra ”.
– “ Tôn Giả Gô-Ta-Ma ! Sao vậy ?
Khi được hỏi về mấy điều này
Thì Ngài đều phủ định ngay.
Có gì nguy hại mà Ngài trước sau
Không chấp nhận điều nào tri kiến
Trên phương diện câu hỏi đặt ra ? ”.
– “ Này ông Vách-Chá-Gốt-Ta !
Nghĩ : ‘Thế giới thường trú’ ; là ‘hữu biên’,
Là ‘vô biên’ ; ‘vô thường’… như thế
‘Sinh mạng và thân thể một thôi’.
‘Như Lai sau khi chết rồi
Có & không tồn tại’ trên đời ..vân..vân..
Ta nói rằng : Đều là tà kiến
Trung Bộ (T.2) Kinh 72 : VACCHAGOTTA về LỬA * MLH – 482
Kiến trù lâm hay kiến hoang vu
Là kiến tranh chấp, mịt mù
Hý luận, kiết phược đặc thù kiến đây.
Những kiến này đi đôi với khổ,
Với tàn hại mọi chỗ cấp kỳ,
Não hại, nhiệt não đồng thì.
Nó không hướng đến yểm ly hoàn toàn
Không ly tham, tịnh an, diệt khổ,
Không thắng trí, giác ngộ, Niết-bàn.
Vách-Chá ! Ta thấy rõ ràng
Có sự nguy hiểm, sự tàn hại ngay,
Nên Như Lai hoàn toàn phủ nhận
Không chấp nhận những tri kiến tà ”.
– “ Nhưng Tôn Giả Gô-Ta-Ma !
Vậy Tôn Giả có những tà kiến không ? ”.
– “ Này Vách-Chá ! Thuộc trong tà kiến
Được Như Lai vĩnh viễn đoạn trừ
Những điều Như Lai thấy như :
‘Đây Sắc, sắc tập, chẳng trừ sắc tiêu.
‘Đây là Thọ, đây điều thọ tập,
Thọ diệt’. Tưởng, tưởng tập, diệt ngay.
‘Hành, hành tập, hành diệt’ này
‘Thức, thức tập, thức diệt đây, hiểu rành.
Do vậy, Ta nói rằng với việc
Trừ, ly tham, đoạn diệt, xả ly,
Vứt bỏ các ảo tưởng chi
Của hôn mê, của mạn-tùy-miên sâu
Của biết bao ngã kiến, sở kiến
Trong Như Lai hiển hiện Chân như
Giải thoát, chấp thủ đoạn trừ ”.
Trung Bộ (T.2) Kinh 72 : VACCHAGOTTA về LỬA * MLH – 483
– “ Một Tỷ Kheo được tâm tư duyên vào
Giải thoát, vậy chỗ nào sanh khởi ? ”.
– “ Không áp dụng sanh khởi, Vách-Cha ! ”.
– “ Thưa Tôn Giả Gô-Ta-Ma !
Vị ấy không sanh khởi mà, đúng không ? ”.
– “ Không áp dụng điều không sanh khởi ”.
– “ Vậy vị ấy sanh khởi, đồng thời
Cũng không sanh khởi trên đời ? ”.
– “ Vách-Chá ! Không áp dụng nơi điều này ”.
– “ Vậy vị đây thì không sanh khởi
Và không không sanh khởi như vầy ? ”.
– “ Không có áp dụng điều này ”.
– “ Tôn Giả ! Khi được hỏi ngay những điều
Về sanh khởi, Ngài đều phủ định.
Tôi trở thành lính quýnh vô tri,
Trở thành mê mờ ngu si
Về điểm này. Và do vì điều đây
Sự tin tưởng nơi Ngài từ trước
Bởi các cuộc đàm thoại mỗi thời,
Nay đã biến mất nơi tôi ”.
– “ Này Vách-Cha-Gốt-Tá ! Thôi vừa rồi !
Sự vô tri đồng thời mê muội
Của chính ông nhăng cuội còn dài.
* Thật sâu kín là pháp này
Khó thấy, khó giác ngộ hay luận bàn,
Thù thắng và tịnh an, tế nhị
Chỉ bậc Trí mới hiểu mà thôi !
Thật rất khó cho ông rồi !
Trung Bộ (T.2) Kinh 72 : VACCHAGOTTA về LỬA * MLH – 484
Để ông có thể hiểu nơi pháp này,
Khi ông đây thuộc tri kiến khác,
Kham nhẫn khác, lý tưởng khác xa,
Đạo Sư, hành trì khác xa.
Nay Ta hỏi lại ông qua chuyện này,
Hãy đáp ngay nếu ông kham nhẫn.
Này Vách-Chá ! Thẳng thắn nghĩ sao
Nếu ngọn lửa cháy hỏa hào
Trước mặt, ông có biết vào việc đây :
‘ Ngọn lửa trước mặt này cháy đỏ ? ”.
– “ Nếu ngọn lửa cháy đỏ trước tôi
Tôi có biết : Lửa cháy rồi ! ”.
– “ Vách-Cha ! Nhưng nếu có người hỏi ông :
‘Ngọn lửa trước mặt ông cháy đỏ
Do duyên gì cháy đỏ như vầy ?’
Thì ông trả lời sao đây ? ”.
– “ Thưa Tôn Giả ! Tôi đáp ngay một hồi :
‘Ngọn lửa trước mặt tôi cháy đỏ
Do nhiên liệu, củi, cỏ mà ra ”.
– “ Này ông Vách-Chá-Gốt-Ta !
Nếu lửa bị tắt do là cuồng phong
Trước mặt ông, thì ông có biết ? ”.
– “ Thưa Tôn Giả ! Tôi biết tức thì
Nếu ngọn lửa bị tắt đi ”.
– “ Vách-Chá ! Nếu kẻ hiếu kỳ hỏi ông :
‘Lửa tắt trước mặt ông như vậy
Thì lửa ấy đi về nơi đâu ?
Đông, Tây, Nam, Bắc phương nào ?
Ông được hỏi vậy, ra sao đáp rày ? ”.
Trung Bộ (T.2) Kinh 72 : VACCHAGOTTA về LỬA * MLH – 485
– “ Không có thể điều này áp dụng
Vì rằng đúng lửa cháy do duyên
Nhiên liệu, cỏ, củi hiện tiền
Không có tiếp nối, lửa liền tắt đi ”.
– “ Này Vách-Chá ! Cũng y như vậy
Do Sắc pháp, nhờ đấy người ta
Nhận biết một đấng Phật Đà
Có thể nhận biết ; trải qua đoạn trừ,
Trốc tận rễ ví như cắt rễ
Cây Sa-la không thể sống lâu
Không thể sanh khởi về sau.
Giải thoát khỏi cái gọi mau : ‘sắc’ này
Rất khó khăn và gay vô kể
Khó dò như đáy bể thâm sâu.
Khởi lên, không áp dụng vào.
Không khởi, không áp dụng nào ở trong.
Khởi & không khởi lên, không áp dụng.
Không & không không khởi, cũng đồng thì
Đều không có áp dụng gì.
Thọ, Tưởng, Hành, Thức pháp ni cũng vầy,
Nhờ vào ngũ uẩn này, nhận biết :
Phật có thể nhận biết được ngay,
Ngũ uẩn đã được Như Lai
Đoạn diệt, cắt đứt rễ đây mất rồi
Như cây thời không sanh lại được
Không thể được sanh khởi tương lai.
Giải thoát năm cái gọi đây :
Thọ, Tưởng, Hành, Thức như vầy trước sau
Rất khó khăn, thâm sâu vô kể
Khó dò như đáy bể rất sâu
Trung Bộ (T.2) Kinh 72 : VACCHAGOTTA về LỬA * MLH – 486
Khởi lên, không áp dụng vào.
Không khởi, không áp dụng nào ở trong.
Khởi & không khởi lên, không áp dụng.
Không & không không khởi, cũng đồng thì
Đều không có áp dụng gì.
( Vách-Cha-Gốt-Tá ! Phải tri tường vầy ! ”. )
Nghe từ Ngài Thế Tôn chỉ giáo
Vị ngoại đạo Vách-Chá-Gốt-Ta
Liền thưa với đấng Phật Đà :
– “ Thưa Tôn Giả Gô-Ta-Ma ! Thật là
Như một cây Sa-la lớn, thẳng
Không xa làng, thị trấn, đô thành
Vô thường, rơi rụng lá cành
Đọt non, vỏ, giác cây đành rụng rơi,
Cuối cùng thời lõi cây còn lại.
Cũng như vậy, lời nói của Ngài
Chỉ còn lại thuần lõi cây
Lời nói thuần tịnh, chứa đầy tinh hoa.
Tôn Giả Gô-Ta-Ma ! Thật vậy
Những lời ấy mầu nhiệm, lành thay !
Thưa Tôn Giả ! Vi diệu thay !
Như người dựng vật lăn quay ngã nằm
Chỉ hướng kẻ sai lầm lạc lối
Đem đèn sáng vào tối như bưng
Để ai có mắt mở bừng
Có thể thấy được sáng trưng sắc màu.
*
Cũng như vậy, nhiệm mầu Chánh Pháp
Được Tôn Giả phân tách, trình bày
Con xin quy ngưỡng từ nay
Quy y đức Phật, nương ngay Pháp mầu,
Trung Bộ (T.2) Kinh 72 : VACCHAGOTTA về LỬA * MLH – 487
Quy y Tăng thanh cao đức cả
Nối tiếp nhau hoằng hóa Pháp môn
Mong Thế Tôn nhận cho con
Được làm đệ tử, vun tròn thiện duyên
Xin phát nguyện vẹn tuyền ngưỡng phục
Kể từ nay đến lúc mạng chung.
Nguyện nương theo đấng Đại Hùng
Thực hành giáo pháp muôn trùng cao thâm ./-
Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật (3L )
*
* *
( Chấm dứt Kinh số 72 : Kinh dạy VACCHAGOTTA
về LỬA – AGGIVACCHAGOTTA Sutta )
DÂNG HOA - PUPPHAPÙJÀ
Pùjemi Buddham kusumenanena
Punnena me tena ca hotu mokkham
Puppham milàyàti yathà idam me
Kàyo tathà yàti vinàsabhavam .
Pùjemi Dhammam kusumenanena
Punnena me tena ca hotu mokkham
Puppham milàyàti yathà idam me
Kàyo tathà yàti vinàsabhavam .
Pùjemi Sangham kusumenanena
Punnena me tena ca hotu mokkham
Puppham milàyàti yathà idam me
Kàyo tathà yàti vinàsabhavam .
Dâng hoa cúng đến Phật-Đà
... Dâng hoa cúng đến Đạt-Ma
... Dâng hoa cúng đến Tăng-Già
Nguyện mau giải thoát sinh, già khổ đau
Hoa tươi nhưng sẽ úa xàu
Tấm thân tứ đại khỏi sao điêu tàn !
Gửi ý kiến của bạn
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D836261603.-%3B)