IV. Tóm kết: Tin chắc không ngờ

MỘT CÁI BIẾT SUỐT CẢ XƯA NAY

IV. TÓM KẾT: TIN CHẮC KHÔNG NGỜ

Bởi cái Biết này vốn là chỗ CHẲNG BIẾT của thế gian, cho nên dù ai có bảo nó là không, là vọng cũng chẳng dính dáng gì. Vì lời nói không thể đến nó! Mà nó lại ở ngay chính mình thì làm sao bài bác, phá bỏ nó? Người sống được chỗ này thì dù thế gian đến kiếp hỏa có bị cháy tiêu sạch, Tam bảo có vắng bóng, nhưng NÓ vẫn là NÓ, vẫn hiện hữu đó thôi! Bởi vì thế gian có thành KHÔNG, nhưng đâu thể không đến chỗ này! THỂ BIẾT thì làm sao cho nó không? Nó CÓ tướng mạo bao giờ đâu mà thành không? Nó chưa từng CÓ là một cái gì, thì sao thành không? Thấu suốt đến như thế thì tin chắc vững vàng trước mọi ngôn luận kia đây, đúng sai, một mực thẳng tiến.

Đây là một kinh nghiệm! Thiền sư Nghĩa Thanh ở Đầu Tư, sau khi Sư được Thiền sư Viên Giám trao tông chỉ và dạy Sư đến nương Thiền sư Tú hiệu Viên Thông. Sư bèn đi đến Viên Thông, không thưa hỏi gì, chỉ ăn cơm xong, rồi ngủ. Tri sự thấy vậy, bạch ngài Viên Thông:
- Ở trong tăng đường có vị tăng cả ngày lo ngủ, xin thực hành theo quy chế.
Viên Thông hỏi:
- Người nào?
Tri sự thưa:
- Thượng tọa Thanh.
Ngài Viên Thông bảo:
- Khoan! Hãy đợi ta xét qua!
Viên Thông liền cầm cây gậy đi vào tăng đường, thấy Sư đang nằm ngủ, liền gõ vào giường quở:
- Ở trong đây tôi không có cơm dư cho Thượng tọa ăn xong rồi ngủ.
Sư thưa:
- Hòa thượng dạy tôi làm gì?
Viên Thông bảo:
- Sao chẳng tham thiền?
Sư thưa:
- Món ăn ngon không cần với người đã no bụng.
Viên Thông bảo:
- Tại sao có nhiều người chẳng chấp nhận Thượng tọa?
Sư thưa:
- Đợi họ chấp nhận để làm gì?
Viên Thông hỏi:
- Thượng tọa đã gặp ai rồi đến đây.
Sư thưa:
- Đã gặp ngài Phù Sơn.
Viên Thông bảo:
- Lạ! Được cái gì mà lười biếng!
Bèn nắm tay, hai người cười rồi trở về phương trượng.

Cho thấy, với người đã nhận thấy rõ ràng rồi, thì chỗ tự tin chắc chắn không nghi ngờ - “Đợi họ chấp nhận để làm gì?"Tự mình đã có chỗ sống, dù người chấp nhận hay không chấp nhận có dính dáng gì! Đâu phải do họ chấp nhận mình mới có. Họ không chấp nhận mình thành không. Còn lo nghĩ người không chấp nhận mình, tức nói lên chỗ thấy của mình còn lờ mờ chưa rõ! Bởi chưa thật sáng tỏ nên sợ người chê mình không phải. Như hạt châu quý, mình đã nắm trong tay, có người bảo rằng: "Hạt châu ấy vốn chỉ có tên thôi, không thật có", thì sao ? Mình chỉ cười, biết rằng người nói câu đó cũng chưa thật sự nhận biết châu, khỏi phải tranh cãi có không.

Để thấu triệt chắc chắn rõ ràng, xin hỏi lại: Cuối cùng CÁI BIẾT HIỆN TIỀN đây là thức hay trí?

Nếu người dùng Thức mà hiểu thì nó là Thức.

Nếu người dùng Trí mà hiểu thì nó là Trí.

Nếu người dùng Thiền mà hiểu thì nó là nó.

Đơn giản, tùy theo người muốn thấy sao thì thấy. Thiền sư Tùng Thẩm ở Triệu Châu từng bảo:“Người chánh nói pháp tà, pháp tà cũng thành chánh. Người tà nói pháp chánh, pháp chánh cũng thành ta.” Một lẽ thật sáng ngời đó, nhưng dùng tâm đen tối của chúng sanh để hiểu thì nó cũng thành đen tối. Dù cảnh giới Phật mà đem tâm phàm phu yêu ghét để hiểu thì cũng thành cảnh phàm. Người mắt sáng lại lầm lẫn chỗ này hay sao?

Đây nhắc lại Quốc sư Huệ Trung nói với Tam Tạng Đại Nhĩ:
Lần thứ nhất Quốc sư hỏi:
- Ông hãy nói xem, hiện giờ lão tăng đang ở đâu?
Tam Tạng đáp:
- Hòa thượng là thầy một nước sao lại đến bến đò Tây Xuyên xem đò đua.
Lần thứ hai Quốc sư hỏi:
- Ông hãy nói xem, hiện giờ lão tăng đang ở đâu?
Tam Tạng đáp:
- Hòa thượng là thầy một nước sao lại đến cầu Thiên Tân xem khỉ giỡn?
Lần thứ ba Quốc sư hỏi:
- Ông hãy nói xem, hiện giờ lão tăng đang ở đâu?
Tam Tạng lặng thinh không biết chỗ đi. Sư nạt:
- Cáo tinh! Tha tâm thông chỗ nào!

Nếu người cứ Biết theo Tam Tạng, đó là biết theo sanh diệt, bị quỷ thần xem thấy, chưa phải chỗ truyền của Phật, Tổ.

Còn ngay chỗ Tam Tạng không thể thấy đó, Quốc sư Huệ Trung có biết chăng? Ngài vẫn đang đứng sờ sờ đấy, chứ có chết đi đâu? Biết tột đến chỗ này thì ai sánh kịp? Trên thế gian này còn có gì vượt hơn chỗ này? Xưa nay đâu từng cách biệt? Thấu suốt chỗ này là nhận rõ chính mình không còn ai dối gạt được nữa. Thần thông vẫn chưa thấy đến, thì lo chi ngôn ngữ thế gian phê bình, chia sẻ?

Đấy là sinh mạng vĩnh viễn của chúng ta, chớ sanh niệm khác!

Nắm tay thâu trọn cả đất trời
Nhấc bước mười phương lùi dưới gót