Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. quangduc@quangduc.com* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Tứ Trọng Ân

25/11/201818:58(Xem: 5988)
Tứ Trọng Ân

Phat thuyet phap 4
Tứ Trọng Ân



Tứ Ân hay là Tứ Trọng Ân, bốn ơn nặng mà người Phật tử phải cố gắng đền đáp, cho vuông tròn. Đó là:

 

1) Ơn Cha Mẹ: Chín tháng cưu mang, sinh thành dưỡng dục. Cha mẹ luôn vì con mà phải mất ăn mất ngủ, suốt đời làm lụng vất vả, chịu đủ thứ lao tâm khổ trí, có thể đến hy sinh tất cả, để nuôi nấng và dạy dỗ con cho nên người. Ơn nầy, thật là như biển rộng trời cao. Nên ca dao ta có câu:

 

     "Ơn cha như núi Thái sơn,

     Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.

     Một lòng thờ mẹ kính cha,

     Cho tròn chữ hiếu, mới là đạo con"

 

Bởi cha mẹ là người tốt nhất đối với ta trên đời, cho nên làm người trước hết là phải hiếu dưỡng cha mẹ. Tam giáo (Nho, Lão, Thích) đều xếp hạnh Hiếu đứng đầu trong muôn hạnh. Như trong kinh Phật có nói:

 

    "Không có điều thiện nào bằng hiếu thảo,

     Không có điều ác nào bằng bất hiếu"

 

và Nho giáo cũng nói: "Ngàn kinh muôn sách, hiếu nghĩa làm đầu".

 

Trong đạo Phật thì đức Phật là bậc tôn quí nhất trong ba cõi, nhưng Ngài dạy chúng ta coi "Cha Mẹ là vị thần tối thượng, cao cả nhất" và nói "Khi Phật chưa ra đời thì phụng thờ cha mẹ, tức là như phụng thờ Phật vậy". Ngài dạy tôn giả Mục-kiền-liên lập trai đàn để thỉnh chư tăng chú nguyện, cầu siêu cho thân mẫu - nên ngày nay chúng ta có đại lễ Vu-lan (rằm tháng Bảy âm lịch) và mùa Báo Hiếu.

 

Làm sao cho được tròn chữ hiếu? Hiếu hạnh thì rất nhiều nhưng có thể tóm lược trong những điều sau đây:

 

- Trước hết phải tỏ lòng thương, bằng cách nuôi dưỡng và chăm sóc cho cha mẹ được đầy đủ về sức khỏe và vật chất. Nhất là khi cha mẹ đã già yếu, không còn làm lụng hay tự chăm sóc được nữa, và phải trông cậy vào con.

 

- Luôn luôn cố gắng làm cha mẹ vui lòng bằng cách kính trọng, vâng lời và nói lời dịu ngọt. Dầu cho cha mẹ già có thể sanh tật lẫm cẫm, hoặc đối xử lầm lỗi hay bất công với mình - thì cũng phải ẩn nhẫn, không nên tức giận hay cãi lại, để sau đó khi có dịp thuận tiện mới giải bày. 

 

- Chăm lo vấn đề tinh thần và đạo đức cho cha mẹ. Nếu cha mẹ là Phật tử, thì mình siêng năng đưa cha mẹ đến chùa nghe pháp hay làm công quả, sớm hôm nhắc nhở cha mẹ tụng kinh niệm Phật, v.v...hay mình vì cha mẹ mà làm các việc phước đức như bố thí, phóng sanh, ấn tống kinh sách, v.v...Nếu cha mẹ chưa là Phật tử, thì cố gắng hướng dẫn cha mẹ về với Chánh pháp của Phật. Đây là cách báo hiếu tốt nhất.

 

- Lúc cha mẹ gần lâm chung, thì theo đúng Chánh pháp mà cung thỉnh chư Tăng Ni hay thiện tri thức đến khai thị, khuyên nhủ hay tụng kinh niệm Phật cho nghe. Phải hết sức cố gắng hỗ trợ để cha mẹ được chết an ổn và sanh về cõi lành. Trong lúc ma chay, không nên chìu theo thế tục mà sát sanh hại vật để đãi khách, làm cho cha mẹ phải chia tội.

 

- Sau khi cha mẹ đã khuất, thì phụng thờ hương khói và thường nhắc nhở con cháu về công ơn sinh thành. Thỉnh chư tăng, hay tự mình tụng kinh niệm Phật để cầu siêu cho cha mẹ, nhất là trong mùa Vu-lan báo hiếu. Cố gắng tu hành, lập công bồi đức và hồi hướng về cho ông bà, cha mẹ. Kinh có nói: "Một người đắc đạo, cha mẹ chín  đời đều được siêu thăng".

 

2) Ơn Tam Bảo: Đối với người Phật tử, Phật Pháp Tăng có công ơn rất lớn, sau cha mẹ. Phật Tổ đã vì chúng sanh mà bỏ vinh hoa phú quí và vợ đẹp con xinh, để đi tìm chân lý cứu khổ. Sáu năm khổ hạnh, nếm mật nằm gai, có lúc còn da bọc xương, suýt chết vì kiệt lực. Đến khi đắc đạo, Ngài không vội nhập Niết-bàn mà đã dũng cảm xuống núi, trong 45 năm lê gót khắp nơi, dạy vô số pháp môn để độ đủ hạng người. Ngài để lại chúng ta kho tàng Phật pháp, nhờ đó mà chúng ta mới có thể thoát được sanh tử luân hồi. Còn Tăng Ni là những vị tu hành đáng kính, đại diện cho Phật để dạy dỗ và hướng dẫn nếp sống tu hành của chúng ta.

 

Do đó người Phật tử phải báo đền ơn Tam Bảo bằng những phương cách sau đây:

 

- Kính thờ đức Phật, bậc đạo sư tôn quí nhất của ba cõi, đấng cha lành của tất cả chúng sinh. 

 

- Bảo vệ và phát triển Phật pháp bằng cách bảo tồn kinh điển, ấn tống kinh sách, ủng hộ tăng tài và xiển dương công cuộc truyền bá Giáo pháp cao quí của đức Phật đến mọi người.

 

- Cúng dường và bảo hộ chư Tăng Ni. Giúp xây thêm tự viện, chùa tháp, v.v...để phát triển đạo Phật.

 

- Noi theo gương sáng của Phật Tổ, nỗ lực tu hành để xứng đáng là con Phật. Như đức Phật đã nói: "Người nào làm tốt nhất giáo pháp của ta, là kẻ tôn kính ta hơn hết". Đây là cách đền ơn Tam Bảo tốt nhất.

 

3) Ơn Quốc Gia Dân Tộc: Chúng ta sống trong một quốc gia, nhờ có luật pháp bảo vệ, nhà trường giáo dục, bịnh viện chăm sóc, quân đội đánh giặc, v.v...- nên mới được sống an ổn và hạnh phúc. Do đó, ta nên tỏ lòng biết ơn quốc gia dân tộc, bằng cách làm người công dân tốt, đóng góp công sức làm cho nước giàu dân mạnh. Ủng hộ các công cuộc cứu trợ và từ thiện, để giúp xoa dịu đau khổ cho đồng bào. Khi đất nước bị ngoại xâm, trừ phi mình là Tăng không được phạm giới sát, phải tòng quân đánh giặc để bảo vệ đất nước và đồng bào. 

 

4) Ơn Chúng Sanh: Nói rộng ra, thì tất cả chúng sanh đều có ơn với chúng ta. Như hạt gạo ta ăn đây có thể là do công sức và mồ hôi của những người nông phu xứ Thái-lan. Viên thuốc ta uống, vật dụng ta xài, v.v...suy ra cũng là do công lao của bao nhiêu nhà bác học, kỹ sư, thợ thuyền, công nhân, v.v... trên khắp thế giới. Loài vật cũng có công ơn đối với chúng ta, như thịt chúng ta ăn, sữa chúng ta uống, trái cây chúng ta thưởng thức, v.v...cũng nhờ loài vật mà có. Vả lại trong vòng luân hồi vô tận, chúng sanh nào cũng có thể là cha mẹ hay quyến thuộc nhiều đời nhiều kiếp của ta, và do đó có ơn với chúng ta. Người Phật tử có thể báo đáp ơn chúng sanh, bằng những phương cách sau đây:

 

- Phát Bồ-đề tâm, nhứt quyết cố gắng làm việc giúp đời và nỗ lực tu hành để sớm thành Phật đạo, độ tận chúng sanh. Noi theo gương các vị Đại Bồ-tát của hạnh từ bi như đức Quán Thế Âm, đức Địa Tạng Vương, v.v...

 

- Theo đúng nguyên tắc bất hại và tinh thần từ bi, bình đẳng của đức Phật. Thương xót và đối xử bình đẳng với tất cả chúng sanh. Ủng hộ các công cuộc cứu trợ, từ thiện, vận động hoà bình, bảo vệ loài vật và sinh môi, v.v... trên thế giới.

 

- Giúp phát triển Đạo pháp, đem ánh sáng chân lý của đức Phật đến khắp nơi trên thế giới, để kiến tạo hạnh phúc và an lạc cho tất cả chúng sanh.

 

Báo đền Bốn Ơn Nặng, thật là rất khó. Ai làm được thì đáng gọi là bậc hiền nhân, Thánh thần cũng ngưỡng mộ, và người nầy còn cách Phật đạo chẳng xa.

 

 

Thích Phước Thiệt - Phật Học Từ Điển Việt Anh – 23/11/2018

(Xem thêm)

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
04/06/2024(Xem: 1485)
“Kiếp xưa ắt có nhân duyên, Nếu không ai dễ chống thuyền gặp nhau”. HT đã giới thiệu, trên 50 năm tôi rời khỏi Huế từ Tết Mậu Thân đi du hóa, tu học phương xa, luôn vọng về quê hương đất Tổ, nơi chôn nhau cắt rốn của Tổ tiên ông bà, nơi đã có nhiều kỉ niệm của thuở ấu thơ tu học tại Huế, sinh hoạt tại Huế, trên 50 năm vắng mặt, chỉ có năm này với tuổi đã 87, năm nay Lễ Phật Đản của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất tổ chức tại Chùa Phật Ân, cử hành sớm vào ngày 12 vừa rồi
04/06/2024(Xem: 2692)
Cùng toàn thể giới tử thọ trì Bát quan trai giới một ngày một đêm tại trú xứ Tăng già-lam Phước duyên, thành phố Huế, hiện diện quý mến. Một ngày một đêm quý vị ở trong Tịnh giới với niềm tin thanh tịnh, kiên cố, bất hoại đối với Tam bảo. Nhờ niềm tin này mà quý vị không để cho Giới pháp của mình bị sứt mẻ ở trong đi, ở trong đứng, ở trong nằm, ở trong ngồi, ở trong sự nói năng, giao tiếp. Quý vị có được niềm tin này là nhờ quý vị nuôi lớn sáu tính chất của Tam bảo, khiến cho ba nghiệp của quý vị được an tịnh, an tịnh về thân hành, an tịnh về ngữ hành, an tịnh về ý hành. Sáu tính chất của Tam bảo, quý vị phải thường quán chiếu sâu sắc, để thể nhập và tạo ra chất liệu cho chính mình, ngay đời này và đời sau. Sáu tính chất của Tam bảo gồm:
30/04/2024(Xem: 2264)
Những lời trích dẫn trên đây thật đanh thép và minh bạch, chữ vu khống trong câu trích dẫn trên đây trong bản gốc bằng tiếng Pali là chữ abbhācikkhanti (abhi + ā + cikkh + a), các tự điển tiếng Anh dịch chữ này là accusation, calumny, slander…, có nghĩa là kết án, phỉ báng, vu khống…. Thế nhưng trong khi viết lách hay thuyết giảng đôi khi chúng ta không nghĩ đến những lời cảnh giác trên đây của Đức Phật. Sau hơn hai mươi lăm thế kỷ quảng bá, xuyên qua nhiều vùng địa lý, hòa mình với nhiều nền văn minh và văn hóa khác nhau, nền Tư tưởng và Giáo huấn của Đức Phật đã phải trải qua nhiều thử thách, thích ứng với nhiều dân tộc, do đó thật khó tránh khỏi ít nhiều biến dạng và thêm thắt. Thế nhưng thực tế cho thấy trong suốt cuộc hành trình kỳ thú và vĩ đại đó – nếu có thể nói như vậy – nền Tư tưởng và Giáo huấn đó của Đức Phật vẫn đứng vững và đã góp phần không nhỏ trong công trình cải thiện xã hội, nâng cao trình độ văn hóa, tư tưởng và mang lại ít nhất là một chút gì đó lý tưởng hơn, cao đ
30/04/2024(Xem: 2486)
Con người thường hay thắc mắc tại sao mình có mặt ở cõi giới Ta Bà này để chịu khổ triền miên. Câu trả lời thường được nghe là: Để trả nghiệp. Nhưng nghiệp là gì? Và làm sao để thoát khỏi? Then chốt cho câu trả lời được gói ghém trong 2 câu: “Ái bất trọng, bất sanh Ta Bà Niệm bất nhất, bất sanh Tịnh Độ” Có nghĩa là: “Nghiệp ái luyến không nặng, sẽ không tái sanh ở cõi Ta Bà Niệm Phật không nhất tâm, sẽ không vãng sanh về Tịnh Độ”
07/02/2024(Xem: 5905)
Từ 1983 đến 1985 khi đang ở Singapore, bận bịu với chương trình nghiên cứu Phật giáo tại Viện Phát triển Giáo Trình, tôi được Tu viện Phật giáo Srilankaramaya và một số đạo hữu mời giảng bốn loạt bài pháp nói về một vài tông phái chính của Phật giáo. Các bài giảng được ưa thích, và nhờ các cố gắng của Ô. Yeo Eng Chen và một số bạn khác, chúng đã được ghi âm, chép tay và in ấn để phát miễn phí cho các học viên. Kể từ đó, các bài pháp khởi đi từ hình thức của các tập rời được ngưỡng mộ và cũng được tái bản. Sau đó, tôi nhận thấy có vẻ hay hơn nếu in ấn bốn phần ấy thành một quyển hợp nhất, và với vài lần nhuận sắc, xuất bản chúng để cho công chúng dùng chung.
19/12/2023(Xem: 8136)
Cách đây chừng 30 năm, Tổ Đình Viên Giác tại Hannover Đức Quốc chúng tôi có nhận được bộ Đại Chánh Tân Tu Đại Tạng Kinh (Taisho Shinshu Daizokyou) bằng Hán Văn gồm 100 tập do cố Hòa Thượng Thích Tịnh Hạnh từ Đài Loan giới thiệu để được tặng. Bộ Đại Tạng Kinh giá trị này do Phật Đà Giáo Dục Cơ Kim Hội xuất bản và gửi tặng đến các nơi có duyên. Phật Đà Giáo Dục Cơ Kim Hội dưới sự chứng minh và lãnh đạo tinh thần của cố Hòa Thượng Thích Tịnh Không đã làm được không biết bao nhiêu công đức truyền tải giáo lý Phật Đà qua việc xuất bản kinh điển và sách vở về Phật Giáo, với hình thức ấn tống bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau như: Hoa Ngữ, Anh Ngữ, Pháp Ngữ, Đức Ngữ, Việt Ngữ. Nhờ đó tôi có cơ hội để tham cứu Kinh điển rất thuận tiện.
13/12/2023(Xem: 14881)
Hành Thiền, một nếp sống lành mạnh trong sáng, một phương pháp giáo dục hướng thượng (Sách pdf của HT Thích Minh Châu)
13/12/2023(Xem: 13577)
Đức Phật của Chúng Ta (Sách pdf của HT Thích Minh Châu)
12/12/2023(Xem: 8170)
Chánh Pháp và Hạnh Phúc (Sách pdf của HT Thích Minh Châu)
09/06/2023(Xem: 2913)
Bộ phim Phi Thuyền Serenity (2005) với thể loại khoa học viễn tưởng đã giới thiệu một hình ảnh tên là Miranda, nơi các vấn đề của nhân loại được giải quyết thông quan khoa học công nghệ. Tham lam, giận dữ, si mê (tam độc), phiền não bởi buồn bã, lo lắng và tuyệt vọng - rõ ràng là trùng lặp với một số kiết sử cổ điển của Phật giáo (Skt., Pali: samyojana)
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
quangduc@quangduc.com