Chương Bảy
Tinh Tấn
1.
Kế
nhẫn nhục cần tu tinh tấn,
Tâm
bồ đề mới vững trú luôn .
Gió
lay quả phúc tràn tuôn ,
Không
siêng khó động mạch nguồn tâm linh .
2.
Siêng
là hăng với việc lành ,
Không
bao giờ tự bỉ thối lui .
Cũng
không biếng nhác nằm dài ,
Hay
là tham đắm việc đời lăng xăng .
3.
Do
ham hưởng thú vui làm biếng ,
Ưa
ngủ nhiều thành tánh trong ta .
Luân
hồi sinh tử khó ra ,
Vì
không chán khổ, mê sa thói lười .
4.
Sao
chưa biết được lẽ này: ,
Lưới
mê đã vướng khó ngày thoát ra. .
Bào
thai ngục ấy lại sa ,
Để
thêm tái diễn bi ca khổ sầu .
5.
Không
thấy sao bao người thân thích ,
Đã
dần theo thần chết ra đi .
Vẫn
tham say ngủ li bì ,
Như
trâu bất động trước người đồ phu .
6-7.
Niêm
phong ngõ thoát không chừa, ,
Tử
thần rình rập, đang chờ nạn nhân .
Đợi
khi nước đã đến chân ,
Mới
lo thì đã muộn màng ích chi .
8-9.
Bất
kể việc ta còn dang dở ,
Thần
chết liền chiếu cố thân ta .
Bà
con tuyệt vọng lân la ,
Đau
buồn sưng mặt lệ sa đầm đìa .
10.
Hãi
hùng nghe tiếng âm ty ,
Cuống
cuồng phóng uế lấp che thân mình .
Ăn
năn tội lỗi bình sinh ,
Nhưng
đà quá muộn trước tình thế nay .
11.
Trước
thần chết tâm này hoảng hốt ,
Như
cá nằm trên thớt bất an .
Huống
chi thống khổ muôn vàn ,
Ở
trong địa ngục ác hành tạo nên .
12.
Như
thịt da trẻ sơ sinh ,
Nước
sôi chạm đến, cực hình nào hơn .
Sao
ta có thể an nhiên ,
Khi
mình đã tạo tội khiên quá nhiều .
13.
Tai
họa đến cho người biếng nhác ,
Mong
quả lành không quyết gắng công .
Khi
thần chết đến bên hông ,
Miệng
kêu khổ đến thiên thông thét gào .
14.
Thân
người như chiếc xuồng nan ,
Đưa
ta vượt biển muôn vàn hiểm nguy .
Khó
tìm khi đã mất đi ,
Chớ
ham ngủ kẻ ngu si biếng lười .
15.
Sao
bỏ luống niềm vui chính pháp ,
Suối
nguồn bao pháp lạc cao siêu .
Thú
vui thấp kém đuổi theo ,
Chỉ
đưa ngươi đến đủ điều rối ren .
16.
Hãy
can đảm trữ hành trang: ,
Tập
thiền tự chủ thân tâm cho thường; .
Quán
ta bình đẳng tha nhân ,
Đổi
trao địa vị bản thân với người .
17.
Đừng
nên khiếp nhược thối lui ,
Nghĩ
rằng ta chẳng có tài cán chi .
Làm
sao giác ngộ được gì ,
Hãy
nghe kinh giáo Như lai dạy rành .
18-19.
Chỉ
cần có đức siêng năng ,
Dù
cho ruồi muỗi ( cũng ) chứng thành ngôi cao .
Huống
là nhân loại như ta ,
Nếu
không xả giới quyết là chứng nên .
20.
Nếu
ngươi sợ bỏ tay chân ,
Như
trong Giới luật khuyên nên gắng làm .
Thật
là lo sợ viễn vông ,
Kẻ
ngu chưa biết biện phân chính tà .
21.
Ngươi
đã trải qua vô số kiếp ,
Nào
bị đâm bị đốt, xả cưa .
Mà
ngu si vẫn như xưa ,
Bồ
đề vô thượng vẫn chưa viên thành .
22-23.
Nay
ta vì hạnh bồ đề ,
Như
người chữa bệnh không nề đớn đau .
Chịu
đau nhỏ trừ hại to ,
Khổ
này có hạn, không lo kéo dài .
24.
Phương
pháp này Y vương chẳng dụng ,
Chữa
lành vô số chứng nan y .
Dược
phương ngài rất tinh vi ,
Không
gây đau đớn chút gì chúng sinh .
25.
Dạy
tu bố thí trước tiên ,
Đem
cho vật thực Phật khuyên nên hành .
Đã
quen thí vật linh tinh ,
Dần
cho cả máu thịt trên thân mình .
26.
Khi
đối tự thân mình đã rõ ,
Không
khác gì cọng cỏ lá rau .
Thì
không khó nhọc chi đâu ,
Xả
thân bố thí mình đầu chân tay .
27.
Ác
hành khi đã cạn vơi ,
Thì
không còn khổ, trọn đời an nhiên .
Dứt
tà phân biệt, hết phiền ,
Thân
tâm thanh tịnh tội khiên sạch làu .
28.
Phước
đức trang nghiêm thân tươi mát ,
Tuệ
sáng ngời Bồ tát tâm an .
Vì
đời nguyện trú tử sanh ,
Đâu
còn chán ghét thế gian não phiền .
29.
Bồ
đề năng lực vô biên ,
Tiêu
trừ ác nghiệp tiền khiên bao đời .
Lại
tăng phước tận trùng khơi ,
So
Thanh văn chúng chẳng ai sánh bì .
30.
Hãy
ngự trên bồ đề tuấn mã ,
Làm
tiêu tan tất cả chán chường .
Chớ
lùi hãy vững dây cương ,
Từ
an vui đến vô vàn an vui .
31.
Dục
, tín , hỉ , xả không lơi ,
Khiến
ta lợi lạc cho người thế gian .
Dục
là mong thoát tai nàn ,
Việc
làm thiếu dục không xong được nào .
32.
Lực
tinh tấn muốn tăng thêm mãi ,
Phải
cố trừ giải đãi ươn hèn .
Mong
cầu, hỉ, xả, tự tin ,
Tiến
lên tự chủ cần chuyên thiện hành .
33.
Nguyện
trừ vô số tội khiên ,
Vì
thân ta, lẫn vô biên hữu tình .
Dứt
điều ác tận ngọn ngành ,
Phải
bao đời kiếp tu hành mới xong .
34.
Nhưng
nếu ta chưa từng phát khởi ,
Một
niệm trừ tội lỗi mầm tà .
Khổ
nàn chắc sẽ đọa sa ,
Làm
sao không khiến tim ta hãi hùng .
35.
Vô
biên công đức nguyền tu ,
Đem
bao lợi ích cho ta lẫn người .
Chỉ
duy một đức trong đây ,
Cũng
cần vô số kiếp dày công tu .
36.
Thế
mà nay ta chưa có được ,
Chút
phần nào công đức phải tu .
Một
đời vô nghĩa luống qua ,
Lạ
thay chẳng tiếc thân kia khó còn .
37.
Ta
chưa vì Phật hiến dâng, ,
Chưa
bày yến tiệc mời từng chúng sinh .
Chưa
theo giáo lý thực hành ,
Chưa
tầng thỏa mãn hữu tình khát khao .
38.
Với
người sợ, chưa bao che nổi ,
Chưa
mang vui sướng tới kẻ sầu .
Riêng
mình chắc phải khổ đau ,
Nhập
thai , già chết , sầu ưu não nề .
39.
Bao
nhiêu thống khổ ê chề ,
Đều
do tôi đã chưa hề ham tu .
Thuốc
hay sao lại chối từ ,
Khi
đà biết rõ ngục tù đớn dau .
40.
Phật
đã dạy mong cầu là gốc ,
Làm
phát sinh bao đức tốt lành .
Muốn
cầu diệu pháp quang minh ,
Tư
duy khổ quả nghiệp nhân cho tường .
41.
Bao
nhiêu khiếp sợ, đau thương ,
Xa
lìa ân ái, ghét thường kề bên .
Cầu
không toại ở không yên ,
Đều
do ta đã gây nhân bao đời .
42.
Đến
đâu cũng được thảnh thơi ,
Là
do phúc trước chiêu vời quả son .
Việc
lành ta đã vuông tròn ,
Mong
người thoát khổ nỗi lòng ước ao .
43.
Kẻ
ác nhân mong cầu hạnh phúc ,
Vẫn
gặp đầy nhung nhúc khổ đau .
Vì
chưng khổ báo thường theo ,
Chân
trời góc biển không đâu thoát nàn .
44a.
Tu
nhân tích chứa phúc lành ,
Hóa
sinh vào đóa bạch liên thơm lừng .
Trong
hoa mát mẻ thênh thang ,
Diệu
âm pháp hỷ chứa chan thân mình .
44b.
Thân
tâm tràn ngập quang minh ,
Phật
quang chiếu xúc hoa liền mở ra. .
Hân
hoan kính lễ Di Đà ,
Tôi
thành Con Phật trước tòa Như Lai .
45.
Tạo
nghiệp ác ghê thay thống khổ ,
Bị
đọa vào những chỗ rên la .
Nước
đồng sôi rưới tuột da ,
Giữa
nền sắt nóng ngã ra nát nhừ .
46.
Vậy
nên ta phải chuyên tu ,
Mong
cầu thiện pháp siêng lo việc lành .
Hãy
đọc kinh Kim cang tràng ,
Dạy
tu tự tín, thực hành điều hay .
47.
Mỗi
khi muốn bắt tay vào việc ,
Khả
năng mình hãy xét trước tiên .
Không
kham nên bỏ ngay liền ,
Làm
thì cho đến vẹn tuyền mới thôi .
48.
Bởi
vì nếu cứ thối lui ,
Thói
quen ảnh hưởng nhiều đời vị lai .
Khổ
đau cứ thế nối dài ,
Việc
lành dang dở quả thời dở dang .
49.
Với
thiện hành hãy nên tự tín ,
Nghĩ
mình ta nhất định đảm đương .
Khả
năng đoạn hoặc chứng chân ,
Trong
ta có sẵn, chớ thường tự khinh .
50.
Người
đời khó đạt lợi mình ,
Xiết
bao phiền não xích xiềng buộc thân .
Huống
là lợi kỷ lợi nhân ,
Như
ta đã được phúc phần xuất gia .
51.
Thế
nhân vẫn cần cù việc vặt ,
Sao
ta đành ngoảnh mặt an thân .
Cho
rằng việc chẳng tương ưng ,
Siêng
năng thiện sự nhớ đừng kiêu căng .
52.
Với
con rắn độc chết nhăn ,
Quạ
kia lẫm liệt uy phong đại bàng .
Đức
tin yếu kém nơi lòng ,
Thì
suy sụp bởi sai lầm nhỏ nhoi .
53.
Kẻ
yếu kém bỏ rơi nỗ lực ,
Khó
giải trừ phước đức hiếm khan .
Với
người cố gắng tinh chuyên ,
Dù
bao trở ngại không phiền não chi .
54.
Đức
tin tôi sẽ kiên trì ,
Vượt
qua đọa lạc tiêu trừ ác duyên .
Lỗi
lầm nếu thắng lướt mình ,
Làm
sao ra khỏi tử sinh luân hồi .
55.
Phải
chiến thắng não phiền tội ác ,
Đừng
để cho tội ác thắng ta .
Như
lai pháp tử giống nhà ,
Kiên
trì tự tín mới ra con nòi .
56.
Những
người ngã mạn hợm mình ,
Là
không có đủ tự tin nơi lòng .
Tự
tin nên khỏi long đong ,
Như
người ngã mạn khó hòng an tâm .
57.
Trong
ngã mạn ngoài kiêu căng ,
Sẽ
sa đường ác gian nan lâu dài .
Mất
toi phúc lạc kiếp người ,
Làm
thân nô bộc trọn đời hẩm hiu .
58.
Ngu
si xấu xí hao gầy ,
Đến
đâu cũng bị mọi người rẻ khinh. .
Kẻ
tu khổ hạnh hợm mình ,
Không
vào trong số tự tin thiện hành .
59.
Ai
muốn thắng quân thù ngã mạn ,
Mà
kiên trì tự tín trong tâm .
Chính
là chiến thắng vẻ vang ,
Chóng
thành nguyện ước thế gian mong chờ .
60.
Giữa
rừng phiền não bao vây ,
Trăm
ngàn nhẫn chịu không hề nóng nôn .
Như
sư tử giữa bầy chồn ,
Quyết
không để giặc não phiền hại ta .
61.
Kẻ
lâm nạn giữ gìn đôi mắt ,
Giữa
chợ đời dễ gặp khốn nguy .
Nếu
ta mắt tuệ bảo trì ,
Ma
quân phiền não chẳng hề đáng lo .
62.
Thà
bị thiêu đốt, chặt đầu ,
Còn
hơn khuất phục giặc ngu não phiền .
Ở
nơi đâu, mọi thời gian ,
Thề
không làm việc bất ưng vô nghì .
63.
Như
con trẻ trò chơi theo đuổi ,
Tôi
cũng thề săn đuổi thiện hành .
Đam
mê thích thú hết mình ,
Không
bao giờ chán, nhiệt tình hăng say .
64.
Thế
nhân nỗ lực cầu vui ,
Mà
không chắc được niềm vui mong cầu .
Lợi
tha mang lại an vui ,
Nếu
không làm chẳng có vui được nào .
65.
Người
đời không chán ham năm dục ,
Mãi
ham mê liếm mật đầu gươm .
Dẫn
sanh an lạc niết bàn ,
Thiện
hành công đức đáng ham gấp mười .
66.
Để
viên thành phước cao thâm ,
Hãy
siêng hành thiện với niềm hân hoan .
Như
voi lao xuống đầm sen ,
Giữa
trưa nóng bức ngâm mình khoái thay .
67.
Khi
thân tâm đã mệt nhoài, ,
Thì
nên dưỡng sức, tạm thời xả buông .
Việc
gì khi đã làm xong ,
Cũng
nên xả để tính sang việc ngoài .
68.
Như
chiến sĩ sa trường lão luyện ,
Phản
công ngay đường kiếm kẻ thù .
Trước
gươm nhọn của si ngu ,
Khéo
nên kềm chế giặc thù vô minh .
69.
Khi
đánh nhau lỡ làm rơi kiếm ,
Vội
vàng ta sẽ lượm nhặt lên .
Mất
đi chính niệm hiện tiền ,
Sợ
sa hỏa ngục nên liền chính tri .
70.
Độc
khi đã thấm vào thân ,
Do
tuần hoàn máu, sát nhanh thân này .
Độc
phiền não cũng như đây ,
Làm
cho tội ác lấp đầy bản tâm .
71-72.
Hãy
gìn giữ bản tâm chuyên chú ,
Như
bưng dầu bị cổ kề gươm .
Hoặc
như rắn độc bên lưng .
Xua
tan biếng nhác bốc đồng nổi lên .
73-74.
Mỗi
khi lỡ phạm lỗi lầm ,
Hãy
nên tự trách, thề không bao giờ .
Mọi
thời chính niệm siêng tu ,
Mong
thành đạo nghiệp, minh sư phải tầm .
75-76.
Muốn năng lực để làm thiện sự ,Không buông lung lời dạy nhớ ghi .
Như bông theo gió nhẹ bay ,
Tâm vui mọi việc khéo hay viên thành.