TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO
TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRUNG BỘ KINH
( Majjhima Nikàya )
Tập I
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli
Chuyển thể Thơ :
Giới Lạc MAI LẠC HỒNG tự TUỆ NGHIÊM
( Huynh Trưởng Cấp Tấn - GĐPTVN tại Hoa Kỳ )
Email : [email protected]
34. Tiểu Kinh NGƯỜI CHĂN BÒ
(Cùlagopàlaka sutta)
Như vậy, tôi nghe :
Một thời nọ, Thế Tôn Đại Giác
An trú tại bộ lạc Vách-Chi (1)
( Tức là bộ tộc Bạt Kỳ )
U-Ka-Chê-Lá(2), bên ni Hằng hà.
Tại đây, đức Phật Đà liền gọi :
– “ Các Tỷ Kheo ! Ta nói pháp lành
Hãy khéo lắng nghe cho rành ”.
Các Tỷ Kheo ấy đồng thanh vâng lời.
– “ Các Tỷ Kheo ! Ở nơi thôn dã
Thuộc nước Ma-Ga-Thá(3), bấy giờ
Có một người nọ chăn bò
Cuối mùa mưa, nông phu lo ruộng đồng
Sắp gặt hái là xong thời vụ.
Người chăn bò không đủ khả năng
Quan sát hai bờ sông Hằng
Nên xua bò xuống sông Hằng lội qua
Từ Su-Ví-Đê-Ha (4), bất kể
Nơi bò không có thể lội sang.
Chỗ sâu, nước xoáy muôn ngàn
Bò xô nhau, tụ giữa tràng-giang đây
__________________________
(1) : Xứ Vajji – Bạt-Kỳ . (2) : Địa phương tên Ukkacela .
(3) : Vương quốc
(A-Xà-Thế) trị vì . (4) : Địa phương tên Suvideha .
Trung Bộ (Tập 1)Tiểu K. 34 : NGƯỜI CHĂN BÒ * MLH –504
( Chết đuối đầy ) do tai nạn đó
Vì cớ sao ? Vì có người chăn
Kẻ vô trí, không khả năng
Không biết quan sát sông Hằng để sang.
Cũng như vậy, các hàng Phạm-chí
Hay Sa-môn các vịởđây
Đã không khéo biết đời này
Đời sau không biết ; không rày biết chi
Về Ma-giới hay Phi-ma-giới
Không biết tử-thần-giới là sao ?
Phi-tử-thần-giới thế nào ?
Nên ai tin họ, mắc vào khổđau,
Gặp bất hạnh dài lâu vì họ
Những người đó vô trí, ngụy tà.
Ngược lại, sự việc xảy ra
Tại Ma-Ga-Thá (tức Ma-Kiệt-Đà )
Người chăn bò thật là có trí
Quan sát kỹ sông Hằng sớm trưa
Trong mùa gặt cuối mùa mưa
Quan sát hai phía để thừa dịp đây
Xua đàn bò qua ngay Găng-Gá(1)
Tại Su-Vi-Đê-Há, bến vui
Chỗ nước cạn, chảy êm xuôi
Đàn bò có thể nối đuôi qua bờ.
Mục tử cho những con bò đực
Đã già, hay bò đực đầu đàn
Dòng sông Hằng lội cắt ngang
Qua được bên ấy an toàn trước tiên
Rồi y liền xua nhiều bò đực
__________________________
(1) : Sông Ganga – sông Hằng hay Hằng hà .
Trung Bộ (Tập 1)Tiểu K. 34 : NGƯỜI CHĂN BÒ * MLH –505
Chúng mạnh sức, được luyện kỹ càng
Chúng cũng sang sông an toàn,
Bò đực mới lớn xua sang tiếp liền,
Rồi đến phiên những con bò cái,
Bò còn bú hoặc loại bê con
Cũng qua sông được an toàn,
Chúng lội theo mẹ, kêu vang trong bầy.
Vì sao vậy ? Ởđây diễn tả
Người chăn bòở Má-Ga-Tha
Là người có trí, từ hòa
Với đàn bòấy, thật là chăm lo
Quan sát kỹ để bò an ổn
Qua sông Hằng không tổn thất gì.
Cũng vậy, phải nên tường tri :
Này Tỷ Kheo Chúng ! Các vì Sa-môn
Hay Bàn-môn là người có trí
Khéo biết kỹ đối với đời này,
Khéo biết với đời sau đây,
Khéo biết Ma-giới, biết rày Phi-ma,
Khéo biết qua Tử-thần-giới chúng
Phi-tử-thần-giới cũng biết qua.
Những ai nghĩ rằng phải là
Cần nghe, tin tưởng sâu xa các ngài
Họ sẽ được lâu dài hạnh phúc
Và an lạc liên tục như vầy !
* Này các Tỷ Kheo ! Ởđây
Ví những bò đực già hay đầu đàn
Đã lội ngang vượt dòng một mạch
Qua bờ bên một cách an toàn
Là A-La-Hán các hàng
Trung Bộ (Tập 1)Tiểu K. 34 : NGƯỜI CHĂN BÒ * MLH –506
Đoạn diệt lậu-hoặc, chướng oan tiêu trừ
Tu hành đã an như viên mãn
Việc nên làm đã ráng hoàn thành
Đã đặt gánh nặng xuống nhanh
Đạt được mục đích tịnh thanh nhẹ nhàng
Hữu-kiết-sử hoàn toàn diệt dứt
Giải thoát thực nhờ chánh tríđây.
A-La-Hán những vị này
Sông Ma-vương đã lội qua an toàn.
* Các Tỷ Kheo ! Nói sang khía cạnh
Những bò đực lớn mạnh trong đàn
Bò được huấn luyện kỹ càng
Cũng vượt sông rộng an toàn lội qua
Bậc Bất Lai – A-Na-Hàm quả
Năm phần hạ kiết sửđoạn trừ
Hoá sanh Đâu Suất Tịnh cư
Không còn sanh lại ; và từởđây
Sẽ nhập ngay Niết Bàn chân thực,
Như bò đực lớn mạnh vượt qua.
* Những bò đực khác, hay là
Những con bò cái non, già kể trong
Những con này vượt sông an lạc,
Ví như các vịđạt Nhất Lai
Tức Tư-Đà-Hàm quả này
Sinh lại lần nữa, diệt ngay khổ sầu
Nhờ diệt mau về ba kiết-sử
Vàđã tự giảm tham, sân, si,
Những vị an lạc, sau khi
Sông Ma-vương đã vượt đi an toàn.
* Những bò con còn đang bú mẹ
Trung Bộ (Tập 1)Tiểu K. 34 : NGƯỜI CHĂN BÒ * MLH –507
Dù non trẻ cũng rán vượt sông,
Ví như Tỷ Kheo diệt xong
Về ba kiết-sử, vào dòng Dự Lưu (1)
Là Tỷ-Khưu Tu-Đà-Hoàn quả
Nhất định không còn đọa ác tà
Sẽđạt Chánh Giác không xa
Sông Ma-vương đã lội qua an toàn.
* Còn những hàng Tỷ-Kheo khác nữa
Ví bêđang bú sữa, mới sanh
Nhờ có bò mẹ theo canh
Vừa kêu vừa chạy, lội nhanh an lành,
Tùy-tín-hành và hành tùy-pháp
Tỷ Kheo ấy lội gấp để sang
Vượt sông Ma-vương an toàn.
Này Tỷ-Kheo Chúng ! Đạo Vàng chứng tri,
Ta khéo biết đời ni, đời khác,
Khéo biết các Ma-giới, Phi-ma
Tử-thần-giới khéo biết qua
Phi-tử-thần-giới cũng đà tường tri.
Những ai vì cần nghe, tín thọ
Ở nơi Ta, thì họđạt ngay
Hạnh phúc, an lạc lâu dài ”.
Thế Tôn thuyết giảng như vầy sâu xa
____________________________________
* Bốn thánh quả Thinh-Văn-Giác :
(1) :Tu-Đà-Hoàn ( Sotàpatti ) hay Dự Lưu quả hoặc Thất Lai quả (chỉ còn sinh lại thế gian 7 lần)
(2) : Tư-Đà-Hàm ( Sakadàgàmi ) hay Nhất Lai quả (sinh lại 1 lần)
(3) : A-Na-Hàm ( Anàgàmi ) hay Bất Lai quả ( sinh lên cung trời
Tịnh Cư (Suddhàvàsa) để tiếp tục tu và nhập Vô Dư Niết Bàn .
(4) : A-La-Hán ( Araham ) được dịch là Vô Sanh , Vô Học , Ứng
Cúng , sau khi mạng chung sẽ tấn nhập Vô Dư Niết Bàn .
Trung Bộ (Tập 1)Tiểu K. 34 : NGƯỜI CHĂN BÒ * MLH –508
Sau khi đấng Phật Đà thuyết thế
Bậc Thiện Thệ nói kệ thêm vào :
“ Ở đời này và đời sau
Ma-giới, bậc Trí khéo mau trình bày
Tử-thần-giới chẳng đạt đây
Chánh Giác, Trí-giả biết ngay mọi đàng
Mọi thế giới cả mười phang
Cửa bất tử mở, đạt an Niết Bàn.
Dòng sông Ma bị chặt ngang
Hư hoại vàđã nát tan sẵn sàng
Sung-mãn-hỷ sống trải sang
Các Tỷ Kheo ! Hãy đạt an Niết Bàn ”./-
*
**
( Chấm dứt Kinh số 34 : Tiểu Kinh NGƯỜI CHĂN BÒ–
CÙLAGOPÀLAKA Sutta )
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D594947408.-%3B)