Mấy ý về “ Cư Trần Lạc Đạo” của Trần Nhân Tông
“Cư Trần Lạc Đạo” của Trần Nhân Tông nhiều vị đã luận bàn, nhân có một chút duyên ý, chúng tôi xin ”lạm bàn” thêm một vài ý-…
Nội dung Cư Trần Lạc Đạo
“Cư trần lạc đạo thả tùy duyên.Cơ tắc xan hề, khốn tắc miên.Gia trung hữu bảo hưu tầm mịch;Đối cảnh vô tâm mạc vấn Thiền.”
TRẦN NHÂN TÔNG
*
Bốn câu-28 chữ -”mười”…!
” Tất cả ”Ý giác ý Ngời Hoa Ý Ngời…
Chúng tôi xin được đi thẳng vào- một vài ý…
1.“Cư trần lạc đạo thả tùy duyên.”
-”Ở Đời vui đạo…”đã Đạt đạo, Lạc Đạo…cứ ”tùy duyên “sống đạo” …
-” Thả ” tùy duyên-”-!
“ Thả ” mà ” không thả ” mà ” thả ”, “buông thả”, ” thả-tùy duyên” sống Biết - thường biết “-tự tại…” ! Cuộc sống , cứ ” tùy duyên cuộc sống…” vô thường ” ý -tâm cuộc sống ”Biết…!
Đạo pháp xưa nay đã có ý lời “Thấy Duyên là Thấy Pháp-Thấy Pháp là Thấy Phật! Thả -tùy duyên-sống tự tại…!
Duyên có duyên trong và duyên ngoài! Duyên ngoài là khi ta nghe, thấy, cảm, nhận qua mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý, cảm…..mà biết..; và duyên trong…là tất cả ” những ý tâm - tâm ý cuộc sống của ta, tùy ý tâm không phân biệt hay phân biệt, minh hay vô minh, hiền, thiện, lành hay gian, tà, ác,…, ý nào hợp với ý đó, trong cuộc sống ” sống vói”… mà con người ”nhận vào ” , “sinh” ý tâm “ tao nghiệp” hay “không tạo nghiệp”, và truyền gieo trong ngoài-ngoài trong, tất cả cũng từ thân khẩu ý!
” Ý tâm ý …thấy nghe biết …cảm….thấy biết…”như là ”… hay “dính mắc, tạo nghiệp chất chồng, tạo những ý tâm ý -”nghiệp” thành những ”gút”, những ”nốt sần, những “ rối ý-” rất là vi-tế..,” làm khổ con người đời này và cả đời sau…!
Nhân nào quả đó!
Con người, tất cả, ai cũng có thể là” Phật Ma-Ma Phật”! Tất cả những loài ma ”Ma Lời, ma ý , ma tâm,…tất cả hành lời cũng qua bằng Thân-Khẩu-Ý-…! …
Con người cuộc sống ở đời không ai mà không có nghiệp!
Con người cuộc sống là ”sống duyên”! Cuộc sống ” duyên “ hành ý duyên -duyên ý, tất cả đều lộ ý nhân quả từ trong-tâm-ý-ý tâm ý- trong cuộc sống đời này và mai sau…Tất cả-nhân hành- sống hành tất cả từ ”nhân duyên -nhân quả trong dòng cuộc sống vô thường! Con Người khi đã có cuộc sống ”biết, ý ngời- ý biết ”…thì ung dung tự tại mà “thả tùy duyên” sống “thường biết !
2.“Cơ” tắc“xan” hề,” khốn ” tắc ” miên”-….. ” bình thường cuộc sống con người ”,” đói ” thì ăn; ” mệt” - thì ” ngủ, nghỉ, ngơi…”miên trường”, thân an! Cuộc sống con người -ngày đêm cuộc sống -”sống với..”…của một con người ” Vui đạo ”, không còn lo” những việc “thực- sống” hàng ngày sinh sống, làm ăn, những công việc phải lo toan…
“ Cái ăn”, tất cả cái ăn cuộc sống của con người, tất cả là ” năng lương ” cuộc sống ” chuyển hóa ” nuôi cái thân tâm ý cuộc sống cho ” cái ta muốn hành , hạnh, thành! “Cái ăn “của con người ” sống thiền”-….
- ” Buông” .. thì …”bỏ”, sống tự nhiên , chân thật sống”….như Trời Đất Chân Thật Sống!
Và cuộc sống con người ”sống Thiền”, sống bằng ý tâm “bát nhã ” mà sống ” Vui Đạo” !
3.-”-“Gia trunghữubảo ” hưu tầm mịch”…
-“Gia trunghữubảo”…”-Nhà-Gia” ,” trong nhà ”! Con người, ai cũng có “Gia Trung”, “Nhà Lớn” Nhà Nhỏ, và, “nhà” tâm thân chính ta ! Nhà Con Người, Nhà Nước non,”gia trung”, trong, tại Nhà ta-con ngườI-nước non - cuộc sống , tất cả đều có , ai cũng có ” Ngọc ”!”Ngọc Bảo-Bảo Ngọc”,” Châu Báu ”Ngọc Ngà”,”Ngọc Biếc ”…, Ngọc sắc ngời ánh sáng ”…Ngời ”, muôn màu sắc…” ngời ý..”… Con người tu học Phật, ai cũng có “ngọc ý”- “Ngọc Như- ý”, “ý-biếc- biết..”, và, có lẽ không ai là không thấy-biết bảy sắc cầu vồng ngời màu sắc biếc…
*
Với Đạo-pháp, những sắc màu ấy-mầu nhiệm Ngời ý biếc”, Ý-con người-cuộc-sống-ý-đạo-pháp-”Phật-ADIĐÀ ”!
-” Ý Biếc ” là ý con người tu học Phật, ai cũng có ”ý biếc”, ý Ngời Biếc-Tự Biết… ” ý mầu biếc “ hữu bảo”- “gia trung “!
Con người tu Phật sống ”Cư Trần-Lạc Đạo”, chắc hẳn, ai đã tu thì “có đi có đến” , “có bến có bờ ”, “bờ là bến, bến là bờ”, đã có”Ngọc bảo Gia Trung” Ngời Ý Biết -Biếc” tự sáng chiếu sáng soi, luôn luôn” sống biết-thường biết, ngời màu sắc biếc, ý biết - ý tâm ý cuộc sống chính mình!
Tự biết ý chính mình, làm chủ chính mình, biết mình-biết người, biết trong- biết ngoài, biết ngoài- biết trong -ý tâm tâm ý chính mình”sống biết”!..
Con người là chủ ý chính mình và là chủ cuộc sống nước non nhà! Tất cả-con người-cuộc-sống-, tất cả ”con người ”, tất cả,” ai cũng là ” chủ ”- chủ ý ,” ý làm chủ ..”!. Biết làm chủ, trước hết là làm chủ ý cuộc sống ý chính mình - cuộc sống nước non nhà…, có như vậy, thời Nhà Trần…đã ” ba lần đánh thắng giặc Nguyên Mông….để giữ vững “Âu Vàng”…, giữ gìn”hữu bảo”-”Gia Trung”… Và, khi đó, người tu đã có ” Ý Biết ” thì cứ như ” Huệ Năng ”-” Vô niệm.. ” rồi, cứ ” Năng “ dần cái ý ngời… ý …mà ” Năng….Ngời-Ý-Năng…”…
“-Hưu tầm mịch” như con người đứng tựa gốc cây, sống cùng thiên nhiên vạn vật, cả “không-thời gian cuộc sống, ung dung, tự do, tự tại…! Đã Thấy Biết, “đã sáng tỏ cả rồi, tất cả sáng tỏ rồi, đừng tìm kiếm gì nữa! “Nó là như vậy đó…!
4.“Đối ”- “Đối đãi ”!
”Đối cảnh- Vô Tâm..”…! -”Đối cảnh ”-“mạc vấn ”; “ vô tâm”-” thiền” !
-”Đối cảnh ”-”ý ”-”Thấy Biết”, vì không còn cái ý “ đối đãi”…; đã ”Vô…”.!.
” Mạc vấn”, chữ ”mạc”, có nhiều ý, “ chớ hỏi ”,” đừng hỏi “, …”tất cả đã sáng tỏ như ban ngày, ai cũng thấy…”! “ Nó” là ” Nó”,“ Nó-là-như-vậy đó ”-!-Cứ Thiền, sống thiền..
“Thiền “ ! Thiền Tâm- Thiền Ý -“ Biết!” Tự tại,….thong dong…
“Thiền” là ” như vậy đó ”..! Gíac Hoàng Trần Nhân Tông đã ý như vậy đó”! Vui-Sống-Đạo-…..”Thiền…,”Cư Trần Lạc Đạo-…!
“Thiền tâm ” Vô tâm -Tâm Không” ! ”Thiền Ý-”….Ý-Biết ”!…”-Có Không-Không Có ”- Ý- Biết !
*
Và, con người trên con đường tu, và, …-“Làm sao ” đừng ”mắc tâm”,”mắc ý ”mà-”-vướng víu…”…!
“vướng-víu ”-cũng chính là ” do ” cái ý phân biệt, ý vô minh..! Cái ý đó nó mắc ở cái “ý tâm…., cái tâm cuộc sống ” chưa, không chánh ý chuyển ý biết…nên mới “mắc..”; mắc cả ý ” và ” vướng víu “cả ý tâm -tâm ý-…Khi không còn “mắc ý”, ý tâm -tâm ý con người tu “ mới thông tánh-…”Tâm Không-Tánh Không…Năng ý Chánh ý-…! -”Sắc -tức thị- Không-Không- tức thị- Sắc !…
Cứ sống,hãy sống vui đi, cứ ” sống thiền”, ”cư trần lạc đạo thả tùy duyên..”!
Thanh Quang
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D934836393.-%3B)