Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. quangduc@quangduc.com* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Nét Xuân Trong Mắt Tổ Sư Thiền

19/01/202307:04(Xem: 2681)
Nét Xuân Trong Mắt Tổ Sư Thiền

thien su



Nét Xuân
Trong Mắt
Tổ Sư Thiền
 
 
1- Điều ngự Giác hoàng 
Trần Nhân Tông  (1258-1308)
Sơ tổ Thiền phái Trúc lâm Yên tử
 
A) Xuân Hiểu
Thủy khởi khải song phi
Bất tri Xuân dĩ quy
Nhất song bạch hồ điệp
Phách phách sấn hoa phi.
 
TGN phỏng dịch:

Xuân Mai
Sáng dậy nhìn song cửa,
Chẳng hay Xuân đến rồi.
Một đôi bướm trắng lượn
Phơ phất cánh hoa rơi.

Tụng 
Xuân này hiển hiện dáng xuân xưa.
Mãi đến Xuân sau chẳng đợi chờ.
Ai biết bao mùa xuân đã tới?
Giữ lòng thanh thản kết duyên thơ.                
                                                                                      
B) XUÂN VÃN
Niên thiếu hà tằng liễu sắc không,  
Nhất xuân tâm sự bách hoa trung.  
Như kim khám phá đông hoàng diện,  
Thiền bản, bồ đoàn khán trụy hồng.  
 
TGN phỏng dịch

Xuân Chiều
Thuở bé chưa từng hiểu sắc không,  
Xuân về hoa nở rộn trong lòng.  
Chúa Xuân nay được ta soi tỏ,  
Nệm cỏ ngồi yên quán cánh hồng.
 
Tụng

Núi xanh vốn chẳng động
Mây trắng tự đến đi. 
Cõi đời là quán trọ. 
Ai lui tới làm gì?
 
  
 
2 - Thiền sư Hoàng Bá  TQ (788 - 850).    
                                                                                                                           
Trần lao quýnh thoát sự phi thường.
Hệ bã thằng đầu tố nhất trường.
Bất thị nhất phiên hàn thiệt cốt.
Tranh đắc mai hoa phất tỷ hươn
(Mai hoa tranh đắc phất thiên hương.)
 
TGN phỏng dịch:

Trần lao vượt thoát, chuyện phi thường.
Nắm chặt đầu dây tiến thẳng đường.
Nếu chẳng một phen lạnh thấu tủy.
Hoa mai đâu dễ thoảng mùi hương.
 
Tụng 

Đời không sóng gió tâm không sáng.
Đạo chẳng gian nan nguyện chẳng thành
Vượt qua bao nỗi gập gềnh.
Gia hương chốn cũ đậm tình chân quê.

3 - Thiền sư Chân Không VN (1045.46 -1100)       
                                                                                       
Một hôm có vị Tăng đến hỏi Thiền sư Chân Không: 
“Khi xác thân bại hoại thì sẽ thế nào?”

Sư đáp: 
“Xuân lai xuân khứ nghi xuân tận
 Hoa lạc hoa khai chỉ thị Xuân.”
 

 TGN phỏng dịch: 
Xuân đến, xuân đi, xuân ngỡ hết.
Hoa tàn, hoa nở vẫn là Xuân.
Tụng 

Chủ - khách đổi trao mộng đêm qua. 
 Ai hay thực tại vẫn
đang là.
Không đi, không đến, không sanh diệt.
Gió thổi hoa rơi như thế
mà.

4 - Thiền sư Mãn Giác VN (1052-1096)

Cáo Tậc Thị Chúng 

Xuân khứ bách hoa lạc,
Xuân đáo bách hoa khai.
Sự trục nhãn tiền quá,
Lão tùng đầu thượng lai.
Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận,
Đình tiền tạc dạ nhất chi mai.(1)

TGN phỏng dịch: 
 Cáo bệnh dạy chúng
Xuân đi trăm hoa rụng.  Xuân đến nở trăm hoa.
Trước mắt đời luân chuyển.
Trên đầu tuổi luống già. 
Chớ bảo Xuân tàn hoa rụng hết.
Ngoài sân mai vẫn nở đêm qua.
 
Tụng: 
Ai lia viên sỏi xuống hồ. 
Cho muôn sóng lượn bên bờ tử sinh?
Niệm câu Bát nhã Tâm kinh.
Sắc không - không sắc, hỏi mình là Ai?   
                                                                                           
5 -Thiền sư Giác Hải VN  (1023-24 – 1138)

 HOA – ĐIỆP                                                                                                                              
“Xuân lai hoa - điệp thiện tri thì,
Hoa - điệp ứng tu cộng ứng kỳ.
Hoa - điệp bản lai giai thị huyễn,
Mạc tu hoa - điệp hướng tâm trì.”

TGN phỏng dịch: 

 
Hoa và Bướm 
Xuân về hoa bướm khéo quen thì,
Bướm lượn hoa cười đúng hẹn kỳ 
Nên biết bướm hoa đều huyễn mộng.
Mặc tình hoa bướm, bận lòng chi
!

Tụng  

Nét Xuân trong mắt Tổ sư thiền. 
Chẳng vọng Xuân tình, mộng đảo điên. 
Hố thẳm buông tay, không dính mắc.
 Bản lai tự tánh vẫn như nhiên.
 
 
 
6 -Thiền ni Vô Tận Tạng TQ (....? – 676)
Ngộ Đạo Thi
Chung nhật tầm Xuân bất kiến Xuân.
Mang hài đạp phá lãnh đầu vân.
Quy lai ngẫu bả mai hoa khứu.
Xuân tại chi đầu dĩ thập phân.
 
TGN phỏng dịch:
Bài Thơ Ngộ Đạo
Ngày trọn tìm Xuân chẳng thấy Xuân.
Giày gai đạp nát đỉnh mây ngần.
Trở về bỗng thấy hương mai rộ.
Rõ thật đầu cành vẹn Ý Xuân.
 
Tụng 
Ai hay cá vựơt lưng đèo,   
“Ngựa đua dưới biển, thuyền chèo trên non.” * 
Tấm lòng bà lão sắc son. 
Khuông trăng rực sáng đầy tròn nguyên xưa.
*Câu nói của Tổ Liễu Quán

Thích Giác Nguyên

----ooOoo----
 
 
 
hoa mai
(1)  Chú thích: Cây mai hoặc cây ở miền bắc nước ta, thể hiện trong thi văn của các vị thiền sư mô tả. Khác vi loại mai vàng và mai trắng ỏ miền trung và nam VN. Cây mai miền bắc có nguồn gốc từ lưu vực sông Dương Tử, nam Trung Quốc, sau này lan sang Nhật Bản, Triều Tiên và Việt Nam. Nó được trồng để lấy quả và hoa. Mơ ta là loài cận chủng với mơ tây (Apricot – Prunus armeniaca), có hình dáng bề ngoài của cây, lá, hoa, quả tương tự nhau, có thể sấy khô trộn với bột cam thảo gọi là Ô mai. Vì vậy cần phân biệt 2 loài cây này. Ngoài ra cũng không nhầm lẫn với các loài khác cũng có tên gọi chung là mai.  Nguồn internet
 
        
 
 
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
31/01/2011(Xem: 7560)
Hễ muốn có lộc thì phải gieo nhân. Một khi nhân đã gieo trồng thì tương lai cảm quả sẽ không sai khác, trồng dưa được dưa, trồng đậu được đậu.
28/01/2011(Xem: 5848)
Nếu chọn một số tròn để ghi lên cột mốc thời gian của những mùa Xuân lạc xứ, xa nhà thì tôi sẽ đề số 35/30 trên cột mốc năm nay. Đây không phải là số tuổi chín muồi của một cặp vợ chồng lý tưởng; cũng chẳng phải là hai con số cặp kè của sự phân chia bí ẩn nào đó. Nó chỉ đơn giản như những mùa xuân qua đếm bằng cuốn lịch trên tường và tóc bạc trên đầu. Con số đó là dấu chỉ của dòng thời gian nhớ nhớ, quên quên: 35 năm sống trên quê mẹ và 30 năm sống ở quê người. Ở tuổi về hưu, một người sống gần trọn đời giữa hai thế giới. Người ấy sẽ là ai ở giữa mùa Xuân?... Trời Cali suốt cả tháng cuối năm mưa buồn như mưa Huế. Trong bầu trời tím lịm của mưa lạnh, người ta mới nghĩ tới mùa Xuân. Tôi lắng lòng nhìn lại cột mốc mùa Xuân của đời mình...
28/01/2011(Xem: 4323)
Trong một năm, thời khắc thiêng liêng đầy xúc cảm, đó là đêm giao thừa, thời điểm giao thoa giữa năm cũ và năm mới, cảm xúc giữa cái cũ và cái mới.
25/01/2011(Xem: 3947)
Đón năm mới, ai cũng mong muốn mọi việc đều mới. Mới ở đây mang ý nghĩa may mắn, bình an, khá giả hơn những gì đã xảy ra trong năm cũ.
23/01/2011(Xem: 2968)
Hạnh phúc từ cấp độ thô thiển nhất cho đến cấp độ cao siêu, bền vững nhất, là gì? Khi nào chúng ta cảm thấy hạnh phúc? Đơn giản, đó là khi chúng ta có được một lợi ích nào đó hoặc đang làm một lợi ích nào đó cho mình. Vậy thì, lợi ích cho chính mình là hạnh phúc. Và lợi ích ấy bao gồm cả thân tâm, nghĩa là lợi ích phải bao gồm cả vật chất và tâm thức. Hạnh phúc phải bao gồm vật chất và tâm thức, thân và tâm, nên chúng ta vẫn thường chúc “Thân tâm thường an lạc”.
22/01/2011(Xem: 3227)
Cây mai vàng Yên Tử tượng trưng cho tinh thần bền bỉ, vượt lên mọi khó khăn theo truyền thống Thiền môn mà các hoà thượng đã dày công vun xới và phát triển hệ phái Trúc Lâm Yên Tử.
21/01/2011(Xem: 3801)
Xuân về, những chậu hoa trong vườn tôi nở rộ, tỏa ngát hương. Xuân mang không khí hân hoan bủa khắp, cây lá thay áo mới, mặt người hớn hở, không còn nét lạnh lùng mùa Đông, nóng nảy của mùa Hạ hay vẻ đìu hiu của mùa Thu.
21/01/2011(Xem: 4658)
Ngày xuân mà thiếu trà là thiếu hương vị đậm đà của xuân. Người xưa coi trà như lẽ sống, người nay cũng lấy trà làm bạn tri âm. Một người bạn hiền, một khung cảnh ấm áp, thư thái nâng chén trà ngon, cho nhau một chút tình đời ý đạo, còn gì thú vị hơn! Trà là thức uống có từ rất xưa, gắn liền với đời sống con người Á Đông, nhất là người Việt Nam. Trà có mặt trong đời sống của ta từ khi ta sinh ra cho đến khi từ giã cõi đời (người chết được liệm bằng trà), trà như là một phần tất yếu của đời sống.
21/01/2011(Xem: 2769)
Cây mai vàng Yên Tử tượng trưng cho tinh thần bền bỉ, vượt lên mọi khó khăn theo truyền thống Thiền môn mà các hoà thượng đã dày công vun xới và phát triển hệ phái Trúc Lâm Yên Tử. Vì vậy rừng mai cổ Yên Tử phải được gìn giữ, bảo tồn... Mai, lan, cúc, trúc được người đời tôn là tứ quý và được coi là biểu tượng của bốn mùa: Xuân, Hạ, Thu, Đông. Mai vàng là một loài hoa đẹp cao quý chỉ nở mỗi năm một lần đúng vào dịp xuân về.
21/01/2011(Xem: 3065)
Nhà thiền có danh từ “Tọa Xuân Phong” để diễn tả hạnh phúc khi thầy trò, đồng môn, được ngồi yên với nhau, không cần làm gì, nói gì mà như đang cho nhau rất đầy, rất đẹp. Danh từ đó, tạm dịch là “Ngồi Giữa Gió Xuân” Mùa Xuân chẳng phải là mùa tiêu biểu cho những gì hạnh phúc nhất trong bốn mùa ư? Hạ vàng nắng cháy, vui chơi hối hả như đàn ve sầu ca hát suốt mùa để cuối mùa kiệt lực!
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Senior Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com ; http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
quangduc@quangduc.com , tvquangduc@bigpond.com
KHÁCH VIẾNG THĂM
110,220,567