Lời Khuyên Một Hành Giả Sắp Chết

Bạn cần thực hiện các chuẩn bị trước khi cái chết đến với bạn. Có nhiều khía cạnh trong vấn đề này, nhưng ở đây tôi sẽ không đi quá sâu vào chi tiết. Vậy tóm lại, đây chính là những điều nên làm khi bạn đang tới gần giờ chết.

Hãy liên tục suy nghĩ về điều này: “Cho dù cái chết tới sớm hay muộn, rốt cuộc thì chẳng có chọn lựa nào khác ngoài việc phải từ bỏ thân thể này và toàn bộ tài sản của tôi, Đây chính là tình cảnh của tất cả mọi người.” Hãy suy nghĩ từ đầu tới cuối những dòng chữ này, hoàn toàn cắt đứt những trói buộc của sự tham muốn và bám luyến. Hãy sám hối mọi ác hạnh bạn đã mắc phạm trong đời này và tất cả những đời khác của bạn, cũng như bất kỳ sa sút hay gãy bể giới nguyện nào có thể bạn đã từng vi phạm dù cố ý hay không, và hãy lập lại những cam kết rằng trong tương lai bạn sẽ không bao giờ hành động như thế.

Đừng cảm thấy lo âu hay sợ hãi về cái chết. Thay vào đó hãy cố gắng phấn chấn tinh thần và nuôi dưỡng một cảm thức hỉ lạc trong sáng, nhớ lại mọi điều tích cực, thiện lành bạn từng làm trong quá khứ. Không có chút kiêu hãnh hay tự phụ nào, hãy thường xuyên tán thán những thành tựu của bạn. Hãy hồi hướng mọi công đức và lập lại những lời nguyện thiết tha để trong mọi đời sau bạn có thể nhập tâm con đường viên mãn của tối thượng thừa với sự dẫn dắt của một thiện tri thức đức hạnh, và với những phẩm tính như đức tin, tinh tấn, trí tuệ, tận tâm – nói cách khác, mọi hoàn cảnh toàn hảo nhất, ở bên ngoài lẫn bên trong. Cũng hãy cầu nguyện rằng bạn sẽ không bao giờ chịu sự chi phối của những bằng hữu xấu xa hay những cảm xúc tiêu cực.

Các bản Luật giải thích rằng một trong những nguyên nhân chính để ta có một hình thức tái sinh siêu việt, chẳng hạn như sống một cuộc đời giới hạnh vào thời có Đức Phật hiện diện, là lập những lời khẩn cầu và ước nguyện vào lúc chết. Đây là lý do tại sao người ta nói rằng ‘bất kỳ điều gì gần gũi nhất và quen thuộc nhất’ sẽ có năng lực hết sức to lớn. [1]

Mọi ước nguyện bạn đã lập cần được thúc đẩy thêm nữa bằng cách lập những cam kết kiên quyết như: ‘Trong mọi cuộc đời của tôi, tôi sẽ làm mọi sự có thể để tu hành trên con đường tánh Không mà cốt tủy của nó là lòng bi mẫn!” Nhận thức sâu xa điều này, hãy suy nghĩ rằng so với việc chỉ đơn giản ước nguyện: “Cầu mong tôi thức dậy sớm!” thì việc tự nhủ một cách mạnh mẽ: “Tôi sẽ thức dậy sớm vào buổi sáng!” sẽ có hiệu quả hơn nhiều.

Để thành tựu dễ dàng hơn nữa mọi lời nguyện bạn đã lập hay những ý định đã hình thành, sẽ vô cùng lợi lạc nếu bạn nương tựa một hiện thân của năng lực tâm linh. Vì thế hãy ghi khắc trong tâm bậc mà bạn có lòng sùng mộ vĩ đại nhất, hay bậc mà bạn cảm thấy có mối liên hệ sâu xa nhất qua việc thực hành của bạn, đó là Đạo sư vĩ đại và vinh quang xứ Oddiyana, Guru Rinpoche (Đức Liên Hoa Sanh), hay Đấng Cao quý Avalokiteshvara (Đức Quán Thế Âm), Pháp Vương của Thế giới, và với sự xác tín rằng ngài là hiện thân của mọi nguồn mạch quý báu của sự quy y, hãy nhất tâm cầu nguyện để hoàn thành những nguyện ước của bạn.

Khi giờ chết thực sự tới, tâm ta khó có thể thâu thập đầy đủ sức mạnh để thiền định về điều gì mới mẻ hay không quen thuộc, đó là lý do tại sao trước đó bạn phải chọn lựa một thiền định thích hợp và tu tập cho tới khi bạn quen thuộc với nó. Khi đó, lúc bạn qua đời, bạn nên hiến dâng tư tưởng của bạn cho việc thiền định càng nhiều càng tốt, dù đó là nhớ tưởng Đức Phật, tập trung vào cảm xúc bi mẫn, nuôi dưỡng thị kiến về tánh Không, hay nhớ tới Pháp hoặc Tăng Đoàn. Để điều này xảy ra một cách mỹ mãn, điều cũng quan trọng là trước đó bạn phải tập suy nghĩ: “Từ giờ trở đi, khi tôi trải qua thời khắc quyết định này của cái chết, tôi sẽ không để cho bất kỳ tư tưởng tiêu cực nào xâm nhập tâm tôi.”

Các bậc Thánh trong quá khứ có câu châm ngôn này: “Thiện hạnh được làm trong một ngày duy nhất với tâm thức trong trẻo thì tốt hơn là làm vô khối thiện hạnh với một tâm thức tăm tối và vẩn đục.” Như câu châm ngôn này nói, nếu bạn thực hành tất cả những điều này khi trước tiên bạn đã hết sức nỗ lực phát triển một cảm thức hứng khởi và hoan hỉ thì việc thực hành của bạn sẽ còn hiệu quả nhiều hơn nữa.

Mặc dù những người như tôi khó có thể làm lợi lạc cho người khác, tôi sẽ trì tụng những bài kệ quy y và cầu nguyện trong mọi đời sau bạn có thể đi theo giáo lý Đại thừa.

Do một kẻ đựơc gọi là Vô úy (Jikmé) biên soạn.

Nguyên tác: “Advice for a Dying Practitioner”
by Dodrupchen Jikmé Tenpé Nyima
http://www.lotsawahouse.org/id81.html

Adam dịch từ Tạng ngữ sang Anh ngữ. Xin hồi hướng công đức cho Ian Maxwell.
Bản dịch Việt ngữ của Liên Hoa


[1] Nói cách khác, những tư tưởng ta có vào lúc gần với cái chết nhất và những tư tưởng ta từng phát triển quen thuộc nhất trong đời sẽ có ảnh hưởng to lớn nhất trong việc quyết định việc tái sinh của ta.