132. Kinh A-nan Nhất Dạ Hiền Giả

( Majhima  Nikàya )

Chuyển thể Thơ :

Giới Lạc  MAI LẠC HỒNG  tự TUỆ NGHIÊM

 ( Huynh Trưởng Cấp Tấn  - GĐPTVN tại Hoa Kỳ )

Email : [email protected]

132. Kinh  A-NAN NHẤT DẠ HIỀN GIẢ

( Anandabhaddekaratta  Sutta )

Như vậy, tôi nghe :

          Một thời, Đức Thế Tôn Thiện Thệ

          Sa-Vát-Thí – Xá-Vệ  – trú qua

              Tinh Xá Chê-Tá-Va-Na

       A-Na-Thá-Pin-Đi-Ka cúng dàng.

          Lúc ấy, ngài A-Nan Tôn-giả

          Tại hội trường, ngài đã thuyết ngay

              Khích lệ, làm phấn khởi đầy

       Làm cho hoan hỷ các Thầy Tỷ-Khưu

          Với bài pháp thắng ưu, thanh nhã

          Là ‘Nhất Dạ Hiền-Giả’ gồm thâu

              Tổng thuyết và biệt thuyết vào.

       Đức Chánh Đẳng Giác ngay sau Thiền thời

          Ngài từ nơi thiền định đứng dậy

          Đến hội trường, nơi ấy Tăng-Già

              Đã soạn chỗ cho Phật Đà.

       Thế Tôn an tọa, hỏi qua Tăng-Già :

     – “ Các Tỷ Kheo ! Ai đà thuyết thị

          Tại nơi này, khả dĩ thành toàn

              Làm cho phấn khởi, hân hoan

       Cho cả Đại chúng thuộc hàng Săng-Ga ?

          Ai giảng ra ‘Nhất Dạ Hiền Giả’ ?

          Tổng thuyết, cả biệt thuyết như vầy ?

        – “ Bạch Thế Tôn ! Chính là ngài

       A-Nan Tôn-giả tại đây (hội trường)

          Đã thuyết thị, tuyên dương pháp ấy

          Khiến cả thảy vị trong Đạo tràng

              Phấn khởi, thích thú, hân hoan

       Nhất Dạ Hiền Giả hai đàng thuyết ra ”.

          Phật bảo A-Nan-Đa Tôn-giả :

    – “ Như thế nào ông đã giảng ra

              Thuyết thị để khích lệ, và

       Làm cho thích thú, Tăng-Già hân hoan

          Pháp minh quang ‘Nhất dạ Hiền-giả’

          Tổng thuyết, cả biệt thuyết phải không ? ”.

        – “ Đúng vậy, bạch Đức Thế Tôn !

       Con đã thuyết thị pháp tôn quý này

         ‘Nhất dạ Hiền-giả’ đây chi tiết

          Tổng thuyết và biệt thuyết thuận tùy.

   – “ Quá khứ không truy tìm gì

        Tương lai chẳng ước vọng chi, xa vời !
        Quá khứ đã đoạn tận rồi

        Tương lai chưa đến  –  Chỉ thời hiện nay

        Tuệ quán ấy chính là đây

        Không động, không chuyển. Biết vầy, nên tu !

        Nay làm nhiệt tâm, cần cù

        Ai biết mai chết, giã từ nhân sinh ?

        Không ai có thể điều đình         

        Với quân Thần Chết thì mình bó tay !

        Hiện tại, nhiệt tâm trú vầy

        Không hề mệt mỏi cả ngày lẫn đêm.

        Nhất Dạ Hiền Giả xướng tên

        An tịnh, trầm lặng, đứng trên mọi người ”.

          Các Hiền-giả ! Vậy thời tuần tự

          Sự truy tìm quá khứ là sao ?

              Vị ấy suy nghĩ như sau :

      ‘Như vậy là Sắc thuộc vào của tôi

          Trong quá khứ’, để rồi tìm lấy

          Sự hân hoan trong ấy tức thời.

             ‘Như vậy là thọ của tôi

       Trong quá khứ’, để rồi tính toan

          Truy tìm sự hân hoan trong ấy.

         ‘Ồ ! Như vậy là tưởng của tôi’,

             ‘Như vậy là hành của tôi’,

      ‘Như vậy là thức của tôi’ rõ ràng

          Trong quá khứ. Hân hoan trong ấy

          Được vị đấy truy tìm. Đó là

              Truy tìm quá khứ đã qua.

       Các Phích-Khú ! Thế nào là vị đây 

          Không truy tìm vào ngay quá khứ ?

          Vị ấy tự suy nghĩ tức thời :

             ‘Như vậy là sắc của tôi…

       Thọ, tưởng, hành, thức của tôi… vun trồng

          Trong quá khứ. Nhưng không tìm lấy  

          Sự hân hoan trong ấy. Đó là

              Không truy tìm quá khứ qua,

       Còn ước vọng tương lai ra thế nào ?

          Vị ấy nghĩ : ‘Mong sao như vậy

          Là Sắc ấy của tôi tương lai’,

              Hay là : ‘Mong rằng như vầy

       Là thọ, tưởng, hành, thức này của tôi

          Trong tương lai’. Để rồi tìm lấy

          Sự hân hoan trong ấy đêm ngày.

              Này các Hiền-giả ! Như vầy

       Là ước vọng trong tương lai (vị thời),

          Các Tỷ Kheo ! Còn nơi vị sống

          Không ước vọng tương lai là sao ?

              Vị ấy suy nghĩ như sau :

      ‘Mong rằng như vậy thuộc vào sắc đây

          Của tôi trong tương lai, hiện thực

          Là thọ, tưởng, hành, thức tôi mang

              Trong tương lai. Nhưng chẳng màng,

       Không truy tìm sự hân hoan trong này.

          Các Hiền-giả ! Như vầy là sống

          Không ước vọng tương lai (mai sau).

              Còn phải hiểu như thế nào

       Các pháp hiện tại cuốn vào, lôi theo ?

          Các Hiền-giả ! Ở đây được kể

          Có những kẻ vô văn phàm phu

              Không đến các bậc Thánh từ,

       Không thuần thục pháp phạm trù Thánh nhân

          Không tu tập pháp phần Thánh chất.

          Không đi đến các bậc Chân nhân,

          Không thuần thục pháp Chân nhân,

       Không tu tập pháp Chân nhân tịnh hòa.

          Quán sắc đó chính là tự ngã,

          Quán tự ngã có sắc, hay là

              Quán sắc trong tự ngã ta,

       Hay quán tự ngã trong sắc mà có đây.

          Hay vị này quán thọ cùng tưởng,

          Và hành, thức trong hướng trải qua

              Ngũ uẩn kể trên chính là

       Tự ngã, hay tự ngã là có ngay

          Ngũ uẩn này. Hay trong tự ngã

          Có đủ cả ngũ uẩn ở đây,

              Quán ngã trong ngũ uẩn này.

       Này các Hiền-giả ! Như vầy vị đây

          Bị cuốn ngay trong pháp hiện tại.

          Không cuốn trong hiện tại là sao ?  

              Đa văn Thánh-đệ-tử nào

       Đi đến bậc Thánh thanh cao xuất trần

          Thuần thục các pháp phần bậc Thánh,

          Tu tập pháp bậc Thánh chánh chân.

              Đi đến các bậc Chân nhân,

       Thuần thục pháp bậc Chân nhân các phần,

          Tu tập pháp Chân nhân các vị,

          Không quán kỹ ngũ uẩn chính là

              Tự ngã. Cũng không quán ra

       Tự ngã có ngũ uẩn và cũng không

          Quán ngũ uẩn là trong tự ngã,

          Không quán ngã trong ngũ uẩn này.

              Này các Hiền-giả ! Như vầy

       Là không bị cuốn pháp ngay hiện thì.

    – ‘Quá khứ không truy tìm gì

        Tương lai chẳng ước vọng chi, xa vời !
        Quá khứ đã đoạn tận rồi

        Tương lai chưa đến  –  Chỉ thời hiện nay

        Tuệ quán ấy chính là đây

        Không động, không chuyển. Biết vầy, nên tu !

        Nay làm nhiệt tâm, cần cù

        Ai biết mai chết, giã từ nhân sinh ?

        Không ai có thể điều đình         

        Với quân Thần Chết thì mình bó tay !

        Hiện tại, nhiệt tâm trú vầy

        Không hề mệt mỏi cả ngày lẫn đêm.

        Nhất Dạ Hiền Giả xướng tên

        An tịnh, trầm lặng, đứng trên mọi người’.

          Đó là lời con đã giảng thế

          Làm phấn khởi, khích lệ, hân hoan

              Các Tỷ Kheo trong đạo tràng,

      ‘Nhất dạ Hiền-giả’ hai đàng thuyết ra ”.

    – “ Lành thay ! A-Nan-Đa ! Đúng thế

          Ông thuyết thị khích lệ đạo tràng

              Làm cho phấn khởi, hân hoan

       Tổng thuyết, biệt thuyết pháp quang minh này ”.

          Rồi Thế Tôn trình bày lẩn nữa

         ‘Nhất Dạ Hiền Giả’ giữa Tăng Già

              Tổng thuyết, biệt thuyết giảng ra

       Kim dung từ ái, an hòa uy nghi.

          Nghe đấng Chánh Biến Tri Giác Giả

          Giảng ‘Nhất dạ Hiền-giả’ sâu xa

              Chúng Tăng cùng A-Nan-Đa

       Hoan hỷ tín thọ Phật Đà kim ngôn ./-

Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật  ( 3 L )

*  *   *

( Chấm dứt Kinh số 132 :  A-NAN NHẤT DẠ HIỀN GIẢ  – ANANDABHADDEKARATTA  Sutta )