TAM TẠNG THÁNH KINH PHẬT GIÁO
TẠNG KINH (NIKÀYA)
Thi Hóa
TRUNG BỘ KINH
( Majhima Nikàya )
Tập II
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU
Dịch sang tiếng Việt từ Tam Tạng Pàli
Chuyển thể Thơ :
Giới Lạc MAI LẠC HỒNG tự TUỆ NGHIÊM
( Huynh Trưởng Cấp Tấn - GĐPTVN tại Hoa Kỳ )
Email : [email protected]
73. Đại Kinh VACCHAGOTTA
( Mahàvacchagotta sutta )
Như vậy, tôi nghe :
Một thời, Đức Thế Tôn Thiện Thệ
Sa-Vát-Thí - Xá- Vệ - trú an
Tại nơi Tinh Xá Kỳ Hoàn
Chê-Tá-Va-Ná – với hàng Chúng Tăng.
Cấp Cô Độc, thiện nhân Trưởng-giả
Tức A-Ná-Tha-Pin-Đí-Ka
Dâng cúng đến Phật & Tăng-Già
Có nơi hoằng Pháp cùng là Thiền-na.
Lúc bấy giờ, Vách-Cha-Gốt-Tá
Là một gã ngoại đạo du phương
Đến gặp Đại Giác Pháp Vương
Nói lời chào hỏi thông thường, xã giao,
Sau khi nói lời chào thân thiện
Ông tùy tiện ngồi xuống một bên,
Hướng Phật, ông đã thưa ra :
– “ Thưa Tôn Giả Gô-Ta-Ma ! Lâu rồi
Tôi mới được dịp ngồi hầu chuyện
Với Tôn Giả. Nhân tiện thưa vầy :
Ngài Gô-Ta-Ma ! Lành thay !
Nếu Ngài vắn tắt trình bày rõ ra
Các thiện và các bất thiện pháp ”.
– “ Này Vách-Chá ! Để đáp lời ông
Ta có thể giảng cho ông
Một cách vắn tắt thuộc trong vấn đề
Trung Bộ (Tập 2) Đại Kinh 73 : VACCHAGOTTA * MLH – 490
Bất thiện pháp và về thiện pháp.
Cũng có thể giảng pháp vừa nêu
Một cách rộng rãi, khắp đều,
Nhưng nay Ta sẽ giảng theo yêu cầu
Vắn tắt vào thiện và bất thiện
Hãy nghe chuyện, khéo tác ý ngay ! ”.
– “ Tôn Giả ! Xin vâng lời Ngài ”.
Đoạn đấng Đại Giác như vầy giảng ra :
– “ Này Vách-Cha ! Tham là bất thiện
Còn vô tham là thiện ở đây.
Sân, si bất thiện dẫy đầy,
Vô sân & si là thiện ngay, tốt lành.
Sự sát sanh, tà dâm, trộm cắp,
Lời chứa chấp dối trá gạt lường,
Nói ác, hai lưỡi bất tường,
Nói lời phù phiếm như phường liêu xiêu…
Là bất thiện mười điều như vậy.
Còn trái lại, thiện cũng mười chi :
Không tham, không sân, không si,
Không giết hại, không lấy gì không cho,
Không tà hạnh, nguyên do ái dục,
Luôn nghiêm túc không nói dối gian,
Không lời độc ác bạo tàn,
Lời phù phiếm, vô ích… càng tránh xa.
Này Vách-Cha ! Khi nào Ái được
Một Tỷ Kheo lần lượt đoạn trừ
Cắt tận gốc rễ, ví như
Cây Sa-la bị chết từ nguyên nhân
Bị cắt hết toàn phần gốc rễ,
Trung Bộ (Tập 2) Đại Kinh 73 : VACCHAGOTTA * MLH – 491
Cây không thể sống được, chết ngay
Không thể sanh khởi tương lai
Quả A-La-Hán vị này chứng xong,
Đã thoát vòng dục lậu, hữu lậu
Đã thấu đáo, thành mãn tu hành
Các việc làm đã hoàn thành
Vị Tỷ Kheo ấy tịnh thanh hoàn toàn
Cả gánh nặng đã mang, đặt xuống
Đạt lý tưởng mong muốn hàng đầu
Tận trừ hữu-kiết-sử mau
Chánh trí giải thoát, trần lao đoạn rày ”.
– “ Mong sự việc về Ngài là vậy.
Nhưng không biết có mấy Tỷ Kheo
Đệ tử của Ngài, hành theo
Đã trừ lậu-hoặc dính đeo trước này,
Với thượng trí, từ đây ngộ lấy
Chứng đạt, trú hiện tại an lành
Vô-lậu-tâm giải thoát thành
Và tuệ giải thoát, tịnh thanh hoàn toàn ? ”.
– “ Này Vách-Chá ! Trong hàng đệ tử
Các Tỷ Kheo đã tự hành thâm
Không phải chỉ một, hai trăm,
Không chỉ ba, bốn, hay năm trăm người,
Mà nhiều hơn số người như vậy
Diệt hết thảy lậu-hoặc, vô minh
Với thượng trí, ngộ tự mình,
Hiện tại chứng đạt, an bình trú ngay,
Vô-lậu-tâm & tuệ này giải thoát,
Không kể hết về các vị này ”.
– “ Mong sự việc là như vầy
Trung Bộ (Tập 2) Đại Kinh 73 : VACCHAGOTTA * MLH – 492
Đối với Tôn Giả & các thầy Tỷ Kheo.
Nhưng Tỷ Kheo Ni về các vị,
Nam Cư Sĩ đang sống tại gia
Các Nữ Cư Sĩ tại gia
Hành theo Phạm hạnh, nhưng là bạch y,
Họ sau khi đoạn trừ tuần tự
Năm hạ phần kiết sử diệt nhanh,
Các Cư Sĩ ấy hóa sanh
Nhập Niết-bàn, không tái sanh đời này.
Các vị đây cùng Ni Chúng ấy
Có được mấy vị đã đoạn trừ
Lậu-hoặc dính đeo khư khư
Tự mình đã chứng ngộ từ trí minh
Chứng đạt, trú an bình hiện tại
Vô-lậu-tâm & tuệ giải thoát ngay ? ”.
– “Ông Vách-Chá-Gốt-Tá này !
Không phải chỉ một hay vài ba trăm
Nhiều hơn thế hành thâm giáo pháp
Họ đã đạt về những điều này ”.
– “ Mong sự việc là như vầy
Đối với Tôn Giả, với Tỳ Kheo Ni
Và các vì Cư Sĩ nam, nữ
Năm hạ phần kiết sử diệt ngay,
Không còn sinh lại đời này.
Nhưng không biết đệ tử Ngài có ai
Là Cư Sĩ hòa hài nam, nữ
Sống hưởng thụ vật dục đủ điều
Nhưng xây dựng Thánh giáo nhiều
Chấp nhận giáo huấn và đều đoạn nghi,
Đã thuận tùy chứng vô sở úy,
Trung Bộ (Tập 2) Đại Kinh 73 : VACCHAGOTTA * MLH – 493
Không dựa ỷ người khác riêng tư,
Sống trong Thánh giáo Đạo Sư ”.
– “ Vách-Cha ! Không chỉ có từ vài trăm
Nhiều hơn thế, hành thâm giáo pháp,
Họ đã đạt về những điều này ”.
– “ Mong sự viêc là như vầy
Đối với Tôn Giả, cũng tày bạch y
Theo Phạm hạnh, sau khi diệt cả
Năm phần hạ kiết sử ; hóa sanh
Rồi nhập Niết-bàn an lành,
Và họ không có tái sanh Ta Bà.
Tôn Giả Gô-Ta-Ma ! Xin giảng :
Nếu Tôn Giả thành mãn pháp này,
Nhưng các vị đệ tử Ngài
Không được thành mãn pháp này thanh trai,
Như vậy Phạm hạnh này chưa đủ
Về phương diện hạ thủ công phu.
Nhưng Ngài và các Phích-Khu
Đã thành mãn pháp, toàn chu như vầy,
Do vậy, Phạm hạnh này đầy đủ.
Cũng thế, các Phích-Khú-Ni và
Nam, nữ Cư Sĩ tại gia
Áo trắng, Phạm hạnh trải qua thực hành.
Các vị ấy đều thành mãn cả
Về pháp này. Tôn Giả cũng vầy
Như vậy Phạm hạnh ở đây
Về phương diện đó đủ đầy. Lành thay !
Kể cả ngay tại gia nam, nữ
Hàng áo trắng, hưởng thụ hằng ngày
Trung Bộ (Tập 2) Đại Kinh 73 : VACCHAGOTTA * MLH – 494
Vật dục, nhưng lại dựng xây
Thánh giáo, và chấp nhận ngay tức thì
Lời giáo huấn, độ nghi đoạn hoặc
Rồi chứng đắc vô sở úy này,
Không dựa người khác mảy may
Sống trong Thánh giáo của ngài Đạo Sư.
Các vị này an như thành mãn
Phạm hạnh này căn bản đủ đầy
Khi nói về phương diện này.
Tôn Giả ! Như Hằng hà đây hướng về
Biển cả và chảy về biển cả,
Liền đứng lại khi đã chạm vào
Biển cả mênh mông rộng, sâu.
]
Cũng vậy, hội chúng thanh cao của Ngài
Gồm xuất gia và ngay Cư Sĩ
Tất cả chỉ hướng về Niết-bàn,
Chảy, xuôi dòng về Niết-bàn
Được nghe tường tận lời vàng Như Lai
Thì ai ai lại không hoan hỷ
Cả tâm trí tối thượng hân hoan
Vi diệu thay ! Những lời vàng
Như người dựng đứng vật đang ngã nằm
Chỉ hướng kẻ sai lầm lạc lối
Đem đèn sáng vào tối như bưng
Để ai có mắt mở bừng
Có thể thấy được sáng trưng sắc màu.
Cũng như vậy, nhiệm mầu Chánh Pháp
Được Tôn Giả giải đáp, trình bày
Con xin quy ngưỡng từ nay
Quy y đức Phật, nương ngay Pháp mầu,
Trung Bộ (Tập 2) Đại Kinh 73 : VACCHAGOTTA * MLH – 495
Quy y Tăng thanh cao đức cả
Nối tiếp nhau hoằng hóa Pháp môn.
Mong Tôn Giả nhận cho con
Được phép nhập chúng, vuông tròn lợi tha
Thọ Đại giới xuất gia Cụ Túc
Thành Tỷ Kheo thu thúc lục căn ”.
– “ Vách-Cha- Gốt-Tá ! Hiểu chăng ?
Như Lai Giới Luật pháp đăng soi đường
Có qui định : thường thường ngoại đạo
Muốn quay về Tam Bảo xuất gia
Bốn tháng biệt trú trải qua
Sau đó thấy được, Tăng Già chuẩn y
Được xuất gia nghiêm trì Giới luật
Thành Tỷ Kheo, pháp Phật bảo tồn ”.
– “ Kính bạch Đại Đức Thế Tôn !
Nếu trong pháp luật tịnh môn định là
Kẻ ngoại đạo phải qua bốn tháng
Sống biệt trú để quán sai lầm
Trước kia, cả thân lẫn tâm
Sau đó mới được Chúng Tăng nhận vào.
Thì nay con với bao tha thiết
Mong gia nhập siêu việt Tăng-thân
Tình nguyện biệt trú Bốn năm
Sau đó Tăng Chúng âm thầm thẩm tra
Cho xuất gia Tỷ Kheo Cụ-túc
Giữ đại giới, thu thúc, cần chuyên ”.
.
– “ Vách-Cha-Gốt-Tá ! Tuy nhiên
Chúng sinh, Ta thấy không tuyền giống nhau
Cá tính người, trước sau sai biệt
Có trường hợp cần thiết đổi thay
Trung Bộ (Tập 2) Đại Kinh 73 : VACCHAGOTTA * MLH – 496
Ngoại lệ, được miễn Luật này
Như ngươi ; tâm ý thẳng ngay, chí thành
Ta cho phép cử hành nghi thức
Lễ xuất gia thành bực Tỷ Kheo
Đại Giới Cụ Túc vâng theo
Ba y một bát, sống nghèo độc cư ”.
Sư Vách-Chá kể từ thọ giới
Cùng sống với Tăng Chúng tịnh, hòa.
Sau đó, một tháng trôi qua
Thì vị Tôn-giả Vách-Chà-Gốt-Ta
Đến hương thất Phật Đà, đảnh lễ
Đoạn ngồi kế một bên của Ngài.
Vách-Chá-Gốt-Ta thưa ra :
– “ Bạch Thế Tôn ! Hành trì qua tự mình
Mức độ trí và minh hữu học
Để chứng đạt, con chứng đạt xong.
Kính mong Đại Đức Thế Tôn
Dạy con pháp khác cao hơn để hành ”.
– “ Này Vách-Chá ! Hãy hành hai pháp
‘Chỉ’ và ‘quán’, là pháp cao hơn,
Pháp được tu tập cao hơn
Là ‘chỉ’ và ‘quán’, pháp chơn chánh này.
Sẽ đưa ngay đến sự thể nhập
Vào một số giới thật khác nhau.
* Vách-Chá ! Nếu muốn như sau :
‘Ta muốn tự chứng đạt vào thần thông
___________________________
(1) :Chỉ là làm cho ngưng lại .Quán là sự xuyên suốt, suy nghĩ cho
thật thấu đáo . Đức Phật dạy 2 phương pháp là Thiền Định (tức
Thiền Chỉ ) và Thiền Quán ( tức thiền Minh Sát Tuệ , còn gọi là
thiền Tứ Niệm Xứ ).
Trung Bộ (Tập 2) Đại Kinh 73 : VACCHAGOTTA * MLH – 497
Ta một lòng hướng tâm đến với
Các Thần Thông nhiều loại nhiệm mầu
Một thân hiện ra nhiều thân
Nhiều thân thu lại một thân dễ dàng
Hiện, biến hình, đi ngang qua vách
Xuyên qua núi như cách hư không
Độn thổ, trồi lên đất giồng
Đi được trên nước cũng không chìm nào
Ngồi kiết già trên cao vòi vọi
Bay trên không như loại chim bằng
Với tay, chạm mặt trời, trăng
Có đại oai lực, oai thần uy linh
Hoặc có thể tự mình bay tới
Cõi Phạm Thiên vời vợi nơi này’.
Thì ông sẽ đạt được ngay
Cái gì chứng ngộ ở đây vuông tròn
Nếu ông còn giữ được đối tượng.
* Nếu ông có tư tưởng muốn rằng :
‘Với Tai thanh tịnh siêu nhân
Thì ta có thể nghe gần nghe xa
Hai loại tiếng : Người ta và loại
Tiếng chư Thiên các cõi nghe rành
Dù cho muôn dặm âm thanh
Ta cũng nghe thấy như gần bên tai’.
Thì điều này ông sẽ đạt được
Nếu giữ được đối tượng hướng vào.
* Vách-Chá ! Nếu muốn như sau :
‘Mong ta có thể nhìn vào biết ngay
Tâm chúng sanh hằng ngày xuôi ngược
Và biết được họ nghĩ, muốn làm
Trung Bộ (Tập 2) Đại Kinh 73 : VACCHAGOTTA * MLH – 498
Tâm của người khác nữ, nam
Tâm tham cũng biết, không tham biết liền
Tâm nổi sân, biết liền sân hận
Tâm không sân không hận cũng tường
Tâm Si hay không Si thường
Chuyên chú, tán loạn biết dường tự tâm
Đại hành tâm, biết là như vậy
Hoặc không phải là đại hành tâm
Tâm vô thượng, biết rõ ràng
Tâm chưa vô thượng lại càng biết thông
Tâm thiền định hay không thiền định
Tâm giải thoát hay dính buộc ràng
Vị ấy đều biết rõ ràng
Tâm của người khác ; cả hàng trí, si’.
Sẽ chứng ngộ những gì có thể
Nếu ông để đối tượng còn đây.
* Ông có thể muốn như vầy :
‘Ta đây có thể nhớ ngay tinh tường
Về đại cương và nhiều chi tiết
Ta rõ biết, nhớ tới nhiều đời
Quá khứ với một, hai đời
Năm chục, ba bốn trăm đời đã qua
Một ngàn đời hay là hơn nữa
Một trăm ngàn đời thuở lâu xa
Hoại kiếp, thành kiếp trải qua
Ta cũng nhớ lại như là mới đây.
Tại nơi ấy, tên này ta có
Thuộc giai cấp, giòng họ thế này
Uống, ăn, thọ khổ, lạc rày
Tuổi thọ như thế, chết ngày ra sao
Trung Bộ (Tập 2) Đại Kinh 73 : VACCHAGOTTA * MLH – 499
Ta tái sinh, nhằm vào làng đó
Có tên tuổi, giòng họ thế nào
Cứ thế, nhớ lại biết bao
Tiền kiếp, tái kiếp không sao đếm vầy’.
Sẽ chứng ngay những gỉ có thể
Nếu ông để đối tượng còn đây.
* Ông có thể muốn như vầy :
‘Với thiên nhãn, ta thấy ngay tự mình :
Xét về sinh tử chúng sinh
Thiên nhãn thuần tịnh siêu nhân, thấy liền
Ta rõ biết mối giềng Nghiệp quả
Người hạ liệt, kẻ cả giàu sang
Người đẹp đẽ, kẻ thô hèn
Đều do hạnh nghiệp trắng đen họ làm.
Gieo ác hạnh về thân, khẩu, ý
Hoặc phỉ báng các vị Thánh Hiền
Người này thân hoại, tận duyên
Do nghiệp tà kiến, đọa liền súc sinh
Các cõi dữ, như sinh địa ngục
Hoặc đọa xứ, thằng thúc nạn tai.
Còn bậc hiền giả, những ai
Làm những thiện hạnh ý và lời, thân
Không phỉ báng Hiền nhân, Thánh hiển
Tạo nghiệp lành, chánh kiến vô cùng
Sau khi thân hoại mạng chung
Được sinh thiện thú, nhân trung, cõi trời
Do thiên nhãn, biết đời sống chết
Người hạ liệt hay kẻ giàu sang
Người đẹp đẽ, kẻ thô hèn
Người này bất hạnh, kẻ bèn gặp may
Trung Bộ (Tập 2) Đại Kinh 73 : VACCHAGOTTA * MLH – 500
Do hạnh nghiệp kẻ này hành động
Có kết quả chẳng giống nhau vầy.
Luân hồi tùy nghiệp chuyển xoay
Không ai tránh khỏi trả vay nghiệp này’.
Sẽ chứng ngay những gì có thể
Nếu ông để đối tượng còn đây.
* Ông có thể muốn như vầy :
‘Lậu-hoặc ta đoạn trừ ngay tức thì
Mong rằng ta hành trì khả dĩ
Với thượng trí, chứng ngộ tự mình
Chứng đạt và trú an bình
Ngay trong hiện tại, quang minh thâm trầm
Vô-lậu-tâm và tuệ giải thoát
Ông sẽ đạt những gì mong ngay
Nếu giữ đối tượng còn đây,
Vách-Cha-Gốt-Tá ! Như đây thực hành ”.
Sư Vách-Chá đành rành nghe rõ
Hoan hỷ và tín thọ lời Ngài,
Từ chỗ ngồi đứng dậy ngay
Đảnh lễ, hữu nhiễu quanh Ngài, rồi đi.
Rồi Tôn-giả viễn ly độc trú
Không phóng dật, chuyên chú, tinh cần,
Nhiệt tâm. Sau đó với phần
Thắng trí, chứng ngộ tự thân tròn đầy
Chứng đạt, an trú ngay hiện tại
Cứu cánh đại Phạm hạnh thanh cao
Vô cùng hoan hỷ, tiêu dao
Vách-Cha-Gốt-Tá chứng vào pháp siêu
Đạt mục tiêu tối cao bậc Thánh
Người xuất gia chân chánh mong cầu
Trung Bộ (Tập 2) Đại Kinh 73 : VACCHAGOTTA* MLH – 501
Vô thượng phạm hạnh cao sâu
Tự mình chứng ngộ pháp mầu minh quang
Với thắng trí, trú an, chứng đạt
Tâm Tôn-giả an lạc sáng trong
Dục lậu, hữu lậu thoát xong
Thoát vô minh lậu, khỏi vòng trói trăn
Liền hiểu rõ : ‘Tự thân giải thoát
Sanh đã tận, Phạm hạnh đã thành
Việc cần làm đã thực hành
Sau đời hiện tại, vô sanh hiển bày’.
Tự thấu hiểu và ngay lập tức
Vị Đại Đức Vách-Chá trở thành
Bậc A-La-Hán tịnh thanh,
Hành trì tinh tấn Pháp hành diệu siêu.
Sau đó, nhân có nhiều Phích-Khú
Hoan hỷ rủ nhau đến thất riêng
Nơi đức Thế Tôn tịnh thiền,
Tôn-giả Vách-Chá thấy, liền hỏi mau :
– “ Chư Tôn-giả ! Đi đâu như thế ? ”.
– “ Thưa Hiền-giả ! Huynh đệ chúng tôi
Đến yết kiến Thế Tôn thôi ! ”.
– “ Vậy chư Tôn-giả thay tôi cúi đầu
Đảnh lễ sâu Thế Tôn Giác Giả
Nói rằng : ‘Thế Tôn đã được con
Vách-Chá chí thành kính tôn,
Vách-Chá hầu hạ Thế Tôn hết lòng ”.
– “ Chúng tôi sẽ làm trong ý ấy ”.
Rồi sau đấy các Tỷ Kheo này
Đến nơi, đảnh lễ Phật ngay,
Trung Bộ (Tập 2) Đại Kinh 73 : VACCHAGOTTA * MLH – 502
Một bên ngồi xuống, hướng Ngài thưa qua :
– “ Bạch Thế Tôn ! Vách-Cha Tôn-giả
Vừa rồi đã nhờ chúng con thay
Cúi đầu lạy dưới chân Ngài
Dâng lên Ngài tấm lòng đầy kính tin ”.
– “ Các Tỷ Kheo ! Ta nhìn thấy cả
Tâm Vách-Chá như với tâm mình :
Vách-Chá là bậc Tam minh,
Đại uy & thần lực phát sinh mọi phần.
Cả Chư Thiên cũng thân đến báo
Với Ta, bảo vị ấy chứng rồi !
Là A-La-Hán trong đời,
( Niết-bàn sẽ nhập, hậu thời vô sanh) ”.
Đức Thế Tôn an lành thuyết giảng
Pháp viên mãn cho các Tỷ Kheo
Tất cả Đại chúng vâng theo
Hoan hỷ tín thọ, rồi đều cáo lui ./-
Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật (3L )
*
* *
( Chấm dứt Kinh số 73 : Đại Kinh VACCHAGOTTA
– MAHÀVACCHAGOTTA Sutta ) .
Gửi ý kiến của bạn
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D342622159.-%3B)