Dòng Tâm Thức ( Thơ lục bát )

08/04/201319:10(Xem: 10857)

Tác giả :
TT. Thích Nhật Từ

DÒNG TÂM THỨC

(Bốn mươi khổ thơ sáu tám về tâm lý học Phật giáo)
Thích Nhật Từ1999


1. Đất tâm như quả địa cầu,


Chứa đầy hạt giống hoa mầu hành vi.


Tâm là dòng suối nghĩ suy,


Tâm và hạt giống có gì khác đâu.


5. Tâm không tu phải khổ đau,


Như vượn chuyền nhảy không sao đặng dừng,


Xuống lên ba cõi trầm luân,


Từ thời vô thỉ con đường mênh mang.


9. Tâm tu tập thoát khổ nàn,


Dứt đường sanh tử trần gian bao đời,


Như vầng nhật nguyệt rạng ngời,


Chiếu soi muôn vật nơi nơi sáng lòa.


13. Thức, tâm và ý là ba,


Tên dù có khác, vốn là một thôi.


Thức nhằm nhận thức đúng sai,


Bỏ thân chết, nhập vào thai không cùng


17. Tâm gồm thiện, ác, trung dung


Tạo nên nghiệp, chịu muôn trùng trầm luân.


Ý nhằm đối lập vật, thân,


Là nguồn cảm giác, nhận chân cảnh trần.


21. Thức, tâm, ý tạo nghiệp nhân,


Lộn quanh ba cõi, sáu đường đã qua.


Một là thức A-lại-da,


Kho tàng hạt giống vào ra, duy trì,


25. Cội nguồn thế giới nghĩ suy,


Vận hành, chuyển biến chẳng khi nghỉ dừng,


Nguồn nương của thức giác quan,


Như nước: nền của sóng ngàn tràn dâng.


29. Dù vô ngã vẫn thường hằng,


Chứa thâu hạt giống thế gian ba đời.


Mười tám giới, một nguồn khơi,


Không nhiễm, trung tính tùy thời gồm thâu,


33. Không một khác, không trước sau,


Không chung biệt; vốn nương nhau mà thành.


Thức này tương ứng biến hành,


Cũng như xã thọ, thác ngàn chuyển xoay.


37. Khi thân chết, thức gá thai,


Vào ra ba cõi chính ngay phút này,


Định không thọ tưởng vẫn hay


Vận hành sức sống ở đây một mình.


41. A-la-hán mới chỉ đình


Cội nguồn hữu lậu chúng sinh ta-bà.


Thứ hai là thức mạt-na,


Thức này nương a-lại-da mà thành.


45. Bản năng suy nghĩ, tung hoành,


Tương ưng tâm lý biến hành luôn khi,


Tạo nguồn ngã kiến, ngã si,


Ngã mạn, ngã ái, bao đời chẳng buông.


49. Có nhiễm, không giữ tánh thường


Đam mê chấp ngã, tự tồn bản năng,


Nương vào rồi chấp thức tàng


Làm bản ngã, làm cội nguồn cái tôi.


53. Mạt-na sẽ phải hết đời:


Định không thọ tưởng, sáng ngời tâm linh,


Đạo xuất thế: sạch sành sanh


Quả A-la-hán vận hành mới ngưng.


57. Ba là sáu thức giác quan:


Mắt, tai, mủi, lưởi, ý, thân một bầu.


Nhận chân đối tượng khác nhau:


Tai và tiếng, mắt với màu, vân vân.


61. Gồm thiện, ác, và chưa phân,


Tùy theo bản chất nghiệp nhân mà thành.


Ý thức nương ý làm căn,


Pháp trần: đối tượng phát sanh thức này.


65. Phạm vi nhận thức rộng bày,


Trực quan, suy luận đúng sai bao gồm.


Biến hành, biệt cảnh tương ưng,


Thông ba tánh, ba thời gian dặm ngàn.


69. Cội nguồn của nghiệp miệng, thân,


Tạo nên nhận thức, nghiệp nhân mà thành.


Thức này hết sự vận hành,


Trong thiền vô tưởng, vô tâm trong ngoài,


73. Cũng như bất tỉnh, ngủ say,


Ngoài ra, ý thức đêm ngày không nguôi.


Mắt, thân, mủi, lưởi và tai,


Nương theo ý thức chuyển xoay mà thành.


77. Kế là tâm sở: biến hành,


Cảnh riêng, phiền não, thiện nhân, trung hòa.


Biến hành gồm xúc, tưởng, tư,


Tác ý, cảm thọ thảy là năm tên.


81. Cảnh riêng: số cũng như trên,


Dục, thắng giải, niệm cộng thêm hai là


Định thiền, trí tuệ, ấy mà.


Năm này riêng biệt, chẳng khi chung phần.


85. Thiện gồm mười một nghiệp nhân:


Niềm tin, hổ thẹn, xốn xang tâm hồn,


Không tham, không dốt, không sân,


Chính chuyên, nhẹ nhỏm, tinh cần chẳng ngưng,


89. Không sát hại, không để lòng,


Đó là gốc thiện vun trồng gắng nên.


Não phiền gốc có sáu tên.


Tham lam, si dốt, hận sân, ba thằng.


93. Thấy sai, nghi hoặc, tự tôn,


Cộng chung thành sáu cội nguồn tả tơi.


Phiền não nhánh gồm hai mươi:


Hận, hờn, che giấu, chọc đời, ganh ghen,


97. Tà keo, giả dối, siễm xiêng,


Kiêu căng, hãm hại, không tin, biếng lười,


Không xấu hỗ, không sợ đời,


Hôn trầm, bấn loạn, buông xuôi, mê mờ,


101. Không chánh niệm, loạn tâm tư.


Đó là ngành ngọn thặng dư não phiền.


Bất định gồm bốn, theo duyên:


Ăn năn, ngủ nghỉ, kiếm tìm, đặt tâm.


105. Các tâm sở tạo nghiệp nhân


Thiện đem an lạc; ác mang lụy sầu.


Tạo nên hạt giống khác nhau:


Ngộ mê, hạnh phúc, khổ đau, trung hòa,


109. Niết-bàn, sanh tử bao là,


Danh xưng, tướng trạng, khác xa giống loài,


Chậm nhanh, dài vắn, người trời,


Súc sanh, ngạ quỉ, thảnh thơi, buộc ràng.


113. Có hạt giống thuộc thân, tâm,


Giọng lời, thái độ, thế gian, siêu đời,


Trao truyền, sẳn có, học đòi,


Tập tành từ thuở trong thai mẹ truyền,


117. Gia đình, xã hội, giao duyên,


Chung, riêng, giá trị một niềm thủy chung


Theo ta khắp mọi nẻo đường,


Tử sanh bao cõi chẳng buông, chẳng rời.


121. Thức tâm chuyển biến không thôi,


Bao điều phân biệt sanh sôi lớn dần


Tạo thành tập khí, hiện hành,


Hiện hành, tập khí tạo thành từ duyên.


125. Chủ thể, đối tượng tạo nên


Đều do duyên khởi, cội nguồn thế gian.


Vì duyên khởi, tánh rỗng không,


Không sanh, không diệt, không thường đoạn đâu.


129. Nhân duyên đủ: hiện tỏ làu,


Nhân duyên thiếu, điểm tương giao không thành.


Không đi đến, không chậm nhanh,


Không "không," không "có," không "thành hoại" nhau.


133. Chấp thường đoạn phải khổ đau,


Chấp ngã, sở hữu: vùi đầu bến mê.


Đạo giác ngộ bỏ chấp nê,


Xả buông, không trụ: đường về chơn như.


137. Lạc an, định tĩnh tâm tư,


Không cầu, không đắc, thản thư đất trời.


Chủ thể rụng, đối tượng rơi,


Một là tất cả, đời đời tương dung.


141. Đối đầu sanh tử tới cùng,


Giữ tâm chánh niệm, vững lòng chân tu,


Quán soi thực tại, chơn như,


Quyết tâm chuyển hóa thặng dư não phiền.


145. Tu thiền định thấy nhân duyên,


Thấy duyên khởi thấy đạo thiền tràn dâng,


Thấy pháp tánh từ thế gian,


Thấy chư Phật, thấy nhất chân muôn loài.


149. Bừng tuệ giác từ cuộc đời


Tỏ chân như từ luân hồi khổ đau,


Mê và ngộ chẳng khác nhau


Trần gian – cực lạc, một màu xưa nay.


153. Niết-bàn, sanh tử: không hai,


Đắc là vô đắc, không ngoài không trong.


Chánh tâm, sanh tử ngược dòng,


Sống trong hiện tại, thong dong tâm hồn.


157. Thảnh thơi trong cõi càn khôn,


Nụ cười giải thoát ngát hương mọi miền,


Niết-bàn: hạnh phúc siêu nhiên,


Lìa sanh tử, dứt mọi duyên luân trầm.

---o0o---

Trước Sau

In Trang

Gửi ý kiến của bạn

Tắt

Telex

VNI

Trang đầu Trang trước 11 12 13 14 15 16 17 Trang sau Trang cuối

Đừng Hòng (thơ)

17/05/2024(Xem: 1835)

Hãng xưởng máy reo nghĩ chuông kêu Tưởng thầy Nguyên Tạng tụng Kinh chiều Quá khứ qua rồi thôi níu lại Tương lai mấy độ bước liêu xiêu Đạo ấy lắng sâu trong nhất niệm Đời thì huyên náo giữa chợ chiều Sáu thời không chịu lo tu niệm Đừng hòng tắt thở được Âm siêu

Đọc thêm

Công Phu Sáng (thơ)

17/05/2024(Xem: 2059)

Mỗi sáng công phu niệm đạo vàng Dắt người mê muội bước về an Chuông ngân vẳng tiếng tâm bình rạng Mõ nhịp vang âm ý thiện tràn Lễ Phật tiêu trừ tai ách nạn Tham thiền chuyển hoá chướng duyên oan

Đọc thêm

Ráp vần về Mẹ

13/05/2024(Xem: 2466)

Thích Giác Nguyên (Toại Khanh)

Mười năm mẫu tử cách chia Con về xếp chữ nhà khuya nhớ người Chữ 🅲 nhớ tiếng mẹ cười Chữ 🆃 nhớ mẹ một đời thương con Chữ 🅼 nhớ mẹ mỏi mòn Gánh gồng máu lệ nuôi con nên người Chữ 🆂 là sao trên trời Nhiều như tình mẹ cả đời cho con

Đọc thêm

Ngày Lễ Mẹ (12/5/2024)

12/05/2024(Xem: 2340)

Tiểu Lục Thần Phong

Thế là ngày lễ mẹ lại về, thế nhân rộn ràng với bao lời chúc, với hoa tươi và những món quà… Những người con lại có phút giây xao lòng hay chạnh lòng nghĩ về mẹ, tưởng nhớ mẹ. Những nghệ sĩ lại viết thêm bài nhạc, bài văn hay bài thơ mới về chủ đề mẹ. Đời sống hiện đại hôm nay vô cùng hối hả và bận rộn, nhiều khi con người ta vô tình lơ đễnh quên đi ơn nghĩa mẹ cha. Ngày lễ mẹ là một ngày lễ đầy tính nhân văn cao cả, giúp đánh động tâm mọi người, nhắc nhở mọi người nhớ về mẹ ( về đấng sinh thành nói chung).

Đọc thêm

Đảnh Lễ Bồ Tát Quán Thế Âm

10/05/2024(Xem: 3409)

Cư Sĩ Trí Lạc

Con cúi đầu đảnh lễ Quán Âm Đại từ đại bi Bồ Tát tâm Thế gian thị hiện muôn hình tướng Độ chúng sanh tầm ứng thanh âm. Biển động sóng dữ thuyền bấp bênh Gió cuồng nộ thổi thuyền lênh đênh Nhớ Phẩm Phổ Môn thường trì tụng Vững tay chèo lái cầu Quán Âm.

Đọc thêm

Tản mạn món quà tuyệt vời dâng tặng Mẹ mỗi ngày không chỉ trong Ngày Hiền Mẫu 12/5/2024.

09/05/2024(Xem: 4289)

Hằng năm cứ vào chủ Nhật tuần thứ hai của tháng năm dương lịch trùng hợp vào mùa Vesak của người con Phật( tháng tư âm lịch) là ngày lễ Hiền Mẫu ( nói chung cho đa số quốc gia trên thế giới trong đó có Mỹ, Úc, Anh , Đức , Canada, Ấn Độ , Miến Điện , Tân Tây Lan , Nhật Bản, Miến Điện, Thụy Sĩ, Hoà Lan, Phần Lan, Việt Nam và còn nhiều nữa ….) để biểu dương sự tri ân về triết lý sống và tình thương của Mẹ đã trở thành nguồn khởi hứng và hành trang cho những người con của Mẹ tiếp tục bước đi trên đường đời. Quả thật vậy, hình bóng người mẹ cao quý , thiêng liêng, cao cả, sự hy sinh vô bờ bến của tình mẫu tử, trái tim đầy nhân ái ….từ nghìn xưa cho tới nay, từ Đông sang Tây của bất cứ quốc gia nào trên thế giới đều đã in sâu trong lòng người con từ lúc sinh ra cho đến khi lìa đời.

Đọc thêm

Tạm Quên (thơ)

04/05/2024(Xem: 2035)

Thôi tạm quên đi - chuyện trộm chùa Về đây trà đạo - hưởng hương lùa Việc đời được mất - cơn sóng dạt Thế sự thăng trầm - trái đắng -chua Tỉnh lặng - hồi quang - tâm tĩnh lặng Xôn xao hướng ngoại ý hơn - thua Lợi danh - - nhân quả - ai người tỉnh ?? Được mất - thịnh suy - giấc mộng đùa

Đọc thêm

Mừng Phật Giáng Trần (thơ)

04/05/2024(Xem: 2712)

Cư Sĩ Trí Lạc

Phật về sen nở vườn xanh Chim kêu ríu rít trên cành vô ưu Thiên thượng thiên hạ nhất như Độc tôn duy ngã, giác từ chính ta Thương chúng sanh cõi Ta bà Thị hiện truyền dạy Phật là chân tâm Sinh tử do bởi mê lầm Chấp thân này thật, chấp tâm vô thường

Đọc thêm

Báo Chánh Pháp số 150 (tháng 5 năm 2024)

02/05/2024(Xem: 5058)

Báo Chánh Pháp số 150 (tháng 5 năm 2024)

Đọc thêm

Tìm được chốn về!

30/04/2024(Xem: 2077)

Cư Sĩ Huệ Hương

Đọc nhiều tác phẩm, rất đồng cảm người đã mượn văn thơ nói hộ giùm thực trạng! Mênh mông biển đời có những con đường chẳng ai muốn đi qua Vì mọi thứ cần có thời gian nhất định để đơm hoa Thực tế chỉ nhận ra khi trải nghiệm thành bại ! Và quy luật cơ bản : không có gì tồn tại mãi mãi.!

Đọc thêm

Trang đầu Trang trước 11 12 13 14 15 16 17 Trang sau Trang cuối