Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. [email protected]* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Giấu mình trong hương

30/04/201114:56(Xem: 7392)
Giấu mình trong hương
hoa cuc (2)
GIẤU MÌNH TRONG HƯƠNG

Nhật Chiêu

Những bông hoa giấu mình trong hương. Như trên Linh Sơn, Đức Phật giấu mình trong niềm im lặng của một bông hoa. Thế Tôn niêm hoa và một làn hương vĩnh cửu bay đi. Chỉ một Ca Diếp mỉm cười. Thế cũng đủ. Đủ cho một làn hương trao. Đủ cho Phật pháp ra đi và trở về. Đủ cho những nghìn năm thơm lừng hương Phật...

Giấu mình trong hương
Một bông hoa trắng
Dạ lan.
Buson

(Yoru no ran
Ka ni kakurete ya
hana shiroshi)

Nhà thơ Buson nhìn thấy một làn hương trong bóng tối. Làn hương ấy là hiện thể của hoa dạ lan.

Có một Phật quốc tên là Chúng Hương, nơi mỗi làn hương là một lời nói trên môi người. Nói, ấy là trao hương cho nhau.

Từ cây hoa nào
Mà ta không biết
Một làn hương trao.
Bashô

(Nan no ki no
hana towa shirazu
nioi kana)

Không có ngôn từ nào kỳ diệu hơn hương thơm, một ngôn từ không biết đến bạo lực. Một ngôn từ mà tinh tố là tình yêu.

Dẫu lừng hương thơm
Tôi không nhìn thấy
Ôi cây mơ gần
Chora

(Nioi shite
tonari no ume no
mienu kana)

Những bông hoa ấy giấu mình trong hương. Như trên Linh Sơn, Đức Phật giấu mình trong niềm im lặng của một bông hoa. Thế Tôn niêm hoa và một làn hương vĩnh cửu bay đi.

Chỉ một Ca Diếp mỉm cười. Thế cũng đủ. Đủ cho một làn hương trao. Đủ cho Phật pháp ra đi và trở về. Đủ cho những nghìn năm thơm lừng hương Phật.

Vì thế lời xưa mới nói: “Nhục thân Thích Ca còn ấm, nụ cười Ca Diếp còn tươi”.

Nhục thân giấu trong niềm im lặng. Chính vì thế chúng ta cảm thấy cái ấm áp vô cùng của niềm im lặng. Đóa hoa mà Phật nâng lên ở Linh Sơn vẫn còn tuơi như nụ cười Ca Diếp, vẫn nở ra trước mắt chúng ta mà không biết đến tàn phai.

Bởi vì đóa hoa ấy đi vào trong mọi đóa hoa. Bởi vì nụ cười ấy đi vào trong mọi nụ cười.

Dưói trăng
Hương sắc tử đằng
Mơ hồ xa xăm
Buson

(Tsuki ni tôku
oboyuru fuji no
iroka kana)

Và làn hương ấy đi vào mọi làn hương.

Cho nên còn một đóa hoa, còn một làn hương là nhục thân Phật vẫn còn ấm áp.

Chỉ cần một cái nhìn sâu xa là hoa nở khắp nơi, hương lừng trời đất cây đời vĩnh viễn xanh tươi.

Và mọi lý thuyết đều màu xám (goethe) như ý nghĩa của bài tắc sau đây trong Bích nham lục:

“Lục Hoàn đại phu (một học giả Phật giáo thời Lục Triều) hỏi Thiền sư Nam Tuyền:

– Tôi nhớ Triệu Pháp sư nói: Trời đất cùng ta đồng gốc, vạn vật cùng ta đồng thể. Kỳ quái thật!

Nam Tuyền chỉ bông hoa trước sân và đáp:

– Người thời nay nhìn hoa này không như hoa mà như mộng”.

Thiền sư nhắc nhở nhà học giả rằng hoa hiện thể như hoa, bao giờ cũng là hoa. Hoa có ở đây, bây giờ, trước mắt ta, với hương sắc diệu kỳ. Không cần lý luận, không cần giấc mơ.

Hoa có đây, bên hàng giậu:

Ta nhìn sâu xa
Bên hàng giậu nở
Cành nazuna
Bashô

(Yoku mireba
nazuna hana saku
kakine hana)

Đấy là cái nhìn đưa ta vào tinh tố của sự vật, niềm vui của sự vật, cái nhìn của Trang Tử trước những con cá bơi lội tung tăng dưới hào. Trang vui niềm vui của cá và Bashô vui niềm vui của hoa.

Ta nhìn sâu xa
Dưa nằm trong cỏ
Hé mấy nụ hoa
Shiki

(Yoku mireba
kiuri no tsubomi ya
kusa no naka)

“Nhìn sâu xa” (yoku mireba) là cái nhìn thiền, một cái nhìn trong suốt, lắng đọng, như như. Cái nhìn đó “giấu mình” vào sự vật, lặn vào sự vật chứ không mổ xẻ, phân tích. Cái nhìn đó không cần gọi tên, không cần xếp loại:

Trong cỏ xanh
cành hoa không biết
nở ra trắng ngần
Shiki

(Kusa mura ya
na mo shiranu hana no
shiroku saki)

Những bông hoa giấu mình trong cỏ, trong hàng giậu, trong hương thơm, trong bóng trăng, trong sự vô danh. Cái đẹp của hoa chỉ hiện ra trong cái nhìn sâu xa của tình yêu.

Em ở đây, hoa nói. Em ở đây có nhìn thấy không? Em đây mà.

Ở đây, bên con đường núi:
Vưong trái tim tôi
Bên con đường núi
Cành hoa tím ơi
Bashô

(Yamaji kite
naniyara yukashi
sumire-gusa)

Cũng bên con đường, có lần Bashô cảm nghiệm được cái kỳ diệu của một làn hương hoa:

Mùi hoa mơ oi
Con đường núi mọc
Bỗng nhiên mặt trời
Bashô

(Ume ga ka ni
notto hi no deru
yamaji kana)

Giữa mùi hoa mơ và mặt trời có tương quan gì? Và con đường núi?

Và thi nhân?

Và chúng ta.

Tương quan gì giữa Pháp thân thanh tịnh và một đóa hoa? Có một vị Tăng hỏi Thiền sư Vân Môn:

– Thế nào là pháp thân thanh tịnh?

Vân Môn đáp:

– Hoa thược lan.

Hoa mơ, hoa tím hay thược lan... Hoa nào chẳng vì Pháp mà mọc, chẳng vì Pháp mà rơi.

Nghe thác nước reo
Những cánh hồng núi
Đây đó rơi theo
Bashô

(Horo horo to
Yamabuki chiru ka
Taki no oto)

Hoa và mặt trời và thác nước và nhà thơ và vũ trụ... tất cả như đang thể hiện một vũ điệu. Vũ điệu của sinh tử và cũng là vũ điệu của vĩnh cửu.

Khi hoa bay đi, rơi xuống thác nước, hoa như mượn tiếng nước reo mà chào từ biệt đời, từ biệt một mùa .

“Tựa hồ hoa như nói: Bọn em đi về vĩnh cửu đây” (Okakura Kakuzo).

Hoa biết cách giấu mình trong hưong cũng như biết cách giấu mình trong vĩnh cửu. Giấu mình trong Phật Đà.

Cố đô Nara
Mùi hương hoa cúc
Chân dung Phật Đà
Bashô
(Kiku no ka ya
nara ni wa furuki
hotoke tachi)

Giấu mình trong tiếng chuông chiều, nối dài niềm tịch tĩnh Niết bàn:

Tiếng chuông qua rồi
Và hương hoa ngát
Chiều ơi
Bashô
(Kane kiete
hana no ka wa tsuku
yube kana)

Và ngay cả những lúc không có hoa, hoa vẫn giấu mình đâu đó trong giấc mộng đêm xuân, điều mà một bài tanka của Shotetsu đã diễn tả:

Không có hoa nơi này
Những cây thông thức giấc
Trên đỉnh đồi ban mai
Hoa đào đêm xuân mộng
Cũng chỉ là mây bay
Shotetsu
(Hana zo naki
Sametaru matsu wa
Mine ni akete
Magaishi kumo mo
Haru no yo no yume)

Khi thức giấc, cái mà ta tưởng là hoa đào chỉ là một áng mây đang lững lờ trôi. Nhưng chẳng phải là hoa giấu trong mây đó sao? Mây được tự do đi lại, hoa được tự do tung hương, tất cả có thể biểu hiện vì vuợt qua chúng là tánh không, là cái ảo, là mộng huyễn, là trò chơi vô tận của tự nhiên.

Một trò chơi không chỉ có hoa mà có muôn loài.

Tiếng chim oanh xa
Thế mà thôi thúc
Mặt trời mọc ra
Chora

Nếu như một mùi hương hoa mơ đã làm cho mặt trời xuất hiện bất ngờ thì một tiếng chim oanh xa cũng có thể thôi thúc vầng dương được chứ

Nếu như vũ điệu mặt trời mọc cần hương hoa, tiếng chim thì toàn thể vũ trụ phải đáp ứng thôi.

Và nếu như màu xanh của bầu trời cần tiếng nhạc thì:

Ôi sơn ca
Giấu mình đâu đó
Trời xanh bao la
Rikuto
(Kuma mo naki
sora ni kakururu
hibari kana)

Vì huyền bí của vũ trụ là giấu và mở, ẩn và hiện, sắc và không, mộng và thực.

Cuộc đời tựa như giấc mộng nhưng đừng biến bông hoa trước mắt ta thành một cơn mơ trống rỗng. Đời có thể như mơ nhưng hoa thì vĩnh cửu.

Đời thì trừu tượng.

Nhưng hoa thì cụ thể. Cũng như tiếng chim oanh thì cụ thể. Như Thế Tôn niêm hoa. Như Ca Diếp vi tiếu.

Như những kẻ giấu mình trong niềm im lặng sau đây:

Chủ, khách không lời
Và hoa cúc trắng
Lặng lờ im hơi
Ryôta
(Mon iwazu
kyaku to teishu to
shiragiku to)

Cái không gian im lặng ấy như đang diễu hành qua trước mắt ta. Cái im lặng của mỗi người va chạm vào nhau một cách êm ái, pha lẫn vào nhau một cách gợi cảrn. Và cái im lặng thơm hương của hoa cúc trắng vây phủ lên không gian ấy một hơi thở u huyền muôn thuở.

Cũng giống như ai đó giấu mình trong hương khói tâm linh:

Một đêm mùa xuân
Trong góc Phật đường
Bóng ai quỳ dâng hương
Bashô
(Haru no yo ya
komoribito yukashi
dô no sumi)

Ai đó đang quỳ trước Đức Phật, trước đêm xuân, giấu mình trong hương khói. Hương khói sẽ tắt, đêm xuân sẽ qua. Nhưng lời cầu nguyện vĩnh viễn nối kết tâm linh ai đó vào cõi Phật, vào quốc độ của làn hương bất diệt.

Những dạ lan, tử đằng, đồng thảo, cúc trắng... giấu mình trong hương, trong niềm tịch tĩnh muôn đời.

Cúi mình trước hoa, lặng im với hoa và ẩn giấu như hoa ẩn giấu, phải chăng là ước nguyện của ai đó một đêm mùa xuân?


Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
20/06/2021(Xem: 15998)
Kính dâng Thầy bài thơ sau khi nghe rất nhiều pháp thoại Thầy giảng đều chứa đựng lòng từ bi muốn truyền dạy . Kính đa tạ và tri ân những gì đã học được về Tổ Sư Thiền trong suốt mùa đại dịch . Kính chúc sức khỏe Thầy, HH Trộm nghe Cổ Đức dạy : “Rũ lòng từ bi nên truyền giảng Pháp Thật ra chẳng pháp nào không chứa đựng từ bi “ Đạo nhãn chưa mở ...tìm huyền, tìm diệu ích gì ? Tịnh, Thiền phương tiện cần rỗng Tâm thì hội lý !!! Ngữ lục, công án....văn tự danh tướng khó trọn ý! Học nhân chưa tự tin nên hướng ngoại tìm cầu Cái hiểu pháp, nghe pháp hình dáng chẳng có đâu, Càng đối đãi phân biệt làm sao ngộ Tánh ?
18/06/2021(Xem: 9116)
Mười tuổi không may mất mẹ cha Cư tang hiếu kính vẹn tình nhà Ân sâu dốc trả tâm quy đạo Nghĩa nặng mong đền chí xuất gia Phật Pháp tinh thông an lạc hiện Thiền Kinh quảng lãm não phiền xa An Ban Thủ Ý vui nguồn sống Lục Độ Tập Kinh toả đức hoà.
18/06/2021(Xem: 7844)
Kiến lìa chỗ thấy, kiến khôn phân Mong được no cơm, áo ấm thân Vật vốn đã không, trần hà khởi Duyên đà từ bỏ thoát căn trần Gió lay, nước chảy, phô trương đạo Mưa tạnh, trời trong, hiển hoá thần Vượt thoát hiểm nguy trùm máy tạo Xưa nay, mới gặp bậc hiền nhân.
16/06/2021(Xem: 5034)
Kính bạch Thầy mỗi lần đọc lại công hạnh quý chân tu đã viên tịch và được các đệ tử tưởng niệm chút gì đó bâng khuâng thương tiếc đến trong con ....cuộc sống đạo đời vẫn trôi chảy miên man không ai có đủ cơ hội để nói lời tri ân và đền đáp nhất là với kỹ thuật online thời đại số nay lại còn đôi khi phong tỏa giãn cách . Tình Thầy Trò, Đệ tử và Sư Phụ khác xưa xa quá ...chút tư duy kính dâng Thầy bài thơ này . Kính chúc sức khỏe Thầy, HH Một chút cảm hoài bâng khuâng vừa xúc động Hành trạng quý chân tu chưa biết đến trong đời Âm thầm lặng lẽ công hạnh sáng ngời Mãi đến ngày viên tịch tiểu sử lên trang tưởng niệm Thời gian tìm cơ hội tri ân nay rất hiếm ! Pháp, tài, lữ, địa mấy ai đủ thuận duyên Thời đại số ... bao người quay lại cội nguyên Ngẫm nghĩ lại chất liệu tốt ... cần huân tập !
16/06/2021(Xem: 4915)
Vọng niệm ... Vượn nhảy nhót, Vọng tưởng ... Ngựa chạy hoang, Vọng tình ... Nai lẫn lối, Tâm bình ... Chốn lạc an. Tâm vọng ... Mặt biển dậy, Trí năng ... Nguyệt tỏa xa, Chân tâm ... Đáy biển lặng, Trí huệ ... Nhật bừng ra.
16/06/2021(Xem: 18766)
Thời gian như đến rồi đi, như trồi rồi hụp, thiên thu bất tận, không đợi chờ ai và cũng chẳng nghĩ đến ai. Cứ thế, nó đẩy lùi mọi sự vật về quá khứ và luôn vươn bắt mọi sự vật ở tương lai, mà hiện tại nó không bao giờ đứng yên một chỗ. Chuyển động. Dị thường. Thiên lưu. Thiên biến. Từ đó, con người cho nó như vô tình, như lãng quên, để rồi mất mát tất cả... Đến hôm nay, bỗng nghe tiếng nói của các bạn hữu, các nhà tri thức hữu tâm, có cái nhìn đích thực rằng: “Đạo Phật và Tuổi Trẻ.” “Phật Việt Trong Lòng Tộc Việt.” “Dòng Chảy của Phật Giáo Việt Nam” hay “Khởi Đi Từ Hôm Nay.” Tiếng vang từ những lời nói ấy, đánh động nhóm người chủ trương, đặt bút viết tâm tình này. Đạo Phật có mặt trên quê hương Việt Nam hai ngàn năm qua, đã chung lưng đấu cật theo vận nước lênh đênh, khi lên thác, lúc xuống ghềnh, luôn đồng hành với dân tộc. Khi vua Lê Đại Hành hỏi Thiền sư Pháp Thuận về vận nước như thế nào, dài ngắn, thịnh suy? Thì Thiền sư Pháp Thuận đã thấy được vận nước của quê hương mà
10/06/2021(Xem: 5272)
Từ ngày Covid về đây Làm cho sinh hoạt đổi thay vô chừng Chùa chiền, lễ hội tạm ngưng Tăng, Ni hoằng pháp phải dừng, vô ngôn
10/06/2021(Xem: 4639)
Có chánh niệm định tâm bừng giác ngộ Khởi lòng từ thương tất cả chúng sanh Dạy mọi người nên định hướng tu hành Cứu vớt mình qua nghiêm trì giới hạnh
08/06/2021(Xem: 7397)
Đừng chờ đến ngày Phật Đản Sinh Mới tưởng nhớ muôn loài chúng sinh Văn tư tu ngày ngày chăm chút Gột rửa tâm cho chính phận mình
03/06/2021(Xem: 5912)
Trí Tuệ và Tính cách ! Kính bạch Thầy dư âm các bài pháp thoại cứ vương vấn trong con ...Tự chiêm nghiệm và xem lại hành trạng các thiền sư con có bài thơ này ...Kính dâng Thầy xem cho vui ...dù biết Thầy đang rất bận rộn về Phật Sự, kính chúc mừng Thầy đã tiêm vắc xin lần thứ hai và có giấy chứng nhận để dễ dàng khi qua các tiểu bang khác hoằng pháp . HH Đọc tiểu sử hành trạng quý Cao Tăng hiền đức Trí tuệ con người trong tỉnh lặng mới trưởng thành Lạ thay, trong khổ đau bảo táp... tính cách phát sanh Càng học tập chiêm nghiệm cuộc đời là vậy!!
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
[email protected]