Tu Viện Quảng Đức105 Lynch Rd, Fawkner, Vic 3060. Australia. Tel: 9357 3544. [email protected]* Viện Chủ: HT Tâm Phương, Trụ Trì: TT Nguyên Tạng   

Sống Thiền

21/02/201115:18(Xem: 6021)
Sống Thiền

SỐNG THIỀN
Tác giả: Nguyên Minh
NXB: Văn nghệ TP Hồ Chí Minh
Khổ sách: 13x19cm
Độ dày: 144 trang

858

Thay lời tựa

Thiền đã trở thành một trong những tinh hoa của nhân loại. Ngày nay, từ Đông sang Tây người ta không còn xa lạ gì với thiền và những công năng kỳ diệu của nó. Nhiều trung tâm thực hành và hướng dẫn thực hành thiền quán đã được hình thành trên khắp châu Âu. Ở các nước Á Đông, với một truyền thống sâu xa hơn, thiền đã bắt rễ vào từng tự viện lớn cũng như nhỏ, và người ta gần như có thể tìm đến với thiền không mấy khó khăn.

Nhưng đó là nói về những điều kiện bên ngoài. Còn yếu tố tự thân của mỗi người lại là chuyện khác. Nghe biết về thiền, học hiểu về thiền, và sống thiền là những điều khác nhau.

Ngày nay những kiến thức về thiền được phổ biến khá rộng rãi. Người ta hầu như dễ dàng nói ra được những chỗ “tinh yếu” của thiền bằng ngôn ngữ, và việc tranh cãi nhau về những chỗ “tinh yếu” đó không phải là chưa từng xảy ra.

Người đến với thiền trong bối cảnh đó, thường rơi vào một trong hai điểm cực đoan đối nghịch nhau.

Có người xem thiền như một chủ đề, nội dung siêu tuyệt, với những khái niệm “bất khả thuyết”, “bất khả tư nghị”... Vì thế, thường loay hoay rất lâu trong những phạm trù khái niệm và cảm thấy thật khó khăn trong việc tiếp nhận thiền...

Một số người khác lại nhìn thiền với một cách nhìn quá giản dị. Theo cách này, thiền trở thành một thứ lý thuyết đơn giản mà bất cứ ai cũng có thể tìm hiểu được để rồi bổ sung vào cho những khái niệm dung tục vốn đã có quá nhiều trong mỗi con người.

Một trong hai cực đoan ấy đều rất dễ nhận ra, và khỏi nói cũng có thể biết là chúng không mang lại lợi ích thiết thực nào cho cuộc sống. Tuy nhiên, vấn đề ở đây là, đôi khi người ta không đi đến mức cực đoan, nhưng thực sự có những khuynh hướng nghiêng về một trong hai thái cực đó. Sự lệch hướng này lại không phải lúc nào cũng dễ dàng nhận biết. Và đôi khi chúng ta rơi vào chỗ tự dối gạt chính mình.

Tập sách này được viết ra như một lời cảnh tỉnh cho chính bản thân tác giả, và mong mỏi được chia sẻ phần nào với những tâm hồn đồng điệu về một vấn đề mà lẽ ra đã mang lại rất nhiều an vui cho nhân loại nếu như mỗi người trong chúng ta đều hiểu đúng và làm đúng trong một chừng mực nào đó.

Thiền như một dòng suối mát, mà mỗi chúng ta đều là những người đang mang trong mình cơn khát cháy bỏng tự ngàn đời. Chỉ nhìn thấy dòng suối mát ấy thôi, cũng đủ để cho ta cảm giác vui mừng, dễ chịu biết bao nhiêu! Nhưng để đáp ứng với cơn khát cháy bỏng, chỉ nhìn không thôi thật chẳng ích gì. Chúng ta nhất thiết phải uống nước – dù là một ngụm nhỏ cũng sẽ cho ta cảm giác thỏa mãn tức thì.

Và chỉ khi nào ta thực sự cảm nhận được những gì mà dòng nước mát trong lành kia mang lại cho tự thân mỗi chúng ta trong cơn khát bỏng, khi ấy ta mới có thể hiểu được thiền là gì, và những gì ta đã hiểu được qua người khác đều chỉ còn là những điều vu vơ, ngớ ngẩn.

Tập sách này cũng sẽ chỉ là những điều vu vơ, ngớ ngẩn. Tuy nhiên, nó được viết ra để gọi mời bạn đến với dòng suối mát trong lành, và mời bạn hãy cúi xuống để tự mình uống lấy một vài ngụm nước suối kia. Bạn cũng có thể tắm mình trong dòng suối mát ấy, nếu như bạn muốn, để thấy rằng cuộc sống này chỉ thực sự có đầy đủ ý nghĩa khi chúng ta cảm nhận được nó mà không chỉ là những hiểu biết đơn điệu qua lý thuyết, khái niệm.

Mỗi chúng ta đều có thể mắc sai lầm. Mỗi chúng ta đều còn có biết bao điều để bận tâm lo nghĩ. Thiền không giúp chúng ta nhất thời xóa bỏ mọi sai lầm, nhưng nó giúp chúng ta nhận rõ và ý thức đầy đủ về mỗi sai lầm của mình, và hướng chúng ta đến một tương lai ngày càng hoàn thiện. Thiền cũng không giúp chúng ta nhất thời gạt bỏ được tất cả những điều bận tâm lo nghĩ, nhưng nó giúp chúng ta biết cách để không bị cuốn trôi, nhận chìm và đánh mất chính mình trong những mối bận tâm lo nghĩ đó.

Với những ý nghĩa đó, chúng ta có thể đến với thiền như một nghệ thuật sống an vui, và vì thế mà mỗi một phút giây thực hành thiền sẽ giúp chúng ta ngay tức thời cảm nhận được những giá trị, những ý nghĩa mới mẻ hơn của cuộc sống nhiệm mầu này.

Chúng tôi không nghĩ rằng những điều được viết ra đây hoàn toàn là những khuôn thước hay nguyên tắc cần phải được tuân theo. Tuy nhiên, có những điều – hay nói đúng hơn là rất nhiều điều – được trình bày ở đây quả đúng là những khuôn thước, những nguyên tắc, nhưng nó không phải là những phát kiến của tác giả. Đó là di sản kế thừa của những người đi trước, những trí tuệ siêu phàm mà nhân loại này đã rất may mắn có được. Đóng góp thật sự của tác giả chỉ là trình bày những điều ấy theo như cách hiểu của mình, qua kinh nghiệm thực sự của bản thân mình. Và vì thế, có thể có những điểm đúng hoặc sai trong đó. Người viết mong mỏi được đón nhận và chân thành biết ơn mọi sự đóng góp xây dựng về nội dung tập sách.

Tháng 9 năm 2003
Nguyên Minh

Source: rongmotamhon

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
09/11/2021(Xem: 10402)
Tứ Niệm Xứ là phương pháp thực hành thiền quán tập trung 4 đối tượng Thân, Thọ, Tâm, Pháp. Thực hành Tứ Niệm Xứ, giúp người tu có được cái nhìn sâu sắc về vô thường, từ đó loại bỏ được những phiền não trong cuộc sống hàng ngày.
09/11/2021(Xem: 5887)
Điều đầu tiên chúng ta nhận thức vật chất, phải thông qua cơ thể của chính mình. Thậm chí có thể nói rằng, con người biết đến sự tồn tại của ý thức, thông qua cảm giác của thân thể. Ảnh hưởng của thân thể lên ý thức là điều hiển nhiên, giống như sự khó chịu và đau đớn do bệnh tật gây ra, khiến chúng ta nhận thức được sự tồn tại khách quan của tứ khổ sinh, lão, bệnh, tử.
18/06/2021(Xem: 12543)
Tác phẩm này là tuyển tập 7 bài pháp thoại của tôi trong các khóa tu thiền Vipassanā tại chùa Giác Ngộ và một số nơi khác. Kinh văn chính yếu của tác phẩm này dựa vào kinh Tứ niệm xứ thuộc kinh Trung bộ và kinh Đại niệm xứ thuộc kinh Trường bộ vốn là 2 bản văn quan trọng nhất giới thiệu về thiền của đức Phật. Thiền quán hay thiền minh sát (Vipassanā bhāvanā) còn được gọi là thiền tuệ (vipassanāñāṇa). Giá trị của thiền quán là mang lại trí tuệ cho người thực tập thiền. Minh sát (vipassanā) là nhìn thẩm thấu bằng tâm, nhìn mọi sự vật một cách sâu sắc “như chúng đang là”, hạn chế tối đa sự can thiệp ý thức chủ quan vào sự vật được quan sát, khi các giác quan tiếp xúc với đối tượng trần cảnh. Khi các suy luận dù là diễn dịch, quy nạp, tổng hợp, phân tích… thoát ra khỏi ý thức về chấp ngã chủ quan và chấp ngã khách quan, lúc đó ta có thể nhìn sự vật đúng với bản chất của chúng. Cốt lõi của thiền quán là chính niệm trực tiếp (satimā) và tỉnh giác trực tiếp (sampajāno) với đối tượng
11/10/2020(Xem: 15855)
Thiền là một lối sống, một dòng suối thuần khiết trong trần thế đa tạp và là thứ ánh sáng kỳ diệu nơi thế tục. Hãy trải nghiệm cuộc đời bằng tâm Thiền, tìm ra những điều tốt đẹp chân chính trong cuộc sống với lòng Bồ Đề, trái tim Bát nhã và tâm Thiền của chúng ta. “Cuộc sống chính là Thiền”, chúng ta phải hiểu ra đạo Thiền trong cuộc sống. Xa rời thế tục để cầu Thiền bái Phật chẳng khác nào “bắt cá bằng cọc đa”, không thể nào chứng ngộ. Giống như tổ thứ 6 thiền sư Huệ Năng nói: “Bồ đề bổn vô thụ, Minh kính dịch phi đài. Bổn lai vô nhất vật, Hà xứ nhạ trần ai.” Bồ đề là tâm, trần ai bắt nguồn từ cuộc sống, dùng trí tuệ của Thiền để quét sạch, vậy trời đất sẽ tự nhiên bình yên, thanh tịnh.
28/08/2020(Xem: 16306)
Thiền là một lối sống, một dòng suối thuần khiết trong trần thế đa tạp và là thứ ánh sáng kỳ diệu nơi thế tục. Hãy trải nghiệm cuộc đời bằng tâm Thiền, tìm ra những điều tốt đẹp chân chính trong cuộc sống với lòng Bồ Đề, trái tim Bát nhã và tâm Thiền của chúng ta. “Cuộc sống chính là Thiền”, chúng ta phải hiểu ra đạo Thiền trong cuộc sống. Xa rời thế tục để cầu Thiền bái Phật chẳng khác nào “bắt cá bằng cọc đa”, không thể nào chứng ngộ. Giống như tổ thứ 6 thiền sư Huệ Năng nói: “Bồ đề bổn vô thụ, Minh kính dịch phi đài. Bổn lai vô nhất vật, Hà xứ nhạ trần ai.” Bồ đề là tâm, trần ai bắt nguồn từ cuộc sống, dùng trí tuệ của Thiền để quét sạch, vậy trời đất sẽ tự nhiên bình yên, thanh tịnh.
28/08/2020(Xem: 13654)
Thiền là một lối sống, một dòng suối thuần khiết trong trần thế đa tạp và là thứ ánh sáng kỳ diệu nơi thế tục. Hãy trải nghiệm cuộc đời bằng tâm Thiền, tìm ra những điều tốt đẹp chân chính trong cuộc sống với lòng Bồ Đề, trái tim Bát nhã và tâm Thiền của chúng ta. “Cuộc sống chính là Thiền”, chúng ta phải hiểu ra đạo Thiền trong cuộc sống. Xa rời thế tục để cầu Thiền bái Phật chẳng khác nào “bắt cá bằng cọc đa”, không thể nào chứng ngộ. Giống như tổ thứ 6 thiền sư Huệ Năng nói: “Bồ đề bổn vô thụ, Minh kính dịch phi đài. Bổn lai vô nhất vật, Hà xứ nhạ trần ai.”
17/04/2020(Xem: 5841)
Cuộc họp ngắn của nhóm chuyên gia y tế vào ngày 27/3/2020, bắt đầu với một chiếc máy ảnh lung linh và thô sơ. Vào ngày 31/3/2020, Tiến sĩ bác sĩ Phật tử James Maskalyk mở đầu bằng một bản tóm tắt nhanh về tình hình hiện tại của Covid-19: đã lây lan ở khắp mọi nơi trên thế giới.
13/04/2020(Xem: 6073)
Quý bạn cảm thấy mình có lo lắng, thậm chí chán nản hay cô đơn trong mối quan hệ của mình phải không? Tất cả chúng ta đều trải qua những thử thách và xung đột trong cuộc hôn nhân của mình lúc này hay lúc khác. Như Giáo sư Tiến sĩ Phật tử John Gottman giải thích, việc liên tục xử lý các vấn đề đang diễn ra có thể dẫn đến “tình trạng bế tắc” (gridlock) không thoải mái và cảm giác rằng quý bạn đang quay cuồng như bánh xe và không tới đâu. Chìa khóa để cởi mở “tình trạng bế tắc” là hiểu hơn về những gì đối tác của quý bạn và cảm nhận – nhưng làm thế nào?
30/07/2019(Xem: 7402)
* “Tuyên ngôn Venise của UNESCO nói: “Khoa học hiện đại đã tiến đến một biên giới, nơi đó SỰ GẶP GỠ của khoa học Tây phương với minh triết truyền thống tâm linh Đông phương là điều tất yếu. Sự gặp gỡ chắc chắn xảy ra đó sẽ đem lại cho nhân loại MỘT NỀN VĂN MINH MỚI”. (Báo Giác Ngộ số 15/1991). -- * - “Sự chuyển y (đột chuyển) tâm thức gắn liền với sự chuyển hoá não, tạo ra phẩm chất mới cho nhãn quan tinh thần. Chuyển y xuất sinh đốn ngộ. - Lời giảng nhằm giúp người nghe hiểu về lí đạo lí thiền, lời đó chỉ có “phẩm chất giảng sư” (vì “hiểu về” khác với “thấy biết trực tiếp”). Lời chỉ thẳng nhằm giúp người nghe (đã từng dò tìm tự tâm) tự thấy lại tâm mình (không suy nghĩ, đốn kiến), lời đó mang “phẩm chất thiền sư” đích thực. Ví dụ: “Vô niệm, niệm tức chánh”, đây là lời nói mang “phẩm chất thiền sư” đích thực, giúp người nghe trực ngộ và tự ấn chứng (vì không thể suy nghĩ để hiểu câu nói này)”. (https://quangduc.com/a34369/thien-ngon).
03/06/2019(Xem: 7031)
Thực hành thiền đánh thức niềm tin của chúng ta rằng trí tuệ và từ bi mà chúng ta cần đã có sẵn trong chúng ta rồi. Theo Pema Chodron cho biết Thiền giúp chúng ta tự biết mình: những phần thô và những phần tế của chúng ta, tham, sân, si và trí tuệ. Lý do mà con người làm hại người khác, lý do mà hành tinh này bị ô nhiễm và con người và thú vật không sống khỏe mạnh, là vì hiện nay các cá nhân không biết, không tin hay không yêu thương đủ.
facebook youtube google-plus linkedin twitter blog
Nguyện đem công đức này, trang nghiêm Phật Tịnh Độ, trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường,
nếu có người thấy nghe, đều phát lòng Bồ Đề, hết một báo thân này, sinh qua cõi Cực Lạc.

May the Merit and virtue,accrued from this work, adorn the Buddhas pureland,
Repay the four great kindnesses above, andrelieve the suffering of those on the three paths below,
may those who see or hear of these efforts generates Bodhi Mind, spend their lives devoted to the Buddha Dharma,
the Land of Ultimate Bliss.

Quang Duc Buddhist Welfare Association of Victoria
Tu Viện Quảng Đức | Quang Duc Monastery
Most Venerable Thich Tam Phuong | Senior Venerable Thich Nguyen Tang
Address: Quang Duc Monastery, 105 Lynch Road, Fawkner, Vic.3060 Australia
Tel: 61.03.9357 3544 ; Fax: 61.03.9357 3600
Website: http://www.quangduc.com
http://www.tuvienquangduc.com.au (old)
Xin gửi Xin gửi bài mới và ý kiến đóng góp đến Ban Biên Tập qua địa chỉ:
[email protected]