- Tiểu dẫn
- Thi ca 1 : Cái thấy của người chứng đạo
- Thi ca 2 : Cái thấy của người chứng đạo về Nhơn Pháp
- Thi ca 3 : Cái thấy của người chứng đạo Sự mầu nhiệm của Như Lai Thiền
- Thi ca 4 : Cái thấy của người chứng đạo về Tội phước và Thiện ác
- Thi ca 5 : Cái thấy của người chứng đạo về Tĩnh Tâm vô niệm
- Thi ca 6 : Cái thấy của người chứng đạo xả Ngã xả Pháp là thành Phật
- Thi ca 7 : Cái thấy của người chứng đạo về lập trường và lý tưởng của mình
- Thi ca 8 : Cái thấy của người chứng đạo Tâm tánh là ngọc ma ni
- Thi ca 9 : Cái thấy của người chứng đạo mối tương quan của ngũ nhãn và ngũ lực
- Thi ca 10 : Cái thấy của người chứng đạo Những phút giây tự nhủ
- Thi ca 11 : Cái thấy của người chứng đạo với danh xưng Bần đạo
- Thi ca 12 : Cái thấy của người chứng đạo về chủng tánh và căn cơ
- Thi ca 13 : Cái thấy của người chứng đạo vấn đề thị phi
- Thi ca 14 : Cái thấy của người chứng đạo về sự hủy báng
- Thi ca 15 : Cái thấy của người chứng đạo Định tuệ là nhân tố quyết định quả Bồ đề Niết bàn
- Thi ca 16 : Cái thấy của người chứng đạo về chánh pháp của Như Lai
- Thi ca 17 : Cái thấy của người chứng đạo sanh tử bất tương can
- Thi ca 18 : Cái thấy của người chứng đạo về Đại Thừa Thiền
- Thi ca 19 : Cái thấy của người chứng đạo về sinh tử
- Thi ca 20 : Cái thấy của người chứng đạo về thú vui của thiền giả
- Thi ca 21 : Cái thấy của người chứng đạo không nên trụ pháp tu phương tiện
- Thi ca 22 : Cái thấy của người chứng đạo nhìn bao quát nắm trọng tâm
- Thi ca 23 : Cái thấy của người chứng đạo vững chánh niệm trong mọi thời
- Thi ca 24 : Cái thấy của người chứng đạo sự lý tương ho
- Thi ca 25 : Cái thấy của người chứng đạo vọng, chân đều vọng
- Thi ca 26 : Cái thấy của người chứng đạo… nhất thiết duy tâm…
- Thi ca 27 : Cái thấy của người chứng đạo cảnh giác về ý niệm chấp của chính mình
- Thi ca 28 : Cái thấy của người chứng đạo vấn đề xả bỏ và tìm lấy
- Thi ca 29 : Cái thấy của người chứng đạo chế tâm nhất xứ vô xự bất biện
- Thi ca 30 : Cái thấy của người chứng đạo Bát nhã phong hề…
- Thi ca 31 : Cái thấy của người chứng đạo truyền bá chánh pháp là một nhiệm vụ cao cả
- Thi ca 32 : Cái thấy của người chứng đạo về một là tất cả, tất cả là một
- Thi ca 33 : Cái thấy của người chứng đạo pháp giới nhất chân
- Thi ca 34 : Cái thấy của người chứng đạo Như như bất động
- Thi ca 35 : Cái thấy của người chứng đạo về không được mới là được tất cả
- Thi ca 36 : Cái thấy của người chứng đạo về tự tại bất tư nghì
- Thi ca 37 : Cái thấy của người chứng đạo Tây thiên tứ thất, Đông độ nhị tam
- Thi ca 38 : Cái thấy của người chứng đạo qua vấn đề Chân Vọng hữu vô
- Thi ca 39 : Cái thấy của người chứng đạo Tâm pháp căn trần
- Thi ca 40 : Cái thấy của người chứng đạo nỗi ưu tư về pháp nhược ma cường
- Thi ca 41 : Cái thấy của người chứng đạo Tâm là động cơ tạo nghiệp
- Thi ca 42 : Cái thấy của người chứng đạo vui bằng cái vui của chính mình
- Thi ca 43 : Cái thấy của người chứng đạo Chánh giáo, tà giáo có giá trị riêng của nó
- Thi ca 44 : Cái thấy của người chứng đạo không đem pháp cứu cánh diễn ra phương tiện
- Thi ca 45 : Cái thấy của người chứng đạo đúng và sai của tục đế không có giá trị chân thật
- Thi ca 46 : Cái thấy của người chứng đạo giá trị của một tu sĩ là hành giả không là học giả
- Thi ca 47 : Cái thấy của người chứng đạo chủng tánh tà, căn tánh hạ liệt, khó học, hành và chứng đạo
- Thi ca 48 :Cái thấy của người chứng đạo căn cảnh song vong là Phật
- Thi ca 49 : Cái thấy của người chứng đạo tội tánh bổn không. Thiền ngay cõi dục
- Thi ca 50 : Cái thấy của người chứng đạo thật tánh của tội là không có tánh gì
- Thi ca 51 : Cái thấy của người chứng đạo tội từ tâm khởi từ tâm diệt
- Thi ca 52 : Cái thấy của người chứng đạo công đức bố thí pháp vô giá
- Thi ca 53 : Cái thấy của người chứng đạo địa vị Phật là địa vị một Pháp vương không là đấng siêu nhiên, siêu nhân, toàn năng
- Thi ca 54 : Cái thấy của người chứng đạo bản nguyên vạn pháp một thể nhất chân
- Thi ca 55 : Cái thấy của người chứng đạo chân lý thì không bao giờ thay đổi
- Thi ca 56 : Cái thấy của người chứng đạo Giáo lý đại thừa dành cho căn cơ và chủng tánh đại thừa
- Phụ lục : Phụ lục 56 Thi Ca
Chứng Đạo Ca
Trực chỉ đề cương
Nguyên tác: Huyền Giác Thiền Sư
Biên dịch: Từ Thông Thiền Sư
Sài Gòn 1998 - 2543
THI CA 38
CÁI THẤY CỦA NGƯỜI CHỨNG ĐẠO QUA VẤN ĐỀ CHÂN VỌNG HỮU VÔ
---o0o---
Phiên âm:
Chân bất lập vọng bổn không
Hữu vô câu khiển bất không không
Thập lục không môn nguyên bất trước
Nhất tánh Như Lai thể tự đồng
Dịch nghĩa:
* Chân không thực, lấy chân đâu để lập?
Vọng không CHÂN, tìm vọng ở nơi nao?
Có và KHÔNG, xóa sạch chớ để lòng
Có không thật, KHÔNG không hoàn toàn rỗng
* Mười sáu món (1), gọi là KHÔNG, không dính dáng
Chư Như Lai cùng chứng thể tịch nhiên nầy
TRỰC CHỈ
Bước vào đạo Phật, học đạo, hành đạo, người ta thường quan tâm về CÓ, KHÔNG, TỘI, PHƯỚC, THIỆN, ÁC và cao hơn một bậc là vấn đề CHÂN VỌNG.
Người ta hướng về những gì gọi là CHÂN và mong mõi tìm cầu CHÂN, tha thiết muốn CHỨNG được cái gọi là CHÂN ấy. Đã thích CHÂN thì người ta cũng rất sợ VỌNG. Họ bảo rằng: "Tu hành phải tĩnh tâm, quán chiếu tâm thường xuyên để mà DIỆT VỌNG. Chừng nào DIỆT HẾT VỌNG thì được CHÂN và sẽ chứng nhập CẢNH GIỚI CHÂN NHƯ… có được Niết-bàn !"
Lý lẽ đó, người học Phật chưa sâu, khó tìm thấy chỗ "phi chân lý". Cho nên có thể có rất nhiều người thích nghe thứ giáo lý "thùng rỗng kêu to" như vậy.
Qua cái thấy của người chứng đạo:
CHÂN không thật, lấy CHÂN đâu để lập?
CHÂN không tự thể, lấy gì để LẬP cái gọi là CHÂN? Đối với VỌNG thì:
"VỌNG không CHÂN, tìm VỌNG ở nơi nao?"
VỌNG không CHÂN nghĩa là tự nó không có thực thể thì lấy gì để DIỆT?
Thấy được vấn đề VỌNG CHÂN không tự thể, hành giả sẽ "rãnh" hết những ý niệm TRỪ và DIỆT. Ý niệm CẦU và CHỨNG hành giả trở thành "nhàn đạo nhân".
Vấn đề CÓ, KHÔNG cũng vậy. CÓ là CÓ cái gì? KHÔNG là KHÔNG cái gì? Người chứng đạo không hề phủ nhận sự hiện diện của vạn pháp mà cũng không khẳng định vạn pháp là CÓ theo kiểu thấy thông thường.
Người chứng đạo xóa sạch hết ý niệm CÓ, KHÔNG. Vì CÓ, không tự thể đó là CÓ mà không. KHÔNG, không tự thể nhưng không phải vĩnh viễn KHÔNG như sừng thỏ lông rùa. Hiểu chân lý đó hành giả không còn quan tâm vấn đề CÓ và KHÔNG.
HỮU VÔ CÂU KHIỂN BẤT KHÔNG KHÔNG
Người đạt đạo không những không vướng mắc vào một thứ không mà hai không, ba không… cho đến mười lăm không, mười sáu… thứ không cũng đều không vướng mắc. Tất cả chư Như Lai thành tựu quả vị của mình cũng từ sự thể nhập chân lý thanh tịnh rỗng rang vô trụ vô trước ấy.
---o0o---
Vi tính : Hoa Giác - Quảng Thức
Trình bày: Nhị Tường